NIEUWE APELDOORNSE
COURANT
J
ENGELAND VERWACHT TITO
Gottwald ernstig ziek
Helders
Dagblad
Amerika hecht een grote
waarde aan de E.D.G.
81 millioen
Zestig beurzen
WAT ZEGT DE BILT?
Zaterdag 14 Maart 1953
50e Jaargang
No. 16319
Abonn. 47 ct. p.w., 6.10 p.kw. Losse numm. 15 ct. Advert.: p. mm.
regel 18 ct. „Kleine" adv. van huishoudelijke aard van 15 regels
f 2.25 cont., elke reg. meer 45 ct. Ingez. med. 3 maal het tarief.
Uitgave Wegener's Couranten Concern N.V. - Dir. J. G. C. Wegener
Redactie-raad: J. C. Rugaart en G. Spanhaak. Bur.: Kanaalstr. 8,
Apeldoorn. Telefoon: Dir., Red. en Adm. 6944 (4 ignen). Giro 1418
Londen in spanning
Churchill wil Anglo-Joegoslavische banden
nauwer aanhalen
(Van onze Londcnse correspondent Link van Bruggen).
Er is een vreemde spanning in Londen waar tc nemen een span
ning. die bepaald intens geworden is door c'j£ voorzorgsmaatregelen,
welke Scotland Yard genomen heeft. Tito, de zelf-gestyleerde potentaat
van Joego-Slavië, zal Maandag voet op Britse bodem zetten om Churchill
en zijn ministers te ontmoeten. Voor het eerst na de oorlog zal het Westen
een staatshoofd uit het Oosten in zijn midden hebben. Het oerdemocra-
tisehe Engeland verleent gastvrijheid aan een communist, zij het dan één,
die de ban van Moskou heeft verbroken.
Op de terugweg zal precies heizelfde
gebeuren en pas In de Straat van Si
cilië zal een Joegosiavisch flolille de
wacht om Tito overnemen.
Bij een niet-offlcieel bezoek is het
echter hoogst ongebruikelijk, dat het
ontvangend land voor een escorte
zorgt.
Een weck eerder.
Veel is er dezer dagen gespeculeerd
over de reden van Tito's onverwacht
besluit om een week eerder naar Lon
den te komen. De Engelse regering
probeert er een onschuldige draai aan
te geven door te verklaren, dat An
thony Eden in de oorspronkelijk vast
gestelde week van' bezoek in Parijs
moet zijn om de vergadering van de
O.E.E.C. bij te wonen.
Strenge
voorzorgsmaatregelen
Over het bezoek van Tito is in
Groot-Brittannië veel te doen ge
weest. Toen de Britse minister van
Buitenlandse Zaken. Anthony Eden,
in September van het vorige jaar aan
kondigde, dat hij Tito voor een bezoek
aan Engeland uitgenodigd had, ging er
een storm van protest onder de En
gelse katholieken op. In pers en par
lement werd aangevoerd, dat de Brit
se regering moeilijk iemand kon ont
halen. die dg,groots1e menselijke vrij
heden, die fan godsdienst en geweten,
niet erkent. Er werd met name legen
de gevangenhouding van kardinaal
Slepinac gefulmineerd en de vervol
ging van andere geestelijken.
De Britse regering heeft zich van
al deze prolesten weinig aangetrokken.
Ze heeft de heftige woorden van
schrijver Eveüjn Waugh, Lagerhuislid
William Teeling en een aantal voor
aanstaande Engelse geestelijken eigen
lijk zonder commentaar naast haar
neergelegd. Voor Churchill hij is
het, die op het idee gekomen is Tito
uit te nodigen! weegt de aanhaling
van de Anglo-Joegoslavische vriend
schapsbanden zwaarder dan de ont
stemming in katholieke kringen. In
Tito, die zich zij het uit lijfsbehoud
aan de zijde van het Westen heeft
geschaard, ziet Engelands premier de
vrijheid van de Russische satelliet
staten belichaamd. De zestig divisies,
welke Joegoslavië bezit, hebben vol
gens Churchill een remmende invloed
op elke agressie, die Moskou in het
Westen zou willen ondernemen.
Geheimzinnigheid.
