ALGEMEEN HANDELSBLAD
curve ^msteröamscipc @ourartf
Ramp van de Duke of York
Waarschijnlijk vijf passagiers om het
leven gekomen
Bij aankomst van wrak te Norwich
zijn nog drie lijken geborgen
Voorschip ging verloren
Belgisch voorstel
tot activering
Raad van Europa
Alles gaat op de
seconde
Koningin en Prins herdenken gevallenen
WÊM
Koningin en Prins sagen
kernreactor in werking
Noordelijken aanvaarden in beginsel
geallieerd plan
Beschadigde Haiti
Victory
Besprekingen over het Suez-
kanaal verdaagd
H26e JAARGANG - No. 41092
Waam. directeur: mr IT. M. PLANTEN
DONDERDAG 7 MEI 1953
Dagblad - N.Z. Voorburgwal 234-240
Telefoon 39811 Interlocaal R 0423
Amsterdam-C.
7,50 p. kwartaal; 58 cent per week
Giro Gem.A'dam H 1900 Postg.35858
Hoofdredacteur: mr H. M. PLANTEN
Moeilijke redding maar
geen paniek
(Van onze correspondent)
Londen, 7 Mei
NADAT het wrak van de Duke of
York gisteravond de haven van
Harwich was binnen gesleept en op
300 meter van de Parkestonkade
bleef liggen, kwamen sleepboten
langszij om arbeiders de gelegenheid
te geven in de verhielde hutten een
onderzoek in te stellen. Reeds spoe
dig vonden zij de stoffelijke resten
van drie passagiers; aangenomen
wordt dat de ramp in het geheel aan
vier personen het leven heeft gekost,
terwijl omtrent het lot van een ver
miste nog onzekerheid bestaat. De
54-jarige Engelse mevrouw Margo
Ansdell, die na een bezoek aan Delft
naar Engeland terugkeerde, is in een
ziekenhuis aan de bekomen verwon
dingen overleden. Twee van de
slachtoffers zijn waarschijnlijk Ame
rikanen. De toestand van de gewon
den is bevredigend.
Vrienden en bloedverwanten stonden
ter verwelkoming op de perrons van
Victoria- en Liverpoolstreet-Station,
waar gistermiddag en gisteravond tel
kens speciale treinen aankwa/men met
overlevenden van de Duke of York.
Slechts een enkele maal werden de ze
nuwen de baas bij het weerzien. In het
algemeen waren, de geredden kalm en
zelfs opgewektondanks de scliok van
de rampdie hun had getroffenVerre
weg het grootste deel van de passagiers
had na de aanvaring zonder bezwaar
aan dek kunnen komen, xoaar zij zich
groepjes bij de reddingboten opstelden.
Er is nergens ook maar een spoor van
paniek voorgevallen. Enige ongelukkï-
gen zijn echter beklemd geraakt. Een
paar dames konden eerst ook niet uit
de hut komen, omdat de dev,r klem 1
gaan zitten, maar ten slotte zijn zij toch
allen bevrijd door het personeel van de
Duke of York, voor wie alle passagiers
veel lof hadden.
HET was ongeveer half vijf, en het
was noig donker en een 'beetje mis
tig, toen de uitkijk van de Duke of
York de lichten waarnam van een aan
komend schip. Hij rapporteerde het aan
de kapitein op de brug, die eerst koers
wijzigde en daarna „volle kracht ach
teruit" seinde aan de machinekamer.
Maar binnen enige mimiten geschiedde
de aanvaring toch. Alle passagiers wer
den gewekt door de schok en het oor
verdovend geraas. Spoedig begon ook de
alarmschei te rinkelen maar het was
een overbodige waarschuwing: iedereen
had al begrepen dat het schip verlaten
behoorde te worden. In veel hutten ging
het licht niet meer aan, water stroomde
binnen en stoom vulde de gangen. Een
aantal passagiers snelde onmiddellijk
de hut uit en het dek opanderen namen
zich nog even de tijd om klei'en aan te
schieten en lichte bagage te pakken.
