ANTONY AND CLEOPATRA TE
STRATFORD-UPON-AVON
De vloek en de zegen van Babyion
„Scène en foto" in Den Haag
Critiek op wetsontwerp-watersnoodschade
DE
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN WOENSDAG 10 JUNI 1953
3
DE parade op Koninginnedag heeft
de toom gewekt van ds Buskes.
Een oranje briefkaart, die blijk
baar alom in den lande wordt ver
spreid, bevat het citaat van een artikel,
dat deze eenzijdige ontwapenaar ïr,
Militia Christi, het orgaan van de Ge
loofsgemeenschap van Christen anti-
militairisten Kerk en Vrede, heeft ge
schreven. Nu gunnen wij ieder zijn over
tuiging. En wij zullen de laatsten zijn
om het eenzijdige ontwapenaars kwalijk
te nemen wanneer zij trachten hun
overtuiging uit te dragen. Edoch,
tekst van de oranje briefkaart bevat
een bundel van eenzijdige argumenten,
waartegenover partij-kiezen geboden is.
Nederland is waarlijk geen militairis-
tisch land. „Ons volksleven wordt al
meer vermilitairiseerd". Maar de tekst
schrijver van de oranje briefkaart ver
geet. dat door de maatregelen van
andere agressieve mogendheden Neder
land uit drang tot zelfbehoud g e-
dwongen is zijn bescheiden bijdrage
te leveren aan de defensieve rijke
lijk laat gekomen krachtsinspanning der
Westelijke mogendheden. Denkt men nu
werkelijk, dat Nederland of zijn bond
genoten ooit van zins zijn hun beschei
den verdediging te misbruiken voor
agressieve doeleinden? De historie
heeft helaas geleerd, dat een militair
vacuum, op machtsuitbreiding beluste
regeringen tot agressie lokt. De nabije
historie van de geschiedenis na de
tweede wereldoorlog heeft geleerd, dat,
terwijl de werkelijk democratische vol
keren op onverantwoorde wijze hebben
gedemobiliseerd, de machten achter het
IJzeren Gordijn een geweldig militair
apparaat in stand houden. Met agressie
of bedreiging met agressie zijn ten na
dele van democratische volkeren com
munistische regiems ingesteld, die wan
neer zij de kans schoon zien, de wereld
vrede bedreigen. De fout van de een
zijdige ontwapenaars in de jaren van
1918 tot 1953 is en blijft, dat zij agres
sie-zucht en de volmaakte geoorloofde,
normale drang tot zelfverdediging over
een kam scheren.
FR
fLj or
was" zo heet het op
oranje kaart „tussen de buurt
van het Concertgebouw in Amster
dam op 30 April en het Rode Plein in Mos
kou op 1 Mei geen verschil: alles krijgs
rumoer." Onjuiste voorstelling. Want
materieel was er reeds dit verschil, dat
de parade in Amsterdam, omstreeks
één uur en die in het centrum van de
communistische macht, vrijwel één dag
in beslag neemt. Er was vooral echter
dit verschil: namelijk de geest welke
het rode en het Nederlandse apparaat
bestuurt. Nederland werkt gestaag aan
de versterking van zijn strijdmacht,
omdat het door de nood gedwongen
hierin de onvermijdelijke bescherming
van leven en vrijheid van zijn landge
noten ziet. Een dictatoriale staat trekt
de geschiedenis heeft het geleerd
ten oorlog wanneer het door de zwak
heid van anderen de kans daartoe schoon
ziet. Terloops gezegd, de verspreiding
van dissidente meningen, zoals in het
ons toegezonden manifest geschiedt,
zou in een dictatoriaal regiem onmoge
lijk zjjn. Tenslotte: de oranje kleur van
de kaart der ontwapenaars par outrance
wekt een eenzijdige en zelfs onjuiste
voorstelling van de werkelijke verhou
dingen in Nederland. Want de verplet
terende meerderheid van allen, die in
Oranje het symbool van ons vaderland
zien, erkent zeer nuchter, maar zeer
vastbesloten, de noodzaak der lands
verdediging.
VLIEGTUIG BOVEN
DE EVEREST
Een vliegtuig van de luchtmacht van
India is vorige week over de Mount
Everest gevlogen. Men heeft de top ge
fotografeerd, waar op 29 Mei Hiillary en
Tensing de vlaggen van India en de
V.N. en de Union Jack hebben geplant.
