PRIJSVERLAGING
TRIUMPH
Nu 75
DE ZEE OP SCHOUWEN IS
KRIJGSGEVANGEN
Utrechtse Opera wil doorgaan
20
et
VIRGINIA
Laatste opening in Oosterinlaag-
dijk bij Schelphoek dicht
Dijken op het nippertje gedicht
PER
Motor botste tegen
auto
Meer loon voor geoefenden in
bouwbedrijf
Het recht van de Ned. Opera op
Cara
men
Vaste dirigent bij Ned. Opera
ALTIJD PARAAT!
Leo Hazelzet vijftig jaar aan
„De Maasbode"
DE MAASBODE
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1953
PAGINA 3
„Wij waren so ver, springtij of niet"
t4H
O ver twee maanden is het eiland droog
ZIERIKZEE, Donderdagavond
De zee is op Schouwen krijgsgevangen. Wild rukte het water aan de
nog broze ketting van caissons. Het giert en brult in de reten tussen deze
betonnen gevaarten. Maar uur na uur wordt de tegenstand minder en
schikt de Nederlandse aartsvijand nummer één zich in zijn lot: Schouwen
is uit zijn klauwen.
Wild en rauw gilden vanavond tien minuten lang de fluiten der vele
scheepjes: niet langer zou de zee meer aan de vruchtbare gronden van
Schouwen knagen. Niet langer zullen de duizenden verdrevenen uit dorpen
en hoeven behoeven te twijfelen. Het water zal met sluizen en pompen
worden uitgebannen en dan zal, wellicht omstreeks Nieuwjaar, het leven
in dit 9000 ha grote, zo gruwelijk geteisterde gebied, zijn rechten moeizaam
kunnen gaan hernemen.
Eerst moet nu de nieuwe inlaagdijk, die achter de 450 meter brede breuk in de
oude zeedijk nog 350 ha. verdronken land omsluit, nog worden versterkt en
opgehoogd. De zwakke plekken elders in de zeedijk moeten worden verzwaard.
Over ongeveer een maand zal men waarschijnlijk met pompen en spuien kunnen
beginnen. Weer vier weken nadien zal het wellicht mogelijk zijn de wegen schoon
te maken en te herstellen en de sloten weer open te maken, waardoor de rest
van het water zal kunnen wegvloeien. Dan pas kan het eigenlijke herstel, voor
namelijk landbomvherstel en wederopbouw, beginnen, een arbeid, die naar
officiële schatting enige jaren kan duren.
gen open en snel zakten de elementen
naar het wachtende bed van rijshout en
steen. De deur was dicht: de wilde zee,
zij het nog met broze middelen, krijgsge
vangen.
Ontroerd stonden daar al die harde
polderjongens, de technici en ingenieurs,
de ambtenaren, de aannemers, de ad
viseurs, schippers en maats en journa
listen. Het was gelukt
Weer bij springvloed
Aan de Schelphoek is de laatste weken
vrijwel dag en nacht gezwoegd. Na de
ongemeen gevaarlijke sluiting van de „Ge
mene Geul" en de „Klompengeul" en het
zorgvuldig bezinken van het maaiveld in
,de tracee van de inlaagdijk, is men snel
gaan plaatse» tenslotte zelfs het
recordaantal van 460rbp één dag. De 7,5
meter brede, 11 meter lange en 2 tot 3
meter hoge caissons werden bij vieren en
zessen gekoppeld, aangevaren en tot zin
ken gebracht.
Zo groeide deze inlaagdijk snel boven
water.
Totdat dan vanavond het grote ogen
blik was aangebroken om de laatste ele
menten in te varen. Tegen de kentering
van vloed naar eb het was merkwaar
digerwijs weer springvloed, net als op 1
Februari werd het vrijwel windstil. De
zonsondergang was helgeel tegen grijs
witte stapelwolken: zwart lagen de sil
houetten van schepen, bakken en kranen
tegen het donkergrijze water.
Niemand maakte onnodig geluid. Slechts
het nijdige puffen van slepertjes, het ra
telen en rammelen van kettingen, het bon
ken van snelle mannenstappen op grote
ijzeren pontons en het gegier van com
mandofluitjes accentueerden de gespan
nen aandacht van de honderden werkers
en belangstellenden op de schepen, pon
tons en boten.
