Zeer verzwakt voorstel-Van der Goes van
Naters aanvaard
Even nadenken
Nieuwe electrotechnische school bij
het Amstelstation
Bommenwerper voor R.A.F.
DE UTRECHTSE UNIVERSITEIT MET
HAAR PLANNEN EN PROBLEMEN
WAT BIEDT DE RADIO?
Willemsparkweg in woestenij herschapen
4
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 10 JULI 1953
NIEUWE WERKWIJZE VAN DE TWEEDE KAMER
Elegante moorddoor prof. Romme
(Van onze parlementaire redacteur)
's-G r a v e n li a g e, 10 Juli
}710RMEJlX is het voorstel-Vau der Goes van Naters tot wijziging van
het reglement van orde van de Tweede Kamer gisteren door deze
Kamer aanvaard. De overneming van het amendement van prof. Romme
heeft liet echter dusdanig verzwakt, dat de wezenlijke betekenis van de
wijziging, vergeleken bij de oorspronkelijke bedoeling van de voorstellers,
voorlopig maar zeer gering is.
Bijna de gehele middag heeft de Kamer nog aan het voorstel besteed.
Na bet uitvoerige overzicht, dat wij gisteren van het voorstel en van het
eerste gedeelte van het debat hebben gegeven, kunnen wij thans echter
veel korter zijn.
VOORDAT mr Van der Goes van Na
ters zelf aan het woord kwam,
sprak nog zijn fractiegenoot de
heer Posthumus, die ln zijn ijver de
voorsteller echter geen dienst heeft be
wezen. In de eerste plaats namelijk
overdreef deze dusdanig bij zijn schilde
ring van de .ouderwetse" werkwijze
van de Kamer, dat hij het verzet eerder
deed toe- dan afnemen. Bovendien in
formeerde hij by de heer Romme naar
de wezenlijke bedoeling van diens amen
dement. Was het, zo vroeg hij, de bedoe
ling van de heer Romme en de mede
ondertekenaren van het amendement om
op deze manier het voorstel-Van der
Goes „op een elegante manier de nek
orn te draalen", of was het de bedoeling
om tot een openbreking" te komen,
welke het mogelijk zou maken, dat de
Kamer toch inderdaad meer en meer
tot de verzending van de wetsontwer
pen- naar de commissies van deskundi
g-en (in plaats van naar de afdelingen)
zou overgaan
Deze laatste vraag kwam daarom zo
2
3
V
S
7
9
O
/2
S3
/V
/J
/O
ongelegen, wijl de heer Van der Goes
van Naters ln zyn daarop volgende ver
dediging van het voorstel (met argu
menten, die wij gisteren eveneens reeds
hebben aangeduid) zich niet alleen be
reid verklaarde om het amendement-
Romme over te nemen, maar dat ook
prompt deed. Dit wekte nogal enige be
vreemding, want die overneming ge
schiedde dus op het ogenblik, dat een
zijner fractiegenoten nog de mogelijk
heid zag, dat de bedoeling van de voor
standers geen andere was, dan het aldus
de nek om te draaien. En die had daar-
r nog geen uitsluitsel kunnen krij
gen.
Dat antwoord kwam pas veel later
het werd op echt rommiaanse
wijze gegeven. Ik houd er niet van,
aldus de heer Romme, mij zo in extre
me termen uit te drukken, maar wan
neer de heer Posthumus mij nu perti
nent voor de keuze stélt, of ik bedoel
een elegante moord of een elegante
openbreking naar een nieuwe werk
methode, dan moet ik zeggen, dat
mijn bedoeling inderdaad dichter ligt
'j het eerste.
Ondertussen: de heer Van der Goes
was nu eenmaal bereid het over te ne
men en zo kwam dus het geamendeerde
voorstel in stemming. Eerst echter
werd een andere belangrijke beslissing
genomen, namelijk over het voortbestaan
van de bestaande commissie voor bui
tenlandse zaken. Naar de gedachte van
de heer Van der Goes van Naters zou
die niet passen in zhn systeem van
concentreerde commissies". Deze com
missie en de begrotingscommissie voor
buitenlandse zaken zouden moeten wor
den gecombineerd. Het eerste artikel
van het voorstel ging nu van de afschaf-
Horizontaal: 1. Noorderlingen;
10. muze kerkgebruik; 11. dieren
verblijf maat; 12. aanklampen
nummer (afk.)13. smoezelig rivier
tje bid (Lat,); 14. hemellichaam; 15.
strijdmacht oneetbaar vet; 16. red
dingsmiddel Europeanen; 17. woede
gewicht (afk.) wereldtaal; 18.
reeds voornaamwoord (Frans) -
provinciehoofdstad.
Verticaal: 1. rivier ln Afrika
spoedig; 2. palmsoort alom; 3. deel
van een schip deel van het hoofd
ik; 4. roofdier getal; 5. vaartuig
wiel hoofdstad in Europa; 6. meer
in Amerika bloemen; 7. voornaam
woord openbaar ambtenaar; 8, voed
sel opstootje Gelders dorp; 9. Ro
meins keizer woonschip ontken
ning (Frans).
Oplossing Maandag.
De oplossing van de puzzle van gis
teren luidt: Horizontaal: 1. aker, koper;
10! Moren. vore. II. Arabieren; 12. zee.
eer, tot; 13. onklaar, de; 14. na, som,
leen; 15. ent, pastel; 16. die, er. lire:
17. oor, ree, dor. 18. mm, salto, ss.
(Ingez. tned.-advertent.ie
Het neusje van de zalm...
En niet duurder dan andere.
flng van deze commissie uit, maar, ln
hoofdelijke stemming gebracht, werd
het met grote meerderheid, namelijk met
49 tegen 22 stemmen, verworpen. Het
verkreeg alleen de stemmen van de
P.v.d.A.-fraotie.
ONDERTUSSEN was, door de vraag
over de werkelijke betekenis van
het overgenomen amendement en
door allerlei interpretatie-verschillen
een dusdanige verwarring ontstaan, dat
de heer Oud (v.v.d.) een orde-voorstel
Indiende, om de hele zaak verder maar
te schorsen en naar de centrale afdeling
te zenden, opdat het daar nader kon
worden bekeken. De heer Oud achtte
deze gehele gang van zaken wel een
bewijs, dat het voorstel toch beter niet
van één fractie had kunnen uitgaan,
maar dat men tot een gezamenlijk voor
stel had moeten komen.