Het vijfdaagse bezoek van Tito aan
Londen is in de grootste geheimzin
nigheid gehuld. Wat men van de ex-
partisanenleider weet, is eigenlijk niet
meer dan het volgende: 1. Zijn bezoek
zal een niet-offieieel karakter dragen;
2. In Londen zal hij besprekingen voe
ren met de Engelse regering, door ko
ningin Elizabeth II ontvangen worden
en een groep Lagerhuisleden toespre
ken.
Uit de reeds genomen veiligheids
maatregelen kan geconcludeerd wor
den, dat Tito het zwaarst bewaakte
staatshoofd is, dat ooit een bezoek aan
Engeland heeft gebracht. Van Malta
tot de Britse Eilanden toe, wordt Tito's
schip door snelvarende Engelse tor
pedojagers en fregatten geëscorteerd.
Politie-agent trad
te hardhandig op
UTRECHT. De rechtbank heeft de
Blitse politieagent J. H. -J. II. veroor
deeld wegens mishandeling tot 25
gulden boete subsidiair tien dagen
hechtenis.
Deze zaak werd twee weken geleden
behandeld en verdachte had toen ont
kend dat hij een jongeman, die hij op
het politicbureau moest verhoren, een
slag op de kin had toegediend. De
jongen was onhebbelijk geweest en
verdachte had hem met woorden flink
aangepakt. Verdachte acht het intussen
mogelijk dat hij, zich omkerend, de
jongen misschien had aangeraakt, maar
dit zou dan geheel onopzettelijk zijn
geweest. De jongeman verklaarde ech
ter, dat de agent hem een pijnlijke
klap had gegeven en hem tevoren had
gezegd dat hij hem door de vier hoe
ken van de kamer zou slaan. De agent-
getuige zeide te hebben gehoord, dat
de verdachte heftig tegen de jongen
was uitgevaren. Hij had hem ook de
rechterhand zien uithalen en vlak
daarop een geluid van een schampslag
gehoord. Deze getuige was daarop
weggegaan.
De officier van Justitie, jhr mr N.
Wiisen Elias meende dat er in deze
zaak geen sprake van een wettig en
overtuigend bewijs is, weshalve hij
vrijspraak vroeg, evenals de verdedi
ger.
De rechtbank veroordeelde echter
gisteren de verdachte, op grond van
de overweging dat uit de getuigenver
klaring is komen vast te staan, dat
verdachte de jongeman een klap heeft
gegeven.
Maar waarnemers hechten bijzon
dere aandacht aan het feit, dat Tito
z(jn reis naar Engeland een week ver
vroegd heeft, toen Stalin op zijn sterf
bed lag. Tito's wens om de nieuwe
situatie in Moskou zo spoedig moge
lijk met de Britse regering tc bespre
ken, zou dan ook de ware reden zijn.
Tito en zijn minster van Buiten
landse Zaken, Propoertsj, hebben nog
heel wat meer met Churchill en Eden
te bepraten. Het pas gesloten vriend
schapsverdrag tussen Joegoslavië,
Griekenland en Turkije, het Italiaans-
Joegoslavisch twistpunt Triest, de uit
breiding van de Anglo-Joegoslavische
handel, de verdediging van de Balkan
en de mogelijkheid van wapenleveran
ties het zijn alle punten, welke
zonder enige twijfel zullen worden
aangesneden.
Maar, ondanks deze belangrijke,
oriënterende discussies, moet Tito's
bezoek aan Engeland in de eerste
plaats als een symbolisch gebaar wor
den gezien. Door zich naar Londen te
begeven en zich door Britse staats
lieden te laten fêteren, wil de Joego
slavische dictator de wereld tonen, dat
hij zich met het Westen heeft geïdenti
ficeerd. Het Westen, dat hem via de
weg van handel, leningen en zelfs van
een militair verdrag uit zijn isolement
achter hel IJzeren Gordijn heeft ver
lost.
De Opperste Sovjet
morgen bijeen
LONDEN'. Radio-Moskou heeft mede
gedeeld, dat de zitting van de Opper
ste Sovjet niet vandaag zal worden
gehouden, zoals oorspronkelijk was
aangekondigd, doch morgen.
De vergadering moet de benoeming
van Malenkof tot premier goedkeuren.
Deze bekrachtiging van de nieuwe
benoemingen in de regering is, volgens
de mededeling, het enige punt op de
agenda. Het zal de vierde zitting van
de Opperste Sovjet (het Russische par
lement) zijn, die in 1950 werd ge
kozen.
