Uden: prototype van industrialisatie-
problematiek
palet
Op de Boekenplank
zoals
liet klokje
thuis
tikt
.tikt
HAARLEM werd FLORA'S lichtstad
ROBERTSON
lot uit de loterij.
F,li ten slotte...
2
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN ZATERDAG 14 MAART 1953
(Van onze correspondent)
Uden, 14 Maart.
Minister Zijlstra heeft o.m. het ont
wikkelingsgebied van de gemeente Uden
in Oost-Brabant bezocht.
De gemeente Uden kent sinds 1922
een zeer sterke bevolkingsgroei door
feboorte en vestiging. Het is een cen-
rum-gemeente, welke tot voor enkele
jaren wat de werkgelegenheid in de
nijverheidssector betreft alleen was
aangewezen op een paar van oudsher
daar ter plaatse bestaande industrieën.
Het nabjj gelegen vliegveld, dat een
oppervlak heeft van ruim 500 ha, heeft
voor meer dan 400 ha cultuurgronden
RRAXrK Eugène Brands behoort tot
(lie kunstenaars. welke zo
graag zich als kinderen zouden villen
openstellen en spontaan willen uiten
wat zij voelen of wat in dromen tot hen
komt. Uit de schilderijen en gouaches
bij Le Canard te Amsterdam geëxpo
seerd, blijkt dat hij er naar streeft in
een meestal aangenaam kleurenspel zijn
fantasieën vast te leggen. Zijn bewonde
ring vooi Chagall komt er eveneens
fOioQ]
tot
uitSrukking. Hoewel Brands vergeleken
bij zjjn vorige expositie vooruitgegaan
is, hetgeen vooral te constateren valt in
de compositie met de appels, lijkt het
toch of hij het nog te veel zoekt in een
..laisser aller". Wanneer een kunstenaar
op een of andere wijze emoties, indruk
ken, dromen, weer moet geven, kan hij
dit pas werkelijk goed doen, wanneer hij
hetgeen tot hem komt. overdenkt of
laat bezinken tot het beeld helder voor
zijn geest staat. Wat Brands hier toont,
hèeft helaas zelden de spanning, welke
ervan getuigt, dat hij hetgeen h(J voelde
of droomde, op zyn essentie heeft ge
toetst. Het is te haastig, te jachtig op
gezet. alsof hij angstig is dat het beeld
hem zal ontvallen. Wanneer Brands zich
in meerdere mate realiseert dat een
beeld inderdaad slechts een beeld, een
signaal is, meer het wezenlijke ervan
zoekt te benaderen, zullen zijn werken
zowel technisch als geestelijk de beheer
sing en spanning kunnen tonen, die ze
meer doet zjjn dan een zelfexpressie.
De tentoonstelling duurt tot 22 Maart.
opgeslokt, terwijl 90 ha. welke welis
waar nog met waren gecultiveerd, toch
een gescnikte aanvulling zouden hebben
betekend van het landoouw-areaal. De
onttrekking van gronden ten behoeve
van defensieve doeleinden betekende
voor de gemeente Uden niet alleen een
gevoelig verlies aan cultuur-gronden,
doch het ontnam de gemeente tevens de
mogelijkheid, dat op deze gronden ooit
35 tot 40 boerenbedrijven zouden ver
rijzen, welke voldoende ruimte zouden
hebben gevonden.
In de jaren 1949 en 1950 kwamen
negen industrieën zich in Uden vestigen,
doch na 1950 staat de vestiging stil. Ook
de oude bedrijven hebben met moeilijk
heden te kampen.
Als voornaamste oorzaak noemde
burgemeester Van Kemenade het gebrek
aan goede verkeersverbindingen. Voor
het zich moeizaam industrialiserende
Uden is er een gebrek aan goede verbin
dingen, afgestemd op het snelverkeer
Nijmegen—Eindhoven en van hieruit in
de richting Turnhout (Antwerpen) en
Venlo alsmede een verbinding via
Veghel naar Tilburg en een recht
streekse verbinding via Veghel naar
Tilburg en een rechtstreekse verbinding
via Oss en Zaltbommel naar Utrecht.
De ontsluiting van de ontwikkelingsge
bieden is een zeer belangrijke factor in
het industrialisatie-programma, van
daar dat burgemeester Van Kemenade
middels kaarten, diagrammen en
uetten zijn wensen t
ijlstra onderstreepte.
De gemeente Uden, welke door de
minister genoemd werd als prototype
van de industrialisatie-problematiek,
heeft een grote behoefte aan een am
bachtsschool en aan een behoorlijke
sport-accommodatie. Ook dit laatste is
van belang voor de industrie-vestiging.
Udens burgemeester stelde de minis
ter voor een bedryfs-econoom in ge
meente-dienst te mogen nemen voor het
uitbrengen van adviezen ten aanzien
van industrie-vestiging alsook om de
kjeine bedrijven o.a. op het gebied van
calculatie met deskundige voorlichting
van dienst te ztfn.
geniet van de schoonheid van bloemen
en vruchten. Het is vooral een fijn kleur,
spel dat haar boeit, minder het eigen
aardig karakter van de objecten zelf.
Zij kent ze wel en houdt er van, doch
het smaakvol kleurarrangement ts
hoofdzaak. Dat komt het meest verfijnd
en zelfs zeer poëtisch tot zijn recht in
een bloemstllleven, voornamelijk uit
grijzen opgebouwd, waar iets rozigs en
roods met" wat wit, levendige accenten
aanbrengen. Een groot stilleven met
peren en druiven waar groen en blauw
mooi tegen elkaar zijn afgewogen, be
hoort eveneens tot haar goede werken.
Menigmaal heeft zij kinderen getekend
en geschilderd en zonder dat zy diep op
het karakter ingaat, weet zij haar mo
dellen goed te typeren. In de ..vamp
doet zij enigszins denken aan Pijke Koch
doch het is alles meer verzacht en vrou
welijk De atmosfeer van het buiten zijn,
ligt haar minder. Dan wordt het nogal
decoratief en vol en constateert men
meeir dan elders dat Sarika Goth zich
niet altijd genoeg rekenschap geeft van
het wezen van haar onderwerp. Als ge
heel genomen geeft deze tentoonstelling
echter een beeld van zeer beschaafd
■werk dat met smaak en liefde Is tot
stand gekomen en menigeen genoegen
zal verschaffen. H. v. G.
