KAN EEN CHRISTEN LID
ZIJN VAN HET NVV?
In Bunschoten-Spakenburg tras het dringend
noodzakelijk deze vraag aan de orde te stellen
Bunschoten-Spakenburg is een
ghetto, een wereldje op zich
zelf, afgesloten van de grote we
reld. De bevolking behoort nog vrij
wel geheel tot de kerk, dat wil zeg
gen tot de verschillende kerken,
die Bunschoten-Spakenburg rijk
is: de Hervormde Kerk, de Gere
formeerde Kerk, de Christelijk Ge
reformeerde Kerk en de Gerefor
meerde Kerk Artikel 31. Die ker
ken mogen in alle mogelijke op
zichten met elkaar overhoop lig
gen en van elkaar verschillen, zij
zijn alle zwaar orthodox.
In sociaal opzicht zijn er nogal
zo enkele wantoestanden in Bun
schoten-Spakenburg. Wij hebben
er een en ander van gehoord. Er
kan heel wat op-door. Men ziet er
ondanks de zware orthodoxie geen
been in, allerlei wettelijke sociale
bepalingen te overtreden. Dat in
zo'n wereldje de vakbeweging goed
en noodzakelijk werk kan doen, is
zonder meer duidelijk.
Er zitten in Bunschoten-Spaken
burg enkele leden van de moderne
vakbeweging. Zij hebben het er niet
gemakkelijk.
De moderne vakbeweging is rood
en al wat rood is, wordt in Bun
schoten-Spakenburg als ongelovig
en revolutionnair gekwalificeerd.
Of veel Bunschoters en Spaken
burgers tot de christelijke vakbe
weging behoren, weten we niet,
maar wel weten we dat het een ge
beurtenis was, dat de moderne vak
beweging in deze beide dorpen een
propaganda-avona organiseerde.
Een zaal werd gehuurd en raam
biljetten werden gedistribueerd en
opgehangen, die echter voor het
grootste gedeelte weer van voor de
ramen verdwenen, omdat de win
keliers van hoger hand bewerkt
werden. Hetgeen intussen niet ver
hinderde, dat op de bewuste avond
het zaaltje al om half acht vol
stroomde. Lang voor acht uur kon
er geen kip meer in. Meer dan hon
derd mannen moesten worden af
gewezen. Mannen, zeggen we, want
onder de kleine driehonderd aan
wezigen was maar één vrouw. Het
waren allen mannen velen op z'n
Bunschoten-Spakenburgs gekleed
in visserstruien.
De vergadering, die om acht uur
begon, duurde tot half twaalf.
Eerst sprak D. W. van Hattem, de
voorzitter van onze Alg. Metaal
Bedrijfsbond, over de geschiedenis
en het werk van het N.V.V. Daarna
beantwoordde ds Buskes de vraag,
of een christen lid van het N.V.V.
kan zijn.
Toen begon na een pauze van vijf
minuten de discussie, waaraan vijf
aanwezigen deelnamen, twee vis
sers, twee dominees en een be
stuurder van de christelijke vakbe
weging, die men van elders had
opgetrommeld.
Als ons ooit duidelijk is geworden,
wat de zware orthodoxie in sociaal
opzicht betekent, dan was dat wel
op deze avond in Bunschoten-Spa
kenburg.
De sociale vragen bleven bij vier
opponenten geheel achterwege.
Het was al theologie, wat de klok
sloeg. De bijbel en de belijdenis
werden als even zovele stukken
geschut tegen het N.V.V. in stel
ling gebracht.
De sprekers werden er van be
schuldigd Bunschoten-Spakenburg
van God te willen vervreemden.
Ds Buskes mocht dan een christen
zijn, dat was onbelangrijk; belang
rijk was alleen, dat hij het hart uit
het Evangelie had doen ver
dwijnen en de mensen naar de
mond praatte. Alle sociale actie
was uit den boze, wanneer men
niet beleed, dat de bijbel van Ge
nesis 1 tot Openbaring 22 het let
terlijk geïnspireerde Woord van
God is. Zelfs de slang van Genesis
3 kwam ter sprake.
De sociale vragen, om welke het
ging, werden opzij gedrongen door
alle mogelijke theologische bespie
gelingen, die op zichzelf heel inte
ressant of vervelend zijn, maar die
In elk geval met het leven bitter
weinig te maken hadden.
Het was dan ook een verademing,
de bestuurder van de christelijke
vakbeweging te horen spreken. Op
voortreffelijke wijze sprak hij een
woord ter verdediging van het
C.N.V., een verdediging, die eigen
lijk meer noodzakelijk was tegen
over de vier andere discussianten,
dan tegenover de beide sprekers!
Ds Buskes zei dan ook te recht, dat
hij het gevoel had samen met de
man van het C.N.V. tegenover de
opponenten te staan. Het ging ten
slotte niet meer om de verdediging
van de moderne vakbeweging,
maar om die van de gehele vakbe
weging. Wat de beide predikanten
te berde brachten, was in wezen
niet alleen tegen de moderne, maar
ook tegen de christelijke vakbewe-
De haven met de oude werf in Spa
kenburg. Er is in deze gemeente
voor onze vakbeweging nog heel
wat te doen. Op een beroepsbevol
king van 1200 zijn niet minder dan
200 werklozen. En toch komt het
voor dat mensen na hun normale
werktijd in de visrolcerijen gaan
tuerketi en de arbeidsmarkt beder
ven. Een sterk NVV is daar
dringend nodigt
z
ging gericht. De man van het
C.N.V. verklaarde dan ook heel
eerlijk, dat hij met de aanvallen
van de beide predikanten op het
N.V.V. maar weinig gelukkig was.
Er blijken nog streken in ons va
derland te zijn, waar de kerkelijke
leiders noch van de moderne, noch
van de christelijke vakbeweging
iets willen weten.
Zoals vanzelf spreekt, hebben beide
sprekers zich er van onthouden de
verschillen tussen het N.V.V. en het
C.N.V. op de spits te drijven. Zij
hebben voor „de vaxbeweging" ge
pleit en voor een zo sterk moge
lijke samenwerking tussen N.V.V.
en C.N.V., al hebben zij uit de
aard der zaak uiting gegeven aan
hun verlangen naar één onver
deelde vakbeweging.
Heel deze avond was in zeker
opzicht een trieste geschiede
nis. Het is ongelooflijk, dat er nog
zulke ghetto's in Nederland be
staan. Ongelooflijk, maar waar!
Laat men niet vragen, wat dit
geestelijk en maatschappelijk be
tekent.
Bunschoten-Spakenburg is harde
grond.
Die harde grond moet bewerkt
worden.
De tijd van het ghetto is voorbij.
Het N.V.V. is begonnen.
Hulde aan de eenvoudige, trouwe
werkers, die op één van de moei
lijkste posten in Nederland, vol
houden, omdat zij weten, dat de
toekomst van Nederland, de toe
komst ook van Bunschoten-Spa
kenburg, afhangt van de vraag of
het ons lukken zal een rechtsorde
van de arbeid op te bouwen.
Het zal zeker jaren duren, voordat
wij Bunschoten-Spakenburg heb
ben veroverd. Maar het zal gebeu
ren!
Bunschoten-Spakenburg zal er ons
eenmaal dankbaar voor zijn, al zei
één van de beide predikanten na
afloop van de vergadering tot ds
Buskes: „Ik hoop, dat u hier nooit
meer terugkomt".
Die wens zal niet In vervulling
gaan. Wij komen terug.
Ds Buslces, zoals Arte Kater hem In 't vuur van zijn betoog zag
12