Fransen trachten natuurkrachten in
Algerië aan zich te onderwerpen
Schiphol wachtte tevergeefs
op Charley Chaplin
Maandag 27 Juli 1953.
NIEUWE APELDOORNSE COURANT
Tweede blad
Stuwdammen in aanbouw, zoutmeren
worden drooggelegd
(Van onze medewerker voor toerisme)
^Igerië is in menig opzicht nog middeleeuws. Nee dat is te
zacht gezegdin Algerië komen vandaag-de-dag nog toestanden
voor, zoals zij daar in de oosterse wereld al vóór Christus moeten
zijn geweest. Vrouwen, die met een dichtgebonden geitenhuid vol
water op haar rug van de verre bron naar huis lopenmannen, die
achter op hun ezeltje rijden als in de dagen van Christus' geboorte,
toen zij allen naar hun geboortestreek werden ontboden om geteld
te worden. Achter op hun ezel, inderdaad, want dit diertje is té
irêle om het midden op de rug te gaan zitten zonder het gevaar te
lopen, dat die dubbel klapt. Wat dat betreft maken de meeste
illustratoren, die Maria midden op de ezel plaatsen, dus een kleine
technische fout.
Die simpele, weinig sprekende vóór-Christelijke cultuur is echter
een sterke cultuur geweest. Zij overwon de Romeinse, die veel hoger
stond en handhaafde zich sindsdien vijftien eeuwen onveranderd. Zij
zal zich blijven handhaven naast de Franse en die, wie weet, op den
duur ook overwinnen. Al ligt dat minder voor de hand en al zullen er,
zo de Fransen al eens weg zouden trekken, van deze westerse
cultuur méér invloeden zichtbaar blijven dan van de Romeinse.
de Fransen dus alles aan gelegen om
er zo snel mogelijk van verlost te
worden.
Erosie wordt beteugeld
"Cen van de meest spectaculaire (en
-L' minst aanstoot nemende) uitingen
van het Franse gezag is wel wat men
doet op het terrein van de bewoon-
baarmaking van dit in de zomer zo
droge en dorre land. Van deze enorme
oppervlakte, waarvan wij ons eigenlijk
geen beeld kunnen vormen. Een voor
beeld van die grootte: als wij van
Leeuwarden, Maastricht of Middel
burg in één dag op en neer moeten
naar Den Haag, vinden we dat een
bezette, vermoeiende dag en we zou
den het (voor ons gevoel) niet vol
houden, als we de auto niet een paar
keer rust gunden voor een uitspanning
en als we ons niet ten minste één maal
met een fikse maaltijd sterkten. Een
buizenfabrikant uit Sétif, die zo vrien
delijk was ons een lift van enkele hon
derden kilometers te bezorgen, rijdt
meer dsn eens achthonderd kilometer
op een dag, waarbij hij twee keer
stopt. Een keer, omdat zijn stofwisse-
ling dat eist en één keer voor een her
berg cm zittende achter het stuur
een glas sinaasappelsap naar binnen
te wippen. Waarbij gezegd dient, dat
zijn kilometerteller meer dan eens op
140 en zelden onder de 100 staat en
waaruit men dan meteen weer mag
concluderen, dat de Fransen het
wegennet daar in Noord-Afrika prima
in orde hebben.
Die bewoonbaarmaking van het land
de aanleg van wegen inbegrepen
is in Algerië opgedragen aan één in
stantie: de Rijkswaterstaat (Fonts et
Chaussées), die daarbij uiteraard wel
met andere lichamen samenwerkt, de
electriciteitsmaatscbappg onder an
dere, maar die toch een zeer ver
strekkende bevoegdheid heeft. Deze
dienst legt meren droog, sticht proef-
boerderijen, legt waterleiding aan, be
vordert de irrigatie en helpt de bevol
king bij de strijd tegen de erosie.
Die erosie is in dit land een ver
schrikking. De teeltlaag op de rots
bodem is vrij dun en het kost alle
moeite om die vast te houden. Welis
waar regent het in Algerië niet veel,
maar als er een bui komt, is het ook
een beste. Het gebeurt meermalen,
hebben wij ons laten vertellen, dat er
herders, ezels en kudden, die de diepe,
geheel of bijna drooggevallen rivier
beddingen volgen, overvallen worden
door een muur van water, afkomstig
van een tropische bui, die enkele kilo
meters achter hen is gevallen en waar
van zij niets hebben bemerkt, Ont
vluchten is door de steile wanden vaak
niet meer mogelijk en de gevolgen
laten zich raden.
