Wynand Fockink
Nieuwe premieregeling voor
particuliere woningbouw
Actifral-10
GEVAL „SALEH" BLIJFT
OPZIEN BAREN
Onruóti^e mót
R00NENBURG
Electrificatie-programma NS
op 15 Mei voltooid
IU vitaminen
Hoge Raad stelt omroepverenigingen
in het gelijk
DE AANVAL OP DE VRIJE PERS IN
SOERABAIA
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 17 APRIL 1953
3
BIJ de bespreking van de nota van de
minister over het nieuwe Burger
lijk Wetboek zyn wij thans genaderd
tot een even actueel als omvangrijk pro
bleem, de onrechtmatige overheidsdaad.
Dat het actueel is, moge onder meer
worden bewezen door de omstandigheid,
dat de commissie van advies inzake ver
hoogde rechtbescherming (het is een
goede gewoonte staatscommissies naar
hun voorzitter te noemen en wij zullen
ons dus veroorloven in den vervolge van
de commissie-De Monchy te spreken)
gemeend heeft aan de materie een wets
ontwerp te moeten wijden, tengevolge
waarvan onze op afkorting zozeer be
luste tijd aan het begrip Odol nieuwe
luister heeft bijgezet, te weten: on
rechtmatige daad overheidslichamen.
Dat het omvangrijk is, worde gestaafd
door het feit, dat de commissie-De
Monchy aan haar, drie jaar geleden
gepubliceerd rapport, een lijst van 86
rechterlijke uitspraken toevoegde, ten
einde de stand der jurisprudentie te il
lustreren.
Het vorenstaande wettigt een uit de
aard summiere bespreking in het kader
dezer artikelen, ofschoon de nota van de
minister en dus kennelijk ook de ont
werper van ons nieuw B.W. voor het
vraagstuk geen oplossing geeft. Dit op
zichzelf is belangrijk. Tot nu toe zijn
wij slechts vraagpunten tegengekomen,
waarvoor een wettelijke oplossing aan
de hand werd gedaan. De nota wil een
zo belangrijk vraagstuk als het onder
havige niet ontwijken, doch komt tot de
conclusie, dat de rechtspraak zich in' een
bepaalde phase van ontwikkeling be
vindt en dat deze niet door een wette
lijke regeling bevroren mag worden, zo
dat de verdere ontwikkeling van die
rechtspraak naar de zich wijzigende om
standigheden dient te worden afge
wacht.
Als laatste prealabele opmerking moet
ons van het hart. dat de materie voor
treffelijk past in het kader van de strijd
om de Rechtsstaat, al zullen wij daarbij
worden teruggedrongen op ons ceterum
censeo: de administratieve rechtspraak.
ÖM het terrein goed te kunnen over-
-ien. dient eerst te worden vastge-
steld. wat een onrechtmatige daad
is. Veel licht verspreidt het Burgerlijk
Wetboek niet. Artikel 1401 stelt: „Elke
onrechtmatige daad, waardoor aan een
ander schade wordt toegebragt, stelt
dengenen door wiens schuld die schade
veroorzaakt is in de verpligting om de
zelve te vergoeden". Wij kunnen gerust
zeggen, dat wij na lezing van de wet
nog even ver zijn. Bij dit stilzwijgen der
wet, was de uitwerking van het begrip
„onrechtmatig" aan de rechtspraak
overgelaten. Tot in het eerste decennium
dezer eeuw was de stand van zaken
deze. dat ons hoogste rechtscollege geen
kans zag daaronder meer te laten vallen
dan „schennis van een rechtsplicht of
Inbreuk op eens anders wettelfik recht".
Dit begrip is, naar onze moderne rechts
opvattingen, wel zeer eng. Om een
voorbeeld te geven: oneerlijke concur
rentie viel er niet onder. Daarom besloot
de regering in te grijpen. In 1911 werd
een wetsontwerp ingediend, dat in 1913
nog belangrijk werd gewijzigd en de in
de literatuur verdedigde ruime op'~~"'
van het begrip onrechtmatig b
De uitbreiding kwam hierop neer, dat
naast de bestaande kenmerken van on
rechtmatigheid, daaraan voortaan zou
worden toegevoegd: „het indruisen,
hetzij tegen de goede zeden, hetzij tegen
de zorgvuldigheid, welke in het maat
schappelijk verkeer betaamt ten aanzien
van eens anders persoon of goed". Maar
terwijl het bijzondere terrein van de on
eerlijke concurrentie voldoende werd
bewerkt door de opname, in 1915. van
een strafbepaling artikel 328 bis) in
het Wetboek van Strafrecht, bleef het
civiele wetsontwerp op de onrechtma
tige daad in het Parlement steken. Toen
volgde het, in ons land, meest gerucht
makende voorbeeld, waarbij de rechter
lijke macht, overigens op een zeer
elegante wijze, op de stoel van de Wet
gevende Macht plaats nam. Want de
Hoge Raad nam bij het bekende arrest
van 31 Januai-i 19i9 de omschrijving
van het begrip „onrechtmatig" uit het
wetsontwerp over. De wetgever incas
seerde de gevolgen van zijn nalatigheid
en liet het er bij. Zonder dat de volks
vertegenwoordiging zich had uitgespro
ken, was deze gewichtige kwestie in de
practijk van ons rechtsverkeer bevredi
gend opgelost.
