Nieuw
Zwitsaletten
HOE DE NIEUWE ZONDAGSWET
NU ZAL WORDEN
Amendementen brachten verscheidene
wijzigingen en aanvullingen
Top Naeff ere-burgeres
van Dordrecht
Twee en veertigste lijst van
slachtoffers watersnood
4
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN WOENSDAG 25 MAART 1953
Na de beslissing van de Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redacteur)
's-Gravenhage, 24 Maart
Gistermiddag om half vijf kon de
Kamer aan de talryke stemmingen
beginnen, welke zowel over de
amendementen als over de afzonderlijke
artikelen moesten worden gehouden en
fjas om zeven uur des avonds viel de
aatste beslissing. Dat was toen echter
nog niet de eindbeslissing over het ont
werp. Er werd namelijk tot een „tweede
lezing" besloten, hetgeen betekent, dat
werd besloten nog een dag tijd te nemen
om rustig te kunnen bekijken, of, na de
verschillende wijzigingen, nu alles, for
meel-juridisch bezien, inderdaad klopte
en dat de eindstemming tot hedenmid
dag werd aangehouden. Het resultaat
daarvan hebben wy op blz. 1 reeds ver
meld.
Volgens de tekst van het ontwerp dei-
regering zou de eerste alinea van arti
kel 1 hebben geluid: „In deze wet wor
den onder Zondag begrepen de Nieuw
jaarsdag, de Hemel vaai-tsdag en de
eerste Kerstdag." Door een met 51
tegen 41 stemmen aanvaard amende
ment van de heer Krol (c.h.) is dat
echter geworden:
Voor de toepassing van deze wet
worden de Hemelvaartsdag en de eerste
Kerstdag met de Zondag gelijkgesteld."
Daarmede is dus de volledige gelijk
stelling van de Nieuwjaarsdag met de
Zondag, zoals het ontwerp wilde, ver
vallen. Vóór stemden de C. H.. de A. R.,
de P. v. d. A. en de communisten. Het
tegenstemmen van de V. V. D. had in
zoverre geen bijzondere betekenis, dat
deze fractie, zoals prof. Oud de vorige
week reeds had aangekondigd, princi
pieel aan geen enkele amendering heeft
medegewerkt.
Door de aanvaarding van het amen
dement van de heer Krol vervielen
enkele andere amendementen, die nu
werden ingetrokken. Een amendement
van ds Zandt (st. geref.). dat de wet
wilde doen gelden voor: 1. de Zondag;
2. de eerste Kerstdag, de Nieuwjaars
dag, de Goede Vrijdag en de Hemel
vaartsdag had voordien alleen de stem
men van de twee staatkundig-gerefor
meerden zelf gekregen (verworpen met
87 tegen 2 stemmen).
In de tweede alinea van artikel 1 had
de regering willen zien opgenomen, dat
voor de toepassing van de artikelen 2,
3. 4 en 5 (voor de inhoud dier artikelen
zie men het vervolg van ons overzicht)
de Goede Vrijdag met de Zondag wordt
gelijkgesteld. Door een amendement van
de heer Stufkens (arb.) is dit nog uit
gebreid met enkele andere feestdagen,
doch dan beperkt tot alleen de eis van
artikel 2 (rust in de nabijheid van kerk
gebouwen). Door de aanvaarding van
het amendement-Stufkens luidt de twee
de alinea nu:
„Voor de toepassing van artikel S
worden de ticeede Paos-, Pinkster' en
Kerstdag, de Goede Vrijdag en de
Nieuwjaarsdag met de Zondag gelijk
gesteld."
Dit amendement werd bij zitten en
opstaan aangenomen, waarbij de C. H-,
de Staatk. Geref., de V. V. D. en de
C. P. N. tegenstemden. Voordien was
een enigszins hiervan afwijkend amen
dement van de heer Krol (c.h.) verwor
pen met alleen de stemmen van de C. H.
zelf voor (85 tegen 8). Een amendement
van de heer Maenen (k.v.p.) werd nu
ingetrokken.
De poging van de heer Maenen
(k.v.p.) om bij amendement nog een
derde alinea toe te voegen, waardoor
het mogelijk zou worden, de meeste be
palingen van de Zondagswet bij alge
mene maatregel van bestuur plaatselijk
ook van kracht te doen zijn voor die
kerkelijke feestdagen, welke door een
aanzienlijk deel van de bevolking ener
gemeente als zodanig worden gevierd
(uiteraard was hier gedacht aan speci
fiek Rooms-katholieke feestdagen) mis
lukte, doordat diens amendement werd
verworpen met 59 tegen 34 stemmen.
Voor stemden alleen Rooms-katholie-
■ken, namelijk de K. V. P., de K. N. P. en
drie Rooms-katholieke leden van de
P. v. d. A.-fractie, namelijk de heren
Willems, Ten Hagen en Ruygers. Het
vierde Rooms-katholieke lid, mr Van
Lier, stemde niet voor.
Het gehele (dus uit twee alinea's be
staande) eerste artikel werd daarna
aangenomen met 68 tegen 25 stemmen.
Tegen stemden de A.R. (die geen
enkele gelijkstelling met de Zondag
wensten, omdat alleen de Zondag de
Dag des Heren is), de Staatk. Geref.
