BUITENGEWONE KWALITEITEN VAN
GENTSE CULTUREN OP DE FLORA
LIFTEND VAN CALIFORNIE NAAR 's GRAVENDEEL EN DREISCHOR
Veili:
Tweede Kamer heeft bezwaren tegen
opzet van Europese grondwet
OONHUYS MV-
richtsnoer
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN WOENSDAG 29 APRIL 1953
3
MINISTER BEYEN MAAKTE AANTEKENINGEN
(Van onze Haagse redacteur)
's-G ravenhage, 29 April
OET was gisteren in de Tweede Kamer een beetje
anders dan gewoonlijk. De hoofdschotel van het
parlementaire menu werd niet gevormd door een debat
over een bij de Staten-Generaal ingediend wetsontwerp,
maar was ditmaal een discussie tussen de Kamerleden
onderling, waaraan de regering nu eens niet te pas
komt. Weliswaar zat minister Beyen achter de groene
tafel, maar hij maakte slechts sporadisch aantekeningen.
Onze minister van Buitenlandse Zaken was thans uit
sluitend in de Kamer voor eigen oriëntatie en met name
inzake het ontwerp voor een Europese grondwet, dat in
Straatsburg door de vergadering ad hoc is opgesteld.
Er was in de Kamer behoefte gebleken om eens van
gedachten te wisselen over de plannen inzake de Euro-
Vorming van politieke gemeenschap
mag niet worden overhaast
PROF. OUD (v.v.d.) onthulde, dat het
in de parlementaire geschiedenis
van ons land nog maar drie keer
eerder was voorgekomen, dat de Kamer
voorzitter aan het debat deelnam;
't laatst in 1919. Voor wat de Tweede
Kamer betreft, twijfelen we niet aan de
juistheid van prof. Ouds parlementaire
historische kennis, maar ongeveer een
jaar geleden nog heeft mr Jonkman,
voorzitter der Eerste Kamer ook eens
aan het debat deelgenomen. Intussen,
dit raakt het aan de orde gestelde on
derwerp niet.
Stellig was er reden voor een debat
over het ontwerp Europese grondwet.
Met verscheidene sprekers van deze
eerste middag kunnen we het althans
eens zijn, dat deze materie nog niet erg
leeft onder de volkeren van Europa.
Men weet er nog maar bitter weinig van
en ook voor de Kamerleden, die geen
deel uitmaken van het Straatsburgse
.parlement", moest een dergelijk debat
nstructief zijn. Dat ontwerp voor een
Europese grondwet vormt namelijk een
erg ingewikkelde materie, om te spreken
met de schrijver van de kroniek Tussen
Plein en Binnenhof in De Volkskrant.
Het ontwerp voorziet in de instelling
van o.m. de volgende politieke organen:
een Kamer der volkeren, rechtstreeks
door algemeen kiesrecht te kiezen; een
Senaat, bestaande uit afgevaardigden
van de zes nationale parlementen (het
gaat immers voorlopig nog maar om
een kleine Europese politieke gemeen
schap, bestaande uit de zes landen, die
ook de Kolen- en Staalgemeenschap
vormen); een Uitvoerende Raad; een
Raad van nationale ministers, die het
contactorgaan moet vormen tussen de
Europese gemeenschap en de nationale
regeringen en voorts nog een Hof van
justitie en een Europese raad voor so
ciaal-economische aangelegenheden.
VAN de tien sprekers, die zich giste
ren reeds voor het debat lieten in
schrijven, hebben er vijf het woorcl
gevoerd. Mr Kortenhorst was de eerste
spreker en al aanstonds bleek, dat hij
het onderwerp diepgaand had bestu
deerd. Ook oratorisch was het een ge
noegen naar de Kamervoorzitter te luis
teren. Intussen heeft mr Kortenhorst
het ontwerp-statuut niet zozeer critisch
beschouwd dan wel de volle nadruk ge
legd op de betekenis er van voor de
Europese samenleving.
Wat die betekenis betreft, die kan,
ilgens mr Kortenhorst niet hoog ge
noeg worden aangeslagen. Ofschoon hij
tot voorzichtigheid maande met betrek
king tot de koerswijziging in Moskou,
meende mr Kortenhorst toch, dat de
Europese politieke gemeenschap het
oorlogsgevaar kan verminderen. Een be
zwaar vond hij en daarin staat hij
waarlijk niet alleen dat het voorlopig
nog een te kleine gemeenschap is. Niet-
aanvaarding van het statuut zal echter
een zelfmoordpoging van Europa bete
kenen.
Mr Kortenhorst noemde het werk
stuk eerder te voorzichtig dan te ge
waagd. Hij liet geen twijfel bestaan over
de vraag of hij het een reële kans geeft.
Er zullen offers moeten worden ge
bracht, waarbij de landen van de ge
meenschap zich echter hun verantwoor
delijkheid jegens andere Europese lan
den bewust moeten zijn.
De heer Ruygers farb.) oordeelde het
kennelijk noodzakelijk, alvorens over het
ontwerp-statuut te spreken, eerst uit
voerige internationale politieke be
schouwingen te houden en verviel daar
mee eigenlijk in een herhaling van de
algemene beschouwingen, welke in het
vorige najaar over Buitenlandse Zaken
zjjn gehouden.
