A
Tweede Kamer besprak
staatloosheid
Apeldoornse kok had
millionnair kunnen zijn
Commissie voor rampgebied
wacht omvangrijke taak
Zaterdag 18 April 1953.
NIEUWE APELDOORNSE COURANT
Tweede blad
Naweeën van tweede wereldoorlog
Zeventig duizend personen verloren hun
Nederlanderschap
(Van onze parlementaire redacteur,
BINNENHOF. Vrijdagmiddag heeft de Tweede Kamer zich uitvoerig bezig
gehiuden met een der naweeën van de tweede wereldoorlog. Onze wetgeving
op het Nederlanderschap bepaalt namelijk, dat zij die zich zonder koninklijk
verlof in vreemde staats- of krijgsdienst begeven, met hun gezin, de Neder
landse nationaliteit automatisch verliezen. Op grond van deze bepalingen zijn
thans 70.000 mannen en vrouwen, benevens hun kinderen, tengevolge van
dienstnemen bij de Duitsers zonder nationaliteit.
Twee jaren geleden diende de regering een wetsontwerp in om aan deze
ongewenste toestand vele onschuldigen toch werden getroffen een einde
te maken. Daar dit ontwerp op zeer veel weerstand stuitte, diende minister
Donker onlangs een geheel gewijzigd voorstel in, dat thans in openbare
behandeling is genomen.
Cardioale verschillen
De cardinale verschillen tussen het
eerste en tweede ontwerp zijn, dat
thans zekere voorwaarden voor het
verkrijgen van het Nederlanderschap
worden gesteld en dit niet van rechts
wege gebeurt en voorts, dat de voor
malige Spanje-strijders alsmede enke
le gevallen uit de eerste wereldoor
log niet langer op één lijn worden
gesteld mei hen, die ons land ver-
fieden. Deze zeer weinige gevallen
zullen op de normale wijze worden
genaturaliseerd.
VAN
..TOT..
ARTJS heeft een bijna krijsend ver
zoek van de jeugd ingewilligd. Ho
pelijk met ingang van Zondagmiddag
zal het mogelijk zijn in een pony-wa
gentje een ritje door de tuin te maken.
Voorlopig worden dergelijke tochtjes
alleen op Woensdag- cn Zondagmïd-,
dagen gehouden. Tegen het vacantie-
seizoen zal de jeugd naar alle waar
schijnlijkheid elke dag een ritje kun
nen maken. In de Betuwe, welke
jaarlijks in de bloesemtijd duizenden
bezoekers trekt, staan de pruimen hier
en daar reeds open. De volle bloei is
tegen morgen te verwachten. De vroe
ge kersen zijn aan het opengaan en
zullen bij zacht weer geheel geopend
zijn. De Meikersenbloei kan pas tegen
het midden van de volgende week
worden verwacht. De peren staan er
ook gunstig voor. Sijtje Boes heeft
het thans al druk. Als voorproefje van
wat in het zomerseizoen is te verwach
ten komen talrijke toeristen, onder wie
veel Amerikanen, het eiland Marken
bezoeken. Zouden er dit jaar weer zo
veel klachten komen over zekere uit-
- kleedpartijen? De gulden middenweg
is nog steeds de beste. Ofschoon de
zingende huilebalk Johnny Ray, die
op het ogenblik in Engeland optreedt,
flinke honoraria geniet, voelt hij zich
niet erg prettig. Jongelieden uit Man
chester hebben Johnny gemolesteerd
na een optreden, zodat de zanger in
half bewusteloze toestand naar zijn
auto moest worden gedragen. Zijn
chauffeur zei: Men probeerde zijn kle
ren in stukken te scheuren om sou
venirs te krijgen. Ik dacht -dat zij hem
dood zouden trappen. Een landbou
wer in Delft heeft er enige weken
over geklaagd, dat de jeugd er genoe
gen in had ..paardje" te rijden op zijn
varkens. De politie staakte het „spel",
doch thans is gebleken dat de land
bouwer een lelijke schadepost heeft
moeten Incasseren. Drie zeugen, welke
als „rijpaarden" hebben dienst gedaan,
hebben dode biggen, dertig in totaal,
geworpen. Een Chinese astroloog,
de kolonel Lin Wen Kwei van de Chi
nees-nationalistische luchtmacht, heeft
verklaard, dat „in de sterren staat te
lezen dat generalissimus Tsjang Kai-
Sjek van 1954 af voor een aantal jaren
de machtigste man in Azië zal zijn.
