DE OMMELANDEN THANS GEHEEL IN HANDEN DER OPPOSITIE Wandeling door de dierentuin JUBILEUMTENTOONSTELLING HAMDORFF GEOPEND VIERDE WEEK VAN CRISIS IN FRANKRIJK B0RE Valkenburg krijgt kabelbaan Voortschrijdende concentratie van de electriciteitsvoorziening „Overheid bevordere eigen bezit van woningen door arbeiders" Een eeuw fotografie in Prentenkabinet te Leiden tentoongesteld Reservering en weerstandvorming moeten mogelijk worden gemaakt Congres Theater Instituut gesloten ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN MAANDAG 15 JUNI 1953 3 Nieuw bestuur wenst de heer De Boer als directeur (Van onze Groningse correspondent) Met 296 stemmen vóór, 247 stemmen tegen en 10 blanco hebben de leden van de coöperatieve fabriek van melkpro ducten De Ommelanden te Groningen Zaterdag tijdens een op verzoek van de oppositie belegde ledenvergadering de oude bestuursleden de heren J. T. Akker man, zomede de vier oude commissaris sen weggestemd. Het gevolg van het accepteren van dit voorstel was, dat de heer Wieringa de voorzittershamer neer legde en met de heer Akkerman en de oude commissarissen de vergadering verliet, gevolgd door de leden, die hun stem tegen het voorstel hadden uitge bracht. Met zo goed als algemene stemmen werden daarna, onder voorzitterschap van de heer Holtman, die de leiding dei- vergadering overnam, in de plaats van de heren Wieringa en Akkerman tot be stuursleden gekozen de heren E. Bus te Enumatil en K. Mulder te Haren, die beiden reeds eerder deel van het bestuur uitmaakten. De heer Bus vervulde voor heen de functie van voorzitter. Tot commissarissen werden gekozen de heren P. Nauta te Leègkerk, J. Hammin- ga te Midlaren, R. van der Veen Sr. te Oostum (gem. Ezinge) en D. Kranenburg te Ruischerbrug, zulks in de plaats vai de heren R. Dokter te Noordlaren, W. van der Woude te Slaperstil, H. Nieuwenhuis te Zuidlaren en Ph. Elsinga te Winsum. Zowel het gehele bestuur als de raad van commissarissen zijn thans samengesteld uit leden van de oppositie. Dit resultaat van de ledenvergadering werd ons Zaterdagmiddag door het nieuwe bestuur en de nieuwe commissa rissen meegedeeld, daar de vergadering niet voor de pers toegankelijk was. Wij vernamen tevens, dat de bestuursfuncties nog niet zijn verdeeld. Op een desbetreffende vraag deelde het nieuwe bestuur mee, dat de heer Wierin ga thans geen bestuurslid meer is, doch nog wel waarnemend beheerder van De Ommelanden. De heer Wieringa wordt door de uitspraak van de president van de Groningse rechtbank in het kort ge ding door een boeteclausule in deze func tie beschermd. Het bestuur heeft hiet het recht de heer Wieringa als zodanig te ontslaan, tenzij hij zelf wil aftreden of wanneer de president het vonnis wijzigt. Daar de heer Wieringa zelf niet tech nisch is onderlegd en zich op dit terrein laat voorlichten door de adviseur, de heer S. Jelsma, is de postie va n de laatste aan die van de heer Wieren'ga gekoppeld. Het nieuwe bestuur is voornemens, al dus deelde men ons mee, zich over deze aangelegenheid juridisch te laten voor lichten. Het ligt in de bedoeling van het nieuwe bestuur de heer De Boer weer als direc teur van De Ommelanden te benoemen. Men wenst de heer De Boer zo spoedig mogelijk weer in het bedrijf terug. On der de heer De Boer zal een bedrijfschef worden aangesteld, die zich uitsluitend met personeelszaken zal bezig houden. Op de vraag of het nieuwe bestuur bereid is de arbitrale uitspraak na te leven, werd ons geantwoord, dat de uit spraak loyaal zal worden nageleefd, met gebruikmaking van de geboden gelegen heid tot afwijking. Met betrekking tot de arbitrale uit spraak verklaarde het bestuur nog, dat men indertijd een te groot vertrouwen heeft gehad in de heer Ruppert, de voor zitter van het Chr. Nat. Vakverbond. De heer Ruppert heeft De Ommelanden ge dreigd, dat wanneer men de arbitrage niet aanvaardde, er moeilijkheden met de niet in staking gegane christelijke ge organiseerde arbeiders zouden komen. De Ommelanden heeft het risico der ar bitrage genomen, omdat deze arbeiders anders de fabriek zouden verlaten, ter wijl men op gezag van de heer Ruppert, dié zich zeer positief in deze zin