Het was in dit deel van zijn rede, dat
de heer Ruygers zich ook niet erg ge
lukkig uitdrukte, toen hij zei. dat de
Nederlandse zelfstandigheidspolitiek in
de Meidagen van 1940 „roemloos" ten
onder was gegaan. Dit echter terzijde.
De heer Ruygers ontwikkelde overigens
een vrij groot aantal bezwaren, waarin
hij, zoals later bleek, niet alleen stond.
Zo betreurde hij het dat Engeland zich
zo afzijdig houdt, een opmerking, welke
we naderhand ook uit de mond van dr
Schmal (c.h.) en prof. Oud (v.v.d.) ver
namen.
De heer Ruygers betreurde verder de
weinig duidelijke verhouding tussen de
Europese politieke gemeenschap en
Verenigde Naties. Tegen de recht
streekse verkiezingen had hij ernstige
bezwaren, hetgeen trouwens eveneens
met de heren Oud en Schmal het geval
bleek te zrjn.
ook bezwaren te hebben tegen de
opzet van de Kamer der Volkeren,
van de Senaat en van de Uitvoerende
Raad. Een bezwaar vond dr Schmal het
verder, dat de volken van de toekom
stige politieke gemeenschap hun opinie
nog niet hebben gevormd en daarom
waarschuwde de C.H.-afgevaardigdc
tegen overhaasting. Het gaat om een
afstandsmars, zo zei hij en die eist
geduld en inspanning. Het is geen
springprocessie: drie stappen vooruit,
twee stappen achteruit. Men zal rustig
de tijd moeten nemen om het statuut
degelijk voor te bereiden. Het ontwerp
acht dr Schmal niet meer dan een uit
nemend working-paper" en daarmee
bleek prof. Oud het ook wel eens.
Intussen mocht men uit de waar
schuwende woorden van dr Schmal o-i.
toch niet opmaken, dat hij tegen de
Europese politieke gemeenschap is.
Maar dat was geen der sprekers van
deze middag. Voor prof. Oud bevat het
ontwerp niet meer dan de kiem voor
verdere ontwikkeling. Tegen de enge
opzet van de gemeenschap voerde prof.
Oud het bezwaar aan, dat de grote
landen (Frankrijk, Duitsland, Italië) de
hegemonie over de kleine landen kun
nen uitoefenen.
Prof. Oud uitte de grote vrees, dat
men te haastig te werk is gegaan,
dat een methode is gevolgd, waarbij
de politieke constructie in de lucht
dreigt te hangen. Hetzelfde is volgens
de V.V.D.-afgevaardigde het geval
met de bevoegdheden van de onder
scheidene organen. Het politieke
gebouw loopt het gevaar een vaste
grondslag te missen. Men zal goed
doen terug te vallen op de realiteit:
eerst een definitieve organisatie voor
de Kolen- en Staalgemeenschap en
voor de E.D.G., deze in onderling
verband brengen en het resultaat
daarvan zal men als uitgangspunt
voor een Europese politieke gemeen
schap kunnen nemen.
Volgens prof. Oud zou kunnen worden
begonnen met een raad van ministers
en een kamer van afgevaardigden. De
landen moeten voorlopig maar zelf be
slissen op welke wijze die afgevaardig
den worden- gekozen. De thans voorge
stelde constructie is prof. Oud veel te
ingewikkeld.
HET was te verwachten dat van de
zijde der P.v.d.A. een waarschuwend
geluid zou worden vernomen over
de economische samenwerking, bevreesd
als men is in arbeiderskringen
misschien niet geheel ten onrechte
dat de Europese politieke gemeenschap
in zijn enthousiasme besluiten zal gaan
nemen, die nationaal-economisch niet
zijn op te vangen.
Dit waarschuwende woord, dat drs
Roemers deed horen, was overigen;
voor de Straatsburgers in de Twee-
pese politieke gemeenschap. Het initiatief tot dit debat
was uitgegaan van mr Burger (arb.) en dat had ter
stond een willig oor gevonden bij de Kamervoorzitter mr
Kortenhorst. En nu deed zich gisteren het zeldzame feit
voor, dat de Kamervoorzitter zelf aan het debat deel
nam. Dat betekende, dat hij niet in de zetel van het
presidium zat, maar op een der banken van de K.V.P.-
fractie.
