T ussen Hemelvaart
en Pinksteren
n
GEREF. SCHOOLVERBAND
TE UTRECHT BIJEEN
POLITIEKE GEMEENSCHAP
MET RUIMER TAAK?
I Uoctn j
Burgemeester moest zelf een
perskaart „draaien
door prof. dr.
G. C. Berkouiüer
RUST EN ONTSPANNING
Labour-brochure neemt
het op voor Amerika
Een arme huid weer rijk door Purol
Dagelijks feuilleton
Ondersteuning
ZATERDAG 16 MEI 1953
TROUW
3
WANNEER de kerk van Jezus Chris
tus zioh 'bevindt tussen hemelvaa'rt
en Pinksteren, woi-dl ze er wel zeer
bijzonder aan herinnerd, dat het Chris
telijk geloof niet is een zich verdiepen
in alle mogelijk mooie ideeën en ge
dachten, die het hart een ogenblik kun
nen bekoren, maar dat het gaat om een
madhtige voortgang van feiten, van
daden Gods, die betrekking hebben op
de komst van het koninkrijk Gods. Al
tijd weer in de geschiedenis treffen we
de poging aan om van het Christelijk
geloof iets anders te maken en het los
te maken van die gebeurtenissen, die
van volstrekte betekenis zijn voor de
redding der wereld. Vooral toen men
moeite kreeg met de wonderen en met
het -gezag van de bijbel, ging men het
wezen van het Christen-dom zoeken
iets anders, of in het igevoel voor het
Oneindige of in de doorlichting van
de geheimen der wereld en van God
door middel van de machtige rede. De
feiten, de geboodschapte feiten, waar
mee de jonge kerik de wereld in was
gegaan, vervaagden en verloren hun
dringende en verlossende betekenis.
Reeds in de 18e eeuw ging de bekende
Lessing onderscheid maken tussen toe
i
vallige geschiedeniswaarheden en nood
wendige waarheden van de menselijke
rede en van hieruit kon hij de weg naar
de heilsfeiten niet meer vinden en ging
hij twijfelen aan de absoluutheid van
het Christendom. Hij kon die kloof
niet overbruggen tussen die -geschiede
nis (die toevallige geschiedeniswaarhe
den) en de rede en -hij stelde eens de
vraag: Kan iemand mij hierin helpen,
laat hij het doen, ik vraag het hem, ik
bezwéér het hem. Hij kan een „Gottes-
lóhn" aan mij verdienen. Met deze ge
dachte is Lessing niet alleen blijven
staan. Velen zijn hem hierin gevolgd en
hebben geaarzeld bij -die boodschap van
de feiten. In later tijden werd de cri-
tiek nog machtiger en werd met een
hautain gebaar veel ter zijde gescho
ven, waarvoor dan in de plaats kwam
óf de ménselijke rede óf de mystiek.
In beide gevallen had men de geschie
denis feitelijk niet meer nodig. Ze kon
hoogstens illustratie zijn van „eeuwigi
waarheden", maar niet reddende daad
Gods. M.a.w. men wilde de verstoring
der zonde, die volop historie was, te
boven komen door ideeën en meende
daarvoor geen historie" nodig te heb
ben. Deze strijd duurt neg' altijd voort.
Ook'in onze tijd, hoewel in menig op
zicht het besef voor de betekenis der
geschiedenis weer toeneemt, vinden we
die idealistische afkeer van de feiten.
Ze schijnen niet nodig te zijn en bo
vendien wijst men er op, dat de „fei
ten" van het verleden, waarop de pre
diking der Christelijke kerk zich con
centreert, lang voorbij zijn (als ze ge
schied zouden zijn) en daarom niet. van
reddende betekenis kunnen zijn voor
de nood van het heden. Het is het
drama van het moderne leven, dat het
meer verwacht van het heden der
„ideeën" dan van de kracht Gods in
het verleden. Ten slotte loopt dat altijd
uit op de onontwijkbare consequentie,
dat de oplossing van de nood verwacht
wordt van de mens zélf. Als God het
niet gedaan heeft en het doet, wie zal
het dan anders doen dan de mens zelf
in zijn dynamische kracht, waarmee hij
de weerstanden denkt te kunnen over-
T USSEN hemelvaart en Pinksteren
worden we herinnerd aan de oude
boodschap, dat God zélf handelend in
de geschiedenis gekomen is in het kruis
en de opstanding en de hemelvaart van
Jezus Christus en dat men een
keerde kijk heeft en hebben moét op
de ganse geschiedenis, wanneer men
dit verwaarloost en meent, dat het
probleem thans nog weer nieuw ge
steld. moet worden, alsof we leven in
een tijd van nieuwe pogingen en nieu
we daden. Wanneer er lampen vol
stralend licht in de wereld gezet zijn,
moet men niet gaan zoeken naar an
dere lichten om de duisternis te over
winnen. Dat is altijd een verantwoor
delijke zaak. Want wat geschied is, kan
niet ongedaan gemaakt worden. Ik
denk aan het woord van de Prediker:
„Ik heb ingezien, dat al wat God doet
voor eeuwig is; daaraan kan men niet
toedoen en daarvan kan men niet af
doen en God doet liet, opdat men vre
ze voor Zijn aangezicht. Wat is, was er
reeds lang en wat zijn zal, is er reeds
lang geweest en God zoekt weer op,
wat is voorbijgegaan." (3 14).