De eerste drie zittingen waren ge
wijd aan de behandeling en aanvaar
ding van de begrotingen der Sovjet-
Unie voor resp. 1950, 1951 en 1952.
Indien besloten wordt op deze zit
ting ook de begroting te behandelen,
kan de bijeenkomst vier tot vijf dagen
duren.
CLEMENT GOTTWALD
stervend
Begrajems op Rode Plein nas hem noodlottig
LONDEN. Volgens een medisch
bulletin, dat vanochtend vroeg door
radio-Praag werd bekend gemaakt, is
de toestand van president Gottwald
van Tsjecho-Slowakije zeer ernstig.
In het door vier artsen onderteken
de communiqué wordt gezegd dat na
Minister Luns terug uit V.S.
SCHIPHOL. De Amerikaanse regering cn haar niet te onderschatten tijd
genote, de publieke opinie, hechten grote waarde aan een Europese Defensie-
gemeenschap, niet alleen op militaire overwegingen, inaar ook omdat er een
definitieve verzoening uit zou bljjkcn tussen Frankrijk en Duitsland. Voort
durende geschillen tussen die twee landen zouden haar teleurstellen, zo sprak de
minister van Buitenlandse Zaken, mr J. M. E. H. Luns, toen hq vermoeid maar
voldaan, op een nog in mist gehuld Schiphol uit de Constellation stapte, die
hem had teruggebracht van zjjn veertiendaags verblijf in de Ver. Staten.
Persoonlijk contact
met Eisenhower
Ik geloof te kunnen zeggen, ver
volgde minister Luns, dat in mijn be
sprekingen met president Eisenhower,
minister Dulles, diens plaatsvervanger
Bedell Smith en de heer Stassen,
directeur van de M.S.A., een basis van
vertrouwen is gelegd als bekrach
tiging van de eerste contacten, hier
onlangs door mijn Amerikaanse col
lega en de heer Stassen gelegd inzake
punten, die Nederland en Amerika
binden cn waarvoor zij in geallieerd
verband een oplossing zoeken. Een
persoonlijk contact is toch altijd te
verkiezen boven memoranda en de uit
wisseling van gedachten via de am
bassadeurs. De Noorse minister van
Buitenlandse Zaken heeft al dergelijke
besprekingen gevoerd en een missie
van de Franse en Belgische ministers
staat nu ook op het programma.
Wat president Eisenhower betreft,
vervolgde minister Luns, hij heeft een
zeer heldere kijk op Europese proble
men en maakte op mij een frisse, ener
gieke, opgewekte indruk. Hij toonde
een grote belangstelling voor Europa
en bleek geenszins de betekenis te on
derschatten van het zwaartepunt, dat
daarop wordt gelegd. Alle problemen,
die wij bespraken, werden diepgaand
behandeld. Ook minister Beyens werk
te Rome terzake van de economische
eenwording van Europa, waarover ik
inlichtingen vei-strekte, vond veel be
grip en lof.
Hebt u enig commentaar op de jong
ste vliegtuigincidenten?
Niet in het bijzonder. Zij verscher
pen de verstandhouding met. Rusland,
zoveel is duidelijk, besloot de minister.
Korea-vrijwilligers
DEN HAAG. De Waterman wordt,
onvoorziene omstandigheden voorbe
houden, morgenavond in de haven van
Rotterdam verwacht. Met de debar-
katie van de zich aan boord bevin
dende 136 officieren, onderofficieren en
manschappen van het Nederlands de
tachement Verenigde Naties zal niet
Zondagmorgen (zoals aan de familie
leden is medegedeeld), doch Maandag
16 Maart te 8 uur v.m. een aanvang
worden gemaakt.
H. M. DE KONINGIN HEEFT
VRIJDAGOCHTEND in Grave een
nieuw vaandel uitgereikt aan het
Regiment Zware Infanterie in de
Generaal de Rosskazeme. Dit regi
ment is het vroegere 7de Regiment
Infanterie. Het vaandel draagt de
opschriften „Quatre Bras en Water
loo 1815 en Citadel van Antwerpen
1832". H. M. de Koningin heeft
juist het vaandel uitgereikt. Naast
haar: vice-admiraal W. A. Rost van
Tonningen en achter II. M. de mi
nister van Oorlog, ir C. Staf. Op de
achtergrond burgemeester d'Ailly
van Amsterdam
DEN HAAG, In het Nationale Ram
penfonds is tot gisteravond 81 mil
lioen gulden binnengekomen. Eergis
teravond was bijna 80 millioen bijeen
gebracht.