Toevallig geviel het gisteren, dat noch de eerste
ondervoorzitter noch de tweede ondervoorzitter aan
wezig was, dat ook het oudste lid in jaren niet in het
gebouw vertoefde, zodat aan mr Weiter (k.n.p.) de eer
te beurt viel op deze eerste dag van dit Europese debat
de voorzittershamer te mogen zwaaien. We zeiden dus
niet te veert, toen we in het begin opmerkten, dat het
gisteren een beetje anders dan gewoonlijk in de Tweede
Kamer toeging.
de Kamer feitelijk overbodig, want
zonder uitzondering hadden zij in het
Straatsburgse „parlement" op het stuk
der economische samenwerking één lijn
getrokken door uitdrukkelijk te ver
klaren. dat de E-P.G. slechts kans van
slagen heeft, indien zij in haar ontwik
keling gedragen wordt door een hechte
economische grondslag, een punt. waar
op ook minister Beven in Rome heeft
gewezen
Ingezmed-advertentie)
WIJ VERNIEUWDEN
ONZE STAND
op de FLORA-HEEMSTEDE
LEIDSESTRAAT 73-75 PRINSENGRACHT 709-713 AMSTERDAM
Plannen voor Cadmiumfabriek
bij Maastricht
De Maastrichtse Zinkwit Maatschappij
heeft vergunning gevraagd voor de
bouw van een nieuwe fabriek onder
Limmel bij Maastricht. Het ls de be
doeling, dat in de nieuwe fabriek wordt
begonnen met de productie van
„cadmium", een metaalsoort die voor
zover bekend nergens in Nederland
wordt gemaakt.
Cadmium wordt verkregen uit de
resten van het zinkerts en wordt ge
bruikt voor de verfproductie, in de
radio-industrie en voor de bescherming
van metalen.
De nieuwe fabriek te Maastricht zal
uit twee a drie verdiepingen bestaan,
over een oppervlakte van 800 vlerkante
meter.
De Indische regering heeft een begin
gemaakt met de bouw van een uranium-
„fabriek" op het eiland Trombay.
Uranium wordt op twee plaatsen in
India gevonden.
69e Lijst slachtoffers
watersnood
Het informatiebureau van het Rode
Kruis heeft de 69e lijst van geborgen
en geïdentificeerde slachtoffers van de
watersnood uitgegeven.
DREISCHOR
Leendert Cornelis Pleter Steen-land,
jeb. 4.8.1950, laatste adres: Zuidstraat
d 179.
FIJNAART
Jacobus Antonius Markus, geb
12.7.1949, laatste adres: d 176; Nïco-
iaas Willem Markus, geb. 28.5.1947.
laatste adres: d 176.
KORTGENE
Cornelis Adriaan de Regt, geb.
17.11.1941, laatste adres: Langeweg 15,
Kats
NIEUWERKERK
Adriaan van de Berg, geb. 26.1.1906.
laatste adres: Molenstraat 135 b; Wil
lem van de Berg, geb. 9.5.1940, laatste
adres: Molenstraat 135 b; Sara Cats
Slootmaker, geb. 19.8.1922, laatste
adres: Stoofweg 155: Anthonia A. van
Dienst, geb. 27.5.1935. laatste adres:
Stoofweg 152; Martinus Kleemans, geb.
29.9.1888. laatste adres: Stoofweg
149 a; Jannetje van KlinkenTop, geb.
8.7.1917, laatste adres: Prov. Straat-
g 437; Hendrik Markus Krabbe, geb.
.6.1937, laatste adres: Stolpweg
414 a; Fransina Peute, geb. 6.1.1932,
laatste adres: Ooststraat 185; Hendrik
Pol, geb. 20.1.1910, laatste adres: Veld-
damseweg 405; Paulus de Reus, geb.
20.9.1924, laatste adres: Sluis weg 392;
Johanna Neeltje SmallegangeHeij-
boer, geb. 12.2.1902, laatste adres:
Kempensweg 382; Jannetje v. d.
Weïjde-Verhoek, geb. 2.4.1921. laatste
adres: Stoofweg 406.
OOSTERLAND
Pieter Hendrikse, geb. 3.12.1950.
laatste adres: Groeneweg a 359.
OUWERKERK
Jacobus Cornelis Bouwman, geb.
22.9.1952. laatste adres: Zonnemaire-
weg 177.
OUDE TONGE
Jacobus Johannes de Boet, geb.
31-5.1952, laatste adres: b 87; Maatje
van der VeerPolder, geb. 29.8.1871,
laatste adres: Julianastraat 66.
STAVENISSE
Jacobus Marinus Mol. geb. 23.12.1945,
laatste adres: Kerkstraat a 306 a;
Geertje Adriana Quist, geb. 3.8.1904,
laatste adres: Oudelandsedijk a 94;
Tannetje Wesdorp-Hage, geb. 18.8.1928.
las' adres: b 52.
UITWISSELING TUINBOUW-
STUDENTEN
Een groep van achttien tuinbouwstu-
denten van de Landbouwhogeschool
onder leiding van ir H. F. Waterschoot
is van een studiereis naar Engeland
teruggekeerd, vergezeld door achttien
studenten van het Wye College, een
zusterinstelling der Landbouwhoge
school; dezen hebben dezer dagen het
Westland, Lisse, Aalsmeer, de „Flora"
te Heemstede, en Amsterdam bezocht
en zijn drie dagen te Wagenïngen ge
weest, waar zij laboratoria en instituten
in ogenschouw hebben genomen.
Bij K.B. is aan H. A Fruin op diens
verzoek met ingang van 16 April 1953 eer
vol ontslag verleend als directeur van de
agrarische handel en nijverheid, onder
dankbetuiging voor de bewezen diensten.
