Musea in de Verenigde Staten
Vier jonge dirigenten voor het
Radio Philh. Orkest
Nederland dient buitenland
van voorlichting
Het Ijzer in Goud geopend
Zeldzame tegels in een vergeten kelder
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN DINSDAG 14 JULI 1953
Door particulier initiatief en gemeenschapzin groot geworden, en nog
steeds vrijwel nergens door de overheid alleen beheerd en bekostigd
Alles zoveel mogelijk in de natuurlijke omgeving
AMERIKA lelt honderden musea, waarvan de oudste uit 1773 daleert.
Zij zijn uit particuliere verzamelingen voortgekomen of althans door
persoonlijk initiatief ontstaan. Nog is het zo, dat er vrijwel geen uit
sluitend door de overheid wordt heheerd en bekostigd. Er is een tijd
geweest, dat in ons land de musea door schenkingen en legaten groeiden.
Dit, wij kunnen wel zeggen jeugdig, karakter treft de buitenlandse be
zoeker heden ten dage in de Ver. Staten. In het algemeen is de wens de
gemeenschap te dienen, in welke vorm dan ook, een treffende Ameri
kaanse karaktertrek, die meer dingen ten goede komt dan alleen het
museumwezen. De regering had nooit gelden kunnen uittrekken voor
collecties buitenlandse meesters, doch wat een rijke bron en waardevol
bezit zijn voor het publiek nu de Kres en Mellon-verzamelingen in de
National Gallery of Art in Washington, of de Frïck-colleclie in New
Yorkslechts enkele van de talloze schenkingen van Boston tot San
Diego in Californië, waar o.a. een prachtige Jeroen Bosch, de kruisdraging,
een plaats vond.
De Europese bezoeker
zal zich wel eens be
zorgd afvragen of alle
Steenen, Hobbema's,
Vermeers en de Hooghen
wel echt zijn; want nie
mand zal ontkennen dat
geld en gebrek aan ken
nis aan de ene kant en
bedrog aan de andere
zijde heeft geleid tot een
stroom van vervalste
kunst over de Oceaan.
Zelfs al zouden alle
kunstverzamelingen nog
niet zijn uitgekamd, er
is zoveel schoons te ge
nieten waarvan de echt
heid vaststaat, dat voor
diezelfde bezoeker de
herinnering aan de mu
sea tot de meest waar
devolle van zijn Ameri
kaanse reis behoren. Als
hij vertrokken is met een
zekere wrevel dat zoveel
Europese kunst met dol
lars werd gekocht, komt
hij zeker terug met de
verzoenende gedachte,
dat de plaats en de be
tekenis voor de Ameri
kaanse samenleving bij
zonder groot is. En ten
slotte hebben zij daar en
wij hier dezelfde voor
ouders, die de makers waren. De kwa
liteit in de musea en de belangstelling
van het publiek, de samenwerking tus
sen musea en school is een van de vele
aanwijzingen dat Europa zich waarlijk
niet meer als vanzelfsprekend op een
culturele voorsprong kan beroepen.
Natuurlijk hebben wij meer met de
massa te maken dan met de ..selected
few", en popularisering is het Ameri
kaanse stempel dat voor zoveel zaken
geldt en waarlijk niet alleen op ijskasten
en auto's van toepassing is.
Door de school, tijdschriften radio en
televisie uitzendingen uit musea ble
ken een succes is het bezoek aan
musea gemiddeld verdrievoudigd en dat
In het Natuurwetenschappelijk
Industrieel Museum te Chicago leren
jeugdige bezoekers, hoe de stand van
de aarde de jaargetijden bepaalt
De national gallery in Washington,
die per jaar meer dan twee millioen be
zoekers trekt, biedt bovendien film3,
rondleidingen en concerten.
Eerste slotconcert van dirigentencursus
He
i
rijk deel van zijn vermogen aan het
inrichten van zijn Greenfield vil
lage". Dit is een buitenmuseum waarin
een heel dorp, zoals het er 80 a 100
jaar g'eleden uitzag, is bijeengebracht:
compleet met kerk, gemeentehuis en
Streven naar zelfwerkzaamheid
V
in tien jaar tijd. Voor gebrekkigen zijn
rolstoelen beschikbaar en het is een ge
woon gezicht als ouders kleine kinderen,
in wandelwagentjes door de museum
zalen meenenem. En waarom ook niet?
Ook fotograferen is veelal vrij of be
perkt tot bepaalde uren.
Stadsschouwburg
RAM GOPAL met een
nieuw programma
RAM GOPAL en zijn Hindoe-dans
groep hebben gisteravond in de
Stadsschouwburg een nieuw pro
gramma ten doop gehouden voor het
Amsterdamse publiek, een programma,
dat maar weinig aanleiding tot waarde
ring gaf. Gopal zelf eiste een groot deel
vaii de tijd eri aandacht op, met een
praatje over Hindoe-dans en zichzelf
and then Mahatma Gandhi said to
me: „Ham", he saiddat hij met
een aardige demonstratie van enkele
dansfiguren besloot. Verder zag men
Gopal in enkele eenvoudige dansen,
waarin hij een zeer beperkte vaardig
heid ten toon spreidde en zich tot een
gering aantal der talloze moedra's be
paalde. Men krijgt de indruk dat de ster
ke veruiterlgking, die zijn danskunst
sinds zijn vestiging in Europa moet heb
ben ondergaan, oök een ongunstige in
vloed op zijn getraindheid heeft gehad,
hetgeen er de oorzaak van moet zijn,
dat men nog maar zelden, en dan voor
namelijk in het sierlijke handgebaar, de
danser van grote klasse vermoedt. Dat
Gopal zich aan geen enkele der grote,
klassieke Bharat Natyam-dansen. heeft
gewaagd ls een aanwijzing te meer in de
zelfde richting. Geen wonder dus, dat
zijn optreden geen ogenblik de aestheti-
sche verrukking en diepe ontroering
heeft opgewekt, die men als kostelijkste
herinnering bewaart aan Hima Kesar-
codi en Rukmini Devi, die ons land in
de laatste jaren hebben bezocht en die
zich met volstrekte bescheidenheid
dienstbaar hebben gemaakt aan de veel
eisende en ingewikkelde danskunst van
hun land.