Dit is de tweede maal, dat een vliegtuig
over de 8700 meter hoge berg is gevlo
gen. De eerste vlucht over de Everest
werd gemaakt in 1933 door de Brit
Fellowes. Tijdens de vlucht die men nu
gemaakt heeft zijn films en foto's ge
maakt in kleuren en zwart-wit.
Glen Byam Shaws stralende regie
Peggy Ashcroft en Michael Redgrave
in de titelrollen
(Van onze kunstredacteur)
Stratford upon Avo
Juni '53
THE Tragedy of Antony and Cleo
patra zal ongetwijfeld de glorie
worden van het Shakespeare Festi
val van dit jaar. Het moge zijn dat de
voorstelling van King Lear onder regie
van Georee Devine die ook nosr The
Taming of the Shrew zal regisseren
dit meesterstuk van Glen Byam Shaw
(met Anthony Quale, directeur van The
Shakespeare Memorial Theatre) zal
evenaren, overtreffen zal hij het niet
licht. Het is Glen Byam Shaw immers
gelukt, dit voortdurend van taferelen
wisselend spel met zijn regie te binden
tot een zo evenwichtige eenheid, dat
deze in minder vaste hand geregisseer
de tot verbrokkeling aanleiding geven
de tragedie,' als één onstelpbare stroom
van tot pure poëzie geworden geschied
schrijving in een onontkoombare vaart
aan de toeschouwer voorbijtrekt,
twee en veertig taferelen en er zijn
er bij van niet meer dan enkele regels
vervullen hun dramatische werking vol
komen. Zjj stuwen naar nieuwe actie
of zij remmen te juister tijd een te
overrompelende vaart. Men ondergaat
deze voorstelling als het stromen
muziek, als een feest van dichterlijke
beelden. En zoals Shakespeare in dit
stuk, dat van structuur louter actie ls
met nauwelijks innerlijke handeling, de
zeeën en landen (Egypte, Italië, Grle-
PEGGY ASHCROFT ALS
CLEOPATRA
kenland) omspannende plaats van han
deling suggereert met een overstelpende
rijkdom aan metaforen, betrekking heb
bend op de zee, de zeevaart en de hemel
lichamen, zo weet Glen Byam Shaw deze
verbeeldingswereld visuele vorm te
geven, vooral door de belichting. Een
strak achterdoek bepaalt in hoofdzaak
de geografische aanduidingen: citroen
geel, azuur of ochtendlijk grijsiblauw.
De costuums contrasteren in stijl en
kleur precies voldoende om de groepen
uit elkaar te houden. Geen moment ls
er twijfel of men met Cleopatra's hof,
dan wel met Antony's, Caesars of Pom-
pejus' mannen te doen heeft. De decors
en costuums van Motley (Anthony
Quales echtgenote) getuigen niet alleen
van een voortreffelijke smaak, maar
evenzeer van een vermogen tot beper
king, waarin overigens ook de kracht
ligt van de regisseur, welke bewonde
renswaardig is bij een stuk, dat zo ge-
Ingez. mèd.-advertentie)
Meester Vervet
„Ik hou niet van een
kaal gezicht", zegt hij,
„en daarom verfoei ik de
verveloosheid. Maar de
verf-verwaarlozers zélf
moesten wijzer wezen!
Want deze gruwel ver
woest hun kostbaarste
bezit. Moet men dan al
tijd wijs worden door
schade en schande? Vrienden,
verft! Daar wordt U wijzer van!"
Troost U, brave Meester. Er zijn
nog verstandige mensen. Er is
nog Verf Van Vette winkel!
Vlug! Vrolijk! Voordelig!
eknlL
„Bij d& tijd" op verfgebiad!
Let op I
Geen mes of schaar zal de baard nan Mr. Vervet
beroeren, alvorens heel Nederland weer netjes
(n de verf zit. Zij dit vóór 15 Juli aj.
de meeste afbeeldingen van de Heer Vervet
inzenden, onder op gave van de juiste baardstand
in millimeters (gemeten langs de stippellijn),
u/orden voor dit precisit-werk door on se
Researcli-afdeiing bekroond. Zij mogen op
Mr, Vervet's hosten een hamer of hcuhen
laten schilderen. Schllderspalraon
en hleuren naar eigen keuze.