Boekhouder had een ton
verduisterd
De Officier van Justitie bg de recht
bank te 's-Gravenhage heeft een ge
vangenisstraf van twee jaar en zes
maanden geëist tegen een 34-jarige
boekhouder, die terecht moest staan
omdat hij in 1951 en 1952 ruim 97.000
van de aannemersfirma, waar hij
werkte, had verduisterd. Voorts had hij
een cheque aan de Twentsche Bank, op
naam van ajjn werkgever vervalst en
met deze vervalste cheque 2900
geïnd. De boekhouder bekende ter zit
ting de feiten te hebben gepleegd. Het
geld had hg verspeeld. Hij was o.a.
terecht gekomen in de speelclub Aristo
te Seheveningen en had daar steeds meer
geld verloren.
Uitspraak over veertien dagen.
DRIELING GEBOREN
Gisteravond heeft de echtgenote van
J. J. Wiegink. G. WieginkArkink,
wonende te Groot Agelo (gem. Dene
kamp) in het R.K. Ziekenhuis te Olden-
zaal het leven geschonken aan drie jon
gens. Moeder en kinderen maken het
goed.
108,7 MILLIOEN IN HET
RAMPENFONDS
In het Nationaal Rampenfonds was
tot gistermiddag in totaal 108.7 mil-
lïoen bijeengebracht. Eergisteren was de
stand 108.5 millioen.
(Van onze Haarlemse
redacteur)
DE expositie van produc
ten der Gentse cultu
ren, die thans op de
Flora te zien is, is voor
iedere vakman een zeer be
langwekkende gebeurtenis.
Bij het maken van vergelij
kingen met onze eigen cul
turen moet men echter in
het oog houden, dat Gent
een paar graden zuidelijker
ligt dan onze kweekcentra
en de invloed daarvan moet
men niet onderschatten.
Beginnende met de ten
toongestelde orchideeën in
de erehal. vallen op de zeer
mooie paarse, witte en zwa
velgele Cattleya's, waarbij
nieuwe aanwinsten zijn, die
de laatste jaren door krui
sing zijn verkregen. Alleen
de opstelling is te compact.
Wanneer men deze groe
pen, ook de laaggroeiende
Miltonia's en de Cymbi-
dlums, tweemaal zo groot
had eemaakt, was een rui
mer opstelling verkregen.
Inzender is Sander en Zoon
te Brugge.
In het bloemenpaleis laat
Draps uit Strombeek hor
tensia's zien, die de lof van
iedere vakman zuilen oog
sten. Draps heeft er een
carré van gemaakt, ook
deze opstelling is niet zeer
gunstig, wanneer de witte
hoog opgewerkt waren,
hadden de donkerder tinten
in de diepte gehouden kun
nen worden, wat meer effect
had gemaakt.
De hortensia's blijven nog
altijd in trek voor bind
werk. Andere oude Gentse
culturen als aspedistra's en
araucarla excelsa (tafel
dennetjes) schijnen van het
tapijt verdwenen te zijn.
Een niet-vakman zal mis
schien de witte en de blau
we hortensia's te kolossaal
vinden. Ze zijn inderdaad
zeer groot. Blauwe horten
sia's krijgen meestal haar
blauwe kleur door er een
bepaalde oplossing op te
doen. Er is echter eenstreek
in het gebied tussen Gent
en Brugge, waar de rrrond
een basische reactie heeft,
en alleen blauwe hortensia's
willen groeien. Dit als cu
riosum.
Hetgeen achter de hor
tensia's te zien is, de azalea-
weelde is zeer goed opge
steld. Bier uit Melle heeft
azalea indica staan, waar
onder zeer mooie exempla
ren, ondanks hun ouder
dom. Zeer mooi zijn ook de
oranjekleurige azalea's met
crotons er omheen.
De azalea's zijn een echt
Belgisch artikel. De Belgen
kweken hun azalea's in spe
ciale bosgrond en mesten ze
met moutkiemen. Van de
vele stikstof die daarin zit,
beleven de azalea's veel ple
zier. De Belgen weten pre
cies hoe ze de azalea's moe
ten behandelen, opdat ze
niet te veel wortel maken
want ze moeten tenslotte
in een pot terecht komen.
Een ander typisch Bel
gisch product zijn de brom-
te zien van de variëteiten
Bilbergia, Nudilarum, Frie-
sia en Tillandsea.
Achter de Bilbergia's
lette men op de groep Stre-
lizia Regina. Een zeer mooie
bloem, die in zijn oorspron-
klijke staat in Zuid-Ame-
rika door kolibri's bestoven
wordt.
De heer Emile Praet,
voorzitter van de Konink
lijke maatschappij voor
landbouw en plantkunde in
België, heeft een zending
anthurlums ingezonden, die
buitengewoon genoemd mag
worden, wat hun quallteit
betreft. Alleen vinden wij
de stelen wat kort, waar
door de indruk van gedron
genheid ontstaat. Dergelijke
grote bloemen zou men ver
wachten aan een stengel
die goed uit de kluiten is
gewassen.