De tentoonstelling duurt tot 28 Maart.
Het Kreml van Berlijn
Een Russisch ingenieur, die in de oor
log officier was en die, na te zijn ge
schoold voor een militaire missie in het
buitenland, niet onbelangrijk werk heeft
gedaan bij de bezettingstroepen in Duits
land, kan interessante dingen vertellen.
De naar het Westen gevluchte majoor
Klimow doet dit dan ook in zijn boek
Berliner Kreml (Verlag Rote
Weissbücher)dat de burgemeester van
Berlijn, Reuter, belangrijk genoeg achtte
om er een voorwoord in te schrijven. De
bureaucratische bestuursvorm van de
Sowjet-Unie maakt het. dunkt ops, ook
voor de Russen moeilijk precies te we
ten, wat er in hun land gaande is. Kli
mow releveert echter, steeds in mémoi-
re-vorm. een aantal feiten, waaruit dan
conclusies worden getrokken, bij voor
beeld dat het Kreml de tweede wereld
oorlog in dne fasen heeft gevoerd:
1. direct na het sluiten van het verdrag
met Duitsland werd de industrie op
oorlogsproductie overgeschakeld; 2. dc
eerste jaren van de oorlog werden de
moderne wapens achtergehouden en een
groot aantal soldaten met de ruimte van
West-Rusland opgeofferd; 3. eerst na
Stalingrad werden de moderne wapens
ingezet, hetgeen de plotselinge verande
ring van het Russische leger van het
inefficiënte apparaat van Finland en de
Oekraïne in de machtige vloedgolf van
1944 en '45 verklaart. Op deze manier
gaat de schrijver voort om tot interes
sante. zij het soms speculatieve conclu
sies te komen. Klimow vertelt het een
en ander, over zyn opleidingstijd voor
een post in het buitenland, dat ver
helderend is voor de Russische po
litiek. Interessant is de beschrijving
"sn de feestvreugde bij het einde
van de oorlog, wanneer ook de ge
middelde Rus betere tijden verwacht,
vooral op grond van de vermindering
van de druk van het communisme ge
durende de jaren van strijd. Langzamer
hand komt "deze druk dan echter weer
terug om het patriottisme te verstikken.
De titel van het boek geeft reeds aan
dat het belangrijkste is het deel gewijd
%an schrijvers' tijd in Berlijn, waar hij
werkzaam was bij de ontmanteling. Hij
vertelt van de strijd tussen de ambtena
ren. die de herstelbetalingen en de nor
male leveranties aan Rusland moesten
regelen, en hen. die een communistische
economie in Oost-Duitsland moesten op
bouwen. Veelal werd een fabriek, na
ontmanteld te zijn (terwijl de betrok
ken machines in Rusland vaak niet kon
den worden gebruikt), opgescheept met
een productie-plan, waaraan zjj niet
meer kon voldoen. Dit verklaart mede
de herhaalde zuiveringen, die worden
geënsceneerd om de schuld voor de
slechte economische toestanden op min
dere goden af te wentelen. De episode
met de oude vriend, die officier is bij de
M.V.D., en Klimov, laat zien. hoe dit
politie-apparaat werkt, is wel bijzonder
gruwelijk. De schrijver wil aantonen, dat
vele Russen, ook partij-functionarissen,
zonder te weten, wat zij kunnen doen
om het te veranderen, het huidige
regiem verafschuwen. Een tweede „Ib
verkoos de Vrflhaid", minder sensatio
neel, want het tweede, maar onthullen-
De auto in de binnenstad
De zelfzuchtige personenauto is de
titel van een brochure, waarin ir W.
Valderpoort zijn visie geeft op wat hij
zelf noemt een onderdeel van het ver-
keersvraagstuk. Hrj komt daarbij tot de
conclusie, dat de pogingen om bestaande
binnensteden op een aanvaardbare wijze
geschikt te maken voor het thans be
staande en verder te verwachten verkeer
per personenauto, doorgaans tot misluk
king zijn gedoemd, omdat vrijwel elke
verkeersverbetering achterblijft bij de
ontwikkeling van het verkeer zelf. Schr.
acht het daarom gewenst reeds rekening
te houden met de te verwachten nood
zakelijkheid van het afsluiten van ge
deelten van bepaalde steden voor het
verkeer met personenauto1* en daarop
slechts zeer weinige uitzonderingen toe
te laten.
Een zeer radicaal Ingrijpen dus, wt
in schr. evenwel aanneemt, dat er niet
aan te ontkomen zal zijn. Schr. komt tot
deze conclusie via een reeks redenerin
gen, die niet vrij te pleiten zijn van een
zijdigheid. welke eenzijdigheid evenwel
wordt verklaard door zyn mededeling
dat hij „inderdaad zeer weinig „auto-
minded" is en dat hij nimmer een
auto in bezit gehad of zelf bereden
heeft". Wat ovêngens nog geen aan
leiding behoeft te zijn om op zo onvrien
delijke wijze over automobilisten
schrijven.
(Ingez. med.-advertentie)
WETERINGSCHANS 165.ADAM. TEL 31045 37692
r.r. kk:;;iï
(Ingez. med.-advertentie
-akkundlge behandeling
Opbrengst wedstrijd te
Parijs voor het
Rampenfonds
(Van een onzer verslaggevers)
Er is twijfel gerezen over de bestem
ming van de opbrengst van de
te Parijs gespeelde voetbalwedstrijd tus
sen een Franse prof.-ploeg en een elftal
van Nederlandse prof.-spelers, die een
bedrag van ruim een ton heeft opgele
verd. Beweerd werd, dat dit bedrag door
de K.N.V.B. zou worden besteed om
■oetbalvelden in het rampgebied, die van
de watersnood hebben geleden, te her
stellen, terwijl de spelers in de overtui
ging leefden dat het geld aan het Natio
naal Rampenfonds zou worden afge
dragen.
