DE OMMELANDEN THANS GEHEEL
IN HANDEN DER OPPOSITIE
Wandeling door de dierentuin
JUBILEUMTENTOONSTELLING
HAMDORFF GEOPEND
VIERDE WEEK VAN CRISIS
IN FRANKRIJK
B0RE
Valkenburg krijgt kabelbaan
Voortschrijdende concentratie van de
electriciteitsvoorziening
„Overheid bevordere eigen bezit van
woningen door arbeiders"
Een eeuw fotografie in Prentenkabinet
te Leiden tentoongesteld
Reservering en weerstandvorming
moeten mogelijk worden gemaakt
Congres Theater Instituut gesloten
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN MAANDAG 15 JUNI 1953
3
Nieuw bestuur wenst de heer De Boer als directeur
(Van onze Groningse correspondent)
Met 296 stemmen vóór, 247 stemmen
tegen en 10 blanco hebben de leden van
de coöperatieve fabriek van melkpro
ducten De Ommelanden te Groningen
Zaterdag tijdens een op verzoek van de
oppositie belegde ledenvergadering de
oude bestuursleden de heren J. T. Akker
man, zomede de vier oude commissaris
sen weggestemd. Het gevolg van het
accepteren van dit voorstel was, dat de
heer Wieringa de voorzittershamer neer
legde en met de heer Akkerman en de
oude commissarissen de vergadering
verliet, gevolgd door de leden, die hun
stem tegen het voorstel hadden uitge
bracht.
Met zo goed als algemene stemmen
werden daarna, onder voorzitterschap
van de heer Holtman, die de leiding dei-
vergadering overnam, in de plaats van
de heren Wieringa en Akkerman tot be
stuursleden gekozen de heren E. Bus te
Enumatil en K. Mulder te Haren, die
beiden reeds eerder deel van het bestuur
uitmaakten. De heer Bus vervulde voor
heen de functie van voorzitter.
Tot commissarissen werden gekozen de
heren P. Nauta te Leègkerk, J. Hammin-
ga te Midlaren, R. van der Veen Sr. te
Oostum (gem. Ezinge) en D. Kranenburg
te Ruischerbrug, zulks in de plaats vai
de heren R. Dokter te Noordlaren, W. van
der Woude te Slaperstil, H. Nieuwenhuis
te Zuidlaren en Ph. Elsinga te Winsum.
Zowel het gehele bestuur als de raad van
commissarissen zijn thans samengesteld
uit leden van de oppositie.
Dit resultaat van de ledenvergadering
werd ons Zaterdagmiddag door het
nieuwe bestuur en de nieuwe commissa
rissen meegedeeld, daar de vergadering
niet voor de pers toegankelijk was. Wij
vernamen tevens, dat de bestuursfuncties
nog niet zijn verdeeld.
Op een desbetreffende vraag deelde het
nieuwe bestuur mee, dat de heer Wierin
ga thans geen bestuurslid meer is, doch
nog wel waarnemend beheerder van De
Ommelanden. De heer Wieringa wordt
door de uitspraak van de president van
de Groningse rechtbank in het kort ge
ding door een boeteclausule in deze func
tie beschermd. Het bestuur heeft hiet het
recht de heer Wieringa als zodanig te
ontslaan, tenzij hij zelf wil aftreden of
wanneer de president het vonnis wijzigt.
Daar de heer Wieringa zelf niet tech
nisch is onderlegd en zich op dit terrein
laat voorlichten door de adviseur, de heer
S. Jelsma, is de postie va n de laatste
aan die van de heer Wieren'ga gekoppeld.
Het nieuwe bestuur is voornemens, al
dus deelde men ons mee, zich over deze
aangelegenheid juridisch te laten voor
lichten.
Het ligt in de bedoeling van het nieuwe
bestuur de heer De Boer weer als direc
teur van De Ommelanden te benoemen.
Men wenst de heer De Boer zo spoedig
mogelijk weer in het bedrijf terug. On
der de heer De Boer zal een bedrijfschef
worden aangesteld, die zich uitsluitend
met personeelszaken zal bezig houden.
Op de vraag of het nieuwe bestuur
bereid is de arbitrale uitspraak na te
leven, werd ons geantwoord, dat de uit
spraak loyaal zal worden nageleefd, met
gebruikmaking van de geboden gelegen
heid tot afwijking.
Met betrekking tot de arbitrale uit
spraak verklaarde het bestuur nog, dat
men indertijd een te groot vertrouwen
heeft gehad in de heer Ruppert, de voor
zitter van het Chr. Nat. Vakverbond. De
heer Ruppert heeft De Ommelanden ge
dreigd, dat wanneer men de arbitrage
niet aanvaardde, er moeilijkheden met
de niet in staking gegane christelijke ge
organiseerde arbeiders zouden komen.