De azalea's op het podium
tenslotte, vinden wij voor
treffelijk opgesteld. Resu
merende: een hoogst in
teressante tentoonstelling
voor de vakman en de be
langstellende leek
Zierikzee binnenkort weer
open voor bezoekers
(Van onze correspondent)
Zierikzee, 29 April
Na half Mei zal de oude stad van
Zierikzee binnen de grachten watervrij
zijn en vele bewoners zullen dan terug
keren. De nooddam rondom de stad zal
dan gereed zijn en het indringen van
het getij-water uit de polder Schouwen
zal zijn voorkomen.
Dan zal er voor de vreemdelingen een
beperkte gelegenheid zijn de zwaai- ge
troffen stad te bezoeken. Heeft op het
ogenblik ieder die binnen haar wallen
wil komen een speciale reisvergunning
nodig, na half Mei zal men kunnen vol
staan met een groepsvergunning. Al
leen de leider van het gezelschap dat
Zierikzee wenst te bezoeken, zal ter
lecretarie een inreisvergunning voor zijn
of haar gezelschap moeten aanvragen.
Op deze vergunning wordt het hele ge
zelschap toegelaten. Daarmee is dan
aan alle formaliteiten voldaan. Hier
mede vervalt niet de individuele aan
vraag hoewel de meeste soepelheid zal
worden betracht met het verstrekken
van die vergunningen.
Centurions naar
de hoofdstad
DE CENTURIONTANKS, die sullen
deelnemen aan de grootse militaire
parade te Amsterdam, morgen ter
gelegenheid* van Koninginnedagzijn
vannacht per trein op het terrein van
de Centrale Markthallen aangekomen
Vandaar zullen zij per trailers naar
de Büderdijkstraat worden gereden,
want beschadiging van de straten
moet zoveel mogelijk worden voor
komen.
Huisvrouwen deden prachtig
werk bij watersnood
(Van onze correspondent)
U t r e c h t, 29 April
In de gisteren te Utrecht gehouden
algemene ledenvergadering van de Ned.
Ver. van Huisvrouwen constateerde de
presidente, mevrouw H. G. v. Anrooy
de Kempener met voldoening, dat bij de
watersnoodramp de Nederlandse huis
vrouwen een prachtige rol vervuld heb
ben bg de leniging van de nood. Trouw
aan eigen aanleg heeft de huisvrouw
haar aandeel in de algemene hulp
verlening op zich genomenhet sorteren
van kleding, het assisteren in de opvang
centra en evacuatieposten. bij de cantine-
diensten enz. Overal, aldus de presi
dente. kon men onze leden vinden bij de
uitoefening van een wel bij uitstek de
viering worden besloten met een z.g.
„buitendag" op slot Loevestein, dat voor
deze gelegenheid speciaal zal worden
ingericht.
Gevallenen 7 December-
divisie herdacht
(Van onze correspondent)
Amersfoort, 29 April
Gistermiddag is op het gazon voor de
Bemhardkazeme te Amersfoort een mo
nument onthuld ter nagedachtenis van
hen, die tot het 1ste verkenningsregi
ment der 7 Deeemberdivisie hebben be
hoord en in Indonesië zijn gesneuveld.
Nadat lt-kol. J. Hoytema van Konijnen
burg een welkomstwoord had gespro
ken heeft gen.-majoor H. J. J. W. Dürst
Britt, oud-commandant van de 7 Deeem
berdivisie het monument onthuld. Ver
volgens werden enige kransen aan de
voet van het monument gelegd, o.a.
namens prins Bernhard, namens de mi
nister van Oorlog, door lt-gen. D. C.
Buurman van Vreeden. commandant van
het voormalige K.N.I.L. Ook vele nabe
staanden van gesneuvelden legden
bloemen.
viuuw iiggeuue taait.
Voorts" deelde spr. mede, dat er dit
jaar kadercursussen zullen worden ge
organiseerd om de leden meer vertrouwd
te maken met de verenigingstechniek.
Het aftredende bestuurslid mevr. M. v.
SonsbeekBaning te Zeist werd ge
huldigd om haar verdiensten voor de
organisatie en als blijk van erkentelijk
heid werden haar enige geschenken aan
geboden. De secretaresse-pennïngmees-
teresse. mej. mr M. Goedhart werd her
kozen; in de vacature, ontstaan door het
aftreden van mevr. v. Sonsbeek werd
voorzien door de verkiezing van mevr.
G. KeyserHardick te Amersfoort.
PraedicaatKoninklijke" voor
tabakfabriek Van kossem
De burgemeester van Rotterdam, mr
G. E. van Walsum heeft aan de directie
van de tabaksfabriek J. en A, C. van
Rossem te Rotterdam, die in Juni 1950
tweehonderd jaar bestond, medegedeeld,
dat aan de onderneming het praedicaat
.koninklijke" is verleend.
Nieuwe directeur agrarische
Handel en Nijverheid
Naar wg vernemen is de benoeming
te verwachten van mr V. G. M. Marij-
nen, thans hoofd van de afdeling tuin
bouw van de Directie van de Voedsel
voorziening, tot directeur van de Agra
rische Handel en Nijverheiu, als opvol-
geer van de heer H. A.
