DE MAASBODE
Rhee's ia wordt definitief neen
De Kerk neemt stelling tegen
het communisme
DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Viswinkels tot
7 uur open
Werkloosheid
daalde weer
Nederlandse zaakgelastigde uit
Sofia teruggeroepen
Britse Gemenebest-conferentie feit
van wereldbetekenis
Concreet plan te wachten voor
„gesprek" met Rusland
Taft over cle onmacht der V.N.
Dalla Torre over de katholieke
plicht de eenheid te bewaren
85ste JAARGANG No. 31541
ZATERDAG 6 JUNI 1953
VEERTIEN PAGINA'S
De KANTOREN van „De Maasbode" zijn gevestigd:
Rotterdam, Kortenaerstraat 1, tel. No. 25270; Amsterdam
Singel 93, tel. No. 31945; 's-Gravenhage, Stationsweg 79,
tel. No.- 115U61; Haarlem, KI Houtweg 7, tel. No. 19396.
Postgiro 9U95 Postbusnummer 723
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Nederland
6.65 per kwartaal, 2.25 per maand of 0.52 per week.
Voor het buitenland hoger. Losse exemplaren 13 ct.
De ADVERTENTIEPRIJS op gewone kolombreedte
bedraagt U.55 per m.m. hoogte. Ingezonden Medede
lingen op redactionele kolombreedte dubbel tarief Bij
contract lagere tarieven. Alle advertentie-orders worden
afgesloten en geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
hel Advertentiewezen.
IETS HOGERE TEMPERATUREN
De weerverwachling van het KNMI, geldig tot heden
avond, luidt:
Droog, wisselend bewolkt en weer iets hogere middag-
temperaturen. Zwakke tot matige wind uit Noorde
lijke richtingen.
Zondag 7 Juni: Zon op 4.22 uur, onder 20.56 uur.
Maan op 1.36 uur. onder 16.19 uur.
Maandag 8 Juni: Zon op 4.21 uur, onder 20.57 uur.
Maan op 1.55 uur, onder 17.46 uur.
J
Ongunstig nieinos uit Korea
Hij doet tegenvoorstellen, o.a. voor
defensieverdrag met V.S.
*fa de berichten, waarin gezegd werd, dat de president van Zuid-Korea,
Rhee, tot tekenen van de wapenslilstandsvoorstellen der geallieerden bereid
was, komt thans een Reuterberieht uit Washington melden, dat de Zuid-
Koreaanse ambassade aldaar een latere verklaring van Rhee heeft
gepubliceerd, waarin deze zegt, dat de voorstellen der Verenigde Naties
voor een wapenstilstand onaanvaardbaar zijn. Rhee doet in deze ver
klaring een aantal tegenvoorstellen. Onder meer wenst hij de gelijktijdige
terugtrekking van de troepen der V. N. en van de Noordelijken, onder
voorwaarde, dat van te voren een verdrag van wederzijdse bijstand lussen
Korea en Amerika wordt gesloten.
verklaringen van de president. Dit is ech
ter slechts een voortzetting van de ver
warring, die deze week werd veroorzaakt
door de verschillende leden van Rhee's
kabinet. Zo sprak de waarnemende pre
mier, Pjoeng Joeng Tai, verklaringen van
Rhee tegen en dementeerde Pjoeng's se
cretaris op zijn beurt de verklaring van
de waarnemende premier.
Morgen nieutv beraad
Zaterdagochtend zyn de Noordelijke en
Zuidelijke onderhandelaars te Pan Moen
Djon gedurende negentien minuten bijeen
geweest. De vergadering werd op verzoek
van de Noordelijken tot Zondag verdaagd.
De Zuid-koreaanse afgevaardigde, gene
raal Tsjoi, was wederom niet aanwezig.
Zuid-Korea, aldus de verklaring, dient
het recht te hebben de strijd zelf voort, te
zetten als de voorstellen van Rhee niet
worden aanvaard. Wel zou Zuid-Korea er
de voorkeur aan geven, dat zijn bondge
noten actief aan de Zuidkoreaanse zijde
blijven strijden voor een gemeenschappe
lijk doel. Het land kan in ieder geval niet
blijven .staan bij het dode punt van de
verdeling in twee gebieden, aldus de
president.
De door de Zuidkoreaanse president
gestelde voorwaarden voor een defensie
verdrag houden in, dat Amerika zich
verbindt om automatisch in te grijpen,
als „het Koreaanse schiereiland aange
vallen wordt door een of meer landen"
en dat Korea wapens, uitrustingen en
militaire installaties zal ontvangen.