THANS komen wij tot het maken van
een sprong van een onrechtmatige
daad, gepleegd door een particulier,
tot die van een overheidslichaam. Hoe
ds het mogelijk, dat de laatste door het
Burgerlijk Wetboek wordt geregeld
Het allereerste artikel van het B.W.
maakt een duidelijke onderscheiding
tussen publiek- en privaatrecht, waar
het zegt: „Het genot der burgerlijke
regten is onafhankelijk van de staat
kundige regten, welke alleen overeen
komstig de Grondwet worden ver
kregen".
Tooh geeft dit allerminst een ant
woord op de gestelde vraag, want bij
de onrechtmatige overheidsdaad gaat
het daarom, dat de overheid door haar
handelen of nalaten inbreuk maakt op
een particulier recht. Wat moet nu
domineren: de omstandigheid, dat de
overheid handelt of nalaat, dan wel,
dat het recht van een particulier wordt
aangetast
Wie de Rechtsstaat lief heeft, zal aan
de eerste omstandigheid de voorrang
geven. Hjj zal immers als essentiële van
de Rechtsstaat aanvaarden de noodza
kelijkheid, dat de staat rechtsgrenzen
- erkent voor zijn competentie ten aan
zien van de mens, Het trekken van die
rechtsgrenzen behoort bij uitstek tot het
publieke recht. De toepassing daarvan
op het concrete geval is de taak des
rechters. Dat dit de taaie van de bur
gerlijke rechter zou zijn, ligt geenszins
voor de hand. Veeleer dient nogmaals
de wenselijkheid te worden uitgespro
ken, dat de rechtspraak omtrent de
veïhouding van oveiheid tot burger aan
speciaal daartoe in het leven geroepen
rechterlijke organen wordt toevertrouwd.
Diverse bijzondere wetten kennen een
eigen administratieve rechtspraak. De
algemene ontbreekt nog. Ten onrechte.
Op het gebied van de onrechtmatige
overheidsdaad doet zich Intussen nog'
een complicatie voor. waaraan de bur
gerlijke rechtspraak bijzondere aandacht
heeft gewijd, zij het ook volgens een
enigszins ander dan het navolgende
criterium. De moderne overheid treedt
lang niet altijd als zodanig op, wanneer
zij tegenover de burgers komt te staan.
Zij gaat allerlei dingen ondernemen,
welke de burger even goed kan verrich
ten en doet daarmede tekort aan de
zelfwerkzaamheid van het individu. Zij
exploiteert vervoermiddelen, oefent
soms zelfs het winkelbedrijf uit en neemt
van particulieren gelden in bewaring,
alsof er geen banken waren. Een der
gelijke overheid, die haar eigen karak
ter miskent, mag er niet op rekenen,
zo zij door een harer burgers in rechte
wordt aangesproken, slechts te behoe
ven te verschjjnen voor een rechter
Wiens opleiding en wiens processuele
bevoegdheid waarborgen, dat met het
overheidsstandpunt rekening wordt ge
houden. Maar voor het overige zien vrij
geen reden om de overheid In haar
wezenlijke gedaante aan e.pn ander, dan
van het oordeel van de administratieve
rechter te onderwerpen. Veroorzaakt een
auto in overheidsdienst een aanrijding,
dan is het besturen van die auto een han
deling. welke naar haar aard niet slechts
door de overheid, maar ook door een
bijzonder persoon kan worden verricht
Actieve bevordering van eigen woningbezit van
arbeiders en kleine zelfstandigen
Sterkere differentiatie
(Van onze
redacteur)
A 7ANDAAG zijn in de Staatscourant
opgenomen het K.B. Premie- en
bijdiragebesluit woningbouw en de
beschikking van de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting
inzake de (nieuwe) premie- en bij
drageregeling.
De nieuwe regeling maakt, voor wat
de maximum-Inhoud der woningen be
treft. geen onderscheid meer tussen
eengezinshuizen en meergezlnshuizen.
Thans geldt voor beide categorieën de
zelfde maximum-inhoud, t.w. 500 m3.
Bij woningen met bedrijfsruimte, indien
"e aanvrager de woning zelf bewoont,
jeldt bij de nieuwe regeling een maxi
mum-inhoud van 500 m3 voor het woon-
rielte, hetgeen ook meer Is dan bij
de oude regeling.
De inhouds berekening blijft on
veranderd, op één onderdeel na. In de
oude regeling werd de inhoud van de
;arage meegerekend, thans niet meer.