De deur ging dicht
De caissonelementen lagen met takels
aan zélfverankerende pontons vast. Onge
veer kwart over zes begon men deze cais
sons af te vieren. De grauwe gevaarten,
elk 66 meter lang, werdén, 'door de vloed-
stroom en met behulp van kleine slepers
langzaam naar hun plaatsen gedreven. De
moeilijke operatie gelukte prachtig en
zonder haperen. Het meest Oostelijke
element sloot goed aan op de reeds ge
legde caissons in de dijkkern. Toen schar
nierde hel; Westelijke element van de voor
Serooskerke gelegen dijkromp rustig af,
tegen de Oostelijke sector, precies op de
berekende, iets naar voren geprojecteerde
plaats. Felle fluitsignalen. De kranen gin-
En terwijl der traditiegetrouw de
vlootfluiten krijsten en gilden, zwegen
Alles op alles
De Commissaris van de Koningin in
Zeeland, jhr mr A. de Casembroot, was
diep ontroerd. „Deze overwinning", zo
zeide hij ons later, toen het fluitconcert
reeds lang was verstomd, „kwam eerder
dan ik had durven dromen. Wij zullen
ons uiterste best doen en alles op alles
stellen om, zodra dit verantwoord is, de
bevolking te laten terug komen". Ondanks
de tegenslagen op Duiveland bij Ouwer
kerk, aldus jhr De Casembroot, moeten
wij moed houden en er vast op vertrou
wen, dat ook daar het werk spoedig met
succes zal worden bekroond.
Ir A. Mans, directeur-generaal der
Rijkswaterstaat, de Delftse hoogleraren
Thijsse en Jansen, hoofden van diensten
van dijkherstel en Zuiderzee, allen zijn
verheugd, trots en gelukkig.
Eerder op de dag was er in Schelphoek
nog tegenslag, zo vertelde een hunner.
Een der caissonsegmenten verdween 6
meter in de diepte. Maar er is inmiddels
al veel van deze schade geklaard en hel
gevaar is er op het ogenblik niet meer
aanwezig.
Indien de omstandigheden zo blijven als
ze op het ogenblik zijn, dan zal naar de
mening van prof Thijsse de inlaag achter
het gat in de Schelphoek weldra zo sterk
zijn, dat de afwerking geen bijzondere
problemen meer zal opleveren. Dan zal
men ook langzamerhand kunnen begin
nen met het leegpompen van de enorme
polder Schouwen, waartoe Woensdag j.l.
de eerste grote pomp gereed is gekomen.
Verwacht wordt, "dat Schouwen met onge
veer 50 pompen en enige sluizen in vier
a vijf weken na het begin van het pom
pen goeddeels droog zal kunnen staan.
Dat de sluiting van Schelphoek bjj spring
tij is geschied, is naar de mening der des
kundigen louter toeval. „Wij waren zo
ver", zo zeiden zij, „springtij of niet".
Oostelijk gat bij Ouwerkerk triest geval
ZIERIKZEE, Donderdagavond.
Tot driemaal toe zijn de ontwerpers
en uitvoerders van het Schouwen-
Duivelandse dijkherstel door het oog
van de naald gekropen.
Prof. ir J. Thijsse vertelde, dat men
met het sluiten van de .Klompengeul" en
de „Gemene Geul" met grote caissons
geen dag langer had mogen wachten.
Berekeningen hebben bewezen, dat
anders de in de geulen liggende voorzie
ningen door de zee vernield zouden zijn
en dat veel werk vergeefs zou zijn ge
weest.
Betreffende Duiveland werd gezegd,
Gisteravond om tien minuten over half
zeven is de laatste opening in de Oos-
terinlaagdijk by Schelphoek gesloten.
Dit geschiedde met twaalf caissons, die
in twee elementen tegelijk werden ge
plaatst. De sluiting werd bijgewoond
door talrijke autoriteiten. Het moment
waarop het stroomgat wordt afgesloten.
Op de achtergrond Serooskerke.
dat het Westelijke stroomgat van de
Vierbannenpolder onder Ouwerkerk nog
op het nippertje is dicht gekomen. Dat
was het derde benauwde halfuurtje.
Met veel improvisatie is de verleden
Zondag begonnen strijd rond deze dijk
breuk gewonnen.
Het Oostelijke gat bij Ouwerkerk
biedt nog maar een trieste aanblik. Eén
der landhoofden is totaal vernield en de
voorzieningen en bezinkingen in het gat
zijn grotendeels weggeslagen door de
felle stroom, die in en uit de polder
komt, nu het Westelijke gat is gesloten.