Om die erosie tegen te gaan, legt
de rijkswaterstaat alom in de bergen
terrassen aan, die de vloedgolf van de
top moeten stuiten en de grond be
schermen. Dat lukt op de meeste
plaatsen vrij behoorlijk, maar er zijn
ook hele gebieden, waar de natuur
krachtiger is gebleken.
Men kampt in Algerië echter niet
alleen met zoet water (de enorme toe
vloed op bepaalde momenten en de
grote schaarste er aan in het grootste
deel van het jaar), maar ook met zout
water. Er zijn talloze zoutmeren in het
binnenland, die de grond in de om
geving onbruikbaar maken en het
leven voor mens en dier ondraaglijk.
Deze zoutmeren zijn namelijk broed
plaatsen voor de muskieten en er is
Voor de aardigheid
Geallieerde vliegtuigen
beschoten
BRüGGEN. Er was gisteren paniek
in de oefening Coronet. Bemanningen
van Britse Canberra's kwamen hoogst
verbaasd en verontwaardigd op hun
basis terug, met het bericht dat zij
boven Luxemburg met scherpe gra
naten beschoten waren.
Rapporten vlogen over en weer.
Telefoons stonden enige tijd rood
gloeiend. Kort daarop was de zaak op
gehelderd. Toen bleek, dat onderdelen
van het kleine Luxemburgse leger on
derlinge manoeuvres hielden en voor
de „aardigheid" op de Geallieerde
vliegtuigen met losse munitie hadden
geschoten.
Proetboerderijen
"LJet blijft evenwel niet bij het droog-
maken en ontzilten: de Rijks
waterstaat bouwt er ook proefboer-
derijen om de veestapel op een hoger
plan te brengen en de Arabische keu
terboertjes bij te brengen, hoe ze hun
vee moeten verzorgen. In het droog
gelegde meer Fetzara, niet ver van
Böne, is verleden jaar onder leiding
van ir Giovaninetti een modelboerderij
gebouwd, waarin een Nederlandse boer
graag eens een dagje zou rondneuzen.
Deze boerderij wijkt namelijk in vele
opzichten af van de hier bekende
types, zowel wat de bouw er van als
wat de methodes betreft.
Men heeft er twee soorten stallen:
een „gewone", waarin het vee met de
koppen naar het middenpad staat op
gesteld en een moderne potstal, inge
richt volgens een nieuw Amerikaans
systeem. De gewone stal kent geen
open grup, maar een overdekte; het is
een smalle spleet tussen twee stalen
banden met daaronder een betonnen
goot. De vaste bestanddelen worden
door de Arabische knechten met water
Tussen Middellandse 'Lee
en Sahara (IV
Het lijkt onbegonnen werk, in dat
enorme land tussen Middellandse
Zee en Sahara iets te ondernemen
tegen de krachten der natuur: de
tropische regens, de grote droogte,
de spijkerharde rotsen ende
afstanden. Maar de Fransen heb
ben de zaken fiks aangepakt en al
deze problemen in handen gegeven
van één instantie: de Rijkswater
staat, die daarvoor zéér ver gaande
bevoegdheden heeft gekregen. Dank
zij de medewerking van de inge
nieurs van deze dienst (Ponts en
Chaussées) R. Giovaninetti, en
Auriol te Böne en J. Astier te
Sétif, waren wij in de gelegenheid,
een aantal van deze werken te
bezichtigen.
door de spleet gespoten; de urine vindt
haar eigen weg. Die kabbelt langzaam
door een spleet aan het eind van de
goot naar een speciaal reservoir, ter
wijl het water met de vaste bestand
delen, dat een grotere snelheid heeft,
over de spleet heenspringt en in zijn
eigen afdeling belandt. Ook de urine
uit de potstal wordt opgevangen en met
die van de gewone stal opnieuw over
het stro en de mest in de potstal ge
sproeid om de microben te doden.