HET jaarverslag van De Nederland-
sche Bank, goed gedocumenteerd
als altijd en wetenschappelijk ont
ledend, brengt in grote lijnen een be-
vetiging van de overtuiging, die zich
reeds in brede kring had gevestigd: dat
de teostand van ons land economisch en
financieel veel hechter is geworden en
dat het monetair evenwicht als bereikt
mag worden beschouwd.
Om slechts enkele punten te noemen:
de betalingsbalans met het buitenland
gaf in 1952 een overschot van 1884
millioen, hetgeen leidde tot een zodanige
versterking van de netto goud- en de-
viezenpositie, dat de president de om
vang daarvan aan het einde van het
jaar „voldoende" achtte om eventuele
nieuwe stoten, zoals wij in de periode
1950/51 hebben beleefd op te vangen.
Bovendien duurt deze gunstige toestand
in het lopende jaar voort. De invoer
wordt voor een "aanzienlijk groter per
centage door de uitvoer gedekt dan voor
de oorlog nooit het geval is geweest. De
totale bestedingen van onze volkshuis
houding zowel van de overheid als in
de particuliere sector en met inbegrip
van de investeringen zijn 3.13 milliard
beneden het totale nationale product ge
bleven welk bedrag als de nationale be
sparingen mag worden beschouwd. De
gemeentelijke financiën zijn belangrijk
gesaneerd door consolidatie van vlotten
de schuld met het gevolg dat de ge
meenten veela over grote kassaldi be
schikken en de netto vlottende schuld
(deze saldi in aanmerking genomen)
negatief is geworden.
Wat de Rijksfinanciën betreft ls de
netto staatsschuld in 1952 gedaald met
1782 millioen. Door hoge opbrengsten
en Inhaal van achterstallige belastingen
beschikt het Rijk over een groot kas
saldo. Wel is het uitstaande schatkist
papier gestegen, maar door een stijging
der kortlopende vorderingen is de netto
vlottende schuld met 872 millioen ge
daald. De vooruitzichten voor de naaste
toekomst zijn wat de staatsfinanciën be
treft echter minder gunstig. Het her
ziene begrotingstekort wordt op 700
millioen geraamd, nog afgezien van de
financiële gevolgen van de ramp.
ALLES bijeengenomen is er dus reden
tot grote voldoening over de ont
wikkeling, die omstreeks het mid
den van 1951 een aanvang heeft ge
nomen en sindsdien onverminderd heelt
voortgeduurd, al is de conjunctuur in
middels minder gunstig met als weer
slag een lagere opbrengst van de omzet
belasting.
Men mag intussen niet uit het oog
verliezen, dat externe factoren voor een
groot deel de oorzaak zijn geweest van
deze verbetering. Met name heeft de
wending in de internationale toestand
het mogelijk gemaakt, om de tijdens de
Korea-hausse hier aangelegde aanzien
lijke grondstoffenvoorraden, die voor
een deel werden gefinancierd met voor
belastingbetaling bestemde gelden, tol
meer normale proporties terug te bren
gen. De verwachting, dat deze voor
raden spoedig in een meer dan normale
trend weer zouden moeten worden aan
gevuld waardoor de handelsbalans aan
zienlijk minder gunstig zou worden,
schijnt niet te worden bewaarheid. De
uit de liquidatie van voorraden vrijge
komen middelen zijn Inmiddels als inhaal
van bdastingen voor een groot deel naar
het Rgk afgevloeid.
NAAST de externe oorzaken waren
er ook interne. Het wil ons voor
komen, dat er meer overeenstem
ming is gekomen tussen de geest waar
in de president van de N.B. de mone
taire politiek wil gevoerd zien en het
thans meer realistische beleid van de
regering. In het laatst van de ambts
periode van de vorige minister was er
reeds een zwenking gekomen en deze
lijn heeft zich onder zijn opvolger
voortgezet. Met name is dr Holtrop
voorstander van een politiek, die be
wust gericht is op een consolidatie van
vlottende schuld door het plaatsen van
leningen op de kapitaalmarkt. Er werd
reeds een lening uitgegeven en er wor
den voorbereidingen voor een nieuwe
lening getroffen. De periode van het
onderlinge gemarchandeer tussen In
stitutionele beleggers en de minister
mag wel als afgesloten worden be
schouwd.
Met dit al zegt dr Holtrop met na
druk. dat de handhaving van het mone
taire evenwicht in de toekomst grote
behoedzaamheid in het financiële be
leid van de staat zal vereisen in welk
verband h een beroep op de kapitaal
markt bepleit. Wij mogen verwachten,
dat de regering het waarschuwlngssein
van deze hoge post af. niet zal nege
ren. Er zijn zoals de president uiteenzet
zekere gevarenzones met name het
enorme kassaldo van het Rgk naast
de Inmiddels reeds gedaalde maar nog
altrjd belangrijk tegenwaarderekening
van de Marshall-hulp.
De aanwending van deze saldi voor
reële bestedingen kan een bedreiging
vormen van het monetair evenwicht
tenzij het neutraliserend middel van een
beroep op de kapitaalmarkt wordt toe
gepast.