Vandaag werden op enkele plaatsen al
vrij grote diepten gemeten; een daarvan
was reeds 22 meter. Deskundigen weten
op het ogenblik niet. hoe lang men no
dig zal hebben om dit zeer kwalijke gat
te sluiten. De gedachten variëren van
drie tot acht weken. Het sluiten van dit
gat met de uil Engeland aangevoerde
Phoenixcaissons maakt nog een punt
van overweging uit. In elk geval ligt
een reeks van deze caissons op een der
zandplaten bezuiden het eiland Schou
wen gereed.
\\JMPIf
SINDS 1928
DE "ECHTE" VIRGINIA
EN
'N TRIOMF VAN SMAAK!
Twee Duitsers gedood
Gisterenavond heeft op het kruispunt
van de Sloterweg en de Schipholweg
naiivj Badhoevedorp een aanrqdi^ plaats
gehad, waarbij twee Duitsers net leven
hebben verloren.
Om ongeveer kwart over zes kwam een
motorrijder, de 25-jarige heer W. S. met
in T zijspan de 28-jarige mevrouw J. S.
G. O., heiden afkomstig uit Gronau
(Duitsland), in botsing met een personen-
a co De motorrijder en zijn vrouw wer-
dv.i beiden gedood. De inzittenden van de
ai -. I 'iepen echter geen verwondingen op.
Oude man en kind
verdronken
Motor overreed meisje
(Van onze correspondent).
Op de weg tussen Lieveren en Pei2'e. is
het vijf-jarig dochtertje M. van de heer
L. K. onder een motor geraakt. Het kind
was op slag dood.
Het tweejarig zoontje van de heer H.
D. te Zuidwolde is achter de boerderij in
de gracht gevallen en verdronken.
De 60-jarige J. D., ook uit Zuidwolde,
is, toen hij naar de kermis te Adorp was
geweest, op zijn bromfiets in het water
gereden en verdronken. Het stoffelijk
overschot is gisteren door de waterpoli-
tie van Groningen opgehaald.
In de Kerstweek:
Internationale televisie
programma's
In de eerste helft van September zal in
Londen een bespreking worden gehouden
van vertegenwoordigers der televisie
instanties in de verscheidene Europese
landen, om in de a.s. Kerstweek te ko
men tot een internationale uitwisseling
van televisieprogramma's. Aan deze con
ferentie zal worden deelgenomen door
vertegenwoordigers der televisie in En
geland. Frankrijk, Duitsland, Nederland.
België en Italië. Het ligt in de bedoeling
dat uit de vier eerstgenoemde landen eni
ge televisieprogramma's worden ver
zorgd, welke in alle landen te zien zullen
zijn. Daartoe zal opnieuw een internatio
nale „link"-verbinding moeten worden
opgebouwd, ditmaal echter tweezijdig
stralend, zodat van alle punten af kan
worden ontvangen en ook kan worden
uitgezonden. Voor de Nederlandse televi-
siestichting zal aan de bespreking o.m.
worden deelgenomen door de heer J. W.
Rengelink. secretaris der stichting.
MINISTER VAN DE KIEFT
VERTROK NAAR
AMERIKA
De minister van Financiën, de heer J.
van de Kleft, is vanmiddag .net de „Nieuw
Amsterdam" uit Rotterdam naar Amerika
vertrokken, onder meer voor het bijwonen
V»n de jaarvergadering van het Interna
tionale Monetaire Fonds.
Ook verhoging voor
geschoolden?
Zoals reeds gemeld is men de vorige
week gekomen tot een oplossing van de
moeilijkheden in het bouwbedrijf. Van de
raad van bestuur Bouwbedrijf, de over
koepelende organisatie der werkgevers,
wordt hierover nog het volgende verno
men:
Reeds geruime tijd was van werkne
merszijde aangedrongen op loonsverho
ging voor de geoefenden (groep 2). De
werkgevers voelden het als een bezwaar,
dat daardoor het verschil in beloning tus
sen geoefenden en geschoolden (groep 1,
die uiteraard hogere lonen verdient), klei
ner zou worden. De Stichting van de Ar
beid drong er op aan dit bezwaar te
ondervangen door ook de lonen van groep
1 te verhogen. De werkgevers konden zich
hiermee verenigen, mits er ook een her
ziening zou komen van de reisregeling.