InzendenH. Vettewinkcl Zonen,
Prins Hendrihhade, Amsterdam. (Afd B
!P>=W
GLEN Byam Shaw lijkt zich wel ter
dege de meesterlijke toneelaan
wijzingen van Harley Granville-
Barker ter harte te hebben genomen,
ook voor zover hij de hand mocht heb
ben gehad ln het ontwerpen van de cos
tuums. Immers deze costuums waren
noch archeologisch, noch Elizabethaans,
zij waren eerder een hedendaags meng
sel van beide. Dat wil zeggen, met de
kennis die wij nu hebben omtrent de
oudheid en het toneelcostuum uit Shake-
speares dagen, waren deze costuums
naar Granville-Barkers opvatting ,,ana-
chronism-proof
Antony and Cleopatra, die landen en
zeeën overspannende tragedie, is wel
,,a hymn of forgiveness" genoemd- Mar
cus Antonius gaat te gronde door zijn
gebondenheid aan Cleopatra en met hem
gaat de mogelijkheid van een almachtig
wereldrijk te niet. Hij moet het rijk
overlaten aan Oetavius Caeser, zijn min
dere, maar de man, die minder gekweld
door grote emoties, rust verzekeren kan.
Cleopatra zoekt de dood om aan de
schande van een publieke vernedering te
Rome te ontkomen, maar zij sterft in
majesteit. Zij is de enige vrouw, die
Shakespeare op het toneel een hero
ïsche dood heeft gegund. Antony en
Cleopatra sterven in een gelaten ver
gevensgezindheid, leder naar eigen aard.
PEGGY Ashcroft, de leading lady van
dit Shakespeare Festival, heeft
Cleopatra geenszins ten tonele ge
bracht als ,,a blacke browde miik-
maide", gelijk een anoniem tijdgenoot
van Shakespeare haar onwelwillend
heeft gequalificeerd, maar veeleer op
een wijze welke ons een vermoeden
geeft hoe virtuoos de Elizabethaanse
boy-actors, die immers de vrouwenrollen
vervulden, een dergelijke rol moeten
hebben gespeeld. Peggy Ashcrofts ver
tolking zoekt haar kracht in genen dele
in de sensualiteit. Zrj is het grillige na
tuurkind, dat impulsief handelt. En toch
gelooft men dat zelfs de cynische, op
portunistische Enobarbus van haar kan
fetuigen, dat „her passions are made
of nothing but the finest part of pure
Love", in antwoord op Antony's: „She
is cunning past man's thought". In deze
vertolking heeft allereerst en het
sterkst in de sterfscène Shakespea
re's diohterkracht gesproken.
Michael Redgrave heeft in zijn inter
pretatie van Antony een beheersing be
reikt, waardoor hij deze aan zichzelf,
en door zijn onontkoombare gebonden
heid aan zijn „serpent of old Nile" te
gronde gaande strijder, in volle mense
lijkheid toont. Zo groot als van iemand
van wie gezegd mag worden, dat hij
MICHAEL REDGRAVE ALS
ANTONY
slechts door zichzelf kan worden over
wonnen. Redgrave bereikt een variatie
van klank en een verscheidenheid in
spel, welke deze rol een van zijn groot
ste zal maken. Hij wordt daarin vooral
bijgestaan door een zo dwingend acteur
als Harry Andrews, die een cynische,
maar stellig niet harteloze Enobarbus
op de planken zet. En door Marius
Goring, wiens Caesar door weinigen zal
worden overtroffen in houding, dictie
en gebaar. Een man van minder for
maat dan Antony, een boy-Caesar met
een volstrekt mannelijke wil en een door
de hem bespringende omstandigheden
geboden harteloosheid. Een genereus
tegenstander, die weet, dat hij slechts
overwinnen kon omdat Antony te gronde
moest gaan aan zijn demon. Donald
Pleasence heeft de derde uit het drie
manschap, Lepidus, de allemansvriend,
met zo grote kundigheid gespeeld, dat
deze grijze dwaas geen malloot werd.
Zelfs in de meesterlijk geregisseerde
dronkemansscène aan boord van Pom-
pejus' galei, bleef Lepidus een respec
tabel, zij het lichtelijk belachelijk man,
Tony Britton heeft Sextus Pompejus
precies de blaaskakerlge allure gegeven
welke deze figuur van node heeft óm te
contrasteren tegen de drie zuilen van de
wereld: Antony, Caesar en Lepidus.
/~^LEN Byam Shaw heeft bewezen,
VT dat onze hedendaagse belichtings
techniek een Elizabethaans spel op
fascinerende wijze tot leven kan bren
gen. En dat deze technische verworven
heden tot steun, tot inspiratiebron kun
nen worden voor actrices en acteurs,
die bereid zijn gezamenlijk met hun col
lega's en met hun regisseur een kunst
werk van eminent gehalte tot stand te
brengen. Steunend op de geniale tekst
van een begenadigd dichter.