In de nieuwe regeling houdt de hoogte
van de premie ook rekening met het
aantal personen, dat in de woning kan
worden gehuisvest, maar de toeslag valt
nu in twee delen uiteen; er wordt thans
een toeslag gegeven voor funderings-
kosten en een toeslag voor grondkosten.
Deze toeslagen zijn afhankelijk van een
der drie groepen, waarin de gemeenten
zijn gerangschikt. In groep I bevinden
zich Amsterdam, Rotterdam en 's-Gra-
venhage; ln groep H Alkmaar, Amers
foort, Arnhem. Beverwijk. Breda, Delft.
Deventer, Dordrecht, Eindhoven, Gouda,
Groningen, Haarlem, Den Bosch, Leeu
warden, Lelden, Nieuwer-Amstel, Nij
megen, Rijswijk (Z.H.), Schiedam,
Utrecht, Vlaardlngen, Voorburg, Zaan
dam, Zullen en Zwolle. In groep Hl
bevinden zich alle overige gemeenten en
het gebied van het openbare lichaam de
Noordoostelijke poldér.
Deze indeling Is gemaakt, omdat ln
de ene gemeente meer aan fundatlekos-
ten moet worden besteed dan ln een
andere gemeente en ook was de rege
ring van oordeel, dat er rekening mee
moest worden gehouden, dat nu eenmaal
de grondkosten In de steden hoger zQn
dan ten plattelande.
De gemiddelde premie wordt bij de
nieuwe regeling niet hoger dus dan
diewelke bij de oude regeling gold
maar de differentiatie komt. m.et name
tot uitdrukking in de toeslagen op
funderings- en grondkosten.
Enkele voorbeelden mogen dit verdui
delijken. Voor een eengezinshuis, be
stemd voor zes personen ln een ge
meente (thans behorende tot groep III),
te bouwen op zandgrond was de oude
premie 3800, nu f 3575. Voor een
eengezinshuis, bestemd voor 9 perso
nen, ln Den Haag gold een premie van
4500: die wordt thans 5105. Voor
een eengezinshuis in Amsterdam, waar
voor tot nu toe een premie van 5440
werd verleend, zal volgens de nieuwe
rp^-Uiig een premie van 6175 kunnen
-'en toegekend.
Voor een etage-woning voor zes per
sonen (drie woonlagen) ln Den Haag,
waarvoor tot nu toe een premie van
3800 gold, kan thans een premie wor
den verleend van 4288.
criterium van de Hoge Raad om de
berechting van een onrechtmatige over
heidsdaad bij gebreke aan administra
tieve rechtspraak aan zich te kunnen
trekken maar het feit, dat het rijden
met die auto diende om de functie van
overheid uit te oefenen, moge voldoen
de zijn om de schadevordering wegens
die aanrijding aan het oordeel van de
administratieve rechter te onderwerpen.
Daarmede is ook ten aanzien van de
onrechtmatige overheidsdaad ons stand
punt bepaald.
KAPPEYNE.
In de nieuwe regeling is thans ook
opgenomen een jaarlijkse bijdrage
voor tien achtereenvolgende jaren,
variërende ongeveer van 90 tot
120zijnde 2h% van het premiebe
drag, doch uitsluitend voor een eigen
huw. D.wz. deze jaarlijkse bijdrage
kan alleen worden toegekend als de
aanvrager van de premie het huis,
waarvoor de premie wordt aange
vraagd, ook zelf gaat bewonen.
Het gaat bij deze jaarlijkse bijdrage
bovendien uitsluitend om eengezinshui
zen en ln de praktijk zal zij slechts gel
den voor arbeiders en kleine zelfstan
digen.
Er zijn aan deze jaarlijkse bijdrage
ook nog enkele andere beperkende voor
waarden verbonden, t.w. de aanvrager
mag niet ouder dan 50 jaar zijn, de bij
drage geldt zo lang de aanvrager de'
woning zelf bewoont; indien bet een
woning met bedrijfsruimte geldt, mag
de oppervlakte van de bedrijfsruimte
niet groter zijn dan 20% van het woon
gedeelte, de woning of het woongedeelte
mag een bepaalde, ln het uitvoerings
besluit genoemde oppervlakte niet over
schrijden.
Volgens de oude premieregeling
mochten de woningen niet tegen hogere
prijs worden verhuurd dan door de
minister werd vastgesteld. Deze bepa
ling werd in de oude premieregeling op
genomen op een tijdstip, dat de huurwet
nog niet in werking was getreden (1
Januari 1951). Deze Algemene Maat
regel van Bestuur is thans niet meer
nodig. De minister stelt volgens het Be
sluit Bijzondere huurprijzen de huur
prijs van de woningen op verzoek van
de eigenaar bij verhuring vast. Dit be
sluit waakt er 'tegen, dat een verhuurder
een te hoge huurprijs zou vragen.
Bij het begin van dit jaar waren bij
het departement ca. 5000 aanvragen
voor een premie in behandeling. Sedert
dien zijn er nog aanvragen bijgekomen,
maar op het ogenblik liggen er nog ca.