Met de analyse van de toestand,
zoals die in dit jaarverslag wordt ge
geven ls een goed werk verricht. Zij
kan in vele opzichten verhelderend
werken en een handleiding zijn voor de
te volgen lijn in de toekomst. Zij is
voorwaar een veilig richtsnoer.
Einde regeringscontróle
op Britse petroleum-
producten
De Labouroppositie in het Britse Lager
huis heeft een door Attlee, Bevan en een
aantal andere vooraanstaande leden der
partij ondertekende motie van afkeuring
tegen de regering ingediend, waarin de
regering ervan wordt beschuldigd on
grondwettig te hebben gehandeld bij de
behandeling van het wetsontwerp tot ont-
naasting der transportbedrijven. De motie
zal vermoedelijk de volgende week in be
handeling komen.
Toen het ontwerp Maandagavond in het
Hogerhuis in stemming kwam. weiden
57 van de 70 amendementen van hel Ho
gerhuis zonder voorafgaand debat aan-
fenomen. Labour is nu van oordeel dat
it ongrondwettig is. aangezien in enkele
amendementen heffingen van de trans
portindustrie worden voorgesteld. Labour
stelt zich op het standpunt dat deze hef
fingen financiële clausules vormen, en
daar volgens de grondwet het Lagerhuis
uitsluitend toezicht op de financiën heeft,
kan het Hogerhuis geen financile maat
regelen indienen of verwerpen.
In het Lagerhuis is aangekondigd, dat
met ingang van vandaag de regerings
controle op petroleumproducten is opge
heven en de prijzen van benzine, en andere
oliebrandstof feil worden verlaagd. De re
den hiervan is dat thans petroleumpro
ducten in grote hoeveelheden in Engeland
voorhanden zijn. Vroeger werden zij ge-
importeerd, thans worden zg in reusach
tige hoeveelheden geproduceerd door de
Britse raffinaderijen, die sedert de oorlog
zijn verrezen.
Het Britse wekelijkse vleesrantsoen zal
met ingang van 17 Mei worden verhoogd.
(Van Een onzer verslaggevers)
irARRY MORGAN is zijn naam en zijn
leeftijd negentien. Een Amerikaanse
student uit hel Califomische stadje Sa
linas. iets ten Zuiden van San Francisco.
Gisteren kwam hij ons, op aanraden van
de New York Times, bezoeken. Zijn open
jongensgezicht is zijn paspoort, waar
mee het hem gemakkelijk valt de grens
van strakke reserve te overschrijden.
Deze jongeman, die „international rela
tions" studeert, schijnt geboren om
vriendschappelijke betrekkingen met an
dere landen aan te knopen. Waarom zou
hij anders naar hot. verre- Nederland zijn
gereisd en spontaan hulp hebben gebo
den aan dorpen, die door de waters
nood zijn getroffen„Ik heb altijd al
sympathie voor Holland gevoeld", ver
telt hij, „en toen ik van de watersnood
hoorde, kwam het ineens in mij op er
heen te gaan en te zien wat ik doen
kon."
De kennissenkring van Harry Morgan
heeft gemeesmuild: „Hoe kun je reizen
I zonder veel geld op zak?" Met 150 dol-
'lar komt men niet zo heel ver in de
States. Maai- onze student liet zich door
geen financiële bezwaren weerhouden.
Op 26 Februari begon hij Oostwaarts te
liften en op 5 Maait kwam hij slechts
15 dollar lichter in Chicago aan. Van
Chicago wilde hij per vrachtboot naar
Europa. De overtocht zou vierentwintig
dagen of ten hoogste een maand in be
slag nemen.
Op een avond woonde hij in de „stad
der winden" een radio- en televisie
meeting bij, waar onder hét motto „Wel
come travellers" gratis reizen werden
uitgegeven. Hij moest zijn naam. adres
en reisdoel op een formuliertje schrijven
en toen voltrok zich dat grote wonder,
waarvan al zovele millioenen jonge men
sen overal ter wereld hebben gedroomd:
Harry Morgan werd verrast met de me
dedeling dat hij was uitverkoren om zijn
grote reis „voor niets" te doen. Geen
vierentwintig of meer dagen aan boord
van een vrachtschip, doch zeventien uur
met een vliegtuig van de K.L.M., recht
streeks van New York naar Amsterdam.
Hij verliet New York met 120 dollar
op zak en de volgende dag meldde hij
zich bij de Quakers in de Nederlandse
hoofdstad. Hoewel hij zelf niet tot de
Quakers behoort, werd hij daar hartelijk
ontvangen en spoedig daarop bereikte hij
zijn menslievend doel: een „job" in het
rampgebied. Twee weken ing ploeterde
hij met een troepje schoonmakers in de
modderpoelen van het Zuidhollandse
dorp 's-Gravendeel. Daarna begaf hij
zich naar Dreischor op Schouwen-Dui-
veland, samen met enige Nederlandse
en Engelse jongelui:
„We hebben daar verschrikkelijk veel
en vies werk opgeknapt", vertelt Harry
Morgan, „maar ik heb het ontzaglgk
graag gedaan omdat ik voelde dat de
mensen er mee geholpen werden „a
wonderful feeling". In liet begin keken
de weinige inwoners van het dorp ons
met een scheef oog aan, ze dachten mis
schien „wat komen die vreemde jongens
hier doen?", maar behalve vuil-scheppen
en glazen-lappen deden wg nog iets an-
LUSTRUMVIERING DELFTS
STUDENTEN CORPS
(Van onze correspondent)
Delft. 29 April.
