Onder vreemde, maar vriendelijke daken
Gunstige weersomstandigheden
onmisbaar voor succes
Regiment zware infanterie Chassé
kreeg nieuw vaandel
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN ZATERDAG 14 MAART 1953
STRIJD OM DE MOUNT EVEREST III
Tegen alle andere verdedigingsmiddelen van de
berg kan men zich wapenen
door kolonel Hunt
(leider van de Britse
expeditie 1953)
TpVENALS de Zwitsers het vorig
jaar is ook de Britse expeditie
gedwongen de Mount Everest van
het Zuiden te benaderen. Voor de
oorlog vielen de Britse expedities
de berg steeds van de Noordkant
aan, maar Tibet wordt nu door de
communisten beheerst en er isj
geen andere mogelijkheid de
Everest te bereiken dan door
Nepal. Deze benaderingsweg werd
door Eric Shipton na de Britse
verkenningsexpeditie van 1951
aangeduid en ook door de Zwit
sers in 1952 gebruikt.
De drie grote bergen de Everest, de
Nuptse en de Lhotse omsluiten een
qsmeer, waarvan het diepste punt op
meer dan 7000 meter hoogte ligt. Dit is
de zogenaamde Westelijke Cwm, het
voornaamste punt van de Zuidelijke
route. Tamelijk beschut tegen Noorder-
stormen is het hoogste gedeelte de na
tuurlijke basis voor de uiteindelijke ope
raties op de berg. De toegang wordt
echter verdedigd door een formidabele
ijswaterval, een rivier van jjs, die over
de laagste rand van de Cwrft 1400 m
lager in de Khumbugletscher uitmondt.
De uitgang levert een ander, maar niet
minder moeilijk probleem op. Een grote
barrière van sneeuw en ijs klimt hier
steil ongeveer 1000 meter, omhoog naar
de Zuïdpas tussen de Lhotse en Everest.
De schoenen die de leden van de Brit
se expeditie zullen gebruiken. De
twee links zijn speciaal voor het laat
ste deel van de tocht gemaakt.
Van dit hoge zadel (ruim 8500 meter)
uit gaat de Zuidoostelijke graad om
hoog, naar een kleine top, die bekend
staat als de Zuidelijke Piek van de Eve
rest. Hier verandert het terrein van
karakter. Het laatste deel van de graad
verbindt de Piek met de hoogste top zelf.
De horizontale afstand is niet meer dan
400 meter, en de verticale ongeveer een
derde daarvan. Men kent het stuk echter
alleen van luchtfoto's. Het schijnt een
tamelijk smalle graad van sneeuw of ijs
overhangend naar het Oosten. Het hoog
ste punt is waarschijnlijk de top van een
enorme kegel, die ruim 8 meter boven
de Oostelijke afgrond uitsteekt.
jyjEN kan de route dus in drie stuk
ken verdelen. De Khumbu ijs-
waterval, de helling van de Lhotse en
de Zuidoostelijke graad, die naar de
top leidt. De moeilijkheden van ieder
deel lopen nogal uiteen. Het zal op de
ijswaterval lastig zijn, de route te
vinden door het netwerk van door
elkaar gevallen ijstorens en over
gletscherspleten, waarvan vele diep
en breed zullen zijn. Nog afgezien van
de technische problemen is er het
gevaar inhaerent aan een ijswaterval
in de Himalaya, die immers veel meer
beweegt dan een in de A Ipen.
De structuur van de oppervlakte ver
andert constant en snel, terwijl de onder
ste laag naar beneden glijdt. Grote stuk
ken ijs, die op het ene moment nog in
een precair evenwicht zjjn, komen het
volgende moment zonder waarschuwing
naar beneden. Aangezien de ijsval ech
ter de belangrijke Cwm afsluit is het
onvermijdelijk, dat dit verraderlijk deel
van de route gedurende een vrije lange
periode als aanvoerweg voor onze voor
raden zal worden gebruikt. De hellings-
hoek echter stelt de geacclimaticeerde
bergbeklimmer in staat met alpine snel
heid langs de gevaarlijke punten te gaan.
