GOOD LU
\l\jlMb
Twee torens
Dertig millioen voor sociale maatregelen voor
slachtoffers van de watersnood
Particulier initiatief primair bij maatschappelijk werk
Wessel
A. J. van Laren overleden
Zonder
vaart niemand wel
ORANJE VOOR MADURODAM
Minister Mansholt doorstond
kruisvuur van vragen
Vier en veertigste lijst slachtoffers
watersnood
Een stalen thermosfles van 50 meter
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 27 MAART 1953
3
DE oplossing van letterraadsels is een
der takken van denksportbeoele-
ning, die kenmerkend zijn voor onze
tijd. üec aanuuiuen van grote organi-
saties door afkorting in letters is zo
zeer tot gebruik en misbruik geworden,
dat men verklarende handboeken nodig
heeft om in deze doolhof van letters zijn
weg te vinden. Een van deze, overigens
nuttige handboeken, uitgegeven door de
Union of International Associations,
zelf luisterende naar de welluidende
naam van UIA, is onlangs in ons blad
aangekondigd. Men vinat er trouwens
nog veel meer in dan louter het ant
woord op de letter-puzzelarij. Intussen
moet de leek, aie zien aagelyKs nieuwe
letterlormaties ziet toegeworpen, maar
raden welke betekenis achter deze
meuw-Delphische orakeltaal verborgen
ligt. In veie gevallen zullen hem tijd en
lust voor het oplossen ontbreken. En het
ergste is, dat ingewijden van een be
paalde groep de op hun eigen formatie
passende lettertermen gebruiken met.
hautaine verwaarlozing van de onwe
tenuneid van buitenstaanders.
Vooral op internationaal politiek- en
gociaal-economisch terrein hebben na de
oorlog de letterverbindingen zich op
imposante wgze vermenigvuldigd. Alleen
al bijvoorbeeld op luchtvaartgebied zou
den wij een aantal kunnen opnoemen,
waarmede de met-deskundige stellig
geen weg meer weet. Natuurlijk zijn er
bij zo vele ai kortingen ook uoubiures.
Ook daarvan zouden voorbeelden te
noemen zijn.
IN een tijd, waarin men tracht de vol
ken en groepen van volken, nauwer
te doen samenwerken in grotere ge
meenschappen, zou het stellig aanoeve-
ling verdienen indien men tenminste bij
de aanduiding van deze pogingen tot
integratie naar een zo groot moge
lijke eenheid zou streven. Hiervan is op
het ogenblik geen sprake. Er zijn om
ons tot een enkel voorbeeld te bepalen
de United Nations (UNde Organi
sation des Nations Unies (ONU), en de
Verenigde Naties (VN). Er is de Orga
nization for European Economie Coope
ration (de OEEC) in Nederland de
Organisatie voor Eur. Econ. Samen
werking genaamd (OEES). Al zijn wg
in het algemeen voorstanders van hel
gebruik van oorspronkelijk Nederlands
bij internationale naamsaanduidingen,
zou grotere eenheid aanbeveling verdie
nen. Een schoolvoorbeeld hiervan is de
NATO, de North Atlantic Treaty Orga
nization, die berust op het North Atlan
tic Treaty, dat de 4e April 1949 te
Washington tot stand kwam. Dit plech
tig gesloten tractaat werd gedurende de
eerste jaren hier te lande algemeen
NATO genoemd. Later, waarschijnlijk
op grond van het door de Tweede Kamer
aanvaarde ratificatie-ontwerp, is men
daarnaast van de NAVO gaan spreken.
Nu zijn er in onze constitutioneel-parle-
mentaire geschiedenis aan de termen,
tractaten, verdragen „en andere over
eenkomsten" beschouwingen in totaal
van vele duizenden woorden gewijd. En
hoewel wij ons er zeer wél van bewust
zijn, thans dit woordtotaal op beschei
den wijze te verhogen, en hoewel wij er
eveneens van overtuigd zijn, dat het hier
geenszins een wereldschokkende aange
legenheid betreft, zouden wij er toch
voor willen pleiten, om der wille van de
eenheid, in het dagelijks spraakgebruik
tot het woord NATO terug te keren. In
het jaarboek van het Ministerie var.
Buitenlandse Zaken 1950/1951 vinden
wij op pagina 65 interessant» uiteen
zettingen over het Noord-Atlantisch
verdrag. Maar in de tekst, die volgt
onder dit hoofd, wordt weer van NATO
gesproken. Blijkbaar is de natuur ster
ker dan de leer. In het niet minder uit
nemende jaarboek van ditzelfde Minis
terie over 1951/1952 lezen wij van
NA V-organen" en van „NAV-landen".
In het verdere betoog heeft men dan
blijkbaar zijn hart aan de term NAVO
verpand.
IN de nieuw ontworpen grondwetstekst
betreffende de buitenlandse betrek
kingen wordt thans in het algemeen
de term „overeenkomsten" gebruikt.