(dezelfde overweging), de V. V. D. en
de C. P. N.
Artikel 2 van het ontwerp werd zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Er waren geen amendementen op inge
diend. Het luidt:
„1. Het is verboden op Zondag in de
nabijheid van kerken of andere gebou
wen voor de openbare eredienst in ge
bruik, zonder strikte noodzaak gerucht
te verwekkenwaardoor de godsdienst
oefening wordt gehinderd. 2. De burge
meester treft de nodige maatregelen
ten einde te voorkomen, dat op Zondag
door het verkeer op land- en waterwegen
in de nabijheid van kerken of andere
gebouwen voor de openbare eredienst tw
gebruik, meer voor de godsdienstoefe
ningen hinderlijk gerucht wordt veroor
zaakt dan met het oog op de eisen van
dat verkeer redelijkerwijze onvermijde
lijk is. Hij is bevoegd, daartoe verbie
dend of bevélend op te treden of te doen
optreden."
Artikel 3, waarop evenmin een amen
dement was ingediend, werd ook zonder
hoofdelijke stemming aangenomen, doch
met de aantekening, dat de Staatk. Ge
ref., de V. V. D. en de C. P. N. geacht
Algemeen Handelsblad
Toezending per luchtpost
Om een vluggere ontvangst te bevor
deren, kunnen onze lezers aan hun
vast of tijdelijk (rels-)adres in het
buitenland ons blad per luchtpost
ontvangen.
Kosten luchtrechten voor Europa
7.15 per 3 maanden of 0 55 per
week boven de gewone portikosten
voor bezending naar het buitenland.
Voor landen buiten Europa vrage
men tarieven aan bij de
ADMINISTRATIE
ALGEMEEN HANDELSBLAD
AFD. ABONNEMENTEN
wilden worden te hebben tegengestemd.
Dit artikel luidt:
,Het is verboden op Zondag zonder
strikte noodzaak gerucht te verwekken,
dat op een afstand van meer dan 200
meter van het punt van verwekking
hoorbaar is. 2. De burgemeester is be
voegd, volgens regels door de gemeente
raad te stellen, voor de tijd na 13 uur
ontheffing te verlenen van het bepaalde
in het eerste lid."
Daarna was aan de orde artikel 4. De
eerste alinea daarvan luidt:
,.JJet is verboden, op Zondag vóór 13
uur openbare vermakelijkheden te hou
den, daartoe gelegenheid te geven of
daaraan deel te nemen."
Ds Zandt had hierop een amendement
ingediend, waarbij kortweg alle open
bare vermakelijkheden op Zondag zou
den worden verboden, waardoor volgen
de alinea's tevens konden vervallen. Dit
wel zeer drastische amendement werd
bij zitten en opstaan verworpen, met
alleen de Staatkundig Gereformeerden
zelf voor. Een amendement van de
communisten, dat dergelijke vermake
lijkheden alleen wilde verbieden „indien
als gevolg hiervan de kerkdienst zou
worden gestoord", werd verworpen met
88 tegen de vier stemmen der aan
wezige communisten zelf. De (ongewij
zigde) tweede alinea luidt:
,fDe gemeenteraad kan bij plaatselijke
verordening voor de tijd na IS uur voor
door hem aan te wijzen openbare ver
makelijkheden een zelfde verbod vast
stellen als in het eerste lid vervat."
De derde alinea van artikel 4 werd in
hoofdelijke stemming gebracht en aan
genomen met 63 tegen 30 stemmen.
Tegen: de A. R., de V. V. D., de Staatk.
Geref., de C.H. en de heer Willems
(arb.). Zij luidt:
„De burgemeester is bevoegd volgens
regels door de wet te stellen ontheffing
te verlenen van het bepaalde bij het
eerste en krachtens het tweede lid."
In de vierde alinea is bij amendement
van de heer Stufkens (arb.) een in het
ontwerp facultatief gelaten algemene
maatregel van bestuur in een dwingend
voorschrift tot uitvaardiging van zulk
een maatregel omgezet. Dit amende
ment werd bij zitten en opstaan aan
vaard, waarbij de A. R., de C. H., de
Staatk. Geref. en de V. V. D. tegen wa
ren. De alinea luidt thans:
..Ten aanzien van openbare vermake
lijkheden, waarvan redelijkerwijze geen
beletselen voor de viering van de Zon
dag en geen verstoring van de open
bare rust op de 'Zondag zijn te duchten,
wordt bij algemene maatregel van be
stuur bepaald, dat z\i niet als openbare
vermakelijkheden fn de zin van deze wet
zullen worden beschouwd."
In artikel 5, dat nu volgde, was een
zeer belangrijke steen des aanstoots
voor de P.v.d.A gelegen; zozeer zelfs,
dat de heer Stufkens kwam verklaren
dat, wanneer deze niet zou worden
verwijderd, dit voor het grootste deel
van zijn fractie aanleiding zou zijn
om bij de eindstemming haar stem
aan het gehele ontwerp te onthouden.
In dit artikel wilde het regerings
ontwerp namelijk opgenomen zien, dat
het des Zondags vóór 13 uur verboden
zou zijn politieke optochten of poli
tieke bijeenkomsten in de open lucht
te houden. De P.v.d.A. achtte dit uit
zonderen uitsluitend van poli
tieke optochten en bijeenkomsten
een discriminatie voor de politiek.