uitliet, rekende op een voor De Ommelanden gunstige arbitrale uitspraak. De heer S. van der Ploeg deelde ons Zaterdagavond namens de A.N.A.B. mee, dat de bond er slechts belang bij heeft, dat de arbitrale uitspraak wordt nageleefd en dat juiste naleving van de C.A.O. voor de zuivelindustrie vaststaat. Ons is gebleken, sldus de heer Van der- Ploeg, dat het nieuwe Ommelandenbe- stuur met vertrouwen nadere uitspraken van arbiters tegemoet ziet, doch het za.1 daarbij moeten optornen tegen de door de heer Bus c.s. gevestigde reputatie. De A.N.A.B. heeft arbiters tot dusver gevraagd De Ommelanden een boete van 1.273.000 op te leggen. Hiervan is reeds 42.000 toegewezen. Gooise schildersvereniging is de eerste exposante (Van onze correspondent) Laren, 15 Juni Zaterdagmiddag is te Laren onder gro te belangstelling de jubileumtentoonstel ling van de Gooise Schildersvereniging in de Kunstzaal Hamdorff geopend ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van deze kunstzaal. De tentoonstelling omvat 75 werken, waaronder een eregroep van werken van de tentoonstellingscommissie van 1913, t.w, P. Hart Nibbrig, J. S. H. Kever, Willy Sluyter, L. v. d. onge en H. J. Wolter. Na een welkomstwoord van de voor zitter van de Gooise Sschildersvereni- ging David Schulman sprak dr N. R. A. Vroom, hoofd van de afdeling Kunstzaken aan het departement van O., K. en W. Deze roemde de eensgezindheid van Larens kunstenaars. Magistratuur burgerij zagen in de verhoudingen hier een ove'reenkomst met die uit de tijd van Frans Hals. oen waren de Oude Doelen het middelpunt van de Amsterdamse kunstenaarskringen en werden daar fees ten met de burgerij gevierd. In Laren is het Hamdorff, dat spr. na 1913 de Nieuwe Doelen wilde noemen. Deze kunstenaars samenleving dateert dus al van vóór veertig jaren. In 1913 waren er 90 kunste naars, die 175 werken inzonden. De jury is niet meer in leven, maar een kleine selecte collectie van het werk is thans hier tentoongesteld. De hedendaagse schilders tonen een periode van veertig- jaren te kunnen overbruggen, maar ge dachten van erkentelijkheid mogen aan de kunstenaars van 1913 worden gewijd, die ondanks verzet iets tot stand brach ten, waarvan men nu nog profijt trekt. Deze kunstzaa.1 heeft niet slechts open gestaan voor de leden, ook anderen werd gastvrijheid verleend, ook al twijfelde men soms aan de uiteindelijke waarde als deze toont dat een periode van veer tig jaren voldoende kan zijn om een ge schiedenis te maken, die hartverheffend en verfrissend is. lders tracht men een kloof tussen plaatselijke overheid en kun stenaars te overbruggen, doch zulks is in Laren niet nodig, omdat men deze daar niet kent. Later, gezeten aan de broederlijke maaltijd, waaraan ruim honderd kunste naars en kunstvrienden waren verenigd, zegde dr Vroom de burgemeester van Laren, die jong bloed onder de schilders had gevraagd, toe jonge kunstenaars uit Amsterdam naar Laren te zullen zenden, RACHEL STEYNHUIS TE BLOEMENDAAL IN GEBRUIK GENOMEN (Van onze correspondent) Bloemendaal, 15 Juni. De echtgenote van de ambassadeur van Zuid-Afrika heeft Zaterdagmiddag- het kindertehuis van de stichting Wees een Zegen aan de Ploge Duin en Daalse weg te Bloemendaal ingewijd. Dit tehuis draagt dc naam van de weduwe van de president van Oranje Vrijstaat Rachel Steyn. Mevrouw Hoogenhout gewaagde van haar grote eerbied voor mevrouw Rachel Steyn. Zij uitte de hoop, dat de banden tussen Nederland en Zuid-Afrika steeds hechter mogen worden. In de vestibule van het tehuis heeft mevr. Hoogenhout een gedenkplaat onthuld, die getuigt van de dank voor de steun welke de stichting uit Z.