Op de materiële betekenis van deze
wijziging zullen wij, na onze vroegere
beschouwingen, thans niet meer ingaan.
In ieder geval zou men al zullen wij
dit niet doen na aanvaarding van
deze wijziging door de Senaat zelfs
kunnen verdedigen, voortaan van de
Noord Atlant. Overeenkomst-
Organisatie te spreken. Beschouwt men
ie staatsrechterlijke en volkenrechter-
Ijjke literatuur, dan leest men bij her
haling over een „plechtig gesloten trac
taat". Deze aanduiding is dus stellig
van toepassing op het juridisch instru
ment der Noord-Atlantische samenwer
king. Ook bedient bijv. prof. mr C. W.
v d. Pot in zijn Handboek van het
Nederlandse Staatsrecht zich bij voort
during van het woord „tractaat". Af
wisselend vindt men verder de termen
„tractaat" en „verdrag" als verzamel
woord voor alle, door de Regering met
het buitenland gesloten overeenkomsten.
Het wil ons dus voorkomen, dat een
ieders juridisch geweten bij het gebruik
van de term NATO volkomen gerust
kan zijn. Los van dit zo sprekende voor
beeld pleiten wij voor de doelmatigheid
van een zo groot mogelijke eenheid van
termen en afkortingen in internationaal
verband. De wereldvrede zal hierdoor
geen stap naderbij kor^n. Maar wel
licht voorkomt men er op zeer beschei
den wijze mede, dat de toren van de ge
organiseerde volkengemeenschap te New
York tot een toren van Babel wordt.
EXTRA BOUWVOLUME
VOOR HALSTEREN
Het zwaar getroffen Halsteren in
W.-Brabant heeft een extra-bouwvolume
toegewezen gekregen voor 24 woningen.
Vier daarvan zullen in Lepelstraat
worden gebouwd, de andere in Halsteren
zelf. Met de bouw kan spoedig worden
begonnen.
Nieuw Nederlands gezantschap
op Ceylon
Begin Mei zal de heer D. M. Smit,
thans handelsraad bij H. M. ambassade
te Londen, naar Colombo vertrekken
teneinde daar in de hoedanigheid van
zaakgelastigde te worden belast met de
leiding van het nieuwe Nederlandse ge
zantschap op Ceylon.
Mr Stikker over Nederlands
positie in West-Europa
(Vam onze correspondent)
Londen. 27 Maart.
De Nederlandse ambassadeur te Lon
den. mr D. Stikker, heeft gisteren in de
National Liberal Club te Londen voor
leden en hun gasten een lezing gegeven
over de positie van Nederland in West-
Europa. Spr. begon met een uiteenzet
ting te geven van de rol van de her-
nieuwe Lllberale Partij en het herstel
van het na-oorlogse Nederland en be
schreef daarna die invloed van Neder
land bij de hervorming van West-
Europa. Hij werd ingeleid door de Britse
vertegenwoordiger bij de Hoge Autori
teit van het Schuman-plan, Sir Cecil
Weit
Maatschappelijk wérk in de Tweede Kamer
(Va
onze parlementaire redacteurj
Gravenhage, 27 Maart
HET ligt, zoals reeds bekend was, in het voornemen
van de minister van Financiën een suppletoire
begroting in te dienen ter dekking van de kosten van
de gevolgen van de watersnood. In de rede, waarmede
minister V an Thiel gistermiddag in de Tweede Kamer
de sprekers over zijn begroting van .Maatschappelijk
Werk beantwoordde deelde deze nu in aansluiting
hierop mede, dat op deze suppletoire begroting een
bedrag van rond 30 millioen het kan wat meer
of wat minder zijn zal voorkomen voor uitgaven
„in het sociale vlak".
Jtot was jammer, dat minister Van Thiel zijn rede
al te geforceerd tempo moest houden, maar
hij hield kennelijk rekening met de wens van de
Kamervoorzitter, om het op deze laatste dag vóór
het korte Paasrecès niet te laat te maken. Ondanks
het tempo, slaagde mr Van Thiel er echter wel in,
over het algemeen bevrediging te wekken, zoals uit
de replieken duidelijk bleek.
De minister sloot zich aan bij hen, die van mening
waren, dat de kwestie van de instelling van dit nieuwe
departement er een was van algemeen regeringsbeleid,
weshalve dit onderwerp ook was behandeld bij de
algemene beschouwingen. Ook de kwestie van de
onderbrenging van taken bij dit departement moest
de bewindsman echter tot het algemene regerings
beleid rekenen. De minister had van de heer Rit
meester (v.v.d.) de wenk gekregen, dit onderwerp
zelf ter sprake te brengen in de ministerraad. De
minister wilde hierop echter niet ingaan en maakte
de typerende opmerking, dat dit maar moest worden
„overgelaten aan de ontwikkeling der omstandig
heden".