De Ommelanden heeft het risico der ar
bitrage genomen, omdat deze arbeiders
anders de fabriek zouden verlaten, ter
wijl men op gezag van de heer Ruppert,
dié zich zeer positief in deze zin uitliet,
rekende op een voor De Ommelanden
gunstige arbitrale uitspraak.
De heer S. van der Ploeg deelde ons
Zaterdagavond namens de A.N.A.B.
mee, dat de bond er slechts belang bij
heeft, dat de arbitrale uitspraak wordt
nageleefd en dat juiste naleving van de
C.A.O. voor de zuivelindustrie vaststaat.
Ons is gebleken, sldus de heer Van der-
Ploeg, dat het nieuwe Ommelandenbe-
stuur met vertrouwen nadere uitspraken
van arbiters tegemoet ziet, doch het za.1
daarbij moeten optornen tegen de door de
heer Bus c.s. gevestigde reputatie.
De A.N.A.B. heeft arbiters tot dusver
gevraagd De Ommelanden een boete van
1.273.000 op te leggen. Hiervan is reeds
42.000 toegewezen.
Gooise schildersvereniging is
de eerste exposante
(Van onze correspondent)
Laren, 15 Juni
Zaterdagmiddag is te Laren onder gro
te belangstelling de jubileumtentoonstel
ling van de Gooise Schildersvereniging
in de Kunstzaal Hamdorff geopend ter
gelegenheid van het 40-jarig bestaan van
deze kunstzaal. De tentoonstelling omvat
75 werken, waaronder een eregroep van
werken van de tentoonstellingscommissie
van 1913, t.w, P. Hart Nibbrig, J. S. H.
Kever, Willy Sluyter, L. v. d. onge en
H. J. Wolter.
Na een welkomstwoord van de voor
zitter van de Gooise Sschildersvereni-
ging David Schulman sprak dr N. R. A.
Vroom, hoofd van de afdeling Kunstzaken
aan het departement van O., K. en W.
Deze roemde de eensgezindheid van
Larens kunstenaars. Magistratuur
burgerij zagen in de verhoudingen hier
een ove'reenkomst met die uit de tijd van
Frans Hals. oen waren de Oude Doelen
het middelpunt van de Amsterdamse
kunstenaarskringen en werden daar fees
ten met de burgerij gevierd. In Laren is
het Hamdorff, dat spr. na 1913 de Nieuwe
Doelen wilde noemen. Deze kunstenaars
samenleving dateert dus al van vóór
veertig jaren. In 1913 waren er 90 kunste
naars, die 175 werken inzonden. De jury
is niet meer in leven, maar een kleine
selecte collectie van het werk is thans
hier tentoongesteld. De hedendaagse
schilders tonen een periode van veertig-
jaren te kunnen overbruggen, maar ge
dachten van erkentelijkheid mogen aan
de kunstenaars van 1913 worden gewijd,
die ondanks verzet iets tot stand brach
ten, waarvan men nu nog profijt trekt.
Deze kunstzaa.1 heeft niet slechts open
gestaan voor de leden, ook anderen werd
gastvrijheid verleend, ook al twijfelde
men soms aan de uiteindelijke waarde
als deze toont dat een periode van veer
tig jaren voldoende kan zijn om een ge
schiedenis te maken, die hartverheffend
en verfrissend is. lders tracht men een
kloof tussen plaatselijke overheid en kun
stenaars te overbruggen, doch zulks is in
Laren niet nodig, omdat men deze daar
niet kent.
Later, gezeten aan de broederlijke
maaltijd, waaraan ruim honderd kunste
naars en kunstvrienden waren verenigd,
zegde dr Vroom de burgemeester van
Laren, die jong bloed onder de schilders
had gevraagd, toe jonge kunstenaars uit
Amsterdam naar Laren te zullen zenden,
RACHEL STEYNHUIS TE
BLOEMENDAAL
IN GEBRUIK GENOMEN
(Van onze correspondent)
Bloemendaal, 15 Juni.
De echtgenote van de ambassadeur
van Zuid-Afrika heeft Zaterdagmiddag-
het kindertehuis van de stichting Wees
een Zegen aan de Ploge Duin en Daalse
weg te Bloemendaal ingewijd.
Dit tehuis draagt dc naam van de
weduwe van de president van Oranje
Vrijstaat Rachel Steyn.
Mevrouw Hoogenhout gewaagde van
haar grote eerbied voor mevrouw Rachel
Steyn. Zij uitte de hoop, dat de banden
tussen Nederland en Zuid-Afrika steeds
hechter mogen worden. In de vestibule
van het tehuis heeft mevr. Hoogenhout
een gedenkplaat onthuld, die getuigt
van de dank voor de steun welke de
stichting uit Z.-Afrika heeft ontvangen.
Suikerfabriek Wittouck
bestond tachtig jaar
Directeur Asselbergs
onderscheiden
(Van onze correspondent)
Breda, 15 Juni.