-Afrika heeft ontvangen. Suikerfabriek Wittouck bestond tachtig jaar Directeur Asselbergs onderscheiden (Van onze correspondent) Breda, 15 Juni. Het tachtigjai-ig bestaan van de Suiker fabriek Wittouck te Breda en het zil veren jubileum van de directeur, de heer C. J. Asselbergs, is Zatei-dag te Breda met zwierige luister gevierd. De mede deling van burgemeester mr dr C. Kort:- mann, was een der hoogtepunten van de dag. wa.a.rbij spr. er op doelde dat hij binnen kort zijn nieuwe functie te Amsterdam zal aanvaarden. David Schulman deelde aan tafel mede, dat het dagelijks be stuur van de Gooise Schildersvereniging aan het einde van dit jaar de tijd ge komen acht het werk aan jongeren over te dragen en W. Knip, W. van Nieuwen- hoven en hij zelf hun bestuursfuncties zullen neerleggen. EEN BIJZONDERE ATTRACTIE én oor de dieren zelf én voor de jeugdige bezoekers van de hoofdstedelijke dieren tuin, is de wandeling van deze twee apen. Maar hoe mooi de jongens en meisjes het schouwspel ook mogen vinden, zij vinden het toch een gerust stelling, dat de verzorgster de dieren aan de hand houdt. Uit een onderzoek van de B.B.C. is gebleken dat in totaal 20.400.000 Britten dat is 56 procent van het aantal vol wassenen in Gröot-Brïttannië de kro ning van koningin Elizabeth op de tele visie heben gezien. André-Marie aal hedenmiddag beslissen (Van onze correspondent) Parjjs, 15 Juni. J^NDRÉ-MARIE, door de President der Republiek aangezocht een nieuwe regering te vormen, heeft ge vraagd zijn antwoord tot hedenmid dag te mogen uitstellen. Zijn pogin gen hebben namelijk tot dusverre onvoldoende resultaat opgeleverd, al schijnt Marie niet te vrezen het grond wettelijke cijfer van 3 14 stemmen niet te kunnen halen. Doch moeilijker dan het vormen van een kabinet is het, nadien te regeren zonder reeds hij de eerste onvermijde lijke voorstellen (financiële maatrege len of ,,pleins pouvoirs") te worden om geworpen door een meerderheid van Kamerleden voor wie partijbelangen en soms zelfs particuliere belangen zwaar der wegen dan het landsbelang. Zaterdag reeds bleek het de aange zochte kabinetsformateur, dat zyn eer ste plan, een regering van nationale eenheid, geen kans had doordat de socia listen niet wensten mede te werken. Ver der mislukte een plan tot vorming van een beperkt kabinet van o.a. vroegere regeringsleiders, door de weigering van Paul Reynaud, Mendès-Franee en Bi- dault. Op het ogenblik is het onzeker of André-Marie zijn poging zal voortzet ten; een deel van zijn eigen partijgeno ten wenst, evenals talrijke tot andere groepen behorende Kamerleden, dat thans niet weer een zwak ministerie zal worden gevormd uitsluitend om de zomermaanden door te komen. De op te 'ossen moeiliikheden on financieel en ntemationa.al e*ebierl (de Bermuda-con- cerentie. Indochina) lijden trouwens eeen uitstel. De Combat verdedigt de stelling Bij Haamstede zakte halve zeedijk in Schelde weg Bij de zgn. Plompe Toren onder de gemeente Haamslede (Schouwen-Duive- land) is Zaterdagochtend de buitenkant van de zeedijk over een afstand van onge veer tachtig meter voor de helft in de Oostersc-helde weggezakt. Volgens de hoofdingenieur van de Waterstaat, ir J. van de Velde, is de toestand niet hope loos, omdat direct werd begonnen, met. onderlossers za.nd in het: ontstane gat te storten. Ook werd onmiddellijk een" buis leiding gelegd, waardoor een zandzuiger het gat zal volspuiten. dat de oplossing van de crisis niet alleen moeilijk is omdat men op zoek is naar een nieuwe meerderheid, maar ook in verband met de presidentsverkiezing einde 1953. De ervaring leert, dat regeringsleiders daarbij goede kansen hebben en om die reden zouden Kamerleden, die een partij genoot tot het presidentschap der repu bliek verheven zouden willen zien, heb ben gestemd tegen Paul Reynaud en Bidault, die met verschillende andere politieke persoonlijkheden als candidaten worden gedoodverfd. De Joegoslavische ambassadeur te Washington, Popovitsj, heeft verklaard, dat zijn regering spoedig onderhande lingen met de nieuwe Italiaanse rege ring zou voorstellen om het probleem- Triest op te lossen. (Ingez. med.-advertentie) 't Gezelligste Vaderdaggeschenk Geef Vader een pijp. Maar.