Aan dek waren de sloepen reeds 'be
mand door het personeel, dat de passa
giers er in hielp waarna de boten wer
den neergelaten en op korte afstand
van de Duke of York bleven varen. In
het donker en in de zenuwtoestand
waarin zich velen bevonden, heeft dit
dobberen op de verlaten zee een ellen
dige indruk nagelaten.
Het groepje Nederlanders dat wij
spraken, was het er over eens, dat de
passagiers wel een uur hadden rond
gedobberd voordat zij werden opgepikt,
maar uit de radioseinen blijkt, dat bin
nen het uur alle passagiers reeds aan
boord waren genomen, zodat het red
dingswerk zich in korter tijd moet heb
ben afgespeeld. Aan boord van de Ame
rikaanse schepen werden de geredden
onmiddellijk van kleren, warme koffie
en sigaretten voorzien en na. enig op
onthoud werden zij aan wal' gebracht^
waarzij in groepen met speciale trei
nen naar Londen werden gezonden.
OP het perron stonden de film- en
radio-apparaten al klaar om een
beeld te geven van de geredden,
van wie vrijwel allen nog als onderkle-
ding het nachtgoed droegen, waarin zij
zich op de Duke of York te slapen had
den gelegd. Daar overheen hadden s>
migen hun eigen bovenkleren aan,
meesten Amerikaanse overalls en ma-
trozenkleding van de bemanningen van
de schepen, dde hen hadden gered, en
daarover heen weer overjassen, hun
verstrekt door de Engelsen dn Dover en
Harwich.
In de wachtkamer, waar thee, sand
wiches en taart gereed stonden, was
gelegenheid hun avontuurlijke verhalen
te horen, die, uiteraard als gevolg van
verschillende omstandigheden bij de
ramp, zeer afwijkend konden zijn. De
meeste passagiers hadden, zoals gezegd,
zonder bezwaar aan dek kunnen komen.
Anderen hebben benauwde ogenblikken
doorgemaakt, in een hut met beklemde
deur, waarin het water binnensiepelde;
weer anderen werden wakker omdat de
wanden van de hut zich op hen schenen
te storten en zagen boven zich de vrije
hemel. Sommige passagiers moesten met
touwen uit hun hutten naar dek worden
getrokken, enige leden van de beman
ning moesten uit patrijspoorten in zee
springen waaruit zij weer werden op
gepikt om uit het voorschip weg te
komen dat dreigde te zinken en, zoals
men weet. later ook is gezonken.
In de reddingboten was het al niet
anders: sommigen werden vrijwel direct
opgepikt, anderen moesten eerst nog een
tqd ronddrijven, wat de inzittenden het
idee gaf, dat men hen uit het oog had
verloren. Een Nederlander vertelde ons,
dat in zijn boot vuurpijlen werden ont
dekt die toen werden afgestoken om de
aandacht te trekken.
Een bijzonder woord van lof verdient
een Nederlandse dokter, die naar het
wrak van de Duke of York terugkeerde
om de dame, die vastgeklemd zat, bij te
staan tot zij bevrijd kon worden en naar
het hospitaal te Harwich overgebracht,
waar zij, zoals gemeld, toch is over
leden. In het hospitaal liggen nog een
dozijn gewonden, van wie twee Neder
landers, wier namen worden gegeven als
Hendrik J. Hoogkamp en Jacob Held
beiden uit Den Haag.
De Argentijnse filosoof Francisco
Romero Is door de Argentijnse politie
gearresteerd. Romero Is lid van de
„American Academy of Arts and
Sciences".
Ministers te Straatsburg
De ministers van Buitenlandse Zaken
van de vijftien landen van de Raad
Europa hebben Woensdag in beginsel
een Belgisch plan aanvaard, dat de orga
nisaties van Straatsburg nieuw leven wil
inblazen. Het plan zou de volgende pun
ten bevatten: 1. Instelling van een com
missie, te vergelijken met de permanen
te raad van het Noordatlantische Pact,
met Parijs als zetel. 2. Nauwere verbin
ding tussen de raad en de landen van
het „kleine Europa". Een plan, om het
werk van de Raad op economisch,
sociaal, cultureel en juridisch gebied te
activeren. Het nieuwe permanente
lichaam zou daarover aan de volgende
vergadering der ministers aanbevelin
gen moeten doen. De voorstellen van Van
Zeeland zijn door de ministers voc
goedgekeurd en naar een redactii
missie gezonden.