De heer Til anus (c.h.) steunde het
ordevoorstel-Oud gaarne, maar
kreeg niet de steun van de K.V.P.-
zltter, prof, Romme, die meende, dat
de zaak au maar moest worden uit
gemaakt.
In stemming gebracht, werd het orde
voorstel-Oud verworpen met 52 teger
23 stemmen. Vóór stemden de V.V.D.,
de C.H., de Staatk.-Geref., de K.N.P.,
de C.P.N, en enige leden van de A.R.-
fractie. De K.V.P. en de P.v.d.A. stem
den en bloc tegen, benevens de overige
leden va.n de AR.-fractie.
Het voornaamste artikel van het
voorstel, dat dus door de overneming
van het amendement-Romme sterk
was verzwaktwerd daarna aangeno
men met 60 tegen Hf stemmen. Vóór:
de P.v.d.A., de K.V.P.de A.R. en de
C.H. met uitsondering van de heren
Krol en Van de Wetering
Het voorstel in zijn geheel kon
daarna zonder hoofdelijke stemming
worden aanvaard, met aantekening,
dat de V.V.D., de C.P.N.,-de K.N.P.
en de Staatk. Geref. geacht wilden
worden te hebben tegengestemd.
Het is nu dus zo geworden, dat het
vooronderzoek van de begrotingen, zo
als dit de laatste twee jaar bij wijze van
proef was toegepast, in het R.v.O. is
opgenomen en da.t a.an de eventueel in
te stellen, met de departementale In
deling samenvallende vaste commissies
ook andere wetsontwerpen kunnen wor
den gezonden, doch alleen voorzover de
centrale afdeling of de Kamer daartoe
besluit. En daar wel is gebleken, dat de
Kamermeerderheid voor véle gevallen
het ruimere afdelingsonderzoek prefe
reert boven het onderzoek in een be-
nerkte commissie van deskundigen, valt
bet zeer te betwiifelen. of daarvan
dit doel veel zal worden gebruik ge
maakt.
Kemphysische studie in
ons land
Proefschrift dr M. Boogaardt
De promotie van de heer M. Bogaardt
tot doctor in de wis- en natuurkunde,
gisteren aan de universiteit te Utrecht,
was, naar men ons mededeelt, de eerste
promotie (aan een Nederlandse universi
teit) over de kernphysica. De promotor,
prof. dr J. M. W. Milatz, zeide dat over
het algemeen de contacten tussen de be
oefenaars van het zuiver wetenschap
pelijk onderzoek ook in het binnenland
niet altijd even gemakkelijk zijn; hjj
sprak zijn bewondering erover uit, dat
de contacten, die dr Bogaardt in het
buitenland, te Kjeller, heeft gelegd en
onderhouden uitmuntend zijn; hij heeft
daarmede pionierswerk verricht. De
Stichting tot Fundamenteel Onderzoek
der Materie heeft hij vooral toen ge
diend toen de resultaten de landsgren
zen gingen overschrijden.
Het proefschrift heet „Calculation of
range/energy relations especially
photographic emulsions". Een van de
bij behorende stellingen houdt in, dat
in ons land de opleiding van kemphysi
sche ingenieurs, M.T.S.-ers en lager
personeel spoedig ter hand moet worden
genomen.
Eredoctoraat universiteit
van Amsterdam
De senaat der universiteit van Am
sterdam heeft het ere-doctoraat in de
geneeskunde aan prof. Sir Rudolf
Peters, hoogleraar in de biochemie aan
de universiteit te Oxford, toegekend.
Plannen worden voorbereid voor een inrichting van
600 leerlingen - De heer W. Gall
tot directeur benoemd
(Van een onzer verslaggevers)
NAAR wij vernemen zijn er plannen
ln voorbereiding tot het bouwen
van een nieuwe electrotechnische
school te Ajnsterdam, Deze school, die
thans Is gevestigd Nieuwe Gaard 3
achter het Zeemanshuis bij de Hoogte
Kadijk, is te klein geworden. Er zijn
thans 350 leerlingen en ieder jaar
moeten 60 k 70 en soms zelfs nog meer
gegadigden voor een plaatsing worden
afgewezen. De school is een gesubsi
dieerde instelling, die voor 30% door de
gemeente en voor 70% door het rijk in
stand wordt gehouden.
Als voorlopige plaats voor de nieuwe*
school, die een ruimte voor 600 leer»
lingen zal moeten bevatten, is men in
onderhandeling over een terrein in de
buurt van het Amstel Station bij de
Amstel, grenzende aan het nieuwe
industrieterrein. De vereniging tot het
in stand houden en uitbreiden der
electrotechnische school heeft aan de
gemeente en het rijk toestemming tot
de bouw verzocht.
De directeur, de heer F. Maartens,
zal met 1 September a.s, wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd zijn ambt neerleggen. Hij zal,
behoudens rijksgoedkeuring, worden op
gevolgd door de heer W. Gall, directeur
van de ambachtsschool in Coevorden'.
Proefschrift dr W. J. vc
de Woestijne
Gistermiddag is de heer W. J. var
Woestyne, geb. te Amsterdam, aan de
Ned. Econ. Hogeschool te Rotterdam
tot doctor in de Economische Weten
schappen gepromoveerd, op een proef
schrift „Een algemene vorm van de
vraagfunctie met toepassingsmogelijk
heden voor practisclie marktanalyse en
verkoopcontröle". Schrijvers doorwroch
te en gedocumenteerde studie valt in
twee delen uiteen: een theoretische be
schouwing over de vraagfunctie, aan de
hand van de opvattingen van Marshall,
wiens vraagcurve nooit de horizontale
as raakt en dus geen marktverzadiging
kent; schr. wil deze curve corrigeren,
waarbij hij op grond van een logarith-
misch normale verdeling van de vraag
wél komt tot een lijn, die de hoi-izontale
as snijdt en derhalve een marktverzadi
ging toont.