1500 aanvragen bij het departement op
afdoening te wachten, afgezien van
enige honderden aanvragen, die thans
nog bij de provinciale directies berusten.
Op de aanvragen, waarvoor de be
schikking tot het toekennen van
premie op de dag van inwerkingtreding
van de nieuwe regeling (20 April 1953)
gereed is, zal de oude regeling van toe
passing blijven. Ingediende aanvragen,
waarop nog niet is beschikt, zullen op
basis van de nieuwe regeling worden be
handeld, tenzij de belanghebbende zijn
aanvrage intrekt. Degenen, die boven
een premie een jaarlijkse bijdrage wen
sen te ontvangen, dienen hun aanvrage
in te trekken en deze opnieuw in te die
nen met verzoek om toekenning vaE
premie èn bijdrage. De reeds ingediende
aanvragen zullen, voor zover zij niet
worden ingetrokken, in chronologische
volgorde naar de datum van indiening
worden afgedaan.
Belanghebbenden, die nieuwe aanvra
gen indienen, welke het gemeentebe
stuur kan accepteren, moeten er reke
ning mee houden, dat met het omwerken
en afhandelen van de eerder ingediende
aanvragen vermoedelijk geruime tijd ge
moeid is. Het is daarom mogelijk, dat zij
enige tijd (wellicht drie maanden) zul
len moeten wachten, voordat hun een
beschikking kan worden gezonden.
WAT de jaarlijkse bijdrage betreft, in
de toelichting, die minister Witte
hierop heeft gegeven, noemt hij
deze bijdrage een belangrijk beginsel,
dat thans voor het eerst in de rijks
steunregeling voor de particuliere wo
ningbouw wordt gebracht. Daarmee
wordt gedoeld een eerste stap te zetten
op de weg naar een actieve bevordering
van het eigen woningbezit van arbeiders
en met hen gelijk te stellen kleine zelf
standigen.
Het ligt ln het voornemen van de
minister nader te doen onderzoeken, of
in de toekomst een mogelijkheid tot rea
lisatie van een volledige regeling aan
wezig kan worden geacht, doch de be
windsman heeft gemeend op de uitslag
van dit onderzoek niet te mogen wach
ten, nu zich de gelegenheid voordeed aan
de premieregeling een uitbreiding te ge
ven, waardoor althans een bescheiden
begin met de bevordering van het eigen
woningbezit van de genoemde bevol
kingsgroepen kan worden gemaakt.
Een Israëlische woordvoerder heeft
verklaard, dat op 11 April twee Ara
bische vaartuigen hebben getracht agen
ten op Israëlische bodem aan land te
zetten. Een Israëlische patrouille opende
het vuur, waardoor enige Arabieren
werden gewond. Een der schepen werd
in beslag genomen, het andere wist te
ontsnappen.
YAMIN wekt misverstand door citeren
van brief van O., K. en W.
(Van onze correspondent)
Djakarta, 17 April,
DE Indonesische pers gaat in bittere
bewoordingen voort de beslissing,
die de Nederlandse regering ten
aanzien van Chairul Saleh heeft geno
men, te critiseren. Merkwaardigerwijze
legg.en sommige bladen de nadruk op het
beledigend karakter van de maatregel,
die een slag zou zijn in het aangezicht
van Indonesië.
Mohammed Yamin deelde hedenmor
gen in een persconferentie o.a. mede, dat
de voortzetting van Salehs studie te Lei
den reeds verzekerd scheen te zijn. Hij
citeerde een brief van de secretaris
generaal van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen te Den Haag, waarin werd
medegedeeld, dat Saleh niet alleen was
toegelaten tot de studie, doch waarin
hem ook werd verzekerd, dat hij aan
stonds zou worden toegelaten tot het
doctoraal examen.
(Van onze redacteur voor Indonesië)
DE heer Yamin wekt door zijn mede
delingen een misverstand. Inder
daad heeft het ministerie van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen een
IZLAAR en rimpeloos ligt de waterspiegel onder de beioolkte voorjaarshemel.
Als we ernaar kijken en dat doen wij graag, want dit beeld, van rust is
fascinerend ontwikkelt zich een gevoel van spanning. Het wachten is op iets.
Zal het watervlak straks vol putjes van regendruppels komen Of zal de donkere
wolk verdwijnen om de zon gelegenheid te geven de diepte van het water met
haar gouden pjjlen te peilen? Deze rust is vervuld van onrust, van ongewisheid,
van twijfel tussen vrees en hoop. Onze gevoelens zijn als waterspiegels, die de
wisselingen in de atmosfeer weerkaatsen. En. omdat deze wisselingen in de lente
zo veelvuldig zijn zou het daarom niet komendat wij in dit jaargetijde zo vaak
dat wonderlijke gevoel hebben van onrustige rust van leven tussen werkelijkheid
en droomvan hogere inspiratie?
