ZEVEN TOURINGCARS
DELFTSCHE
COURANT
^Ocicuntie-dag tocht en
mm
Min. Zijlstra kon P. v.d. A.
niet overtuigen
ARNHEM en de VELUWEZOOM
Principieel verschil van inzicht inzake
status van sodabedrijf
Voor telers is het kwaad
kersen eten
Van
KOM
Pagina 8
DELFTSCHE COURANT
Zaterdag 26 Duni 1954
TWEEDE KAMER
(Van onze parlementsredacteur)
DE middag was reeds voor een groot gedeelte verstreken
toen eindelijk de bel voor de openbare vergadering
luidde. Al die tijd had de „Commissie van voorberei
ding van het sodaproject" binnenskamers overleg gepleegd
met minister Zijlstra, over de punten, die de dag tevoren
tijdens het debat zijn blijven hangen. Aan de commissie
werden overgelegd de gewijzigde garantie-overeenkomst
tussen de staat en de N.V. Soda en de statuten van deze
vennootschap. Maar hoe men ook heeft gepraat, tot dusver
is het niet gelukt de P.v.d.A. te overtuigen, al heeft de
minister daar zijn uiterste best voor gedaan.
De bewindsman ging uitvoerig
in op het betoog van de heer Ne
derhorst (Arb.), die in een
speech van een uur nog eens al
zijn bezwaren had opgesomd.
„Heb ik kunnen weten, dat ik m
botsing, c.q. hevige botsing, zou
komen met de socialisten?", zei-
de minister Zijlstra. „Ik zeg dit
in alle rust, maar ik ontken dit.
Ik heb geen duidelijke indruk
van wat het standpunt der socia
listen is ten opzichte van de so
cialisatie. Ik heb niet kunnen we
ten dat dit probleem zo ligt als
de heer Nederhorst gesteld
heeft". „Dat moet u todh iets eer
der gemerkt hebben" zo inter
rumpeerde de P. v. d. A.-fractie-
voorzitter, de heer Burger. Maar
de minister antwoordde hierop,
dat hij van dit probleem ernstige
studie heeft gemaakt, maar dat
hij nergens tot scherpe conclusies
kon komen. Wij beiden gaan er
van uit, vervolgde hij, dat het
gemeenschappelijk belang tot zijn
recht moeten komen. Maar langs
de weg van een dreigende naas-
van de nieuwe onderneming zal
dit niet gaan.
Op één punt deed hij nog een
concessie. In de statuten van
de N.V. zal een bepaling wor
den opgenomen dat gedurende
de duur van de garantieover
eenkomst een beperking van
de minister van Economische
Zaken. De regeringscommissa
ris, die de aandeelhoudersver
gadering kan bijwonen, krijgt
dus een belangrijke taak.
NEDERLANDSE
ONDERNEMING
Uit het verslag van het overleg
blijkt voorts, dat in de statuten
waarborgen zijn geschapen, dat
de aandelen uitsluitend binnen
de kring van de oprichters zullen
circuleren. Uitbreiding van het
aandelenkapitaal zal niet moge
lijk zijn zonder goedkeuring van
de minister.
De heer Nederhorst (Arb.)
bleef bezorgd, dat dit niet zou
kunnen verhinderen dat het Sol-
vay-concern zeggenschap over
het sodabedrijf zal kunnen krij
gen. Maar de bewindsman ant
woordde, dat het een levensbe
lang is voor de Kon. Zout dat
deze ontwikkeling niet plaats
vindt.
De heer Nederhorst bleef van
mening dat er een betere rege
ling mogelijk is en wel: het naas-
tingsrecht van de Staat t.a.v. de
Koninklijke Nederlandse Zout-
industrie en het goedkeurings-
reeht der regering van het be
noemen van de directie der Kon.
Zout. Minister Zijlstra had deze
suggesties reeds afgewezen. De
Kon. Zout voelt niets voor een
naasting.
Ook op het punt van de prijs
bleef het verschil van mening
bestaan. De socialisten wensten
dat de nieuwe fabriek tegen
kostprijs zal leveren. Minister
Zijlstra zeide dit niet geëist te
hebben. Hij vond het voldoen
de, dat in de garantieovereen
komst is vastgelegd, dat de
Nederlandse sodaverwerkende
DE AANVAL OP HET
KABINET
De heer Nederhorst lichtte zijn
stelling, dat het kabinet niet met
voorstellen mag komen die tegen
de socialisische beginselen in
gaan nog nader toe. De heer
Schouten (A.R.) die had gewe
zen op de onmogelijkheid van dit
standpunt, kreeg te horen, dat
het bij de Zondagswet bijv. een
heel ander geval was.