Op 29 Juni zal het 21ste lustrum van
het Delfts Studenten Corp^ worden ge
opend met een voorstelling voor de bur
gerij van het spektakelstuk „Tizzenïg-
gie". Dit spel. dat de hoofdschotel vormt
van de lustrumviering, zal het karakter
dragen van een „show" in een vorm, die
tot "nu toe in ons land nog niet is ver
toond. Men heeft zich verzekerd van de
medewerking van het circus Cavaljos.
dat twintig paarden beschikbaar stelde.
De opvoeringen worden gegeven in een
erote circustent (met piste en toneel),
welke aan de Rotterdamseweg zal ver
rijzen. De studenten, die voor deze
„show" eerst eens een krikje waren gaan
nemen in Londen en Parijs, engageerden
voor „Tizzenniggie" Bob van Leersum
(algemeen artistiek leider). Lue Lutz
(resrisseur)Cor Lemaire (liederen).
Jurrïaan Andriessen (balletmuziek) en
Max Dooves (choreografie). Een groep
van twaalf geschoolde balletmeisjes, van
wie vijf uit een beroensballet, zullen
haar medewerking verlenen.
Op Zaterdag 4 Juli vindt de intocht
der reünisten "plaats. Zondag 5 Juli zal
te Delft een concours hippique worden
gehouden en op 8 Juli zal de lustrum-
ders, dat van belang is in zulke om
standigheden. namelijk glimlachen, en
zo is er vanzelf een hechte vriendschap
ontstaan tussen ons en de mensen van
Dreischor; ik vind het fijn om bij hen
te zijn. vooral 's avonds rondom de kof
fietafel".
En het geld? informeerden wij. „O. ik
ben erg zuinig geweest. In twee maan
den heb ik niet meer dan 70 dollar uit
gegeven, ik heb er dus nog 80 over en
daarmee ga ik straks, na een dag of
veertien weer in Dreischor te hebben
gewerkt, iets van het overige Nederland
bekgken en misschien ook een stukje
van Frankrijk." Wat hij dan in Neder
land wil zien? „Wel, niet datgene wat
Amerikaanse toeristen doorgaans ple
gen te zien: geen „wooden shoes" en
dergelijke, maar de jonge polder in de
Zuiderzee, het moderne leven van Hol
land. Want het is hier een machtig in
teressant land met pittige, hard-werken-
de mensen. Ik hoop er nog eens over te
kunnen schrijven in Califomische
kranten".
AJ pratende heeft Harry Morgan een
getypte brief te voorschijn gehaald en
vóór ons op tafel gelegd. Het hoofd van
het briefpapier bevat de naam van de
American Association for the United
Nations en onderaan staat. in licht
blauwe inkt geschreven, de handtekening
van mevrouw Eleanor Roosevelt. „Voor
ik uit New York wegging", vertelt
Harry Morgan, „heeft mevrouw Roose
velt mij deze brief meegegeven. Ik ont
moette haar- in het hoofdgebouw van de
Verenigde Naties, waar ik de vorige
zomer al als vrijwilliger heb mogen wer
ken. Ook tóén ben "ik naar New York
gelift".
De brief van mevrouw Roosevelt bleek
gericht aan ,4-ear friends". .Met ver
heugt mij", zo schrijft zij, „in de gele
genheid te zijn, u en alle jonge mensen
in Nederland mijn hartelijke groeten en
beste wensen aan te bieden. De over
stroming, die uw land op zo vreselijke
wijze heeft getroffen, stelt u voor een
grote taak. Ik weet, dat gij daaraan het
hoofd zult bieden met de prachtige
moed, die uw land reeds zo menigmaal
m het verleden heeft getoond. Het werk,
dat gij verricht om de overstroomde ge
bieden te herstellen, behoeft OV niet al
leen te doen. De jongeman die deze
boodschap meebrengt is slechts een
voorbeeld van de geest van internatio
nale vriendschap, die zovele naties en
zovele mensen heeft bezield om hulp te
bieden. Het is dezelfde geest, die ons
tezamen houdt in de Verenigde Naties."
Gisteravond is Harry Morgan terug
gereisd naar Dreischor. Over veertien
dagen hoopt hij in Amsterdam terug te
zijn ter bijwoning van de bruiloft van
een Amerikaanse vriend en een Amster
dams meisje. In Juli wil hij terugkeren
naar Salinas, vol goede herinneringen
aan het land met de „friendly people",
ons land. Zijn wg ons eigenlijk wel vol
doende bewust, welk een verplichting
zulk een geestdrift van een jonge Ame
rikaan ons op de schouders legt?
Met een brief van mevrouw Roosevelt
voor de Nederlanders