Een amendement van de heer Stuf
kens stelde nu voor, het woord „poli
tieke" te schrappen, maar op het dan
algemene verbod bij algemene maat
regel van bestuur uitzonderingen (men
denke aan wandeltochten e. d.) toe te
staan. De K. V. P. had hiertegen aan
vankelijk bezwaar gemaakt, omdat al
dus godsdienstige bijeenkomsten e. d.
(processies) niet bij voorbaat zouden
zijn vrijgesteld. De heer Maenen vond
er gisteren nu echter dit op, dat hij een
sub-amendement indiende, waarin werd
verwezen naar artikel 177 alinea 2 var
de Grondwet, dat openbare godsdienst
oefeningen buiten gebouwen en besloten
plaatsen geoorloofd verklaart, waar zij
„thans" (dat is in 1848, toen deze be
paling werd opgenomen) naar de wet
ten en reglementen is toegelaten (ge
deeltelijke processievrijheid dus).
De heer Stufkens, die anders geen
kans zou hebben gezien zijn amende
ment aangenomen te krijgen, nam dit
over, en het aldus gesubamendeerde
voorstel werd hierna aangenomen met
de stemmen van de K. V. P. en de
P. v. d. A. vóór. Voordien was een amen
dement van ds Zandt (st. geref.), waar
bij politieke optochten en bijeenkomsten
voor de gehele Zondag zouden zijn ver
boden, verworpen met 72 tegen 20
stemmen. Vóór stemden de Staatk. Ge
ref., de A. R. en de C. H. Artikel 5 is nu
komen te luiden:
„1. Onverminderd de bepaling van
artikel 177, tweede lid, der Grondwet
is het verboden op Zondag voor 13
optochten of bijeenkomsten in de open
lucht te houden, daartoe gelegenheid te
geven of daaraan deel te nemen. 2. Ten
aanzien van optochten of bijeenkomsten
in de openlucht, waarvan redelijkerwijze
geen beletselen voor de viering van de
Zondag en geen storing van de open
bare rust op Zondag zijn te duchten,
wordt bij algemene maatregel van be
stuur bepaald, dat zij niet als optoch
ten of bijeenkomsten in de openlucht in
de zin van deze wet zullen worden be-\
schouwd."
Artikel 6: ,jHet is verboden op Zondag
zonder genoegzame reden de openbare
rust door arbeid in beroep of bedrijf te
verstoren" werd zonder enig bezwaar
aanvaard.
Artikel 7 van het ontwerp luidde:
.plaatselijke verordeningen tot regeling
van punten, waaromtrent bij deze wet
niet is voorzien, mogen geen verbods
bepalingen inhouden omtrent sport
beoefening of andere vormen van ont
spanning op Zondag, die niet als open
bare vermakelijkheid in de zin van dezei
wet zijn te beschouwen."
Ds Zandt had hierop een amendement
ingediend van dusdanige tekst, dat op
Zondag alle openbare sportbeoefening
en sportwedstrijden zouden zijn verbo
den. Dj1: amendement werd echter ver
worpen met 88 tegen drie stemmen.
Vóór de Staatkundig-Gereformeerden
benevens ds Van der Zaal (a.r.).
Ondertussen had de heer Maenen
(k.v.p.) staande de vergadering nog
een amendement ingediend, dat ook een
meerderheid heeft verkregen en waarbij
voor bepaalde feestdagen (bedoeld zijn
de Rooms-katholieke feestdagen) toch
nog een, zij het nu wat beperktere, be
scherming is bereikt, namelijk alleen
voor zover betreft artikel 2 van de wet
(rust in de nabijheid van kerkgebou
wen). Dit amendement werd aangeno
men met 60 tegen 31 stemmen. Vóór de
K. V. P.. de K. N. P. en de P. v. d. A.
Deze nieuwe tweede alinea van artikel 7
luidt:
„De gemeenteraadkan bij plaatselijke
verordening bepalen, dat artikel 2 mede
van toepassing zal zijn op in de ver
ordening met name genoemde dagen,
welke door een of meer kerkgenoot
schappen tot rust- of feestdagen zijn be
stemd."
Aldus aangevuld, is artikel 7 in zijn
geheel aangenomen bij zitten en op
staan, waarbij de A. R., de C. H., de
V. V. D., de Staatk. Geref. en de C. P. N.
tegenstemden.
De artikelen 8 tot en met 13 zijn uit
sluitend van strafrechtelijke of formele
aard en werden alle aanvaard, evenals
de considerans.
Vrachtauto op onbewaakte
overweg gegrepen
Vier personen zwaar gewond
Vanmorgen is een vrachtauto met
aanhangwagen door de electrische trein,
die om 7.12 uur uit Amersfoort was ver
trokken, op de onbewaakte overweg bij
het Berkenlaantje te Soestduinen gegre
pen. Van de vier inzittenden werden er
drie uit de wagen geslingerd. Een 32-
jarige inwoner van Vreeland kreeg in
wendige kneuzingen. Bij een 60-jarige
uit Loenen aan de Vecht werd een ge
compliceerde breuk aan bet rechterbeen,
inwendige kenuzingen en twee hoofd
wonden geconstateerd. Beide mannen
verkeren in levensgevaar. Een 43-jarige
inwoner van Loenen aan de Vecht liep
een wervelkolomfractuur op.