Toen is de regering', althans
voor een deel, tegemoet getreden
aan de A.R.-verlangens. Al heb
ben de A.R. toch tegengestemd,
het was een poging. Maar met dit
ontwerp heeft minister Zijlstra
die poging zelfs niet gewaagd.
„Wij verlangen geen socialisti
sche politiek. Ook niet x pet maar
een wetsvoorstel, dat lijnrecht te
gen onze beginselen ingaat kun
nen we niet aanvaarden".
De heer Nederhorst noemde
de heer Schouten gezien zijn
prachtige steun aan de minister
een „minister in buitengewone
dienst", die weliswaar tegen
naasting is, maar die toch bezig
was de minister te naasten".
De A.R.-fractievoorzitter had
zijn weerwoord wel klaar. „Met
de Zondagswet is de regering
tegen het A.R.-heginsel ingegaan,
ook al poogde zij dan tegemoet
komend te zijn. In ieder geval
staat vast, dat het ons aan de
medewerking van de P. v. d. A.
heeft ontbroken", aldus de heer
Schouten. Zij had moeten ver
klaren: de Zondagswet mag niet
in behandeling komen, want één
der regeringspartners de A.R.
is principiëel tegen. Dat heeft
zij nagelaten.
Hoe de houding van de P. v. d.
A. ten slotte zal zijn blijkt Dins
dag a.s. Dan wordt de eindstem
ming gehouden.
Onderscheidingen o.a.
voor overste Christan
Luitenant-generaal A. T. C.
Opsomer, commandant le leger
korps, zal Dinsdag op de weide
van Marialust te Apeldoorn voor
hét front van de troep enige hoge
onderscheidingen uitreiken.
Luitenant-kolonel G. H. Chris
tan ontvangt de bronzen leeuw,
de luitenant-kolonel A. L. van
Mastricht eveneens de bronzen
leeuw en reserve-kapitein H. A.
Borgardijn het bronzen kruis.
De plechtigheid wordt beslo
ten met een défilé op de Haersma
de Withlaan te Apeldoorn.
Auto grijpt fietser
Een auto, bestuurd door de
30-jarige P. van der W. uit Am
sterdam, kwam Vrijdagavond in
Den Haag omstreeks tien over
half acht in botsing met de 42-
jarige A. T. M. W. uit 's Graven-
hage, die vermoedelijk uit de
Van Geensstraat komende de
Laan van N.O.-Indië wilde op
rijden. De wielrijder kreeg een
schedelbasisfractuur. Hij is tij
dens het vervoer naar het zie
kenhuis Zuidwal overleden.
Minister Staf maakt
vlootoefening mee
De minister van Marine ir C.
Staf zal zich Maandag met de
chef van de marinestaf viee-ad-
miraal A. de Booy per vliegtuig
naar Oslo begeven om zich daar
in te schepen aan boord van Hr
Ms. vliegdekschip „Karei Door
man". De „Karei Doorman" is
Vrijdag met de torpedobootjagers
„Evertsen" en „Kortenaer", de
fregatten „Van Amstel" en „De
Zeeuw" en de onderzeeboten
„Zeeleeuw" en „Zwaardvis" na te
hebben geoefend, in Oslo aange
komen. Dit smaldeel V zal Dins
dag Oslo verlaten om zich naar
Den Helder te begeven. Onder
weg zullen wederom oefeningen
worden gehouden. Minister Staf
heeft de wens uitgesproken deze
oefeningen te willen meemaken.
Het smaldeel komt 1 Juli in
Den Helder aan. De minister zal
aan boord van het vliegdekschip
blijven. Op 2 Juli immers zal de
„Karei Doorman" door het door
varen van een lint de nieuwe ma
rinehaven te Den Helder in ge
bruik nemen.
Minister Staf en vice-admiraal
De Booy zullen tijdens hun ver
industrie in elk geval op con-1 blijf in Oslo een bezoek brengen
curerende voorwaarden zal aan de Noorse minister van De-
worden bediend. fensie.
Haaieninvasie
in de Waddenzee
Het komt de laatste tijd meer
malen voor, dat de Waddenzee
vissers haaien in hun netten
hebben, meestal kleine exem
plaren, die dan weer over boord
worden gegooid. Schipper Velt-
man uit Harlingen had Donder
dag niet minder dan zeventig
van deze dieren in zijn garnalen-
net en bovendien nqg een inkt
vis. Het waren jonge haaien
van 50 tot 60 cm, lengte, maar
gezien het grote aantal heeft de
visserman de .vangst maar mee
genomen om haar te laten ver
nietigen. Deze vraatzuchtige
beesten brengen nogal wat scha
de aan de visstand aan en kun
nen, volwassen geworden, ook
grote schade aan de netten ver
oorzaken. Zo had verleden week
een andere Havlinger visser in
zijn ansjoviskuil een haai van
1.50 m. lengte, die een grote ra
vage heeft aangericht.
