BEDRIJFSAUTOMOBIELEN
VERZETSMONUMENT OP DE
MARKELOSE BERG
„Het oude Haarlemse stadsbeeld" in
FOTO'S
J?c
e uan
't
CEn ten slotte...
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN DONDERDAG 30 APRIL 1953
(Ingez. med.-advertentie)
32 ste tentoonstelling
23 April - 2 Mei Pn s f 2 mei bei
Open 10-18 uur.' Zoïitiég 26'April 12-18 uur
Onderdelen
Toebehoren
Banden
Garage-uitrusting
Overijsselse verzetsstrijdei's eren hun gevallen makkers
(Van onze redacteur In het Oosten
des lands).
Almelo, 30 April.
Aanstaande Zaterdag zal een monu
ment ter nagedachtenis van de geval
len verzetstrijders in Overijssel worden
onthulu. Het gedenkteken, dat door dc
mensen van het Overijsselse verzet
voor hun gevallen kameraden wordt
opgericht, vermeldt de namen van dc
500 slachtoffers. De beeldhouwer Titus
Leeser uit Ommen moest daarom
de uitvoering van de hem verstrekte
opdracht rekening houden met een vr\j
grote muuroppervlakte. Hij is erin ge
slaagd die te verkrijgen door het
monument samen te stellen uit drie
zuilen, ter hoogte van 6 meter. De
breedte bedraagt 50 cm en de diepte
1.50 m. Boven de namen op de mid
delste zuil staat ter linker zjjde een
opdracht en rechts een vers van Victor
E. van Vriesland.
De opdracht luidt: „Overijssels ver
zetstrijders 19401945 eren met dit
gedenkteken tot in verre tijden hun
makkers, die om geweten en mensen
waarde hun leven offerden." En de
versregels:
„Toen 't land werd onderdrukt,
geplunderd, uitgemoord
Hebben ze alleen naar de Innerlijke
stem gehoord.
Hoezeer bedreigd, bekneld, gejaagd in
wreedsten nood,
Volgden zy slechts één weg:
Hun trouw tot in den dood.
Aan de voet van iedere zuil, tegen
de scherpe kant, ls een beeld opge
steld. Deze drie figuren, die (van
links naar rechts) het ongewapende
verzet, de vrouw in het verzet en het
gewapende verzet weergeven, zijn dooi
de heer Leeser uit een Franse kalk
steensoort gehouwen. Het gehele mo
nument ls trouwens in deze steen
uitgevoerd. De beeldhouwer ls eind
December met het hakken van de
steen begonnen. Hii heeft niet met
een uitvoerder gewerkt, zodat hij niet
aan het geschetste voor-ontwerp was
gebonden, doch volkomen vrij was. om
de detaillering en het karakter van de
vormen aan de steen aan te passen.
Het monument is opgesteld op de
Markelose berg, waar de heer Leeser
deze dagen de laatste hand legt aan
ZEEGRASPAKHUIS TE
HAARLEM
UITGEBRAND
(Van onze correspondent)
Haarlem, 30 April
Gistermiddag omstreeks vier uur
brak brand uit vermoedelijk tengevolge
van kortsluiting', in een pakhuis van
zeegras en „erin" aan de Spaamwoude
straat 5 te Haarlem. Het uiterst brand
bare materiaal, toebehorende aan de
grossierderij in behangers- en stoffeer
dersartikelen van de firma J. B. VVy-
nants Co., vormde een prooi, waarvan
de vlammen zich gretig meester maak
ten, Dit ging gepaard met een zware
rookontwikkeling, waar tallozen aan
de overzijde van het Spaarne naar ston
den te kijken. De brandweer was spoe
dig aanwezig en tastte de vlammenzee
met twee autospuiten aan, maar kon
niet voorkomen dat de beide bovenver
diepingen geheel uitbrandden. Alleen
de benedenverdieping bleef gedeeltelijk
intact
Burgemeester Cremer* woonde de
blussing bii.
Acte de précense van Edmond
Wingen in Den Haag
In Kunstzaal Les beaux Arts,
Noordeinde 113, exposeert Edmond
Wingen aquarellen, gouaches en cera-
mische klein-plastiek. een bonte menge
ling van rijp en groen, die enerzijds de
goede indruk, welke zijn tentoonstelling
in Galerie Loujelzky van ongeveer een
jaar geleden heeft gemaakt, bevestigt,
doch anderzijds het gevaar van een cri-
tiekloos tentoonstellen van wat niet meer
dan studiemateriaal is, alleen van belang
voor de kunstenaar zelf. insluit. Wingen
is een kunstenaar vol temperament, in
zijn kleurstelling en factuur typisch Lim
burger. die het van de directe, rake no
titie moet hebben, die geen aarzeling
kent. maar als zodanig de spijker op de
kop of de plank mis slaat. Bovendien
blykt een nieuwe omgeving, die frisse
Inspiratie biedt, voor de kwaliteit van
ziin oeuvre van beslissende betekenis:
aandachtige doordringing in een lang
zaam vertrouwd wordend object ligt hun
niet. De landschappen, merendeels remi
niscenties aan zijn Franse reis. zijn
daardoor herhalingen van wat hij reeds
eerder en meer geïnspireerd heeft ge-
feven, hetgeen zich vooral wreekt in de
leur. die soms al te bont en onnodig
brutaliserend is aangebracht, al blijven
in de structuur kwaliteiten onmiskenbaar.