Het is bovendien bemoedigend, te weten
dat zowel Shipton als de Zwitsers de ijs
val hebben overmeesterd.
De helling van de Lhotse levert twee
soorten problemen op: zij zal waar
schijnlijk zijn bedekt met gevaarlijke
sneeuwmassa's en zij is steeds steil en
vermoedelijk ten dele met ijs bedekt.
Het hakken van treden zal bijzonder
bemoeilijkt worden door de grote hoog
te. Het inrichten van een kamp halver
wege voor de mensen, die de voorraden
naar boven zullen brengen voor het be
langrijke kamp op de Zuidpas, zal ab-
soluit nodig zijn. Dit zal waarschijnlijk
betekenen, dat een grote omweg moet
worden gemaakt naar rechts omdat al
leen daar de hellingen voldoende gebro
ken zjjn om plaats te bieden voor een
tent. Er zal dan weer een lange traverse
moeten worden gemaakt naar links om
de pas te bereiken en een dergelijke tra
verse dwars over een steile helling zal
niet gerechtvaardigd zijn, als de conditie
van de sneeuw niet „safe" is.
UET is nauwelijks overdreven, te
zeggen, dat afgezien van het
weer de sleutel voor de bestijging
ligt in het oprichten van een goed
kamp op de Zuidpas en dus in het
juiste gebruik van de Lhotsehel'ling
daarvoor. Het schijnt, dat de Zwit
serse poging juist op dit punt schip
breuk heeft geleden.
Wat betreft de graad is het zeker, dat
er geen beklimmingsmoeilijkheden zul
len zijn tot de Zuidelijke piek. Juist het
feit, dat zij is blootgesteld aan de wind
maakt, dat de sneeuw op de graad erg
hard is. Maar, zoals de Zwitsers in No
vember hebben ondervonden, is het on
mogelijk, haar te beklimmen wanneer
de wind met volle intensiteit blaast. Hoe
wel de hellingshoek voorbij de piek nog
kleiner wordt maken de rotspunten en
de nauwheid van het pad de uiterste
concentratie en zorg noodzakelijk. Het
is mogelijk, dat er enkele korte, zeer
steile hellingen zullen blijken te zijn,
waar wellicht omheen getrokken zal
moeten worden, maar dat kan alleen ter
plaatse worden beoordeeld. Zeker is,
dat de uiteindelijke klim naar de top
een heldere geconcentreerde geest en
een reserve aan kracht vergt, toereikend
niet alleen voor de tocht naar boven,
maar ook voor de afdaling. Wij hopen,
dat ons nieuwe lichtgewicht zuurstof
apparaat ons hierbij zal helpen, maar
hoe uitstekend ons materiaal ook mocht
blijken te zijn, uiteindelijk hangt ons
succes af van een factor, die wij niet
kunnen beheersen: het weer.
CopyrightHandelsbladTimes)
(Nadruk verboden)
Kapitein Singapore-dok
verdronken
De kapitein van de sleepboten Zwarte
Zee en Thames, die begin van deze week
met het grote Singapore-dok op sleep
touw van Singapore naar Engeland zijn
vertrokken, werden Donderdagnacht op
geschrikt door een sein van het dok af,
dat er iemand was gevallen. Dit bleek
hun collega te zijn, de gezagvoerder van
het dok H. Weltevreden uit Maassluis.
Reeds waren van het dok af boeien in
zee geworpen op de plaats, waar men
dacht dat de drenkeling zich moest be
vinden. De twee sleepboten stopten en
er werd een sloep overboord gezet om
te trachten de man te vinden. Men heeft
echter tot het aanbreken van de dag ge
zocht zonder dat dit resultaat opleverde.
Aannemende dat kapitein Weltevreden
is omgekomen, heeft men inmiddels de
reis voortgezet.
Het onherbergzame Rimalaya-massief
met links op de voorgrond, de Zuid-
pas, het zadel tussen de Mount
Everest en de Lhotse, waarvan de
top even rechts van het midden bij
de onderrand van de foto nog juist
zichtbaar is. De Oostelijke helling van
de Everest (links) is geheel met
sneeuw en ijs bedekt.