Wij hebben bij de waarnemende
voorzitter van de K.N.V.B. ir Hopster
geïnformeerd, die ons mededeelde dat
hier geen misverstand in het spel "kal.
zijn: de opbrengst van de wedstrijo
komt ten goede aan het Rampenfonds.
Nader vernemen wij nog van andere
zijde:
De Franse voetbalbond heeft ver
zocht de recette te mogen storten in
het speciale fonds van de KNVB. dat
bestemd is om clubs te steunen, die in de
getroffen gebieden van Nederland zijn
gevestigd. Door middel van dit fonds
hoopt men de terreinen en de accom
modatie van de getroffen clubs weer te
herstellen.
Het bestuur van de KNVB zal zich
nog nader over dit voorstel beraden.
In de Practische Bibliotheek (Bom,
Assen) is ook een Kleine Juri
dische Vraagbaak verschenen
van de hand van mr J. Verdoom. Het
oriënteert op het gebied van huwelijks
recht, erfrecht en de kwesties die met
huispersoneel en huishuur in enig
band staan.
ZONDAGSAGENDA
Ned. Herv. Gent. Oude Kerk, 104 u. ds
Ter Schegget; Sebastiaankapel n.n. 7 u
G. H. ter Schegget: Noorderkerk, 10 u. ds
Van Limburgh; Westerkerk, 10j u. ds H
A. Visser, n.m, 6i u. ds Jonker; Ooster-
kerk, 9.40 u. Zangdlenst; 10 u. ds Van Koo-
ten; Amstelkerk. 104 u. ds Kroon; Koepel
kerk, 101 u. ds Spruyt. n tn. 7 u. ds Sneth-
lage; Muiderkerk. 10 u. ds Gregory, n.m,
7 u. da WolfensbergerOranjekerk, 10 u. ds
Buskes; n.m. 7 u. dr Terlaak Poot; Park-
kerk. 10 u dr M. v. d. Voet, n.m. 7 u. ds
Wltvlet; Prinsessekerk. 10 u. ds Langman,
n.m. 0) u. zangdlenst; 6'. u. ds Dekker,
Jeugdd. Bethlehem kerk, 10 u. ds F. Visser,
n.m. 7 u. ds Buenk; Elthetokerk, 10 u. ds
Wolfensberger. Jeugddienst; Willem de
Zwygerkerk, 10 u. prof dr A. A. van Ruler,
n.m. 7 u. zangdienst; 71 u. ds H. A. Visser,
Jeugdd.; Zuidwijkkapel, 10 u. ds Stegenga,
Lit. Hoofddienst; Bethel. 10 u. ds Boerma:
Saron, 10 u. ds H&rtdorf. n m. 7 u. ds Lans
Zuiderschool, 10 u. da Nelek; Tramremise
Kr. Mijdrechtstr., 10 u. ds Kalkman; Bach-
zaal, 101 u da Van Ginkel; Voorm. Waal-
Kerk" 10 u. Klnderd. ds Alkema.
i'er. ter verbr. v. d. Waarheid, Elandstr
84, 101 u. dienst voor doofstommen J. A.
>el.
msterUam-West. Oude Kerk (Spaarnd.-
d(Jk). 10 u ds Van de Ree. n.m. 6; u. ds
Broers: Jeruzalemkerk, 10 u. ds Broers,
u. ds Broers; Westerwijk, 10 u. ds
Rijnders; Bos en Lommer, 11 Ju., ds Le
Roy; Jeugdkerk Geuzenhof. 104 u. H, W
Niesing: Jeugdkerk W. Leevendstraat.
*14 u. E. Rlemers.
AmsterdamSloten. Pro Rege Kapel 10
ds Wildschut, n.m. 64 u. ds mr Alma;
Pro Rege School 10 u. J. W. van Hulst;
Jeugdhuis Theoph. de Bockstr. 104 u. ds
Sasse.
ds H. Aalbers, n.m. 7 u. ds M. C. Don;
Oude Kerk, 101 u ds G. Orootjans: Tuin
dorp, 9; u. en Prinses Julianaschool, 11 u„
ds H. A. van Herwaarden.
Amsterdam-Noord. Nieuwendam, 10 u. ds
J. Klaar. 7 u. ds H. Witvliet.
Amstelveen: Dorpskerk. 10 u. ds J. M.
Weddepohl, n.m. 7 u. ds M. Hlnlopen;
Kruiskerk 10 u ds M. Hinlopen, n.m. 7 u
Ji J. M. Weddepohl.
Diensten voor buiten-kerkelijke-n. W. de
Zwygerkerk. 111 tl. prof. dr M. A Beek;
Vossius-Gymn. 104 u ds Van Veen; Inst.
v. d. Tropen 10J u. ds Hilderlng.
Vrljz. Ned. llerv. N. Z, Kapel Rokin 78a.
104 u ds De Jong.
Aeademiedienit, Eng. Kerk Begijnhof,
n.m. 74 u, dr C. Riemers.
Zondagoiditendbijeenkomsten voor Jon
geren. A. M. V. J. Vondelstr. 8, 104 ti. ds
K. van den Akker.
Geref. Kerken. Kelzersgrachtkerk 10 u..
ds J Overduin. n.m, 7 u„ ds M. de Goede;
Haarlemmerpoortkerk 10 u, ds M. de Goe
de; Nassaukerk n.m. 5 u. dr B. A. Knop
pers; Raamkerk 10 u ds P. Veenhulzen,
m. 5 u ds G van Wilgenburg: Funen-
■rk 10 u.. ds G. J. van Kamp. n.m. 5 u. ds
G. van Tetjlingcn; Buiten-Amstelkerk,
10 u.. dr S. J. Ridderbos, n.m. 5 u., ds G. J.
KAmp; Waalkerk 9 u en 10.45 u. dr
G. Kunst. n.m. 5 u.. dr S J. Ridderbos;
Lokaal Oude Schans 12A, 10 u.. ds G. van
Wilgenburg; Schinkelkerk 84 en 11 u. ds
L. Kuiper (Av.l, n.m. 5 u. en n m. 7 u.. ds
Jac. Jonker; Raphaelpieinkerk 9 u en 104
u ds B. D, Smeenk. n.m. 5 u.. ds J. J.