De ministers hebben nogmaals uiting
gegeven aan hun overtuiging, dat de
Raad van Europa een grote rol te
vullen heeft bij het tot stand brenger
de eenheid van Europa.
Volgens een woordvoerder hebbe
ministers een verzoek van de raad[
de vergadering afgewezen, om de
nisatie van het Noordatlantisch Pact"te
vragen, jaarlijkse rapporten te verstrek
ken, ten einde het defensiedebat van d
assemblee te vergemakkelijken.
S
De soldaten, die op 2 Juni in
de kroningsstoet te Londen zullen
marcheren, hebben instructies van
56 bladzijden ontvangenwaarin pre
cies staat beschreven hoe zij hun
voeten moeten neerzetten. De lengte
van hun passen moet precies 75 cen
timeter zijn en zij moeten 112 passen
per minuut maken. Zij moeten één
mijl (1.607 meter) afleggen in iets
minder dan -19 minuten en het béste
is, dat zij het op de seconde nauw
keurig doen.
Met behulp van een verbinding s-
apparatuur zal de stoei zich in een
tempo bewegen, dat van seconde tot
seconde is vastgesteld en niemand zal
zich kunnen verontschuldigen niet
geweten te hebben hoe laat het was
omdat de British Broadcasting Cor
poration voor de marcherende sol
daten tijdseinen zal geven.
Als een soldaad de verpakking van
zijn mondkost wil weggooien kan hij
in zijn instructie lezen, waar hij
papiermanden kan vinden. Hun lig
ging is duidelijk aangegeven op een
kaart in kleurendruk, wélke aan de
instructie is toegevoegd.
BEZOEK AAN KJELLER
Zilveren vikingscneepie werd door
bestraling radio-actief
Oslo, 7 Mei
HET hoogtepunt van het koninklijk
bezoek aan Noorwegen vormde van
ochtend het bezoek aan het Noors-
Nederlandse instituut voor atoom
energie te Kjeller ten Noorden van Oslo.
Om half elf reed men in auto's van het
koninklijk paleis naar Kjeller, waar de.
bezoekers rond 11 uur arriveerden. Er
werd in Noorwegen en door de Noorse
en Nederlandse wetenschapsmensen van
BELANGRIJKE VORDERING IN KOREA
DE BOEG VAN DE HAITI VICTORY
gefotografeerd na aankomst van het
Amerikaanse vrachtschip in de haven
van Harwich. Duidelijk ziet men de
beschadiging, welke het schip bij de
aanvaring met de Duke of York
heeft opgelopen
De Brits-Egyptische besprekingen
over de ontruiming van de Suez-kanaal-
zone zijn gisteren verdaagd. De
impasse, die in de besprekingen is ont
staan, wordt algemeen toegeschreven
aan het feit, dat de Britten uitgaan
van het beginsel, hun bases te hand
haven, terwijl de Egyptenaren vasthou
den aan hun aanvankelijke eis tot
onvoorwaardelijke terugtrekking der
Britse troepen. Er zijn twee belangrijke
kwesties, waarover men tot dusver
niet tot overeenstemming is kunnen
komen. De eerste kwestie geldt de
status van de Britse technici, die zou
den achterblijven ter verzorging van de
uitgebreide installaties, die zich in de
zone bevinden. De. tweede kwestie be
treft de vraag van de verdediging der
installaties uit de lucht. De Egypte
naren zouden zich verzetten tegen de
instelling van een commissie van des
kundigen, omdat zij zouden vrezen dat
daardoor de kwestie op de lange baan
zou worden geschoven. Een der Egyp
tische onderhandelaars, luitenant-kolo
nel Nasser, zei, dat men van Egyptische
zijde geen reden zag, om commissies
VERKIEZINGEN IN DE
SOEDAN UITGESTELD
De commissie voor de verkiezingen
in de Soedan heeft besloten de parle
mentsverkiezingen tot October uit te
stellen. Men had gehoopt deze in het
voorjaar te kunnen houden, voor het
aanbreken van de regentijd. Binnen
drie jaar na de verkiezing van het
eerste parlement moet de Soedan zijn
toekomstige status bepalen.