Voorts stelt Rhee voor, dat de Ameri
kaanse marine en 'luchtmacht in het land
zullen blijven, totdat een Koreaanse
marine en luchtmacht op voldoende
wijze opgebouwd is om een mogelijke
aanval te verhinderen.
Uit Seoel wordt gemeld, dat de offi
ciële woordvoerder voor president Rhee.
Kark Hong Lie, de hierboven aangehaal
de in Washington uitgegeven verklaring
■Is „inderdaad afkomstig van de presi
dent" heeft bestempeld. „Deze verkla
ring geeft, in afwijking van alle verwar
ringstichtende andersluidende berichten,
de uiteindelijke houding van de presi
dent weer", aldus de woordvoerder: „Zij
vervangt dus ook alle vorige verkla
ringen van Rhee".
Intussen is de „definitieve afwijzing"
ook in Zuid-Korea gepubliceerd.
De president heeft Zaterdag in Seoel een
lange kabinetsvergadering voorgezeten- De
resultaten hiervan zijn nog niet bekend.
Waarnemers zijn verbijsterd door de
opeenvolgende, elkaar tegensprekende
Op grond van de winkelsluitingswet is
by K.B. bepaald, dat winkels, waar uit
sluitend of in hoofdzaak, vis en viswaren
plegen te worden verkocht op werkdagen
tot 's avonds 7 uur geopend mogen zyn.
Dit geldt van Maandag a.s. af.
Generaal Vandenberg
acht defensiebesnoeiing
„onaanvaardbaar
risico
Generaal Ho.yt Vandenberg, de afgetre
den stafchef van de Amerikaanse lucht
macht, heeft Woensdag en Donderdag
tijdens „hearings" voor de subcommissie
voor de toewijzingen zich met kracht te
gen de voorgestelde bezuiniging op de
gelden voor de luchtstrijdkrachten ge
keerd en gezegd, dat deze maatregel het
strategische luehtmachtconiniando bene
den de grenzen van een aanvaardbaar
„berekend risico" zou brengen.
Vandenberg las enkele passages voor
uit een „zeer geheim" telegram van de
bevelhebber van het commando 'voor de
strategische luchtmacht, generaal Curtis
Lemay. Hierin stond o.ui. dat de voorge
stelde beperking met 57 ..Wings" een
„vermeerdering van het berekend risico"
zou zijn „tot een punt waar het niet lan
ger aanvaardbaar is".
De Rosenberg-affaire
Hof weigert uitstel van
executie
Het Hof van Appèl te New York heeft
Vrydag geweigerd de terechtstelling van
het echtpaar Rosenberg te doen uitstel
len. "De executie, door middel van de
electrische stoel in de Sing Sing-gevan-
genïs, is, zoals bekend, bepaald op 1?
Juni.
Wel is aan de verdediger van de Ro
senbergs door het Hof van Appèl mee
gedeeld, dat hij een verzoek om uitstel
kan richten tot het Hooggerechtshof. Dit
hof heeft echter al drie maal geweigerd
de zaak opnieuw in behandeling te ne
men.
Vrijdag werd William Perk. een 34-
jarige oud-ihoogleraar aan de Columbja-
universiteit en desksundige op het gebied
van straalmotoren, wegens meineed in
de spionnage zaak der Rosenbergs tot
vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij
had een federale jury meegedeeld, dat hij
Julius Rosenberg en Morton Sobell niet
kende.
Washington gelooft in
spoedig bestand
Wat de onderhandelingen te Pan
.Moen Djon zelf betreft, heerst te
"Tashington een onmiskenbare sfeer
van optimisme In verschillende poli
tieke kringen sprak men gisteren de
verwachting uit, dat een bestand
binnen enkele dagen getekend zou
kunnen worden. Dat de inmiddels
te Washington gepubliceerde her
roeping van de aanvankelijke bereid
verklaring van president Rhee om
een eventueel bestand mede te zullen
tekenen, nieuwe moeilijkheden
schept, lijkt echter buiten twijfel.
Amerikaanse
werkgevers in ons land
Op uitnodiging van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers, het Centraal
Sociaal Werkgevers-Verbond, het Ka
tholiek Verbond van Werkgevers-Vak
verenigingen en het Verbond van Prot.
Christelijke Werkgevers in ons land,
brengt het uit vier personen bestaand
presidium van de „National Association
of Manufacturers" 'de centrale in
dustriële ondernemersorganisatie in de
Verenigde Staten een bezoek van een
tweetal dagen aan ons land.