Het is, zoals wij gisteren reeds toelichtten, duidelijk,
dat hier een terrein ligt met politieke voetangels en
klemmen. Voorlopig lijkt het consigne: zitten blijven,
vasthouden en bij een volgende formatie zullen wij
wel zien, meer taken van de andere departementen
los te weken, die in redelijkheid ook onder „maat
schappelijk werk" kunnen worden gerekend en die,
gecoördineerd onder één leiding, dan beter kunnen
worden verricht.
'N het algemeen-beschouwende gedeelte
van zijn rede stelde minister Van
Thiel het aldus, dat de overheid en
het particuliere initiatief bg het maat
schappelijke werk elk hun eigen taak
hebben, maar het particuliere initiatief
zal. naar de natuur der dingen, primair
moeten zijn. De overheid zal. zo was de
gezonde opvatting van deze minister,
het particuliere initiatief moeten stimu
leren, de obstakels moeten verwijderen,
die er eventueel zijn en in het algemeen
en het parallellen-axioma
van Euclides
Ziehier Euclides. Volgens onze leraar
M.O. een meetkundig genie par excel
lence. Maar al wat wij ons van zijn
stelling herinneren is, dat er viermaal
de woorden rechte lijn in voorkomen,
en driemaal het woord evenwijdig.
Geef ons dan de meetkunde van
WESSEL. Daarin overheerst de vlotte
lijn. Pa voelt zich op zijn „Pa's-best"
in zo'n schitterend costuum met light
weight bewerking, in speciaal voor
Wessel ontworpen dessins. De jeug
digen van jaren of van hart - vinden
er de rijkst denkbare collectie Harris
Tweed colberts. Keuze uit 42 dessins.
En wilt U per sé parallellen trekken,
ervaar dan, dat niets evenwijdig loopt
aan Wessel's haarscherp afgemeten
prijzen.
Costuums f.145.-
Harris Tweed Colberts f. 79.50
Harris Tweed Demi's f.128.-
Exclusieve herenkleding
Kalverstraat 208, Amsterdam
de voorwaarden moeten scheppen, waar
onder dit zich vrij kan ontwikkelen.
Bovendien heeft dan de overheid de
plicht tót een algemeen toezicht
waar nodig, coördinatie.
Het verlenen van subsidies zal op
zichzelf nooit een rechtsgrond mogen
zijn voor de overheid voor inmenging.
Die zal uitsluitend mogen worden ont
leend aan het algemeen belang.
De minister kondigde aan, dat het
in zijn bedoeling ligt, een adviescom
missie op nationaal niveau in te stel
len, om van advies te dienen over de
sociale consequenties van de indu
strialisatie. In dit verband heeft de
minister verschillende itistanties op
dracht gegeven een onderzoek in te
stellen naar de sociale en sociologi
sche omstandigheden in de bekende
negen „ontwikkelingsgebieden"
Mr Van Thiel herhaalde, dat hij in de
gedachte van mevr. PloegPloeg (arb.)
om de gezinsverzorging te verbinden
aan de verplichte sociale verzekering
vooralsnog een groot gevaar zag. Noch
tans was de minister bereid, deze ge
dachte voor te leggen aan de Centrale
Raad voor Gezinsverzorging. Mocht deze
menen, dat er reden is. dit vraagstuk
in studie te nemen, dan is de bewinds
man bereid hiervoor een commissie te
benoemen.
Het ligt in de bedoeling, een regeling
te ontweruen voor een extra-subsidie
voor de gezinsverzorging, waardoor in
de maatschappelijke positie van de ge
zinsverzorgsters verbetering kan wor
den aangebracht.
De minister verklaarde zich een groot
voorstander van een Gezinsraad. Een
plan. afkomstig van de Nationale Com
missie voor Gezinsbelangen, zal hier
voor in studie worden genomen. In ant
woord op een vraag van de heer Rit
meester omtrent de bestrijding van on
maatschappelijkheid gaf mr Van Thiel
de toezegging, dat hij zich in verbin
ding zou stellen met zijn ambtgenoot
van Justitie om te beslissen over de
voering van het rapport van de cc...
missie-Eijssen. Met dezelfde afgevaar
digde was de minister het eens. dat bij
de bouw van tehuizen voor bejaarden
zoveel mogelijk rekening moet worden
gehouden met de verbindingen, die zij
hebben met de plaats hunner vestiging.
Een belangrijke aangelegenheid is de
reeds lang voorgenomen vervanging van
de bestaande Armenwet. De staats
commissie hoopt na het zomerrecès haar
laatste vergadering te houden. De minis
ter verbond hieraan de waarschuwing,
dat dit echter nog niet betekent, dat een
nieuwe Armenwet nu ook binnenkort tot
stand zou kunnen komen. Over een
definitieve tekst voor een ontwerp „In-
zamelingenwet" is het overleg met
's ministers ambtgenoot van Justitie
geëindigd. Zij zal haar bemoeiingen be
perken tot straatcollecten. Het ontwerp
voor een Woonwagenwet ligt gereed.