Radioreportages
over zonsverduistering
De Nederlandse radio zal
Woensdag a.s. ruimschoots aan
dacht besteden aan de totale
zonsverduistering. N.C.R.V. en
VARA zullen tezamen een aantal
reporters zenden naar Zuid-Zwe
den en naar punten in Nederland
om de luisteraars van hun in
drukken te vertellen. In Zuid-
Zweden zullen de radioreporters
zich voegen bij de Nederlandse
amateurs, die daar waarnemin
gen verrichten.
In Nederland zal men de reac
ties bij mens en dier bespreken
aan de hand van commentaren
van deskundigen op verschillend
terrein.
België dumpt op Nederlandse markt
Onder de telers van kersen heerst grote ontevredenheid over de
huidige prijssituatie. De prijzen van Betuwse en Limburgse kersen
zijn ter veiling in de afgelopen dagen als bakstenen naar beneden
gevallen, namelijk van 80 cent per kilogram tot 35 a 40 cent per
kilogram. Deze prijzen voor goede kwaliteiten zijn zeer laag, in
dien men bedenkt, dat het plukloon al 20 cent per kilogram be
draagt. Voorts moet het transport naar de veilingen worden be
taald, zodat de telers zich bitter slecht voor hun kosten en arbeid
beloond achten. Het ziet er dan ook naar uit, dat dit jaar weer heel
wat Betuwse en Limburgse kersen aan de bomen zullen blijven
hangen, omdat het plukken niet lonend zal zijn.
De oorzaak van de geweldige
prijsdaling wordt gezocht in het
feit, dat op de Nederlandse
markt op het ogenblik een groot
aanbod is van Belgische kersen.
Deze Belgische kersen mogen
onbelemmerd worden ingevoerd,
dus zijn niet gebonden aan mi
nimumprijzen, hoewel dergelijke
regelingen voor de meeste an
dere tuinbouwproducten wel
gelden.
De oorzaak hiervan is, dat Ita
lië krachtens handelsverdrag op
basis van wederkerigheid ge
rechtigd is kersen als vroeg
product onbelemmerd naar Ne
derland te exporteren. Op grond
daarvan mogen onze Benelux-
partners bij preferentie even
eens onbelemmerd invoeren.
Deze afspraken blijken voor de
binnenlandse telers met hun zeer
verzorgde, dus duurdere produc
ten uitermate hinderlijk te zijn.
De ganse Benelux-regeling, dit
bleek bij herhaling, zit de Ne
derlandse tuinders en fruitkwe
kers hoog, omdat daar in de
practijk vele nadelen aan ver
bonden zijn. Opnieuw gaan in
de Betuwe en in Limburg stem
men op, die verandering eisen.
En wat doet België?
Men wijst er o.m. op, dat Bel
gië, zich beroepend op het land-
bouwprotocol, vaak en naar Ne
derlandse zienswijze veelal on
gemotiveerd, de grenzen voor
bepaalde producten sluit.
Een dag of tien geleden werd
de Belgische grens voor Ne
derlandse tomaten gesloten,
hoewel de prijzen zeer hoog wa
ren. In het afgelopen seizoen is
het bijna niet mogelijk geweest
appels en peren naar België uit
te voeren, hoewel deze uitvoer
aan minimumprijzen gebonden
is. Bovendien wordt als voor
beeld de moeilijke situatie bij
de snijbloemen-uitvoer aange
haald.
Dr Christine Bader
onderscheiden
Dr Christine Bader, de 76-
jarige pionierster op liet gebied
van kleuterzorg in ons land, die
Donderdag vijftig jaar kinder
arts was, is bevorderd tot officier
in de orde van Oranje-Nassau.
De directeur-generaal van de i
Volksgezondheid, prof. dr P.
Muntendam heeft, Donderdag
middag tijdens de receptie, die
werd gehouden in het kolonie
huis voor kleuterzorg te Arn
hem, mededeling gedaan van j
deze onderscheiding.
De receptie werd bezocht door
talrijke personen en vertegen-
woordigers wan instellingen, ook
buiten stad en gewest, zoals de
Nederlandse vereniging voor
kindergeneeskunde, het Neder-
landsche Roode Kruis en de
Amsterdamse stichting voor
maatschappelijk werk.