Zy werden gistermiddag in hotel Witte-
brug in Den Haag begroet door de heer
Twijnstra namens de vier centrale werk
geversverbonden in ons land. Deze be-,
groette in het bijzonder de heren Cla
rence Hunter hoofd van de M, S. A.-mis-
sie in ons land, de minister zonder por
tefeuille. mr Luns, de vertegenwoordi
gers van de ambassade der ver. Staten
in ons land, dr H. M. Hirschfeld en
secretaris-generaal van het ministerie
van Buitenlandse Zaken.
De heer Twijnstra noemde het con
tact tussen de industriëlen zeer belang
rijk. Van bijzonder belang is dat contact
omdat de bonden met de Amerikaanse
ondernemers nog nooit zo nauw geweest
zijn als thans. In dit verband herinnerde
hjj aan het plan Marshall en aan de
Amerikaanse investeringen in. ons land.
Vervolgens hield minister Luns een
toespraak, waarin hü o.a. zeide te hopen
dat de Amerikaanse gasten zullen vast
stellen, dat ons land een politiek en eco
nomisch klimaat heeft, dal voor meer
Amerikaanse investeringen gunstig is.
Ook sneed de bewindsman het probleem
der Amerikaanse invoerbeperking aan..
Eind Mei bedroeg het aantal by de ar-
beidsbureaux geregistreerde werkloze
mannen 62.527 tegen 75.785 op 30 April.
In dit cyfer van 62.527 zyn 749 geëva-
cueerden uit de noodgebieden begrepen.
Daarenboven waren op 31 Mei 17.314
personen werkzaam op de objecten van
rijksdienst uitvoering werken tegen
22.216 op 30 April.
De daling van het werkloosheidscijfer is
evenals in de vorige maanden voorname
lijk toe te schrijven aaiijbet gunstiger sei
zoen, voorts aan de uitbreiding van de be
zetting op een aantal openbare werken en
aan de inschakeling van arbeidskrachten
bij herstelwerkzaamheden in het nood-
gebied.
De vraag naar "mannelijk personeel steeg
van 18.293 tot 20.562.
De relatieve werkloosheid was eind Mei
het hoogst in Groningen met 28 werklozen
per 1000 mannelijke beroepsbeoefenaren
en het laagst in Zeeland met 7 en Lim
burg en Drente met beide 11, terwijl het
rijksgemiddelde 20 bedroeg tegen 24 op 30
Apr-ill.
Bulgarije beschuldigt hem van spionnage
Een woordvoerder van het departement van Buitenlandse Zaken in
Den Haag heeft gisteravond bevestigd, dat de Nederlandse regering van de
Bulgaarse autoriteiten een verzoek heeft ontvangen de beer A. M. E. Brink,
de Nederlandse zaakgelastigde in Sofia, terug te roepen omdat hij in
Bulgarije als „persona non grata" beschouwd wordt, daar hij betrokken
zou zijn bij spionnage-activiteiten.
Dit bericht was door het semi-officiële Joegoslavische persbureau
„Joegopress" de wereld ingestuurd. Volgens internationaal gebruik, aldus
de Nederlandse woordvoerder, heeft de Nederlandse regering de beer Brink
direct doen terugroepen. Ten stelligste werd door de woordvoerder ont
kend, dat de zaakgelastigde in enige vorm van spionnage betrokken
geweest. De gronden door de Bulgaarse regering voor haar besluit ai
gevoerd, zijn dan ook van die aard, dat Harer Majesteits gezant in Sofia,
die te Belgrado resideert, reeds een voorlopig protest tot de Bulgaarse
autoriteiten heeft gericht.
In tegenstelling met het bericht van liet Joegoslavische persbureau, dat
Nederland voorts besloten zou hebben de diplomatieke vertegenwoordiging
in Bulgarije op te heffen, deelde de Nederlandse woordvoerder mede, dat
dit niet bet geval is. Vooralsnog kunnen echter geen verdere mededelingen
worden gedaan omtrent de nader door de Nederlandse regering te nemen
stappen
(Van onze correspondent)
LONDEN, Juni 1953
Een nieuwe Gemenebest-conferentie is in de Britse hoofdstad begonnen;
de derde in anderhalf jaar tijds en de tweede bijeenkomst van de premiers
van het Britse wereldrijk sinds de oorlog. Groot-Brittannië, Canada, Zuid-
Afrika, Australië en Nieuw-Zeeïand nemen er aan deel, maar ook India,
Pakistan, Ceylon en Zuid-Rhodesia. De besprekingen zullen tot en met
Dinsdag a.s. voortduren en dragen hetzelfde geheime karakter als kabinets
zittingen.