Geheel nieuw doorleefd en daardoor als
geheel ook gaver zyn de studies naar de
k'c'nzoon, vooral waar „Rohbie" de trots
van de ouders of grootouders is en met
dezelfde ernst de fles. hem door beide
f:eneraties toegediend, leegdrinkt. Hier
s Wingen op zijn best en bewjjst ten over
vloede. dat de aquarel en de gouache
hem beter liggen dan de olieverfsehilde-
ring. Van de baby alleen zijn er ten slotte
nog enkele schetsen, die wij geenszins
expositie-rijp achten. Evenmin staan de
klein-plastieken op een niveau, dat Win
gen volledig waardig is. Een acte de
présence aldus, die naar beter en naar
bevestiging van het nieuw bereikte doet
Uitzien.
F P. HUYGENS
FAMILIEBERICHTEN
(Uit andere bladen)
Getrouwd: L. C. Schleper en
J. Wijnbergen, Rotterdam.
Bevallen: von Martels Dankern—
Terwindt, d„ 's-Gravenhage: Cornells—
Honigh, z., idem: TerwenDriessen, d„
Rotterdam: Van VeenDe Klerk. z„
idem: WitteStaffhorst, z., Arnhem;
MorsinkJansen, d., Minnertsga; Wil-
lemse—-Huser, z., Rotterdam.
Overleden: E. W. G. Loeff-
Bossers. 83 j,, Zeist: T. de Valk -Beu
kenkamp. 81 jOverschie: S. Zoon -van
den Berg, 65 j.. Sommelsdijk; H. Schmidt,
nv. 75 i, Rotterdam: N. Sonneveld-
Kurend Ijle 63 j., idem; G. A. Roozen-
beek- -Hooftman. 86 j„ Rotterdam,
Schlcbrock: H. Wilms, m.. 72 j., Hooge-
vren; J. M A. Thewissen, m., 59 j..
Nijmegen; K. Wijkcr, m., 61 j., Amster
dam.
zjjn werk, dat mede door de donker
groene achtergrond van een dennen
bos, een uitstekende indruk maakt. De
plaats voor het monument is met zorg
gekozen: diverse factoren hebben de
keuze uiterst moeilijk gemaakt. Men
meent thans een „neutrale" plaats te
hebben gevonden, die evenmin uitge
sproken Sallands, als Twents is en
daarom ook voor de Noordwesthoek
aanvaardbaar.
NATIONALE HERDENKING
TE WEESP
Maandag 4 Mei zal te Wcesp een
stille tocht worden gehouden: de stoet
vertrekt van Het Grote Plein en zal
voeren naar de begraafplaats aan de
Kcrte Muiderweg. Vertrek 19,30 uur.
Op de begraafplaats zullen te 20 uur
de twee minuten stilte in acht worden
;enomen, waarna om 20.02 uur de
:ranslegging zal volgen.
Na de stille tocht zal in de Ned.
Herv. kerk een herdenkingsdienst wor
den gehouden, uitgaande van de Ned.
Herv., Geref. en Evang. Luth. kerk.
In deze dienst zal voorgaan ds G. J.
v. d. Poll, Ned. Herv. predikant al
daar. Het Weesper Mannenkoor zal
medewerking verlenen.
In de Ned. Prot. Bond zal eveneens
een herdenkingsdienst worden gehou
den. waarin zal voorgaan ds A. van
Wjjk. Medewerking verleent het Kerk
koor: bovendien zullen voordrachten
worden gehouden.
B-wegenbesluit verontrust
Gelders bedrijfsleven
Aan- en afvoer van grondstoffen
en producten bemoeilijkt
(Van onze correspondent)
A r n h e m, 30 Apr!
Het afsluiten der wegen Wester
voortLathumGlesbeekBlngerden-
DoesburgBronkhorst en de wegen
in de omgeving van Lobith en Panner-
den voor zwaar autoverkeer, ingevolge
het B-wegenbesluit voor Gelderland
ten oosten van de Rijn en IJssel, zal
tot gevolg hebben, dat de aan deze
wegen gelegen steenfabrieken vrijwel
in de onmogelijkheid zullen verkeren
hun producten af te voeren. Deze
steenfabrieken produceren per jaa
ongeveer 300 mlllioen stenen, onge
veer 18% van de Nederlandse produc
tie. Voor de transportbedrijven, die dB
vervoer verzorgen, wordt hetonmoge
lijk hun zware en kostbare materieel,
dat voor ander vervoer veelal niet ge
schikt is. bovendien verder te exploi
teren. Ook de aanvoer van andere
grondstoffen voor dc bouwnijverheid
za! de terugslag van dc afsluiting van
vele wegen ondervinden, doordat de
transportkosten aanzienlek zullen stij
gen. Verder zullen de aan- en afvoer
voor de zuivelfabrieken, graanmaat-
derijen o.d. worden bemoeililkt. Ten
tt« -
- Een Amerikaanse hommenwerper
van het type B-29 is Woensdag in de
omgeving van San Antonio in de Ame
rikaanse staat Texas verongelukt en
verbrand. Tien leden van de bemanning
kwamen om het leven, vier inzittenden
konden zich met een valscherm redden.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
DE Vereniging Haarlem heeft in de
Hoofdwacht op de Grote Markt een
tentoonstelling ingericht van foto
grafieën en afbeeldingen van jaren her,
enaamd „Het oude Haarlemse stads
beeld". Bij het bekijken van deze oude,
soms nog" niet eens zo èrg oude foto's,
is er één ding dat de beschouwer in het
bijzonder treft, en dat is de rust, de
diepe, door niets verstoorde rust, die
nog maar weinige decennia geleden in
Haarlem heerste. Dat er eens in Haar
lem verkeerslichten zouden moeten ko
men, moet de mensen van toen wel to
taal onbegrijpelijk zijn geweest, zo ze
het geweten hadden. Wat In de tweede
plaats opvalt zijn de bomen. Haarlem
zit nóg goed in de bomen maar wat
stonden er vroeger (in 1900) op de Ge
dempte Oude Gracht nog een zware
lommerrijke iepen. Ook de Nieuwe
Gracht zag er toen nog indrukwekken-
der uit dan tegenwoordig.