Verder zag men de danseres Rekha
met genoegen optreden. Haar stilistisch
zuiver dansen, dat weliswaar de vereiste
nauwkeurigheid van gebaar niet altijd
vertoont, kon toch meer emotie op het
publiek overbrengen dan het vertoon
van Gopal; met name in Het Wezen der
Duisternis riep zij met schone en door
dachte beweging een verfijnde sfeer op,
waar men de gehele avond vergeefs op
had gewacht. De muzikale intermezzi
vielen zeer in de smaak van de toe
schouwers. die het voor het overige bij
kalme applausjes lieten.
W.
Pieter van der Sloot weer bij
Lage Landen
Het Ballet der Lage Landen zal in het
nieuwe seizoen weer onder leiding van
Mascha ter Weeme optreden. Het ta
bleau de la troupe vermeldt de namen
van: als eerste danseres Lucienne Berg-
gren (vroeger bij Ballet de Monte Carlo
en Opéra Comique) en verder Ine Riet
stap, Andrine de Clerq, Greetje Donker,
Nel ter Weeme, Else Schut, Willy
Vroom. Mieke van de Water. Voorts de
dansers: Pieter van der Sloot, Karei
Poons, Johan Mittertreiner, Alphons
Pater, Ben de Rochemont en Marten
Molema.
Choreografieën voor nieuwe balletten
zullen worden gemaakt door Susanna
Egri, Pieter van der Sloot, Jack Carter
•n Albert Mol.
school, winkels, bedrijfjes en woonhui
zen. Het binnenmuseum doet hetzelfde
voor de ontwikkeling van de techniek
en het uitgestorven handwerk.
Ten zuiden van Washington is Wil
liamsburg met particulier geld her
bouwd. Hier is een hele wijk hersteld
zoals die er in de 18e eeuw heeft uitge
zien, en geen kosten zijn gespaard om
openbare en particuliere huizen ook
wat interieurs aangaat, in de oude
luister te herstellen.
Een van de leden van de familie
Dupont heeft in zijn buiten te Wilming
ton (Delaware) ruim 100 Amerikaanse
vertrekken (16501850) bijeengebracht.
Met de uiterste zorg zijn ze tot het
kleinste onderdeel in originele staat ge
bracht. 't Heeft talloze millioenen ge
kost, maar de gids die slechts 4 bezoe
kers meekrijgt en een dag nodig heeft
u rond te leiden, zal niet één maal er
gens de prijs van noemen.
Het gros van onze musea zijn oud
heidkamers, van Monnikendam tot
Emmen en van Bolsward tot Heerlen.
Die mogelijkheid heeft de Amerikaan
eigenlijk alleen aan de oostkust. Ir
Delaware is een alleraardigst oud-Hol
lands huisje met smaak en oordeel in
gericht.
De helft van alle Amerikaanse zijn
natuurhistorische musea. In de regel
wordt er niet met verzamelingen opge
zette volgels en zoogdieren volstaan,
maar werkt men met uitstekende dia
rama's. De opzet is didactisch, doch de
uitvoering is aesthetisch vaak zo voor
treffelijk, dat een bezoek aan een der
gelijk museum een genot is. In het grote
Natuurhistorisch Museum te Chicago
was een hertenfamilie viermaal in de
zelfde omgeving opgesteld, in de vier
jaargetijden.
De natuurlijke omgeving vinden we
ook elders toegepast: geen planken en vi
trines vol vroegere gebruiksvoorwerpen,
maar vertrekken die zoveel mogelijk in
de oude stql worden hersteld. Geen won
der dat de musea, die zich nadrukkelijk
tot de scholen en de jeugd wenden, geen
moeite hebben jonge bezoekers in groten
getale aan te trekken, Voordrachten
worden niet alleen in de bijbehorende
aula gehouden, maar inleiders bezoeken
ook de scholen. Aan leerkrachten wordt
studiemateriaal verstrekt en er zqn
reiscollecties beschikbaar. De grote mu
sea zorgen ervoor, dat bezoekende klas
sen terecht kunnen in eigen, goedl
cafetaria's. Er zqn niim 200 kinder
sea, waar alles op het kind is ingesteld,
waar dus behalve te zien ook veel te
doen is. Vreemd genoeg zijn er weinig
technische musea; het „Science Mu
seum" te Chicago, ten dele technisch, is
geschonken door de grote fabrieken er
maatschappijen. Hier is ook het prin
cipe van zelfwerkzaamheid doorgevoerd.
EEN uitermate belangwekkend
seum is de Navajo-indianen „tem
pel" te Santa Fez. Als schilderij en
geweven zijn hier in voortreffelijke
samenwerking tussen blank en rood, de
oude magische zandfiguren vastgelegd.
De laatste der grote medicijnmannen,
samen met een Amerikaanse dame, die
geld en jaren werken voor het grootse
plan over had, heeft zijn volk weten te
bewegen het museum te aanvaarden
(60.000 Navajo's in een reservaat zo
groot als Frankrijk). Zijn uitrusting-
er achter glas onder gebracht en het
gebouw heeft de Indiaanse huiswijding
met het gebruikelijk ritueel ontvangen.