Wie, zoals wij, de „Queen's Procession"
in de Westminster Abbey heeft gezien, en
de lange kroniqgsstoet door de Londense
straten, kan niet anders dan onder de in
druk komen van de uilgestrektheid van
het Britse wereldrijk. In cijfers uitgedrukt
p li i.ij mi «imi i n
Methode om datum en
aard van A-bom
explosies vast te stellen
De radio-actieve sporen, die zich na de
explosie van een atoombom in de lucht
verspreiden en geleidelijk over de ganse
wereld komen, maken het mogelijk om
datum en aard van een ontploffing precies
te bepalen, aldus verklaarde prof. dr
Riezler, van de universiteit van Bonn,
Vrijdag te Essen. Steeds kon negen dagen
na een ontploffing in Amerika de aanwe
zigheid van die sporen in dc lucht boven
West-Duitsland vastgesteld worden.
Volgens prof. Riezler mag worden aan
genomen, dat de exploisieve kracht van
een waterstofbom ongeveer 100 maal zo
groot is als van een gewone atoombom.
Desondanks bestaat er niet veel verschil
tussen de straalwerking van de beide bom
men. De gamma-stralen van een atoom
bom hebben een dodelijke werking tot op
mMmm
Donderdagavond 21.84 uur heeft men de
ringdijk om de haven van Zierikzee door
het invaren van de laatste twee pontons,
welke uit vier en uit drie caissons be
stonden, afgesloten. Door deze afsluiting
is de haven van Zierikzee veiliggesteld.
Het moment van de afsluiting.
staat het Engelse Imperium voor zeshon
derd millioen mensen op 't ondermaansè.
Het beslaat een vierde gedeelte van het
aardoppervlak en heeft dertig procent
van de wereldhandel in handen.
Een staatkundige of politieke eenheid
is dg „British Commonwegltl». of Nations"
natuurlijk niet. Alle ledenstaten zijn auto
noom, ook al erkennen de meeste (India
is tot nu toe de enige uitzondering) ko
ningin Elizabeth II als souverein. Maar
het Gemenebest heeft wel enorme bete
kenis gekregen door de morele en vooral
economische en financiële banden, welke
de zelfstandige delen onderling verbin
den. Behalve Canada, dat een dollarland
is, behoren alle Gemenebestlanden tot het
sterïingbloc. En het is deze economische
en financiële verbondenheid, welke het
Gemënebest een positie van macht en
invloed in de wereld geeft. Zij is welis
waar niet meer zo sterk als in vroegere
jaren, doch, toch altijd nog sterk genoeg
om een stempel op de internationale po
litiek te drukken.
In dit licht bezien, is de Gemënbest-
conferentie, welke thans in Londen ge
houden wordt, van wereldbetekenis.
Want, ondanks het feit, dat er geen of
ficiële agenda bestaat, zullen dc pre
miers voornamelijk over de internatio-
naal-politieke situatie beraadslagen, in
het bijzonder over de voorgenomen con
ferentie der Westerse Grote Drie in
Bermuda.
Het liefst zou Sir Winston hier als
woondvoerder van het hele Britse Impe
rium naar toe gaan. Dit zou zijn onder
handelingspositie tegenover Amerika aan
merkelijk versterken, terwijl zijn voor
stel om tot een samenspreking tussen
Oost en West te komen, grotere levens
kansen en meer perspectief zou krijgen.
Wat dit laatste betreft, schijnen er geen
moeilijkheden te overwinnen te zijn. En
geland heeft de steun van alle Gemene
bestlanden gekregen, met name van India',
Pakistan en Ceylon. In tegenstelling met
Amerika zijn deze staten de mening toe
gedaan, dat aan een samenspreking der
Grote Vier niet noodzakelijkerwijs con
cessies van de kant van Rusland vooraf
behoeven te gaan. De door Sir Winston
voorgestelde benaderingsmethodehe:
zoeken naar een oplossing van elk afzon
derlijk probleem dus, houdt volgens ge
noemde Gemenebestlanden beloften in er
het zou dwaasheid zijq haar niet te pro
beren. Elke kleine vermindering der we
reldspanning zou verademend werken en
de hoop op een uiteindelijk vergelijk le
vendig houden.
Wat echter grotere inspanning vergt, is
een zodanig voorstel in Bermuda te doen,
dat ook Amerika meer voor een nieuwe
samenspreking met Rusland zal ge
voelen,
Naar waarnemers verwachten, zal
op de Gemenebest-conferentie dan ook
een concreet plan worden ontworpen,
dat o.m. inhoudt onder welke voor
waarden Engeland .bereid is met Rus
land tc praten en Jp welke punten het
de Sovjet-Unie eventueel tegemoet
willen treden.
De Engelse strubbelingen in Egypte en
de verdediging van het Nabije en Verre
Oosten zullen ook op de Gemenebest
conferentie worden aangesneden. India.