Waar de Grote Houtstraat op de
Grote Marlet uitmondt had men het z.g,
„Gat" van de Grote Houtstraat, en een
foto uit die tijd toont ons het koffiehuis
van Van der Wal, bijgenaamd de Joden-
beurs, het oude sociëteitsgebouw Trouw
moet blij eken, afgebroken in 1873, het
Noordhollands koffiehuis van de wedu-
-e Krieger (tante Ka) en het visafsla-
gershulsje vroeger bewoond door de
familie Andre.
Een ander bouwwerk dat in 1873 is
afgebroken is de Kleine Houtpoort, blij
kens de foto een curieus gebouw met
zijn massale torenspits als van een ka
thedraal. De poort is in genoemd jaar
/oor afbraak verkocht voor 2075.
Hoe het oude station op het Stations
plein er uitzag, afgebroken in 1907, kan
men ook zien evenals de spoorwegover
gang met afsluitbomen aan de Kruisweg
en de luchtbrug die daar was.
Aan de Varkensmarkt (thans Ken-
nemerplein) vond men het station en de
goederenloods van de Noord- en Zuid
hollandse Stoomtram
Tot 1923 stond op de hoek van de
Zijlweg en Kinderhuissingel de boerderij
en stalhouderij van J. van Koode, D:e is
in dat jaar afgebroken en op die plaats
werd het gebouw van de Sociëteit Ver-
eenlgimg gezet-
Een andere foto brengt in beeld hoe
het begin van de Kervnemerstraat er uit
zag toen die plaats nog de driesprong
onder Schoten heette. Daa.r stond de
herberg van Klaasje Klinkeniberg afge
broken in 1924.
Interessant zijn de foto's van df
Oude Gracht vóór de demiping Ln 1860
en van het Verwulft tijdens de demping'
in 1859, evenals van de hoefsmederij
met ouderwetse traval Ie aan de Wagen
weg tegenover de Schouwt jesl a an, af
gebroken in 1921,
Met -vertedering bekykt met de oude
ansichtkaarten waarop de schaarse
voorbijgangers zo martiaal poseren, de
heren met modieuze matelots, de dames
met omvangrijke hoeden,
Het ais een goede gedachte geweest
van de Vereniging Haarlem ons het
verleden te tonen dn deze reeksen oude
foto's, een vrj) recent verleden dat zó
diametraal met onze tegenwoordige
tijd verschilt. De tentoonstelling is ge
opend op Maandagavonden van 8 tot
10 uur en op Woensdag- en Zaterdag
middagen van 2 tot 5 uur. Zij wordt 13
Mei gesloten.
Reinders Olie- en Veevoeder
fabrieken zestig jaar
(Van onze correspondent)
Zwolle, 30 April,
Vrijdag 1 Mei bstaat de N.V.
Reinders Olie- en Veevoederfabrieken
te Zwolle zestig jaar, In 1893 werd
begonnen met het persen van olie in
twee oude molens, thans ls het. bedrijf
uitgegroeid tot een complex gebouwen,
waaronder een raffinaderij. Ér werken
130 man.
Feestweek te Leiden
Openbaar slachthuis
bestaat 50 jaar
Bloemenbraderie geopend
(Van onze correspondent)
Leiden, 30 April.
De Leidse feestweek begon gister
middag met de herdenking van het gou
den jubileum van het Openbaar Slacht
huis, waaraan door de tegenwoordigheid
van vele autoriteiten, onder wie mr L.
A. Kesper. commissaris der Koningin in
Z.-Holland. veel luister werd bijgezet.
Deze herdenking begon met de opening
van een grote slagersvaktentoonstelling
in het sïachthuls door mevr. Kesper.
echtgenote van de commissaris der
Koningin.
Na deze tentoonstelling, waar men
vlees van levend vee tot in blik gecon
serveerd kan aanschouwen, te hebben
bezichtigd, begaven de autoriteiten zich
naar het Stadhuisplein, waar burgemees
ter jhr mr F. H. van Kinschot de Bloe
menbraderie opende, die gedurende drie.
dagen wordt gehouden en reeds op de
eerste dag veel belangstellenden trok.
In de Burgerzaal van het stadhuis
vond vervolgens de officiële herden
kingsbijeenkomst plaats, waarbij de
burgemeester speciaal verwelkomde de
heer en mevrouw Kesper, mr Helmstrijd
griffier van Ged. Staten, en vooral ook
de thans 92-jarige lr G. L. Driessen.
oud-directeur van Gemeentewerken te
Leiden, die vijftig jaar geleden het
slachthuis bouwde.
Nadat door de directeur van het
slachthuis dr Reitsma een gedenksteen
was onthuld ter herinnering aan de
eerste directeur prof. dr D. A. de Jong,
werd nog liet woord gevoerd door de
heer A. Burggraaf, vertegenwoordiger
van dc veterinair hoofdinspecteur der
Volksgezondheid door prof. dr G. M. v.
:1. Plank, voorzitter van de faculteit der
veeartsenijkunde te Utrecht, en door
prof. dr P. H. van Thiel namens de fa
culteit der geneeskunde te Leiden, diehet
grote nut en het volksbelang van een
wetenschappelijk verantwoorde vee- en
vleeskeuring belichtten.
Protest van federatie van
woningbouwverenigingen
Tegen verdeling van bouw
volumes in Hilversum
De federatie van Hllversumse wo
ningbouwverenigingen sprekend namens
ruim zesduizend aangesloten leden
heeft in een brief aan B. en W.
krachtig geprotesteerd tegen de gang
van zaken bij de verdeling van de bouw
volumes. In de brief wordt vastgesteld,
dat hot aantal Hilversumse woningzoe
kenden is gestegen tot vierduizend.