(Foto van Aart Klein)
brief doen uitgaan, waarin werd mede
gedeeld, dat voor de heer Saleh de moge
lijkheid openstond te worden ingeschre
ven bij de rechtsfaculteit. De studie vau
het Indisch recht is, zoals men weet op
geheven, maar daarbij is tevens de be
paling gemaakt, dat zij die in deze studie
reeds een bepaalde graad van gevorderd
heid hebben bereikt, alsnog in de gele
genheid zullen worden gesteld hun studie
te voltooien.
Op de vraag of deze gelegenheid voor
de heer Saleh openstond is medegedeeld,
dat hy „op grond van zijn vorige studie"
in aanmerking kwam om van deze moge
lijkheid gebruik te maken.
Hem werd dus medegedeeld, dat er
„als student" voor hem geen beletselen
waren om zijn studie hier voort te zetten.
Een geheel andere kwestie is het
echter of hij hier in Nederland een ver
blijfsvergunning zou kunnen krygen. Hij
werd niet, zoals men in Indonesië soms
slordig zegt „uitgewezen", hem werd
slechts de toegang ontzegd. Als elke
vreemdeling was hij onderworpen aan
een onderzoek van de vreemdelingen
politie. Hij werd niet toegelaten op
grond van de bestaande regelen.
Nederland weigert een verblijfsver
gunning aan vreemdelingen die onge
wenste politieke activiteit ontwikkelen.
Het geeft ook geen visa of verlengt geen
reeds gegeven visa aan personen, die als
notoir communist bekend zijn.
De antecedenten van de heer Saleh zyu
van dien aar.d dat men hem ongetwijfeld
als communist, zij het dan ook wellicht
niet als Moskou-communist kan aan
merken.
(Ingez. med.-advertentie)
iSiisk
Onze elalages
overtuigen U van, de
gedistingeerde sfeer,
die wij in Uw Interieur
kunnen' fcrengen.
Onze^meubelenimunten
uil door aesthetlsche
ontwerpen, hel volkomen
eigenkarakter en vormen
inderdaad een klasse
apart.
24 Jaa.fwonloglnrlchters
INTERIEURVERZORGING
OVERTOOM 75-77-79
AMSTERDAM
Premier Siroky
Tsjechoslowakije trekt
samen met S.U. op
De nieuwe Tsjechoslowaakse premier
Siroky heeft gisteren ln het parlement
verklaard, dat de buitenlandse politiek
van het land gericht is op de vreedzame
samenwerking met alle volkeren van
goede wil. Siroky, die een uiteenzetting
van de Tsjechoslowaakse buitenlandse
politiek gaf, zei, dat het land voor alles
handel met alle landen nodig had. zij
het onder voorwaarde van algehele ge
lijkheid en met volledige erkenning van
de onafhankelijkheid en souvereiniteir
van elke staat. Hij voegde hieraan toe.
dat Tsjechoslowakije van plan is mei
alle middelen zijn militaire macht te ver
groten en de militaire paraatheid van de
strijdkrachten te verhogen en schouder
aan schouder te marcheren met de Sow-
jet-Unie. Binnen- en buitenlandse vijan
den zullen getroffen worden door de
gehele macht van onze socialistische
wetten, zo verklaarde Siroky. De verga
dering werd bijgewoond door de onlangs
gekozen Tsjechoslowaakse president
Zapotocky.
Koningin Saroja, de gemalin van de
Sjah van Iran, zal vermoedelijk nog deze
maand een bezoek brengen aan Europa.
Baanvak Zwolle-Zutphen dan gereed
(Van onze oorrespondent)
Utrecht, 17 April.
Aan de op 17 Mei Ingaande zomer-
dienstregeling van de Nederlandse
Spoorwegen, zullen twee feiten een hij
zonder relief verlenen: het in gebruik
nemen van de nieuwe spoorbaan Rotter-
dam-Nieuwerkerk en het gereedkomen
van het geëlectrificeerde baanvak
ZutphenZwolle.
De nieuwe baan sluit ten Westen van
het nieuwe rangeer-emplacement var
Rotterdam-Noord, aan op de Ceintuur
baan. Deze laatste, wordt nu tot station
D.P. geschikt gemaakt voor frequent
verkeer. Tot de winterdienstregeling
blijft Maas eindstation, maar toch zullen
met ingang van de zomerdienstregeling
reeds enkele tremen van de nieuwe baan
NieuwerkerkRotterdam profiteren
als de D-treinen via Utrecht naar Hoek
van Holland en de Britse verlofgangers-
treinen. In October gaan de D-treinen
stoppen aan een nieuwe halte: Rotter
dam-Noord.
Belangrijk is, dat ook de twee treinen
Rotterdam-Amsterdam via Woerden
Gouda, de zogenaamde beurstreinen,
reeds in Mei gebruik gaan maken van
de Nieuwerkerkse lijn. De spoorwegen
hebben in dit verband de vertrektijden
aanzienlijk kunnen verbeteren.