Tento/oas telling van theaterfotografie reist
de festivals langs
(Van een onzer redacteuren)
TER gelegenheid van het Holland Fes
tival zullen de schouwburgliefheb
bers van Amsterdam en Den Haag
de tentoonstelling „Scène en foto" kun
nen zien, een collectie toneel-, opera- en
balletfoto's die, op rondreis langs de
'rote Europese muziekfestivals, ook in
'ns land wordt getoond. Het Centre
Européen de la Culture staat achter
deze expositie en de Association Euro-
péenne des Festivals de Musique heeft
het loffelijk initiatief tot deze reis ge
nomen. Het resultaat van deze bemoeiin
gen en inspanning met bescheiden mid
delen is een verzameling van 700 foto's,
die niet alleen het meesterschap van tal
loze fotografen laten zien, maar tevens
een duidelijk en belangwekkend beeld
geven van wat in de tien deelnemende
landen op de planken der schouwburgen
gebeurt. Zowel fotograaf als speler
komen op deze expositie aan hun trek
ken bij de vergelijkingen die men kan
maken tussen het werk van twee came
ramensen op dezelfde voorstelling, of
tussen twee verschillende uitvoeringen
van een zelfde stuk.
De Duitse inzending is verreweg de
grootste en artistiek in vrijwel alle op
zichten de belangrijkste. Dat is geen
wonder, wanneer men bedenkt, dat de
Bondsrepubliek niet minder dan 120
schouwburgen telt en dat er, vooral op
het gebied van het toneel, in tientallen
daarvan geestdriftig wordt geëxperi
menteerd. De prachtige foto's van Peyer
uit de Hamburgse voorstelling van Mut
ter Courage, de opnemingen uit Wozzeck
in München, van tiet Huis van Bernarda
Alba in Freiburg (een der belangrijkste
toneelcentra in Duitsland) en bovenal
de fascinerende beelden van Camus'
Etat de Siège, die Steinmetz te München
heeft gemaakt, verder natuurlijk de hier
in Nederland a.l enigszins bekende foto's
van Renner uit de Festspiele van Bay-
reuth zij geven een indruk van een
volstrekt fotografisch meesterschap en
van een vitaal kunstleven.
Uit Engeland zijn er natuurlijk vele
prachtige foto's van de Shakespeare-
voorstellïngen in Stratford, waarop men
de schitterende eostumering en enscène-
ring naar hartelust kan bestuderen en
verder de befaamde balletfoto's va.n de
Lon dense fotograaf Baron,
Frankrijk is met een zeer gevarieerde
collectie vertegenwoordigd, waarin de
beelden van een negerzangeres, gemaakt
door de Parijzenaar Derrien, de ere
plaats innemen. Verder vindtomen er een
interessante serie van Jean Louis Bar-
rault in Les Fourberies de Scapin, en
beschouwt men enkele karakteristieke
studies van Jouvets markante kop.
Staande voor deze foto's zou men zich
in aantrekkelijke, maar gevaarlijke spe
culaties kunnen verliezen: dat de zeer
kundig gemaakte Deense foto's toch
maar zo weinig indruk maken, zou dat
zijn oorzaak vinden in de middelmatig
heid van het Deense toneel En zou
Joegoslavië om dezelfde reden een matig
figuur slaan In Italië staat de- fotogra
fie blijkbaar niet in hoog aanzien; hoe is
het anders te verklaren dat uit dit land
met zijn rijk kunstleven maar ternau
wernood een enkele goede toneelfoto is
gekomen? Naast het werk van Duitsers
en Engelsen maakt dat van de Neder
landers geen sterke indruk; daar is,
dunkt ons, een goede reden voor aan te
wyzen.