Het ontwerp voor een wijzigng van
de Wet Buitengewoon Pensioen 19JjO
19Ifó verzetsslachtofferszal nog
vóór Pasen aan de ministerraad wor
den toegezonden.
Met betrekking tot de uit Indonesië
gerepatrieerden verklaarde de minister
zich overtuigd, dat velen de grootste
Oud-hortulanus van Amsterdam
(Van een onzer verslaggevers)
DE heer A. J. van Laren oud-hortula
nus van de Hortus Botanicus van
de Universiteit van Amsterdam is
Maandag, 78 jaar oud, overleden. Het
stoffelijk overschot is heden in alle stil
te op de Nieuwe Oosterbegraafplaats ter
aarde besteld. Ingevolge een laatste
wens van de ontslapene maken wij eerst
nu van zijn heengaan melding.
Drie en veertig jaren is de heer Van
Laren aan de Hortus verbonden geweest,
in het laatst van 1939 is hij met pen
sioen gegaan.
Adriaan Johan van Laren is op 19
December 1874 te Waddinxiveen geboren;
hij volgde een tuinteohnisdhe opleiding
hij liep o.a. colleges bij prof. Hugo de
Vries en studeerde talen. Reeds in
1896. zeer jong dus nog, werd hij be
noemd tot hortulanus te Amsterdam en
de stad had daarmee, zoals de jaren heb
ben geleerd een zeer goede keuze ge-
'~ian.
Het is niet voor tegenspraak vatbaar,
wanneer wfj zeggen, dat de heer Van
Laren onnoemelijk veel gedaan heeft
voor de Hortus. Hij knoopte relaties aan
met bijna alle belangrijke Horti in het
buitenland, ruilde daarmee planten en
zaden en breidde zodoende het materiaal
van de Amsterdamse Hortus Botanicus
allengs uit. Wanneer deze instelling
thans kan bogen op een unieke planten-
collectie op velerlei gebied dan is dat in
hoofdzaak te danken aan het initiatief,
de ambitie en de kundigheid van deze
bescheiden en ernstige werker.
Maar bovendien was het zijn grote
verdienste, dat hij niet alleen de Hortus,
doch ook de liefde en belangstelling voor
de planten en voor de natuur in het
algemeen bekend heeft gemaakt en ver
breid bij zeer velen.
Van zijn publicaties noemen wij: „De
coratieve Tuinbeplanting", een stan
daardwerk; verder „Geneeskruiden en
geneeskruidenteelt": „Troukemoten" en
„Kamerplanten" (het Verkade-album)
Voorts heeft hij talloze artikelen ir
vakbladen geschreven en ook het Han
delsblad heeft de heer Van Laren jaren
lang tot zijn zeer gewaardeerde mede
werkers mogen rekenen; o.a. met zijn
doorwrochte beschouwingen over plan-
tenkeuringen.
Van de talrijke functies, die h(j heeft
waargenomen noemen wij: secretaris.
resp. voorzitter van de Vaste Keurings
commissie; secretaris der onderwijscom
missie van de Kon. Ned. Mij. voor Tuin
bouw- en Plantkunde, bestuurslid van
tuinbouworganisaties, leraar aan de
Amsterdamse tuinbouwwintercursussen.
lid der Amsterdamse Boscommissie.
Verder was de heer Van Laren inleider
op tal van wintercongressen der Ned.
Mij. voor Tuinbouw- en Plantkunde, lid
der regeringscommissie van advies in
zake lager land- en tuinbouw onderwijs,
enz. En daar tussendoor verrijkte hij zijn
kennis door bezoeken aan tal van bota
nische tuinen in Europa en Noord-
Af ri ka.
Talloos zijn degenen, die in de loop
der jaren, uit de kringen zowel van we
tenschap als van practijk, een beroep
hebben gedaan op de dienstvaardigheid
van deze bezonken, plichtsgetrouwe en
onkreukbare man, die door zijn onbaat-
zudhtige en van helder inzicht en
grote bekwaamheid getuigende raadge
vingen en adviezen zich in zijn leven
rienden heeft gemaakt.
moeite hebben, de eindjes aan elkander
te knopen. De commissie voor de achter
stallige betalingen heeft haar rapport
uitgebracht aan enige van 's ministers
ambtgenoten. Gelet op de situatie in de
gezinnen, zou mr Van Thiel er op aan
dringen, spoedig tot beslissingen te
komen.