De chauffeur van de vrachtauto uit
Mijdrecht vluchtte overstuur het nabij
gelegen bos in. Hij heeft een zware
hoofdwond. Later is hij door militairen
naar de Luchtmachtkazeme overge
bracht. Het bleek niet mogelijk hem
een verhoor af te nemen.
De arbeiders waren op weg naar het
vliegveld Soesterberg, waar zij werk
zaam zijn. De electrische trein liep vrij
zware schade op, doch kon met twintig
minuten vertraging op eigen kracht
naar Utrecht doorreizen.
Reeds tien millioen watersnood
zegels verkocht
(Van een verslaggever)
Het totale bedrag van de tot nu toe
verkochte watersnoodpostzegels is niet
bekend. Wel staat vast, dat men het be
oogde millioen gulden dus 10 millioen
zegels gepasseerd is.
De volgende week Dinsdag is de laat
ste verkoopdag.
KERKNIEUWS
Ds C. R. VAX LELYVELD
OVERLEDEN
Ds C. Rïppert van Lelyveld, emeritus
predikant der Ned. Herv. Kerk, is gis
teren, 88 jaar oud, te Ginrieken over
leden. Hij heeft achtereenvolgens de
kerken van Schoonebeek, Appelscha,
Goes en Diepenveen gediend, in welke
laatste gemeente hij in 1910 emeritaat
ontving om de functie van directeur van
Valkenheide te Maarsbergen te aan
vaarden. In 1913 legde hij deze functie
neer; in 1917 werd hij predikant te
Dinther, welke gemeente hij in 1943 met
hernieuwd emeritaat verliet.
Ds J. P. E. Chr. Eerhard
met emeritaat
Om gezondheidsredenen is met ingang
van 1 Mei a.s. vervroegd emeritaat ver
leend aan ds J. P. E. Chr. Eerhard, sinds
1933 predikant van de Ned. Herv. Gem.
te Hillegom. Ds Eerhard werd in 1895
te Den Haag geboren en studeerde te
Leiden, waar hij ook zijn doctoraal
examen deed. Hij werd in 1925 predikant
te Kethel en verwisselde in 1930 deze ge
meente met die van Workum.
Zuster Kruyt overleden
Uit Soerabaja werd bericht ontvangen,
dat ten gevolge van een auto-ongeluk
zuster M. Kruyt overleed en mej. J.
Kruyt, arts, een lichte hersenschudding
kreeg. Zuster M. Kruyt was verpleeg
ster aan de Chr. Kraamkliniek „Mardi
Santosa" te Soerabaja, waarvan haar
zuster mej. J. Kruyt arts-directrice is.
Ned. Herv. Kelk. Beroepen. Tie
Hillegom (toez,). mr C. Luite te M(jns-
herenland. Te Oldebroek (2e pred.plaats,
toez.), C. van den Boogert te Harderwijk.
Te Poortvliet, A. Klein Kranenburg te
Kootw(fkerbroek. Te Utrecht (vac, J. B.
Groenewegen), M. Groenenberg te Amster
dam. Te Vugbt (toez.), G. Nütbey te Wil-
helminadorp.
Aangenomen. Naar Geesteren (toez.),
D. A. Brinkerink te Frederiksoord.
Bedankt. Voor Huizen fvac. J. Zwijnen-
burg) en voor Wezep, L. Vroegindewey
te Papendrecht,
Geref. Kerken Bedank.t Voor de
benoeming tot hulppred, te Heuaden, C.
J. Hakman te Boornbergum,
Geref. Kerken (Ar. 31 k.o.). Be
roepen. Te ZaltbommelTiel, C. J. Breen,
cand. te Amsterdam.
Chr. Geref. Kerken. Tweetal. Te
Hulzen. B Bijleveld te Noordeloos en C.
den Hertog te Urk.
(Inge», med.-advertentie)
Een nobele, geurige sigaret.
Bereid uit milde, rijpe Virgimatabakken
Een kwaliteitsproduct!
EEN VORSTELIJKE VIRGINIA SIGARET
TROPISCHE LANDBOUWDAGEN
Nederlandse deskundigen adviseerden
in Joegoslavië en Birma
(Van onze correspondent
Wageningen, 25 Maart.
I YINSDAG werden de Tropische Land-
bouwdagen, gewijd aan technische
hiuilp en opbouw, te Wageningen
voortgezet.
Dr H. J. FWetema, directeur van de
Nationale Coöperatieve Raad te Den
Haag, sprak over „Coöperatie in minder
ontwikkelde landen, in het bijzonder in
Birma". Bevordering van het coöperatie
wezen staat om verschillende redenen
in de belangstelling bij de regeringen
van mdnder ontwikkelde gebieden en de
Verenigde Naties geven hieraan steun
Een van stijl getuigende plechtigheid
SINDS gisteren heeft mevrouw A. van
RhijnNaeff, zoals zij in de
Dordtse burgerlijke stand vermeld
staat, Top Naeff, zoals zij in de harten
van talloze Nederlanders leeft, naast
haar trouw bewaard zwemdiploma de
gouden eremedaille van de stad Dor
drecht bö haar herinneringen gelegd.