™ geef een goede! ...voor elke man die roken kan Gevangenen te Haarlem poogden te ontvluchten Beiden weer gegrepen (Van c correspondent) Na afloop van de godsdienstoefening, welke Zondagmiddag in de kapel van de Strafgevangenis te Haarlem werd gehouden, hebben twee gevangenen een ontvluchtingspoging ondernomen. Om tien minuten over vijf schoven zij een raam in de kapel omhoog en de 20- jarige J. J. L. sprong zonder zich te bedenken, zich door het kozijn heen wringend, van een hoogte van ongeveer 8 meter omlaag dn de tuin van de direc teurswoning. Wonder boven wonder had hij geen noemenswaardig letsel opge lopen en overeindspringend klom hij direct over het ijzeren hek, dat de tuin van de openbare weg scheidt. Zo be landde hij op de Papentorenvest, waar hp direct een spurt inzette. De andere gevangene, de 22-jarige A. ten C., kon zo vlug niet door het raam komen en werd gegrepen. Inmiddels zetten bewakers de vluch teling achterna, die voor de Oostsingel gekomen, te water sprong. Eén bewa ker liep vlug om en wachtte aan de overzijde de zwemmer op. Door hand reiking kon de bewaker de zwemmer op het droge helpen. Een dichte menig te sloeg aan weerskanten van de Oost singel dé gebeurtenissen gade. De man zou over enkele maanden uit de ge- valngenis ontslagen worden. Turkse opdrachten voor kraanbouwindustrie De heer L. van der Hoff sr, directeur der N.V. Nederlandse Kraanbouw Maat schappij te Utrecht, is uit Turkije terug gekeerd met belangrijke opdrachten -- de sector kraanbouw. Men hoopt dezer dagen een betalingsregeling te kunnen treffen voor de uitvoering van meerdere orders tot een totaal bedrag van 8.000.000. Er is haast bij Zierikzee's vernieuwing MORGEN komt de gemeenteraad van Zierikzee bijeen ter bespreking van een voorstel van B. en W. om een crediet van 15.000 te voteren ten be hoeve van de voorbereiding van het structuurplan, dat de heer A. J. Argelo voor die stad heeft ontworpen. De heer Argelo, directeur van de Centrale Dienst voor bouw-, woning- en welstandstoe zicht en gemeentewerken in Noord- Zeeland, heeft reeds de voldoening mogen smaken, dat de gemeenteraad zijn plan heeft goedgekeurd. Nu, na de voltooiing van de operatie „Levens strijd", het herstel va.n de havendijken begint -te vorderen, menen B. en W. dat met de uitvoering van het structuurplan de grootst mogelijke spoed moet worden betracht. Enige dagen geleden verscheen brochure, waarin het plan uitvoei-ig wordt toegelicht. Allereerst wordt daar in gepleit voor de aanleg van een snel- verkeersweg, die niet als een raaklijn (met slechts één aanrakingspunt) langs de stad loopt maar die naar de stads- vorm toe buigt zodat de automobilist er gemakkelijker toe lcomt, Zierikzee binnen te gaan. Voorts komen de water keringen ter sprake. De heer Argelo acht een werkelijk veilige en afdoende oplossing voor de stad alleen te ver krijgen door een keersluis, waardoor Zierikzee zou worden bevrijd van de vloedplankenmisère en bovendien zijn haven beter zou kunnen gebruiken. Het zou verder mogelijk zijn, de Westhaven- dijk niet op dezelfde plaats te herleggen, maar zodanig dat aan de monding een rede ontstaat, waar binnenkomende schepen een veilige ligplaats vinden in dien de sluis wegens hoge waterstand moet worden gesloten. Ten slotte oppert de heer Argelo plan nen voor een woningbouw, vaststelling van een bouwterrein voor een ziekenhuis en de aanleg van een park alsmede een project voor een rioolwaterzuiverings installatie, een industrieterrein, een zwembad en sportterreinen. Bolivia heeft de staat van oorlog met Duitsland beëindigd, aldus is officieel te La Paz bekendgemaakt. Te Valkenburg in onze zuidelijkste provincie is de eerste kabelbaan van Nederland in aan bouw. Op 24 Juni hoopt men de eerste passa giers naar boven te kunnen laten zweven in de stoeltjes, waarin zij zullen uitzien over het Geuldal en Valkenburg. De route loopt van de Oud-V alkenburg erweg naar de Wilhelmina- toren. Op de voorgrond het vertrekpunt; men bouwt er op het ogen., blik de masten, waar tussen de kabel zal worden gespannen (Van onze correspondent) Arnhem, 15 Juni. De minister van Economische Zaken, prof. Zijlstra zal op de Kema te Arnhem het nationale bewakingscentrum openen van de N.V. Samenwerkende Electrici- teits-Productiesbedrijven (S.E.P. Het doel van dit bewakingscentrum is de productie van de electrischc energie in Nederland te coördineren, de in- en export van electrische energie te regelen en als bewaker op te treden by de samen werking van de Nederlandse electrische eentralen via het koppelnet. Dit hebben de directeuren van de K.E.M.A., prof. ir G. de Zoeten en prof. dr ir J. C. van