In de jongste bespreking van werk
gevers en werknemers met de looncom-
missie van de Stichting van de Arbeid is
men het nu eens geworden over een loon
regeling, waarbij de geoefenden in de
gemeenteklassen 1 tot en met 5 drie vier
cent per uur meer gaan verdienen, ter
wijl werd besloten nog nadere besprekin
gen van werkgevers en werknemers te
houden over een gelijksoortige verhoging
r de geschoolden en de herziening der
reisregeling. Het college van Rijksbemid
delaars, welks voorzitter bij de bespre
kingen aanwezig was, zal aan deze loon
regeling nog zijn fiat moeten geven. Op
den duur wil men tot een C.A.O. komen.
Loonregeling van chauffeurs
Over een sociale regeling met de uit
voerders hadden de werkgevers en de
werkmeestersbonden al overeenstemming
Op 31 Augustus:
Weer stereophonische
uitzendingen
Op 31 Augustus a.s. zullen in het na
tionaal programma, dat dan over beide
zenders zal worden uitgezonden ter gele
genheid van de verjaardag van H. K. H.
Prinses Wilhelmina, weer enkele stereo-
fonische uitzendingen worden gegeven.
Van 20.40 uur tot 21.30 uur zal in zulk
een uitzending waarnaar zoals bekend
met twee toestellen moet worden geluis
terd het Radio Philharmonisch Orkest
met het groot omroepkoor concerteren
onder leiding van Eduard Flipse. Van
22.15 uur tot 23.00 uur zal men het Prome
nade-Orkest onder leiding van Benedict
Silbermann stereophonisch kunnen
bereikt. Daarna echter gingen twee van
de drie werkmeestersbonden op in be-
drijfsbonden, waarin de arbeiders de
meerderheid vormen. Op grond daarvan
hadden de werkgevers er bezwaar tegen
deze materie met de bedrijfsbonden te
bespreken. Dit bleef een struikelblok en
daarom heeft het college van Rijksbemid
delaars besloten de reeds tpssen werk
gevers en werkmeestersbonden overeen
gekomen regeling aan partijen op te leg
gen.
De Stichting van de Arbeid heeft haar
diensten aangeboden voor het tot stand
brengen van een loonregeling voor chauf
feurs. Deze diensten zijn door beide par
tijen aanvaard. Het gaat hier alleen om
hen, die uitsluitend als chauffeur werk
zaam zijn. volgens de raad van bestuur
Bouwbedrijf slechts een kleine groep. Zij.
die chauffeurs- met andere werkzaam
heden combineren, vallen onder de ge
wone loonregeling.
Verder is men het er over eens gewor
den, dat de pensioenpremie over de ge
hele linie ten hoogste drie gulden per
week zal bedragen.
V)
Samenwerking tussen de twee gezelschappen?
(Van onze Utrechtse redacteur).
Het Actie-comité in Utrecht, dat uit
particuliere middelen de opvoering van
„Carmen" door de Utrechtse Opera op
1 September wil financieren, nu de over
heid aan het gezelschap de verwachte
subsidie geweigerd heeft, mocht uit alle
delen van het land adhaesie-betuigingen
ontvangen. Het comité is daardoor lot
de overtuiging gekomen, dat in combi
natie met acties, die in andere plaatsen
voor dit doel in voorbereiding zijn, ge
ijverd moet worden om de Utrechtse
Opera te behouden.
Het ligt in de bedoeling, dat
Utre'chtse Opera na de „Carn
vember a.s. met een nieuwe
van een nog uit te kiezen werk voor het
gehele land zal komen.
Men koestert de hoop, dat men ten
departemente intussen tot het inzicht zal
zijn gekomen, dat een subsidie aan een
instituut, dat zi^h^tot taak heeft:gesteld
de provincie van opera's te doen genie
ten, waarvan zij in het algemeen vroeger
verstoken was. alleszins redelijk is.
Opera te houden, teneinde tot een be
paalde vorm van samenwerking te komen.
Een dergelijk plan is op het Minis
terie reeds in studie.
De auteursrechten van
Carmen
Intussen vragen velen zich af wat pre
cies de oorzaak is geweest waarom de
Ned. Opera meende te moeten verhinde-
r dat de Utr. Opera Carmen opvoerde, en
of de Necl. Opera daartoe krachtens de
auteursrechtregeling gerechtigd was.