Men is er van losgeraakt in een lang
historisch proces en zoekt nu oplos
singen, daden, die reddend zullen kun
nen ingrijpen in het geteisterde men
senleven, in het. leven van mensen en
volken. In die situatie schijnt de bood
schap der kerk, de boodschap van de
hemelvaart en de uitstorting van den
Heiligen Geest een witte zomerwolk te
zijn, waaruit géén regen komt. En het
zal de strijd blijven, die het mensen
leven bepaalt, of de ogen weer zullen
opengaan dan wel gesloten zullen blij
ven voor de macht Gods in kruis en
opstanding, voor de voortgang van Zijn
machtige en onweerstandelijke daden
in het verleden en op grond daarvan
in het heden der geschiedenis. Het is
nuttig voor U, zo heeft Christus ge
zegd, dat Ik heenga. Het is niet een
achteruitgang geweest, die hemelvaart,
maar een schokkende vóórtgang der
daden Gods, Zie, Ik ben met U al de
dagen tot de voleinding der wereld,
Gaat. heen, maakt al de volken tot Mijn
discipelen en doopt hen in den Naam
des Vaders en des Zoons en des Hei
ligen Geestes.
Hier komt de wereld open te liggen.
Ze zal staan in het licht van het mach
tige historische gebeuren. Ze komt er
geen ogenblik meer van los. Het is het
licht van de vertroosting (met U al de
dagen) en van de roeping. Hier ont
vangt het leven een zin, een uitzicht,
een belofte. Er is sindsdien geen stil
stand meer, maar alleen voortgang,
voortgang óók in verantwoordelijkheid.
Toen de discipelen stonden op de he-
melvaartsberg en staarden naar de he
mel, scheen het een periode van stil
stand te worden. Men heeft dat eens
een kritiek moment genoemd in de ge
schiedenis van het Koninkrijk Gods.
Maar de stilstand heeft niet lang ge
duurd. Met de boodschap van Zijn we
derkomst zijn ze de wereld ingegaan
en hebben ze daar rondom het kruis
en de opstanding de spanningen opge
roepen, de spanningen van de beslis
sende ernst, van de daden Gods en van
de voortgang van de geschiedenis naar
de nieuwe aanwezigheid van deze Heer
aan het eindpunt aller tijden. Sindsdien
gaat het Nieuwe Testament spreken
van de haastige komst van deze Heer
en van de korte tijd, die nog rest. Men
heeft daarmee gespot, reeds in de
Nieuw-TestamentisChe tijd en r
heeft gezegd: er gebeurt niets en alle
dingen blijven gelijk ze zijn geweest
vanaf het begin der wereld, maar de
jonge kerk heeft de tijden en de bere
keningen in Gods hand gelaten en ge
weten, dat er voortgang was onder de
blauwe hemel van Gods lankmoedig
heid en dat het leven stond in de be
lichting van wat geschied was, één
maal en daarin beslissend, in het laat
ste der dagen, het beslissende der da
gen, toen de zegen en de vrucht van
Christus' offerande werd gezien in de
realiteit van den Heiligen Geest. Waar
lijk, sinds de hemelvaart en de uitstor
ting van den Heiligen Geest is er geen
reden meer om in doffe wanhoop ter
neer te zitten. Er is geen reden meer
om met de Emmaüsgangers te zeggen:
wij dachten, dat Hij ons zou verlossen,
maar er is nog niets gebeurd. En we
hebben ook geen reden meer om te
denken, dat er niets gebeurt in de we
reld, niets belangrijks dan alleen wat
mensen doen in de waan van hun
grootheid. Eéns zal deze waan worden
doorbroken en ééns zullen de machtige
pogingen om nieuwe geschiedenis te
(Advertentie
vindt de een door zalig nietsdoen en zorgeloos genieten van de zon, de ander
door het maken van wandelingen, excursies of door sportbeoefening. Maar wat
U ook zoekt en waaraan U behoefte hebt na een jaar van Ingespannen arbeid.
brengt Uw Jjj ZwitSerlCHld
door, want dit gastvrije land met z'n machtige bergen en fantastische meren,
z'n gezonde klimaat, met z'n bergbaantjes, boten en postauto's, prima hotels en
pensions in iedere prijsklasse vervult al Uw vacantie
fcunl U profiteren ven voordelige
ou, Konlngipleln 11, Ami
scheppen (reddende geschiedenis)
haar diepte worden getoetst.