Dr V. d. Woestyne heeft daarna uit
voerig zijn theoretische conclusies em
pirisch getoetst, waarbij hy heeft kunnen
nagaan in hoeverre het assortiment van
kwaliteiten de omzet beïnvloedde. Hier
mede is hij tot de practische toepassing
van zijn theoretische beschouwing ge
komen; immers moet volgens het resul
taat daarvan de producent, die naar
een maximum geldomzet streeft, in
staat zijn door het aanbieden van zijn
goed in verschillende kwaliteiten het
„consumentensurplus" (consumers rent)
om te zetten van potentiële in actieve
koopkracht.
In de tegenwoordige economische theo
rie acht dr V. d. Woestijne de subjec
tieve waardering tot een dood hoofdstuk
geworden, omdat deze niet zoekt naar
het nut, dat ieder product op zichzelf
ka.n stichten; hij stelt zich wel op het
standpunt der waardeleer, maar dan om
de subjectieve waardering door ontleding
practische toepassing te doen vinden ten
bate van de producent-verkoper.
Mr dr G. A. W. ter Pelkwijk, de president
curator, doet mededelingen over wat er
is geschied en nog moet geschieden
ftINNENKORT zal er te Utrecht een internationaal congres over para
psychologie worden gehouden, waarop tien landen vertegenwoordigd
zullen zijn. Voorts zal over enige weken de Utrechtse Sterrewacht haar
eeuwfeest vieren, met een speciale vacantiecursus voor leraren, de uitgave
van een gedenkschrift, een herdenkingsbijeenkomst en een tentoonstelling
van oude astronomische instrumenten, waarvan de Utrechtse universiteit
een aanzienlijke collectie bezit.
open behoort te zijn. De enige oplossing
ziet de heer Ter Pelkwijk hierin, dat dit
belangrijke monument spoedig gerestau
reerd wordt, en dan op de een of an
dere wijze in gebruik genomen. Tot dat
doel heeft zich een studie-commissie ge
vormd van hoogleraren en studenten,
onder de zeer deskundige prof. dr M. D.
Ozinga. Het advies der commissie is de
Kloostergang weer in gebruik te nemen.
Uitbreidingsplannen
Mr dr G. A. W. ter Pelkwijk, de pre
sident-curator heeft op een persconfe
rentie een uiteenzetting gegeven van
problemen, die zich ten aanzien van
deze universiteit voordoen. Hij noem
de in de eerste plaats grote verspreiding
van de universitaire inrichtingen in de
stad, terwijl het centrum van de bij het
universiteitsgebouw behorende Kloos
tergang en de Kloosterhof, waaraan met
de historische aula de universiteit een
zo rijk bezit heeft, zich niet in een zeer
florissante toestand bevindt. In 1911 is
de Kloostergang beglaasd, ofschoon zij
Zaterdag 11 Juli
Hilversum I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.30 Koor
zang. 7.45 Morgengeb. en lit.k. 8.00 Nws en
weei-ber. 8.15 Gram. 9.00 V. d. huisvr. 9.35
Gram. 10.05 V. d. kleuters. 10.20 Gram. 10.25
Pontif. Hoogmis. 12.00 Angelus. 12.03 Sym-
phonet. ork, 12.30 Dand- en tuinb.meded.
12.33 Lunchconc, 12.55 Zonnewijz. 13.00 Nws
en kalh, nws. 13.00 Lunchconc. 14.00 Boek-
bespr, 14.10 Metrop. ork. 14.40 Amateurs-
progr. 15.15 Kron. v. lett. en kunst. 15.55
Piano en org. 16.20 „Vliegende Hollander",
caus. 16.30 Schoonheid v, h. Gregor, 17.00
V. d. kinderen. 18.00 Graan. 18.15 Journ.
weekoveia, 18.25 Lichte muz. 18.40 Reg.
uitz.: „Zoeklicht op West. Defensie". 19.00
Nws. 19 10 Gram. 19.20 Pari. overz. 19.30
Gram. 20.25 Gewone man. 20.30 „Lichtba
ken". caus. 20.50 Ronde v. Frankr. 21.00
Amus.muz. 21.35 Act 21.45 Promen, ork. en
sol. 22.30 Wij luiden Zondag In 23.00 Nws.
23.15 Nws in Esperanto. 23.2224.00 Gram.
Hilversum II. 298 m. 7.00 VARA. 10.00
VPRO. 10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00—
24.00 VARA. 7.00 Nws. 7.13 Gram. 8.00 Nws.
8 18 Gram. 8.55 V. d, vrouw. 9.00 Gym. 9,10
Gram. (Om 9,35 Waterst 10.00 „Tijdelijk
uitgeschakeld", caus. 10.05 Morgenw. 10.20
V. d. arb. 1. d, continutoedr. 11.35 Viool-trio.
12,00 Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Dansmuz. 13.50
Weekjourn. 14.20 Filmprogr, 14.50 Huismuz.
15.10 Amateursprogr. 15.40 Boekbespr. 16.00
Kamerork. en sol. 16.45 Sportpr. 17.00 Gr.
17.30 V. d. jeugd. 18.00 Nws en comm, 1S.20
Gram. 19.00 Artist, staalk. 19.30 „Passepar
tout", caus. 19.40 „Oude Testament in deze
tijd", caus. 19.55 „Deze week", caus. 20.00
Nws. 20.05 Gram. 20.15 „The Geisha", ope
rette, 21.25 Soc. comm. 21.40 Pianoconc.
22.05 „Dodenhuis", hoorsp. 22 35 Muz. v. h
zuid. 23.00 Nws. 23.15—24.00 Gram.
Zondag 12 Juli
Hilversum I. 402 m. 8.00 NCRV.
8.30 IKOR, 9.30 KRO, 17.00 NCRV.
19 45—24.00 KRO. 8.00 Nws en weerber.
8.15 Gram. 8.30 Vroegdienst, 9.15 Kerk
zang en kerkmuz. 9.30 Nws. 9.45
Engelse koorw. 10.15 Gram. 10.25 Pontif
Hoogmis. 12.00 Gram. 12.15 Apologie. 12.35
Koorconc. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws.
13.10 Lunchconc. 13.40 Boekbespr. 13.55
Philh. koor en -ork en sol. (om 14.50 „Ver-
1 bcelding en teken in de kleding", caus.)
15.30 Holland Festival 1953: Pla.nokwintet.
16.10 „Kath. Thuisfront overal16.15 Sport.