Voor de tewerkstelling van gerepatri
eerden en het in studie nemen van maat
regelen daartoe zal de minister een
coördinatiecommissie instellen. Tegen
over extra subsidie voor gezinszorg voor
de gerepatrieerden staat de minister
niet afwijzend. Het aantal opvangcentra,
zo verwachtte mr Van Thiel. zal aan
zienlijk kunnen worden teruggebracht
door het beschikbaar komen van meer
woningen (dit betreft regelingen met de
gemeenten voor het beschikbaar stellen
van een deel van nieuw gereed komende
woningwet-woningen
Sprekend over het even moeilijke
vraagstuk van de z.g. „Indische Ne
derlanders" maakte mr Van Thiel
gewag van de voorgenomen oprich
ting van een speciale, privaatrechte
lijke stichting, welke zal worden
(Ingez. med,-advertentie)
opgericht om aandacht aan hun be
langen te wijden. De regering is
echter van oordeel, dat een groot
deel van hen zijn taak in Indonesië
zal moeten zoeken hun land van
geboorte.
Het rapport-Werner over de Indische
Nederlanders in Indonesië was een
ambtelijk rapport, dat niet bestemd is
voor publicatie. De minister is echter
wel bereid, bepaalde gegevens daaruit
aan de Kamerleden ter inzage te geven.
Met de Indonesische regering zal hier
over mede contact worden opgenomen.
Met betrekking tot de in Nederland
tijdelijk verblijvende Ambonezen wees
mr Van Thiel er op. dat de regering nog
niet zolang geleden opnieuw heeft beves
tigd. dat zij aan hen geen K.L.-status
(de militaire status dusi kan verlenen.
Er hebben zich sindsdien geen omstan
digheden voorgedaan, welke aanleiding
zouden zijn. haar standpunt in deze te
wijzigen. Vakopleiding achtte mr Van
Thiel voor hen van groot belang. Het
staat, zo meende hi,i. ondertussen vast,
dat voor deze mensen in Nederland geen
toekomst is. waarin zij gelukkig zouden
kunnen leven.
Er werd slechts kort gerepliceerd,
waarna de Kamer tot 14 April uiteen
ging.
Boerderij afgebrand te
Oudleusen
(Van onze correspondent)
Zwolle, 27 Maart
Tot de grond toe is de boerderij van
de familie A. Katgert te Oudleusen af
gebrand. De brandweer van Dalfsen was
na enige minuten reeds ter plaatse, doch
er was weinig aan te doen, doordat er
geen water in de buurt was. De inboedel
werd gered; twee duizend kilo hooi ging
verloren.
Vermoedelijk is de brand ontstaan
doordat kinderen met lucifers in of bij
de hooiberg hebben gespeeld. De schade
wordt geraamd op twaalf duizend
gulden; verzekering dekt de schade.
Melkprijs wordt half April vrijgelaten
(Van onze parlementaire redacteur)
's-Gravenhage, 27 Maart
MINISTER MANSHOLT heeft gis-
termiddag tijdens het vragenuur
in de Tweede Kamer een kruisvuur
van vragen ondergaan over enige
actuele onderwerpen, welke tot zijn
terrein behoren.
Aardappelmoeheid
DE heer Engelbertink (k.v.p.) vestigde
er de aandacht op, dat in de naaste
omgeving van vele steden en dorpen
en zeer in het bijzonder in Twente, vele
percelen cultuurgrond door de Planten-
ziektenkundige Dienst ingevolge de be
palingen van de Wet op de Aardappel
moeheid besmet zijn verklaard, waar
door een groot aantal arbeiders, gepen-
sionneerden en kleine zelfstandigen, die
gewoon waren op deze percelen aard
appelen voor eigen consumptie te telen,
ernstig zijn gedupeerd. Minister Mans-
holt erkende dit, maar zag geen moge
lijkheid hier ontheffing te verlenen,
omdat de verspreiding van deze aard
appelziekte juist vooral van deze volks
tuinen uitgaat. Het vinden van andere
grond wordt ook steeds moeilijker. Het
leek de minister de enige oplossing,
dat gemeentebesturen hier en daar de
mogelijkheid zouden openen, collectief
aardappelen te telen.
Melkprijs
fVP vragen van Ir Vondeling (arb.)
bevestigde minister Mansholt, dat
de prijzen voor consumptiemelk om
streeks half April zullen worden
vrijgelaten. De minister verwachtte
voor de eerstkomende maanden echter
niet, dat de „straatprijs" zou stijgen.
Later zou dat misschien wel het geval
zijn, tenzij dit door nieuwe subsidie
zou worden voorkomen. Op grond
van de concurrentie verwachtte
minister Mansholt geen stijging van
de handelsmarges.
Op een nadere vraag van de heer De
Ruiter (c.h.) antwoordde minister Mans
holt, dat de bg beschikking voor
Amsterdam ingevoerde sperregeling een
tijdelijke regeling is. om belanghebben
den in staat te stellen, een nieuwe
regeling voor te bereiden.
Integratie landbouw
MONDELINGE vragen van lr Van
Meel (k.v.p.) stelden minister
Mansholt in staat mede te delen,
dat de conferentie te Parijs over de
integratie van de Westeuropese land
bouw inderdaad niet tot beslissingen
heeft geleid. Er waren, zo verzekerde
de bewindsman, geen concrete bezwaren
van bepaalde landen aan te wijzen, Men
bleek echter nog onvolddende oog te
hebben gehad voor de politiek-econo-
mische ontwikkeling van West-Europa
op dit punt.