Beukenkamp; Hulpkerk Adm. de Ruyter-
weg 84 u„ ds J. B. v. d. Sijs (At*.), 11 u. ds
C. v. d. Tas (Av.i. n m. 24 u. ds M. Wil
schut (Av.j. n.m. 5 en 7 u ds C'. v. d. Tas;
Bethelkerk 94 u ds M. Wilschut, n.m. 5 u.
GEEN BESJE BLEEF AAN HET SPINNEWIEL
(Van onze correspondent)
JTK>EN het gisteravond in Haarlem
1 tegen achten liep, steeg de spanning.
Om de spanning iets te verlichten,
sloegen drumbands van padvinders
rhythmische roffels; toen brak het ogen
blik aan dat de burgemeester, mr P, O.
F. M. Cremers uit de hal van het stad
huis naar buiten op het bordes trad en
de metamorfose van Haarlem in „Flora's
Lichtstad" aankondigde.
Een lichtbom werd afgestoken, ge
paard gaande met een harde knal en
begeleid door tromgeroffel en trompet
geschal van de padvinders. Vurige ster
ren spatten hoog boven de Grote Markt
uiteen en in de hele stad floepten de
schijnwerpers en de lichtguirlandes aan.
Aan de vlaggemast op het rondpoint
voor het stadhuis werd de Nederlandse
driekleur gehesen. Het publiek zong het
Wilhelmus, besloten met three cheers op
het „Leve de Koningin!" van de burge
meester.
Bij een rondgang door de stad konden
wij vaststellen, dat deze eerste avond
van ..Flora's Lichtstad" de stoutste ver
wachtingen overtrof. In verblindende
pracht rezen de verlichte torens van
Haarlem ten hemel. De Amsterdamse
Poort leek een sprookjeskasteel, de
Dreef een „Champs Elysées" met het
lichtmonument op het Houtplein als
apotheose, waar de gasvlammen op de
hoge zuilen het bekronend ornament van
plexiglas, voorstellend Helios, de zonne-
(Ingez. med.-advertentie)
PQI^J W°"
feuilleton door MANNING COLES
HET duurde niet lang of de soldaten,
die de paarden hadden gehaald,
kwamen terug. Elk bereed een
paard en voerde een tweede aan
de teugel mede. De bagage hadden zij
netjes op de rug van een der dieren
ge-bon d&n.
Andermaal trad de officier op Ham-
bledon toe. „Waar is uw derde man
gebleven?"
„Geen idee van", antwoordde Tom
my kort af.
„Wat was dat voor iemand?"
„Een Indiaanse paardenknecht."
De officier knikte, liet zijn blik over
het omringende struikgewas, als be
greep hij volkomen wat zich bij zijn
komst had afgespeeld en keek op zyn
polshorloge.
„Ik stuur u nu onder gelelde naar
het hoofdkwartier", hernam hij. „U
moet stevig doorrijden anders komt
u niet meer voor donker aan. U doet
geen poging te ontvluchten, want dan
wordt u neergeschoten. Ik geef u nog
een kwartier tijd om eerst wait te eten.
voordat u op weg gaat. Laat uw be
diende uit uw bagage nemen wat u
daartoe nodig heeft.
„Scheergerei en een schoon hemd!",
zei Hambledon tegen Mateo. De ba
gage werd afgeladen en het vierde
paard kreeg in plaats van een zadel
een deken op de rug.
Mateo bracht brood en vlees en zei-
de: „Senor. eet wat u eten kunt, want
het zal lang duren eer we weer iets
krijgen. U heeft uw veldfles op zak
Twintig minuten later bevonden
zij zich op weg, In een sneller tempo,
dan Tommy hef was. Na een halve
dag rijden bereikten zij het bergland
Smalle kronkelwegen brachten hen
langs steile rotsmuren en loodrecht
wegzinkende ravijnen. Op enkele punten
moesten zij zelfs afstijgen en de paar
den voorzichtig aan de halster leiden.
Eerst tegen het vallen van de avond
kwamen zij op een weg. die naar
Esmeraldaanse maatstaven redelijk
goed mocht heten. Een half uur later
stapten hun paarden door een brede
mort de binnenhof op van een grote
ïacienda. Hier overnachtten zij.
In vlugge draf ging het de volgende
ochtend verder. Toen ontwaarden zy
na enkele uren hun bestemming: een
complex gebouwen, die eertijds het
landhuis hadden gevormd van een
rondfoezitter, doch
ijk tot militair hoofd
kwartier waren ingericht.
Het grootste, een langerekt wit huls,
was hoogst aantrekkelijk tussen tuinen
en boomgaarden gelegen. Men was
hier ook zo hoog boven de 'zeespiegel,
dat men bijna van een gematigd kli
maat kon spreken.
Vlakbij kwam een bergstroom ln
een waterval omlaag en heel de gol
vende vlakte van het dal was met een
sappig gras begroeid. Hier en daar
waren groepjes soldaten aan het exer
ceren. Paarden en muildieren stonden
afzonderlijk in een corral. Op veld
keukens werd het middagmaal bereid.
Hambledion en Mateo werden onmid
dellijk na aankomst door een sergeant
in een lege bergruimte opgesloten,
waar zij in het donker op de grond
plaats namen.
„Waar zijn we 'ergens, Mateo?"
Mateo schudde het hoofd. „Ik weet
niet hoe het hier heet, senor. Maar wy
zitten in het dal van de Rio Turbulente.
Hier woonde de landadel voordat de
vader van onze president de terreinen
in handen kreeg. Hier woonde bijvoor-
beeld cok reeds een eeuw lang de fami
lie van senor Don Rodrlgo de Silva.
die de senor kent. Ik weet de naam
van het landgoed niet. Zou de senor
denken, dat ze ons eerst nog iets laten
eten, voor ze ons neerschieten? Je
kunt zoveel heldhaftiger sterven mei
een gevulde maag."
Hambledon antwoordde verontwaar
digd: „Ze kunnen ons onmogelijk neer
schieten, Mateo!"
„Senor, wy hebben veel te veel ge
zien, Daar houden zij niet van. Ik houd
m'n hart vast."
„Kop op!" moedigde Tommy aan
Wy zullen ons er heus wel uit kunnen
draalen." Op dat moment zag hij ech
ter nog geen enkele mogelijkheid.