De twee enige officiële erkenningen van
verdienste welke haar in haar leven zijn
toegekend. Zo ongeveer heeft Top Naeff
het gezegd in de karakteristieke raad
zaal van het oude Dordrecht, waar bur
gemeester, mr J. A. H. J. van der Dussen,
in een speciale raadszitting haar ter ge
legenheid van haar vijf-en-zeventigste
verjaardag de gouden eremedaille van
de stad, waar zij, vrijwel onafgebroken,
van haar geboorte af heeft gewoond,
heeft ter hand gesteld.
Top Naeff, gezeten in de zaal en op
de stoel, waar zij acht-en-veertig jaar
geleden ook gezeten heeft, toen zij met
dr W. van Rhijn die ook thans weer
naast haar was gezeten in de echt
werd verbonden, heeft zich op sobere en
daardoor zo treffende wyze horen huldi
gen door de eerste burger van de
Merwestad, door mr H. L. Schövinck,
die namens de minister van O. K.
en W. heeft gesproken. De raadzaal
was gevuld met wethouders en
raadsheren, terwijl tevens de com
missaris van de Koningin in Zuid Hol
land, mr L. A. Kesper bij de plechtig
heid aanwezig was. Voorts waren er tal
van vrienden van de jarige en verschei
dene collegae, zoals Marie Schmitz,
Annie Salomons, K. H. de Josselin de
Jong, Dirk Coster, dr P. H. Ritter Jr,
Anton vam Duinkerken, prof. dr N. A.
Donkersloot, mr J. C. Bloem, Pierre H.
Dubois, Adrlaan van der Veen, C. Bud-
dingh'. Aan het slot van de raadszitting
heeft Top Naeff op die voornaam-een-
voudige, die weemoedig-ironische wijze
waarvan zy alleen het geheim kent, ge
dankt voor het geluk dat haar op deze
verjaardag is ten deel gevallen. Zij voelt
zich gelukkig Eere-burgeres maar
dan met twee ee's te zijn van de stad
van Dirk III en de De Witten, waartoe
zij, naar haar getuigenis van geringer
TOP NAEFF ontvangt uit handen van
de burgemeester van Dordrecht, mr J.
JE. H. J. van der Dussen, de oorkonde
van haar benoeming tot ereburgeres en
de gouden medaille van de stad. Rechts
op de voorgrond de echtgenoot van de
schrijfster, dr H. W. van Rhijn.
formaat, behoort. Op Indrukwekkende
wijze heeft Top Naeff een korte schet3
van haar schrijfstersleven van griffel tot
kroontjespen, vulpenhouder en ten slotte
(op zeventig-jarige leeftijd) schrijfma
chine, gegeven. Daarbij haar stad dan
kend voor het vele dat zij haar heeft ge
schonken en eindigend met enige woor
den, gewijd aan Vincent van Gogh, die
menige voetstap in Dordrecht heeft lig
gen en wiens werk in deze stad al zo
vroeg waardering heeft gevonden, ten
einde aan te tonen, „dat een zo over het
paard getilde en verwende vrouw als een
eereburgeres ook haar plaats nog kent".
Na afloop van de plechtigheid ten
stadhuize en nadat velen de jarige had
den gelukgewenst, verenigde men zich
in het patriciërshuis aan de Nieuwe
Haven, het Museum van Gijn, waar bij
kaarslicht temidden van met gobelins
behangen wanden een maaltijd werd
gegeven. Daar heeft Dirk Coster, de
eerste ere-burger-llterator in den lande
(van Delft) namens zijn stad woorden
van hulde gesproken. In de rij van spre
kers hebben zich prof. dr N. A. Donker
sloot, namens de Vereniging van Letter
kundigen en het P.E.N.-Centrum voor
Nederland en de heer F. P. Huygens
namens de Maatschappij voor Letter
kunde, gevoegd. De maaltijd werd een
ogenblik onderbroken voor een serenade
van de Dordtse Postharmonie. die op
muzikale wijze uitdrukking wenste te
geven aan da dankbaarheid van de pos
terijen, dat Top Naeff haar zoveel werk
heeft verschaft in de loop der jaTen.
Dordrecht heeft mevrouw Anthonetta
van RhijnNaeff gehuldigd op een van
stijl getuigende wijze. Nederland zal het
gemeentebestuur van Dordrecht dank
baar zijn voor dit blijk van erkenning
van culturele waarden.
door voor technische hulp op dit gebied
gelden uit te trekken. In Europa is
coöperatie van zeer grote betekenis ge
bleken voor het economisch en sociaal
zwakke deel van de bevolking, zodat
deze belangstelling voor het ooöperatie-
wezen begrijpelijk en te rechtvaardigen
is. Onder verwijzing naar de bijzondere
omstandigheden in Birma, noemde spr.
de verschillende factoren, die een voor
spoedige ontwikkeling van het coöpera
tiewezen daar te lande in de weg staan.