Het Is dus een uitstel van beslissing.
De situatie zal thans nader onder het
MADURODAM zal op 1 April zijn
poorten heropenen. Deze week kwam
een geschenk vam, de Stoomvaart Mij
Nederland in de vorm van een Oranje
op kleine schaal in deze micropolis aan.
Het schip zal ligplaats krijgen m de
haven, bij de Willem Ruys. Het was
een heel karwei het model over het hek-
rondom het havengebied te vervoeren.
Twaalf maanden straf
voor roekeloze
automobilist
(Van onze correspondent)
Breda, 27 Maart
Twaalf maanden gevangenisstraf,
waarvan twee voorwaardelijk, met af
trek van drie weken voorarrest, eiste de
officier van Justitie bg de rechtbank te
Breda gisteren tegen een vertegenwoor
diger uit Sleeuwgk, die op 6 Januari van
dit jaar op de Veersche weg onder
Oosterhout drie wielrijders aanreed met
zijn auto, waardoor twee personen wer-
gedood en een derde ernstig gewond,
verdachte bekende schuld. Hij gaf
toe. onder de invloed van alcohol te
hebben verkeerd. Toen hij in voorarrest
zat, wilde hij niet ontslagen worden, om
dat hij meende straf te hebben verdiend.
De officier stelde deze houding op prijs,
maar achtte uit het oogpunt van alge
mene preventie een strenge straf onver-
Het informatiebureau van het Ned.
Roode Kruis heeft een 44e l(jst van ge
borgen en geindentificeerde slachtoffers
van de watersnood uitgegeven.
DINTELOORD
Jan Andries Leendert de Wit, geto.
16.-6.-46, laatste adres: B 120.
FIJNAART
Adam Kik. geb. 24.-1.-15. D 242:
Willem van Mourik, geb. 20.-8.-32, C
141; Willem Weeda. geb. 3.-10.-08, D
241.
's-GRAVENDEEL
Maria Ggsje Heijden, geb. 23.-6.-46,
Molendgik 90; Adriana Brand-van Twist,
-;eb. 27.-2.-97, echtg. van Pieter Brand,
Jol end ijk 72; Wouter van der Wulp,
geb. 2.-10.-20, echtg. van Lijntje Buiten
dijk, Molendijk 74; Woutrlna de Zeeuw,
geb. 9.-7.-35, Juiianastraat 10.
NIEÜWERKERK
Hendrik M. Krabbe, geb. 11.-10.-81.
Weststraat 31; Antje Fol-Witteveen,
geb. 20.-6.-24, Velddamseweg 405; Toon
tje Sies-Lukus, geb. 24.-11.-22, Molen
straat 141; Jannetje Syrier-Goudzwaard.
geb. 7.-2.-71, Stoofweg 158; Daniel
Viergever, geb. 23.-1.-12, Ooststraat 180.
DE HEER A. J. VAN LAREN zoals veel
Amsterdammers hem hebben gekend.wezig.
verdediger drong aan op een
langere voorwaardelijke straf, omdat
daarvoor naar zijn mening in deze zaak
alle voorwaarden aanwezig waren.
Felle fabrieksbrand bij
Venlo
(Van onze correspondent)
Venlo, 27 Maart
Door onbekende oorzaak is gister
avond brand uitgebroken in de Ven-
lose Clubfauteuilfabriek gelegen onder
Venooy. Toen de arbeiders de fabriek
reeds hadden verlaten ontdekte een lid
van het kantoorpersoneel, dat er vlam
men sloegen uit het dak der spuitinrich-
ting. Onmiddellijk werd de beroeps
brandweer gealarmeerd, doch deze was
aan het werk bij het blussen van een
drietal bos- en heidebranden in de om-
feving der stad. Daarna is toen
randweerpersoneel naar de fabrieks
brand gedirigeerd. De spuitinrichting
stond toen echter reeds geheel in lichter
laaie, terwijl de daken van de omliggende
andere complexen der fabriek reeds
vlam hadden gevat. De spuitinrichting
met complete installatie is geheel ver
loren gegaan, terwijl de andere gebou
wen belangrijke schade opliepen. Van
het gebouw zijn nog slechts de verkoolde
muurresten overgebleven. De eigenaar
der fabriek vertoefde op het ogenblik
van de brand in het buitenland. Ver
scheidene autoriteiten, onder wie burge
rmeester mr dr Ch. J. M. A. van Rooy,
waren op het terrein van de brand aan-
OOSTERLAND
Pieter Willem Bolle. geb. 28.-4.-41 en
Cornelia Bolle-v. d. Werf, geb. 37.-7.-12,
edhtg. van Marinus Bolle, St. Joostdijk
A 231; Jacob Heyboer, geb. 7.-7.-46, Sir
Jansland B 70; Maria J. de Jonge-
Stouten, geb. 18.-4.-91, echt. van Govent
de Jonge, Groenenweg A 356; Cornells
Koopman, geb. 30.-5.-43, Rijksweg A
341; Adriana Meerman, geb. 30.-6.-10,
Blokdreef A 303; Maria Cornelia Uyl,
geb. 24.-9.-39, Kruithoorn 7, Tholen.