Hiervan is ongeveer 70r afkomstig uit
de arbeidende stand. Blijkend de laatste
beschikbare cijfers in het verslag van
de gemeentelijke dienst van bouw- en
woningtoezicht ziin er van 31 Decem
ber 1951 tot 15 September 1952: 1136
woningen aanbesteed, waarvan slechts
343 woningwet-woningen, die wat huur
waarde betreft binnen het bereik liggen
van het gemiddelde arbeidersgezin. De
federatie acht een dergelijke verdellng
vun het bouwvolume juist tegenoverge
steld aan de behoefte.
Het industriebouwplan voor woning
wetwoningen had voor de federatie
alleen aantrekkelijkheid, aldus de brief,
omdat 29% aan de bouwverenigingen
werd beschikbaar gesteld. Voor liet ove
rige geschiedt echter alle woningbouw
in Hilversum voor mensen met een
ruimere beurs of voor personen die zich
van bulten de gemeente in Hilversum
vestigen. Hoewel de federatie geenszins
afkerig is van deze vestigingen, wenst
z(j ook de belangen van de eigen inge
zetenen behartigd te zien.
In de brief wordt ten slotte vastge
steld, dat het overgrote deel van de Hil
versumse nieuwe bouw bestemd is voor
de middenstandssector. Tegen deze gang
van zaken protesteert de federatie met
klem. Zij Js van oordeel, dat eerst zes
k zevenhonderd arbeiderswoningen in
Hilversum moeten worden gebouwd, al
vorens toestemming mag worden ver
leend voor de verdere bouw van midden
standswoningen.
OLLE KAPOEN EN DE ROTSREKELS
DRUK pratend liepen ze door het bos naar Olies huisje, was druk bezig om
maar toen ze er bijna waren, bleef Uil ineens luisterend timmeren,
staan.
„Daar is iemand aan het timmeren!" stelde hy vast.
„Horen jullie het ook?"
Duidelijk drong het geluid van hamerslagen tot hen door.
..Daar is vast iets niet in orde!" stelde Uil vast en op een
holletje gingen ze verder.
Bij Olies huisje wachtte hen een vreemd schouwspel.
Rotsrekel had wat oude planken uit de schuur gehaald en
de ramen en de deur daarmee dicht te
timmeren.
„Hé! Ho! Stop! Schei uit! Wat doe je daar?" schreeuwde
Uil en Verk bromde: „Je vernielt Olies huis! Wil je wel eens
onmiddellijk ophouden!"
Rotsrekel keek het drietal een beetje onzeker aan. „Dat
is omdat Olie Kapoen weg ls!" legde hjj uit. „Nu kan hij
er lekker niet in, als hy weer terugkomt. Bè!" En hy wilde
weer aan het timmeren gaan.
Do Amsterdam Londen Verzekering
Mij, te Amsterdam, sloot 1052 af met een
winstsaldo van 474.140 (v.j. 267.772),
waaruit op het geplaatste kapitaal ad
6.600.000. waarop nog 5.100.000 moet
worden gestort, een onveranderd dividend
van 10 kan worden betaald,
(Ingez. med.-advertentie)
van 'n
Een prBCht van 'n tijtS O T A - I E 1 R
Koningin bracht bezoek
aan Moerwijk
(Van een onzer verslaggevers)
In het vervolg van haar niet-officiële
bezoek aan 's-Gravenhage heeft de
Koningin gistermiddag een rondrit ge
maakt door de nieuwe wijken Moerwijk
en Morgenstond, vergezeld door dc bur
gemeester mr F. M. A. Schokking en
de hoofddirecteur van de dienst van de
Wederopbouw en Stadsontwikkeling, dr
ir F. Bakker Schut.
In de grootste bouwput van Europa
wapperden gistermiddag vrolijk de
vlaggen. Gereden werd langs de drie
belangrijkste winkelcentra in Moerwijk:
de Betjc Wolffstraat, de Jan Luykcnlaan
en de Raaphorstlaan. In deze centra
hadden de Mocrwijkers zich verzameld
tot een duizendkoppige menigte, die de
Koningin hartelijk toejuichte.
De rijtoer werd onderbroken bij het
Noodvvijkcentrum op de hoek van de
Medlerstraat en de Erasmusweg. Hier
werd de Koningin ontvangen door de
voorzitter van de Moerwijkgemeenschap,
de heer L. W. Hofstraat, nadat de
7-jarige Marjolijntje Hiestand haar na
mens de jeugd in dit stadsdeel bloemen
had aangeboden. Vertegenwoordiger;
van de verschillende jeugdorganisaties
in -verenigingen hadden op de stoep
oor het nog niet geheel voltooide blok
woningen al dan niet gewapend mei
vlaggen of totempalen een haag ge
vormd. Onder de luide toejuichingen van
het publiek betrad de Koningin een twee
kamerwoning, waar de leden van het be
stuur van de Moerwijkgemeenschap aar.
haar werden voorgesteld. Ook de wet
houder van wederopbouw, ir L. J.
Feber, was hier aanwezig. Onder het
genot van een kopje thee liet
Koningin zich uitvoerig inlichten, terwijl
zij aan de hand van een maquette, gra
fieken en foto's een overzicht kreeg van
de plannen, o.a. ten aanzien van de ves
tiging van een wijkcentrum op het
Erasmusplein en het toekomstige Hees-
'wjjkplein, waar een winkelcentrum
wordt gebouwd en waar voor de bevol
king op mooie zomeravonden gelegen
heid zal zijn naar concerten te luisteren.