De draagmedaille, behorend
bij de koninklijke onderschei
ding, reikte burgemeester C. G.
Matser van Arnhem aan dr
Christine Bader' uit. Zij kreeg
van de zijde van het bestuur en
de medewerkers van kleuter
zorg en het Groene Kruis een
fraai geschenk aangeboden uit
handen van dr L. Schalm, na
menlij k een radiotoestel met
platenspeler.
32
„Goed" zei hij op agressieve toon.
„Als ze er dan in geslaagd zijn
heel die miserabele geschiedenis
voor jou te verbergen, dan zal
ik ze je vertellen, precies zoals
ze gebeurd is. Ik weet wel, dat
alle schuld officieel op mij rust,
maar toch voel ik me als iemand,
wie zwaar onrecht is aangedaan
en dat is begonnen op de dag,
dat jouw vader, de koning, zijn
hand over ons gezin hield om
ons met weldaden te overstrooi-
en.Hij dronk zijn glas wijn
leeg, dorstig en opgewonden en
vertelde:
III.
„Een paar jaar nadat m'n va
der stalknecht geworden was en
een herbergje geopend had, ging
ik naar de middelbare school.
Eigenlijk was ik niet wat je een
studiekop noemt, maar het voor
uitzicht, dat ik officier zou wor
den en een schitterende militaire
loopbaan kon hebben, had mijn
romantisch jongensgemoed in
vuur en vlam gezet. Ik droomde
er van een Napoleon te worden,
of althans een Ney, een Murat,
een Cambronne.. en ik nam ge
noegen met de verplichting van
studeren om deze loopbaan voor
te bereiden, al had ik liever net
als in die ouwe, glorieuze dagen,
als trommelslager dienst genomen
om in veldslag na veldslag van de
ene rang naar de andere op te
klimmen. Maar dit ging nu een
maal niet en ik deed dus wat er
van me verwacht werd, leerde
ijverig, deed mijn best om goeie
rapporten te behalen. Ik was niet
stom, maar ik moest toch hard
ploeteren om bij te blijven, om
dat ik wat levendig van fantasiq
was en me licht liet afleiden. In
't begin merkte ik niet, dat ze
me met vreemde ogen aankeken
daar op die school. Het was al
gauw bekend, dat m'n ouders
arm waren en dat ik studeerde
op kosten van de koning en voor
de krijgsschool bestemd was. Zelf
zag ik er niks in en als er mij
naar gevraagd werd, gaf ik het
zonder achterdocht toe. Het ver
haal van onze wilde middag was
nog niet vergeten en het had vol
doende motief kunnen zijn voor
de gunst van de koning, maar
toch bevredigde het de bedorven
fantasie van de mensen niet..
Zie je, m'n vader was stal
knecht bij het hof.. Hij was het
wel geworden na die historie,
maar dat was gemakkelijk te ver
geten. De koning had niet pre
cies de naam een kuise Jozef te
zijn; Je begrijpt de rest.. Een
aardige historie. Een stalknecht
met een mooie vrouw De koning
ziet haar.enfin ik was het be
nijdenswaardig resultaat van de
verhouding.. Och, ik heb het
eerst veel later met zoveel woor
den gehoord.Op die eerste
school werd er namelijk over ge
kletst onder de leraren en de en
kele jongens en meisjes, die er
iets van wisten, pasten er wel
voor op, dat ze er niet over praat
ten waar ik bij was. Want ze wa
ren bang voor me. Ik was opvlie
gend en meer dan normaal potig.
En dat hadden verschillende van
de aanstellers ondervonden, als
ze eens proberen wouen, hoever
ze wel gaan konden met dat
armeluiszoontje, dat ze in hun
midden moesten dulden.. Ik had
toen al harde handen en die schie
pen een veilige, rustige ruimte
rond om me heen. En ik had wei
nig behoefte aan vriendschappe
lijke omgang..
Thuis liep de boel scheef. M'n
vader dronk als een ketter. Die
geschiedenis van ons en de malle
audiëntie in het paleis en wat
daaruit was voortgekomen, had
hem volslagen 't hoofd op hol ge
bracht. Het kroegje, waarin je
de beste klant van zich zelf was
deed de rest. M'n moeder was een
kletskous zonder enig verant
woordelijkheidsgevoel en ver
waarloosde alles, wat m'n vader
nog overeind hield. Tenslotte be
gon ze mee te drinken en toen
ging. het met een vaart bergaf
waarts Och, ik zal de mensen
niet hard vallenWaarschijnlijk
wisten ze niet beter. Ze waren
ook slachtoffers van 't leven en
de omstandigheden., de .stak
kers.. Vóór 't boeltje definitief
in mekaar kraakte, was ik op de
krijgsschool. Als pupil des ko-
nings; d'r waren er nog een paar,
maar dat waren jongens uit ver-
armde, aanzienlijke families en zij
werden zonder haat of hoon be
handeld. Maar ik was daar van
het eerste ogenblik af het mik
punt van de spot en de plagerijen
van de grote meerderheid der
cadetten, en de instructeurs deden
daar geniepig en vol leedvermaak
aan mee.