STAVENISSE
Adriana van Bloppoel, geb. 17.-12.-29,
Kerkweg A 303; Cornells den Braber
geb. 29.-9.-89, Buurtweg A 90; Maria
Cornelia den Braber, geb. 20.-7.-39,
Oudelandsedijik A 98; Laurens den
Engelsman, geb. 5.-9.-80 en Neeltje
den Engelsman-de Rjjke, geto. 24.-7.-83,
Kerkstraat A 353; Maria Johanna
Gaaskeer-van Zorge, geb. 5.-11.-03,
Drieweg B 27; Jan Cornelia Goedege-
buure, geb. 28.-8.-17, Voorstraat A 56;
Cornelia Petronella de Jongh, geb. 23-
1.-06, Poststraat B 2; Jacob Karei
Pieter Nelle. geb. 16.-7.-09, B 26.
STRIJEN
Pietje Buitendijk, geb. 11.-12.-33,
Oudendijk 10.
oog worden gezien en de volgende con
ferentie zal omstreeks October worden
gehouden. De minister stelde zich voor,
de Kamer nog nader in een nota van het
een en ander op de hoogte te stellen.
Distributie veevoeder
TAENSLOTTE bevestigde de minis.
A ter naar aanleiding van een
tweede stel mondelinge vragen van
ir Vondeling (arb.), dat het in de
bedoeling ligt, de nog bestaande
veevoederdistributie na de lopende
periode niet voort te zetten.
De minister was van mening, dat de
varkens- en de kippenhouderg vooral op
de zandgronden en de kleine bedrijven
moeten blijven. Met de Stichting voor de
Landbouw zal worden nagegaan, of aan
vullende maatregelen hiervoor nood-
zakelijk zullen zijn.
Betere treinverbindingen
voor de Achterhoek
Personenvervoer wordt
gemotoriseerd
(Van onze redacteur in het Oosten
des lands)
Almelo, 27 Maart
Het personenvervoer op de spoorlijnen
ArnhemWinterswijk en Apeldoorn
ZutphenWinterswijk zal met ingang
van de Zomerdienstregeling aanzienlijk
worden verbeterd. Het is ae bedoeling,
aldus heeft ir Den Hollander aan de
stichting Streekbelangen Oostelijk Gel
derland medegedeeld, dat op beide lijnen
een uurdienst wordt onderhouden met
modern dieselmaterieel.
De rijsnelheid op deze lijnen zal wor
den opgevoerd tot resp. 75 en 90 km per
uur, waardoor een tijdwinst van 5 tot
8 minuten wordt verkregen op de lijn
ApeldoornWinterswijk. Voor de ver
binding ArnhemWinterswijk betekent
dit het herstel van de vooroorlogse rij
tijd. De treinen zullen directe, resp. zeer
goede aansluitingen geven naai- en van
het Westen, het Noorden en het Zuiden
van het land.
Zolang het bestelde dieselmaterieel
nog niet is geleverd, worden snelle
stoomtreinen ingelegd. De volledige mo
torisering van beide Oostgelderse lijnen
zal met ingang van de Zomerdienst 1954
haar beslag krijgen.
De president-directeur van de spoor
wegen heeft bovendien toegezegd, dat de
vroege ochtendtrein uit Winterswijk
(aankomst te Amsterdam C.S. 9.08) in-
plaats van alleen op Maandag, op alle
werkdagen zal gaan rijden.
Brand in fruitloods te
Amersfoort
(Van onze correspondent)
Amersfoort, 27 Maart
In de nacht van Woensdag op Donder
dag brak een uitslaande brand uit in de
fruitloods van de fruit- en groenten-
veiling aan de Eemstraat te Amersfoort.
Enige honderden kisten en een gedeelte
van het dak werden vernield. De schade
wordt door verzekering gedekt. De oor
zaak is vermoedelijk een weggeworpen
brandend sigaretteneindje.
Gistermiddag ontstond brand in een
hoeveelheid riet. waarmede rietdekkers
bezig waren het dak van een villa aan de
Huygenslaan te herstellen. De brand
weer was het vuur spoedig meester. Bg
de brand ging het jasje van een der riet
dekkers verloren, waardoor hij ook zijn
portefeuille met 130 kwijt was. Ook
hier is wellicht een brandende sigaret de
oorzaak.
Gistermiddag brandde ook bij een
landbouwer aan de Lientjesweg de hooi
berg af. De brandweer wist ae woning
behouden. De oorzaak was. dat het
814-jarig zoontje een krant bij de hooi
berg in brand had gestoken. Het hooi
was verzekerd.