Een Parijse rechtbank heeft mevrouw
Jeanne Campion een boete opgelegd.
Zij zal aan mevrouw Ann Dasano.
mannequin van beroep, wegens „alge
hele verandering van persoonlijkheid"
een schadevergoeding van vijftig dui
zend francs moeten betalen, terwijl bo
vendien haar honden moeten worden
afgemaakt. De honden hadden nl. twee
katten van eiseres van het leven be
roofd. Volgens de raadsman was zijn
cliënte na de dood van haar katten
„uiterst neurotisch" geworen. De ver
dediger van gedaagde trachtte aanne
melijk te maken dat de dood van de
katten geen groot verlies betekent. Hij
haalde een medische verhandeling aan,
waarin wordt gezegd, dat een katten-
beet in gevaarlijkheid onmiddellijk
komt „na een beet van een leeuw en
van een vrouw". Ook voerde hij aan
dat in een reglement van de Franse
spoorwegen honden als „huisdieren"
staan vermeld, maar katten als „wilde
dieren". Hij had geen succes met zijn
pleidooi. ^EKERE Peter Akulonis
in Lawrence (Massachusetts) heeft
zeven van zijn familieleden, met inbe
grip van zijn oude moeder, zijn vrouw
en een jongetje, om 't leven gebracht.
Hij gebruikte hiervoor een timmer
mansbijl en een pistool. Tussen de
moorden door haalde hij een zoontje
van school, dat tot nog toe zoek is.
Toen de man, die in een vlaag van
waanzin moet hebben gehandeld, zag
dat de politie hem opwachtte, schoot
hij zichzelf dood.
De in het ontwerp-Donker opgeno
men voorwaarden beogen, gelijk mi
nister Donker uitvoerig betoogde, om
hen, die zware politieke misdrijven
begingen, of wier gedrag anderszins
ernstig te wensen heeft overgelaten,
buiten te sluiten. Ook zij die zich met
rechts of links poliliek-extremistisehe
activiteiten bezighouden zullen niet
worden geaccepteerd. Voor de grote
hoop wordt een eenvoudige procedure
beoogd; de minister schatte de duur
van de hele affaire op rond twee
jaar, de kosten op enkele tienduizen
den guldens. Een gedeelte der kosten
zal door de betrokkenen worden ge
dragen. Uiteraard verklaarde de heer
Gortzak (CPN) tegen het ontwerp te
zullen stemmen.
Met grote klem onderstreepte mi
nister Donker in tegenstelling met
het betoog van de heren Scheps
(PvdA) en Lemaire (KVP), dat het
verlies van het Nederlanderschap niet
als straf, maar als administratieve
maatregel, moet worden gezien. Dit
blijkt alleen al, zo viel hij freule
Wttewaall van Stoetwegen (CH) bij,
uit het feit, dat ook bij het treden in
bevriende staatsdienst verlies van Ne
derlanderschap volgt als het vereiste
verlof niet is verleend.
Een en ander brengt mee, dat de
door de heer Koersen (KVP) bestre
den publicatie in de Nederlandse
Staatscourant van betekenis is. Bo
vendien kan een dergelijke publicatie
van groot belang voor de betrokke
nen zijn, daar deze door slordigheid
of verlies van het oorspronkelijke do
cument in moeilijkheden zouden kun
nen komen.
NATIONALITEITENRECHT.