Misbruik gemaakt
van de noodtoestand
BERGEN OP ZOOM. De politie heeft
mej. G. P. uit Oud-Vossemeer aange
houden. Dit meisje had zich gemeld
bij het evacuatie-bureau en door zich
als getroffene uit te geven, wist zij in
het bezit te komen van een grote hoe
veelheid kleding, bestemd voor per
sonen uit de noodgebïeden.
Een arbeidster, waarmee zij samen
in een fabriek werkte, wist blijkbaar
van haar praktijken. Zij maakte haar
uit voor dievegge, en omdat zij zich
daardoor beledigd achtte, deed zij aan
gifte bij de politie.
De collega werd gehoord en toen de
politie de aangeefster zelf nog eens aan
de tand voelde, viel zij door de mand.
Zij bleek een grote hoeveelheid textiel
in huis te hebben.
het consulteren van chirurgen een
borstpunctie is verricht en een bloed
transfusie gegeven. Niettegenstaande
deze maatregelen is de gezondheids
toestand nog ernstig. Volgens buiten
landse waarnemers in de Tsjechische
hoofdstad is de president stervende.
Dit was het vierde bulletin sinds
gisteravond. Gemeld werd dat de pre
sident sinds Donderdag lijdende is aan
een ernstige vorm van longontsteking
en pleuritis.
Het 56-jarige Tsjechoslo waakse staats
hoofd is Donderdag, na terugkeer uit
Moskou, waar hij de begrafenis van
maarschalk Stalin bijwoonde, ziek ge
worden. Zijn toestand verergerde gis
teren. De president lijdt ook aan borst
vliesontsteking.
De beste doktoren van Tsjecho-
Slowakije, zo verzekert het bulletin,
zijn aan Gottwald's ziekbed.
Gottwald is sedert 1948 president,
toen Edvard Benesj aftrad uit protest
tegen de schending der Grondwet door
de communisten en het vermoorden
van minister Jan Masaryk.
Radio Praag meldde hedenmorgen, dat
president Gottwald om kwart over
acht het bewustzijn heeft verloren.
Het einde moet niet ver meer zijn.
Boomstammen op de
spoorbaan
UTRECHT. Het doorgaande trein
verkeer tussen Arnhem en Utrecht is
sinds vanmorgen vijf uur gestremd.
Deze stremming is een gevolg van de
versperring van de spoorbaan even
buiten Arnhem door een aantal boom
stammen, die van een goederenwagon
zijn gegleden en dwars over de spoor
baan zijn komen te liggen. De spoor
wegen zullen enige tijd nodig hebben
om deze ongeveer twintig meter lange
stammen op te ruimen. Dit werk is
extra moeilijk doordat de spoorlijn *er
plaatse tussen naar boven lopende ta
luds ligt. De stammen moeten doorge
zaagd worden voor men ze kan ver
wijderen. In de loop van de morgen
hoopt men met het werk gereed te ko
men.
Tussen Arnhem en Wolfheze wordt
nu met bussen gereden.
DAT WORDT a.s. Dinsdag de zes
tigste Jaarbeurs in 'Utrecht. De
opening van een nieuwe hal aan
de Croeselaan, die de modernste
van West-Europa wordt genoemd,
zal een eigen accent leggen in de
openingsplechtigheid van deze
beurs. De ingebruikneming van het
nieuwe gebouw kan men nl. zien
als een bevestiging van het feit,
dat de Jaarbeurs een steeds grotere
betekenis heeft gekregen op tech
nisch gebied, of, zoals de nieuwe
Jaarbeurskrant schrijft, dat de
beurs een functie heeft gekregen
in de technische ontwikkelings
gang.
Zo is het in de ruim dertig jaren
van de opgang van het jaarbeurs
wezen dn ons land geweest. De
Jaarbeurs heeft handel, industrie,
techniek gestimuleerd. En omge
keerd heeft de handelsbeweging in
ons land de grote vlucht van de
Jaarbeurs mogelijk gemaakt.