Ten slotte gaf hij een samenvatting van
zjjn aanbevelingen aan de Birmese rege
ring ten aanzien van de voorwaarden,
welke z.l. zouden moeten worden ver
vuld om de overheidspolitiek op het ge
bied van de coöperatie te doen slagen.
Prof. ir F. Hellinga, hoogleraar in de
cultuurtechniek aan de Landbouwhoge
school te Wageningen, besprak de tech
nische hulp-ervaringen in Joegoslavië.
Prof. Eysvoogel en spr. zijn als F.A.O.-
experts in 1952 in Joegoslavië geweest.
Hun werkzaamheden lagen op het ter
rein van watervoorziening en afwate
ring. Over urgentie en de mogelijkheid
van uitvoering van diverse waterbeheer-
singsprojeoben wend advies gevraagd en
over het algemeen kon dit ook worden
gegeven. De uiteindelijke waarde van de
uitgebrachte adviezen hangt af van het
geen er mee wordt gedaan. Joegoslavië
beschikt voorshands nog niet over er
varen krachten op het grensgebied van
landbouwkunde en waterbouwkunde om
zelf de projecten uit te voeren. Men
moet dus bereid zijn om voor langere
tyd experts uit den vreemde aan te
trekken. De grotere waterbouwkundige
werken vragen een ruim financierings
schema, o.a. om werktuigen uit het
buitenland te importeren. Een dergelijke
financiering stond echter nog geenszins
vast.
Ten slotte sprak dr ir P. Buringh
over de rol van de luchtfoto bij het
Kleine Zaal
Cello-recital JANOS
SCHOLZ
NADAT JAnos Scholz aan de klassieke
meesters met kennelijke tegenzin
zijn tol had betaald, wendde hij zich
eindelijk een beetje tot de Muzen. In
middels waren de vriendelijk onopge
smukte Handel-variaties van Beethoven
en de intens geconcentreerde Vierde
cello-sonate uit zijn laatste scheppings
periode toen reeds „erledigt" op een
zeldzaam liefdeloze wyze: groezelig van
klank, onvast van intonatie, nauwelijks
uit de grondverf wat het ensemblespel
betreft. De zwaar te verwezenlijken
Zesde solosuite van Bach oorspron
kelijk voor een vijfsnarig instrument, de
violoncello piccolo, gecomponeerd on
derging hetzelfde lot. Hier bleek by wy-
len zelfs het rhythme op onherkenbare
wijze verdoezeld, terwyl de executant
bovendien ettelijke keren van het noten
beeld is afgeweken. Het leek wel of
Jclnos Scholz buiten training was; an
ders is dit optreden nauwelijks te ver
klaren, want wij kennen hem van vorige
gelegenheden als een goed instrumenta
list. Hiervan is op dit concert zelfs na
de pauze slechts bij momenten iets aan
het licht gekomen, met name in de
cello-sonate opus 4 van KodAly. Hier
klonken warme timbres en kwam er
wat fantasie in het spel, doch Bartóks
populaire Roemeense Volksdansen (door
de solist bewerkt) zijn wederom in rook
opgegaan. Aan het feit, dat ook Géza
Frid zijn hoogste troeven in Kodaly uit
speelde, hebben wij tenminste één aan
gename herinnering te danken. J. R.
Kameropera Camerata
Naar men ons mededeelt heeft de
kameropera Camerata een plan ontwor
pen, waardoor het mogelijk zal zijn in
vrijwel alle plaatsen in Nederland voor
stellingen te geven. Het repertoire wordt
uitgebreid met twee werken: Het Meisje
van Ellzondo van Offenbach en Het Ge
heim van Suzanna van Wolf-Ferrarl.
Het bestaande repertoire met kleine
opera's van Pergolesi, Dalayrac en
Haydn blijft gehandhaafd, evenals Het
Medium en Amahl en de Nachtelijke
Bezoekers van Menotti. Het tableau de
la Troupe bestaat uit: Nelly Becker,
Nina Bergsma, Dora van Doorn-Linde
man, Wiebe Draver Elisabeth Glastra
van Loon. Paul Hameleers, David Holle-
stelle, Watty Krap, Henk Meijer. Jeanne
van de Rosière, Nelly Smit. Willy de
Max van Doorn, regisseur Joris Diels.
opstellen van de plannen voor minder
ontwikkelde gebieden. Voor de bosbouw,
de geologie, de bodemkunde, de cultuur
techniek de bodembescherming, de sta
tistiek, de planologie, de landinrichting
e.d. zijn uit luchtfoto's vele gegevens
af te leiden. Volgens dr ir Buringh is
het onverantwoord bij het opstellen en
uitvoeren van plannen in minder ont
wikkelde gebieden geen volledig ge
bruik van luchtfoto's te maken; ze zijn
van primaire betekenis.
OPPOSITIE TEGEN
ADENAUER
De socialistische fractie van de West-
duitse Bonsdag heeft een interpellatie
aangevraagd omtrent de verklaring van
de Westduitse regering met betrekking
■tot de regeling van de Duitse buiten
landse schulden. Zij wil van de regering
weten, waarom deze de mededeling van
de geallieerde Hoge Commissie van
6 Maart 19-51, dat de drie regeringen de
notawisseling beschouwen als bekrach
tiging van een overeenkomst, zonder
tegenspraak heeft aanvaard. De S.P.D.
vraagt aan de regering, waarom zij de
Londense overeenkomst over de buiten
landse schulden heeft ondertekend, on
danks het feit, dat de wetgevende licha
men van de Bondsrepubliek tot dusverre
de verklaring nog niet hebben goedge
keurd.