De meeste nationale parken zijn
eigenlijk ook musea: die, waarin de ver
steende „bossen" bewaard worden; die,
waarin vulkanische verschijnselen be
schermd zijn; de rotswoningen der In
dianen; het Josemïte-park. Kleine, ei
aan verbonden binnenmusea, gidsen er
gedrukt informatiemateriaal maken het
beeld compleet,
Samenvattend is de toestand zo, dat
de musea vele behoren aan de uni
versiteiten een belangrijke en ge
waardeerde plaats innemen en een bron
van inspiratie vormen. Particulier initi
atief en gemeenschapszin hebben ook
het museum groot gemaakt. Dorre ver
zamelingen worden als het mogelijk is
vermeden, en voorwerp of dier in een
natuurlijke omgeving geplaatst. Overal
wordt, met alle voordelen en alle moei
lijkheden van dien, getracht de school
en het kind in liet werk te betrekken.
J. J. SCHILSTRA
Prof. dr P. R. Michael
hoogleraar Vrije
Universiteit
De al eerder aang-ekondigde benoe
ming van prof. dr P. R. Michael, chirurg
aan de Gemeente Ziekenhuizen te Den
Haag, tot buitengewoon hoogleraar aan
de Vrije Universiteit, is thans afgeko
men.
Prof. Michael is in 1892 ge'boren, waar
hij in 1918 het artsexamen aflegde en in
1923 promoveerde op een proefschrift
„Ostechondritis deformans juvenllie.'
Na enige jaren aan de Utrechtse uni
versiteit privaat-docent te zijn geweest
werd hij hoogleraar te Groningen, er
sinds 1937 bekleedt hij zijn tegenwoordi
ge functie. Verscheiden publicaties staan
op zijn naam.
De nieuwe hoogleraar zal in zijn
werkkring te Den Haag bleven; om dit
mogelijk te maken heeft men zijn leer
stoel tot een buitengewoon professoraat
gemaakt.
te Haarlem
HET bestuur van de stichting Neder
landse Radio Unie heeft het initia
tief genomen tot het organiseren
van een jaarlijks terugkerende dirigen
tencursus, waaraan cursisten van alle
nationaliteiten kunnen deelnemen. Het
eerste der twee slotconcerten van de
aanvangscursus, die van 14 Juni tot
11 Juli in de Omroepgebouwen te Hilver
sum is gehouden, is gisteren in de
Haarlemse Concertzaal gegeven door
het Radio Phiiharmonisch Orkest onder
leiding van vier der meest representa
tieve cursisten van Paul van Kempen.
Solistische medewerking verleende de
violist Jo Juda.
Het ware niet juist een gedetailleerd
verslag te geven van de prestaties van
de optredende dirigenten. De uitvoering
van een enkel werk kan geenszins een
volledige indruk geven van de muzikale
leidersgaven; bovendien zou een nauw
keurig resumé hier voorbarig zijn. Men
moet niet menen, dat degenen, die giste-
een staal van hun kunnen gaven,
met dit concert hun eerste wankele
schreden op het pad van de orkest-
directie deden; allen hebben reeds be
kendheid met de practijk van het or-
kestspel, hetzq als dirigent hetzrj als
aanvoerder van een der instrumenten
groepen. Dit bleek duidelijk uit de zeel-
behoorlijke dosis directietechniek en
partituurgeheugen die men demon
streerde. De 28-jarige Hongaar Arpad
Gerecz, van origine vioolsolist met ver
scheidene belangrijke onderscheidingen
voor vioolspel, opende de rij mee een
bruisende „Don Juan" van Richard
Strauss, waarin hij zijn muzikaal tem
perament ontlaadde in zeer levendige en
aanvurende gebaren, die weliswaar som:
minder fraai waren, doch die niettemin
hun uitwerking op de spelers niet r
ten. De cursusleider, Paul van Kempen,
verlangt van zijn discipelen, dat zij uit
het hoofd dirigeren wanneer het orkest
werken betreft zonder solopartij. Aldus
wordt de dirigent genoodzaakt zich de
partituur zo eigen te maken, dat hij het
kan stellen zonder de steun, die het no
tenbeeld hem biedt. Zowel Gerecz als de
Italiaan Carlo Damevino hebben met
verbluffend gemak (althans ogenschijn
lijk) aan genoemde eis van hun leer
meester voldaan. Het prachtige concert
voor orkest van Bela Bartok vormde de
opgave voor Damevino. Deze dirigent
verwierf zich reeds een eerste prijs voor
orkestdireetie te Rome; in de uitvoe
ring van slechts dit enkele werk her
kennen wij zonder restrictie een muziek
leider van groot talent. De realisatie
van deze rijke muziek (rhythmisch
zowel als melodisch) met de glanzende,
uiterst gedifferentieerde orkestratie,
had allure en getuigde van spontaan en
niettemin beheerst kunstenaarsschap.
Debussy's „Trois Nocturnes" kregen
een sobere weei'gave onder de leiding
van de Engelsman Gerald Gentry,
waarin hij vooral het vrouwenkoor in
„Sirènes" mooi liet vocaliseren. Overi
gens een niet makkelijke opgave om
klanksferen op te roepen waarin de
nuances een zo belangrijke rol spelen.
De Nederlander Kees Stolwijk had
een minder dankbare opgave met de
begeleiding van het concert voor viool
en orkest op. 18 van Rudolf Mengel
berg. Het werk bevat goed klinkende
vioolcantilenen, doch betreedt nogal
eens dikwijls - veel begane harmonische
en melodische paden. Daardoor is het
moeilijk voor de uitvoerenden doorlo
pend de muzikale spanning op peil te
houden. De violist Jo Juda verdedigde
het werk op loffelijke wijze, terwijl
Stolwijk zich een accuraat en bezielend
begeleider toonde. Het publiek volgde
met veel belangstelling en (vooral bij
Bartok) met enthousiasme de presta
ties van orkest, de dirigenten en solist.