Alle goederentreinen gaan ook van de
nieuwe Daan gebruik maken, zodat Rot-
RORSCHACH-EXAMEN
In aansluiting op het, hier te lande,
voor de eerste maal door een Intern.
Commissie afgenomen R.orschach-
exaimen, is dezer dagen een Rorschach-
Congres gehouden, waartoe de college
zaal van prof. Langevelt te Utrecht ter
beschikking was gesteld. De sprekers
waren: dr Hans Zulliger (Bern)dr E.
Seeger (Keulen)dr E. Kunigh (Bonn)
en J. J. Wittenberg, cref Bedrijfspsycho-
logisoh bureau der K.L.M., die tevens
als discussleileider optrad.
Behandeld werden o.an. de navolgende
onderwerpen: de Rorschach in de opvoe
ding (dr Zulliiger)de Rorschach in de
beroepskeuze dr ZuUiger)Opvoedings
moeilijkheden (dr ZuUiger)de Z-test
dr ZulUger)de Pfister-Heiss-test (dr
E. Seeger); Rorschach-onderzoek in de
gevangenis (dr E. Kunigh)de Szondi-
test (de heer J. J. Wittenberg). Men
heeft besloten volgende jaren wederom
een vongres te houden, in aansluiting op
de jaarlijks in ons land af te nemen
Rorschach-examens, zomede een brochu
re van de gehouden causerieën uit te
geven.
terdam-Maas wordt uitgeschakeld voor
goederenvervoer.
Ten aanzien van het geëlectrificeerde
baanvak ZutphenZwolle wiUen wij
herinneren aan het feit, dat nu het elec-
trificatie-program van de spoorwegen is
afgewerkt. Op Vrydag 15 Mei zal het
gehele baanvak ArnhemZwolle offi
cieel worden geopend. Er rijdt dan een
feesttrein. Voor het overige zal de
zomerdienstregeling geen grote veran
deringen brengen, wel kleine verbeterin
gen die voornamelijk gezocht zijn in de
tijdschema's.
(Ingez. med.-advertentie)
HET IS NOG LANG
GEEN ZOMER!
Men zegt wel: ,fNa regen komt
zonneschijn", maar in deze dagen
geldt „Na zonneschijn komt voor
jaarsmoeheid".
Er ligt een lange winter achter ons.
Wij hebben het gevoel, dat we er niet
meer tegenop kunnen. Wij voelen
ons moe. loom, mat. Met vreugde
begroeten wij weliswaar de eerste
prille zonnestralen, maar één zwaluw
maakt tenslotte nog geen lente, dus
nog minder een zomer.
„Actifral-10", het universele vita-
minenpreparaat van Philips-Roxane,
geeft ons juist datgene waaraan
wij in deze dagen zo'n grote behoefte
hebben. „Actifral-10" bevat de be
langrijkste vitaminen, die we elke
dag tekort komen, ln de juiste ver
houdingen en hoeveelheden ln één
dragée.
De prijs is laag: „Actifral-10" (voor
normale gevallen) kost slechts 1.95
per 60 en 2.90 per 100 dragees;
„Actifral-Multi" (de sterke samen
stelling voor bijzondere gevallen)
kost slechts 2.90 per 60 en 3.90
per 100 dragees.
„Actifral-10" Is gemakkelijk te
herkennen aan de ORANJE ver
pakking!
Weer een millioen bij het
Rampenfonds
Het Nationale Rampenfonds heeft tob
gistermiddag 106 millioen ontvangen.
Sinds Woensdag is er dus weer een mil
lioen bijgekomen.
Cassatieberoep van „Het
Radioprogramma
He
verworpen
(Van onze Haagse redacteur)
EDENOOHTEND heeft de Hoge
Raad arrest gewezen in de zaak
van de omroepverenigingen en de
stichting HetRaadioprogramma, in welke
zaak de omroepverenigingen zich be
riepen op bescherming van de radio
programma's door de auteurswet.
Rechtbank en gerechtshof te Amster
dam hadden beide het auteursrecht van
de Omroepverenigingen erkend.
De advocaat-generaal hij de Hoge
Raad had 6 Maart jj. geconcludeerd tot
niet ontvankelijkverklarlng van de x
deringen van de omroepverenigingen.
Blijkens het heden door de Hoge Raad
gewezen arrest, is dit hoogste rechts
college deze conclusie niet gevolgd. De
Hoge Raad heeft n.l. het tegen het arrest
van het gerechtshof te Amsterdam in
gestelde cassatieberoep verworpen.
De Hoge Raad heeft zijn oordeel ge
grond op de wetsgeschiedenis, uit welke
bedoeling blijkt om in het algemeen ge
schriften de bescherming van de auteurs
wet te verlenen, ook ai is aan de ge
schriften elke kunstwaarde vreemd en al
heeft de steller op zijn geschrift niet zijn
eigen stempel gedrukt.