Het zal wel komen verrassend en
onverwachts als een dief in de nacht,
maar de maatstaf der beoordeling zal
niet nieuw zijn, maar oud, zéér oud,
zéér bekend. Het zal plotseling alles
staan in het alles ontdekkende licht
van de „oude" geschiedenis, van de
daden Gods, die gepredikt zijn op de
hoeken der straten, op de pleinen en
de velden der historie, in de Apollo-
hal en op de zendingsvelden, door de
radio en in de lectuur tot aan de uiter
sten der aarde. Was dat niet de op
dracht, gegeven even voor de hemel
vaart? Het ging de wereld aan, gelijk
God de wereld heeft liefgehad. Laten
we ons niet verkijken op de geschiede
nis. We kunnen ook een boek niet be-
grij.pen wanneer we beginnen bij het
zevende hoofdstuk, zonder het voor
afgaande gelezen te hebben.
NI thans in de geschiedenis is opge
slagen en we kunnen ook niet zien,
hoevéél hoofdstukken er nog zullen
volgen. Deze tijden zijn in Gods han
den. Maar in die tijd zullen we denken
aan Christus' nuttige heengaan en aan
de velden, die wit zijn om te oogsten
en aan de banier van het kruis en aan
de redding door de opstanding van Je-r
zus Christus en aan de vermaning om
ons niet te laten verleiden door de
„eeuwige" redewaahheden, waarbij
dan de feiten geen rol kunnen spelen.
Wij behoeven de sprong van Lessing
niet te maken en niemand kon hem in
de 18e eeuw de weg wijzen. Deze
sprong is onmogelijk. De weg loopt
van de andere zijde onze geschiedenis
in. Vol zegen en vol verantwoordelijk
heid. En men kan er niet aan afdoen
en men kan er niets aan toedoen. Men
Ten tijde, dat er tekenen zijn van
een zekere spanning in de Amerikaans-
Britse betrekkingen is van de zijde
van een bepaalde groep in de Labour-
partij (de socialistische unie), een bro
chure gepubliceerd, die juist hierom
bijzonder de aandacht trekt, omdat het
het opneemt voor de vredelievende
tendünzen der Amerikaanse buiten
landse politiek. Het geeft tevens een
kijk op het innerlijke conflict 111 de
Labourpartij over de buitenlandse
politiek.
Gematigde Labour-leiders als Philip
Noel Baker en Herbert Morrison heb
ben hun instemming betuigd met het
geschrift en ook Clement Attlee heeft
Advertentie.)
HERSENS
in 'n laatje
Ja, de hersens van de knapste
koppen in een laatje van Uw
kast, Uw schrijfbureau! Elk
ogenblik ter beschikking om U
te helpen op Uw weg naar suc
ces! Dat kan, als U schriftelijk
studeertUiterst bevoegde
leraren stellen in de schriftelijke
lessen van Resa-Hilversum hun
wetenschap tot Uw dienst en
blijven U leiden tot Uw doel
bereikt is! Vraag vrijblijvend in
lichtingen aan Resa-Hilversum.
Bekende schriftelijke cursus.
J
gezegd, dat het „een uitstekend
boekje is".
Het conflict bij Labour spruit, vol
gens de brochure, voort uit een rozige,
onwerkelijke kijk op Rusland en uit
het oude socialistische onbehagen over
een nauwe binding aan het. „kapita
listische Amerika".
In de brochure wordt deze „on
realistische houding" gewraakt en o.m,
gezegd:
„Amerika heeft legaal binnen de
V.N. gewerkt. Het is niet schuldig aan
agressie. Er is geen overtuigend geval
om zich tegen deze alliantie te ver
zetten iop grond van socialistische prin- 1
cipes".
In de Amerikaanse politiek, aldus de
brochure, zijn internationalistische
vleugels in de beide grote Amerikaan
se politieke partijen. De internationa
listische vleugel van de republikeinse
partij betrekt zijn grootste kracht van
Oostelijke financiële kringen Wall
Street inbegrepen en deze rijke re
publikeinse groep is in geen enkel op
zicht imperialistisch. Zij geeft liever
economische hulp, met de hoop op
tastbare resultaten.
De brochure wijst er verder op, dat
Rusland daarentegen omhoog gekomen
is als een sterk-nationalistisch land,
met inwendige spanningen en een im
perialistische erfenis van drang naar
expansie.
In de periode van 3 tot en met 9
Mei zijn zeven gevallen van paraty-
phus, 38 van diphtherie en 2 van kin
derverlamming .gemeld. De gevallen
van kinderverlamming deden zich voor
in Amsterdam en Hilversum.
kan er wel door gezegend worden en
bewaard worden voor vrees en ontzet
ting in de tijd, die komt. Dat heeft de
prediker 'reeds gezien, toen hij de op
lossing vond na onrust en vertwijfeling:
opdat men vreze voor Zijn aangezicht.