Krijgsgevangenen, die niet wensen te repatriëren, kunnen
in Korea blijven onder de hoede van een commissie van vijf
landen, terwijl later een politieke conferentie „op hoger
plan" zou moeten worden gehouden
TAE Noordelijke onderhandelaars te Pan Moen Jon hebben Donderdag een
„belangrijk" voorstel gedaan. De verbondenen verzochten hierop, de
onderhandelingen tot Zaterdag te verdagen. De Amerikaanse onderhande
laar genei-aaJl Harrison deelde dit aan verslaggevers mede. Volgens de New
Yorkse radjg hebben de Noordelijken ingestemd met het voorstel der V.N.,
om na het sluiten van een wapenstilstand de gevangenen, die niet onmiddel
lijk willen repatriëren, in Korea te houden. De communisten stellen voor,
een repatriëringscommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van Tsjecho-
slowakije, Zwitserland, Polen, Zweden en India, te vormen, teneinde de terug
keer van de gevangenen, die niet onmiddellijk worden gerepatrieerd, binnen
twee maanden na het sluiten van een bestand te vergemakkelijken.
Volgens dit voorstel moet elk van de
genoemde landen een even groot aantal
gedelegeerden zenden, teneinde de ge
vangenen geheel onder controle te hou
den. Voorts zouden de landen, waaruit
de gevangenen afkomstig zijn, de ge
legenheid moeten krijgen om vertegen
woordigers te sturen, die de „bezorgd
heid van deze gevangenen moeten weg
nemen". Generaal Harrison verklaarde
tegenover correspondenten, dat de com
munisten hebben toegegeven, dat er geen
gevangenen uit Korea moeten worden
weggevoerd!"
Harrison zeide voorts o.m.: „De kwes
tie is zo belangrijk, dat iedei'e grote be
slissing door de regeringen zelf moet
worden genomen". In het Noordelijke
voorstel wordt ten slotte gezegd dat over
het lot van alle gevangenen, die na vier
maanden onder de hoede van de repa
triëringscommissie te hebben gestaan
nog weigeren, naar huis te gaan, moet
worden beslist op een politieke confe
rentie. Het verzoek van de verbondenen.
om de onderhandelingen tot Zaterdag te
verdagen, werd door de Noordelijken
aanvaard.
Hun voorstel houdt nog in, dat alle
gevangenen die van standpunt verande
ren en binnen vier maanden, nadat de
commissie ze overgenomen heeft, naar
huls wensen te gaan, naar huls gezon
den zullen worden. De bijzónderheden
van hun repatriëring zullen geregeld
worden door overleg tussen de commis
sie en de beide partijen. De partij die de
gevangenen in handen heeft, zal geen
obstructie plegen. Het communistische
plan voorziet er in, dat de beschikking
over de gevangenen, die na de termijn
van vier maanden overblijven, voorge
legd zal worden aan een politieke con
ferentie op hoger niveau. Het vaderland
van elke gevangene, die zich in neutrale
handen bevindt, zal zijn onkosten be
talen, inclusief de reis naar huis, in ge
val hij hiertoe mocht besluiten. Deze
bepalingen van het voorstel moeten aan
alle gevangenen bekend worden ge
maakt.
ZÓ DREEF DE DUKE OF YORK
op de Noordzee, zonder voorschip,
dat vlak voor de brug was afgebro
ken bij de aanvaring door de
Haiti Victory
in het leven te roepen, als men ten
slotte toch moest constateren, dat er
geen duidelijk omlijnd doel was, waar
over men het eens zou kunnen worden.
De Egyptische minister van Buiten
landse Zaken, Fawzi, heeft naar aan
leiding van de verklaring van de Egyp
tische ambassadeur te Washington,
volgens welke Egypte hoopte op Ame
rikaanse bemiddeling bij de oplossing
van de kanaalkwestie, verklaard, dat
Egypte niet zou toestaan, dat Amerika
aan de besprekingen zou deelnemen.
Het betreft hier een kwestie, die alleen
Engeland en Egypte aangaat, ver
klaarde hij.