Staveren, Zaterdagmiddag te Arnhem medegedeeld. In een historisch overzicht wees prof. De Zoeten erop, hoe van 1895 tot 1910 de voornaamste Nederlandse gemeenten de blokcentralen en particuliere streekbe- drijfjes tot zich trokken. Daarna is de provinciale overheid be gonnen om de bedrijven tot zich te trekken Vóór de oorlog waren reeds enige een- Iralen met elkaar verbonden. In 1948 werd besloten de N.V.S.E.P. in het leven te roepen. Een van de argumenten voor de oprichting was, dat men het risico bij bedrijfscalaminteiten wilde wegnemen, en dat men, door koppeling, minder re serve voor elke centrale behoefde te kwe ken. Hoe goed het koppelnet heeft ge functioneerd is gebleken tijdens de waters nood, toen de centralen 'van Rotterdam en Geer tui denberg uitvielen en het koppel net met spanningen tot 150.000 volt is verbonden met buitenlandse netten, zoals West Duitsland, België en Zwitser land, vanwaar stroom kan worden be trokken en waarheen stroom kan worden geleverd. Het grote centrum is gevestigd in een afzonderlijk gebouw bij de Kema. Elec- trotechnici, die dag en nacht aanwezig zijn. regelen a la minute de gehele co ördinatie en stroomvoorziening. FISCALE BOEKET In ons artikel van Zaterdagavond hebben wij geschreven dat de Vereve- ningsheffing het vorig jaar, bij de in voering der Werkloosheidsvei'zeke- ringswet is gehalveerd. Dit is niet juist: wel had de Stichting v. d. Arbeid een verlaging tot ongeveer de helft (van 4^ tot 2\<2 geadviseerd, doch de rege ring heeft per saldo deze heffing, die in 1945 is ingevoerd om de toen inge voerde uitbreiding der „sociale be moeienissen van de overheid" te finan cieren, slechts met y2 willen verlagen. Het betrokken wetsontwerp is 12 Juli 1952 bij de Tweede Kamer aanhangig ge maakt, doch nog steeds niet in het Staatsblad verschenen (de Eerste Kamer moet het nog goedkeuren). Daarna za.l natuurlijk een restitutie plaats vinden. Wij maken van deze gelegenheid ge bruik er op te wijzen dat een drukfout in het overzicht der belastingwijzigingen het nieuwe tarief der Vennootschapsbe lasting voor 1952 doet gelden; zoals uit de gehele samenhang en ook uit de elders vermelde juiste datum van ingang blijkt, moet dit 1953 zijn. Haring en bloembollen naar West-Duitsland De Westduitse invoercommissie heeft Zaterdag de invoer uit Nederland toege staan van de volgende producten: ge zouten haring ter waarde van 500.000 Mark, rijst voor 1.575.000 Mark en bloem bollen en -knollen voor een waarde van 15.075.000 Mark. NATIONALE WONINGRAAD Doelsparen moet worden aangemoedigd (Van een onzer verslaggevers) Nadat de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting ir H. B. J. Witte Zaterdagmorgen de vergadering van Nationale Woningraad te Zwolle had toe gesproken was eerst het woord aan de heer T. de Bruin, wethouder van Vlaar- dingen, voor zijn repliek aan degenen die Vrijdagmiddag vragen hadden gesteld over of aanmerkingen gemaakt op zijn referaat. In het kort geformuleerd kwam zijn uiteenzetting hier op neer: laat de woningbouw-corporaties van de gemeen ten de taak terug eisen, die de ge meenten hebben geannexeerd, maar laten zij dan ook wel bedenken, dat zij een zware last op zich nemen, en dat zij dan van hun leden de critiek zullen te noren krijgen die op het ogenblik B. en W. van gemeente van hun raadsleden ont vangen. De heer W. Scheerens, secre taris van de Nationale Woningraad, waarschuwde met klem tegen de „luier- broekmentaliteit" bij de woningbouw-cor poraties, die haar maal alles doet goed vinden wat een gemeente entameert. Over het onderwerp: de eigen woning i de Nederlandse Volkshuisvesting sprak de heer L. A. F. van Thoor, voor zitter van de Rooms-Katholieke Bouw vereniging St. Laurentius te Breda. Hij wilde speciaal spreken over de eigendom van een woning door de arbeiders en door kleine zelfstandigen. Men voert de huurpolitiek wel eens aan als een argu ment tegen het eigen-bezit (immers het is tegenwoordig financieel-aantrekkelij- ker om maar niet een eigen huis te heb ben) maar dit is een factor van inciden tele aard, aldus spr.zij raakt het wezen van het eigen-bezit niet. Een tweede ar gument contra is dat de