Referaat prof. Scholten besproken
(Van een onzer redacteuren)
Onder leiding van ds. W. E. Gerritsma heeft gisteren te Utrecht „Gerefor.
meerd Schoolverband" zijn jaarvergadering gehouden. De voorzitter stond in
zijn openingswoord stil bij het bouwen van de tempel te Jeruzalem door
Nehemia, alsmede bij diens gebed. Een soortgelijke taak, bouwen, bewaren
en bidden, hebben wij ook, zeide ds. Gerritsma. Het Christelijk onderwijs
vertoont scheuren en bouwvallen, zoals de tempel in Nehcmia's dagen. Daar
om zullen we moeten bouwen en bewaren, niet in isolement, maar samen
werkend met de zusterorganisaties.
Vervolgens 'herdacht spr. de slacht
offers in het rampgebied, alsmede mr.
J. Terpstra, de oud-minister van
Onderwijs.
N.a.v. het rapport, uitgebracht dooi
de paedagogische adviseur, prof. dr. J.
Water ink, deelde de heer C. Munk Jr.
uit Oldebroek iets mede over een door
hem samengesteld rapport over onder-
f flrf.verientie.)
Min. Beyen over Europ. integratie
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van Buitenlandse Zaken, mr. Beyen, heeft gistermorgen op een
persconferentie in Den Haag verklaard, dat het meest bevredigende resultaat
van de ministersconferentie van Frankrijk, West-Duitsland, Italië en de drie
Benelux-landen, die deze week te Parijs werd gehouden, is, dat de opvatting
waarbij de Europese politieke gemeenschap hoofdzakelijk wordt gezien als
een pol:':eke overkoepeling voor de Europese Kolen- en Staal Gemeenschap
en de Europese Defensie Gemeenschap heeft plaats gemaakt voor het stand
punt dat de Europese politieke gemeenschap een veel ruimere en algemenere
taak dient te krijgen met name op het terrein van de economische integratie.
Daardoor worden de kansen voor Nederland groter om zijn plannen ten aan
zien van de vorming van een Europese markt d.w.z. de vrije uitwisseling
van goederen, kapitaal en personen in Europa, ingang te doen vinden.
Van Nederlandse kant zullen op de
a.s. conferentie van Rome concrete
amendementen worden ingediend op
de economische paragrafen van het
door de zes ministers van Buitenland
se Zaken op te stellen statuut, voor
een Europese politieke gemeenschap.
Zoals bekend zullen de ministers van
Buitenlandse Zaken op 11 Juni op
nieuw bijeenkomen in Rome met hun
experts. De experts zullen daarna ge
zamenlijk een rapport opstellen dat op
1 Juli aan de ministers zal worden
aangeboden. Op 10 Juli zal dan in Den
Haag een nieuwe ministersconferentie
plaatsvinden, waar, naar min. Beyen
hoopt, spijkers met koppen worden
geslagen.
Zoa.'s bekend heeft Bondskanselier
Adenauer, aanvankelijk op de Parijse
conferentie, het standpunt verdedigd,
dat het ontwerpstatuut van de Assem-
blée ad hoe dat is de vergadering
van parlementariërs uit de zes Euro
pese landen, die op 10 September
1952 in Luxemburg, liet verzoek van
de zes ministers van Buitenlandse Za
ken ontving om een ontwerpstatuut
voor de politieke gemeenschap op te
stellen aanstonds en bij uitsluiting
als basis voor de besprekingen van
de zes ministers diende te worden
genomen en dat dit ontwerpstatuut in
de eerste plaats bedoelde de Europese
politieke gemeenschap te maken tot
overkoepelend politiek Europees ge
zag voor de Europese doelgemeen-
schappen, zoals de kolen- en staal
gemeenschap en de Europese defen
siegemeenschap.
Tegenover dit stand,punt herinnerde
min. Beyen er aan, dat de vragenlijst,
die de zes ministers van Buitenlandse
Zaken als gevolg van de conferentie
van Luxemburg o<p 10 September aan
de Assemblée ad hoe zond, reeds
vraagstukken van een algemener
gtrekking aan de orde stelde, met name
die van de economische integratie. De
andere ministers van Buitenlandse Za
ken en ten slotte ook bondskanselier
Adenauer namen dit standpunt over
Zij enkenden, dat de binding van de
Europese politieke gemeenschap aan
de Europese Defensie Gemeenschap en
de Kolen- en Staal Gemeenschap niet
meer zo stringent kan worden gezien
als bondskanselier Adenauer deed. Op
deze conferentie bleek duidelijk de
grote betekenis, die aan het Nederlands
initiatief om aan de Assemiblée ad hoe
een vragenlijst te zenden, moet worden
toegekend.