Runderhorzel veroorzaakt
jaarlijks meer dan tien
millioen schade
In de nota naar aanleiding van het
verslag van de Tweede Kamer over het
ontwerp van wet houdende voorschriften
ter bestrijding van de Runderhorzel,
wordt van de zijde van de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning opgemerkt, dat het aantal gevallen
van aantasting door de ruinderhorzel.
dank zij de intensieve bestrijding, de
laatste jaren zeer sterk is verminderd.
Over het gehele land genomen is het
percentage der aangetaste runderen, dat
omstreeks 1945 naar schatting op 45 a
50 pet van het totaal kon worden ge
steld, thans tot plus minus 15 pet terug
gelopen. De schade, door de runderhor
zel aan onze nationale economie toege
bracht, blijft niettemin aanzienlijk en
wordt door verminderde productie aan
melk, vlees en vet gesteld op ongeveer
10,500.000 per jaar. De schade, veroor
zaakt door waardedaling van de huiden
ten gevolge van beschadiging, wordt ge
raamd op ongeveer 375.000 per jaar.
(Ingez. med.-advertentie)
H.M. DE KONINGIN TE GRAVE
(Van onze correspondent)
Nijmegen^ 14 Maart.
Gistermorgen heeft h.m. de
Koningin op de binnenplaats van
de Generaal de Bonskazerne te
Grave het nieuwe vaandel van het Regi
ment Zware Infanterie Chassé overhan
digd aan de commandant van het regi
ment luitenant-kolonel J. Hofs.
In een korte toespraak zeide de
Koningin, dat het oude vaandel nooit
door een vqand werd veroverd. Het is
waarlijk een symbool van de onoverwin
nelijke geest, die blijft, ook al kunnen
doelstellingen veranderen met de tijd
geest der generaties. De Koningin her
innerde er aan, dat het regiment nog
laatstelijk ons grondgebied beschermd
heeft tegen onze grote vijand, het water.
In het gevolg van de Koningin be
vonden zich Haar dame du palais,
mevrouw W. e. Repelaer van Drlel, de
chef van het Militaire Huls, vice-admi-
raal N. A. Rost van Tonningen, en de
adjudant, majoor J. J. L. baron van
Lynden. Verder warer. tegenwoordig ta!
van burgerlijke en militaire autoritei
ten: de minister van Oorlog Ir. C. Staf,
de burgemeester van Amsterdam mr
Arn. d'Allly, de Commissaris der Konin
gin in Noord-Brabant prof. dr J. e. de
Quay, de burgemeester van Grave, de
heer L. A. A. Raymakers, tal van bur
gemeesters uit omliggende gemeenten,
de bevelhebber van de 7 December divi
sie generaal-majoor C. D. Toet, de
Nederlandse territoriale bevelhebber lt.-
generaal D. C. Buurman van Vreeden
en vele dames.
Tot besluit van de plechtigheid volgden
een défilé en parade, waaraan 600 man
troepen te voet en 400 man gemotori
seerd alsmede de Kon. Militaire Kapel
o.l.v. kapitein Rocus van Yperen en de
Drumband van het Regiment Zware
Infanterie Chassé deelnamen. Tot slot
bezoöht H.M. de juist gereed gekomen
Officiersmess.
Het Regiment Zware Infanterie
Chassé zet de traditie voort van het
vroegere 7e Reg. Infanterie en voert
dus ook het vaandel van dit regiment.
Het eerste vaandel werd in 1820 aan
het 7e regiment Infanterie uitgereikt
maar sedert 1893 berust het in het
Rijksmuseum te Amsterdam. Op
21 September 1893 overhandigde Konin
gin Wilhelmina aan de Regimentscom
mandant te 's-Gravenhage een nieuw
vaandel, dat in 1950 overging naar het
Regiment Zware Infanterie Chassé.
Tijdens de oorlog is het vaandel verbor
gen en heeft daarvan zeer geleden.