WIL een fotograaf namelijk persoon
lijke en sprekende beelden kunnen
maken, dan dient hij voor zijn Werk
volledige vrijheid op de planken te ge
nieten, te kunnen kruipen, staa.n, zitten
en hangen waar hij wil. In Engeland
geven de regisseurs speciaal een hele
dag. de z.g. „Photo call" aan de foto
grafen, die dan kunnen experimenteren
naar hartelust. In de meeste Duitse
schouwburgen kunnen de fotografen
Kunstmaand Amsterdam
HOOFDSTAD PIANOTRIO
TTET was lente gisteravond in de
11. Bachzaal: een prikkelende, ijle
atmosfeer door stralende zonne
schijn overgoten, beheerste het muzikale
klimaat. Als een gewiüht-loze, met de
ogen aaiende glimlach, trok Mozarts
zogenaamde Kegelstatt-Trlo voor piano,
klarinet en altviool voorbij, gevolgd
door het rhapsodisch geconcipieerde
Trio voor plano, klarinet en viool van
Gatsjatoerjan, waarin de folklore
Armenië in een oer-muzikale, vitale
gestalte hoogtij viert. En het goede
humeur ten top gevoerd, onweerstaan
baar ln zijn sprankelende, eeuwig jonge
gedaante, volgde als slot het Forellen-
kwintet van Schubert. Adaequaat aan
de strekking van de composities waren
de vertolkingen, en als er schaduwen
vielen over dit dolce far nlen'te land
schap der toonkunst, schaduwen, ver
oorzaakt door kleine onnauwkeurig
heden in het ensemblespel. door een
minder geacheveerde toon' van viool of
altviool, dan waren, het toch steeds
mool-weer wolken die zó voorbijdreven.
Voor dit ragfijn en dartel spel van
klanken, voor dit op elkaar afgestemd-
zijn naar de geest, ls men ln de eerste
plaats Jan Huckriede dank verschul
digd. die in de ware zin des woords
leiding gaf. Met welk een beheersing
klonken de pianissimo-passages ln
Schubert, met welk een tedere Ingeto
genheid omspeelde de pianist In Mozart
de verliefde klarlnet-soli! Doch laten
wij zijn voortreffelijke medewerkers
geen onrecht doen. Jolle Huckriede,
klarinet, en Ad Hulsman, cello, gingen
met hem öp In het vereiste klankidioom
terwijl de violist Bouw Lemkes, de
altist Johan van Helden en de bassist
Jaap Gnmdeler zich in het algemeen op
de juiste wijze wisten aan 'te passen.
Het was een avond waar publiek en
executanten moeilijk van elkaar kon
den scheiden. De ovaties golden niet
topprestaties van geraffineerde tech
nieken. doch een doorleefd musiceren,
waar de scheppingen op handen werden
gedragen. En tenslotte weerklonk bij
wijze van toegift het variatie-gedeelte
uit het Forellenkwintet andermaal.
J. R.
In het Nationaal Rampenfonds is
tot nu toe een bedrag van 115.4 mil-
üoen gestort, hetgeen 100.000 meer
is dan de vorige opgave.
(Ingez. med.-advertentie
'to&fcyeturb
SCHENKTU
Want.,..
in iedere RICHMOND
zijn verwerkt de edele
SL0W-SM0KE"VIRGINIA
tabakken, afkomstig
van de beroemde
WINSTON-SALEM FIELDS USA
Cre dut
ixwt
PEN.-CONGRES TE DUBLIN
Over literatuur met een beperkt gebied
(Van onze kunstredacteur)
Dublin, 10 Juni
XJET probleem van de literatuur der volkeren, wier taal een beperkt ge-
bied bestrijkt (hetgeen dus niet uitsluitend de kleine landen betreft)
is in wezen het probleem van het overbrengen van een literair kunstwerk
van de ene taal in de andere. Dat is gisteren uit hetgeen verscheidene spre
kers in de aula van Trinity College over het literaire onderwerp van het
25ste P.E.N.-congres te zeggen hadden, wel reeds gebleken. Er zullen nog
verschillende sprekers volgen, maar men mag al wel de conclusie stellen
zoals hierboven is gedaan.
Het voorstel tot de geda-chtenuitingen
heeft André Chamson als een oratorisch
vuurwerk over de luisteraars uitgestort.
Even brillant, even verblindend, en spoe
dig vervluchtigend. Want men kan wel
uitgaan van de vloek van Babylon, ten
gevolge waarvan de mensheid is ver
splinterd, welke vloek tegelijkertijd een
zegen voor de mensheid is geworden
omdat de wereld armer zou zijn als allen
dezelfde taal zouden spreken, doch zal
men ondanks de hoogmoed van de
bouwers van Babels toren de gedachten,
idealen van andere volkeren willen
kennen. En als Chamson, zelf Proven-
gaal, die in het Frans en in het Proven-
gaals publiceert, zich dan trots beroept
óp Mistrals Branche des Oiseaux, aan
welke 'hoogste tak de rijpste vruchten
hangen voor de vogels, die haar berei-
tussen de spelers lopen, close-ups ma
ken, op het toneel op een stoel klimmen
en werken met zoveel lampen als zij
nodig hebben; de directeuren der gezel
schappen gaan daar uit van de ge
dachte, dat de fotografen de enigen zijn,
die iets zichtbaars van de voorstelling
voor het nageslacht bewaren. Hoe juist
dat is, ziet men op deze tentoonstelling,
waar men uit de serie beelden de sfeer
en stijl van een gehele voorstelling wel
haast tot in détails kan reconstrueren.