Op een betreffende vraag van mr
Van Rijckevorsel (KVP), antwoordde
minister Donker, dat het hem weinig
zin leek te hebben thans een onder
zoek in te stellen inzake een even
tuele wijziging van ons nationaliteiten-
recht. Deze zaak is onlangs reeds uit
voerig bekeken; een wijziging werd
toen niet wenselijk geoordeeld. Ook
minister Donker was van oordeel, dat
het verval van het Nederlanderschap
in het reeds genoemde geval behou
den moet blijven èn met het oog op 1
zijn preventieve werking èn ter ver
mijding van ongewenste moeilijkhe
den. Hij wees er nog op, dat een der
gelijke bepaling juist verleden jaar in
de Verenigde Staten was ingevoerd.
De universele verklaring van de rech
ten van de mens is zijn inziens in dit
geval niet van toepassing.
TALRIJKE AUTORITEITEN
waren Vrijdagmiddag aanwezig, toen
Hr. Ms. onderzeeboot Walruie
Rotterdam arriveerde. Z.K.H. Prins
Bernhard, die bij de ontvangst aan
wezig was, nam direct na aankomst
een kijkje op de boot.
Verschillende leden, onder wie de
heer Scheps en ds Fokkema (AR),
stelden voorts de vraag, hoe in twij
felgevallen en bij afwijzing zal wor
den gehandeld. Zij drongen aan op
overleg terzake tussen de minister en
een commissie uit de Kamer. Mi
nister Donker meende, dat dit de
procedure onnodig zou verzwaren.
Overigens was hij bereid de Kamer
op ieder ogenblik alle gewenste in
lichtingen te geven.
Tenslotte besprak de Kamer nog een
reeks juridisch-technische kwesties:
Dinsdag zal over de ingediende amen
dementen en het ontwerp zelf worden
gestemd.
Bij het begin van de vergadering
had nog een korte discussie plaats ge
vonden tussen de Kamervoorzitter, dr
L. G. Kortenhorst en de heren Bur
ger (PvdA), Schmal (CH) en Ruygers
(PvdA) over de vraag of de Kamer
zich niet kan en behoort bezig te hou
den met de gang van zaken in de
Raad van Europa, die binnenkort
weer te Straatsburg zal bijeenkomen.
Ten slotte werd besloten dit debat zo
mogelijk op 28 en 29 April a.s. te
houden.
Voorts deelde de voorzitter nog mee,
dat de heer Gortzak (CPN) zijn inter
pellatie over de viering van de Natio
nale Feestdag op 22 April a.s. zal kun
nen houden.
Isolement moet worden
opgeheven
DEN HAAG. Ir H. B. J. Witte, mi
nister van Wederopbouw en Volks
huisvesting, heeft de planologischc
commissie voor de rampgebieden ge
ïnstalleerd en gezegd, dat de gedachte
zich opdringt om van de situatie, wel
ke is ontstaan in Zuidwestelijk Neder
land, gebruik te maken voor het op
lossen van structurele problemen, die
ook vóór de ramp reeds in dit lands
deel bestonden, maar die na de over
stroming in een geheel nieuw licht
zijn getreden. Opheffing van het iso
lement hield al geruime tijd de ge
dachten bezig.
Ir Witte bracht naar voren, dat af
sluiting van de zeegalen de mogelijk
heden tot landaanwinning dichterbij
zouden brengen. Het is geen wonder,
aldus de minister, dat reeds wordt ge
dacht aan een mogelijke verlichting
van de druk, waaraan de land- en
tuinbouw in de randstad Holland is
blootgesteld dóór de voortdurende
aanspraken voor stadsuitbreiding,
aanleg van wegen, vliegvelden; havens,
enz.