Na ongeveer drie kwartier in het
Noodwijkcentrum te hebben vertoefd,
vertrok H.M. weer in gezelschap van de.
wethouder van Wederopbouw, ir Feber.
van dr ir F. Bakker Schut. Bij het
verlaten van het Centrum werden de
Koningin door drie meisjes van ver
schillende jeugdorganisaties enige foto's
en van raffia vervaardigde dieren aan
geboden, welke attentie de Koningin bij
zonder op prijs stelde.
Na afloop van de rijtoer werd in de
ambtswoning van de burgemeester de
thee gebruikt.
De onlangs uitgelote 3i en 4%
pandbrieven van de Zuid-Nederlandsche
Scheepshypotheekbank te Rotterdam
kunnen worden verwisseld in 4A% pand
brieven k 993%.
(Ingez. med.-advertentie)
OOÓJ,
Dagelijks feuilleton door GUY TRENT
HOOFDSTUK IX
ROOSJE beleefde niets bijzonders in
haar eerste jaar bij het Gaiety Thea
ter. De operette waarvoor zij was
aangenomen, oleef volle za.'en ir»kken
en 't zag er naar uit alsof zij George
Edwardes vorige successen nog niet
stukken zou slaan. De ster was bepaald
een lievelinge van het publiek; de sou
brette en de kleinere rollen waren in de
vertrouwde handen van actrices, die
haar sporen verdiend hadden, maar die
geen van allen enig blijk gaven dat ze
graag wilden opkrassen om daardoor
aan een jonger talent onder de meisjes
in 't ballet 'n kans te geven.
Maar voor Rose zelf (ze antwoordde
niet eens meer wanneer iemand „Roosje"
tegen haar zei!) was ieder moment, dat
ze ln de schouwburg doorbracht, even
opwindend, 't Leek alsof er iedere dag
Iets nieuws te leren viel.
Al heel gauw had ze gemerkt, hoeveel
ze ten achter stond bij die nieuwe colle
ga's, in toneelteohniek èn in haar hele
optreden.
Zu mocht dan al 't ongelofelijke for-
ulntje hebben gehad, dat ze hij 't
Gaiety Theater was geëngageerd, maar
ze stond nog ver en nee) ver f van de
fel-hegeerde qualificatie van „Gaiety-
girl". En koriste-zijn aan dat theater
beduidde voor Rose nog maar 'n spring
plank; haar einddoel was daar 'n
operette-ster te worden. Niets gaf ze om
die gemakkelijk-behaalde voordeeltjes,
die aan andere meisjes in de schoot
geworpen werden. Voor Roosje zou 't
Gaiety nooit zoals de cynische be
schrijving ervan luidde de makke
lijke weg worden naar dure bontman
tels en diamanten armbanden!
Een ernstig probleem vormden haar
kleren Hoe dan ook, "n Gaiety-girl
moest er op straat even elegant uitzien
als op 't toneel! Gelukkig voor Rose
had mevrouw Moody haar met tranen
in de ogen gesmeekt bii hen m hliiven,
maar weigerde een penny méér kost
geld aan te nemen dan toen Roosje zon
der werk was. Dus had Rose voor de
eerste maal in haar leven geld om uit
te geven voor andere dan strikt nood
zakelijke dingen. Listig lette ze op elk
detail van de elegante ensembles, die de
andere meisjes van het gezelschap droe
gen en probeerde die op naar eenvoudige
manier na te maken.
C ede handschoenen en schoenen, be
merkte ze, konden de doodgewoonste
mantel en rok eruit doen zien of ze by
een goede zaak waren gekocht. Ze lette
er op hoe bloemen op modelhoeden waren
gezet en bevestigde op haar eigen goed
kope vilten of strooien hoedje één enkele
roos op precies dezelfde wijze. Voor er
'n paar maanden om waren benijdden
de andere meisjes haar letterlijk haar
goede smaak en ze kreeg verzoeken of
ze by 't vermaken van jurken of hoeden
van 't vorige jaar 'n handje wilde
helpen.
Maar in 't begin was dat niet gemak
kelijk geweest: die vriendschap te
winnen. Want de meisjes voelden alleen
maar wantrouwen tegen iemand uit
haar kringetje, die nooit een invitatie
voor een souper aannam en die de jonge
mannen buiten by de artisten-ingang
voorbijliep, zonder dat ze één van hen
toeknikte of lief tegenlachte.
Waai-om, probeerden zy uit te vissen,
was zij eigenlijk door de directeur zelf
geëngageerd, een meisje dat nog maar
koud aan 't toneel was en die door
niemand werd geprotegeerd?
„Jij bent de verkeerde artisten-ingang
ingegaan, meid", plaagde een van naar.
„Jy had naar de Haymarket moeten
gaan, daar spelen ze Shakespeare. Daar
gaan die actrices heen die willen
s p e 1 e n!"
Langzamerhand gaven ze zich echter
gewonnen voor Rose's karakter, door
haar snel-gewekte sympathie voor ieder,
die in moeilijkheden verkeerde. Zy was
de eerste, die merkte dat 'n collega zich
door de voorstelling heen probeerde te
slaan met 'n razende kiespijn en meteen
wist ze daar een huismiddeltje voor.
„Zal ik je nek eens masseren, kind.
dat wil wel eens helpen", placht Rose
een migraine-slachtoffer aan te bieden.
Iemand anders had huiselijke moeilijk
heden: een zieke moeder, een vader zon
der werk en op de een of andere manier
raakte iedereen er aan gewoon naar
Rose Torrent te lopen wanneer ze haken
en ogen hadden, 't Leek wel of zy
speciale gave had waardoor mensen
inzagen, dat de dingen per slot van
rekening zo verschrikkelijk niet waren.