Dit concert wordt op 14 Juli van 21.10
uur tot 22.45 uur gedeeltelijk uitgezon
den. Het tweede slotconcert van dt
sus, waarbij een viertal leerlingen
van Carlo Zecchi hun capaciteiten zul
len tonen, za.1 te Arnhem worden ge
houden op Woensdag 15 Juli in Musis
Sacrum.
A. H. Jr.
Intern, cursus te Wageningen geopend
KERKNIEUWS
(Van onze correspondent)
Gistermiddag is in de aula van de
Landbouwhogeschool de internationale
cursus landbouwvoorlichtingsmethodiek,
georganiseerd door de Landbouwhoge
school in samenwerking met de F.A.O.
en de M.S.A. door ir A. W. van de
Plassche, directeur-generaal van de
Landbouw namens minister Mansholt,
geopend. Meer dan honderd landbouw
voorlichtingsambtenaren uit dertig ver
schillende landen nemen deel aan deze
Jl'SUS.
Door deze cursus kunnen de voorlich
tingsdiensten van andere landen profite
ren van de ervaring en kennis van de
Nederlandse deskundigen, zeide de heer
Van de Plassche in zijn openingswoord.
Deze cursus past in het kader van het
streven van alle landen na de oorlog
naar verhoging van de landbouwproduc
tie. De heer F. F. Lininger, directeur
van de afdeling Landbouw van de F.A.O.
sprak over de betekenis van de land
bouwvoorlichting en de mogelijkheden,
die internationale samenwerking schept.
Het hoofdprincipe van de landbouwvoor
lichting karakteriseerde de heer Lininger
met de woorden „Help farmers to help
themselves".
Daar ir M. J. A. Penders, inspecteur
van de Landbouwvoorlichting te Den
Haag door ziekte was verhinderd naar
Wageningen te komen, werd zijn voor
dracht „Wat wij van de bestaande
Landbouwvoorlichtingsdienst te Den
Haag kunnen leren" voorgelezen door de
heer R. Rowat, specialist op het gebied
der voorlichting van de afdeling Land
bouw van de F.A.O. In deze voordracht
werd een overzicht gegeven van de or
ganisatie van de voorlichtingsdiensten in
de V.S., het Verenigd Koninkrijk, Dene
marken en Nederland; de resultaten van
deze dienst kunnen tot lering strekken
ten aanzien van de ontwikkeling van de
landbouwvoorlichting in andere landen,
speciaal in de minder ontwikkelde ge
bieden.
Twee kinderen gingen
met vacantie
Jongen van 13 jaar op de weg
gedood
(Van onze correspondent)
A 1 p h e n a. d. R ij n, 14 Juli.
De 13-jarige Jos Schenk uit Rotterdam,
die gisteren met zijn U-jarig zusje per
rijwiel op weg was naar familie te
Amsterdam, teneinde daar de vacantie
door te brengen, is gistermiddag te
Alphen aan den Rijn om het leven ge
komen. De beide kinderen stapten van
hun rijwiel af om aan de Herenweg te
Alphen wat bloemen te plukken. Het
jongetje stak de grote verkeersweg over,
nog net voor een naderende personen
auto. Het knaapje merkte een andere
auto, welke uit de tegengestelde richting
kwam. niet en werd gegrepen. Hq was
vrijwel op slag dood.
Bij onderzoek bleek dat de ouders naar
Frankrijk waren vertrokken om er hun
vacantie door te brengen. Zij ontvingen
het bericht van het ongeval, dat hun
zoontje was overkomen, te Roermond.
Gevaarlijke route door de
Langstraat wordt
verbeterd
Gedeputeerde Staten van Noord-Bra
bant hebben het voornemen een nieuwe
weg van Geertruidenberg naar Waspik
aan te leggen.
Voor de omlegging om Vlijmen heen
zijn thans plannen in voorbereiding. Zo
dra die omlegging gereed is, zal de
gevaarlijke traverse door Vlijmen in de
weg door de Langstraat zijn betekenis
voor het doorgaande verkeer gaan ver
liezen. De onbevredigende situatie bij de
spoorwegovergang ten Westen van 'Vlij
men zal radicaal worden gewijzigd.
Voorts zijn de plannen tot reconstructie
van de weg Vlijmen-'s-Hertogenbosch
bijna gereed. Deze bevatten o.m. een
wijziging van de gevaarlijke oversteek
plaats voor wielrijders aan de grens
van Vlijmen.
Tentoonstelling bij het halve-eeuwfeest
van de Smedenpatroons
(Van omze correspondent)
Ut re c>ht, 14 Juli
jN aanwezigheid van vele autoriteiten
heeft 'inr J. A. Berger, adviseur voor
de Productwiteitsbevordering bij het
ministerie van Economische Zaken van
middag de tentoonstelling „Hel ijzer in
pet goud" geopend. Deze tentoonstelling
'dt gehouden in de Jaarbeursgebou
wen ter gelegenheid van het vijftigjarig
bestaan van de Bond van smedencon
structie en machinereparatiebedrijven in
Nederland.
Mr Berger zeide o./m. dat er reden is
voor optimisme wat betreft de opvoering
va.n ue productiviteit in ons land. Pro
ductiviteit is welvaart, maar toch moeten
wij ons telkens afvragen welke opoffe
ringen van menselijk geluk daar tegen
over gesteld dienen te worden. Anders
is het gevaar groot, dat wij zonder meer
technocraten worden. Het aanbachts- en
middenbedrijf baart wel zorgen en het
is volgens spr. noodzakelijk, dat er besef
ontstaat dat de bedrijven en de patroons
moeten, samenwerken. Is het collegiali-
teitsbegrip geboren dan kunnen grotere
vraagstukken aan de orde worden ge
steld.