mobiliteit van de arbeider wordt geremd, maar ten aanzien van dit punt bepleitte spr. een minder stroeve regeling van de over dracht van onroerend goed. Z.i. moet de ovei'heid het verkrijgen van onroerend goed door de arbeiders in de hand wer ken door financiële maatregelenzij moet het doelsparen aanmoedigen, en de wo- ningbouw-verenigingen dienen volgens spr. er meer doelbewust naar te streven dat hun leden eigenaar van de door hen gebruikte woning zullen worden. De heer H. J. Langman, burgemeester van Zelhem, hield een betoog over doel en werkwijze van de N.V. Bouwkas voor de Noord-Nederlandse Gemeenten, die zich al lang niet meer tot Noord-Neder land beperkt en bij welke thans 313 ge meenten zijn aangesloten. Enige discussie ontstond nog over het voorstel van de Woningbouwvereniging „Idaarderadeel" te Grouw, volgens het welk de huren van de woningen van één en dezelfde woningbouwcorporatie, die in bouwwijze, stand, stichtingstijd en woongerief verschillen, in een onderlinge redelijke verhouding moeten staan. De heer A. in 't Veld noemde dit voorstel zo logisch en zo billijk als het maar kan, maar hij zag niet hoe men het in de practijk zou moeten verwezenlijken. Succes voor Waterstaat bij Kruiningen Op Zuid-Beveland is een nieuwe over winning op het water behaald. Achter het meest Oostelijke gat in de zeedijk van het waterschap Kruiningen is Zater dag met behulp van een caisson van 33 meter lengte een 600 m lange ringdijk gesloten. Thans rest Waterstaat nog het geweldige gat aan de Veerhaven. Deze sluiting zal geschieden met een Engelse caisson van 60 meter lengte, een ge vaarte zoals in ons land nog nooit is gebruikt. Men hoopt dit gat nog vóór Augustus dicht te krijgen. Eerst dèn kan een aanvang worden gemaakt met het leegmalen van het 1945 ha grote water schap Kruiningen. Kiekje van Kiek keerde in collectie- Grégoire naar de Sleutelstad terug (Van onze fotoredacteur) rpE Leiden werkte van 1851 tot 1882 aan de Rijnsburger- singel, in een atelier achter een ophaalbruggetje dat het mogelijk maakte lastige klanten gemakkelijk te weren de fotograaf J. D. Kiek. Hij werd bekend als studenten- fotograaf en zijn foto's kregen de later veralgemeende naam „kiekjes". In het Prentenkabinet van de Rijks universiteit aldaar liggen thans in een vitrine uitgestald een portret van deze Leidenaar, een foto van zijn atelier en een echt Kiekje, een foto, door hem in 1880 gemaakt op een reünie van het dispuut Humboldt. Deze drie foto's zijn enige stukken uit de collectie' Grégoire, omvattende zesduizend foto's, boeken en andere op de fotografie betrekking hebbende voorwerpen, voor namelijk daterende tilt de tijd na 1853. De heer A. Grégoire heeft deze unieke verzameling naar Amerika kunnen ver kopen, doch gelukkig is het resultaat van zijn verzamel woede voor ons land behouden gebleven. Het Prenten kabinet heeft deze unieke collectie enige tijd geleden onder meer met steun van het Prins BernharA Fonds kunnen aankopen. Een gedeelte er van is tot 20 Juni ge- exposeerd. In 1837 ontdekte Da- guerre, dat zijn met jood zilver bedekte verzilverde koperen platen na belich ting in kwikdampen kon den worden ontwikkeld. Twee jaar later werd zijn uitvinding, de Daguerréo typie, wereldkundig ge maakt. In ons land ver schenen in datzelfde jaar de eerste artikelen over de pas uitgevonden foto grafie in het Nederlandsch Magazijn, ter Versprei ding van Algemeene en Nuttige Kundigheden, een uitgave van de boekhande laren Gebr. Ddederiöhs te Amsterdam Uitgevers van den Prentenbijbel, met 1000 platen en de Alge meene Wereld- en Vader- landsohe Geschiedenis, met 500 platen enz. (zoals on deraan de tielpagina staat vermeld). Deze gebroeders hebben ook nog een rol ge speeld in de beginjaren van het Algemeen Handelsblad. Met hen heeft de oprichter van het Algemeen Handels blad, J. W. van den Biesen, nadat hij in 1830 de krant had verkocht, onderhandeld over de oprichting van een Nieuwe Amsterdamsche Courant, waarvan echter niets is gekomen. Hij kocht het Handelsblad terug, dat sinds 1 November 1831 de naam van de nooit versche nen Nieuwe Amsterdam sche Courant mede in de kop ging voeren. Het ge noemde