Haar aangeboren gezond verstand stelde
haar bovendien in staat goed, nuchter
advies te geven zelfs aan mensen die
veel meer levenservaring hadden dan
zijzelf.
Bovendien was niets haar ooit te veel.
't Kon haar niets schelen tussen matinee
en avondvoorstelling in de kleedkamer
te blijven om voor 'n meisje, dat een
langrijke afspraak had, een japon in
orde te maken, of kousen te wassen of
een ceintuur op te strijken. Zelf bezat
ze geen enkele avondjurk, maar wat
haar andere kleren betrof iedereen
kon een hoed van haar lenen of 'n pas
gewassen blouse.
Maar wat 't allermerkwaardigste aan
haar was, zeiden ze, was het geduld en
het begrip dat ze had wanneer 't over
hartszaken ging, terwijl Rose, voor zo
ver bekend, toch zelf nooit een aanbid
der had gehad en zo groen was, naar
ze plagend zeiden dat ze nog aan
Sinterklaas geloofde!
Maar toch was Rose de enige geweest
die Rita Lane au sérieux genomen had,
die avond toen ze hysterisch verkon
digde, dat iemand anders haar plaats
in de voorstelling maar in moest nemen
omdat zy niet van plan was nog verder
te leven nu haar Bertie haar in de steek
had gelaten om met de dochter van een
hertog te trouwen. „Zoveel karakter
heb ik nog wel ik wil niet blyven
leven om te zien hoe hij bij dat wijf
hoort..."
Nou ja, uitten ze niet allemaal wel
eens zulke bedreigingen, de een of an
dere dag?
Alleen Rose had de onevenwichtige
koortsachtige glans in Rita's ogen ge
zien en ze stond erop met Rita mee te
gaan naar haar flat in Maida Vale
(waarvan de huur nog voor drie maan
den vooruit was betaald, door de eens
smoor-verliefde Bertie). De volgende
dag kwamen beide meisjes bleek en moe
aanzetten voor de matinee, want ze had
den de hele naoht opgezeten. Maar Rita
sprak niet langer over zelfmoord!
Een tijdje naderhand, toen ze
schok over de ontrouw van haar min
naar 'n beetje te boven was, nam ze
Cissie Glare in vertrouwen, haar boezem
vriendin: „Torrent weet meer van liefde
dan wij allemaal bij elkaar. Die nacht
toen ik zo ellendig was over Bertie
ik zou er 'n eind aan gemaakt hebben,
dat zweer ik je als dat malle, kleine
ding niet niet me mee was gegaan. Zij
gelooft zó absoluut, dat liefde voor
iemand een zegen is die je van de Hemel
gegeven wordt, dat 't er niet toe doet of
die ander van je houdt of niet dat ik
er óók zo over ben gaan denken."
Altijd zeurden ze Rose aan haar hoofd:
Wie was die man toch in haar leven, die
ze zo zorgvuldig voor hen verborgen
hield? Ze plaagden: „Roosje is mis
schien in stilte getrouwd met 'n ver
blindend knappe garde-officier die er
alleen maar op wacht tot hij 't land en
de titel erft en die 'r dan aan iedereen
voorstelt als zijn hertogin."
Achter haar rug wikten en wogen ze:
of was ze misschien zo verknocht aan
'n jongen uit haar eigen milieu en gê-
neerde ze zich daarmee voor de dag te
komen? Dat zou verklaren waarom ze
altijd zo'n haast had na de voorstelling
terug te gaan naar Battersea. Misschien
was hij zo'n jaloerse bruut, die eröp
sloeg, wanneer ze ook maar 'n orchidee
zou aannemen van een van de elegante
jongelui, die brj de artisten-ingang om
hingen.
Rose gaf ontwijkende antwoorden
wanneer zij probeerden iets uit haar te
krygen. „Misschien is er iemand
misschien ook niet. Ik zeg n ets."
Tegen geen levende ziel had ze ge
sproken over haar grote liefde voor
Charles Lorley. die zo onverwacht over
haar was gekomen, toen hy haar die
laatste maal bij 't afscheid had gekust:
Zelfs de Moody s niet of de oude Al Hig-
gins (met wie ze de vriendschapsban
den weer had aangeknoopt) had er
enig Idee van hoe onherroepelijk zii
haar hart aan hem verloren had-
't Was niet zozeer, dat ze dit geheim
wilde houden als wel dat ze niet dacht,
dat enig mens haar verhaal geloven
Soms vond ze 't zelf moeilijk te ge
loven! Hoe kwam dat, dat ze hem in
Plymouth nagenoeg iedere avond had
gezien en niets diepers voor hem had
gevoeld dan de dankbare vriendschap, die
ze voor Al Higgins ondervond of voor
haar lieve Kate?
Wat voor toverkracht was er geweest
ln die kus, die hij haar in het rijtuig had
gegeven, dat die zo'n rijke verrukking
in haar had gewekt? Zijn andere kus
sen hadden haar zinnen rustig laten
sluimeren. Niemand zou ook dat wist
ze, geloven dat ze zo onbewogen bleef
toen de weken en maanden voorbij gin
gen en ze niets van hem hoorde. Nie
mand had haar oneindig geduld kunnen
hegriinen, dat ze zich in haar moeilijke
jeugdjaren verworven had. toen alles
wat ze graag had willen hebben, haar
was ontzegd.