Anders dan Het Radioprogramma
meende, is, naar de Hoge Raad. in zijn
arrest vaststelt, deze bedoeling in de
auteurswet, met name in de art. 10 en
(Ingez. med.-advertentie)
Indonesische studerende jeugd geeft blijlc van
gebrek aan democratische zin
(Van onze correspondent)
Soerabaja, 16 April.
VOALS wjj reeds meldden, werd Donderdagochtend het gebouw van het
Nederlandse dagblad De Vrye Pers te Soerabaja aangevallen. Dit ge
schiedde 's morgens om elf uur door een zestigtal studenten van de Juridi
sche Faculteit te Soerabaja. De ruiten van het gebouw werden ingeslagen,
de administratie werd vernietigd en het portret van de Koningin werd ver
scheurd en daarna verbrand. Het portret van president Sukarno werd door
de studenten meegenomen. Enkele personen werden licht gemolesteerd, doch
de woede richtte zich voorname! yk tegen het bedrijf. De machines werden
licht, doch niet onherstelbaar beschadigd.
ten. In een daarvan werd gezegd, dat de
plaatsing van het stuk moest worden
afgekeurd, aangezien dit de minderwaar
digheidsgevoelens van de studenten, die
het Nederlands niet beheersen, aanwak
kerde.
Donderdagochtend kwamen de studen
ten echter terug om de oorspronkelijke
copy van het betrokken bericht op te
vragen.
Intussen hadden de directie en de hoofd
redactie van De Vrije Pers alsmede de
Nederlandse commissaris te Soerabaja
de Indonesische autoriteiten de ernst
van de bedreiging van de studenten
onder ogen gebracht. Zij hadden er op
gewezen, dat Maandag reeds een groep
van ongeveer honderd man het gebouw
was binnengedrongen, waarbij de be
togers het telefoneren verhinderden en
telefoongesprekken aannamen. Drie po
litiemannen werden toen onder het ge
roep, dat alles in orde was de stoep
afgedrongen, Wonderlijk genoeg bleven
toen verdere inoldenten uit.
Donderdagochtend had de hoofdre
dacteur reeds om zeven uur de assisten
tie van de politie ingeroepen bij het
hoofd van de residentiepolitie, die politie-
hulp had toegezegd. Daarop heeft de
Nederlandse commissaris de resident en
Vandalisme kost half
millioen roepiahs
Reeds enkele dagen tevoren hadden
zich moeilijkheden voorgedaan over de
plaatsing van een stadsberlcht, waarin
de bezwaren werden uiteengezet, welke
studenten, die het Nederlands niet be
heersen, ondervinden bij hun studie, daar
vertaalde studieboeken ontbreken. Het
bericht was volkomen zakelijk. Toen van
de zijde van de studenten werd geprotes
teerd, bood de hoofdredacteur van De
Vrye Pers onmiddellijk aan om een
tegenstuk van de studenten op te nemen,
waarin zij hun viae op de kwestie zou
den uiteenzetten. De studenten wilden
echter ook de zegsman van het bericht
weten. Het scheen, dat deze kwestie
aanvankelijk ten genoege van beide par
tijen werd opgelost, daar kon worden
aangetoond, dat de zegsman niet kwam
uit de kleine groep Nederlandse studen
ten van deze faculteit, die door de pro
testerende studenten ervan werden ver
dacht, dat zy De Vrije Pers hadden voor-
-elicht. Daarop plaatste de hoofdredactie
iden stukkei
gel
tw<
'ee ingezonden stukken van de studen-
de plaatsvervangend gouverneur
zocht die op hun beurt toezegden dat
preventieve maatregelen zouden worden
genomen.
NADAT de kleine delegatie studenten,
die de oorspronkelijke copy hadden
opgevraagd, was weggegaan
bleef het gebouw door een viertal re
chercheurs bewaakt. Wederom werd de
politie gewezen op het onvoldoende aan
tal van de bewakingsmanschappen, daal
de studenten aan de overkant in een
mess waren geconcentreerd. De hoofd
redacteur werd toen opgeroepen door
het hoofd van de residentiepolitie en
terwijl hij opnieuw wees op de dreigende
situatie en de onvoldoende bewaking
kwam op de politiesectie het bericht bin
nen, dat de aanval was begonnen. De
politie kon er niets tegen uitrichten, on
der meer omdat een agent die schieten
wilde door de commandant ter plaatse
werd verboden van zijn wapen gebruik
te maken. De studenten liepen rond met
palen, stokken, stukken ijzer en messen.
Ook werd er gegooid met flessen, met
oude krantenleggers werd een brandje
gesticht, waarbij liet portret van de Ko
ningin werd verbrand. Het brandje zelf
werd spoedig geblust.
De hoofdredacteur, die kennelijk door
de studenten werd gezocht, mocht het
gebouw van de politiesectie niet verlaten
en werd later door de Nederlandse com
missaris. de heer Van der Zwaai, in <*en
auto onder politiebescherming naar het
huis van de commissaris gebracht.