Minister Beyen merkte tegenover de
journalisten gistermorgen op, dat de
wanneer U hoofdpijn hebt
of verkouden bent.
Aspirin (alleen echt met
het Bayerkruis) helpt
U snel.
betekenis van een Europese politieke
gemeenschap voor het tot stand ko
men van de Europese Defensie Ge
meenschap de laatste tijd sterk ver
minderd is, vooral ten gevolge van de
politieke ontwikkeling in Frankrijk.
Nederland is dan ook van mening, dat
ook wanneer de Europese Defensie Ge
meenschap niet wordt verwezenlijkt,
de vorming van een Europese politieke
gemeenschap moet worden voortgezet
speciaal met het oog op de noodzake
lijke economische integratie in Europa
Het standpunt van de Nederlandse
regering is overigens van de aanvang
af geweest, dat voor de coördinatie van
de buitenlandse politiek en de mili
taire samenwerking van de zes landen
een Europese politieke gemeenschap
niet zo urgent is aLs voor het tot stand
brengen van één Europese markt.
Minister Beyen kondigde aan, dat
op 16 en 17 Juni de Nederlandse mi
nisters van Buitenlandse Zaken en Fi
nanciën in Londen besprekingen zullen
voeren over de Britse plannen tot het
bereiken van een grote inwisselbaar
heid van de muntsoorten. Mocht een
ruimere inwisselbaarheid worden be
reikt, dan zal dit zeer bevorderlijk
zijn aan het streven naar economische
integratie in Europa, dat Nederland als
eerste punt op zijn programma heeft
staan.
i*t hei VUwcde*
Te
72
EN laatste male
Voor de laatste maal waren de
gilden van de stad Groningen op
de Grote Markt samengekomen
Op de achttiende November van het
jaar onzes Heren 1665 stonden de gil—
'debroeders voor het laatst in de ge
schiedenis der mensheid aangetreden
op dit plein, om het laatse bedrijf van
dit treurspjel te helpen opvoeren.
Er waren er.maar weinig, die iets
begrepen van de samenhang der din
gen die ze beleefden. De meesten van
deze werklieden waren er van over
tuigd dat er vandaag twee landverra
ders zouden worden onthoofd, die dat
dubbel en dwars hadden verdiend.
Er was niemand in Groningen die
hen beter inlichtte.
Slechts weinigen begrepen dat hier
een eind werd gemaakt aan de macht,
die de lagere standen door hun gilden
nog altijd op de gang van zaken had
den gehad.
Terwijl hij hier stond op deze som
bere grijze Novemberdag overdacht
Jetse Berends de loop der gebeurte
nissen. Hij wist dat, als nu het volk tot
oproer zou worden aangezet, de zwak
ke bezetting het onderspit zou moeten
delven en Udinck en Harekens zouden
zijn gered. Maar hij -wist meer. Hij, en
nog een paar anderen uit de schare'
wisten ook dat het volk, eenmaal door
de teugel gebroken, niet tevreden zou
zijn met leven van zijn vroegere lei
ders. Het zou een vechtpartij worden
van burgers tegen soldaten. Het zou
op plundering uitlopen. En het zou in
een zwelgpartij ontaarden. En dat, ter
wijl de vijand buiten de muren stond,
Als hier in de stad Groningen alle
kwade lusten vrij spel zouden krijgen,
zouden de burgers uit hun roes ontwa
ken onder de straffe hand van de bis
schop van Munster. Dan zouden de
Roomsen weer koning kraaien.
Jetse Berends, een verbeten trek op
het gezicht en de lippen stijf opeen,
wist dat de twee mensen die vandaag
op het schavot hun leven zouden laten,
vielen als slachtoffers voor het be
houd van de stad. Met de vijand voor
de poorten, met de galg waaraan zijn
schoonzoon stierf voor de ogen, kon
hij geen andere uitkomst zien.
Somber staarde hij naar het zwarte
schavot, dat voor het raadhuis was op
gericht en waarbij beulsknechten de
laatste toebereidselen maakten bak
ken met zand aandroegen en het blok
op de goede plaats zetten.
Het ging Jetse Berends aan zijn
hart, dat dit het einde moest zijn van
de mannen die, hoe dan ook, voor de
gemene luiden waren opgekomen.
Het rechtsgeding was slechts kort
geweest. Natuurlijk, dacht hij bitter,
de heren namen deze schone kans waar
om eens en voorgoed met de laatste
leiders van de gilden af te rekenen.
Mensen die met de vijand heulden zou
den het, zo dacht Jetse, echter niet in
hun hoofd halen om voor diezelfde vij
and tot. aan de grens van Friesland
te vluchten.
Brieven, die Udinok bij zich moest
hebben gehad, brieven van Rengers en
anderen, waarin werd gezinspeeld op
een mogelijke verandering in de rege
ring, waren voor Udinck fataal ge
weest.