Zo lang de Nederlandse fotografen niet
dezelfde vrijheid genieten, zullen zij nooit
in staat zijn een zo voortreffelijke docu
mentatie van het leven op de planken
te maken als hun buitenlandse collega's.
De foto's zijn doelmatig, zij het niet bij
zonder fraai, opgehangen. Men excuseert
dit laatste gaarne, wetende dat de geld
middelen maar bescheiden zijn, en dat
de geestdriftige samensteller van de
collectie, Wolfram von Zastrow, met
foto's, schotten en al in een kleine auto
an festival naar festival moet trek
ken. Zijn doel is geweest, aan te tonen,
dat het „theater" (dit on-Nederlandse.
maar noodzakelijke verzamelwoord
moest maar eens worden geadopteerd!)
van Europa niet de prestatie van één
land, maar van een internationale cul
tuur is; daarin is hij voortreffelijk ge
slaagd. De collectie blijft veertien dagen
in het Rijksbureau voor Kunsthistori
sche Documentatie aan de Korte Vijver
berg in Den Haag en verhuist dan naar
de hoofdstad, waar zij in het Stedelijk
Museum onderdak zal vinden.
Drukbezochte vergadering Hol landsche Maatschappij
van Landbouw te Rotterdam
(Van onze correspondent)
Rotterdam, 10 Juni.
Hollandsche Maatschappij van
Landbouw heeft gisteren te Rotter
dam een drukbezochte bijeenkomst
gehouden, welke was aangekondigd als
een buitengewone vergadering in ver
band met de watersnood en waarin in
het belang van de getroffen afdeling het
ontwerp van Wet op de watersnood-
schade, dat over enkele dagen in de
Tweede Kamer zal worden besproken,
aan een beschouwing is onderworpen en
op talrijke punten werd gecritiseerd. De
heer J. A. van Nieuwenhuyzen, voorzit
ter van de landbouwherstelcommissie
van de Stichting van de Landbouw beeft
het óntwerp punt voor punt besproken
en er op gewezen, dat een deel van het
ontwerp tot pessimisme stemt. Men is
van oordeel, dat de uitvoering van deze
wet zal leiden tot verarming van het ge
troffen gebied. Andere sprekers waren
van oordeel, dat de wet niet de beloften
brengt, welke in de regeringsverklaring
van Februari j.l. zijn gegeven. De ramp
zou nationaal worden gedragen, hetgeen
volgens enkele sprekers niet het geval
was. Grote waardering heeft men voor
de vele Nederlanders, die hun bijdragen
hebben geleverd aan het rampenfonds.
De heer Van Nieuwenhuyzen wees
o.a. op de noodzakelijkheid, dat in de
wet wordt opgenomen een positief recht
op huisraadschadevergoeding, die ge
regeld naar de objectieve maatstaven
een redelijk niveau moet bereiken en
daarnaast vatbaar dient te zijn voor be
roep. De getroffene mag ter vermijding
van de zo zeer ook door de regering on
gewenst geachte sociale en economische
repercussies in de geteisterde gebieden
niet verarmen tengevolge van kosten,
welke hij als noodzakelijk gevolg van de
ramp vergeefs moet maken.
De Stichting voor de Landbouw denkt
hierbij aan de zeer ernstige toestand,
waarin de akkerbouwbedrijven, die een
of meerdere jaren geen, een gedeeltelijke
of slechts een zeer extensieve bedrijfs
voering' zullen kunnen bewerkstelligen,
verkeren; aan de weidebouw, waarbij in
het kader van het herstel veelal de voor
keur moet worden gegeven aan het
houden van jong vee. waardoor geduren
de enige tijd de melkopbrengst en in het
bijzonder ook aan de fruitteelt, waar
enkele jaren met herinplant moet wor
den gewerkt en opbrengst van betekenis
gedurende die periode ontbreekt.
De heer Van Nieuwenhuyzen betoog
de o.a. in zijn rede, dat de wet op de
oorlogsschade niet heeft voldaan. De
gedupeerden van de watersnood zijn er
veelal niet beter aan toe, dan de door de
oorlog gedupeerden, bovendien zrjn de
meeste door de oorlog gedupeerden
thans wederom watersnoodslachtoffers.