Pakistan en Ceylon benaderen het Anglo-
Egyptische geschil anders dan Australië,
Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika'. Ziet de
laatste groep landen alleen maar de stra
tegische realiteiten, welke bij het conflict
betrokken zijn. de eerste groep neemt in
de eerste plaats van de kant van 't volks
besef de moeilijkheden in ogenschouw en
kan weinig met het Britse standpunt sym
pathiseren.
De financiële en economische positie
van het sterlinggebied zal tenslotte op
de laatste conferentie-dag onder de loupe
worden genomen. Belangrijke monetaire
beslissingen worden er niet verwacht, ter
wijl het ook niet in de bedoeling zou lig
gen nieuwe import-restricties in te voe
ren. De betalingsbalans-positie van he
sterling-gebied is de laatste anderhalf
jaar aanmerkelijk gunstiger geworden.
Het dollar-probleem is weliswaar niet op
gelost, maar de dollar-positie is toch
enorm veel verbeterd.
Waarnemers vragen zich inmiddels af,
of Zuid-Afrika en Pakistan op deze con
ferentie al de wens kenbaar zullen ma
ken om. evenals India, tot de republi
keinse staatsvorm over te gaan. Het stre
ven dezer beide landen is hier al geruime
tijd op gericht, ook al zal het voorlopig
niet in de bedoeling liggen uit het Ge
menebest te treden.
Vrijdag is in Tiel door de gezamenlijke
notarissen de jaarlijkse grote kersenver
koping gehouden. De belangstelling van
koperszijde was hiervoor zeer groot. De
prijzen van de grotere percelen waren
over het algemeen hoger dan die van het
vorige jaar. Voor Duitse kersen werd ge
middeld 14—18 ct. per kg., zwarte kersen
een afstand van 1.5 km." Bij een waterstof- 811 ct. en Meikersen 6—10 ct. per kg. op
bom is deze werking niet veel groter. I het hout besteed.
Kersenverkoping
„op 't hout"
Hogere prijzen in Tiel
De leider van de republikeinse meer-1 over het recht van veto tegen onze poli-
derheid in de senaat, Robert Taft, heeft tiek".
Vrijdag in een verklaring aangedrongen De verklaring van Taft was bedoeld als
op een Brits-Amerikaans militair verdrag een verduidelijking van zijn rede van 26
voor het gebied van de Stille Oceaan. j Mei jl„ waarin, hij o.m. zeide dat de V.S.
Taft zei in zyn verklaring, dat, indien 1 de V.N. maar moesten vergeten, wat de
Amerika zich van dc V.N. zou kunnen j strijd in Korea betrof, als de bestandsbe-
„Iosmaken", het reeds verdragen had met sprekingen zouden mislukken.
Australië, Nicuw-Zeeland, Japan en de In de verklaring van Vrijdag ontkende
Philippynen, en „een zeer definitieve Taft. dat bij ooit gepleit had voor
verstandhouding met de Fransen in Indo-
China".
De senator is van mening, dat de V.S.
,.de vrijheid moeten hebben om een ver
drag met de Britten te sluiten", indien dit
enigszins mogelijk is, om een gedragslijn
voor de kwesties in het Verre Oosten te
bepalen.
„Een verbond heeft dit voordeel boven
litiek van „alleen doen", zoals door pre
sident Eisenhower was gesuggereerd. Vol
gens hem hadden de V.N. bewezen, dat
zij niet in staat zijn agressie tegen te hou
den. Hij voegde er aan toe, dat het „be
lachelijk" was zulke landen als India,
„die zeggen dat zij in het geheel niet aan
de zijde van de V.N. staan, maar neu
traal zijn", aan bestands- en vredesonder-
de V.N., dat elk lid zijn mening kan uiten handelingen te laten deelnemen,
en niemand een veto kan uitspreken, al- Taft besloot zyn verklaring met te zeg-
dus Taft, en hij vervolgde: „Ik ben van |.gen, dat de V.N. „een nuttige taak ver-
mening dat we moeten proberen mét j richten als een gemeentevergadcring op
Groot-Brittannië samen te werken in een j de wereld, maar dat de organisatie een
militair verbond in het Oosten, maar-niet onmogelijk wapen is tegen krachtdadige
zodanig, dat Groot-Brittannië beschikt 1 agressie".
III (Slot)
Van onze Romeinse correspondent)
ROME, Juni 1953.