?od. op zijn zegewagen, mysterieus ver-
ïchtten. Op de Grote Markt baadden de
gevels van het stadhuis in stroomlicht,
alsook de Vleeshal, de Hoofdwacht, de
Grote Kerk en het standbeeld van
Coster.
In de binnenhof van het Frans Hals
museum wierpen gemaskeerde lichtbron
nen haar licht op vele met voorjaarsbloe
men gevulde bloembakken. Eenmaal in
de ban van het clair obscur in deze histo
rische hof, is men licht geneigd zijn
schreden te richten naar de geopende
zalen van het museum. In ééfc der zalen
zijn alle schuttersstukken, regenten- en
regentessenstukken van Hals bijeenge
bracht. Hier is uiteraard de gebruikelijke
erlichting ontstoken.
Het was aardig om te zien hoe intens
de Haarlemmers met het lichtfeest van
hun stad meeleefden. Geen besje was, bij
wijze van spreken, aan hét spinnewiel
gebleven. In de binnenstad was het één
mensenzee, zodat de bussen slechts stap
voets vorderden. Het gemeentebestuur
heeft deze eerste lichtavond een bijzon
der cachet gegeven. Het hield een zeer
druk bezochte ontvangst in het raadhuis.
(Ingez. med -advertentie)
HOTEL
GROOT BERG en
DAL 1
(bi) Nijmegen)!
Heropening van het seizoen:
.O
^Zondag 15 Haart
100 bedden -
alle comfort -
bekend restaurant
k met beroemd vergezicht
Pension 111.50 - f 12.50
Telefoon: Berg en Dal 400
OLLE KAPOEN EN DE POT MET GOUD
,LLE was boos de richting naar zijn huisje ingeslagen
toen Uil zo vreemd tegen hem had gedaan. En hoe
langer hy liep, des te bozer werd hij. „Het is toch eigen
lek te gek, dat ik me door Uil laat commanderen", mom
pelde hy. „Ik zal terug gaan en hem eens eventjes vertellen
hoe ik oyer hem denk! Wat verbeeldt hij zich wel!"
Olie keerde op zijn schreden terug, maar toen hij bij de
steen kwam, was er geen spoor van Uil jneer te bekennen.
„Dat is vreemd!" mompelde Olie, „heel vreemd!" Maar op
eens zag hij, dat de steen niet op het gat lag en uit die don
kere opening stegen wonderlijke geluiden omhoog.
Olie legde zijn oor op de grond om beter te kunnen luiste
ren en hy schrok wel een beetje, toen hH het gejammer van
Verk en Puk en Uil hoorde. En boven alles uit hoorde hjj de
boze stem van Mol:
„Bah! Mooie manieren zijn dat! Een vreedzaam iemand
zo te overvallen! Wist dadelijk, dat er iets aan de hand was,
toen ik Jullie hier allemaal zag! Schaam je wat!"
Bedremmeld keken de drie vrienden hem aan en niemand
wist een antwoord.
ds J. B. v. d. Sijs; Rehobothkerk 9i en
102 u. ds A. W. Schaafsma, n.m. 5 u. prof.
dr R. Schippers; Pr. Julianaschool 94 u„
prof. dr R. Schippers, n.m. 5 u. ds A. W.
Schaafsma: Buikslootkcrk 10 u. ds Joh, de
Boer, n.m. 5 u. ds M. J. van Dijken; Mara-
nathakerk 10 u„ ds M. J. van Dijken, n.m.
"s Joh. de Boer
Lutli. Gem. Oude Kerk, 104 u., dr
G. J. Lmdyer; Weeshuiskerk, 104 u„ ds G.
Fafié; Maarten Lutherkerk, 104 u., ds J. P.
van Heest; Lutherkapel, 104 u„ ds A. Ver
meulen; Dlac Inr. 10J u.. dr C. Rlemers;
Cabotstraat 33. 104 u„ ds C. Pel; Elimka-
pel. 104 u„ J. H. Straub, n.m. 7 u. ds J, H.
Smit Duyzentkunst; Oude M. en Vrhufs
104 u. dr S. v. d. Woude; Rogatekapel,
104 u., ds A J Meyer: Nieuwend.dyk 74,
'Ij u., ds J. H. Smit Duyzentkunst.
Doopsgez. Gem. Singelkerk 104 u, ds G.
W. den Herder; Oosterparkkerk n.m.
1 u. ds O. L v. d. Veen.
Itemonstr. Gem. Oude Kerk 104 u. ds W.
Mackenzie en ds L. Buenk. Oecum. dienst;
Nieuwe Kerk 104 u., dr G. J. Hoendcrdaal.
Vrjjz. Prot. Verbond, Brink la. Tulnd.
Watergraafsmeer, 104 u. mej. ds H. J. W.
Modderman.
Kgllse Wallone. Achterburgwal 159, li u.
pasteur G. Roth.
Vrije Gein. Weteringschans 68, 10J u.,
5 Joh P. van Mullem.
Chlst Church. Groenburgwal 42, 104 u. en
,m. 7 u Rev. D. W. C. Mossman.
English Reformed Church. Begijnhof,
)4 u. Rev Gavin S. Brown.
Ev. Broedergem., Sarphatlkade 19, n.m.
u. ds H. Schülz.
Baptisten Gem.. Kerkstr. 208, 10 u„ ds
H Bakker, n.m. 8 u. Jeugd vergadering, ds
H. Bakker.
Vrije Evnng. Gent. 2de Wet, Dwarsstr.
10 U., ds P. J. Mletes, n.m. 6 u, ds C. Leep;
Kerkzaal-West, 10 U., ds C, Leep, n m. 6 u
ds P. J. Mietes.
Chr. Geref. Gem. PI. Muldergr. 155. 10 u.
1 n m. 5 u., ds D. Blesma Jr; Geref.
Kweekschool. 10 u„ Leesdlenst, n.m. 7 u.,
ds D. Blesma Jr.
Vrijgemaakte llerst. Ev. Luth. Kerk. Ad-
ventskerk 77 u. en Paedol. Instituut, Vos-
siusstraat. n.m. 7 U. ds B. E. J. Bik.