Het draagt de opschriften ..Quatre
Bras en Waterloo 1815" en „Citadel van
Antwerpen 1832", plaatsen waar het
Regiment zich bijzonder heeft onder
scheiden. Ook is de Citadelmedaille van
generaal Chassé, persoon-lijk, aan het
vaandel gehecht. Deze medaille werd
destijds uitgereikt aan alle deelnemers
aan de verdediging van de Citadel van
Antwerpen.
Drie Korea-vrijwilligers
gedeserteerd
Vier militairen, die een vrjjwillig
dienstverband hadden aangegaan met
het „Nederlands Detachement Verenigde
Naties", zijn tijdens de afgelopen weken
van hun onderdeel weggelopen. Een van
hen is bij de grens gegrepen. Men neemt
aan, dat de drie vluchtelingen hebben
getekend voor het Franse vreemdelin
genlegioen. De vluchtelingen worden als
deserteurs beschouwd.
Bijzondere leerstoel te Leiden
Het Leicis universiteit-sfonds 'is be
voegd verklaard tot het stichten van een
bijzondere leerstoel -in de floristiek en
plantengeografie van de Indische archi
pel en omgeving.
Heden begint te Parijs een voorberei
dende conferentie voor een landbouwge-
meenschap van het „kleine Europa".
Minister Kernkamp niet
van standpunt
veranderd
Andere oplossing voor de
H'esf gezocht
In de Memorie van Antwoord op de
begroting van Uniezaken geeft minister
Kernkamp antwoord op een aantal van
de zijde der Eerste Kamer gestelde vra
gen. De eerste vraag luidde: „Of het
cabinet aanvankelijk het standpunt van
de minister van Overzeese Rijksdelen
had gedeeld en er pas later reserves
waren gemaakt." De minister neemt
aan, dat bedoeld is of het kabinet ac-
coord is gegaan met het standpunt van
de minister na ontvangst van het New
Yorkse memorandum. Aldus opgevat
kan het eerste deel van de vraag beves
tigend worden beantwoord. Ten aanzien
van dit memorandum heeft het kabinet
geen reserves gemaakt.
De tweede vraag luidde of die ge
maakte reserves betrekking hadden op
quaesties van interpretatie dan wel op
gerezen misverstanden. Zoals opge
merkt, zijn aanvankelijk geen reserves
gemaakt. Dit is wel geschiedt in een
Tater stadium ten aanzien van de inter
pretatie van de vijf punten, zoals reeds
in de Tweede Kamer is medegedeeld
door de minister-president.
De derde vraag, of de minister later
van standpunt was veranderd of dat het
kabinet hem eigenlijk had gedesa-.
voueerd, gaat uit van twee veronder
stellingen, welke beide niet juist zijn. De
minister is niet van standpunt veran
derd noch ook heeft het kabinet hem
gedesavoueerd.
De minister en het kabinet zijn nog
van mening, dat de in New York aan
gegeven weg de meest gewenste oplos
sing biedt, terwijl de minister nog steeds
van opvatting is, dat de in Suriname
gegeven interpretatie op aanvaardbare
wijze aan de Surinaamse wensen tege
moet komt. Nu èn door de Nederlandse
Antillen èn naar is te venoachten door
de meerderheid van de Staten-Generaal
deze interpretatie niet zal worden aan
vaard, dient te worden overwogen of
langs andere weg overeenstemming kan
worden bereikt.
De regering is zich er van bewust,
dat dit niet gemakkelijk zal zijn. Een
openbaar debat over de richting waar
in deze oplossing zal moeten worden ge
vonden, acht zij in dit stadium inoppor
tuun.
De vraag of met het State Depart
ment „voeling" is of wordt gehouden,
wordt ontkennend beantwoord. De rege
ring is voorts niet voornemens zich ont-
jnkelijk te tonen voor inmenging van
de zijde der Verenigde Naties. Zij denkt
er niet aan verder te gaan dan valt te
rijmen met de verplichtingen op grond
van het handvest aanvaard.
(Ingez. med.-advertentie)
Een plaag voor dc predikant en *oo«
wie naar hem luisteren. Dat boestco
is niet nodig als U tijdig een doosje
Potter's Lini? koopt. Een prima middel
tegen hoest en keelpijn. Voorkomt be
smetting. Bij alle apotb.