„Het Communisme bewijst in al zijn uitingen en daden het volstrekt
anti-humane en onverzoenbare anti-christelijke karakter van het
Marxisme.... Het is derhalve de heilige eu onontkoombare plicht van al
diegenen, die er de kennis en de bevoegdheid voor hebben, om de grote
massa van het kiezersvolk voor te lichten opdat het goed wete aan wolkc
zijde in werkelijkheid de ware vrijheid tc vinden is.... Vï'ie de christelijke
beschaving wil redden en veiligstellen kan en mag op geen enkele wijze
met het Communisme samenwerken...." aldus een herderlijk schrijven
van de Bisschop van Acquapendente, die hierin zijn gelovigen „op zware
zonde" verbiedt om op de met name genoemde Italiaanse Communistische
Partij te stemmen bij de naderende Parlementsverkiezingen.
De plaatselijke communistische candi-
daten hebben na het verschijnen van deze
Herderlijke Brief, de bisschop officieel
aangeklaagd wegens het overtreden van
enkele artikelen van de kieswetten, van
het Concordaat en (dus) van de grond
wet.
Het is duidelijk, dat dit de nieuwe
tactiek is van de party in deze verkie
zingscampagne. Het gehele Episcopaat
van Puglie, onmiddellyk gevolgd door
dat van Calabrië en de bisschop van
Asti waren reeds eerder aangeklaagd.
En er zullen nog tal van dergelijke aan
klachten komen: als straks de zekere
vrijspraak komt, zyn de verkiezingen
reeds lang achter de rug
Men heeft de kerkelijke autoriteiten,
(niet alleen de Italiaanse bisschoppen,
doch ook het Vaticaan) in 1948 verwe-
dat zij hadden nagelaten hun ge
lovigen tijdig en met voldoende duidelijk
heid te wijzen op hun plicht. Ook het
fameuze Decreet van het H. Officie,
waarbij de Excommunicatie wordt uit
gesproken over allen, die op welke wijze
dan ook het Communisme aanhangen,
steunen of propageren, kwam aldus ve
ler mening in feite te laat. Het kwam
inderdaad eerst na de critieke verkie
zingen van April 1948 (En na de om
wenteling in Tsjecho-Slowakye
Of dit verwijt gegrond is. doet thans
weinig meer ter zake. Vast staat in ieder
geval, dat de Kerk thans zeer-zeker niet
te laat is gekomen. En dat Haar ver
maningen en waarschuwingen aan dui
delijkheid niets meer te wensen over
laten.
Het lot der democratie
In vorige artikelen hebben we uiteen
gezet, hoe de partygroepering op het
ogenblik aan de vooravond dus van
de verkiezingen drie grote „blokken"
te zien geeft. Op de eerste plaats de
extreem-linkse oppositie, die gevormd
wordt door de Communistische Partij,
(P.C.I.). en de Nenni-Socïalisten (P.S.I.)
Deze beide hebben uit zuiver-taetische
overwegingen besloten om ditmaal met
afzonderlijke lijfden uit te komen. Een
farce, (die overigens nog velen zal mis
leiden), want het staat vast, dat het
de communisten zijn, die de zetels zul
len verdelen
Op de tweede plaats is daar het „blok"
van de democratische centrum-partijen:
de Democrazia Cristiana, de Republikei
nen, Liberalen en Sociaal-Democraten.
En ten slotte dan nog het „blok" dat de
extreem-rechtse oppositie vormt en waar
in de Sociale Beweging, (M.S.I.), en de
Monarchistische Partij, (P.N.M.) zich
bevinden.
Deze rechtse combinatie za! nauwe
lijks een 10 pet van do slempten op zich
kunnen verenigen. Maar deze 10 pel
den sluiten om zodoende wellicht toch
nog het vereiste quotient van 50 pet plus
één-stem te bereiken. (En gezien het vol
slagen ontbreken van „principen", zowel
by rechts als bij links, waar alleen de
politieke opportuniteit-van-het-ogenblik
de koers bepaalt, is zulk een alliantie
zeker niet ondenkbaar).
Er bestaat dus een reëel gevaar voor
het lot van de democratie in Italië
want het is overbodig om de consequen
ties voor dit katholieke land te schet
sen van een eventueel samengaan van
de beide opposities. Tegen dit gevaar
waarschuwt de regering en doet dit op
politieke gronden: het behoud van de zo
duur betaalde vrijheden en van de onaf
hankelijkheid en in laatste instantie
van de vrede.
Eenheid!
De Kerk daarentegen gaat dieper. En,
zoals gezegd, er vjordt thans zeer duide
lijke taal gesproken. Het communisme
voert een nïets-ontziende strijd tegen
de Kerk. Het is derhalve aan de gelo
vigen in geweten (en op zware zonde)
verboden het communisme op welke
wyze dan ook te steunen. Ook op nega
tieve wyze, door <en hier gaat het thans
om) bijvoorbeeld niet te stemmen
door zodanig te stemmen, dat de stem
verloren gaat. Hieruit volgt, dat het de
plicht van de katholieken is om hun
stem uit te brengen op de katholieke par
tij, op de Democrazia Cristiana dus.