Spreker betoogde voorts nog, dat na de
drooglegging der onder water gelopen
gebieden na de oorlog pas na enkele
jaren panden afwijkingen begonnen te
vertonen. Het is gewenst, dat bij de
schaderegeling thans met deze weten
schap rekening wordt gehouden.
Spreker sprak voorts de hoop uit, dat
men een bevredigende regeling zal vin
den ten aanzien van de kostprijsbereke
ning. Gezien de huidige resultaten in de
landbouw kan het jaren duren eer er
weer van een behoorlijke productie zal
kunnen worden gesproken. Een uit
kering van 75% van het verschil achtte
spreker niet juist. Dit moet minstens
90% zijn. Ook is het gewenst, dat bij
totale vernieling van grond geen geld
wordt uitgekeerd maar andere grond ter
beschikking wordt gesteld. Een ver
deling van de schadeuitkering tussen
eigenaar en pachter van boomgaarden
a.chtte spreker evenzeer nodig. De rege
ling-schade aan gebouwen noemde spre
ker practisch onaanvaardbaar. Hij toon
de dit met enkele voorbeelden aan. Een
landbouwer, die over een oude boerderij
beschikte, welke uitstekend voldeed, zal
30 of 40 duizend gulden moeten bijdra
gen voor de bouw van een geheel nieuwe
boerderij. Iemand wiens boerderij zwaar
werd beschadigd, zal meer moeten be
talen, dan degene wiens boerderij totaal
werd verwoest.
ken kunnen, zal men die vruchten, die
deze vogels plukken ook willen kennen.'
Voor zover !het de kleine landen be
treft heeft de Ierse woordvoerder het
juiste beeld gevonden: onze literatuur
is gelijk een brief in een fles, welke men
in zee werpt met een boodschap voor de
toekomst. Deze Ier is er zich van. bewust
dat bet wachten nog is op de Ierse
Dante of de Ierse Ibsen. De Engelsman
Anthony Thorne, vertegenwoordiger van
een land met stellig geen beperkt ge
bied van verstaanbaarheid, richtte zijn
aandacht op de kunst van vertalen. Ver
talen is even moeilijk als het overbren
gen van de ene kunstvorm in de andere.
Het is nu eenmaal immers zo, dat bij het
vertalen van wijsgerig werk minder ver
loren gaat dan bij het vertalen van wer
ken der verbeelding.
Prof. Liam O'Briain (van. University
College te Dublin) sprak van een ge
compliceerde aangelegenheid, waarbij de
stervende talen als het Catalaans, het
Welsh en het Schots Gaelic het moei
lijkste probleem vormen. Commercieel
gesproken zou er een markt moeten wor
den gevormd voor de literaturen van
de volkeren met een beperkt gebied van
verstaanbaarheid. Aan deze gedachte
zouden wij de overweging willen ver
binden, dat de taal, die nog waarlijk
verbonden is, of weer gebonden kan wor
den aan de cultuur van een land, (wat
dit laatste betreft denken we aan het
Iers, het moderne Hebreeuws, het Indo
nesisch) dus zonder een gekunstelde,
opzettelijke en dus schijnbare herleving,
als uitdrukkingmiddel voor de letter-
POLITIEK GELUID OP
BRUSSELS ZANG
FEEST
Het Comité voor nationale actie en
waakzaamheid, waarin vertegenwoordi
gers der Belgische verzetsbeweging zit
ting hebben, heeft burgemeester baron
Van de Meulebroeck van Brussel een
schrijven gezonden waarin hem wordt
verzocht het Vlaamse zangfeest, dat
14 Juni op de Grote Markt te Brussel
wordt gehouden, te verbieden. Volgens
genoemd comité zouden zich onder de
organisatoren van het zangfeest twee
beruchte collaborateurs bevinden. Het
comité spreekt de vrees uit, dat de bij
eenkomst door het toedoen van Vlaamse
extremisten, die zich onder de zangers
zouden mengen, zal ontaarden in een
demonstraatle ten gunste van een am
nestie der „incivieken", die thans nog
in de gevangenis verblijven. Het bestuur
van „De Dag van het Vlaamse lied",
dat het zangfeest te Brussel organiseert,
heeft intussen een persconferentie ge
houden tijdens welke het met nadruk
heeft verklaard niets te maken te heb
ben met de Vlaamse extremisten.
kundigen van zo grote betekèrws zal zijn,
dat men de Branche des Oiseaux in alle
boomgaarden ter wereld zal vinden.