Zestig jaarbeurzen, dat zijn
eigenlijk zestig mijlpalen in de op
gang van het economische leven in
ons land.
Toen de eerste beurs door H.M.
Koningin Wilhelmina werd ge
opend, waren er in onze nationale
industrie 1.028.155 personen werk
zaam; in 1950 waren dat er
1.641.892. een uitbreiding dus van
zestig procent. Dit zegt nog niet
alles. Immers door de mechanisatie
is ook de productie per man sterk
vergroot. En omdat tengevolge van
de sociale wijzigingen, die zich
hebben voltrokken, de koopkracht
van de arbeider is toegenomen, is
ook de behoefte gestegen en is er
differentiatie in de behoefte ge
komen. De productie moet aan
sterk gestegen eisen voldoen. Dit
alles weerspiegelt zich in de ont
wikkeling van het jaarbeurswezen,
waarvan de meest simpele, maar
duidelijkste illustratie is de opper
vlakte-vergroting van de gebou
wen: 7000 vierkante meter in 1917
tot 50.000 vierkante meter in 1953.
Anderhalve maand na de ramp,
die ons land heeft getroffen, zal
deze zestigste beurs tenslotte het
buitenland het bewijs leveren, dat
onze industriële capaciteit onaange
tast is gebleven.
Russen schoten
Viking1
op
LONDEN. Een woordvoerder van
de British European Airways heeft
verklaard, dat door Sovjet-vliegtuigen
waarschuwingsschoten met lïchtkogcls
gelost werden op een Viking van de
maatschappij, die op weg was van
München naar Berlijn. De woordvoer
der zeide, dat de Viking zich in de
corridor bevond, doch dat het toestel
aan de grens vloog. De Sovjet-vlieg
tuigen hebben de Viking waarschijn
lijk meer naar het midden van de
corridor willen jagen. Het toestel is
gewoon in Berlijn geland. Er waren
acht passagiers en vier bemannings
leden aan boord.
Een woordvoerder van het Britse
Hoge Commissariaat heeft verklaard,
dat het vast staat, dat de Viking buiten
de corridor heeft gevlogen.
Dc Britse functionaris bij het vei
ligheidscentrum in Berlijn heeft niet
temin onmiddellijk bij zijn Sovjetrus-
sische college geprotesteerd.
ZONNIG WEER
DE VOORUITZICHTEN voor Zondag
zijn niet ongunstig. Drogere lucht
uit Duitsland en Polen stroomt
langzaam naar ons land. In verband
daarmede kunnen morgen flinke op
klaringen verwacht worden. De aan
gevoerde lucht is evenwel iets kou
der en in de komende nacht moet
dan ook op zware nachtvorst ge-
Het weer in Europa
WeerrapportCD vat) hedenmorgen 1 m'
Steden Weer Wind Max. temp
m. s. en neers)
(mm)
Stockh. zw. bew. w 4 2 0
Kopenh. geh. bew. zzw 4 10
Londen motregen o 2 3 0
Amsterdam mist no 4 2 0
Brussel geh. bew. ono 4 3 0
Parijs licht bew. n 6 1-
Bordeaux onbew. nno 5 2-
Nice zw. bew. nnw 3 6 0
Warschau nevel nnw 2 -9 0.3
Berlijn onbew. o 4-4 0.1
Frankfort onbew. nno 6 2 0
München half bew. ozo 5-3 1
Zürich sneeuw no 7 l 0.1
Wenen mist windstil -16 S
rekend worden met temperaturen
van 2 "tot 4 graden onder nul,
plaatselijk wellicht nog iets lager.
ALS GEVOLG van deze sterke af
koeling zal er zich hier en daar
mist vormen, die in de ochtend ech
ter weer oplost, waarna het weer
overwegend zonnig zal zijn.
- Verwachting
Tot Zondag
avond:
KOUDE NACHT
Koude nacht met zware nachtvorst.
In de ochtend hier en daar mist.
Daarna overwegend zonnig weer
met in de middag normale tempe
raturen voor de tijd van het jaar.
Zwakke tot matige wind, draaiend
naar Zuidelijke richtingen.
15 MAART
Zon op 6.55, onder 18.44.
Maan op 6.36, onder 19.15
16 MAART
Zon op 6.53, onder 18.46.
Maan op 6.51, onder 20.46.
