Amsterdam
verarmt
door A. ïngwersen
Een grote Franse firma wordt
octrooi verleend voor de nieuwe
toepassing van Gel-vorming
„Uw geval is nog niet
urgent genoeg"
Praetvaeria-varia
Zaterdag 27 Juni 1953 ELSEVIERS WEKKRi.V-i 13
Advertentie
liet op deze wijze ver Ier ogen product heeft inderdaad
een voorsprong van 25 jaar.
Thans kunnen wfj het bericht bevestigen
dat een bekend Frans merk octrooi zal
worden verleend voor toepassing bij de
fabricage van brillantine van het procédé
„Gel-vorming".
Bij proeven is inderdaad gebleken dat de
brillantine Gel. welke aan het haai een
buitengewone glans geeft, de bijzondere
eigenschap bezit de ondulatie gunstig te
beïnvloeden.
De verklaring van dit wonderlijk verschijn
sel werd ons verstrekt door de geleerde, die
deze belangwekkende ontdekking heeft ge
daan:
„Wanneer de brillantine Gel", vertelde hfj
©ns, „op het haar wordt aangebracht, ver
deelt ze zich in een groot aantal microsco
pisch kleine dunne kristalheldere deeltjes.
Wij wisten dat deze deeltjes een buitenge
woon straalbrekend vermogen hebben
waardoor zij aan het haar een wonderbaar
lijke glans 'geven. Wij kunnen ei nog aan
toevoegen dat deze deeltjes bovendien de
natuurlijke of kunstmatige haargolf (de
ondulatie of watergolf) versterken en on
derhouden."
Kortom, de brillantine Gel is een belang
rijke vordering in een tijdvak, waarin de
wetenschappelijke ontdekkingen zich dage
lijks meer voordoen. De brillantine Gei
maakt nu een kolossale sprong naar een
nieuwe etappe voor de schoonheiasproducten
voor het haar.
Zeven jaar lang vechten we nu al voor
een andere woning, maar de ambtenaar
van het Gemeentelijk woningbureau
vertelt mij telkens weer dat „mijn geval"
niet urgent genoeg is... „We zitten hier
met z'n achten in dit krot, waarvan een
andere ambtenaar mij al herhaaldelijk ver
zekerd heeft dat deze twee kamertjes,
hokken zijn, waarin een mens toch niet
kan wonen".
Is d i t nu een omgeving om in te leven"?
Het is de bittere, alleszins begrijpelijke
klacht van het echtpaar Arendse dat
hier op twee verschrikkelijke kamertjes
in de Lange Niezel 22 met hun zes
kinderen maar moeten zien hoe zij dc
ruimte verdelen. Hoe zij hier in het armoe
digste krot dat wij ooit zagen, moeten leven,
werken, slapen, koken, wassen, kortom hoe
zij alles moeten doen in een ruimte van
een paar vierkante meters, is inderdaad een
raadsel. Ook voor de nog jonge, arbeidzame
vader Arendse. die leerwerker van zijn vak
is, moet er nog ruimte af. Hij moet de kost
verdienen met het maken van koffers en
tassen of het bewerken van handvatten
De kinderen zien er netjes uit terwijl ook
de vroinv en de heer des huizes een behoor
lijke indruk maken. Ze werken samen hard
voor het dagelijkse brood maar leven tege
lijkertijd in een hel van narigheid, in een
omgeving welke in dit oudste stadsgedeelte
van Amsterdam verpestend moet zijn voor
de opgroeiende kleuters van dit ordentelijke
gezin.
In de achterkamer, waar het behang aan
flarden van de oude grauwe wanden
hangt, staan een bed en een tafel plus twee
stoelen. Er is geen ruimte voor meer meu
bilair. Hier in deze kamer is tevens de keu
ken met een aanrechtte onder een etens
waren kast. Hier in deze zelfde kamer is
ook de W.C. Primitiever kan het niet.
Hei is een aanfluiting van de meest
elementaire begrippen van volkshuisvesting
en hvgiëne.
Wanneer dit geval van een mensonteren
de huisvesting voor de overheid nóg niet
urgent genoeg is om onmiddellijk in te grij-
uen. dan weten wij niet. wat het Gemeen
telijke Woningbureau van Amsterdam dan
wèl urgent acht. In de voorkamer staan vier
bedden pal naast elkaar Er is in deze zeilde
ruimte een kolenhok waar de kolen in be
waard worden. Kasten zijn er niet, zodat
vader Arendse maai een paar schapies tegen
de wrakke wand heeft getimmerd, opdat de
kinderen daar een plaatsje vinden voor hun
kleren.