De heer Bivnie verklaarde in dit ver-
1 No- j band, dat de uitgever van Carmen, Chau-
première dens te Parijs, exclusiviteit voor de opvoe-
ringsrechten aan een operagezelschap ver
leent steeds slechts voor de periode van
een jaar. Toen bleek, dat de Ned. Opera
in April-Mei niet bereid was toestemming
te verlenen, dat de Utrechtse Opera „Car
men" zou opvoeren en slechts er in toe
stemde dat voorstellngen gegeven zouden
worden in de provincie, heeft de directie
van het Utrechtse gezelschap zich in ver-
:iaiUACii wel O, ciut;a/,jiia 10. -*- v—i-
Aan de leden vande Staten-Generaal i binding gesteld met de uitgever en hem
„Stichting 1940m,45"
Nog elf millioen gulden
nodig
In de komende zes jaren zal de „Stich
ting '40'45" door middel van inzamelin
gen nog een beroep moeten doen op het
Nederlandse volk voor een bedrag van
ongeveer elf millioen gulden. „Eerst dan
zullen wy de in het verzet gegeven be
lofte op redelijke basis kunnen gestand
doen", aldus het jaarverslag over 1952 van
de stichting. „Er bestaat nog steeds, on
danks de vele en grote giften, een schuld
van het Nederlandse volk jegens de slacht
offers van het verzet".
Het aantal door de stichting financieel
verzorgde pensioengerechtigde gezinnen
liep gedurende het verslagjaar op van 4706
tot 4918. Gebleken :s, dat op basis van de
thans aanvaarde redelijke financiële nor
men de totale verplichtingen het stich
tingsvermogen belangrijk te boven gaan.
Op 1 Januari j.l. bedroeg het geschatte
tekort 8.250.000. Het tekort zal alsnog
door inzamelingsacties moeten worden ge
dekt. Wil de stichting hierin slagen in zes
jaren, dan zal omgerekend op nul procent
rente, bruto nog plus minus elf millioen
gulden moeten worden ingezameld.
zijn uitnodigingen verzonden om de 'op
voering van „Carmen" in Utrecht bij te
wonen.
Naar de heer Birnie, directeur van de
Utrechtse Opera ons meedeelde heeft de
Minister het verzoek om subsidie afge
wezen, omdat het gezelschap een eigen
orkest heeft en streeft naar een volledige
uitbouw.
De heer Birnie zei wel gedwongen te
zijn een eigen orkest van 50 man te vor
men, omdat steeds met verschillende
orkesten gewerkt moest en het repeteren
voor de opera gezien de andere ver
plichtingen, die deze orkesten hadden,
vaak zeer bezwaarlijk was. In het bijzon
der gold dit voor het U.S.O.
Verder was hij van oordeel, dat de
Utrechtse opera zich onmogelijk tot
kleine werken kon beperken, omdat de
provincie herhaaldelijk vraagt naar
grote opera's, zonder welke een behoor
lijke exploitatie niet mogelijk zou zijn.
De Utrechtse Opera had voor het ko
mend seizoen een speelplan van 200 op-
i voeringen opgemaakt, waarvoor een be-
groting van 8 ton was vastgesteld en
waarvoor 3 ton subsidie is gevraagd.
Het vorige seizoen zijn 51 voorstellin
gen gegeven, die 125.000.netto-recet
tes opleverden.
Wij vernemen voorts, dat het in het
voornemen van de Minister van O.K. en
W. ligt een bespreking met de Ned.
Advertentie
ge v raagti uf zij
contract
■erk zou kunnen sluiten. Op 31 Augustus
Op 9 Juli j.l. deelde de uitgever Chau-
dens aan zijn vertegenwoordiger te Am
sterdam mede. dat deze voor het aan
staande seizoen een contract met de
Utrechtse Opera mocht sluiten, zodat de
Utrechtse Opera mil, de voorbereidingen
van Carmen een aanvang maakte.
Door stakingen in Parijs is dit contract
echter nooit getekend omdat er geen tele
grafische, telefonische of postverbinding
meer mogelijk was. Op de dag, dat van
opheffing der Utrechtse Opera in de pers
werd gesproken, heeft dé directeur der
Nederl. Opera toch van de uitgever een
exclusief contract gekregen, omdat deze
uitgever meende dat de Utrechtse Opera
niet meer bestond, aldus de heer Birnie.