Onafli. Bapt. Gem., 1ste Breeuwerstr. 13,
10 u. en Bloemgracht 33, n.m, 74 u. ds J. A.
Visser.
Psycho-Sj-nthe.se. Keizersgracht 580. 101
u. Onderw. „De moed van de Geest op het
slagveld der wereld".
Christian Science, Rith. Wagnerstr. 32,
Ned. dienst 10 u. Eng. dienst 11.15 u. On
derw. Substantie.
Soefi. Vondelstraat 39, 11 u,, Onderw.
Van wonder tot mysterie.
Oud - K ut h. Gem.' Ruysdaelstraat 37, 104
u H. Dienst
Vrije Kath. Gem. Deurlooatr. 19, 104 u.,
H. Mts.
Herat, Apost. Kerk, Bloemgr. 98100,
10 u„ eyanveU»* J. van Bemmel, n.m. 5 u.,
herder C. Korff
Genootschap der Vrienden (Quakers).
Raphaëlpleln 2, 104 u. Wijdingsbijeenkomst.
De Christengemeenschap. Joh. Verhulst-
str. 41. 10 u. Mensenwijdlngsdienst.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der laatste dagen. Weteringschans 101,
Diensten 10} u. en n.m. 5 u.
Gemeente van Christus. Hobbemakade
29. 104 u.. Avondmaal en preek; n.m. 8 u.
Preek.
Geünieerde Loge van Theosofen. Bar-
laeus-Gvmn11 u. Onderw. Het brede en
het smalle Pad.
Leger des Hells. Overtoom 135137. Ge
rard Doustraat 69, Vrolikstraat 401—403.
samenkomsten v m. 10 u. en n.m. 8 u.
Carltate Christ! Compulsl, Prinsengracht
720, 104 u J. Zeegers.
Studiekring voor Wijsbegeerte. Beursge
bouw Damrak 101 u- mr drs A. Borger.
(Ingez. med.-advertentie)
De deur ging open en een bundel
zonlicht viel het vertrek binnen. Een
sergeant gelastte hun hem te volgen.
Buiten stond een gewapende schild
wacht, die hen naar het hoofdgebouw
bracht, dat zij door een zijdeur binnen
traden.
Hier kwamen zij in een soort wacht
lokaal, waar Hambledon in een spie
gel kon zien, dat hij een pijnlijk ver
hoor toch makkelijker zou doorstaan
wanneer hij zich eerst had kunnen
scheren. Maar het ging verder door
hoge witte gangen en een betegelde
hal, waar een deur voor hen open
werd gedaan. Midden ln een grote
werkkamer zat een man achter een
schrijftafel, die de ogen opsloeg, toen
Hambledon, op de voet gevolgd door
Mateo, werd binnengeleid. Tot Tom
my's niet geringe verbazing was deze
man De SiTva.
Laatstgenoemde was niet minder
verbaasd. Hij sprong veerkrachtig
overeind. „Gij, mijn beste Hambledon!
Ik wist volstrekt niet wie onze ge
vangene kon zijn. Wil mijn nederige
excuses aanvaarden. De jonge Montero
noemde geen namen ln zijn briefje..."
„O, maakt u geen verontschuldigin
gen als-t-u-blleft!" protesteerde Tom
my die hem verheugd de hand drukte
en de hemel dankte, dat zijn gelukkig
gesternte hem niet verlaten had; „Het
is mijn eigen domme schuld geweest.
Ik heb m'n neus in andermans zaken
gestoken en ben daarbij op heterdaad
betrapt. Uw jonge luitenant heeft vol
komen correct gehandeld."
„Gij zilt als altijd edelmoedig... Maar
neem toch plaats, wat ik u bidden mag.
Ge zult vergaan van de dorst."
Dc Silva belde en liet terstond een
fles wijn komen en een kamer voor de
excellente senor Hambledon ln gereed
heid brengen. „Zorg ook, dat het zijn
bediende aan niets ontbreekt. Het is
alles een afschuwelijk misverstand."
Toen Tommy, met een glas wijn en
een goede sigaar, achterover in zijn
stoel leunde zei hy: ,,U moet weten,
dat ik dacht Russen op het spoor te
komen. Het was volstrekt niet mijn
bedoeling goede patriotten te komer.
besplonneren. Ik had namelijk ge
hoord, dat er in de Rio de los Monos
een Russisch schip zou worden gelost."
„Dat Is ook volkomen juist", gaf
De Silva ten antwoord. „Het is een
Russisch schip, maar de wapens waren
voor mij bestemd. Laat Ik open kaart
met u spelen. Wij ik spreek namens
het leger zijn niet bepaald gesteld
op de tegenwoordige regering en op de
president, die daarvan aan het hoofd
staat. Algemeen bemind is hij niet..."
Hambledon bevestigde dat de Britse
Consul-Generaal hem dit reeds uit de
doekjes had -gedaan.
„Hield Massimo nog het algemeen
belang van Esmeralda en zijn bevol
king op 't oog, senor, dan zouden de
leden van de oude adel hem hun steun
hebben gegeven. Maar deze man is er
alleen maar op bedacht zichzelf en zijn
Uitgebreide familie zoveel mogelijk te
bevoordelen om daarna te verdwijnen
en het land berooid en in chaos achter
te laten. Het leger is verplicht hier
tegen maatregelen te nemen.
„Ons besluit dateert niet van de laat
ste tijd, Hambledon. Het werd ruim een
jaar geleden genomen en mijn geest
verwanten en ik zijn sedertdien als be
vers in alle stilte aan het werk. Het viel
niet moeilijk een betrouwbare kern te
vormen, doch wij beschikken niet over
de nodige geldmiddelen. Mijn waarde
Hambledon, nu moet ik u een beken
tenis doen."
„Het lot uit de loterjj?" vroeg Ham
bledon lachende.
„Juist precies. Gij waart zo goed dat
geld in het algemeen belang van Esme
ralda beschikbaar te stellen
Tommy dacht even na, doch kon zich
niet herinneren zich ooit in die bewoor
dingen te hebben geuit
„Wy wisten het niet beter te gebrui
ken dan daardoor ons land zo spoedig
mogelijk te bevrijden van de dievenben
de, die op 't ogenblik aan de macht is.