Zes kinderen van twee tot en met vijftien
jaar moeten maar zien hoe zij de bedden
verdelen. De oudste jongen slaapt maar bij
één van zijn vele zusjes. Hij kan slecht mee
komen op school „omdat hij", zo heeft de
onderwijzer gezegd, „niet behoorlijk op tijd
naar bed gaat." „Maar eerst moet ik in dat
hok toch de kleintjes naar bed sturen", zegt
moeder Arendse. En als die slapen, gaan
de groten slapen. Maar zes kinderen slapen
niet allemaal ongestoord iD zo'n verschrik
kelijk kleine ruimte. De één maakt de
ander wakker en zo is hel 's nachts voor de
kinderen vaak een eindeloos gemartel om
de slaap te vatten.
„Kwam er toch maar eens uitkomst! Hier
kunnen wij toch niet meer blijven leven.
Zeven jaar geleden kwamen wij uit Doe-
tinchem omdat mijn man dacht dat hij hier
in Amsterdam behoorlijk werk zou kunnen
vinden. En dat heeft hij ook gevonden. Wij
kenden deze buurt niet. deze afgrijselijke
buurt van donker Amsterdam, waar onze
kinderen in een omgeving leven waarin zij
weinig anders horen en zien dan vechtpar
tijen, dronkelappen en vrouwen van het
slechtste allooi.
Alle verklaringen die een mens tegen
woordig nodig heeft voor „urgentie
gevallen" heb ik reeds overgelegd. Ik
ga vrijwel wekelijks naar het Woning
bureau om te informeren wanneer er nu
eindelijk eens uitkomst voor ons zal
komen. Wij hebben onze Koningin reeds
geschreven. Maar het heeft allemaal niets
geholpen. „Uw geval is nog niet dringend
genoeg", zegt de ambtenaar Weest u
maar blij, dat u een dak boven uw hoofd
hebt."
„Zou er voor ons ooit uitkomst komen?"
vraagt moeder Arendse vol twijfel In deze
poel van ellende kunnen wij onmogelijk
voort leven!
De vrouw overdrijft zeker niet.
Nimmer zagen wij een woningtoestand,
zó hopeloos slecht als deze in het hartje van
Amsterdam.
M. RECKMAN
Dierenrijk
Het Algemeen Dagblad deelt mede dat op
de Nieuwe Limburgse vlag zal voor
komen een gekroonde leeuw met
dubbele staart in keel.
Dit is heraldisch volkomen juist uitge
drukt, maar het maakt tóch een kolhalzerige
indruk.
Historie
Altijd hebben wij groot vertrouwen in
de accuratesse van de N.R.C.daar
om schokte ons dit, in haar nummer
van 13 Juni
R. R. PostS. Jeanne dArc is werke
lijk verbrand in Studia Catholica, Sept.
1952.
Zowel plaats als datum lijken ons niet
accuraat.v
Tale
In de winkel American Stock (Westeinde
180, Den Haag) een kaartje aan een
regenjas prima chang-geant regemas
Dat is familie van de kleine Chang.
Prijs
e prijs voor de kop gaat nu naar de
Nieuwe Rotterdamse Courant voor
deze (opschepperige)
DORDT WIL 5 MILLIOEN
LENEN
van onze correspondent
lV!ode
Üe firma Voerman biedt in Charlois
Vooruil aan Herbas Autopetten op
luchtbanden f 26.95.
En wij houden ons maar bij ons ouwe
hoedje zonder luchtbanden 14.99).
Passend
e Opticien aan de Oranjestraat 9
Schiedam maakt bekend
BIJ ELK TOILET 'N PASSENDE BRIL
Wij zouden daar, onzerzijds, de waarschu
wing aan willen toevoegenZak niet door
de glazen!
KETEL en
PANEELRADIATOREN
J. I. VAN HEYST EN ZONEN N.V. - Cruquiuskc.de 6 - Den Hccfl
En nu Amsterdam in. Zo heette het hoek dat Ton Koot, de strijder voor onze
cultuur, enige jaren geleden schreef. Het >va.s dan ook de moeite wel waard
om Amsterdam in te gaan. Maar iiu moeten wij liet anders doen dan Kimt
het bedoelde. Hij dreef u de stad in 0111 te bewonderen al het schoons dat ons voor
geslacht gewrocht had. De grachtengordels inet daaraan de grachtpalei/en, zoals
Vondel ze noemde. Maar wij, kinderen van deze tijd, worden de stad ingedreven
om te zien en te verafschuwen wat er nu weer verknoeid werd. En dat is ontstel
lend veel.
Zie bijvoorbeeld hetgeen de Dienst van Publieke Werken gepresteerd heeft op een
plaats vlak tegenover de Westerkerk. Ken plek die door vele vreemdelingen wordt
bezocht om haar unieke schoonheid en die door talloze schilders en etsers is vereeuwigd.