BRITSE LAGERHUIS KEURT
FEDERATIEPLAN
MIDDEN-AFRIKA GOED
Het Lagerhuis heeft met 247 tegen
221 stemmen het regeringsvoorstel om
Zuid- en Noord-Rhodesia en Nyassa-
land Britse gebieden in Middeu-
Afrika in een federatie samen te
voegen, goedgekeurd. Het betrof hier
de behandeling in tweede lezing van
het ontwerp dat, na nog enkele stadia
in de Lagerhulsbehandeling, ook aar
het Hogerhuis ter goedkeuring zal
worden voorgelegd.
De federatie zal een gebied van
1.300.000 vierkante kilometer beslaan,
met als inwoners ongeveer zes mülioen
Inboorlingen, 250.000 blanken en
14.000 Aziaten,
Zuid-Rhodesia was tot nu toe een
zichzelf besturende Britse kolonie, de
twee andere gebieden waren protec
toren.
het Instituut grote betekenis gehecht
aam- dit bezoek, waar de koningin en de
prins voor het eerst het prachtige resul
taat van de samenwerking van de twee
landen konden zien.
Het koninklijk paar werd in het insti
tuut ontvangen door de Noorse directeur
Gunnar Randers en de Nederlandse
hoogleraar prof. dr J. M. W. Mllatz.
Alvorens de inrichting van het insti
tuut en de verscheidene laboratoria te
bezoeken, luisterden de koninklijke gas
ten naar een korte uiteenzetting van het
belangrijke onderzoek, dat is en dat
wordt verricht en dat noch door Noor
wegen, noch door Nederland alleen zou
kunnen worden gedaan.
Na de laboratoria te hebben bezich
tigd. waar de Nederlandse physici aan
Koningin en Prins werden voorgesteld,
vormde het aanschouwen van de kern
reactor het hoogtepunt van dit bezoek.
De koninklijke gasten zagen de reactor
in werking. Er werd een klein zilveren
viking-scheepje in de reactor geplaatst,
dat door de straling radio-actief werd.
Na die korte bestraling te hebben onder
gaan bood men het scheepje aan de Ko
ningin aan. Daarbij gaf men de konink
lijke bezoekers de verzekering, dat de
radio-activiteit door het korte proces
nog te klein is. dan dat zij van enige
schade zou kunnen zijn. Na een paar
maanden zal de radio-activiteit van het
scheepje geheel zijn verdwenen.
Ongecorrigeerd.)
Aantal slachtoffers van
watersnood thans 1794
Elders in ons blad publiceren wij
de 75ste verlieslijst van liet infor
matiebureau van het Nederlandsche
Roode Kruis. Volgens de tot heden
bekende gegevens bedraagt het totaal
aantal slachtoffers nu 1794.
Van dit totaal staan 1504 personen
genoteerd als geïdentificeerd en ge
borgen, en 290 als vermist.
Het totaal op 31 Maait vermeldde
1150 geïdentificeerden en geborge-
nen, en 633 personen, die als vennist
te boek stonden. Totaal 1783.
Geologisch onderzoek op.
Nieuw-Guinea
Delft zendt tweede expeditie
Onder de auspiciën van het ministerie
van Overzeese Gebiedsdelen, zal haüf
Juni weer een door de Technische
Hogeschool te Delft uitgeruste geologi
sche expeditie naar Nieuw-Guinea ver
trekken-
Aan de eerste expeditie, welke onge
veer een half jaar geleden is terugge
keerd, nam een groot aantal studenten
deel. Ditmaal zullen slechts twee studen
ten meegaan en verder zulten deelnemen
ir J. L. EI. Bemelmans, assistent in de
geologie, en dr J. H. Druif, die de leiding
heeft.
De expeditie heeft tot taak te onder
zoeken of bepaalde ertsen in de bodem
te exploreren zijn. Men beschikt over
duidelijke aanwijzingen, dat in Niteuw-
Guinea steenkool wordt aangetroffen.
Onderzocht moet echter worden of deze
zich op goed bereikbare plaatsen be
vindt. Het eerste doel van de expditie
•is echter gesteente te verzamelen welke
aan de Technische Hogeschool zullen
worden geanalyseerd-
De expeditie zal omstreeks half
December terugkeren.