Zoals de zaken nu staan is het waar
schijnlijk dat De Vrije Pers voorlopig
in een noodeditie zal moeten verschijnen.
Volgens Aneta moet de schade worden
geschat op een half millioen roepiahs.
Clarence Hunter blijft tot
30 Juni
De directeur van de Mutual
Security", mr Harold E. Stassen, heeft
in Washington meegedeeld, dat de heer
Clarence Hunter, hoofd van de M.S.A.-
mlssiè ln Nederland, er ln heeft toe
gestemd tot 30 Juni van dtt jaar zijn
functie te blijven vervullen.
uitdrukking ge-
15, wel degelijk
bracht.
De stelling van Het Radioprogramma,
dat een geheel wekelijks programma een
ln een nieuwsblad of tijdschrift versche
nen nieuwstijding of gemengd bericht
zou zijn en uit dien hoofde door een
ander nieuwsblad of tijdschrift vrij zou
mogen worden overgenomen, mits met
duidelijke bronvermelding, heeft de
Hoge Raad verworpen. De Hoge Raad
overwoog, dat, daargelaten waar de
grenzen van het begrip nieuwstijding of
gemengd bericht bepaaldelijk liggen,
zo'n programma onder dat begrip ln
geen geval is te brengen.
Interpellatie in Staten
van Suriname
De Surinaamse Statenleden Pengel,
Lachmon en Karamat Ali hebben een
voorstel tot interpellatie ingediend, dat
beoogt, dat de regering de Staten zo
volledig mogelijk inlicht over de kwestie-
Kletter en alles wat daarmede samen
hangt. Zij spreken hun bevreemding er
over uit, dat de regering in strijd met de
parlementaire verhoudingen tot dusver
in gebreke bleef de Staten over een en
ander in te lichten.
De advocaat-generaal E. Grunberg
diende ontslag in, waarbij hy o.m. als
overweging opgaf, dat er grote princi
piële verschillen met de minister van
Justitie Emile Ensberg bestaan.
Minister Kletter wees schriftelijk de
suggestie om af te treden af.
Mr F. Brandon trad uit het hoofdbe
stuur van de Nationale Partij Suriname;
de aanleiding daartoe was volgens hem
een partij-zaak.
DriekwQrt eeuw hoofdagent
van Rotterd. Lloyd
Woensdag was het 75 jaar geleden,
dat de toenmalige Stoomboot-redery
Rotterdamsche Lloyd aan de Internatio
nale crediet- en handelsvereniging Rot
terdam (Internatio) haar hoofdverte
genwoordiging in Nederlands Oost-
Indië opdroeg. In een op 17 April 1878
gedateerd nader schrijven van de heren
Ruys aan het kantoor van Internatio te
Batavia werd gezegd, dat dit kantoor
voortaan „het agentschap zal voeren van
de steamers lopende in de lijn Rotter
damsche Lloyd, voor het verzamelen van
lading, gepasporteerde militairen en pas
sagiers." In deze brief wordt een be
schrijving gegeven van de „inrigtingea
der steamers", waarby in het bijzonder
„attentie wordt gevestigd op de zeer
lugtige passagiers-inrieting aan boord
van de steamers Overijsel, Gelderland
en Wyberton". Verder staat hierin nog
te lezen „in de hutten met dx-ie couchet
tes kan men op het bezwaar stooten, dat
man en vrouw geen geld bezitten om
250 bij te betalen teneinde de derde
couchette vrij te houdeneen derde per
soon alsdan erbij te geven, gaat niet en
dan dient u in dergelijke gevallen te
schipperen."
In deze 75 jaren van samenwerking
heeft Internatio voor de schepen van de
(Koninklijke) Rotterdamsche Llovd naar
schatting zeker ongeveer millioen pas
sagiers en bnna 19 millioen ton lading
geboekt.
Met een Woensdagavond door de di
rectie van de Llovd aan boord van het
nis Sibaiak aangeboden diner werd het
ubileum feesteH'k gevierd.
Ambassadeur in Canberra
bood geloofsbrieven aan
De Nedexiandse ambassadeur in Aus-
tralië de heer A. M. L,' Winkelman heeft
gisteren zijn geloofsbrieven aan de gou-
verneur-genei-aal Sir William McKell
Hij zeide bij deze gelegenheid, dat zijn
land het aantal emigxanten naar
Australië hoopt te vergroten. De Ne
derlandse regering, aldus de heer Win
kelman, ziet met vreugde de samen
werking met Australië tegemoet, om
Nieuw Guinea vooruit te helpen en te
werken aan de ontwikkeling van de be
volking.
De ambassadeur dankte voor de
Australische hulp aan de slachtoffers
van de overstromingsramp. Deze hulp,
zo zeide hij, toont, dat er banden van
warme vriendschap tussen beide landen
bestaan.
In Londen zijn Woensdag de kaarten
verkocht voor de T.V-uitzending van de
kroningsplechtigheid in de Royal Fes
tival HallIn een uur waren alle plaatsen
uitverkocht.