Vrijlating geëist van Duitsers
in Rusland
Kanselier Adenauer heeft een beroep
op de Sowjet-Unie gedaan om in te
stemmen met de hereniging van Duits
land en haar vredeswil te bewijzen dooi
de 300.000 Duitse krijgsgevangenen, die
in Rusland vastgehouden worden, vrij te
laten. „Ruim 100.000 Duitsers, wier
namen bekend zijn, worden in kampen
vastgehouden. Van 200.000 anderen is
niets anders bekend dan dat zij gevangen
zitten", aldus Adenauer,
ACADEMISCHE EXAMENS
Amsterdam. Geslaagd cand. ex.
ElngeLs mej. W. B. Broeze en de heer N.
J. Winkel; voor cand. ex. economie mej,
A. J. Hendriks en de heren A J. Bosse,
C. Looyen en M. H. Gerla.
Amsterdam (Vrije Universiteit).
Geslaagd prop. ex. ttaeol. B. G. Lange-
wouters te Brussel: cand. ex. klassieke
letteren G. J. Vrijmoeth.
Kampen/ (Theol. Hogeschool der
Geref. Kerken). Geslaagd cand. ex. theo
logie B. Berends te Noord-Sleen.
(Ingez. med.-advertentie)
PERIODIEKE PIJNEN!
Moderne vrouwen bestrijden ze met:
WBÜMAÏ
Prins dankt Amerikanen
voor spontane hulp
Hulpactie bracht 2.253.287
dollar bijeen
Prins Bernhard is gisteren per vlieg
tuig in Washington aangekomen. De
prins heeft de vliegtocht van New York
naar Washington gemaakt met het
vliegtuig van generaal William Craigie
van de Amerikaanse luchtmacht.
De prins heeft by een plechtigheid
in de Nederlandse ambassade te
Washington ter afsluiting van de hulp
actie in de V.S. voor de slachtoffers
van de watersnood bekendgemaakt, dat
in het geheel 2.253.287 dollar is bijeen
gebracht.
De bijeenkomst werd bijgewoond
door vertegenwoordigers der instel
lingen en organisaties, die tot het wel
slagen der actie hebben bijgedragen.
In een rede die werd uitgezonden
via radio en televisie, zelde de prins
dat de hulp van het Amerikaanse volk
een „Inspirerend betoon van edelmoe
digheid en menselijke saamhorigheid"
is, dat nooit door het Nederlandse volk
zal worden vergeten. In het verschrik
kelijk uur van nood werden wij ver
warmd en bemoedigd door de spontane
hulp van duizenden Amerikanen, die
direct kleding en geld begonnen te
sturen. Ik geloof dat het nauwelijks
mogelijk is. in woorden uitdrukking te
geven aan de dankbaarheid van mp
volk, zo besloot de prins.
Ruim 85 millioen gulden
in Rampenfonds
Sinds Maandagavond ontving het
Nationale Rampenfonds een bedrag van
een half millioen gulden, zodat de stand
gisteravond as: 85.100.000.
Kunstveiling bracht 35 mille
op voor Rampenfonds
(Van een onzer verslaggevers)
De veiling van kunst- en gebruiks
voorwerpen, alsmede van antiquiteiten,
welke de afgelopen twee dagen in het
Haagse Gemeentemuseum is gehouden
ten bate van het Nationaal Rampen
fonds, heeft in totaal 35.616.opge
bracht, welk bedrag inmiddels aan het
rampenfonds is overgemaakt. Aanvan
kelijk had men geschat, dat de totale
opbrengst ongeveer 25.000 zou opleve
ren, doch reeds aan het einde van de
eerste veilingdag kon men deze mening
wijzigen, omdat toen reeds ruim 21.000
was ontvangen.
Voor millioenen gered aan
landbouwmachines
De Commissie noodvoorziening land
bouwwerktuigen die kort na de ramp
van 1 Februari aan het werk ging om
de onder water staande tractoren,
maaidorsers en andere landbouwwerk
tuigen voor vernietiging te behoeden,
is er in geslaagd snelle en doorgaans
afdoende hulp te bieden. Op 10 Febru
ari vertrok de eerste ploeg; kort na
dien waren reeds 31 hulpploegen,
waarvan 13 met kraanwagens waren
uitgerust, aan de slag.
Uit het feit, dat zij in ongeveer vier
weken tijds ruim 750 tractoren en
maaidorsers, alsmede vele kleine ma
chines, zoals maalmachlnes, binders,
vlastrekkers e.d. goeddeels herstelden
en voor verder bederf behoedden, blijkt
dat er hard ls gewerkt. Definitief her
stel van de machines werd aan de
eigenaren overgelaten. De geborgen en
geconserveerde machines vertegen
woordigen een waarde van vele mil
lioenen guldens.