In 't begin was ik in die om
geving wonderlijk geïntimideerd.
Ik heb nooit veel last gehad van
minderwaardigheidsgevoel, maar
onder de cadetten van de krijgs
school voelde ik mij misplaatst,
gedesoriënteerd, verlegen en
schuw. De directeur was kolonel
Sch„ je kent zijn naam wel, een
autoriteit op het gebied van
strategie, waarin hij ook les gaf.
Hij was een der weinigen, die
mij graag mochten lijden en aan
zijn duidelijke genegenheid schrijf
ik het toe, dat het zo lang zonder
onherstelbare conflicten voort
ging. Hij was een stugge, maar
volstrekt eerlijke en rechtvaar
dige natuur. Een strenge, kei
harde soldatenziel, maar met een
kern van echte ridderlijkheid en
een wonderlijk milde, op de on
verwachtste ogenblikken naar
buiten brekende menselijkheid.
Op de krijgsschool heb ik ge
leerd al het militaire te haten.
(Wordt vervolgd)
zijn deze comfortabele zetels reeds alle besproken voor de
te verzorgen door het Reisbureau Delfland, Markt 71, ten be
hoeve van de lezers van de
Hebt U ook reeds voor U en Uw gezin plaatsen gereserveerd?
Zo niet, dan raden wij U aan dit zo spoedig mogelijk te doen.
Want voor de tocht op 15 Juli zijn thans reeds twee autocars
volgeboekt en is de inschrijving voor deze dag thans gesloten.
Voor ƒ13,per deelnemer (ster) kunt U zich verzekeren van een geslaagde vacantie-
dag, met als hoogtepunten:
Bezoek aan het JAGERSHUIS te ZEIST (waar een kopje koffie zal worden aange
boden).
Bezoeken aan de Parken SONSBEEK (Arnhem) en ROSENDAEL (o.m. bekend door de
Bedriegertjes, Kettingbrug, etc.)
Een uitgebreide broodmaaltijd in het RESTAURANT DE PO SB ANK gelegen op
het mooiste plekje van de Veluwezoom te midden van de Onzalige Bossen (waarin het
echter „zalig" wandelen is). Tot het maken van een prachtige wandeling zal ten volle
gelegenheid zijn.
Een gezellige pauze op de aan de Rijn gelegen terrassen van het overbekend Restau
rant WESTERBOUWING te Oosterbeek (hier wordt een kopje thee geserveerd).
Een welverzorgd diner in het Restaurant „DAMLUST"te Leersum. Voor de deelnemers
(sters) aan onze tocht van verleden jaar behoeft deze uitstekende keuken geen nadere
aanbeveling!
DE TOCHTEN ZULLEN (BIJ VOLDOENDE DEELNEMING) PLAATSVINDEN OP
Woensdag
Vrijdag
Dinsdag
Donderdag
Geeft U reeds thans op (en noem vooral de gewenste datum) door gebruikmaking
van onderstaande Bon.
21 Juli
Woensdag
4 Augustus
Vrijdag
20 Augustus
23
Donderdag
5
Woensdag
25
27
Vrijdag
6
Vrijdag
27
29
Dinsdag
10
Donderdag-
2 September
Donderdag
12
Dinsdag
7
Dinsdag
17
Vrijdag
10
(invullen met blokletters s.v.p.)
Ondergetekende,
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Aan:
Adm. DELFTSCHE COURANT,
Verwersdijk 68,
Afd. VACANTIE-TOCHTEN-
Abonné op de Delftsche Couran t, wenst met in totaal personen (gezinsleden) deel te nemen aan
de dagtocht naar Arnhem en wel
op
öf op
s.v.p. beide data invullen.
dag
Handtekening
De totaalkosten ad worden:
uiterlijk 5 dagen voor de tocht contant voldaan,
uiterlijk 5 dagen voor de tocht gestort op girorek ening 578434.
Deelnemen kunnen kwartaalabonné's en degenen, die tenminste gedurende 4 weken vóór de datum van
hun tocht als weekabonné zijn ingeschreven.
(doorhalen wat niet van toepassing is.)