Er stond daar een huis op de hoek van een gracht en een straat. Dat huis was afgebroken
•n er ontstond een open gat. Kr was een tand uit dit gebit weggebroken. Gij zegt
want ge hebt gevoel voor schoonheid daar moet weer een huis komen in de stijl
der grachten, want is het niet een hoekhuis'.' En is er in de stedebouw iets belangrijker
dan juist het hoekhuis?
Daarom besteedden onze bekwaamste bouwmeesters altijd veel aandacht aan het
hoekhuis, dat ziet ge in alle oude steden. Dit begrip nu zijn de tegenwoordige woning
bouwers veelal kwijt, en ze bezitten niet voldoende talent 0111 een mooie hoekoplossing
te maken. Ze doen het dan ook anders en maken één muur, van het hoekhuis, volkomen
blind. (Het huis op de hoek Herengracht en l.eidsegracht). Er zit dan in zo'n zijmuur
geen raam of enige versiering. De ellende is dat gij. burger en burgeres, er tegenaan
moet kijken terwijl ook de bewoner zegt „Had me daar toch een raam gemaakt, dan
hadden we een prachtig uitzicht gehad".
Ik weet dat ge zult opmerken „Goed. dat gebeurt in die nieuwe stadswijken maar
in een oude stad als Amsterdam waar juist de hoekoplossingen zo markant zijn
daar zal men toch die hoeken, ten koste van alles, bewaren"! Mijn vrienden, er
gebeuren daar tegenwoordig veel ergerlijke
dingen.
Er werd tegenover de Westerkerk immers
een huis afgebroken en inplaals er nu weer
e'en huis in te bouwen heeft P.W. beslist
dat daar, op dat open terrein, een kabel
huis van de G.E. zou komen. Een laag,
griezelig ding. waardoor de ruige, kale
muren der aangrenzende percelen u reeds
van verre aangrijnzen.
Ga foch ook eens zien hoe Amsterdam
met den dag armer en ellendiger
wordt. Wilt ge het hele complex van
narigheden u in één beeld voor de geest zien
gebracht? Wandel dan langs het Stedelijk
Museum, een eigendom dus van dit stads
bestuur, en zie dan naar de vlaggen die men
aan de ingang opgesteld heeft. Ik verzeker
n dat ge nog nooit, ook niet in enig land ter
wereld, zulke gore, vuile lappen hebt zien
staan of hangen als er al tijden lang voor dit
museum staan.
Duidelijke symbolen van het droeve ver
val van wat in Amsterdam eens schoon
geweest is. Ga zó maar door, gemeente
bestuur, het nageslacht zal dit tijdperk wel
met een zwarte kool tekenen. Kr zullen aan
uw duistere hemel wel twee sterren schitte
ren die uw roem blijven verkonden. Name
lijk dat Sinterklaas in Amsterdam plechtig
verwelkom werd en dat er weer getrommeld
mocht worden op de Beurs.
Het maken van een nuttige IJ-tunnel,
zoals Hamburg en Rotterdam reeds bezitten
en waar wij al jaren lang op wachten, «!•.-
ook het aanleggen van schone plantsoenen
zoals in Hilversum, Amersfoort en Apel
doorn te zien zijn en niet minder het weer
herstellen van al wat gij bedorven hebt, dat
alles zal uw nageslacht wel doen. Want 11a
donkere nacht komt toch weer de morgen.
Meegevallen
Tn ons lijf-maandblad Succes lazen wij
het is een onmetelijk betonnen ge
vaarte125 m lang en 23 m
breed
Het is dus, zo zouden wij willen op
merken, met die onmetelijkheid wel méé-
gevallen.
Eindelijk
Berichtend over de opening van het natio
nale bewakingscentrum op de Kema te
Arnhem, deelt het Algemeen Handels
blad mede het doel van dit bewa
kingscentrum is de productie van de
SHRDLCMFWYP in Nederland te coör
dineren
Nu, daar zijn wij echt blij om. Wij hebben
al zo vaak gedachtwaarom coördineert
men die productie van de SHRDLCMFWYP
nu niethet zou toch zo goed zijn als de
productie van de SHRDLCMFWYP ge
coördineerd werd zonder coördinatie (rie
pen wij dan uit) van de productie van de
SHRDLCMFWYP, is de hele productie van
de SHRDLCMFWYP geen snars waard.
Bovenste foto: A msterdams
gloriede grachten. Maar de bomen
bedekken het verval
Daaronder: een kabelhuis en
kale muren op de hoek van de Prin
sengracht tegenover de Westerkerk
Onderste foto: Blinde muur
op de hoek van Herengracht en
Leidsegracht