16.30 Koorconc. 17.00 Cbr. Geref. Kerkdienst.
18.30 Gewijde muz. 18.43 Orgelconc. 19.30
„Gelooft u dat?''. 19.45 Nws. 20.00 Gram.
20.30 Act. 20.40 Promenade-ork. 21.20 „Mijn
oom Jules Verne". hoorsp. 22.05 Musette-
ork, en soliste. 22.30 Rep. 22.45 Avondgebed
en lit. kal. 23.00 Nws. 23.15—24.00 Gram.
Hilversum II. 298 m. 8.00 VARA, 10.U0
VPRO. 10.30 IKOR. 12.00 AVRO, 17.00 VPRO.
17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO. 8.00 Nws.,
weerber. en postduivenber. 8.20 Gram. 8.30
V, h. platteland. 8.40 Volksliederen. 8.55
Sport en postduivenber. 9.00 „Langs onge
baande wegen" T
caus. 9.10 Ad Libitum. 9.45
«Geestelijk leven", caus. 10.00 V. d. jeugd,
10.30 Remonstr. kerkdienst. 12.00 Post
duivenber. en Metropole ork. 12.35 „Even
afrekenen. Heren12.45 Gevar. muz. 13.00
Nws. 13.05 Samenspraak. 13.15 Meded. of
grnm. 13.20 Dansmuz. 14.00 Boekbespr. 14.20
Rep, uit Scheventngen. 15.20 Toneelbe
schouwing. 15.35 Kamerork. 16.25 Sport-
revue. 17.00 „Tussen kerk en wereld", caus
17.20 „Van het kerkelijk erf', caus. 17.39
V. d. jeugd. 17.50 Sportjourn. 18.15 Nws,
en sportuitsl. 18.30 Hammond-orgel met
rhythmische begeleiding, 18.45 Discussie
19.15 Weense muziek. 20.00 Nws. 20.05
Gevar. muziek. 20.45 Cabaret (intermezzo:
„Hé, zijn die getrouwd?"). 21.15 Recon
structie van een „radio-overbrenging"
rondom het jaar 1924. 22.15 Gram. 22.25
Ronde v. Frankr. 22.35 Gevar. muz. 23.00
Nws. 23.15 Rep. of gram. 23.25—24.00 Gram
Maandag 13 Juli
I 402 m. 746 kc/s. 7.00—
24.00 NCRV, 7.00 Nieuws, 7.10 Gram,
7.15 Gym. 7.30. Gram. 7,45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.10
Sportuit3l. S.23 Gewijde muz. 8.45 Gram, 9.00
V.d. zieken. 9.30 V.d. vrouw. 9.35 Gram
10.1.5 ld. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram,
11,30 Herh, Vossenjacht. 12.25 Voor boer
en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Orgelconc. 12.59 Klokgelui. 13,00
Nws. 13.15 Amus.muz. 13,45 Gram. 14.00
Schoolradio. 14.30 Gram. 14,45 V-d, vrouw
15.15 Gram. 15.35 Sopr. en piano. 16.00
Biibeilezing. 16.30 Grom. 17.00 V.d. kleu
ters. 17.15 Gram. 17.30 V.d. jeugd. 17.45 Reg
uitz.: J. J. v. d. Laan: ..Chili''. 18.00 Mannen
koor. 1S.20 Sportpr. 18.30 Gram. 18.40 Fluit,
viool, alt-vlooi en cello. 19.00 Nws. en
weerber. 19.10 Gram. 19.30 „Volk en Staat".
1.9.45 Lichte muz. 20.00 Radiokrant, 20.20
Gram. 20.50 „Leren van het buitenland",
rondetafelgespr. 21,05 Omr.ork, 21.50 ..Good
old England", klankb. 22.15 Striikkwart,
22.45 Avondoverd. 23.00 Nws. en ROS-ber.
23.1524,00 Gram.
Hilversum I. 298 m. 1007 kc/s, 7.00—
24,00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram.
8.00 Nws. 8.15 Gram. 8.45 Idem. 9.00 Mor
genwijding. 9,15 Omroepkoor en orgel. 9.30
V.d. huisvr. 9.35 Waterst. 9.40 Gram. 11.00
Voordr. 11.15 Omr.ork. 12.00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinb.meded 12 33 In 'l
■mionnetje. 12.38 Gram. 13.00 Nws. 13.1.6
Meded. of gram. 13..20 Promenade ork, 14,00
„Wat gaat er om ln de wereld?", caus
14 20 Gram, 14.30 Voordr, 14.45 Pianoreci
tal, 15,15 V.d. vrouw. 16,00 Ronde van
Frankr 16.10 Gram. 17.30 V.d. nn.dvinders
17.45 Gram. 17 50 Mil comm. 18.00 Nws
'8.15 Orgel en zang. 18 35 Ronde v Franlrr
1S.<5 Lichte m"'' 19 °o Re, of "an 18.9=
Lichte muz. 19,45 „Gesprek over de be
drijfsvoering in de landbouw na. ruilver
kaveling". door ir. P. S. Huizïnga. Rijks-
'andbouwconsulent. en ir G. J. Terbruege
Rijkscultuurconsulent. 20.00 Nws. 20,05
Rolland Feetivnl: „O^elln", opera (In de
pauze: 21.20—21.40 Voordr.) 23 nn Nws
23.1524,00 Gram
De kloostergang van de Dom
Er bestaan nu denkbeelden om voor
de alpha-faculteiten zoveel mogelijk een
onderkomen in het centrum van de stad
te vinden. Het is de bedoeling, de
Kloostergang weer tot dc ingang van
de universiteit te maken. Er zullen dan
ook kunstvoorwerpen in geplaatst kun
nen worden en voorts bestaat de moge
lijkheid dat er wat goede boeken
stalletjes in komen. Het vraagstuk blijft
echter of de ruiten er ln moeten blijven,
of dat ze verwijderd dienen te worden.
In de allereerste plaats is het wachten
echter op de restauratie.
De uitbreidingsplannen betreffen het
Geologisch Instituut, het Physisch La
boratorium, de universitaire l'ilm en ve
terinaire faculteit, in het bijzonder het
instituut voor Parasitaire Infectieziek
ten en het id. voor Tropische Hygiëne.