Daartoe waren de resten van on3 for
tuin, die wij bij elkander hadden ge
bracht, niet toereikend.
„Wy zonnen op alle mogelijke geoor
loofde en ongeoorloofde middelen. Mijn
neef Angelo had een prachtig plan uit
gedacht om chantage te plegen op de
president... toen kwaamt gij als
engel uit de hemel vallen."
„Dat begryp ik", onderbrak Tommy
hem, teneinde aan verdere huldebetui
gingen te ontkomen, „maar waarom hebt
ge het met de duivelse Russen aan
gelegd?"
„Waarom niet? Het zijn maar conces
sionarissen. Zij hadden ons geld nodig
om hun exploitatie te financieren en wij
zochten op een goedkope manier wapens
in handen te krijgen. Die zjjn overal in
Europa te koop. Ik was reeds lang voor
uw komst met hen in contact geko
men ontzettend zenuwachtige en
achterdochtige lieden, die geloven, dat
ieder, die zaken met hen doet, er op uit
is hen te bedriegen. Onbegrypelvjk, niet
waar?"
(Wordt vervolgd)
ONDER DE
KEIZERSKROON
4
OP DF. LUIFEL
7) „In de rubriek „Onder de
'J Keizerskroon" van 3 Maart j.l.
r las lk met genoegen hetgeen u
over het Centraal Station
schreef," aldus een lezer. „Ls het mo
gelijk dat u in de krant ook eens de
aandacht vestigt op degekroonde
,,W"-s en ,.E"s, die tot voor enige jaren
boven op de grote luifel van de entrée
van het station stonden? De gehele
oorlog heb ik er iedere dag met plezier
naar gekeken, wanneer ik de ingang
binnenstapte. De Duitsers hebben er
niets aangeraakt, maar helaas ver
dwenen zij enige jaren geleden."
,Deze gekroonde letters waren niet
geschilderd, maar stonden los op de
luifel. Ik schat, dat er ongeveer zes
geweest zijn; één was reeds voor dè
oorlog verdwenen. Om en om stond er
op die bordjes een gekroonde „W" of
gekroonde „E". Ik weet niet, of
zij herinnerden aan Willem de Derde
en koningin Emma of aan koningin
Emma en de toen nog jonge prinses
Wilhelmina."
Zou er Inderdaad niet alle reden
zijn deze versieringen op de luifel terug
te laten keren? Zij behoorden tot de
aardigste détails onder de vele ver
sieringen van het Centraal Station. De
kosten er van zullen, nemen wij aan,
door de N.S. nog wel gedragen kunnen
vorden!
„STORMLANTAARN"
f.-vj1] De slagzin op de folder, die een
uQu beeld geeft van het werk van het
aQ' Leger des Heils, herinnert aan
de ramp, die ons land heeft ge
troffen ln de watersnood: „Het Leger
hijst nog steeds de stormlantaarn".
Toch was deze slagzin al gekozen en
de folders waren zelfs reeds gedrukt
vóór de ramp zich voltrok, omdat het
Leger zich a 11 y d bewust is van het
grote stormgevaar, dat tallozen in deze
tijd bedreigt in geestelijk en materieel
opzicht. Niet alleen ln de dagen van
de watersnood, toen de heilsoldaten
paraat waren aan de dijken om de dui
zenden werkers te voorzien van brood
en koffie en in hun zalen de evacué's
opvingen, maar ook daarvoor en nog
lang daarna!
Het Rampenfonds heeft een beroep
gedaan op de offervaardigheid van het
gehele Nederlandse volk en niet tever
geefs! Laat het beroep van het Leger
ook niet tevergeefs zijn. Het is meer
dan ooit nodig.
De officiële tjjd, welke werd toege
staan voor deze actie, is in de laatste
veertien dagen van Maart en het blijkt,
dat de Gemeentebesturen, vooral ook
het Centraal Archief te Amsterdam,
er prijs op stellen, dat men, ondanks
de geweldige collecte-acties over het
gehele land. zich aan deze data zal
houden. Ook de vertegenwoordigers
van het Rampenfonds betuigden daar
mede volkomen hun instemming. De
actie begint dus Maandag a.s.
Misschien is het goed er nog even
op te wijzen, dat elke collectant van
het echte Leger des Hells voorzien is
van een volmacht, die getekend ls door
de Commandant E. C. Thykjaer. Dit
om verwarring met nabootsingen van
deze organisatie te voorkomen.
RODE KRUIS
fDe afdeling Voorlichting en
Fondswerving van het Neder-
landsche Roode Kruis heeft een
filmprogramma samengesteld,
dat de bedoeling heeft een voorlich
tende taak voor oud en jong te ver
richten; nl. voorlichting betreffende de
werkzaamheden van het Rode Kruis,
welke in de weken, die achter ons lig
gen. meer dan ooit tevoren aller aan
dacht hebben gevraagd. Het Rode
Kruis heeft zeer mooi werk gedaan
maarwil de nobele taak in de toe
komst tot volle ontplooiing geraken,
dan is nodig: meer training en paraat
heid bij oud en jong. Om dit te berei
ken heeft de afdeling het genoemde
propaganda-filmprogramma samenge
steld. Zij vertrouwt, dat wijkcentra,
instituten, clubs, verenigingen, docen-
tengroepen, alsmede bezoekers van
ouderavonden aan het voorlichtende
werk willen medewerken door in hun
bijeenkomsten de films te laten
draaien. Wie mee wil doen -moge
het aantal groot zyn kan zich wen
den tot de afdeling Amsterdam van
het Rode Kruis, Paulus Potterstraat 2,
kamer 6, telefoon 90952, 95187 en
97686, toestel 5. De afdeling heeft het
programma zo vastgesteld, dat belang
stellenden er voor hun avond een keuze
uit kunnen maken.