(Wordt vervolgd)
ONDER DE
KEIZERSKROON
BANKET-KUNST
m De drie verdiepingen van de
lil Will banketbakkersschool aan de
Queljynstraat no. 80 zjjn her
schapen in even zovele banket
zalen: vol van sierstukken van suiker,
van garneerwerk, van vruchten in ge
lei, van somptueuze taarten en van
bloemen van getrokken suiker
Der traditie getrouw houdt de vak
school de jaarlijkse tentoonstelling van
het werk van haar leerlingen: de ouders
en belangstellenden kunnen zien wat de
leerlingen presteren anderen, die
wellicht peinzen of in dit vak toe
komstmogelijkheden voor hun kinderen
zijn, kunnen een beeld krijgen van de
resultaten van het onderwijs.
Onder leiding van de directeur, de
heer G. Griever hebben wij een rond
wandeling gemaakt langs al de sma-
keiyicheden, die er, in de kleine ruimte
waarover de school beschikt, stonden
opgetast. Met ingang van de cursus
van 1954 hoopt men dat het ruimtege
brek, waar men al jaren mee worstelt,
ten einde zal zyn, omdat dan vermoe
delijk de nieuwe school er staat. Ir. dc
Wibautstraat. Het wordt een school
met vier bakkerijen.
Een twee jaar durende dagopleiding,
zowel als een avondcursus wordt op
de school gegeven, Niet alleen overi
gens voor de aankomende banketbak
kers ook de verkoopsters in de ban
ketbakkerszaken worden hier opge
leid en hebben ter gelegenheid van de
tentoonstelling gelegenheid gekregen
haar krachten te tonen. Als' groeps
werk hebben de jeugdige banketbak-
kersloerlingen oen Paleis op de Dam
van suiker gebouwd en een jeugdige
Chinese leerling, Otto Njin, bouwde
van suiker en pagode als sierstuk vnn
een rijsttafel, voor vier personen go-
dekt.
Tijdens de tentoonstelling (die tot en
met Zondag geopend is, dagelijks van
25. 19.3022.30. Zondag alleen van
5) is een ijsbar en een sandwichbar
ingericht, waarin de leerlingen niet
alleen hun bekwaamheden in het ma
ken van smorrebröd en iiseoupes zul
len tonen, maar waar men tegelijk uit
do bescheiden winst een fonds voor
herbouw van het in de oorlog verwoes-
vacantiehuis hoopt te vormen.
VACAiXTIEKHXDERFEEST
"EH Het vorige jaar heeft de Stich-
Md ting Vacantiekinderfeest onge-
veer 300 klassen van openbare
en bijzondere scholen met te
zamen ruim 10.000 (tienduizend) kin
deren voor drie dagen uit naar haar
tehuizen in Nunspcet, Renkum en
Valkcveen gezonden. Dit jaar (de uit
zendingen lopen van April tot Octo
ber) zal het aantal uit te zenden kin
deren niet kleiner zijn. mits de daar
voor benodigde gelden kunnen worden
gevonden. Het grootste deel van die
gelden moet door particuliere giften
worden bijeengebracht en de straat
collecte kan een flinke stoot in de
goede richting geven. Zij wordt ge
houden op Zaterdag 2 Mei. Vergeet
die datum dus niet!
Het mag als bekend worden ver
ondersteld. dat de kinderhuizen te
Valkeveen en Renkum van een cen
trale verwarming zijn voorzien ton
behoeve van de z.g. buitenklassen ln de
winter. Ook voor het Jan-Wlllem-Ros-
kamhuis te Nunspeet zyn on het ogen
blik plannen in de maak voor een ver
bouwing met aanleg van een centrale
verwarming. Dat hierdoor de finan
ciële zorgen voor het V.K.F. aanzien
lijk zijn toegenomen, zal duidelijk zyn.
Het bestuur hoopt, dat de opbrengst
van de collecte ook die zorgen m be
langrijke mate zal verlichten.
Het Vacantiekinderfeest, men weet
het, is strikt algemeen: alle openbare
en bijzondere scholen kunnen eraan
deelnemen. Het bestuur meent, hier
aan het recht te mogen ontlenen, de
collecte bii alle Amsterdammers aan
te bevelen. Collectanten kunnen zich
aanmelden aan het kantoor: Heren
gracht 56. tel. 41541.
KALENDER
Het Humanistisch Verbond, Federatieve
Gemeenschap Amsterdam, houdt op 4 Mei
te 10.60 uur oen herdenkingsbijeenkomst in
het Parkhotel Spreker Is de heer R. Bou-
mor: muzikale medewerking wordt verleend
door mevr. Mieke Feitkamp—Stitger (vionlt
en Leo Hoost (plano).
Doopsge-
12.50 tot 13.10
Overgave en op-
zimle Kerk, Sing(
uur. ds H. Brei
«tand.
TERABAK
rjJTl De Vry'e Vogels van de Vryzin-
V W J n'£ Christelijke Jeugd Centrale
i V.C.J.C.) zullen aanstaande Za
terdagavond in het Barlaeus-
gymnasium, aan de Weteringschans,
'een Terabak gaan opvoeren. Deze
veelbelovende naam duidt op een ver
draaid cabaret. Een goed verdraaid
cabaret dan, of om in de termen van
de Vrije Vogels te blijven, een ver
draaid goed cabaret, met zang, dans
en lekespel en wat er zo nog meer bij
een verdraaid cabaret te pas pleegt te
komon. In de pauze wordt er bovendien
een bazaar gehouden van door de jon
gens en meisjes zelfgemaakte voor
werpen. Wie het luttele bedrag van 53
cent op zak heeft kan naar binnen:
kaarten zjjn van kwart over zeven af
aan de zaa'l verkrijgbaar. De baten van
de avond komen tên goede aan het Vrij
plaatsenfonds van „Pinkster '53", het
grote landelijke Pinksterfeest waar
eens in de vijf jaar alle V.C.J.C.-ers
samen komen. Het Terabak dan be
gint om kwart voor acht precies.