Men denkt daarvoor ruimte te vinden in
het gedeelte van Maartensdijk, dat
waarschijnlijk bij Utrecht zal worden ge
voegd. Een nieuw gebouw is nodig als
laboratorium voor de analytische schei
kunde ten behoeve van prof. Smitten-
berg; aan het lab. voor a,norganische
scheikunde van prof. Kögl zal een vleugel
worden bijgebouwd voor „Toegepast
Natuurwetenschap peljj k On derzoek".
Einde September worden in het Stads
en Academisch Ziekenhuis het Instituut
voor Stralenleer en de röntgenafdeling
geopend, en verder is de bouw van een
kliniek voor huidziekten en voor de
neus-, keel- en oorkunde in een verge
vorderde staat van voorbereiding.
Wat de wetenschappelijke staf be
treft, zijn belangrijke nieuwe leerstoelen
gesticht, zoals die voor de geschiedenis
van de oude Kerk (prof. Quispel), voor
medische physica (prof. Burger), fo
rensische psychiatrie (prof. Baan), pas
torale psychologie (prof Van den Berg),
de erfelg'kheidsleer (prof. Rümke) en de
parapsychologie (prof. Tenhaeff).
De president-curator roemde voorts
de contacten, die met binnen- en buiten
land bestaan; er komen veel buitenland
se hoogleraren, en de Utrechtse hoog
leraren maken pok reizen van betekenis
naar het buitenland. De grote 'moeilijk
heid is echter dé representatiede re
gering draagt maar zeer onvoldoende
bij in de noodzakelijke representatie
kosten; die de hoogleraren zich moeten
getroosten.
Steun van buiten
De bêta-faculteiten profiteren in rui
me mate van de subsidies, die de orga
nisatie voor Zuiver Wetenschappelijk
Onderzoek en voor Toegepast Natuur
wetenschappelijk Onderzoek beschik
baar stellen; ook heeft de universiteit
steun van het Instituut voor de Volks
gezondheid, waarvan het eerste gebouw
onlangs te Bilthoven is geopend, en dat
onder het departement van Sociale Za
ken ressorteert. Een ander instituut var.
betekenis voor de universiteit is het
Medisch Luchtvaartkundig Centrum te
Soesterberg, dat deels tot het departe
ment van oorlog behoort. Dan Is er de
Rijksseruminrichting, die met het vee-
artsenijkundig toezicht in de omgeving
van Utrecht zal worden gevestigd, on
der het departement van Landbouw.
Deze instituten hebben natuurlijk gaar
ne medewerking van de wetenschappe
lijke werkers aan de universiteit, en
deze kunnen van de vaak uitmuntende
en kostbare instrumenten in de insti
tuten profiteren. De regering bevordert
deze samenwerking.
De verhouding tussen de regering en
de universiteit is zeer goed; de regering
begrijpt, dat de wetenschappelijke staf
te gering is en de laboratoria ln veel op
zichten te klein zijn; dit heeft tot ge
volg, dat de studietijd gerekt wordt, en
tot dit laatste draagt ook de militaire
dienst bij, hetgeen het sterkst klemt voor
docerende assisenten, vooral bij de me
dische en tandheelkundige opleiding.
Het aantal proefschriften, dat verle
den jaar 62 bedroeg, beloopt nu 70. Dit
is op zichzelf bevredigend, maar toch
ligt het gemiddelde in verhouding tot
het aantal studerenden nu nog altijd la
ger dan voor de oorlog". Zonder twijfel
doen de kosten van een promotie, spe
ciaal het' drukken van dissertaties, zich
daarin gelden.
De studenten
De heer Ter Pelkwijk had slechts
woorden.van,.lof..voor de alom heersende
goede interne samenwerking, ook tus
sen de staf en de studenten; bij erkende,
dat er onder de studenten ook een gees
telijke nood bestaat, maar hy gelooft
niet, dat dit als al' tè 'erg moet worden
gezien. In wezen is de studentenwereld
kerngezond. Overigens wordt er veel ge-'
daan om de studenten in alle opzichten
terzijde te staan, getuige het bureau
van studentenbelangen en de gezond
heidszorg, welke laatste men nog wel
zou willen uitbreiden. In dit opzicht zijn
de eerste initiatieven van de Utrechtse
universiteit uitgegaan. Verder wordt het
contact tussen de studenten en prof. Van
Lennep (psychodiagnostiek voor de vol
wassene en psychologie voor het ar
beidsleven) uitgebreid. Dit geschiedt
niet alleen met het oog op de individuen,
maar ook in het belang van de te nemen
algemene maatregelen, want tenslotte
staat men voor de situatie, dat veertig
procent van de aangekomen studenten
het doctoraal examen niet haalt. Uitge
zocht. zal moeten worden, wat de oor
zaak hiervan is en hoe er verbetering
kan worden verkregen.
Tenslotte uittte spr. nog grote waar
dering voor het Universiteitsfonds. Het
geeft de universiteit aanzienlijke steun,
niet in het minst door het stichten van
leerstoelen.
Prof. dr I-I. W. Julius en de heer De
Vogel spraken tenslotte nog over de
universitaire film, en daarna werden
fragmenten uit de door de Utrechtse
Univ.-Film geproduceerde films ver
toond, o.a. uit een film van een hart
operatie wegens een vernauwing van
een longslagader bij een jongen van der
tien jaar, opnamen van bewegingen van
het zachte gehemelte tijdens het spre
ken, van een grote hersenoperatie,
waarbij een actief hersenschoi's-gedeelte
wordt 'verwijderd daar dit epilepsie ver
oorzaakte en een hazelip-operatie. Bin
nenkort, zo wordt verwacht, zal de be
huizing van Unfi aanzienlijk kunnen
worden verbeterd.
DE HANDLEY PAGE VICTOR, een
nieuwe bommenwerper van de Engelse
luchtmacht, uitgerust met vier straal
motoren, zal Woensdag op de kronings
parade va/n de R.A.F. voor het eerst in
het openbaar verschijnen. De revolution-
naire bouw van de vleugels maakt het
mogelijk, dat het toestel op zeer grote
hoogte de geluidssnelheid kan benaderen.
De R.A.F. heeft oen groot aantal van
deze bommenwerpers besteld.