Liga van Rode Kruisverenigingen
schenkt textiel, huizen en
landbouwmachines
Na besprekingen in Genève met leiders
van de Liga van Rode-Kruisverenigin
gen ls de heer Walter B. G. Reynolds,
vertegenwoordiger van Nederland bij de
Liga, in Nederland teruggekeerd.
De heer Reynolds heeft in Genève spe
ciaal de administratieve zjjde van het
probleem der hulpverlening besproken.
Hy schatte het bedrag, dat de Liga voor
de hulpverlening zal uittrekken op vele
millioenen guldens. Aan textiel zal voor
een bedrag van 1% millioen dollar be
schikbaar worden gesteld. In de tweede
plaats zyn opdrachten tot levering van
in totaal 452 geprefabriceerde huizen
geplaatst in Canada, Noorwegen, Zwe
den en Zwitserland. Ook hiermede zijn
enige millioenen guldens gemoeid. Tot
slot zal nog voor ongeveer twee millioen
dollar aan landbouwwerktuigen en
-machines worden geschonken.
C.B.T. schenkt half millioen
voor Rampenfonds
In de algemene vergadering van het
Centraal Bureau voor Tuinbouwveilin
gen, is besloten een bedrag van 500.000
ter beschikking te stellen van het Natio
nale Rampenfonds. By een eventuele
verdere hulpverlening denkt het bestuur
aan die schaden, waarvan wel vaststaat
dat zy nimmer door enige algemene
schaderegeling vergoed zullen worden.
Chili heeft Engeland in een vrien
delijk gesteld memorandum verzocht
vóór 15 April de Chileense installaties
op het eiland Deception, die de Britten
in Februari ontmantelden, te herstellen.
Het Informatiebureau van het Ned.
Roode Kruis heeft de 42e lyst van ge
borgen en geïdentificeerde slachtoffers
van de watersnood uitgegeven.
DEN BOMMEL
Leendert Brfls, geb. 16.-10.-18, laatste
adres Molendyk A 23.
DREISCHOR
Zegerlna van Bloois-Kloote, geb. 30.-
9.-75, Kapteinsweg P 80; Kornelis Rog-
gebrand, geb. 14.-6.-75, Bogerdweg D
FIJNAART
Bastiaan Llps, geb. 23.-1.-47, D 222.
KORTGENE
Wllem Barentsen, geb. 5.-1.-65, we
duwnaar van Jakoba Lievense, Spulweg
6; Johanna Martina Barentsen-Rooze.
geb. 2.-2.-01, Plein 2a, Den Haag.
MIDDELHARNIS
Jacob Hoogmoed:, geb. 26.-10.80,
Kerkstraat 7, Sommelsdijk.
NIEUW-VOSSEMEER
Willy Pietemella Jacomina Jeroense,
geb 23.-11.-45, Kortendyk 78; Wilhel
mus de Klerk, geb. 24.-5.-94, Kortendijk
)9; Marftn Nljssen, geb, 8.-11.-85, Paar
denboek 367; Jacobus van Someren,
geb. 2.-11.-51, Pelsendijk 325.
NIEUWERKERK
Maatje Smallegang-Kloet, geb. 24.-
11.-70, wed. van Jacobus Smallegang,
Ooststraat 183.
OUDETONGE
Jacobus de Boet, geb. 16.4.-08 en
Marlnus Jozef de Boet, geb. 21.-2.-42,
Buitendijk B 87: Arendje Bruinse, geb.
10.-12.-36, Stationsweg 81; Pieter Jaco
bus Arrj Dekker, geb. 8.-11.-12, Juliana-
straat 3; Josina Groenendijk, geb. 26.-
7.-36, Jullanastraat 2; Pleternella Jo
hanna Hameeteman, geb. 8.-11.-13; Wil-
lempje Knops, geb. 5.-12.-39, Nieuwstr.
50; Jacob Koert, geib. 31-1.-46, Sta
tionsweg 73; Jacob Koole, geb. 30.-11.-
35, Jullanastraat 8; Johannes Hen<'r!ku3
Nicolaas de Laat. geb. 26.-4.-47, Z-id-
djjk 57; Willem Mijs, geb. 9.-5.-46. B 32;
llemlna DonQcersloot-Mun-
ters, geb. 9.-7,-84, Stationsweg 71: Cor
nelia Brands, geb. 4.-2.-39, Jozefsdreef
3; Amthonie Franciscus Tuns, geb. 4.-6.-
38, B 57; Arend de Vos, geb. 25.-9.-43,
Jozefsdreef 18; Al Ida Zlels-van Bierst,
geb. 1C.-9.-1S, Zuiddijk 50.
OUWERKERK
Amthonüe Bogerd, geb. 6.-3,-88 te
Nieuwenkerlk, Straatweg 144; Pieter
Jeremias Maarten Hendrilkse, geb. 26.-
8.-39.
STAVENISSE
Maatje Helena Hage-KUppel. geb.
1.-3.-19, Kerkstraat A 317; Maatje Jan
na. Leenhouts-Plansoen, geb. 27,-2.-13,
echtg. van Marlnus Leenbouts, Kerkstr.
A 306.
ZUIDLAND
Aanvulling op 4 e verlieslyst. Thans
geborgen: Jacob Leendert van Eersel,
geb. 18.-8.-51, Breedeweg 26Sa.