De voorzitter van de jubilerende bond,
de heer M. van der Voet uit Leiden,
heeft gewezen op de moeilijke tijd, die
het ambacht doormaakt en op het feit,
dat de Smedenbond nu ook een klein-
industrie is geworden. Deze combinatie
van ambacht en klelnindustrie levert
moeilijkheden op en hoewel geen voor
stander van geleide economie, zeide spr.
„we zouden toch wel gaarne economisch
geleid willen worden".
Hierna hebben de genodigden de ten
toonstelling' bezichtigd, die zich ken
merkt door een grote verscheidenheid.
Men maakt kennis met de evolutie en de
prestatie van het smedenbedrijf. Als bij
zondere attractie was een smeedijzeren
lamp geëxposeerd, in opdracht van het
Anjerfonds vervaardigd door de heer
Jonkers te Gorsel voor Z. K. H. Prins
Bernhard. De lamp zal een plaats krijgen
In de werkkamer van de Prins. Het is
een kunstig werkstuk, waarop o.m. de
wapens der provincies voorkomen en tal
van symbolische figuren. Ook de buiten
landse inzendingen zijn zeer de moeite
waard. Belgische smeden exposeren b.v.
mooie koperen plaquettes (en dat is een
bjjzonder aardig iets voor deze tentoon
stelling) van wijlen Koningin Emma, en
daarnaast prachtig smeedwerk, zoals
hekken en altaarstukken. Er zijn ook tal
van voorlichtingsstands aanwezig en
uiteraard veel nodem materiaal, zoals
•machines en werktuigen. Aan de ten
toonstelling is een wedstrijd verbonden,
waartoe de werkstukken zijn ingedeeld
in verschillende groepen aan de hand
van de diverse bewerkingstechnieken.
Vlasvezelplatenfabriek
in Axel
Het syndicaat t:ot voorbereiding v,
de bouw van een linex vlasvezelplaten
fabriek in Nederland heeft thans in be
ginsel besloten tot stichting van een fa
briek in Axel (Zeeuws-Vlaanderen). De
fabriek zal zich speciaal toeleggen op de
productie van vlasplaten uit vlasscheven
(een afvalproduct van de fabrieken
vlaslint).
(Van een correspondent)
AAN de Grote Oost te
Hoorn woont de kunst-
childer W. IJdo, voor
zitter van het Hoornse Te
kengenootschap Debutade.
De heer IJdo liet in de
achterkamer van zrjn huis
een nieuwe schouw maken
en bij die gelegenheid bleek
dat er onder die kamer een
kelder was. In deze kelder,
waarvan de wanden geheel
waren betegeld, werden on
geveer vijftig bijzondere
tegels ontdekt, zoals men
ze hier te lande nooit eerder
heeft gezien. Deze tegels
behoren telkens twee aan
twee bjj elkaar. Twee boven
elkaar geplaatste tegels
geven in fraaie pasteltinten
een tulp weer. De bovenste
tegel de bloem, de onderste
tegel de groene bladeren en
de stengel. Alle tulpen zijn
onderling verschillend. Ef
fen gekleurde tulpen zijn er-
niet bij, het zijn alle ge
streepte tulpen.
Men kent tegels waarop
gestyleerde tulpen en andere
bloemen voorkomen met
maar twee aan twee geheel
op zichzelf staan en boven
dien de bloemen niet als
decoratief element maar
zeer naturalistisch weer
geven, kende men niet.
Hoe zeer de afgebeelde
tulpen naturalistisch zijn
Merkwaardige vondst te Hoorn
versieringen aan de randen
waardoor iedere tegel naast
een dergelijke tegel kan
worden geplaatst. Ook kent
men tegeltableaux waarbij
zes tegels tezamen een
bloemstuk of andere voor
stelling vormen. Maar te
gels die niet met andere te
zamen een figuur vormen,
weergegeven, blijkt uit het
feit dat de rijkstuinbouw-
consulent te Hoorn, ir C.
Rietsema, die de tegels
heeft bekeken, uit de afbeel
ding van de bloemen vast
stelde, dat zij te lijden heb
ben van een virusziekte
welke men in het begin van
de zeventiende eeuw. uit
welk tijdperk de tegels ver
moedelijk dateren, nog niet
kon bestrijden.
Van de zijde van het
Rijksmuseum en van het
Museum Boymans bestaat
voor de tegels grote belang
stelling, Mejuffrouw Hen-
kensfeldt Jansen, conser
vatrice van de afdeling ce
ramiek van het Rijksmu
seum, heeft ze zeer bewon
derd. Reeds heeft men de
heer IJdo zeer hoge bedra
gen voor zijn unieke tegels
geboden.
Er bestaat een zogenaamd
„tulpenboek" van Judith
Lijster, die een leerlinge
was van Frans Hals. De
mogelijkheid is reeds geop
perd, dat de tulpen op de
tegels zouden zijn nage
schilderd uit het genoemde
tulpenboek.
Nederlands Radarproef
station geeft advies
Zal radar voor Elbe en Kieler-
kanaal ontwerpen
Het Nederlandsch Radarproefstation
te Noordwijk aan Zee is door het West-
Duitse Bundesverkehrs Ministerium
aangezocht, om de Nederlandse erva
ringen en ontwikkeling op havenradar-
gebied ter beschikking te stellen voor
de West-Duitse havens en waterwegen.
Na verkregen toestemming van de
Nederlandse minister van Verkeer en
Waterstaat heeft daarop het Neder
landsch Radarproefstation een pro
gramma van proefnemingen opgesteld,
waarover thans met het West-Duitse
Bundesverkehrs Ministerium principiële
overeenstemming is bereikt.
In dit programma is zowel voorzien
in het geven van wetenschappelijke ad
viezen als van technische hulp, waar
voor door het Nederlandsch Radarproef
station ontworpen radar-apparaturen
ter beschikking zullen worden gesteld
en Nederlandse deskundigen zullen wor
den gedetacheerd.