In het meer Fetzara, dat 13.000 hec
tare groot is (twintig kilometer lang),
grazen momenteel zeven a achtduizend
koeien. Honderdtwintig daarvan beho
ren bij de boerderij en keren 's avonds
naar de stal terug. Deze dieren wor
den namelijk speciaal gebruikt voor
het fokken en zij zijn aan een gron
dige controle onderworpen. Ze worden
elke week gewogen en nauwkeurig
Deze foto geeft een overzicht van de
bouw van de stuw van Kerrata, lus
sen Sétif op de hoogvlakte en Bougie
aan de Middellandse Zee. Als de stuw
klaar is, zal het dal hierboven vol
water komen te staan. Daarvoor is
bóven de huidige weg SétifKerrata
(onderste witte lijn in het midden van
de foto) al een nieuwe weg uitgehou
wen in de rotsen (bovenste). Ttissen
de beide wegen zal dus in de toekomst
het wateroppervlak liggen.
wordt nagegaan, hoe de dieren op de
verschillende vaccines reageren, 's Zo
mers worden ze bijgevoerd met voer-
granen, die in een geweldige silo zijn
opgeslagen; tijdens de korte winter
staat er ook hooi op het menu. 1
De rest van de koeien is voor het
merendeel eigendom van de Arabieren
in verre omgeving. Zij betalen vier
gulden per jaar per koe en die kan dan
in het meer Fetzara haar buik rond
eten. In die prijs zijn zelfs vier baden
berekend; baden, die de beesten van
de teken moeten bevrijden. Zij worden
door een lange gang geleid (aange
vuurd door een stok-met-electrische-
schok), lopen argeloos het chemisch
badwater in en ploffen dan kopje
onder in een dieper bassin.
De koeien zijn over het algemeen
reekleurig bruin, haar vormen- her
inneren aan de tekeningen, die op oude
Egyptische afbeeldingen zijn aange
troffen. Fries vee komt men er spora
disch tegen; de zwart-bonten hebben
wel een hogere melkgift dan het in
heemse vee, maar zij aarden slecht in
het warme klimaat. En om een moge
lijke nieuwsgierigheid van onze agra
riërs nog even te bevredigen: een koe
beest kost daar een drie-, vierhonderd
gulden.
Dalen worden een meer
"Cc-n van de grootste werken, die de
Fransen in Algerië onder handen
hebben, is wel de bouw van een ge
weldige stuwdam bij Kerrata. Een
stuw van 75 meter hoog en een breedte'
van 250 meter, waarmee het dal van
twee riviertjes wordt afgesloten. Die
dalen zullen vollopen en men krijgt
De proefboerderij in het vroegere
zoutmeer Fetzara. De silo dient voor
de opslag van de voergranen, waar
mee het fokvee wordt bijgevoerd.
daar ongeveer hetzelfde geval als ver
leden jaar in Frankrijk, waar het dorp
Tignes plaats moest maken voor een
stuwmeer. Hier wordt weliswaar geen
dorp opgeofferd (Kerrata ligt achter de
stuw en de buizen lopen er onder
door), maar de 160 millioen kubieke
meter water, die er voor komt te
staan, zal toch tal van vruchtbare lan
derijen en olijfgaarden overspoelen.
Het doel van deze stuwdam is niet
in de eerste plaats de irrigatie; de
dam, die aan de zuidelijke opening van
de fameuze Gorge van Kerrata ligt,
zal namelijk dienen om een grote elec-
trice centrale aan het andere eind van
(Advertentie)]
Krabben en peuteren maakt
de kwaal steeds erger. De hel
der vloeibare D.D.D. dringt
diep in de poriën door, zui
vert, ontsmet en geneest^ de
GENEESMIDDEL TEGEN 'AM BÉ
HUIDAANDOENINGEN AtfeA MJ&„ MM*
Huid
uitslag
(Advertentie);
n Iff rpix frl\ f7*ï> VERWIJDERO HET
LIKDOORNS WONDEROLIE
Weg met onhandige llkdoomrlngen en ge
vaarlijke scheermesjes. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN, neemt de pij" weg in
60 seconden. Eeltplekken en eksterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie, jodium en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van f. 1.35 bespaart
li veel ellende.
de schilderachtige Gorge (kloof) het
gehele jaar door van water te kunnen
voorzien. Het water wordt door een
negen kilometer lange tunnel dwars
door de rotsen tot vlak boven de cen
trale gebracht en ploft dan van 370
meter hoogte naar de turbines.
Deze electrische centrale is een 'van
de belangrijkste schakels in het 2000
kilometer lange net, dat Casablanca
in Marokko verbindt met Algiers en
Tunis; een 150.000 volt net, dat gevoed
wordt door waterkracht- en steenkool
centrales. De waterkracht zal in de
loop der komende jaren een steeds
groter aandeel voor zijn rekening
nemen, want ook in Marokko is een
geweldige stuw in aanbouw.