Binnenkort zal op Nieuw-Guinea een
geologisch mijnfoouwltundige dienst v
den gevestigd.
NA. EEN KRANS TE HEBBEN GE
LEGD bij hst graf van Noorse patriot-
ten, gevallen in de strijd tegen de Duitse
overweldigers, verwijlen HM. de Konin
gin en Z.K.H. prins Bernhard nog een
ogenblik bij dit monument in het histo
rische kasteel Akerhus te OsloLinks,
enigszins achter de Koningin, koning
Haakon.
(Voor het verslag van deze plechtigheid
zie men pag. 3, kolom 5.)
Oranje en Willem Ruys
gaan Napels aandoen
Vóór de oorlog was het gebruikelijk,
dat de passagiersschepen van de stoom
vaartmaatschappij Nederland en de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd zowel
op de uit- als op die 'thuisreis respectieve-
lijk Genua en Marseille aanliepen.
Deze traditie zal thans in zoverre
worden hersteld, dat de Oranje en de
Willem Ruys op de thuisreis dus van
Indonesië naar Nederland varend
Napels zullen aandoen.
De regeling zal ingaan met de reizen
van de Oranje op 21 Augustus en van
de Willem Ruys op 16 September uit
Tandjong Prïok. De reis Djakarta—
Napels zal vijftien dagen duren.
Weersverwachting
NACHTVORST
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond
tamelijk heldere nacht met weinig
wind en op veel plaatsen lichte en in
het Noord Oosten van het land moge
lijk zware nachtvorst. Morgen over
dag vrij zonnig weer met een zwakke
tot matige noordoostelijke wind en
ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag. (Opgemaakt te 10 u.J.
Temperatuur te Amsterdam, heden
aan het IJ (kop Handelskade) 8.40 u.,
9.6 gr. C., luchtdruk 1017.6 millibaren of
763.3 mm, -windrichting en -kracht N3,
max. temp. gisteren 10.4, min. temp. 6.1,
neerslag 0.6 mm,
Zon heden onder 20.14, morgen
/gij}, op 4.58; Maan morgen op 2.45,
(K) onder 14.18. Nieuwe maan 13
Men.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten van heden 7 uur
Helsinki géh. bew. N
Stockholm onibew. NNO
Oslo zw. bew. O
Kopenh. half bew. ONO
Amsterdam licht bew. N
Edinburgh geh. bew. O
Londen zw. hew. NO
Luxemburg geb. bew. WNW
Parjjs zw. bew. N
Bordeaux onbew. W
Grenoble onbew. NNW
Nice geh. bew. O
Locarno half bew. O
Berlyn geh. bew. NO
Frankfort regen NNW
München geh. bew. ZW
Wenen licht bew. WNW
Innsbruck regen ONO
A windrichting; B. windsnelheid meter p.
sec,; C. max. temp. gisteren; D. neerslag
afgel. 24 u. in mm. (Alle gegevens voor
Amsterdam opgenomen op Schiphol).
De waterstanden op de rivieren luidden
vanochtend: Mannheim 2.85 (+2). Trier
1.15 (—10), Koblenz 1.93 (+2), Keulen 1.54
(—10), Ruhrort 3,62 7), Lobith 9.65 (—5),
Nijmegen 7.47 (—5), Arnhem 7.61 (—3),
Eefde 2.S1 4), Deventer 1.S9 (-*-3), Na
men la Plante (1.45 3), Borgharen 39.59
(—2), Belfeld 11.04 (+2). Grave 4.61 (—1),
Vreeswijk 0.53 (+18), Lith 0.15 (+23).