De industriële ontwikkeling in het
rampgebied nam tot dusver geen grote
vlucht; een verschijnsel, dat hand in
hand ging met een voortdurend weg
trekken van bevolking, vooral uit de
jonge leeftijdsgroepen. Onderzoent
zal moeten worden in hoeverre partij
kan worden getrokken van de oplos
singen voor betere land- en waterver
bindingen en het terugdringen van
het zoute water om de vestigingsmo
gelijkheden voor industrie zodanig te
verbeteren, dat het structurele tekort
aan werkgelegenheid met kracht kan
worden bestreden. Dit zal temeer no-
Oog behouden,
dank zij radio
ROTTERDAM. De Ternate van de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd voer
op weg naar Indonesië halfweg de
Golf van Bengalen, toen de vijfde
werktuigkundige een stukje roest in
het linkeroog kreeg, dat doordrong tot
-in het hoornvliesweefsel. Een ontste
king volgde en daar een en ander er
nogal ernstig uitzag vroeg de gezag
voerder advies aan Scheveningen
radio. Een specialist werd geraad
pleegd en na een half uur kreeg de
kapitein raad, hoe het oog te be
handelen, totdat het schip in Belawan
zou zijn. Daar ging de patiënt onmid
dellijk van boord om door een specia
list te worden geholpen. Na twee da
gen was het oog gered en weer nor
maal, dank zij de radio.
dig zijn, .omdat bepaalde structurele
veranderingen wellicht verschuivingen
ten nadele van zekere belangen zullen
moeten medebrengen. De minister
dacht hierbij aan de invloed van de
rationalisatie in de landbouw op de
werkgelegenheid, aan het lot van een
vissersplaats als Stellendam en aan de
oester- en mosselteelt.
Opheffing isolement.
Wellicht zullen opheffing van het
isolement en vorming van zoetwater
bekkens middelen kunnen zijn om
.ruimere ontspanningsmogelijkheden te
bieden aan d« millioenenbevolking
van de omliggende Nederlandse en
Belgische landsdelen.
Bij dit alles, zo vervolgde ir Witte,
is feitelijk de komende ruimtelijke
ontwikkeling van geheel Z.W. Neder
land in het geding.
De minister verwacht, dat de plano
logische commissie zo nodig ministe
ries, die niet in de commissie zijn
vertegenwoordigd. Kamers van Koop
handel en Fabrieken, de E.T.I.'s door
raadpleging ad hoc in de studie zullen
betrekken.
Hij genoot internationale vermaardheid,
maar lichtte uitgeverij op
De Zutphense rechtbank heeft zich bezig gehouden met de strafzaak tegen
de kok H. uit Apeldoorn, een man, die bekend staat als een groot fantast, die
eenmaal veroordeeld is wegens valsheid in geschrifte en twee maal wegens
oplichting en die in verband met zijn geestelijke afwijkingen ter beschikking
van de regering is gesteld, maar die ondanks dit alles kans zag bij de N.V.
Drukkerij „de Spaarnestad" te Haarlem een cheque aan toonder los te krijgen
tot een bedrag van f 30.000. Hy kocht er een auto voor, die f 22.600 kostte. De
officier van justitie vorderde voor dit feit een jaar gevangenisstraf zonder
aftrek en ter beschikking stelling van de regering. De rechtbank, die een
verzoek tot in vrijheid stelling af wees, schorste dc behandeling van de zaak
en stelde de stukken in handen van de rechter-commissaris voor een nader
onderzoek. De raadsman, mr v. Doorninck uit Deventer, had vrijspraak gepleit.
Nieuw onderzoek gelast
De verdachte staat in de kringen van
zijn beroep bekend als een van de
beste vaklieden. „Als u zich bij uw
ambacht had gehouden, was u nu mil
lionnair geweest", zei de president van
de rechtbank tegen H., die nu invalide
Is als gevolg van een poging om zich
het leven te benemen. De man genoot
internationale vermaardheid. Hij had
een vlotte pen en schreef behoorlijk
gehonoreerde artikelen over kook
kunst enz. voor verschillende tijd
schriften. Hij schreef een boek over
dit onderwerp en gaf zelf een blad uit.