Het tachtigjai-ig bestaan van de Suiker
fabriek Wittouck te Breda en het zil
veren jubileum van de directeur, de heer
C. J. Asselbergs, is Zatei-dag te Breda
met zwierige luister gevierd. De mede
deling van burgemeester mr dr C. Kort:-
mann, was een der hoogtepunten van de
dag.
wa.a.rbij spr. er op doelde dat hij binnen
kort zijn nieuwe functie te Amsterdam
zal aanvaarden. David Schulman deelde
aan tafel mede, dat het dagelijks be
stuur van de Gooise Schildersvereniging
aan het einde van dit jaar de tijd ge
komen acht het werk aan jongeren over
te dragen en W. Knip, W. van Nieuwen-
hoven en hij zelf hun bestuursfuncties
zullen neerleggen.
EEN BIJZONDERE ATTRACTIE én
oor de dieren zelf én voor de jeugdige
bezoekers van de hoofdstedelijke dieren
tuin, is de wandeling van deze twee
apen. Maar hoe mooi de jongens en
meisjes het schouwspel ook mogen
vinden, zij vinden het toch een gerust
stelling, dat de verzorgster de dieren
aan de hand houdt.
Uit een onderzoek van de B.B.C. is
gebleken dat in totaal 20.400.000 Britten
dat is 56 procent van het aantal vol
wassenen in Gröot-Brïttannië de kro
ning van koningin Elizabeth op de tele
visie heben gezien.
André-Marie aal hedenmiddag beslissen
(Van onze correspondent)
Parjjs, 15 Juni.
J^NDRÉ-MARIE, door de President
der Republiek aangezocht een
nieuwe regering te vormen, heeft ge
vraagd zijn antwoord tot hedenmid
dag te mogen uitstellen. Zijn pogin
gen hebben namelijk tot dusverre
onvoldoende resultaat opgeleverd, al
schijnt Marie niet te vrezen het grond
wettelijke cijfer van 3 14 stemmen
niet te kunnen halen.
Doch moeilijker dan het vormen van
een kabinet is het, nadien te regeren
zonder reeds hij de eerste onvermijde
lijke voorstellen (financiële maatrege
len of ,,pleins pouvoirs") te worden om
geworpen door een meerderheid van
Kamerleden voor wie partijbelangen en
soms zelfs particuliere belangen zwaar
der wegen dan het landsbelang.
Zaterdag reeds bleek het de aange
zochte kabinetsformateur, dat zyn eer
ste plan, een regering van nationale
eenheid, geen kans had doordat de socia
listen niet wensten mede te werken. Ver
der mislukte een plan tot vorming van
een beperkt kabinet van o.a. vroegere
regeringsleiders, door de weigering van
Paul Reynaud, Mendès-Franee en Bi-
dault. Op het ogenblik is het onzeker of
André-Marie zijn poging zal voortzet
ten; een deel van zijn eigen partijgeno
ten wenst, evenals talrijke tot andere
groepen behorende Kamerleden, dat
thans niet weer een zwak ministerie zal
worden gevormd uitsluitend om de
zomermaanden door te komen. De op te
'ossen moeiliikheden on financieel en
ntemationa.al e*ebierl (de Bermuda-con-
cerentie. Indochina) lijden trouwens eeen
uitstel. De Combat verdedigt de stelling
Bij Haamstede zakte halve
zeedijk in Schelde weg
Bij de zgn. Plompe Toren onder de
gemeente Haamslede (Schouwen-Duive-
land) is Zaterdagochtend de buitenkant
van de zeedijk over een afstand van onge
veer tachtig meter voor de helft in de
Oostersc-helde weggezakt. Volgens de
hoofdingenieur van de Waterstaat, ir J.
van de Velde, is de toestand niet hope
loos, omdat direct werd begonnen, met.
onderlossers za.nd in het: ontstane gat te
storten. Ook werd onmiddellijk een" buis
leiding gelegd, waardoor een zandzuiger
het gat zal volspuiten.
dat de oplossing van de crisis niet alleen
moeilijk is omdat men op zoek is naar
een nieuwe meerderheid, maar ook in
verband met de presidentsverkiezing
einde 1953.
De ervaring leert, dat regeringsleiders
daarbij goede kansen hebben en om die
reden zouden Kamerleden, die een partij
genoot tot het presidentschap der repu
bliek verheven zouden willen zien, heb
ben gestemd tegen Paul Reynaud en
Bidault, die met verschillende andere
politieke persoonlijkheden als candidaten
worden gedoodverfd.
De Joegoslavische ambassadeur te
Washington, Popovitsj, heeft verklaard,
dat zijn regering spoedig onderhande
lingen met de nieuwe Italiaanse rege
ring zou voorstellen om het probleem-
Triest op te lossen.
(Ingez. med.-advertentie)
't Gezelligste
Vaderdaggeschenk
Geef Vader een pijp. Maar.™
geef een goede!