Sadafabriek in Delfzijl
(Van onze correspondent)
Groningen, 27 Maart
Naar wij uit betrouwbare bron ver
nemen mag de Industrialisatienota van
de regering de volgende week worden
tegemoet gezien. Hierin zal ook de no
dige aandacht worden geschonken aan
de stichting van een sodafabriek in Delf
zijl. De financiering van deze nieuwe
industrie maakt op het ogenblik een
punt van onderhandeling uit, maar men
verwacht dat nog dit jaar het definitieve
besluit tot stichting van deze soda
fabriek zal kunnen worden genomen.
TECHNISCHE SNUFJES
EEN thermosfles hoort
eigenlgk „fles van De-
war" te heten, naar
de Engelse geleerde die op
het idee is gekomen een
dergelijke fles te laten ma
ken. Hij had haar nodig,
toen hij in 1892 experimen
teerde met vloeibare zuur
stof. die ogenblikkelijk weer
verdampte. Hij gaf opdracht
aan een Duitse instrument
maker. die zich in Londen
had gevestigd. Engelse glas
blazers durfden dat werkje
toen nog niet aan.
De thermosfles bestaat
eigenlijk uit twee flessen,
waarvan de kleinste in de
grootste hangt en aan de
hals met deze is versmolten.
De holle ruimte tussen beide
lagen wordt luchtledig ge
pompt. nadat de wanden
eerst zijn verzilverd. Daar
toe wordt de holle ruimte
gevuld met een zilverzout,
opgelost in water, waarin
zich ook glucose bevindt. De
glucose zorgt ex-voor, dat bij
verwarming het zilverzout
vlug wordt ontleed, zodat
het zilver zich afzet tegen
de glazen wand. Daarna vol
gen: schoonspoelen, lucht
ledig zuigen door het buisje,
dat toegang geeft tot de
dubbelwandige ruimte en
ten slotte het afsmelten van
het buisje.
Dit dichtgesmolten buisje
vormt als het ware een klein
staartje. Het is erg breek
baar; vandaar dat de ther
mosflessen opgeborgen wor
den in een blikken omge
ving. zodat er geen kans be
staat op breuk van dat
staartje. Pas in de laatste
tijd heeft men het onpracti-
sche hiervan ingezien, zodat
men thermosflessen maakt,
waarvan de buitenste helft
voorzien is van een „ziel".
In die ziel is het buisje aan
gebracht. zodat het be
schermd is tegen stoten. Als
de flessen van prima hard
glas gemaakt zijn. kunnen
ze nu veilig zonder omhulsel
worden gebruikt. Ameri
kaanse firma's brengen ze
aldus in de handel.
NOG steeds is de fles van
Dewar een onmisbaar
hulpmiddel b(j de proe
ven met vloeibare gassen,
zoals zuurstof, waterstof,
stikstof etc. Als de fles goed
luchtledig is gemaakt in het
dubbelwandige gedeelte, is
het warmte- (of liever kou
de-) verlies uiterst gering,
omdat er dan bijna geen mo
leculen in die ruimte zijn,
die de warmte van de bui
tenste laag naar binnen
kunnen overbrengen. De
verzilverde binnenwanden
maken, dat ook stralings-
warmte niet tot de koude
binnenruimte kan toetreden.
Tot de grootste flessen
van Dewar behoren stalen
of koperen flessen, net een
der geconstrueerd als de
kleine, maar bolvormig en
voor'alle zekerheid nog eens
aan de buitenkant flink ge
ïsoleerd met glaswol e.d. De
binnenfles heeft dan soms
wel een inhoud van enkele
kubieke meters. Ze dient
voor het vervoer van vloei
bare zuurstof van de instal
latie, die ze bereidt uit
lucht, naar de fabriek die
veel gebruikt, b.v. voor tal
rijke zuurstof-acetyleen- tf
«yaterstofbrandem.
T~\E grootste fles van
Dewar is er een uit
staal, die pas te water
is gelaten in Amerika. De
dubbelwandige stalen fles is
50 meter lang, cylindervor-
mig en ligt in een zolder
schuit, die er speciaal voor
gebouwd is. Deze fles is be
stemd om 1000 ton gesmol
ten zwavel te bevatten.
Zwavel wordt in 't bijzon
der in Amerika verkregen
door de ondergrondse lagen
met stoom uit te smelten
en de aldus gesmolten, vrg
zuivere, zwavel omhoog te
persen. Vroeger liet men ze
tot reusachtige blokken
stollen tussen houten muren
om ze met dynamiet weer
uiteen te slaan.
Die fles van Dewar is nu
de eerste, die de zwavel ge
smolten (bg 150° C.) ont
vangt, ze in gesmolten staat
transporteert naar de fa
briek, waar ze moet worden
verbrand. Dit vervoer spaart
dus het stollen, stukslaan
en later weer melt en uit.