„Niets in de weg gelegd
„De Nederlandse Opera heeft de
Utrechtse Opera niets in de weg gelegd,
noch zich in haar zaken willen mengen",
zo heeft de heer Abr. van der Vies, direc
teur van de Ned. Opera, gistermiddag in
een persconferentie te Sassenheim ver
klaard. „Te Utrecht wist men al in April
j.l., bij het in Parijs opvragen van ma
teriaal voor Carmen, dat toestemming no
dig was van de Ned. Opera, die een con
tract bezat aangaande de rechten.
Franse en Italiaanse opera's zijn krach
tens de Bemer conventie beschermd tot
vijftig jaren na de dood van de maker
componist dan wel librettist die het
langst heeft geleefd.
Nog.in April hebben .wij", aldus de heer
Van der Vies, „de Utrechtse Opera toe
stemming gegeven voor uitvoeringen van
Carmen, behalve in plaatsen waar de Ne-
1953 loopt namelijk het jaarlijkse contract I derlandse Opera optreedt, dus bijvoor-
van de Nederlandse Opera af en de uitge- beeld in Utrecht. Bovendien hebben wij
Vet recbt bij verlenging van dit Zaterdag op speciaal verzoek toestem
contract voor het seizoen 1953/54 deze ming verleend tot de opvoering van Car-
exclusiviteitsclausule te schrappen. I men in Utrecht op 1 September
VIER PRIMIèRES IN ZICHT
Vier premières en een dirigent in vas
te dienst, dat zijn de noviteiten die de
Ned. Opera heeft te bieden in het ko
mende seizoen dat op 8 September te Am-
maal door Maria d'Ailly worden gezon
gen.
De nieuwe dirigent Alexander Krann-
hals (geb. in 1908) is al in 1949 hier te
lande opgetreden. Zijn rentree zal 'hij
maken met Aida van Verdi, in Septem
ber. Hij is evenals Krips uit de school
i
sterdam zal worden geopend met Verdi'svan Felix Weingartner en heeft o a. ö_-
„Un ballo in maschera". De nieuwe di- j öirigeerd in Luzern, Basel, Genève. Pa-
rinen! is de Zwi.se, Aiex.dder Kiaim- kf
hals. en de premiere zijn „De verkochte eenheid uit al het mooie stemmenmate-
braid" van Smetana (Ned. vertaling vanriaal dat hem ter beschikking staat
Henk Milo) in October; „Pelleas et Me-
lisande" van Debussy; in November onder
Charles Bruck; „De barbier van Sevilla"
van Rossini in December en ten slotte
*Die Zauberflöte" van Mozart, onder
leiding van Josef Krips in Januari.
AUSTIN - CHRYSLER - PLYMOUTH
61AN 4 BOTTERDAM HL 110.000 - 74000
Behalve Krips zullen als gastdirigenten
optreden Erich Walter („Freischutz" en
„Lohengrin") en Cor Olthuis. Regisseurs
zullen zijn Herbert Maische (Keulen)
iGeorg" Hartmann, Johan de Meester,
Abraham van der Vies en Walter Pöll.
Per 1 September is de baszanger Guus
'Hoekman vast geëngageerd. Uit het bui
tenland naar de Ned. Opera teruggekeerd
zijn Jos. Burcksen en Gerard Groot. Be
halve door Gré Brouwestijn. die aan de
Ned- Opera verbonden blijft zal de
Leonore-rol in Beethovens Fidelio één-
Dinsdag 1 September a.s. zal Leo Ha
zelzet de dag herdenken, dat hij vóór
vijftig jaren verbonden werd aan de re_
dactie van ,.De Maasbode".
Deze gouden jubilaris is niet direct de
man, die er van houdt om zich onder een
in onze dagen zo graag toegepast „spot
light" te doen stellen. Al is hij nu bij zijn
vijftigjarig jubilé de eerste aan de krant,
waaraan hij thans een halve eeuw ver
bonden is, hijzelf heeft zich nooit naai
de voorgrond gedrongen.
Hij was even twintig jaar toen hij in
1903 aan „De Maasbode" kwam. Een voor
zijn leeftijd rustige, degelijk onderlegde
jongeman, „ohne Schwindel" van enige
zichzelf aandienende reclame, maar wel
met een dubbele bodem van kennis en
goed verstand. Een hogeschool of acade
mie heeft hij niet gelopen, maar hij schiep
zich zelf een cursus door zijn onverflauw
de ambitie en voortreffelijke inleving in
de taak, waartoe hij zich geroepen voelde..