Zo lopen daar nu door dat wijde land
van Noord-Afrika de foeilelijke hoog
spanningslijnen, honderden en honder
den kilometers lang daar trouwens
te verontschuldigen omdat men een
voudig geen kabels kan leggen in die
rotsbodem terwijl de kamelen en
dromedarissen grazen bij de masten
en de Arabieren in hun traag tempo
onder de draden doorhobbelen op hun
ezels. Twee beschavingen naast el
kaar
Ovatie voor Londense timmerman
SCHIPHOL. „Chaplin" Toen draaide de K.L.M- kreeg er zeker meer te
stond er op de passagiers- machine uit Londen het beantwoorden dan de
lijst van de K. L. M.- platform op. Er speelde echte Chaplin ooit ge-
machine, die gisteravond zich in de volgende minu- steld zouden zijn.
om half elf op Schiphol
zou aankomen.
Telexboodsehappen vlo
ten een
scène af.
„Wilt u
gen naar Londen en het laten voor de andere pas-
antwoord luidde: Het is sagiers?" hoorde men film
de filmster Chaplin met roepen. Officials renden
zenuwachtig heen
vermakelijke Misschien wat meesmui
lend, doch overigens van
een doorgang ganser harte boden de
Charley's tante
ontbrak ook
heren en dames van de
John Chaplin, zijn
1 en zijn moeder de
en bouqueten bloemen aan;
die tenslotte voor de
familie Chaplin bestemd
waren.
zijn vrouw en moeder.
lil de loop van de mid
dag werden alle Amster
damse en zelfs een aantal
provinciale dagbladen
telefonisch verwittigd.
Op Schiphol deed het
nieuwtje, dat de grote
acteur zou arriveren, als
lop nd vuurtje de weer. Tenslotte kregen de kortgeleden getrouwd'
„Ik kom hier voor twee
weken vacantie", ver
telde John verbluft.
„Eigenlijk is het mijn
huwelijksreis. Ik ben
ronde. Ondanks het late
avonduur verzamelden
fotografen vergunning
naar het vliegtuig te ren-
zich boven op het balcon nen, doch de verslag-
restaurant vele gevers moesten op enige
Nog plezieriger werd 't
voor de journalisten,
"oen zij vernamen, dat
;ijn 21-jarige vrouw een
afstand blijven wachten. Nederlandse is: Jeanette
nieuwsgierigen.
De klok wees vijf minu- De deur ging open en de Wijkhuizen uit Haarlem,
ten voor half elf aan, passagiers
toen de ontvangst-depu- trap af.
tatie met 'n bos bloemen John Chaplin, 'n 23-jarige woorden.
Ook zij moest talrijke
vragen in ijltempo beant-
ïn de hand, zich naar het toneelti
platform begaf, gevolgd den, had
door een uitgebreide huwelijksreis bij zijn aan-
schare journalisten en de komst in Nederland
bijna even talrijke pers
fotografen.
,Het toestel
man uit Lo -.- „Het is al eens eerder
zich op zijn voorgekomen, dat mijn
naam enige verwarring
stichtte", besloot John
Chaplin, „maar op zo'n
daverende schaal als van
avond heb ik het nog
slist geen grootser ont
vangst kunnen denken
de fJu was het namelijk en
B.E.A. uit Londen is ge- niet Charley Chaplin, die nooit meegemaakt'
land", zo l-.lr-nk het door naar Nederland kwam. De Daarna vertrok hij met
de luidsprekers.
K.L.M.-polilie schoof de gist",
ontvangende massa opzij. We8
„Hier zit hij nog niet in",
werd er gezegd, „hij reist
per K.L.M.".
K.L.M. had zich „ver-
de afzetting,
iedere formaliteit.
werd be
vragen en
John Chapli
stormd met
zijn vrouw en moeder
per auto naar Haarlem.
„Toch jammer, dat de
tante van Charley er niet
bij was", verzuchtte
iemand.
FEUILLETON
AMSTERDAM
Tussenen
PARIJS
door F. de Sinclair
10
Toch, onwillekeurig keek ze om zich heen of er
soms in de buurt een grasgroene mantel te ontdek
ken viel, maar ze zag nergens iets, dat daarop leek.
Het eten smaakte haar best en ze dronken er een
glas wijn bij: „Om je Parijs niet te laten vergeten!"
schertste Victor haar toedrinkend: het was allemaal
waarlijk nogal opwekkend en gezellig.
De kellner had juist het dessert op tafel gezet toen
de loudspeaker van de portier klonk: „Telefoon voor
professor De RaatTelefoon voor professor De
Raat!"