VLEES
njTl Kent U het abattoir? Waar-
PSjii schijniyk komt u er, als u niet
'•O' bij het slagersvak bent betrok
ken, niet dagelijks. Het is een
interessant zakelijk bedrijf ook de
veemarkt is ér aan verbonden -maar
het staat niet in de lijst der openbare
vermakelijkheden. Daar behoort het
ook niet in te staan... behalve m het
laatst van deze maand. Want dan is er
een slagers-vaktentoonstelllng. een
vlees- en vleeswarenshow; en wel op
25 Maart (van 19.30—23 uur) en op
26 Maart (van 11—23 uur). Dan wordt
u op het abattoir verwacht. Wat 11 er
zult zien? Geslachte runderen, kalve
ren, schapen en varkens; voorts een
keur van bekroonde vleeswaren en
vlees in allerlei soorten; alles zo aan
trekkelijk mogelijk ten toon gesteld.
Er komt ook een bak- en braad-
demonstratie; zij zal iets van een open
bare leS hebben en het „lesgeld" is in
de entreeprijs inbegrepen. U zult de
moderne koelhuizen kunnen bekijken
en de Keuringsdienst zal tonen hoe zijn
ambtenaren waken voor de gezondheid
en er voor zorgen dat geen vlees van
zieke dieren in de consumptie komt.
Iets van die ziekten zult u te zien krij
gen. En buiten dat alles krijgt u nog
een worst mee naar huis. Donderdag
26 Maart valt er tevens de grote Paas-
veetentoonstelling te bezoeken.
De ingang is Veelaan over de grote
bruggen aan het einde van de Moluk-
ken straat.
UITGAAN
Baohzaal: Morgen om 8 uur
van de Bond van Amsterdamse Zaaig-
veremg4n-genCentraal Theater: Dage
lijks om 8.15 uur. morgen ook om 215
uur. Daar moet je 'n rouw voor Zijn
Concertgebouw: Vanavond om 8-15 uur
Ballet Recital in de grote zaal; ln de
kleine zaai heden om 8J5 uur het Miiwvo
Quai-tetito Ttaiiano; Morgen om 2.30 uur
dirigeert Eduard van Beinum een abon
nementsconcertMorgenavond om 8.15
uur zingt in de kleine zaal Elisabeth
Ltnido. begeleid door FeA'ix de Nobel en
Jan Prins (fluii'ti Maandag om 7 uur
generale repetitie van de Matthaeua
Passion o.l.v. Simon C. Jansen; In de
kleine zaal Maandag om 8 uur de pia
niste Ida KrehmGalerie Le Canardi
Motven om 8 uur een zang-rec-i'tal door
Carlos Puig: Kleine Komedie: Dagelijks
om 8 uur Bnny MolsDe Leeuwe in
Parijs 1890; Leidseplein Theater: Dage
lijks om 8 uur het ABC-cabaret In Btbe-
lónlëiNteuwe de la Mar: Elke avond om
R uur. Wim Sonnevelds Bloemlezing;
Stadsschouwburg: Vanavond om 8 uur
speelt het ATG Zes Personages op zoek
naar een Schrijver; Morgen om 1.30 uur
geeft het Ballot der Lage Landen een
voorstelling: Morgenavond om 8 uur
geeft de Ned. Opera FaustStedelijk Mu
seum: Morgen om 3 uur een concert door
Marcel Debot. (viool). Ans Bouiter (piano)
en het Kossmanti - kwartetTropenmu
seum: Morgen om 3 uur voert Indra
Kam ad jojo Oosterse dansen uit.
EEN groot man is nimmer groot in
de ogen van zijn kamerdienaar;
hij is dat vaak evenmin ln die van
zyn eigen kroost.
„Hoewel in de kleine gemeente, waar
ik woon", schrijft ons een lezer, „het
amusementsleven niet direct uitbundig
is te noemen, bevindt er zich toch een
etablissement, dat o.a. door het enga
geren van een strijkje een bescheiden
mondain allure aanneemt. De naam
van dit vermaakcentrum is Hotel-
Café-Restaurant De Kroon. Des
avonds verzamelen ziöh daar onze no
tabelen en de plaatselijke jongeling
schap en zeer sporadisch! -ook
de brave huisvaders, die na een lezing
of een vergadering nog even ontspan
ning en verkwikking zoeken achter
een kop koffie van veertig cent inclu
sief. Dat acht onze dorpsgemeenschap
uiteraard niet laakbaar, hoewel zij zich
zou afvragen „waar die dat eigenlijk
van doet" als de bezoeken der brave
huisvaders een grote frequentie zouden
hebben
„Mijn dochtertje" gaat hy voort is
op school in de tweede phase van de
methóde-Hoogeveen aangeland, het
geen wil zeggen, dat zij de geheimen
van Mies, Wim, Zus en Jet met de
Aap en de Noot volkomen onder de
knie heeft. Zy heeft dus nu het stadium
bereikt, waarin de kinderen uit de
losse lettertjes van het leesplankje
zelf een woordje mogen formuleren.
..Dat dochtertje nu wrocht het woordje
KROON. Toen alle kinderen op hun
beurt het gekozen woord in een zinne
tje moesten gebruiken, teneinde aan
te tonen dat zij de betekenis begrepen,
onthulde zij; „Mijn vader zit dikwijls
in de Kroon."
„Die wereldschokkende ontmaske
ring werd door de andere kinderen in
de huiskamers geïntroduceerd en be
reikte aldus vla andere vaders het
degelijke gezinshoofd. Die -de onder
wijzeres toevallig sprekende te
horen moest krijgen, dat het eenvou
dig verbijsterend is, hoe kleine kinde
ren gezinsvreugden en echtelijke ver
drietelijkheden in de schoollokalen ln
de étalage der openbaarheid plaatsen.
Dikwijls nog opgesierd met de arabes
ken hunner kinderlijke fantasie
„En dus bent U er nog goed afge
komen," verklaarde zij ten slotte be
moedigend, „want gelooft U dat het
bijvoorbeeld voor mij zo'n plezierige
sensatie ls, van Jantje van de burge
meester te horen, dat zijn vader een
kalknagel heeft, die na het wekelijkse
sodabad door de burgemeester wordt
bijgevijld, opdat bij ambtelijke bijeen
komsten de schoenen niet knellen?..."
Zij keek daarbij, alsof zij de vader van
haar leerlinge door die openbaring in
een begrijpend mens had getoverd.
Maar het hielp niet. Hij wist het al.
Van zyn dochtertje."