...voor elke man die roken kan
Gevangenen te Haarlem
poogden te ontvluchten
Beiden weer gegrepen
(Van c
correspondent)
Na afloop van de godsdienstoefening,
welke Zondagmiddag in de kapel van
de Strafgevangenis te Haarlem werd
gehouden, hebben twee gevangenen een
ontvluchtingspoging ondernomen. Om
tien minuten over vijf schoven zij een
raam in de kapel omhoog en de 20-
jarige J. J. L. sprong zonder zich te
bedenken, zich door het kozijn heen
wringend, van een hoogte van ongeveer
8 meter omlaag dn de tuin van de direc
teurswoning. Wonder boven wonder had
hij geen noemenswaardig letsel opge
lopen en overeindspringend klom hij
direct over het ijzeren hek, dat de tuin
van de openbare weg scheidt. Zo be
landde hij op de Papentorenvest, waar
hp direct een spurt inzette. De andere
gevangene, de 22-jarige A. ten C., kon
zo vlug niet door het raam komen en
werd gegrepen.
Inmiddels zetten bewakers de vluch
teling achterna, die voor de Oostsingel
gekomen, te water sprong. Eén bewa
ker liep vlug om en wachtte aan de
overzijde de zwemmer op. Door hand
reiking kon de bewaker de zwemmer
op het droge helpen. Een dichte menig
te sloeg aan weerskanten van de Oost
singel dé gebeurtenissen gade. De man
zou over enkele maanden uit de ge-
valngenis ontslagen worden.
Turkse opdrachten voor
kraanbouwindustrie
De heer L. van der Hoff sr, directeur
der N.V. Nederlandse Kraanbouw Maat
schappij te Utrecht, is uit Turkije terug
gekeerd met belangrijke opdrachten --
de sector kraanbouw. Men hoopt
dezer dagen een betalingsregeling te
kunnen treffen voor de uitvoering van
meerdere orders tot een totaal bedrag
van 8.000.000.
Er is haast bij Zierikzee's
vernieuwing
MORGEN komt de gemeenteraad van
Zierikzee bijeen ter bespreking van
een voorstel van B. en W. om een
crediet van 15.000 te voteren ten be
hoeve van de voorbereiding van het
structuurplan, dat de heer A. J. Argelo
voor die stad heeft ontworpen. De heer
Argelo, directeur van de Centrale Dienst
voor bouw-, woning- en welstandstoe
zicht en gemeentewerken in Noord-
Zeeland, heeft reeds de voldoening
mogen smaken, dat de gemeenteraad
zijn plan heeft goedgekeurd. Nu, na de
voltooiing van de operatie „Levens
strijd", het herstel va.n de havendijken
begint -te vorderen, menen B. en W. dat
met de uitvoering van het structuurplan
de grootst mogelijke spoed moet worden
betracht.
Enige dagen geleden verscheen
brochure, waarin het plan uitvoei-ig
wordt toegelicht. Allereerst wordt daar
in gepleit voor de aanleg van een snel-
verkeersweg, die niet als een raaklijn
(met slechts één aanrakingspunt) langs
de stad loopt maar die naar de stads-
vorm toe buigt zodat de automobilist
er gemakkelijker toe lcomt, Zierikzee
binnen te gaan. Voorts komen de water
keringen ter sprake. De heer Argelo
acht een werkelijk veilige en afdoende
oplossing voor de stad alleen te ver
krijgen door een keersluis, waardoor
Zierikzee zou worden bevrijd van de
vloedplankenmisère en bovendien zijn
haven beter zou kunnen gebruiken. Het
zou verder mogelijk zijn, de Westhaven-
dijk niet op dezelfde plaats te herleggen,
maar zodanig dat aan de monding een
rede ontstaat, waar binnenkomende
schepen een veilige ligplaats vinden in
dien de sluis wegens hoge waterstand
moet worden gesloten.
Ten slotte oppert de heer Argelo plan
nen voor een woningbouw, vaststelling
van een bouwterrein voor een ziekenhuis
en de aanleg van een park alsmede een
project voor een rioolwaterzuiverings
installatie, een industrieterrein, een
zwembad en sportterreinen.
Bolivia heeft de staat van oorlog met
Duitsland beëindigd, aldus is officieel te
La Paz bekendgemaakt.
Te Valkenburg in onze
zuidelijkste provincie is
de eerste kabelbaan
van Nederland in aan
bouw. Op 24 Juni hoopt
men de eerste passa
giers naar boven te
kunnen laten zweven in
de stoeltjes, waarin zij
zullen uitzien over het
Geuldal en Valkenburg.
De route loopt van de
Oud-V alkenburg erweg
naar de Wilhelmina-
toren. Op de voorgrond
het vertrekpunt; men
bouwt er op het ogen.,
blik de masten, waar
tussen de kabel zal
worden gespannen
(Van onze correspondent)
Arnhem, 15 Juni.
De minister van Economische Zaken,
prof. Zijlstra zal op de Kema te Arnhem
het nationale bewakingscentrum openen
van de N.V. Samenwerkende Electrici-
teits-Productiesbedrijven (S.E.P.