exemplaar van dit Nederlandsch Magazijn is wel een van de oudste stukken In de verzameling. Twee panotypieën, af drukken op zwart leerdoek, uit ongeveer 1860, nauwe lijks meer zichtbaar door het vergaan van het leer, uiterst zeldzaamDaguer réotypieën, waaronder een van H. Tollens en een van Multatuli, drie-kleuren-car- brodrukken van B Zweers uit 1903, 1905 en 1908, een gomdruk op hout van H. Berssenbrugge uit 1919, een portret van Jozef Israëls in zijn atelier, foto van Vin- kenbos Dewald in Den Haag uit 1915 (celloidine- papier getint met goud en platina); amphlt^pieën en ferrotypieën evenals de Daguerréotypieën unica en spiegelverkeerd albumi- nedrukken, kooldrukken op Japans lak, idem op mat glas, zijde en porselein, een kooldruk van Emile Zola, en de prachtige heliogravu res van de Engelsman Da vid Octavius Hill uit 1843, fotografieken uit de school van dr Erwin Quedenfeld te Düsseldorf uit het begin van de jaren '20, werk van Ziegler en Berssenbrugge: meer kunnen wij niet op noemen, maar wij hopen hiermede een indruk te hebben gegeven van het be lang van deze expositie en méér nog van deze collec tie. Daten wij daarom ho pen, dat het mogelijk zal zijn, dat het niet bij deze ene expositie zal blijven, doch dat gedeelten om beur ten zullen worden tentoon gesteld. want het zou jam mer zijn, als dit overzicht van de geschiedenis van de fotografie weer zou worden opgeborgen. VOORZITTER BLOEMBOLLENCULTUUR: Desnoods ten nadele van bestaande bedrijvigheid DE Kon. Alg. Ver. voor Bloembollen cultuur hield heden haar 215e alge mene vergadering in het 'concertge bouw te Haarlem. De voorzitter jhr dr O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden gewaagde van de zware taak, die de ver eniging met het organiseren van de Flora 1953 tot een goed einde heeft ge bracht en betuigde zijn dank aan het uit voerend comité der Flora. Is de Flora 1953 en het gehele Flowerfestival 1953 van onschatbare propagandistische waarde geweest voor het bloembollen- vale en het toerisme, bovendien werd de voorzitter dezer dagen van industriële zijde verzekerd, dat men reeds thans rechtstreeks de vruchten van aller krachtsinspanning plukt. Naast de zorgen die de cultuur en de afzet onzer producten telkenjare met zich brengen, is thans de volle aandacht mede gevestigd op de financiële weer stand onzer bedrijven, zowel groot als klein, zo vervolgde de voorzitter. Geldt dit vraagstuk voor alle takken van nij verheid, wel in bijzondere mate gaat dit ons vak ter harte, dat zo conjunctuur gevoelig is, geen opslag of voor raad vor ming van haar producten kent en zo ge heel van de beslissingen van het buiten land afhankelijk is. Reeds hebben wij ons tezamen met de Bond van Bloembollen- handelaren tot de minister van Finan ciën gericht om bepaalde wensen naar voren te brengen op het gebied der be lastingheffing, doch meer dan voorheen dient op dit vraagstuk de voortdurende aandacht te zijn gericht van al onze or ganisaties. Immers principieel sta ik op het standpunt dat reservering en weer- stamdsvorming voor slechte tijden bij de bedrijven individueel noodzakelijk en mo- UIT DE STAATSCOURANT Bü K.B. is opgericht het dienstvak van officieren-technisch opzichter der genie. Dit dienstvak bestaat uit officieren met de rang van tweede luitenant, eerste luitenant, of kapitein. Met ingang van 1 Juni is kapi tein-luitenant der zee T. Brunsting belast met de functie voor Nederland marine-attaehê te Melbourne. Kolonel J. E. Brouwer, hoofd van de medische dienst van de Kon. Luchtmacht, is tijd. benoemd tot brigade generaal. Aangezien hij zijn dienst verricht bij de luchtmacht zal hij worden aangespro ken met „commodore". e Indische regering zal een serie speciale postzegels uitgeven ter herden king van het feit dat de vorige maand de Mount Everest voor de eerste maal ia beklommen. gelijk moeten zijn of worden gemaakt, doch indien dit niet of niet spoedig mogelijk zou worden gemaakt, zal naar andere wegen van collectieve weer- standsvorming wellicht gezocht moeten worden, zulks desnoods ten nadele der huidige bedrijvigheid. De heer Th. Hoog, vice-voorzitter van de vereniging, richtte woorden van