Tegen ontslag gehuwde
onderwij zeressen
Bij het voorbereidend
onderwijs
Het bestuur der afd...Amsterdam van
de Ned. Onderwijzersvereniging heeft
naar aanleiding van een voornemen van
B. én W. om de gehuwde onderwijze
ressen by het voorbereidend openbaar
onderwijs te ontslaan hun een adres ge
zonden, waarin het zegt, dat alleen dank
zij deze leerkrachten het voorbereidend
onderwijs in de afgelopen jaren goed
heeft kunnen fimctionneren. Adressant
beschouwt het ontslag als een ernstige
aantasting van de rechtspositie van de
gehuwde onderwijzeres, en verzoekt B.
en W. dringend, dit voornemen niet uit
te voeren.
SPAART ONS HOUTBEZ1T
Spaart ons houtbezit, roept een affiche
van Staatsbosbeheer de voorbijganger
toe. In tienduizenden exemplaren is dit
affiche ontworpen door Koen van Os,
over ons land verspreid, o.m. vla
A.N.W.B., A.N.V.V. en de jeugdherber
gen. Het bos heeft ook economische
waarde wij dienen er, met een bos-
areaal van slechts 7.6 van de opper
vlakte van ons land, zuinig op te zijn.
De afbeelding wil dan ook suggereren,
dat planken "en balkan straks uit de
bomen zullen worden gezaagd, in de
hoop, dat het publiek het bos naast de
aesthetische waardering een economi
sche waardering deelachtig doet worden.
En het te beter ontziet.
Wetsontwerp inzake de
Belgische taalgrens
De definitieve vaststelling van de
taalgrens in administratieve aangelegen
heden is het voornaamste kenmerk van
het wetsontwerp, dat de Belgische
senaat in behandeling heeft genomen
Volgens de thans nog van kracht zijnde
regeling moeten de gemeentelijke admi
nistraties de taal gebruiken van het
gebied waartoe zij -behoren. Indien
echter 30 procent der bevolking van een
gemeente de taal van het andere taal
gebied spreekt, moet de administratie
zich in het verkeer- met het publiek van
beide talen bedienen. Veranderingen in
het taalbeleid van een gemeente waren
steeds mogelijk. Men kon; zich daarvoor
baseren op de volkstellingen, die om de
tien jaar worden gehouden.
Volgens het nieuwe ontwerp zullen
veranderingen niet meer mogelijk zijn
Het, taaistatuut van de gémeente zal
definitief worden vastgelegd.De rege
ring en dê senaatscommissie hebben zich;
bij het innemen van dit standpunt laten
leiden door de overweging, dat de
Vlaamse en Waalse cultuurgemeen
schappen elk op zichzelf homogeen' zijn
en dat het eigen karakter geëerbiedigd
moet worden. Vlamingen en Walen, die
naar/een andertaalgebied verhuizen;
zullen zich bij hun nieuwe milieu moeten
aanpassen. De Brusselse agglomeratie
moet gemeengoed van Vlamingen en
Walen zijn, waarbij beide groepen ge
lijke culturele rechten hebben.
ACADEMISCHE EXAMENS
Amsterdam. Bev. tot doctor in da
geneeskundeop proefschrift „Het nor
male haemogram en de techniek van da
differentiele telling", de heer R. H, Mul-
Icens, op id. „Ongewenste reacties na bcg-
vaccinatle-beschouwingen naar aanleiding
van een aantal gevallen van primaire
otitis media tuberculosa bij zuigelingen na
orale toediening van bcg" de heer E. Ham-
melburg, en id. „Jan van Geuns, zijn be
tekenis voor de geneeskundige weten
schap en het geneeskundig onderwijs", de
heer K. P. Kühler, en op id, „Toxische
alkylfluooracetaten en de beschermende
werking van acetamide", de heer S. Gitter.
Doet. soc. geografie jnej. M. Remmelts en
de heren H. Hoetmk en J. E. de Rooy. Id.
geografie (vrije studier.) de heren A. R»
Goudswaard en J. H. W- Lijfering. Cand.
soc. id. de heren W. Th. H. Strikkers, W.
J. J. M. Zijp, J. D. Buissinlc en M. Smit.
Cand. Engels de heer M. Snoep. Doet.
Engels de dames Th. Tünnlssen en A. l.
Hijmans en (cum laude) de heer W. H.
Toppen. Doet economie de heren H. J.
Zeggelt en P. A. Biemond.
Leiden. Bev. tot doctor ln de letteren
n wijsbegeerte, op proefschrift „Takultu,
;g sacrale maaltijd in het Assyrlsche
'Itueel", de heer R. Fra.nkena; tot doctor
in de rechten op id, „Brabant van genera
liteitsland tot gewest", cle heer A. R, M.
Mommers, Doet, rechten de heren F. 1-Iey-
ning, H. W. A, A. Martens en Th. J'. H.
Wijsman, Cand. theol. de horen J. R. H.
Hoogervorst en W. A, G. Meeuse. Doet, ld.
de heer A. M, van Peski (cum laude). Doet.,
natuurkunde de heer F. van Iersel. ld.
biologie de heer P. D. Burggraaf. Cand.
wis- en natuurkunde (K) mej. H, J.
Pfaeltzer en de heren J. H. Boutelje en
J. Mennema; (L) mej. N. Hornbostel en
(F) de heren E. Fischmann, R. S. Burïks,
R. Borgers, A. Bontjes, E. A. R. Vlsscher
en A, J. C. Hilgersom,
Delft, Cand. voor electrot, ing. de heren
E, J, Abels, J. G. Brannenboi-g, P. van den
Berg, S. de Boer, H. Bosnia (niet lof), J, H.
Braams, P, Bultman, J. Cornelisaen, B. Corts.
C. W. van Es. E. H. Ie Fever, J. T. de
Jager, H, Kok, J, Krebbers, F. D. Leeman,
H. J. Lorenz, H. van Meines, H. A. L. Piceni,
G. I-I. Planlinga, Y. F. van Popta, R. de
lï'oos. P. Sanders, K. H. Schlebaum, A. B.
Schotanus, A. Steringa Idzerda, C. IC Soe-
ters. S. H. Stenfert, Tan Tjwan Bie. C. T.
Wester, R. van Wettum, P. R. Wind en P.
Wijn, Ing.ex. voor id. Id. cle lieren H.
AUarles, F. W. Arnoldus, E. Asmussen,
1-1. L. Asser, K. J. H, Bonckamp, H. W.