DE onderhandelingen over een bestand
in Korea verlopen gelukkig weer
gunstig. De gang van zaken had be
zorgdheid gewekt in Europese en Azia
tische landen. In Engeland is critiek uit
geoefend <m de Amerikaanse leider der
delegatie, Harrison, en hoewel de Britse
regering hem in bescherming heeft ge
nomen, is het geen geheim, dat men
liever het overleg in handen zou zien van bevorderen in Korea, een Franse over-
Dagelijks commentaar
diplomaten. Churchills opmerking in het
Lagerhuis, dat hij een bestand reeds zo
nabij achtte, dat het tijd werd, om aan
dacht te schenken aan verder reikende-
doeleinden, was waarschijnlijk een aan
sporing om haast te maken in Pan Moen
Jon en de tijd niet te verdoen met pre-
stïge-kwesties en barse verwijten. In En
geland schijnt men te menen, dat Peking
óp eigen initiatief en uit eigen belang
naar een wapenstilstand streeft. Dat
was de mening van Tito, die de raad
gaf, toenadering te zoeken tot Peking
buiten Moskou om. Dit zou de enige
kans zijn, om althans te trachten, belde
partners minder nauw aan elkaar te bin
den dan de Amerikaanse politiek tot
resultaat heeft gehad. Eisenhower richt
te zich tot nu toe zoals zijn grote
pacifistische rede bewees uitsluitend
tot Moskou, alsof Mao een vazal is van
Malenkow. Vandaar dat Eisenhower wei
aan Moskou voorstelde, een bestand te
winning in Indo-China en het staken
van de guerrilla in Malakka (alsof
Moskou zulks wilde of in de hand had)
maar dat de president geen enkele voor
stel deed aan Peking. Dan zou immers
ook de netelige kwestie van Formosa
ter sprake komen. Dulles heeft onlangs
een proefballonnetje doen omwerpen, om
Formosa opnieuw te neutraliseren onder
hoede der V.N., teneinde met Mao te
kunnen praten. De meerderheid derRe-
puklikeinen reageerde daarop fel afwij
zend. Indien werkelijk Peking beslist
over het al of niet beëindigen van de
vijandelijkheden in Korea, op voorwaar
de van een daarop volgend politiek over
leg, dan scheen de basis voor zulk een
ontwikkeling in de V.S. te ontbreken.
Misschien, wordt dat nu anders.
IN Frankrijk is men veel meer vervuld
van de tegenslagen in Indo-China dan
van hetgeen in Korea geschiedt, maar
111
in Engeland moet men wel reikhalzend
uitzien naar het sluiten van een bestand.
De handel met het rode China is weer
opgeleefd, en het lot van Hongkong is in
hoge mate -afhankelijk van de betrekkin
gen tot Peking. Daarbij komt, dat men
te Londen ernstig rekening moet houden
met India, dat evenals Pakistan,
Ceylon en Burma niet betrokken wil
worden in de strijd tussen een Aziatisch
en een Westers land. Toen Harrison in
Pan Moen Jon aanvankelijk weigerde als
neutraal land (dat de zorg op zich zou
nemen van krijgsgevangenen, die niet
willen repatriëren) een Aziatische natie
te aanvaarden, was de commentaar in
Indische bladen, en niet alleen in die van
India, bitter. De Hindustan Times con
cludeerde, dat de V.S. op deze wijze een
tegenstelling schiepen tussen de V.N. en
de Aziatische landen en de communisten
in de hand werkten. Harrison ontkende,
zich schuldig té hebben gemaakt aan dis
criminatie, maar kort daarop stormde
het opnieuw in het Indische parlement.
Gisteren werd aan Nehroe gevraagd, of
deze kennis had genomen van de eis van
McCarthy, dat geen Indische schepen op
het rode China zouden varen, en of de
premier niet zou protesteren tegen deze
inmenging in een zaak, die alleen India
aanging. Nehroe zeide, dat men geen ge
wicht moest hechten aan hetgeen
McCarthy en zrjn commissie doen. De
handel op China zou voortgaan. Aan de
V.N.-resolutie van IS Mei 1951 had India
zijn goedkeuring niet gehecht, maar er
werden geen strategisch waardevolle
goederen geleverd, voornamelijk jute-'
zakken. Als het niet tot een bestand
komt in Korea en als de strijd daar zou
worden uitgebreid, zal in de niet-commu-
nistische Aziatische landen het neutra
lisme veld winnen.
Wil men een duurzaam "bestand ,dan.
zal men na een accoord te velde
niet ontkomen aan politiek overleg met
Peking. Niemand in Azië moet de schuld
van een mislukking kunnen werpen op
de Amerikanen, die zich dit verlies van
sympathie daar niet kunnen veroorloven.
En de kansen op een vergelijk zijh ge
lukkig niet afwezig.