Het doel van dit bewakingscentrum is
de productie van de electrischc energie
in Nederland te coördineren, de in- en
export van electrische energie te regelen
en als bewaker op te treden by de samen
werking van de Nederlandse electrische
eentralen via het koppelnet.
Dit hebben de directeuren van de
K.E.M.A., prof. ir G. de Zoeten en prof.
dr ir J. C. van Staveren, Zaterdagmiddag
te Arnhem medegedeeld.
In een historisch overzicht wees prof.
De Zoeten erop, hoe van 1895 tot 1910 de
voornaamste Nederlandse gemeenten de
blokcentralen en particuliere streekbe-
drijfjes tot zich trokken.
Daarna is de provinciale overheid be
gonnen om de bedrijven tot zich te trekken
Vóór de oorlog waren reeds enige een-
Iralen met elkaar verbonden. In 1948
werd besloten de N.V.S.E.P. in het leven
te roepen. Een van de argumenten voor
de oprichting was, dat men het risico
bij bedrijfscalaminteiten wilde wegnemen,
en dat men, door koppeling, minder re
serve voor elke centrale behoefde te kwe
ken. Hoe goed het koppelnet heeft ge
functioneerd is gebleken tijdens de waters
nood, toen de centralen 'van Rotterdam
en Geer tui denberg uitvielen en het koppel
net met spanningen tot 150.000 volt
is verbonden met buitenlandse netten,
zoals West Duitsland, België en Zwitser
land, vanwaar stroom kan worden be
trokken en waarheen stroom kan worden
geleverd.
Het grote centrum is gevestigd in een
afzonderlijk gebouw bij de Kema. Elec-
trotechnici, die dag en nacht aanwezig
zijn. regelen a la minute de gehele co
ördinatie en stroomvoorziening.
FISCALE BOEKET
In ons artikel van Zaterdagavond
hebben wij geschreven dat de Vereve-
ningsheffing het vorig jaar, bij de in
voering der Werkloosheidsvei'zeke-
ringswet is gehalveerd. Dit is niet juist:
wel had de Stichting v. d. Arbeid een
verlaging tot ongeveer de helft (van 4^
tot 2\<2 geadviseerd, doch de rege
ring heeft per saldo deze heffing, die
in 1945 is ingevoerd om de toen inge
voerde uitbreiding der „sociale be
moeienissen van de overheid" te finan
cieren, slechts met y2 willen verlagen.
Het betrokken wetsontwerp is 12 Juli
1952 bij de Tweede Kamer aanhangig ge
maakt, doch nog steeds niet in het
Staatsblad verschenen (de Eerste Kamer
moet het nog goedkeuren). Daarna za.l
natuurlijk een restitutie plaats vinden.
Wij maken van deze gelegenheid ge
bruik er op te wijzen dat een drukfout
in het overzicht der belastingwijzigingen
het nieuwe tarief der Vennootschapsbe
lasting voor 1952 doet gelden; zoals uit
de gehele samenhang en ook uit de elders
vermelde juiste datum van ingang blijkt,
moet dit 1953 zijn.
Haring en bloembollen
naar West-Duitsland
De Westduitse invoercommissie heeft
Zaterdag de invoer uit Nederland toege
staan van de volgende producten: ge
zouten haring ter waarde van 500.000
Mark, rijst voor 1.575.000 Mark en bloem
bollen en -knollen voor een waarde van
15.075.000 Mark.
NATIONALE WONINGRAAD
Doelsparen moet worden
aangemoedigd
(Van een onzer verslaggevers)
Nadat de minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting ir H. B. J. Witte
Zaterdagmorgen de vergadering van
Nationale Woningraad te Zwolle had toe
gesproken was eerst het woord aan de
heer T. de Bruin, wethouder van Vlaar-
dingen, voor zijn repliek aan degenen die
Vrijdagmiddag vragen hadden gesteld
over of aanmerkingen gemaakt op zijn
referaat. In het kort geformuleerd kwam
zijn uiteenzetting hier op neer: laat de
woningbouw-corporaties van de gemeen
ten de taak terug eisen, die de ge
meenten hebben geannexeerd, maar laten
zij dan ook wel bedenken, dat zij een
zware last op zich nemen, en dat zij dan
van hun leden de critiek zullen te noren
krijgen die op het ogenblik B. en W. van
gemeente van hun raadsleden ont
vangen. De heer W. Scheerens, secre
taris van de Nationale Woningraad,
waarschuwde met klem tegen de „luier-
broekmentaliteit" bij de woningbouw-cor
poraties, die haar maal alles doet goed
vinden wat een gemeente entameert.