dank tot de voorzitter alsmede tot de heren Voors, De La Mar, Vermeulen, Frans Roozen en Van der Hart, die zich bijzonder hebben ingespannen om van de Flora een succes te maken. De heer J. Bijl van Duivenbode van de afdeling Hillegom (de oudste af deling bood namens het hele vak de voorzitter als waardering voor alles wat hij heeft gedaan enige antieke borden en een antieke vaas aan. De vergade ring keurde de rekening en verantwoor ding over 1952 goed. EISENHOWER TEGEN BOEKVERBRANDERS President Eisenhower heeft zich Zondag in een rede te Hanover dn de. Amerikaanse staat New Hampshire gekeerd tegen, hen, die alle lectuur over het communisme uit bibliotheken wil len weren. Zoals bekend heeft senator MacCarthy critiek op het ministerie van buitenlandse zaken geleverd, om dat het voor propaganda-doeleinden jebruik maakt van werken van com munistische schrijvers. Alleen door het communisme te ken nen, kan men het op doeltreffende wijze bestrijden, aldus de president, hieraan toevoegend, dat de Amerikanen het recht hebben, dat er boeken over het communisme beschikbaar zjjn voor hen, die deze leer willen bestuderen en dat deze werken ook door anderen moeten kunnen worden geraadpleegd. - De Hilversumse Avondvierdaagse wordt dit jaar van Dinsdag 16 tot en met Vrijdag 19 Juni gehouden. Tal van resoluties aangenomen ZATERDAGMORGEN is in Den Haag de plenaire slotzitting gehouden van het vijfde internationale con gres van het Internationaal Theater Instituut. Op deze vergadering moesten de af gevaardigden hun oordeel uitspreken over de rapporten en resoluties, die door de drie comité's, waarin het con gres was gesplitst, waren opgesteld. Van deze drie comité's had een zich beziggehouden met een „brandende kwestie", namelijk de verhouding tussen het theater en de jeugd. Dit comité heeft naar aanleiding' van zijn werk zaamheden het congres een aantal con clusies voorgelegd, die door de vergade ring werden aangenomen. De belang rijkste resoluties behelsden de Instel ling van een studieperiode gewijd aan de opleiding tot de toneelkunst, een steeds nauwer wordende samenwerking tussen het theater en de school en ten derde het vestigen van blijvende banden tussen de mensen van het beroepstoneel en de opvoeders. Het zogenaamde „comité d'informa- tion" hield zich uitvoerig bezig met de vraagstukken van de uitwisseling. Dit comité heeft de nationale theatercentra der verschillende landen met nadruk aanbevolen zo veel mogelijk steun te verlenen aan de verspreiding van het driemaandelijks orgaan van het Inter nationaal Theater Instituut, „Le Théatre dans le Monde" Het heeft voorts acte genomen van het zeer belangrijke werk dat de re dactie van het eerste deel van de inter nationale bibliographie, gewijd aan het theater voor de jeugd, heeft verzet. Dit deel, dat binnenkort van de pers zal komen, omvat niet minder dan 302 titels van 235 schrijvers uit 16 landen. Ook heeft dit comité met voldoening kennis genomen van de voorbereidende werk zaamheden voor een album over thea terdécors uit de gehele wereld. Dit album zal op grote schaal worden ver spreid en zal van buitengewoon groot nut zijn voor het internationale begrip. Het „comité d'information" nam ver der met veel erkentelijkheid kennis van de arbeid van de commissie voor de uit wisseling van manuscripten. De com missie besloot een diepgaand onderzoek aan te bevelen naar de mogelijkheden om toneelstukken te laten vertalen', ze voor uitvoering geschikt te maken, ze te laten regisseren en ze in het buiten land te doen spelen. „Onder de door het congres aan vaarde resoluties treft men er één aan, die beoogt de Unesco alle mogelijke steun te verlenen voor het tot stand komen van een internationale raad voor kunsten en letteren. Verder is door het derde comité de mogelijkheid bestudeerd om in New York een internationaal theater te stichten. Ook heeft het comité zijn sanctie gehecht aan het voorstel de stichting van een academie in studie te nemen. De uitnodiging van Joegoslavië om het zesde congres van het Interna tionaal Theater Instituut in dat land te houden, werd eveneens aangenomen.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1