Jetse Berends wist het: niets had de
mannen kunnen redden dan alleen een
opstand van het volk. Maar met de
benden van de bisschop zo dicht in de
buurt zou een opstand de ondergang
van de stad betekenen.
Neen, de gildebroeders zouden het
vandaag moeten aanzien dat hun lei
ders werden onthoofd. Warendorps
hoofd was gevallen toen de regering
zich geruggesteund wist door een ster
ke bezetting. Udinck en Harekens zou
den sterven doordat de troepen van
Bernhard van Galen de gilden de han
den bonden.
Misschien dan later, als vrediger tij-
"N
dnor
Sijas P. AKKERMAN
den deze landen beschoren waren, de
gilden in oude luister zouden verrij
zen, en misschien meer macht zou
den hebben dan ooit tevoren
T ETSE BERENDS werd uit zijn ge-
J mijmer opgeschrikt door het doffe
gemurmel dat door de rijen liep, Hij
keek naar het schavot, zwart tegen de
rode stenen muur van het raadhuis.
De beul in zijn donkere habijt klom
het trapje op. Het was een .grote lange
kerel.
Men had hem opzettelijk uit Leeu
warden laten komen, hetgeen een be
lediging was voor de werkers van
Groningen Had men hier in de stad
soms geen beul? Vertrouwde men die
soms niet?
De beul, in zijn zwarte kleren, ver
dween bescheiden in het van zeildoek
opgetrokken tentje achter op het scha
vot.
Er stonden soldaten in een kring om
het schavot, de pieken en hellebaarden
in de hand. Verder achteruit stond
een afdeling ruiters opgesteld.
Het duurde lang. De wachtenden op
het plèin werden al ongeduldig.
Een gonzend gemompel ging door de
rijen. Toen werd het eensklaps stil.
Tromgeroffel klonk over het plein. Uit
het raadhuis kwamen acht soldaten,
een tamboer voorop.
Tussen hen in liep Lucas Harekens,
de advocaat. Hij liep rechtop, het hoofd
geheven, de dood tegemoet. Fel keken
zijn donkere ogen uit het witte gezicht.,
Tussen twee krijgsknechten in klom
hij het houten trapje op. Het was dood
stil op het plein Harekens blikte een
ogenblik over de menigte. Hij zag ze-'
ker hier en daar een bekende Hij stak;
tenminste even de hand op.
Toen knielde hij neer en legde zijn
hoofd op het blok.
De beul stapte uit zijn zeildoeken
tentje. De lange man keek even, als
bang, naar de zwijgende schare. Toen
trad hij naast de knielende Harekens.
Hij hief het zwaard hoog boven zijn
hoofd,
Het flitste neer, maar bliksemsnel
hief de beul het nog eens. Weer suisde
het neer. Lucas Harekens was ont
hoofd.
Er ging een ontevreden gebrom door
de scharen. Kon die Friese karhengst
niet met één slag een mens onthoofden?
Moest hij daar tweemaal voor slaan?
Haastig en onzeker trok de beul zich
'erug in zijn tentje.
Zijn knechten droegen het lijk weg
en strooiden daarna zand over het
bloed van Harckema.
(Wordt vervolgd)
ling schoolbezoek. In dat district 'heeft
zulk bezoek 46 maal kunnen plaats
vinden. Dat moet elders ook kunnen,
vond de Iheer Munk. Uit de vergadering
bleek, dat dit elders reeds enige ma*
len is gesóhied.
Aan professor Water ink werd ge
vraaigd of hij reacties had gekregen op
zijn verleden jaar gestelde vraag naar
concrete aanwijzingen van eventuele
inzinkingen in Geref. Schoolverband.
„Er is zorg," zeide de hoogleraar,
„geen bezorgdheid"; ook had hij geen
symptomatische verschijnselen gecon
stateerd. T.a.v. een opmerking, lat
Gereformeerd Schoolverband zo wei
nig aandacht besteedt aan het VGLO
wees prof. Waterink op het baanbre
kend werk van het C'hr. Paedagogisch
Studiecentrum. Overwogen zal wor
den Ihoe het Geref. Schoolverband ten
deze kan adviseren.
Vaderl. geschiedenis
Des middags is besproken het in
druk versohenen referaat van prof. dr.
L. W. G. Sdholten, tweede voorzitter
van GSV, over „Het onderwijs in de
vaderlandse geschiedenis en de ont
wikkeling van het nationaal besef".
In dit referaat geeft de schrijver een
schets van 'het nationaal besef, dat is:
verantwoordelijkheidsbesef, omdat het
heenwij>st naar Hem, Die de verschillen
tussen de volkeren in het leven riep
en in die verschillen geëerd wil wor
den.
Het essentiële van de natie zo
schrijft prof. Scholten is de zelf
standigheid en de vrijheid van de en
keling om God te di'eruen naar de in
geving van zijn hart. Essentieel in
Nederland is het Calvinisme, dat de
souvereiniteit Gods belijdt.