Het ligt in de bedoeling, nog in de
hefst van dit jaar met de tenuitvoerleg
ging van dit vrij omvangrijke program
ma een begin te maken, te beginnen bq
de monding van de Elbe en het Kieler-
kanaal.
Geldboete voor verborgen
houden van
oorlogsmisdadiger
Een rechtbank te Hannover heeft
Maandag de voormalige kapitein der
Waffen SS Hans Kettgen veroordeeld
tot een geldboete van DM 200. Kettgen
had de uit Nederland gevluchte oorlogs
misdadiger Polak onderdak verleend en
hem met vervalste papieren aa,n een be
trekking geholpen.
Tijdens de zitting bleek, dat Polak te
Hannover een gevangenisstraf van twee
maanden uitzit, die hem is opgelegd
wegens overtreding van de Duitse
vreemdelingenwetten. De Westduitse
bondsregering heeft nog steeds niet be
slist of Polak, nadat hij zijn straf heeft
ondergaan, aan Nederland zal worden
uitgeleverd.
Tas met zeven mille
verloren
(Van een onzer verslaggevers)
Gisteravond kwam een hevig ontstel
de boekhouder van een groot magazijn
in de Haagse binnenstad brj de politie
aangifte doen van verlies van een
legertas, waarin een bedrag" van
7000 aan bank- en muntbiljetten en
kleingeld. De man had de tas achterop
de fiets gebonden met de bedoeling het
geld in de nachtkluis van een bank te
deponeren. Toen hij bij de bank kwam,
was de tas verdwenen.
Van Bylandts tournee in
Oost-Java werd succes
De Nederlandse Hoge commissaris,
graaf van Bylandt en mevrouw van Bij-
landt, die op het ogenblik een toernee
door Oost Java maken, zoeken daarbij
contact met alle delen van de Neder
landse gemeenschap in de provincie en
met vele Indonesische autoriteiten. Hun
optreden wekt een groot enthousiasme
door de oprechte en menselijke belang
stelling, waarmede zij de bestaande pro
blemen benaderen. De toernee is van
plaast tot plaats een doorlopend succes.
Hun aanwezigheid beurt de Nederlan
ders op en kweekt een goodwill bij de
Indonesische autoriteiten.
Motorrijder bij botsing
zwaar gewond
(Van onze correspondent)
A 1 p h e n a. d. R q n, 14 Juli
Op het kruispunt van de nieuwe Pro
vinciale weg en de Verlengde Aarkade
te Alphen aan den Rijn kwam de ma
rechaussee C. Hoogstraaten uit Ter-Aar
op een motorrijwiel in botsing met een
personenauto. De motorrqder werd met
zware verwondingen in zorgwekkende
toestand naar het Academisch Zieken
huis te Leiden overgebracht.
Methodisten herdenken f
John Wesley
Stichter van hun Kerk 250
jaar geleden geboren
Dit jaar herdenken de Methodisten
overal ter wereld de geboorte van voor
ganger en stichter John Wesley, die 250
jaar geitden is geboren. Zij zullen daar
bij een evangelisatie-campagne voeren;
jong» Methodisten uit vele landen gaan
deze maand naar Londen en Oxford, en
vandaar naar de plaatsen, waar de ge
broeders Wesley, John en Charles, hun
révei^ectie hebben gebracht. Zij gingen
tegen de vervlakte orthodoxie van hun
tijd in, en legden het accent meer op de
persoonlijke geloofsbeleving dan op de
dogmatische formaliteit. In die dagen,
waarin het kerkelijk bewustzijn verstard
leek, la-achten zij als „opwekkingspredi
kers" inderdaad een réveil in Engeland
teweeg, en deze beweging had een af
scheiding van de Kerk van Engeland
tot gevolg, het ontstaan van de Metho
distische Kerk. Haar naam ontleende zij
aan de „methodiek" in het geloofs
leven, die de nadruk legde op de heilig
making. De Methodisten hebben met
kracht de slavernij bestreden, en ook
andere sociale misstanden. Het grootste
aantal van hen vindt men in Amerika,
waar zq de grootste protestantse Kerk
vormen, die niet, zoals elders, een „le
kenkerk" is, maar episcopaal georgani
seerd. De Methodisten nemen aan de
oecumenische beweging deel, waarin hun
bisschop Oxnam een invloedrijke figuur
is; hij had ook een groot aandeel in
de Assemblée van Kerken in 1948 te
Amsterdam-, die de Wereldraad van
Kerken heeft geconstitueerd.
Overval tijdens protestantse
kerkdienst in Columbia
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
Schmal over een overval op een pro
testantse kerk te Ubate (Columbia)
tijdens een aldaar gehouden godsdien
stige bijeenkomst heeft minister Beyen
schriftelijk geantwoord, dat er zich in
April j.l. te Ubate Inderdaad een zeer
betreurenswaardig Incident heeft voor-
edaan, waarbij een Britse onderdaan,
Je een protestantse godsdienstbijeen-
komsrt in een particulier Columbiaans
huis leidde, werd aangevallen en
gewond.
Het is juist, dat de Britse regering
ter bevoegder plaatse een krachtig pro
test heeft ingediend, naar aanleiding
waarvan een onderzoek wordt inge
steld.
Hoewel de Nederlandse regering ge
loofsvervolgingen, wa&r ter wereld die
ook voorkomen, in hoge mate betreurt
en afkeurt, zijn er in dit geval, waar
geen specifiek Nederlandse geestelijke
of materiële belangen zijn aangetast,
naar het oordeel der regering geen vol
doende termen aanwezig om zich bij de
Britse stap aan te sluiten.