Volgens velen is het zelfs niet geoorloofd
om te stemmen op een der drie „kleine"
partyen hoewel de Democrazia Cris
tiana zich met deze heeft verbonden.
Deze laatste stelling is op gezagheb
bende wijze verdedigd door de Osser-
vatore Romano, in een serie hoofdarti
kelen van de hand van zijn hoofd
redacteur, graaf Dalla Torre. Hierin
wordt op klemmende wijze aange
toond. dat de katholieken in de om-
standigheden van vandaag en tegen
over de ernstige gevaren, die de Kerk
bedreigen, slechts één plicht hebben
n.l. een volstrekte eenheid van optre
den en handelen. Geen gelovige, die
zich werkelijk bewust is van zijn over
tuiging. mag of kan zyn stem onthou
den aan de katholieke party van De
Gasperi.
En tot de vele katholieken, „die ge-
zouden van doorslaggevende betekenis noeg hebben van de „Democrazia Cristia-
kunnen blijken, indien de beide opposi-na", die ten slotte alléén het land ge-
ties zich na de verkiezingen aaneen zou- j regeerd heeft in de afgelopen vijf jaar);
'tot hen, die ontevreden zijn of persoon
lijke rancune of antipathie koesteren te
gen bepaalde exponenten van deze partij
zegt de Osservatore, evenals de vele
bisschoppen in hun vermaningen trou
wens: juist door allen één te zijn en
door een zo groot mogelijk aantal stem
men aan deze party te geven, zal niet
alleen de mogelijkheid, of liever nog de
zekerheid, worden geschapen tot het her
stellen van begane fouten en het alsnog-
uitvoeren van wat werd nagelaten
maar zal de party bovendien een zeer
grote morele kracht verkrijgen en zul
len vooral ook zij, die door.de katho
lieken tot afgevaardigden in het Parle
ment worden gekozen, zich dieper be
wust zyn van hun verantwoordelijkheid
en van hun plicht!
BUITENLANDSE
KRONIEK
Zwenking naar links
DE WEIGERING van de investituur
door de Franse Nationale Vergadering
aan de president designé Pierre Meït-
dès-Franee heeft in de Franse pers en onge
twijfeld ook "bij de openbare mening een
storm van verontwaardiging ontketend.
Nu zijn wij bij de talloze minister-crisissen
en daarna bij de stemming over de inves
tituur voor eèn nieuwe minister-president
kabinetsformateur aan dergelijke uitbar
stingen wel gewoon geraakt, maar ditmaal
zijn ze toch ongewoon hevig, merkwaardi
gerwijze vooral bij de meer links georiën
teerde bladen.
Dit wordt begrijpelijk, als men het sterr.-
mentableau even overziet. De Nationale
Vergadering telt 525 afgevaardigden. Van
dezen hebben:
119 tegen de investituur gestemd,
301 brachten hun stem voor uit,
191 hebben zich onthouden,
11 hebben niet aan de stemming deel
genomen, en
3 waren buitenslands.
Zeer groot is dus het aantal afgevaardig
den, dat zich doelbewust aan de stemming
heeft onttrokken (191 plus 11); m.a.w., die
geen verantwoordelijkheid hebben Willen
of durven nemen. Dit is wel het meest
trieste verschijnsel, dat zich in de nacht
van Donderdag op Vrijdag heeft voorge
daan: een derde deel van de gekozen
volksvertegenwoordiging heeft' niet de
moed zich duidelijk uit te spreken; het is
niet voor en het is niet tegen; bewerkt
echter, en 't had daarvan het volle bewust
zijn, dat een man, die scherper dan enige
politicus vóór hem, de ellendige toestand
waarin-Frankrijk verkeert, had getekend,
maar ook de weg naar de redding duidelijk
had afgebakend, niet de kans krijgt zijn
door allen als voortreffelijk geprezen pro
gram uit te voeren. Dat is weer het „im
mobilisme", de apathische onbeweeglijk
heid, de onverantwoordelijke inertie,
welke een van de na-oorlogse, steeds meer
toegespitste karaktertrekken van het
Franse parlement is.