De journalistiek een roeping? Diplo
ma's, titels, eruditie, kennis van vreem
de talen zullen geen kwaad doen, ge
tuigde de bekende Franse journalist Clé
ment Vautel. maar niemand zal ooit een
ware journalist worden ,.s'il ne sent point
du ciel l'influence secrète".
Leo Hazelzet heeft alle etappes van de
journalistiek met een gelijke toewijding
doorgemaakt. Hij onderscheidde zich al
tijd door een nuchtere werkelijkheidszin
en door een gezond en weloverwogen
oordeel. HIJ werd een wijs en voorzichtig
man, die niet licht over zich zelf strui
kelde.
Het lijkt vaak moeilijk een voora#m_
staand journalist op zijn volle waarde te
schatten en te beoordelen. Prof. Rogier
vindt bijv. een Louis Veuïllot, voor wie
wij journalisten nog altijd een klein zwak
voelen, maar een opgewonden standje,
maar een vakman van importantie als de
zo juist genoemde Clément Vautel prees
Veuillot als de grootste Franse journalist
en een van de meest bewonderenswaar
dige schrijvers van de negentiende eeuw.
En de grote Sainte Beuve dacht er niet
anders over. Men is geen journalist,
meende deze laatste, niet nu en dan eens
een artikel in de krant te schrijven, maar
men is het, als men altijd klaar en vaar
dig staat om te schrijven, 't komt er niet
op aan waarover, en op elk ogenblik
van de dag, en ook bij nacht.
Zó ook heeft Leo Hazelzet het gezien en
begrepen.
Gedurende de vijftig jaren, dat hij aan
,De Maasbode" verbonden is geweest,
heeft hij er ontelbaar velen aan de re
dactie zien komen en weer zien gaan, hij
zelf is er gebleven in houw en trouw; hij
heeft er waarschijnlijk nooit aan gedacht
om ooit elders nog eens zijn geluk te
gaan beproeven. Hij voelde zich thuis,
zijn crediet was steeds stijgende.
Hij was, ook als echte geboren en geto_
gen Rotterdammer, op den duur zo met
,,De Maasbode" vergroeid, dat hij, toen
hij in het huwelijk trad, heel gemoede
lijk de bovenste etage van het Maasbode
gebouw ging bewonen. Dit gaf hem het
voordeel, en ook dit lag in zijn aard, dat
hij in de volle zin van het woord alles
op z'n pantoffeltjes kon afdoen. Hij be
hoefde als hij 's ochtends zich aan zijn
bureau zette, de voordeur van „De Maas
bode" niet binnen te gaan en als hij in de
late namiddag of avond zijn pen neerleg
de, ook de deur niet achter zich dicht te
trekken. Hij had geen excuses te maken
van trams die te laat waren en bruggen
die juist te lang hadden opengestaan. Hij
was altijd op zijn post, hij was altijd in
huis, de personeelsklok had niets aan
hem te controleren.
Toen mr Timo Verschuur z.g. de journa
listiek vaarwel zeide, werd Leo Hazelzet
zijn opvolger als parlementair redacteur,
welke functie hij zes jaren achtereen met
stijgfend gezag bekleedde. Altijd als er
aan de krant op een belangrijke post een
vacature ontstond, sprak 't bijna vanzelf,
dat Leo Hazelzet werd gemobiliseerd om
die open plaats, hetzij dan ook maar voor_
lopig en tijdelijk, te bezetten. Maar dat
voorlopige kon zich dikwijls jaren lang
rekken. Bij Hazelzet toch wist men deze
verantwoordelijke taak in verzekerde
handen. Hij genoot nu eenmaal het alge
meen vertrouwen en hij beschikte over
de nodige capaciteiten.
Bijna spelenderwijs, maar het kostte
hem zijn vrije avonden, nam hij ook een
kleine veertig jaren de toneelrubriek
waar. Ook hier rekende men zeker niet
minder op zijn beproefd beleid en het
juiste inzicht. Want veertig jaren geleden
was een vaste toneelrubriek in ,.De Maas
bode" nog een zeer precaire aangelegen
heid en een gewaagde onderneming en
de daaraan nog niet- gewende lezers ke
ken vaak zeer critisch toe, of er op dit
gebied niet te ruime concessies werden
gedaan. Er waren onder dit opzicht
dwarskijkers te over.