Met dit alles schijnt hij echter niet
tevreden geweest te zijn. Hij vatte het
plan op in de Ahoy-hallen te Rotter
dam een grootse tentoonstelling op
zijn gebied te organiseren. Hij interes
seerde voor dit plan o.m. de N.V.
Drukkerij De Spaarnestad, die f 125.000
zou betalen. Er waren twee gegadig
den voor de Ahoy-hallen. H. moest
met geld komen om te laten zien, dat
zijn plannen serieus waren. De Spaar
nestad gaf hem toen een cheque aan
toonder voor een bedrag van dertig
duizend gulden. H. vond dat hij een
slee van een wagen nodig had en
kocht er een voor f 22.600. Hij be
taalde die met het geld van de Spaar
nestad. De om zijn prijs incourante
auto is het eigendom van de druk
kerij geworden.
„Dit is de kat op het spek binden",
zei de officier van justitie mr J. C.
Donker in zijn requisitoir. „De ver
dachte spint er een heel verhaal om
heen en stelt de zaken heel anders
voor dan ze in werkelijkheid zijn.
Nu hij ontkent is er geen sprake van
aftrek van preventief. Gezien de
geestesgesteldheid en de rapporten en
rekening houdend met verschillende
processen verbaal die ad infonnandum
aan het dossier zijn toegevoegd
waaronder de verduistering van een
auto vorderde spr. een jaar en ter
beschikking stelling.
Nieuw onderzoek
gelast.
Mr Van Doorninck vertelde dat de
verdachte door zijn bekwaamheid in
goede doen verkeerde. Hij was daar
echter niet mee tevreden, hij wilde
ook roem. Hij was bezeten door het
Idee van een grandioze tentoonstel
ling. Zijn ideeën zijn later door an
deren uitgewerkt, zoals de wedstrijden
om de beste huisvrouw en de beste
puddingkookster.
Schoolstrijd opnieuw
opgelaaid
DOETINCHEM. Ongeveer zeven
tig a tachtig leerlingen van de R.K. la
gere school te Dinxperlo hebben een
paar extra vacantiedagen gehad, door
dat een schoolstrijd, die al enkele ja
ren bestond, thans opnieuw is opge
laaid. Thans ging het echter in hoofd
zaak om de benoeming van een leer
kracht.
Vroeger was er een R.K. lagere
school in het plaatsje Breedenbroek,
dat enkele kilometers van Dinxperlo
af ligt en tot de gemeente Gendringen
gen behoort. Toen na de bevrijding bij
de grenscorrecties het Duitse plaatsje
Suderwich bij Dinxperlo kwam en
daar een lokaliteit beschikbaar bleek,
werd hier een R.K. school opgericht.
Verleden jaar werd echter in Dinxper
lo zelf een R.K. school gesticht,
waarmee die in Suderwich kwam te
vervallen. De ouders wilden, dat de
onderwijzeres die te Suderwich was
benoemd, thans aan de Dinxperlose
school verbonden zou worden. Het
schoolbestuur stelde de onderwijzeres
slechts tijdelijk aan. Toen dezer dagen
bleek, dat zij nog steeds niet vast was
aangesteld, terwijl sqpxmigen zelfs
meenden te weten, dat de onderwijze
res ontslag zou zijn aangezegd, hielden
de ouders hun kinderen gedurende en
kele dagen thuis. Thans bezoeken alle
kinderen weer de school. Maar de
ouders verlangen nog steeds een vaste
benoeming van de onderwijzeres.
EEN BEKENDE FIGUUR
in de Apeldoornse sporticereld trad
gisteren in het huwelijk, nl. de heer
G. C. van Raaii, voorzitter van Al
batros, met mejujfrouw G. Janso-
mus. Een erehaag van Albatros-
juniores zette by het stadhuis meer
dere luister bij aan dit huwelijk,
zoals onze j'oto laat zien.
Het is echter niet zo, dat de Spaar
nestad de tentoonstelling organiseerde
en dat de verdachte in haar dienst
was. De verdachte organiseerde, en
enkele anderen zouden geldschieters
zijn. Er was nog geen contract. Op de
kwitantie voor de cheque staat niets.