Het stemmentableau vertoont nog een
andere merkwaardigheid, welke voor de
verdere ontwikkeling van de Franse crisis
van- de grootste betekenis kan worden. Na
tuurlijk hebben de communisten, met 96
man, tegengestemd. Die stemmen altijd te
gen; met hen behoeft dus, in dit verband,
geen rekening te worden gehouden. De 23
andere tegenstemmers zijn over de ver
schillende partijen verdeeld. Ondgr de
voor-stemmers vindt men echter de gehele
socialistische fractie zonder uitzondering:
105 afgevaardigden en bovendien 25 oud-
Gaullisten, van wie men meent, dat zij tot
de linkervleugel van de Franse volksbewe
ging behoorden. De socialisten waren te
genstanders van de vorige regeringen, zij
maakten er ook geen deel van uit; op
grond van hun eenstemmig ja zouden zij
nu echter wel ministers hebben gekregen,
als Mendès-France geslaagd ware. En
waarschijnlijk zouden in het kabinet ook
oud-Gaullisten zijn opgenomen. Dit is nu
wel een retrospectieve beschouwing, maar
ene, die toch ook een tamelijk hel licht op
de toekomstige ontwikkeling werpt: de
rechtse oriëntering is in Frankrijk mislukt;
zij is er niet in geslaagd het land door zijn
moeilijkheden heen te helpen; nu zwenkt
men weer naar links. Wat overigens dit
woord „links" in Frankrijk precies bete
kent, is moeilijk uit te maken. In de rede
en de debatten van Mendès-France vindt
men minstens evenveel z.g. conservatieve
als z.g. progressieve elementen. Maar hij
was bovenal een realist, zelfs een harde
realist, en dat blijkt een jiiepe indruk op
de socialisten te hebben gemaakt, zodat zij
deze in zekere zin a-politieke figuur en
bloc hun vertrouwen hebben gegeven.
De andere partijen zijn zeer verdeeld ge
weest. Zo stemden van de M.R.P. 2 tegen,
52 voor en onthielden zich 35, onder welke
laatsten ook Bidault. De oud-Gaullisten zijn
ook in alle bovenvermelde groepgn op het
stemmentableau te vinden. Dit wijst er op,
overeenstemming heerst.
Misschien kan en moet men het
zelfs zó formuleren, dat een her
groepering van de partijen aan de
gang is, waarbij de jongeren zelf de leiding
willen nemen. Ook Mendès-France wordt
als een jongere beschouwd en men ont
komt niet aan de indruk, dat ook dit een
rol heeft gespeeld bij het stemmen en der
halve het uiteenvallen der partijen, op de
wijze als dit eergisteren is gebeurd. Bij
elke stemming heeft men dissidenten;
maar eergisteren liep de splijting dwars
door de partijen heen, op een manier als
te voren nog niet is voorgekomen.
Speelden daarbij ook overwegingen in
verband met de koloniale problemen een
rol? In elk geval was de rede van Mendès-
France veel minder nationalistisch dan we
bij dergelijke gelegenheden gewoon zijn.
Daarom was ze niet minder volop-Frans,
maar de redenaar durfde ronduit te zeggen
dat de kwestie-Indo-China. welke Frank
rijk aan de rand van de financiële afgrond
heeft gebracht, hoe dan ook moet worden
opgelost. Paul Reynaud, zijn voorganger,
had reeds iets dergelijks beweerd; maar
Mendès-France was juist een graad posi
tiever; wat hem enerzijds stemmen heeft
gekost; anderzijds ook vele stemmen heeft
verworven, echter toch nog juist niet ge
noeg om de investituur te verkrijgen.
Natuurlijk doemt de vraag van het „wat
nu?" op. Bidault, die .het klappen van de
Zweep kent, is reeds aangezocht 'n nieuwe
poging te wagen. Aanvaardt hij de op
dracht (nu of later) en slaagt hij, dan krijgt
men tenslotte slechts een noodoplossing,
onvermijdelijk nu de conferentie van Ber-
muda; ook al zou deze eerst einde Juni
worden gehouden, grondig moet worden
voorbereid. Maar hoe groot zijn nog
prestige en gezag van een Frankrijk, waar,
zoals de „Combat" spreekt, op een ogen
blik, dat de wereldvrede op het spel staat,
Duitsland te Washington op de Franse on
macht kan wijzen, de schatkist leeg is, een
debat kan ontketend worden over de belas
ting op de cider of de prijs van de beet
wortelen om daarmede over het lot van
Frankrijk te beslissen?
Slechts een sterke doelbewuste regering,
gesteund door een parlement, dat over
kleinzielige, eigenbelangetjes kan heen
stappen, zal in staat zijn het land te redden
uit de impasse, waarin het sinds ja
ren verkeert. We vrezen echter, dat de
Franse Nationale Vergadering nog niet
voldoende tot dit inzicht is gekomen; zelfs
nu nog niet.
WEER EEN TON
Tot gisteren is in het Nationaal Rampen
fonds in totaal byeenbegra.cht 115.2
lillioen. Eergisteren was de stand 115.1
millioen.