L. VAN STAVEREN
Ffjn Op 6 Mei hoopt de heer L. van
V'M'D Staveren, oudste firmant van de
nQ-' makelaarsfirma J. C. van Sta
veren en Zoon, de dag te herden
ken, waarop de gemeenteraad van Am
sterdam hem 50 jaar geleden tot ma
kelaar heeft benoemd.
De heer Van Staveren heeft zich, zo
lezen wij in het Makelaarsweekblad,
indertijd zeer verdienstelijk gemaakt
voor de makelaarsvereniging, hij was
nl. enige jaren Commissaris van het
toenmalige Uitkeringsfonds, werd la
ter secretaris van dat fonds en ten
slotte nam hij zitting in de liquidatie-
eommissie, tóen dit fonds werd opge
heven.
De naam Van Staveren heeft geen
onbekende klank bij genoemde vereni
ging, daar reeds nu wijlen de heer J. C.
van Staveren vader van beide he
ren Van Staveren jarenlang lid van
het Bestuur der Makelaarsvereniging
is geweest.
De heer Van Staveren is ook werk
zaam geweest op kerkelyk gebied en
wel by de Evangelisch Lutherse Ge
meente.
De jubilaris stelt zich voor Woens
dag 6 Mei een receptie te houden van
14 -16 uur in het American-Hotel
Blauwe Zaal (ingang- Marnixstraat)
UITGAAN
Carré: Dagelijks om 8 uur De Jantjes;
Centraal Theater: IBIko a/vond om 8.L5 uur
Welkom thuds, Helena; Concertgebouw:
Morgen om 8 uur speelt Elismbelh Lnck-
hart (viool), begeleid door Geza Frid, in
de kleine zaal; Kleine Komedie: Van
avond om 8 uur Enny MoI'SDe Lee uwe
in Parijs 1890; Leldaepleln Theater: Van
avond om 8 uur De kleine hut; morgen
om 8 uur geeft het Rcvtt. Toneel de pre
mière voor Amsterdam van Het geheim
van dr Spencer; Nieuwe de la Mar: Van
avond om 8 uiur Jan Musch in Do vrek;
morgen om 8 uur geeft de Haagsche
Comedie Als 't kindje binnenkomt; Stads
schouwburg: Vanavond om 8 uur geeft
do Nod. Opera De Parelvissers, gevolgd
door het ballet Quatre Mouvement®.
IN de stad dragen de vrouwen over
het algemeen lichte, luchtige schoe
nen; de enkele keren dat het sneeuwt
zorgt de Stadsreiniging er met pekel
voor dat de weg voor haar sierlijk ge-
sohoeide voet is gebaand. Toen een
vrouwelijke collega van ons enige t(jd
geleden naar een streek in het Ramp
gebied ging die al is drooggevallen
maar waar de wegen nog niet een
dikke laag slik zyn bedekt, leende zij
voor die gelegenheid van een vriendin
een paar stevige sportschoenen. Er
zaten spijkers onder en over de wreef
aan de binnenkant liep een brede leren
„tong", een overslag, die tegelijk ver
siersel was en de veters bedekte en
waar weer een riempje overheen sloot.
Kortom, een solide geheel.
Op de terugweg, plotseling weer in
de wereld waar uiterlijkheden tellen,
wierp onze collega een blik op haar
bemodderde schoenen. En ontdekte tot
haar schrik dat van de rechter de leren
overslag was verdwenen. Het riempje
sloot dwaas en onnodig over de zig-zag
gespannen veter heen. Thuisgekomen
vond zy de werkster, die vriendelijk
aanbood de harde, vastgeklonterde
klei van de trappers te verwijderen en
ze verder weer toonbaar te maken,
zodat ze onder de ogen van de schoen
maker konden verschijnen.
Deze trouwe raadgever in alle pro
blemen de bedekking der voeten be
treffende, adviseerde naar de winkel
te gaan waar de schoenen waren ge
kocht. Zoiets is geen schoenlappers
karweitje; misschien leverde de fabriek
wel zo'n „losse tong" apart. Onze col
lega belde de vriendin op, legde de
vervelende geschiedenis uit en vroeg
het adres van de schoenenleverancier.
„Tja" zei de andere gedupeerde „dat
weet ik niet meer zo precies..." en
noemde een paar zaken on waar de
schoenen gekocht zouden kunnen zijn.
In die zaken bekeek men de trappers
welwillend van binnen en van buiten
en stond men medelevend tegenover
de situatie, maar men verklaarde:
„Neen, hier zijn ze niet gekocht, wij
kunnen u tot onze spijt niet helpen".
Hef. werd een „taai ongerief", om
met Theo Thijssen te spreken. Intussen
belde de vriendin op om te vrasen of
zii de schoenen kon terugkrijgen, want
zij ging binnenkort met vacantie naar
de bergen. Onze collega begaf zich ten
einde raad wederom naar de schoen
maker. met de schoenen en haar droe
vige verhaal. Deze beloofde toen. gelijk
eens de moeder van Jantje die geen
broekje bezat, van stukken en brokken
een tong voor de schoen te maken.
Het ogenblik kwam dat hy het ding
in haar bijzijn aan de onttakelde rech-
ter-stapper vaststikte. Trots zette hij
de schoen naast de andere geen ver
schil te zien. Daarop stak hij zijn hand
in de gerestaureerde vechter, teneinde
haar wat np te poetsen.
En tenslotte trok hij er verwonderd
iets uit. Het verloren gewaande zor-
Tenklnd. dat al die tijd binnen had ge-
ictcn. tegen de onderkant van het
bovenleer aan. De draagster had het
in haar wollen sokken niet e-evoeld en
geen van de mensen door wier zorg
zame handen de schoen was gegaan
had het gemerkt...