Over het onderwerp: de eigen woning
i de Nederlandse Volkshuisvesting
sprak de heer L. A. F. van Thoor, voor
zitter van de Rooms-Katholieke Bouw
vereniging St. Laurentius te Breda. Hij
wilde speciaal spreken over de eigendom
van een woning door de arbeiders en
door kleine zelfstandigen. Men voert de
huurpolitiek wel eens aan als een argu
ment tegen het eigen-bezit (immers het
is tegenwoordig financieel-aantrekkelij-
ker om maar niet een eigen huis te heb
ben) maar dit is een factor van inciden
tele aard, aldus spr.zij raakt het wezen
van het eigen-bezit niet. Een tweede ar
gument contra is dat de mobiliteit van
de arbeider wordt geremd, maar ten
aanzien van dit punt bepleitte spr. een
minder stroeve regeling van de over
dracht van onroerend goed. Z.i. moet de
ovei'heid het verkrijgen van onroerend
goed door de arbeiders in de hand wer
ken door financiële maatregelenzij moet
het doelsparen aanmoedigen, en de wo-
ningbouw-verenigingen dienen volgens
spr. er meer doelbewust naar te streven
dat hun leden eigenaar van de door hen
gebruikte woning zullen worden.
De heer H. J. Langman, burgemeester
van Zelhem, hield een betoog over doel
en werkwijze van de N.V. Bouwkas voor
de Noord-Nederlandse Gemeenten, die
zich al lang niet meer tot Noord-Neder
land beperkt en bij welke thans 313 ge
meenten zijn aangesloten.
Enige discussie ontstond nog over het
voorstel van de Woningbouwvereniging
„Idaarderadeel" te Grouw, volgens het
welk de huren van de woningen van één
en dezelfde woningbouwcorporatie, die in
bouwwijze, stand, stichtingstijd en
woongerief verschillen, in een onderlinge
redelijke verhouding moeten staan. De
heer A. in 't Veld noemde dit voorstel zo
logisch en zo billijk als het maar kan,
maar hij zag niet hoe men het in de
practijk zou moeten verwezenlijken.
Succes voor Waterstaat
bij Kruiningen
Op Zuid-Beveland is een nieuwe over
winning op het water behaald. Achter
het meest Oostelijke gat in de zeedijk
van het waterschap Kruiningen is Zater
dag met behulp van een caisson van 33
meter lengte een 600 m lange ringdijk
gesloten. Thans rest Waterstaat nog het
geweldige gat aan de Veerhaven. Deze
sluiting zal geschieden met een Engelse
caisson van 60 meter lengte, een ge
vaarte zoals in ons land nog nooit is
gebruikt. Men hoopt dit gat nog vóór
Augustus dicht te krijgen. Eerst dèn kan
een aanvang worden gemaakt met het
leegmalen van het 1945 ha grote water
schap Kruiningen.
Kiekje van Kiek keerde in collectie-
Grégoire naar de Sleutelstad terug
(Van onze fotoredacteur)
rpE Leiden werkte van 1851 tot 1882 aan de Rijnsburger-
singel, in een atelier achter een ophaalbruggetje dat
het mogelijk maakte lastige klanten gemakkelijk te weren
de fotograaf J. D. Kiek. Hij werd bekend als studenten-
fotograaf en zijn foto's kregen de later veralgemeende
naam „kiekjes". In het Prentenkabinet van de Rijks
universiteit aldaar liggen thans in een vitrine uitgestald
een portret van deze Leidenaar, een foto van zijn atelier
en een echt Kiekje, een foto, door hem in 1880 gemaakt
op een reünie van het dispuut Humboldt.
Deze drie foto's zijn enige stukken uit de collectie'
Grégoire, omvattende zesduizend foto's, boeken en andere
op de fotografie betrekking hebbende voorwerpen, voor
namelijk daterende tilt de tijd na 1853. De heer A. Grégoire
heeft deze unieke verzameling naar Amerika kunnen ver
kopen, doch gelukkig is het resultaat van zijn verzamel
woede voor ons land behouden gebleven. Het Prenten
kabinet heeft deze unieke collectie enige tijd geleden
onder meer met steun van het Prins BernharA Fonds
kunnen aankopen. Een gedeelte er van is tot 20 Juni ge-
exposeerd.
In 1837 ontdekte Da-
guerre, dat zijn met jood
zilver bedekte verzilverde
koperen platen na belich
ting in kwikdampen kon
den worden ontwikkeld.
Twee jaar later werd zijn
uitvinding, de Daguerréo
typie, wereldkundig ge
maakt. In ons land ver
schenen in datzelfde jaar
de eerste artikelen over
de pas uitgevonden foto
grafie in het Nederlandsch
Magazijn, ter Versprei
ding van Algemeene en
Nuttige Kundigheden, een
uitgave van de boekhande
laren Gebr. Ddederiöhs te
Amsterdam Uitgevers
van den Prentenbijbel, met
1000 platen en de Alge
meene Wereld- en Vader-
landsohe Geschiedenis, met
500 platen enz. (zoals on
deraan de tielpagina staat
vermeld). Deze gebroeders
hebben ook nog een rol ge
speeld in de beginjaren van
het Algemeen Handelsblad.