Diaconale Buitenconferentie
Gistermiddag heeft ds H. J, F. Wes-
seldqk, voorzitter van de federatie van
Diaconieën in de Ned. Herv. Kerk, op
„Woudsohoten" de 26ste diaconale bui
ten-conferentie geopend. Behalve dia
kenen nemen ook maats ah appel ïj ka
werksters aan de besprekingen deel.
Mej. A. M. Hoekendijk, tot voor kort
directrice van de stiohting" „De Halte",
vertelde over haar twintigjarige arbeid
onder hen, die niet zedelqke ondergang
worden bedreigd of tot prostiitiutie zijn
vervallen; des avonds sprak mr W.
Sohoonderbeek, hoofdambtenaar bij het
ministerie van Maatschappelijk Werk,
over „De Armenwet in de branding". In
de ochtendvergadering van heden zijn
enige onderwerpen met betrekking tot
de practijk van de diaconale zorg be
handeld, en in de middag heeft men een
excursie naar het Kon. Weesruis te
Buren gemaakt.
e d. Herv. Kerk. Beroepen. Te Has
selt, C. van der Boogert te Harderwijk. Te
Jutrijp-Hommerts, G. Kaastra te Sexbie-
lum. Te Benthuizen, A. van Eijk, eand, te
De Bilt. Te Dussen, H. Bultman, id. te
Zwolle. Te St Maartensdijk, W. L. Tukker
le Delft. Te Rouveen, J. Kruyt. cand. t«
Gouda. Bedankt. Voor Amsterdam, dr W.
Aalders te Den Haag. Voor Hulzen, K. van
:r Pol te Veenendaal.
Beroepbaarstelling: Beroepbaar hebben
zich gesteld de heren A. v. d. Ven, cand. te
Den Haag, Jac. v. d. Werff, ld. te Assen
G. E. Zevenbergen, cand, te Hilversum.
Toegelaten tot de evangeliebediening de
..eren M. G. L. den Boer te Amsterdam,
W. A. Bos id-, W. L. Dekker te Castrlcum,
J. H. Dorgelo te Dedemsvaai-t, G. J. Drop
pers te Winterswijk, R. K. de Jong, te
Hedloo, C. D. Kousemaker te Haarlem, W.
F. v. d. Staat te Rotterdam, H. K. Stautte-
ner te Den Haag, A. v. d. Ven id, H. R.
Blanliensteyn te Doetinchem, B. Bouter te
Groot Ammers, H. C. Bultman te Zwolle,
A. van Eyk te De Bilt, S. Gerbrandy te
Utrecht, A. van Ginkel te Lunteren, J.
Kruyt te Gouda. G. Messie te Harfsen, J.
Noltes te Wierden, M. van Rennes te Zeist,
H. de Wolf te Utrecht, G. E. Zevenbergen
te Hilversum, G. Zonneberg te Kampen,
R, Boerma te Amsterdam, J. Geers te Mid
delburg, W. Koole te Amsterdam, G. H. ter
Schegget, id,, en Ph. J. Stoutjesdijk, id.
Benoemd tot vicaris: de heer R. Dijlc-
meyer te Vlagtwedde: tot hulppred. te
Njeuw Stadskanaal, J. v. d. Molen, te
W(jster.
Geref. Kerken. Beroepen. Te Neder-
horst-Den Berg, A. J. Janssen te Koudum.
Te Heer-Hugowaard. R. J. Koolstra, cand.
te Leeuwarden. Te Bozum, R. Reitsma, id.
te Ee (Fr.), Te Hijum-Finkum, H. J. Lug-
tlgheid, id. te Zwolle. Te Marken, mr C.
Brouwer, id. te Soest. Te Poortugaal, M.
T. Minnema te Monnikendam. Bedankt.
Voor Kingston-Hobart, (Ref. Church in
Tasmanië). M. Hamming te Den Helder.
C h r. Geref. Kerken. Tweetal te
Papendrecht, G. J. Buijs, cand. te Aalsmeer
en Sj. Wijnsma, id. te Hantum.
ONDERWIJS
PROEFSCHRIFTEN OVER
KERNPHYSICA
Naar aanleiding van ons bericht van
10 Juni over de promotie van de heer
M. Boogaards te Utrecht, waarin deze
promotie de eerste in ons land op een
proefschrift over een kernphysisch on
derwerp werd genoemd, maakt men ons
er op opmerkzaam, dat wijlen dr W.
Langendijk in 1939 te Utrecht op een
dissertatie van dezelfde aard is gepro
moveerd. (The photoghrafic method in
quantitative beta ray spectroscopy, en
dr G. A. W. Rutgers in 1940, eveneens
te Utrecht, op een id. „Ioniserend ver
mogen en drachtspreiding van polo
nium alpha-deeltjes". De primeur van
dit onderwerp als dissertatie-stof heeft
dr Boogaards dus niet gehad.
De Ruyterschool te Vlissingen
bestaat halve eeuw
De De Ruyterschool te Vlissingen be
staat dit jaar een halve eeuw. Bovendien
hoopt men in September het nieuwe
schoolgebouw op de Boulevard Bankert
officieel ln gebruik te nemen. Een
comité van oud-leerlingen en leerlingen
van de school wil het schoolbestuur
tijdens een reünie op de dag van de offi
ciële opening een gedenkplaat aanbie
den. Secretaris van het comité is de heer
G. Bosveld, Parklaan 4 te Vlissingen.
ACADEMISCHE EXAMENS
Amsterdam. Doet. geneeskunde
mej. J. M. P, A, Janssen, de heren E. Th.
Rebholtz, W. H, J. Oderwald, G. J. M.
Luyckx. F H. C. H. Schram, mevr. O. G.
ZahenLim, mej. W. H. S. Fennis, de
heren J. v. d. Linde, E. J. Vitrlnga. P.
Th, J. de Groen, H, C. Brinkert, H. R,
Dennert, K, H. Hanje, L. Sehrader. mej.