Brooshooft, A. W. de la Court, ,T. Davldse
(met lof), W, M, Hoekstra, E. Hofmeijer, J.
Houtsmuller, F. D. Huber E, T, H. I-Xustinx,
C. Knijnenburg, H. Kolc, P. W. de Leede, J.
Mnk, A. G. van Nie, M, J. van den Oever, E.
Olsen, J, M, Peters, j. van der Plas (mot
lof). J. A. van der Reijden, C. Rodenburg,
G. T. Rodenhuis. J. de Rufiter, T. A. Schenk,
J. Sluiter, W, Sloorvogel, Tjiong Joe Bing,
J. A. H. van Voorlliuizen, E. Vroegop en
M. de Wit. De gisteren vermelde promotie
van cle heer J. C. Platteeuw is cum laude
geschied.
Groningen. Bev. tot doctor In de wis-
en natuurkunde de heer R. Hiddema op
proefschrift „Studies on chain transfer in
polymerization recactions", en de heer Ch.
C. 'Ylam op Id. „The struoture of the
omission bands of luminescent solids",
Groningen. Cand, wis- en natuurkun
de (i) de beer L. Th, schoon en (K) de beer
Tj. S. Ven Inga, Doet, geneeskunde de dames
W. G. Hagedoom en H. Koster en de heren
J. Oldhoff. J. A. Ttroelstra, K. Veldman, G.
K. van der I-Iem en J. Veiiema.
Rotterdam. Camd. econ. de heren P. J.
M. Linnenbrink, A. Al.plng, C. D. Hoekstra
en J Goedhart. Doet, id. de heren J. Knoes-
ter, II. J ter Her-ge, J. P. M. Spaas en Rh.
van Haastreóht.Bev. tot doctor in de eco
nomie. de -heer C. M. Palvla uit Gwaltior (In
dia) o,p proefschrift ,,An econometric mortel
Cor development planning with special re
ference to India" en de heer W. J, van de
Woestijne, op id. „Een algemene vorm van.
de vraagfunctie met toepassingsmogelijkheden
vöor proolische marktanalyse en verkoop-
con.tröle".
notariële examens
D en Ha/ag; Gesl. voor deel I cle heer
J. O. Donders; voor dec-1 :II de heer L, J. M.
F. Eskens.
staatsexamens voor muziek
Gesl._ voor piai
B: C.
van Bavol," me-jl M. Dijkstra, M. Hoving,
cj... F.- .M: Jaspar, ,J, J. M._ Krouwols,
M; L. a; .Lelkéns, W. M. G. Peters, A, P.
Ssiut'nlcolaas, mej. J. G. Splgt, mej. J. J. M,
H. Ve'rpoort en J. W. I. van de Zand. Voor
solozang B: dé'dames J. ten Cato en L.
H. G; van Ophiiysen.
Raad voor de Zending
De Raad voor de Zending der Ned.
Herv. Kerk beeft ds J. C. Muller te
Rlttliem aan de Gen. Synode ter beroe
ping voor Z. O.J Celebes voorgedragen en
dr P. J, ïdemburg tot lid van de com
missie voor verbreding van het zendings-
vacature dr W. J. L. Dake) benoemd
ds Voorts zal hij trachten verdere voor
ziening te treffen in de behoefte aan
leerkrachten voor Nieuw Guinea.
Tijdige waarschuwing van de bewoners had
mogelijk schade kunnen voorkomen
(Van een onzer verslaggevers)
"JVTU het grote werk aan de riolering van de Wiillemsparkweg alweer een
week of tien in uitvoering is, heeft zich de vrees, die reeds bij de eerste
berichten hierover de omwonenden beving, ten volle bewaarheid. Niet alleen
veroorzaakt deze delverrj hun een ongewoon groot ongerief, maar de vele
neringdoenden in die buurt ook een enorme schade. En. het vooruitzicht, dat
deze toestand wel tot October zal duren om dan na een rust van ongeveer
een kwartaal in alle hevigheid opnieuw los te barsten, stemt hen somber.
De winkeliers hebben zich nu verenigd tot een soort comité van actie om
te redden wat nog te redden valt, maar dat is, nu het werk in volle gang
is, uiteraard niet veel. Zij kunnen zich boos maken over bijzaken, maar aan
de hoofdzaak kunnen zij weinig meer veranderen; zij staan voor voldongen
feiten. En dat is eigenlijk nog wel hun grootste grief.
Over de toestand ter plaatse hebben
wij onze lezers al incidenteel ingelicht;
verleden week nog met een foto van de
woestenij. H^t grote werk, dat daar
wordt ondernomen, is de vervanging van
de oude polderriolering der gemeente
Nieuwer-Amstel, waartoe deze buurt:
vroeger behoorde, door een nieuwe aan
sluiting op het Amsterdamse riolerings
systeem. Hiervoor moet dus de gehele
straat worden opgebroken en tot vrij
aanzienlijke diepte uitgegraven, de diep
liggende riolering verwijderd en een
nieuwe afvoer worden gelegd. Dan
gaat de straat weer dicht, worden
de tramsporen opnieuw gelegd en
gaat de tram langs de oude route
rijden. Later, vermoedelijk in Januari,
gaat de boel opnieuw open om. de asfal
tering opnieuw te leggen.
Dit werk was hoognodig. Men kent het
grote ongerief, dat ingeval van lang
durige en vooral van plotselinge, hevige
slagbuien in die buurt ontstond door de
onvoldoende afvoercapaciteit en door het
peilverschil van de straat en de tuinen
aan de achterzijde der woningen. Op
sommige plaatsen leek de Willemspark-
weg dan soms een meer en de tuinen
en kelderverdiepingen liepen vol vuil
water. Verbetering van deze toestand
was onvermijdelijk en als dit is geschied,
zullen de bewoners stellig juichen. Maai
de rijstebrijberg, die zrj" daarvoor te
dooreten hebben, is huri om deze
kromme beeldspraak te gebruiken
wel wat gortig geworden.