Hier is geen verduistering gepleegd,
want het geld was van de verdachte-
en niet van de Spaarnestad. Er is
geen 4nder bewijs dan de bewering
van de Spaarnestad, die achteraf vier
of vijf maal heeft geprobeerd de zaak
te sussen. Op het moment dat de
klacht werd ingediend, was de auto
nog niet eens gekocht, aldus de raads
man. De klacht is dus ingediend voor
de verduistering. Spr. concludeerde op
juridische gronden tot vrijspraak of
ontslag van recntsvervolging, en i er-
zocht de onmiddellijke invrijheid
stelling van de verdachte.
Na raadkemer wees de recitbank
het verzoek tot invrijheidstelling af
en schorste de behandeling \an de
zaak. De stukken werden verwezen,
naar de rechter-commissaris voor een
onderzvek in volle omvang. Met na
me zullen allen worden gehoord die
bij de beprekingen tussen de ver
dachte en de Spaarnestad aanwezig
zijn geweest.
Fiets op negentigste
verjaardag
BAARN. Een van de geschen
ken, die de Baarnse dahlia-koning,
Opa Hornsveld, op zijn negentigste
verjaardag heeft ontvangen is....
een splinternieuwe hex-eni'iets (met
een steppie, natuurlijk).
Oude vrouw verbrand
HILVERSUM. In een woning aan
het Slachthuisplein heeft een hevige
brand gewoed, welke aan een bejaar
de vrouw het leven heeft gekost. Het
slachtoffer is de 73-jarige mevr. Rosa
HornWeckmann uit Sonnborn bij
Frankfurt am Main. Zy was uit Duits
land overgekomen om bij haar doce-
ter en schoonzoon, de familie Twil-
haar, te logeren.
In hel kleine keukentje was de ge
hele familie, bestaande uit vader,
moeder, vier kinderen en oma Horn,
bezig met het pellen van gramofoon-
platen. Het betrof hier zg. eigen op
namen. Deze platen bestaan vrijwel
geheel uit aluminium met slechts ten
zeer dunne celluloselaag, waarin de
groeven voor muziek en gesproken
woord worden opgenomen.
De taak van de heer Twilhaar was
deze uiterst dunne celluloselaag af te
krabben, zodat het aluminium voor
verdere verkoop overbleef. Daarom
stonden in de keuken grote stapels
platen en zat men om een grote tafel
geschaard, waarop de nog te peilen
platen lagen, die eerst in kokend wa
ter waren geweekt. Hiertoe stond in
óe keuken een gasstel op de grond
met een pan water.
Toen grootmoeder Hom een kopje
thee wilde zetten, waarvoor zij het
gasstel aanstak, sloeg daarbij een
vonk in de stapels hoogst brandbare
cellulose. Enkele felle steekvlammen
grepen onmiddellijk om zich heen,
waardoor de oude vrouw, die tussen
tafel en keukenmuur opgesloten zat,
een prooi der vlammen werd. De ove
rige familieleden kwamen met de
schrik vrij.
Twee dorpen in
Kenia ontruimd
Haarden van Mau-Mau-
activiteit
NAIROBI, 17 April. Duizenden in
heemsen zijn verdreven uit twee dor
pen nabij Nairobi, de hoofdstad van
Kenia, die volgens de politie haarden
van Mau-Mau-activiteiten zijn. De
dorpen zullen met de grond gelijk wor
den gemaakt. De ongeveer zevendui
zend inwoners trekken nu met hun
vee en verdere bezittingen naar Ki-
koejoe-reservaten in het Noorden van
het land.
Vrijdagochtend vroeg hadden politie
en militairen de beide dorpen om
singeld. Alle volwassenen werden on
dervraagd en in totaal zevenhonderd
verdachte personen zijn' aangehouden.
De inwoners van de dorpen kregen
aanzegging binnen 48 uur te vertrek
ken.