Vooralsnog zullen wij ons tevreden die
nen te stellen met „transfusie" gelijk
Victor E. van Vriesland zijn vertalingen
zo kenmerkend heeft genoemd.
Aankoop van kunstwerken
door Amsterdam
Volgens systeem van
inzending
Op advies van de Amsterdamse Kunst-
raad hebben Burgemeester en Wethou
ders besloten, bij wijze van proef voor
één jaar, de aankoop van werken van
beeldende kunst (met uitzondering van
beeldhouwwerken) ten behoeve van
het gemeentelijk bezit te doen plaats
vinden volgens de procedure van alge
mene inzending. Iedere beeldende kun
stenaar zal gerechtigd zijn daartoe in te
zenden: maximaal drie schilderijen of
aquarellen of gouaches of pastels; ma
ximaal twaalf stuks grafisch werk, of,
ïndien..men ook tekeningen wil inzenden,
maximaal zes tekeningen, plus maxi
maal zes stuks grafisch werk.
Tot deze inzending worden toegelaten
zij, die te Amsterdam of in een der
randgemeenten wonen of werkzaam
zijn. De plaats van inzending is het
Rjjksmuseum; de data van inzending
zijn 6 en 7 November telkens tussen 10
en 5 uur aan de linker ingang Stadhou
derskade.
De -commissie van beoordeling zijn
op advies van de Amsterdamse Kunst-
raad bij wijze van proef voor één jaar
samengesteld uit beeldende kunstenaars,
die niet als vertegenwoordigers van or
ganisaties of verenigingen optreden.
Voor de aankoop van schilderijen, enz.
is een bedi-ag van 20.000 voor die van
tekeningen er grafiek een bedrag van
4.000 beschikbaar.
Het is, met het oog op mogelijke aan
koop, de bedoeling dat de kunstenaar
er zich rekenschap van geeft, dat de
door hem ter beoordeling in te zenden
werken qualitatief van dien aard moeten
zijn, dat zij een plaats in het Stedelijk
Museum kunnen worden waardig ge
keurd. De inzenders kunnen er wat
de schilderijen, enz. betreft mede
volstaan, hun werken onïngeljjst in te
zenden, onder toevoeging van een op
gave van titels en gewenste prijzen in
een begeleidende brief. Het prijsvoorstel
dient met inachtneming van redelijke
grenzen te worden gedaan.
(Ingez, med.-advertentie)
i Vermoe
Kunstsaal Hamdorff veertig jaar
Laren, 10 Juni
TIJDENS een gister
middag te Laren ge
houden persbijeen
komst in verband met
het veertigjarig jubileum
van de Kunstzaal Ham
dorff aldaar, werd ge
constateerd dat wijlen
Jan Hamdorff, toen hij
veertig jaar geleden de
kunstzaal bouwde en de
tuindanoing inrichtte,
daarmede te kennen gaf,
dat er z.i. een 'wissel
werking toerisme-kunst
mogelijk was. De geschie
denis heeft Jan Hamdorff
gelijk gegeven. Op een
geheel nieuwe wijze,
welke aanvankelijk aan
veel critiek onderhevig'
was wijlen prof. Hec
tor Treub noemde het
Laren van toen de Zee
dijk van het Gooi werd
naast het zakelijke be
lang ook dat van de kun
stenaar op doeltreffende
wjjze gediend. Dit is de
jaren door zo gebleven.
Maar de veranderde
tijden eisen nieuwe
methoden. De zomertuin
is tegenwoordig geen vol
doende attractie meer en
men zal nieuwe wegen
moeten vinden. In de
plaats van een tuindan
oing verwacht men dat
een speelzaal naast de
kunstzaal een heilzame
wisselwerking tussen
toerisme en kunstenaars-
belang opnieuw zou acti
veren. Een stichting tot
de aanbouw van ateliers
voor jongere Gooise kun
stenaars, gefinancierd
uit de revenuen van een
Goois Casino, zou daar
van een der direct be
reikbare resultaten kun
nen zrjn.
Het jubileum van de
kunstzaal zal gevierd
worden met een reeks
tentoonstellingen, waar
van de eerste a.s. Zater
dag wordt geopend en
werk bevat van de jury
leden van 1913, die thans
niet meer in leven zijn.
Het 40-jarig bestaan van
de zomertuin woi'dt ge
vierd met het optreden
van Lou van Burg, „ve
dette américaiine" van
Josephine Bakers gezel
schap, van de Franse
kunstenares Lüy Fayol,
het cabaret van André
Pasdoc en ten slotte van
het Weense literaire ca
baret Die kleinen Vier.