Wat nu het onderwijs in de vader
landse geschiedenis betreft (ULO),
spr. zeigt, d'at de vaderlandse geschie
denis een zelfstandig vak moet blijven
en afgescheiden van de algemene ge
schiedenis. De vaderlandse geschiedenis
moet o.a. bewondering en beroering
wekkenHet gaat. om het bewustzijn,
h'et gaat om de geschiedenis van het
geslacht. Het gaat om de behandeling
van wat de kracht is van ieder onzer.
Prof. Sdholten Iheeft ter vergadering
nog de natievormende kracht van het
Calvinisme toegelicht, die uitkomt in
het.: „het gezag is uit God", en vei'der
in de objectivering van de godsdienst
in het algemene geestesleven.
Een zeer interessante discussie is op
dit referaat gevolgd, waarbij door één
der sprekers betwijfeld werd of men
bij de geschiedenis van ons vaderland
nu wel altijd kan spreken van de b ij-
zondere leiding Gods. Met andere
debaters heeft prof. Scholten in zijn
repliek juist op die bijzondere lei
ding Gods nog eens de nadruk gelegd.
De komst van het Calvinisme mag en
moet als bijzondere leiding Gods gezien
worden, want causaal geredeneerd, zou
de Wederdoperij het in ons land als
geestesrichting gewonnen hebben.
Nog enige andere aspecten werden
bezien. Zo verbond de heer F. C. van
Dorp de rijke nationale poëzie aan de
vaderlandse gesohiedenis en gaf daar
van enkele declamatorische proeven.
In zijn slotwoord wilde prof. Sdhol
ten onderstrepen, dat hij niet tegen het
internationale is, maar het nationale
mag nooit in dat internationale op
gaan.
In plaats van de uit de Commissie
van Uitvoering tredende mr. A. J.
Fock werd gekozen de heer H. Nlen-
huis. De voorzitter dankte mr. Fock
voor al diens arbeid.
De jaarverslagen van de secretaris-
penninigmeester, mr. Th. A. Versteegh,
werden onder dankzegging
keurd.
„En Aaron en Hut onder
steunden zijn handen, de een
aan de ene en de ander aan
de andere zijde, zodat zijn
handen onbeweeglijk bleven
tot zonsondergang"
Exodus 17 12.
ER hangt van Mozes' voorbede veel
af. Maar van welke voorbede
niet? Als het dan ook inderdaad
maar is een voorbede in Christus.
Zijn volmaakte voorbede in de hemel
wordt immers altijd verhoord?
Dat Mozes die voorbede uit lichame
lijke vermoeidheid niet vol kan hou
den is alleszins begrijpelijk. Lichaams
uitputting is altijd een grote handicap
voor het gebed. Wie onzer weet er niet
van? Bovendien waren Mozes' handen
bezwaard. Bezwaard door de staf Gods,
die hij ten hemel hief. Die staf mag
niet ommeer zinken. Die staf is het
teken van Gods wonderdadigheid, uit
gestrekt als zij was geweest over de
uiteen-wijkende wateren van de Rode
Zee. Hard geklonken als zij had tegen
de keisteen bij Horeb.
Dat is Mozes' voorbede: met die staf
God Zijn eigen wondermacht voor
houden. En b 1 ij v e n voorhouden.
Tot het ondergaan der zon. Is zo ons
gebed? Op 's Heren wonderdadigheid
pleiten, ook al zinkt de zon van ons
leven neder?
Dat is niet gemakkelijk. Dat houdt
ook geen mens uit zichzelf vol. Wij
hebben ondersteuning nodig. Heeft
God Zijn eigen Christus niet onder
steund in Gethsemané?
Maar wie z a 1 ons ondersteunen?
Geen eenzamer werk immers dan
bidden? Aaron en Hur hebben het
gedaan. O nee, zij hebben Mozes' gebed
niet overgenomen. Laat staan het
hem eens even verbeterd als Israël aan
de verliezende hand was. Ze hebben
hem alleen maar gesteund. Zij zijn
alleen maar ingesprongen, meer niet.
Zij hebben het Mozes mogelijk gemaakt
te volharden in het gebed. Daartoe
doen zij Mozes plaats nemen op een
rotsblok. Daartoe houden zij bei zijn
armen omhoog.
Is het niet beschamend? Maar wij?
Maar wij? Zorgen wij er ook voor dat
iemand z'n armen biddend ten hemel
kan b 1 ij v e n heffen? Of gaan wij
met onze hinderlijkheid en met ons
lompe, logge gewicht aan zijn armen
hangen? Gaan wij iemand zó bezwaren,
totdat hij ten leste haast niet meer
bidden kan eenvoudig? Dat is god
vruchtig. Dat is goed: Jezelf alleen
maar vergeten, zodat de ander kan
blijven bidden.