Hun buurt is thans vrijwel geheel
geïsoleerd. Hoge zandheuvels liggen tot
dicht voor hun huizen, die via enige
oversteekplaatsen slechts zijn te be
reiken over vlonders, die gaten in het
voetpad bedekken. Gezien het feit, dat
de bewoners grotendeels neringdoenden
e.d. zijn, ondervinden deze hiervan be
grijpelijkerwijze groot nadeel. De klan
ten dit is een buurt met naar ver
houding veel oudere lieden blijven
weg en deze vlucht zou wel eens blijvend
kunnen zijn. Er zijn aanwijsbare gevallen
van winkeliers, die in deze tien weken
vijftig tot zestig procent minder hebben
verkocht dan in overeenkomstige perio
den van andere jaren.
Daarbij komen andere klachten. De
door het normale bezoek aan de bewo
ners inlopen van vuil. Verzoeken om
voor een betere reiniging van de straat,
zorg te dragen, hebben volgens onze zegs
lieden nagenoeg geen resultaat gehad
en hetzelfde geldt voor klachten over
baldadigheid van de jeugd, die hier een
ideale speelplaats heeft ontdekt en zich
dikwijls niet tot spelen bepaalt, maar ver
nielingen aanricht. Het gevraagde verbe
terde politietoezicht is volgens bewoners
uitgebleven; ook voor rywielagenten zijn
de straatgedeelten tussen de oversteek
plaatsen moeilijk bereikbaar. Reiniging,
bakker, melkboer e.d. moeten hun
wagens op een straathoek laten staan
en met vuilnisemmers, zware broodman
den en melkflessenrekken soms grote
afstanden daarheen afleggen.
Een andere klacht is het nu reeds
maandenlang durende lawaai, dat pneu
matische boren, draglines en heimachi
nes maken. Deze levenmakers zullen de
duur van het werk natuurlijk bespoedigen
maar gezien het feit, dat clit zo ongeveer
een half jaar in beslag za.l nemen, kan
hier van „spoed" kwaly'k worden ge
sproken.
sproken, Thans is men nog bezig met hel:
eerste gedeelte tussen Van Baeriestraat
en Jacob Obrechtstraat en hebben be
woners van het andere straateinde voor
lopig rust, maar straks „genieten" ook
zy van het luidruchtige werk en van de
overlast.
„Niet alleen onze vaste klanten blyven
weg," zo klagen de winkeliers, „maar
wij missen ook de „pantoffelparade"
over de Willemsparkweg, die ons veel
kijkers en occasionele kopers bezorgde.
Er zijn winkeliers, die gx-ote voorraden
in het vooi-jaar hebben ingeslagen, welke
thans onaangeroerd blyven liggen; dik
wijls zelfs onbruikbaar worden, zoals b.v.
bij modezaken. Het aantal gedupeerde
wmkeliei's kunt u gerust op 120 tot 130
schatten en de schade op vele tienduizen
den guldens, want dit grapje overvalt
ons juist in ons beste seizoen."
En hiei-mede komen wij op de voor
naamste grief van de bewoners: het
gebrek aan overleg. Uit de krant verna
men de omwonenden ongeveer half April,
dat met ingang van 1 Mei lyn 2 gedurende
opgebroken straat veroorzaakt ook reeds
enige tijd een andei-e route zou nemen
in verband met werkzaamheden aan de
riolei-ing van de Willemsparkweg. Dat
was de eerste mededeling, die hun hier
over gewerd en zij ontvingen deze welis
waar uiteraard niet met vreugde, maar
konden toen nog niet vermoeden, wat
deze op zichzelf welkome arbeid voor
hen zou gaan betekenen.
Toen dit in feite tot hen doordrong,
was Leiden in last. Er kwamen protesten,
die natuurlijk weinig meer konden helpen.
De straat werd een heuvellandschap met
alle ongerief van dien, het rijverkeer
werd volstrekt onmogelijk, het voet
gangersverkeer moest zich tot het nood-,
zakelijkste beperken en de winkelklanten
bleven weg. Alleen de jeugd juichte...
Naar het ooi-deel van de bewoners liet
het tempo van het werk te wensen, even
als het schoonhouden van de smalle
voetpadstx-oken en het politietoezicht op
de in deze woestenij uitgelokte baldadig
heid.
„De bewoners hadden gewaarschuwd
kunnen zijn door het gepubliceex-de be
sluit tot goedkeuring van dit werk",
meent men op P.W.. „Bovendien kunnen
wij voor ieder openbaar werk in uit
voering de bewoners niet gaan waar
schuwen. Tot wie hadden wij ons moeten
wenden? Het tempo hebben wij niet irï
de hand, maar de aannemer. In him
klachten over het tempo laten de klagers
zich misleiden door de aanblik van de
21 arbeiders, die zij thans aan het werk
zien, maar zij vergeten, hoeveel arbeiders
de machines' vervangen. Intussen geloven
wij wel, dat het tempo versneld zou
kunnen worden door het inzetten van
meer machines."
Dit laatste zal wel moeilijk zijn, omdat
de aannemer meer werken onderhanden
heeft en zijn materieel zal moeten vex'-
delen. Dit laatste is de oorzaak, dat wij
er maar niet in konden slagen, hem te
pakken te krijgen. Voor de bewoners zit
er dus niets' andex-s op dan hun ziel
maar in lijdzaamheid te bezitten. Zij
hebben de schrale troost, dat het aantal
winkels afneemt, naarmate het werk
zich meer naar de Emmastraat vex--
plaatst, maar dan komen misschien de
doktoren, tandartsen e.a. aan de beurt
met hun klachten, In ieder geval zal
het asfalteringswerk in 1954 een peul
schilletje zijn, vergeleken bij het ongerief
dat de Willemsparkbuurt thans heeft
door te maken.
Ned. Herv. Kerk. Aangenomen.
Naar Utrecht (vac. v. d, Hoeven), C. G. H.
Blok te Amersfoort. Naar de Ref. Church
In America (fieldwork in Canada), J. van
Kuiken te Baarn.
Geref. Kerken. Beroepen, Te De-
demsvaart, L. Zwanenburg te Schoone-
beek. Bedankt. Voor Hyum-Finkum J. F.
Dondorp, cand, te Heemstede.
Geref. Kerken (art. 31 K.O.). Be
dankt. Voor Utrecht, H. Bouma te Assen.
C h r. Geref. Kerken. Tweetal. Te
s-Gravezande M. C, Tanus, cand. te Rot
terdam, en Sj. Wynsma, id, te Ha.ntum.
Remonstr. Broederschap.
Gesl. VO'T het prop.-ex. de heer J. van
Goudoever te Leiden.