H. P. Munters, de heren L. Offerhaus, M'.
H. Rodrigues de Miranda, W. J. de Beyer,
O. L. M. Bijvoet, Kwa Hong Giok, S.
Stapel. R. C. Veldhuyzen van Zanten,
mej. A, B. M. van Minde, J. N. Schaap,
B. du Pon, H. A. B. Fassaert, H. Klop-
pert, P, J. Klopper, N. A. Meursing, mej.
J. SchuUsz, de heren W. J. M. Becking en
E. A, Cohen, mej, J. L, van Ruyven, mej.
W. Motshagen, de heren H, P. L. Breier,
A. L. Bouma, W. Th. Daams, J. van
Kuyk, J. W. v. d. Kouwe, Y. G. van der
Veen, H, Bijkerk, mej. P. Germeraad,
mej. E. C. M. Oudejans, de heren C. D.
Lelieveld, P. L. van Putten, H. J. Dik, R.
W. Relyveld, G. J. J. M. van Hooff, J.
Waage, N. W. Swlldens, J. James, P. W.
Tollenaar, H. S. Boogaert, F, D. Bone
bakker, B. A, Heesen, Kwan Tjioe Soey,
A. Aarts, A. F. Koome, B. H. J. L. ten
Horn en de dames Lim Gin Nio, M. van
Wielink, H. P. van Donselaar en H. Bak
ker.
Amsterdam (Vrije Univ.). Cand.
psych, de dames E. J. A. van Dalen en
A. M. van der Grïendt en de heren H. G.
van Beek (cum laude), H. Verdam en H,
van Bellen. Cand. rechten de dames A. van
Lange en N, van Weeren en de heer D.
van Gulik. Doet. klass. lett. de heren J. A.
Bouma, A. G. van den Berg, S. S. Gos-
linga (cum laude) en K, Neerken. Id. ge
schiedenis de heer P. Hoekstra. Prop. theol,
de heer A. J. van Gorcum. Doet. psych.
de heren H. H. Nathan, N. H, G. W. Meiier,
B. Uyterlinde en H. J, Lloher,
Utrecht. Apoth,-ex. de dames A Me-
dings, A. F. B. Kettler, M. C. H. J. Tur-
lings. E. Voute en M. H. W. Wauben en
de heren dr J H. R. Beaujon, J. P. Bouwes.
G. J. P M. Hv.ndscheid, J. H. Logger, J.
E. A. M. Stoop, E. M. Veenendaal en S.
Wit. Cand. geneeskunde de heren A. Chait,
H. M. A. Limpens en W. Exler en mej.
N. A. Zegwaard. Id. tandheelkunde de
heren N. PI. R. Klassen. F. D, Padt en
G. M. Schuurman.
Delft. Cand.-ex. voor civ. ing. de heren
W. C. Bischoff van Heemskerok, P. W,
Breedland, H. E, J. Bruning. J. van Gel-
dermalsen, B. E. Balk. M. E. W. Harmsen,
H. J. Koster, D. H. Labrie. G. D, Lange-
reis, F. van Pelt, F. J, van Santé, H.
Spierenburg,
M. de Vries
H. A. -v
M. C. J.
Strien, W, A, Venis,
- werktutgk. ld. de heer F. F. M.
Seleski. Ing.-ex. voor clv. ing. de heren
G. Abraham, R. Bakhuis, J. E. Barbas, H.
A. Berdenis van Berlckom, J, van den
Berg. R. Beuving, W. O. J, Böttger, J.
Bregman, R. J. W. Cortenraad, F. W.
Craandijk, A. C„ van Daalen, G. Dekker,
J. G, H, R. Diephuis, J, A. van Dort, G. C.
Ebeli, F. J. W. van Eek, A. Eensohooten,
Flinterman, B, Frankema, J. D. Frijling.
C. J. van der Gaag. J, C. de Grijs, J.
Hollander, A. H. E, Hupscher, A, Janssen.
A. A, de Jongh, J. J. M. Kalkhoven (met
lof), N. C, Kist, P, Koorn, S. G, van der
Kreeft, J. S. Kuyper, J. van Leeuwen, P.
C. de Man, R. J. J. Mertens, W. F. Mühl-
staff, D. R. P. Nnnninga ,P. van Ovost,
W. Pierama, J. E. Prins (roet lof), R. V.
van der Schaar, F. E. P. M, Schlatmann,
W. H. C. Sohmltz, D. B. Schuring, O.
Sietzema, P. Slijkhuis, T. Stein, W. de
Steur, M. J. Straus, T. Tjebbes, G. H.
Toebes, N. W. Tromp, T. H. Visser, H, J.
Wagenmaker, L. A. van de Walle, P. H.
van der Weele, B. D. Wïeliniga en J. E.
B. Wltteiróans, Ing.-ex. voor vliegtuig-
bouwk, Ing. de heren J, A. van der Bliek,
A. de Gelder, J. H. de Leeuw en J. Nqman.
ex. m.o. handelswetenschappen
Amsterdam. Gesl. voor A de heren
H. Bruinsma, A. M. Cohen, J. Dam, L.
Burghoorn, J. de Gier, M, de Jong, H. D.
G. Kampei en C. van den Eijlc. Voorts de
heren P. J. C. C. Tonnaer, G. A. U. Wilmer,
P. J. Tack, H. A. Nieuwesteeg, J. Pees,
P. A, Neve, B. M. Plalell, W. C. Touw.
P. A. Veenhoven, J. H. Wormgoor, H. de
Kroon en A. Verbiest.
Een koopman, die gistermiddag
verschillende adressen te Amsterdam
had bezocht, miste na. een van deze be
zoeken uit zijn aohterzak een porte
feuille met 1050 en zrjn rijbewijs.