Met hen heeft de oprichter
van het Algemeen Handels
blad, J. W. van den Biesen,
nadat hij in 1830 de krant
had verkocht, onderhandeld
over de oprichting van een
Nieuwe Amsterdamsche
Courant, waarvan echter
niets is gekomen. Hij kocht
het Handelsblad terug, dat
sinds 1 November 1831 de
naam van de nooit versche
nen Nieuwe Amsterdam
sche Courant mede in de
kop ging voeren. Het ge
noemde exemplaar van dit
Nederlandsch Magazijn is
wel een van de oudste
stukken In de verzameling.
Twee panotypieën, af
drukken op zwart leerdoek,
uit ongeveer 1860, nauwe
lijks meer zichtbaar door
het vergaan van het leer,
uiterst zeldzaamDaguer
réotypieën, waaronder een
van H. Tollens en een van
Multatuli, drie-kleuren-car-
brodrukken van B Zweers
uit 1903, 1905 en 1908, een
gomdruk op hout van H.
Berssenbrugge uit 1919, een
portret van Jozef Israëls in
zijn atelier, foto van Vin-
kenbos Dewald in Den
Haag uit 1915 (celloidine-
papier getint met goud en
platina); amphlt^pieën en
ferrotypieën evenals de
Daguerréotypieën unica en
spiegelverkeerd albumi-
nedrukken, kooldrukken op
Japans lak, idem op mat
glas, zijde en porselein, een
kooldruk van Emile Zola,
en de prachtige heliogravu
res van de Engelsman Da
vid Octavius Hill uit 1843,
fotografieken uit de school
van dr Erwin Quedenfeld
te Düsseldorf uit het begin
van de jaren '20, werk van
Ziegler en Berssenbrugge:
meer kunnen wij niet op
noemen, maar wij hopen
hiermede een indruk te
hebben gegeven van het be
lang van deze expositie en
méér nog van deze collec
tie. Daten wij daarom ho
pen, dat het mogelijk zal
zijn, dat het niet bij deze
ene expositie zal blijven,
doch dat gedeelten om beur
ten zullen worden tentoon
gesteld. want het zou jam
mer zijn, als dit overzicht
van de geschiedenis van de
fotografie weer zou worden
opgeborgen.
VOORZITTER BLOEMBOLLENCULTUUR:
Desnoods ten nadele van
bestaande bedrijvigheid
DE Kon. Alg. Ver. voor Bloembollen
cultuur hield heden haar 215e alge
mene vergadering in het 'concertge
bouw te Haarlem. De voorzitter jhr dr
O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden
gewaagde van de zware taak, die de ver
eniging met het organiseren van de
Flora 1953 tot een goed einde heeft ge
bracht en betuigde zijn dank aan het uit
voerend comité der Flora. Is de Flora
1953 en het gehele Flowerfestival 1953
van onschatbare propagandistische
waarde geweest voor het bloembollen-
vale en het toerisme, bovendien werd de
voorzitter dezer dagen van industriële
zijde verzekerd, dat men reeds thans
rechtstreeks de vruchten van aller
krachtsinspanning plukt.
Naast de zorgen die de cultuur en de
afzet onzer producten telkenjare met
zich brengen, is thans de volle aandacht
mede gevestigd op de financiële weer
stand onzer bedrijven, zowel groot als
klein, zo vervolgde de voorzitter. Geldt
dit vraagstuk voor alle takken van nij
verheid, wel in bijzondere mate gaat dit
ons vak ter harte, dat zo conjunctuur
gevoelig is, geen opslag of voor raad vor
ming van haar producten kent en zo ge
heel van de beslissingen van het buiten
land afhankelijk is. Reeds hebben wij ons
tezamen met de Bond van Bloembollen-
handelaren tot de minister van Finan
ciën gericht om bepaalde wensen naar
voren te brengen op het gebied der be
lastingheffing, doch meer dan voorheen
dient op dit vraagstuk de voortdurende
aandacht te zijn gericht van al onze or
ganisaties. Immers principieel sta ik op
het standpunt dat reservering en weer-
stamdsvorming voor slechte tijden bij de
bedrijven individueel noodzakelijk en mo-
UIT DE STAATSCOURANT
Bü K.B. is opgericht het dienstvak van
officieren-technisch opzichter der genie. Dit
dienstvak bestaat uit officieren met de rang
van tweede luitenant, eerste luitenant, of
kapitein. Met ingang van 1 Juni is kapi
tein-luitenant der zee T. Brunsting belast
met de functie voor Nederland marine-attaehê
te Melbourne. Kolonel J. E. Brouwer,
hoofd van de medische dienst van de Kon.
Luchtmacht, is tijd. benoemd tot brigade
generaal. Aangezien hij zijn dienst verricht
bij de luchtmacht zal hij worden aangespro
ken met „commodore".
e Indische regering zal een serie
speciale postzegels uitgeven ter herden
king van het feit dat de vorige maand
de Mount Everest voor de eerste maal
ia beklommen.
gelijk moeten zijn of worden gemaakt,
doch indien dit niet of niet spoedig
mogelijk zou worden gemaakt, zal naar
andere wegen van collectieve weer-
standsvorming wellicht gezocht moeten
worden, zulks desnoods ten nadele der
huidige bedrijvigheid.