„Hè", zei Victor, terwijl hij zonder overhaasting
opstond, „wat kan dat wezen? Ik wacht geen tele
foon en niemand weet, dat ik op 't ogenblik hier
ben! Een nieuw mysterie", besloot hij lachend en
dan ging hij heen.
Marta zag hem na.
Ze had een neiging om nu overal iels dreigends
te zien, om te schrikken van elk onverwacht geluid.
Ze was van die loudspeaker ook zo geschrokken, dat
heur hart er van bonsde, al had ze dadelijk tegen
Victor gelachen, toen bleek dat die het zo luchtig
opnam.
Trouwens, dat was nu toch ook zeker geen ding
om er zich over te verontrusten. Victor kwam hier
veel en at er ook dikwijls. En als iemand, een goeie
vriend, hem nu had opgebeld aan zijn huis en daar
geen gehoor had gekregen, dan lag het immers voor
de hand, dat hij het dan maar eens op goed geluk
in dit restaurant probeerde.
Enfin, ze zou het dadelijk wel horen: ze nam een
slokje wijn. Ze keek wat om zich heen, aan de
tafeltjes rondom zaten de mensen druk te praten en
te lachen; een groepje ging heen, de kellner haastte
zich de tafel op te ruimen, een schoon servet er
over te gooien en dan, een ogenblik later, was het
al weèr door andere mensen bezet.
Het telefoongesprek duurde lang.
Of misschien ook niet; wachten duurt altijd lang.
Ze greep haar tasje, opende het.
Welke vreemde hand zou daarin nu hebben ge
woeld en al haar eigendommen hebben bekeken en
betast? 't Is waar, dat zouden ze bij de politie ook
wel hebben gedaan, maar dat was van geen belang!
Alles was er in gebleven. Ze nam et spiegeltje er
uit, bekeek zich. Eigenlijk moest ze zich een beetje
poederen, maar ze behoorde niet tot de vrouwen,
die in het publiek haai toilet maken met een poe
derdons, een lippenstift en een kam. Gebrek aan be
schaving! Ja, natuurlijk, dat was het!
Nu duurde het telefoongesprek toch wel erg lang;
de negen minuten moesten allang om zyn.
Ineens kwam hun kellner: hij bukte zich wat naar
haar toe en zei dan zacht:
„J^oudt u even willen komen? Die meneer, prof.
De Raat, is plotseling niet goed geworden".
Zc rees haastig, verschrikt op.
„Niet goed geworden?HemelWaar?"
„Ik zal u even voorgaan, mevrouw".
Ze volgde de kellner, die snel tussen _de tafeltjes
doorschoof; ze zag niets om zich heen. zomaar vaag
resonneerde het in haar oren: „Niet goed gewor
den niet goed gewordenWat kon dat zijn'
Een flauwte?Een beroerte?Haar hart
klopte, bonsde in haar keel.
Ineens, terwijl ze achter de kellner aan snel de
zaal was doorgelopen en in de vestibule was ge
komen, zag ze links, heel even, maar scherp helder
in het licht van de lantaarns, een heer en een dame
snel de trappen van het bordes afgaan; die dame
droeg een grasgroene mantel.
V.
Heel even maar was het geweest als een verflit-
send visioen en ze voelde er ook iets van als een
schok, doch ze was zich dit nauwelijks bewust,
want de kellner voerde haar, vlug lopend, nog
weer verder, ze wist zelf niet, beleefde het zo maar;
een glazen deur, een trap van een paar treetjes,
een verlichte hal, wat dames en heren in avond
toilet, een ruising van zachte muziek, een lispeling
van stemmen, toen een zijgang, een deur, waar de
kellner op klopte en die hij tegelijk opendeed.
En toen ineens was ze in een stille, kleine kamer
en daarin stonden drie heren, wier gezichten haar
alle drie aanzagen, en achter hun gestalten zag ze
een divan en daarop uitgestrekt, achterover liggend
met de mond half geopend, Victor.
„Mevrouw", sprak een van de drie heren op haar
toetredend met een zachte en meewarige stem: „Is
u mevrouw De Raat?"
(Wordt vervolgd)
Volgens verschillende berichten uit
Weenen is de voormalige vrouwe
lijke minister van Buitenlandse
Zaken van Roemenië. Anna Pauker
overleden. Tevens vraagt men zich
af of haar dood een natuurlijke is
dan wel een „liquidatie". Een recent
portret van Anna Pauker.