Het grote woord Gód dienen wordt
gemakkelijk uitgesproken, och
Als wij het zó eens in practijk
brachten: elkander te dienen in het
gebedsleven. Welke overwinningen des
Heren! Hoe zouden alle satansmachten
als kaf verdwijnen. Ja precies óók
uit üw leven. Denkt u er eens over na?
A a.v er Tentiet
IMPt RIAL
Chocolade
Biscuits - Koek
«MATADOR»
j\ Suikerwerken
SPAARZEGEL
Voor 100 punten
ontvangt U
EEN GULDEN
per postwissel
Alleenveijtegènwoordiger
E. G. BOUWERs
Handelsvereniging N.V-.
Amsferdam-ZJ.
Haagse journalisten presenteren
oud nieuws"
(Van onze Haagse redacteur)
De Haagse journalisten hebben bur
gemeester Sohokking gedwongen een
falsificatie te plegen. Slechts door zelf
een Ibandpersje te bedienen kon de
burgemeester in het bezit komen van
een perskaart, die hem toegang ver
schafte tot de tentoonstelling „Haagse
Journalisten presenteren oud nieuws",
de jubileum-tentoonstelling ter gele
genheid van het zestigjarig bestaan van
de Haagse Journalisten Vereniging, de
oudste journalisten-vereniging in
Nederland.
Het was een en al ..pers" in het ge
meente-archief aam 'het Rijswijkseplein.
waar de tentoonstelling is onderge
bracht en waar de eerste burger van
Den Haag de opening verrichtte.
Na een inleidend woord van dr. W.
Moll, de gemeente-archivaris, nam de
voorzitter van de tentoonstellings
commissie. drs. N. Cramer, het woord
om namens de „jagers naar het laatste
nieuws die nu oud nieuws brengen",
de burgemeester te verzoeken de ex
positie te openen.
„U denlkt misschien in een soort
krantenkiosk te komen, maar het
woord kdosk is van Perzische oorsprong
en betekent eigenlijk paleis. Met jour
nalistieke vrijpostigheid maken wij nu
van dat Perzische paleis maar een
„pers-paleis" en het is wel duidelijk,
dat u daar niet, zonder geldilge pers
kaart naar binnen kunt. Aangezien
een burgemeester onmogelijk op legale
wijize in het bezit van een perskaart
kan komen, zult u zich zelf zo'n kaart
moeten verschaffen," zeide hij. wijzend
op een handpers, die in de oorlog ge
bruikt is voor 'het drukken van ille
gale bladen, waarop men na de oorlog
getracht heeft valse bankbiljetten te
vervaardigen en die thans, welwillend
afgestaan door de Dienst in zake Fal
sificaties. de burgemeester in staat,
stelde zich van een perskaart te voor
zien. Mr. Schokking bediende het ap
paraat en kwam in het bezit van het 1
vereiste document, waarna hij voor een
tweede verrassing werd geplaatst in de
vorm van een bijna eChte Pers. die
plechtig oip hem toetrad, de polsen
geboeid met kleurige linten en die hem
in een schoon gedeclameerd vers ver
zocht de pers van haar boeien te be
vrijden, Toen dat geschied was ging de
Pers de burgemeester voor naar net
domein van de pers.
Dat domein is door de tentoonstel
lingscommissie op uitstekende wijze
verzorgd. De geschreven nieuwsmare
uit 1592, van Hendrik van Bilder-
beeke, „Nouvellier van de Staten-
Generaal te Keulen", is het eerste
nieuws dat men er vindt en een rate
lende telex aan het einde van de ten
toonstelling brengt het laatste nieuws
Daartussen ligt, in kort bestek, maar
toch nog in een imposante hoeveel
heid, documenten, kranten, boeken*
prenten en foto's, de ontwikkeling van
de krant en van de journalistiek in
Den Haag.
Vrijwel alle facetten van de jour
nalistiek komen op deze expositie tot
hun recht en daarmee wordt tevens
een indruk seceven van de belang
rijke gebeurtenissen in Den Haag ais
geaneente. als centrum van cultuur en
van politiek
Met de opening van deze tentoon
stelling is tevens de viering van het
iubileum van de Haagse Journalisten
Vereniging begonnen Gisteravond wer
den bestuur en leden ten stacLhuize
door het gemeentebestuur ontvangen.
Voor vandaag staan een herdenkings
bijeenkomst en een receptie op het
oroeramima, waarna de feestelijkheden
besloten worden met een diner en een
feestavond
VERKIEZINGEN HOGE EN
LAGE ZWALUWE
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft bepaald, dat de candidaatstelling
en de stemming voor de verkiezing van
de leden van de raad der gemeente
Hoge en Lage Zwaluwe zullen ge
schieden resp. op 26 Mei en 8 Juli.