De heer Th. Hoog, vice-voorzitter van
de vereniging, richtte woorden van
dank tot de voorzitter alsmede tot de
heren Voors, De La Mar, Vermeulen,
Frans Roozen en Van der Hart, die zich
bijzonder hebben ingespannen om van
de Flora een succes te maken.
De heer J. Bijl van Duivenbode van
de afdeling Hillegom (de oudste af
deling bood namens het hele vak de
voorzitter als waardering voor alles wat
hij heeft gedaan enige antieke borden
en een antieke vaas aan. De vergade
ring keurde de rekening en verantwoor
ding over 1952 goed.
EISENHOWER TEGEN
BOEKVERBRANDERS
President Eisenhower heeft zich
Zondag in een rede te Hanover dn de.
Amerikaanse staat New Hampshire
gekeerd tegen, hen, die alle lectuur over
het communisme uit bibliotheken wil
len weren. Zoals bekend heeft senator
MacCarthy critiek op het ministerie
van buitenlandse zaken geleverd, om
dat het voor propaganda-doeleinden
jebruik maakt van werken van com
munistische schrijvers.
Alleen door het communisme te ken
nen, kan men het op doeltreffende wijze
bestrijden, aldus de president, hieraan
toevoegend, dat de Amerikanen het
recht hebben, dat er boeken over het
communisme beschikbaar zjjn voor
hen, die deze leer willen bestuderen en
dat deze werken ook door anderen
moeten kunnen worden geraadpleegd.
- De Hilversumse Avondvierdaagse
wordt dit jaar van Dinsdag 16 tot en
met Vrijdag 19 Juni gehouden.
Tal van resoluties aangenomen
ZATERDAGMORGEN is in Den Haag
de plenaire slotzitting gehouden
van het vijfde internationale con
gres van het Internationaal Theater
Instituut.
Op deze vergadering moesten de af
gevaardigden hun oordeel uitspreken
over de rapporten en resoluties, die
door de drie comité's, waarin het con
gres was gesplitst, waren opgesteld.
Van deze drie comité's had een zich
beziggehouden met een „brandende
kwestie", namelijk de verhouding tussen
het theater en de jeugd. Dit comité
heeft naar aanleiding' van zijn werk
zaamheden het congres een aantal con
clusies voorgelegd, die door de vergade
ring werden aangenomen. De belang
rijkste resoluties behelsden de Instel
ling van een studieperiode gewijd aan
de opleiding tot de toneelkunst, een
steeds nauwer wordende samenwerking
tussen het theater en de school en ten
derde het vestigen van blijvende banden
tussen de mensen van het beroepstoneel
en de opvoeders.
Het zogenaamde „comité d'informa-
tion" hield zich uitvoerig bezig met de
vraagstukken van de uitwisseling. Dit
comité heeft de nationale theatercentra
der verschillende landen met nadruk
aanbevolen zo veel mogelijk steun te
verlenen aan de verspreiding van het
driemaandelijks orgaan van het Inter
nationaal Theater Instituut, „Le
Théatre dans le Monde"
Het heeft voorts acte genomen van
het zeer belangrijke werk dat de re
dactie van het eerste deel van de inter
nationale bibliographie, gewijd aan het
theater voor de jeugd, heeft verzet. Dit
deel, dat binnenkort van de pers zal
komen, omvat niet minder dan 302 titels
van 235 schrijvers uit 16 landen. Ook
heeft dit comité met voldoening kennis
genomen van de voorbereidende werk
zaamheden voor een album over thea
terdécors uit de gehele wereld. Dit
album zal op grote schaal worden ver
spreid en zal van buitengewoon groot
nut zijn voor het internationale begrip.
Het „comité d'information" nam ver
der met veel erkentelijkheid kennis van
de arbeid van de commissie voor de uit
wisseling van manuscripten. De com
missie besloot een diepgaand onderzoek
aan te bevelen naar de mogelijkheden
om toneelstukken te laten vertalen', ze
voor uitvoering geschikt te maken, ze
te laten regisseren en ze in het buiten
land te doen spelen.
„Onder de door het congres aan
vaarde resoluties treft men er één aan,
die beoogt de Unesco alle mogelijke
steun te verlenen voor het tot stand
komen van een internationale raad
voor kunsten en letteren.
Verder is door het derde comité de
mogelijkheid bestudeerd om in New
York een internationaal theater te
stichten. Ook heeft het comité zijn
sanctie gehecht aan het voorstel de
stichting van een academie in studie te
nemen. De uitnodiging van Joegoslavië
om het zesde congres van het Interna
tionaal Theater Instituut in dat land te
houden, werd eveneens aangenomen.