In de halve eeuw van Hazelzet's werk_
zaamheid is er ook nog al eens een keer
van hoofdredactie gewisseld. Rector
Thompson ging heen, Rector van Reysen
kwam ontijdig te sterven, Dr Witlox viel
helaas uit door chronische ongesteldheid
en altijd weer werd Leo Hazelzet aange
wezen om, natuurlijk tijdelijk, de hoofd
redactie waar te nemen. En hij deed dit.
zoals wij dat van hem gewoon waren,
zonder enige aangemeten gewichtigheid.
Alles bij elkaar geteld is Hazelzet zo
doende wel ongeveer zeven jaar hoofd
redacteur ad interim geweest.
Wij roemen hier bijzonderlijk de hero-
ische deugd van Hazelzet om, als een
nieuwe gegadigde de hoofdredacteur.ze-
tel kwam bezetten, zich weer beschei
den terug ïe trekken en zich weer gewoon
in de rij der dagelijkse medewerkers te
voegen.
Totdat in 1948 Dr S. Tesser O.P. als
hoofdredacteur werd aangezocht en Leo
Hazelzet tot mede-hoofdredacteur werd
benoemd.
Toen na ruim een jaar Dr Tesser O.P.,
door zijn overheid daartoe geroepen,
de Rotterdamse redactiezetel verwisselde
voor een hoogleraarsstoel te Rome, para_
deerde de naam van Leo Hazelzet alleen
boven aan de kop van „De Maasbode". Hij
mag het wel ais een bekroning zien
van zijn vijftigjarig levenswerk, dat hij
nu dit jubileum mag vieren officieel als
hoofdredacteur van „De Maasbode".
En ten slotte nog dit. Ik, die dit artikel
schreef uit overtuigde waardering, wil
daar nog aan toevoegen, dat ik persoon
lijk met Leo Hazelzet vijftig jaren heb
samengewerkt en ik mij niet herinner ooit
met hem ook maar enig verschil van me
ning te hebben gehad.
Ook dit tekent het karakter van de
man, die de gouden jubilaris is 'van a,s.
Dinsdag.
P. HYACINTH HERMANS.
DUIDELIJK ANTWOORD
Ds Buskes, die sinds jaar en dag alle
moeite doet voor de hem zo dierbare
combinatie van godsdienst en socialisme
bewijsgronden aan te voeren, heeft de
zer dagen opnieuw geprobeerd ter zake
van dit eeuwige probleem een „duide
lijk antwoord" te geven. Eén van zijn
gebruikelijke bijdragen in het socialis
tische hoofdorgaan wijdde hij aan de
vraag, of van socialistisch standpunt
de godsdienst al of niet als „privaatzaak"
behoort te worden beschouwd. Een po
ging om het voor te stellen dat daar
eigenlijk nooit sprake van geweest is
gaan wij als werkelijk te veel bewij
zend maar voorbij.
Dat de bekende leuze intussen tegen
woordig geheel zou hebben afgedaan,
komt de lievelingsidee van de socialisti
sche predikant uiteraard in het gevlij.
De kunst is echter om dit waar te ma
ken.
O. i. mag het daartoe strekkende be
toog ook ditmaal niet geslaagd heten;
het blijft op twee gedachten hinken.
Wij horen enerzijds met instemming:
„Godsdienst wanneer hij waarlijk
dienst van God is kan geen privaat-
zaak zijn. Wie de godsdienst tot privaat
zaak proclameert, schaft de godsdienst
af. Hij is nu eenmaal een zaak van het
gehele leven. Wie God waarlijk dient,
dient Hem ook in het politieke leven".
Maar aan de andere kant blijft de
deur gegrendeld voor elke gedachte aan
„christelijke politiek", die toch het
rechtstreel&e sequeel zou moeten heten
van de schone vooropstelling. En tot
onze verbazing vernemen wij alleen
dat de partij, de christenen als volwaar
dige leden accepterend, ook aanvaardt
„dat voor deze christenen de
politieke strijd dienst van God is".
Ziehier opnieuw de kwestie op het
dode punt, elke consequentie zoek en
het „duidelijke antwoord" in rook op
gelost achter de aloude scheidingsmuur
tussen de begrippen christendom en
socialisme, die alle goede bedoelingen
ten spijt niet uit de weg is te praten.
Voor de niet-christenen blijft de gods
dienst rustig „privaatzaak"!