50 ct. per doosje.
POTTER S LINIA
IMP. PA. H. TEN MERKEL
Cjeëvacueerden zijn JcinUciar voor lutj}, maar voor velen baart Je toebonist
In Breda klachten over verstrekte kleding; in
kamp wordt gemis aan huiselijk
leven sterk gevoeld
(Van een onzer verslaggevers)
HOE leeft de evacué? Hoe schikt hij zich, zes weken na de ramp, die
hem uit zijn huis verjoeg, die hem dierbare verwanten ontnam, vaak
vrijwel al zijn aards bezit vernietigde, in zijn lot? Baart de toekomst hem
vrees? Is het waar, dat, ondanks de grote overvloed van kleding, er toch
nogal wat klachten zijn over de verstrekking van kleding?
Wij hebben met een aantal evacué's gesprekken gevoerd, ongedwongen
en openhartig. Wij hebben hen in hun tijdelijk thuis opgezocht en zij
hebben ons hun bezwaren, maar ook hun lof, hun zorgen, maar ook hun
hoop geopenbaard. Hun zorgen golden veelal de toekomst. Na de vreugde
behouden te zijn gebleven is het moment aangebroken, waarop men zich
^fvraagt, wat nu?
Allereerst waren wij in Breda, dat thans nog omstreeks 4000 evacué s
telt, al keren er geregeld terug, vooral die uit West- en Noordwest-Brabant.
Donderdag na de ramp waren er in Breda 11 a 12.000 mensen uit de nood-
gebieden. Velen hunner waren in massa-verblijven ondergebracht. Er ver
dwenen er echter vrij spoedig velen: inannep, die voor arbeid werden op
geroepen, geëvacueerde», die konden terugkeren, anderen, die naar iami-
lic elders gingen. Thans zijn er in Breda geen massa-verblijven meer. Wel
zijn die o.a. nog te Rijen, waar Zeeuwen zijn ondergebracht, en te Bnar-
schot ten Zuidoosten van Tilburg, waar een massa-kwartier is voor Bra
bantse grote gezinnen.
Over het algemeen droegen de gesprekken met geëvacueerde» in Breda
geen pessimistisch karakter. Wel kregen wij de indruk, dat wat de ver
strekking van kleding betreft, men in Breda toch niet over een goede
keus beschikte. Kennelijk speelt de geografische verdeling van de be
schikbare kleding een rol, want in Eindhoven toonde men zich over de
uitgereikte kleding nogal tevreden. Hieronder laten wij een resumé volgen
van de gesprekken, in Breda gevoerd, in zeer uiteenlopende wijken van
de stad, met willekeurig gekozen geëvacueerdpn. De letters zijn uitsluitend
ter onderscheiding gebezigd zij dragen geen enkel verhand met de
werkelijke namen der betrokkenen.
A: arbeidersgezin uit OudeTonge.
Verloor achttien van zijn naaste ver
wanten Evacueerde per schip via Din-
telsas. Goed onthaal door Rode Kruis
Over Den Bosch naar zwager In Breda.
Het kost moeite om aan de nodige kin
derbedden te komen Nog niet geheel
geslaagd. Goed costuum en nieuwe over
all gehad, er waren veel dassen, maar de
rest van de kleding viel erg tegen. Kin
deren gaan naar openbare school en
schikken zich gemakkelijk ln de nieuwe
toestand. Vrouw is nog nerveus en zou
nog niet terug durven, na de verschrik-
(kingen van de 1ste Februari. Man moest
vijf gulden aan bus besteden in de eerste
week om formulieren, kleding enz. in
orde te brengen. Predikant bezoekt het
gezin geregeld.
Binwoner van Z l e r i k z e e Moest na
een week evacueren. Werd netjes via
Amerongen gebracht naar familie
Breda. Kinderen reisden afzonderlijk en
werden, als waren het pakketjes, door
het Rode Kruis aan het adres afgeleverd
Man zoekt nu naar werk. omdat niets
doen hem te moeilijk valt. Men poogt
iets voor hem te vinden. Men mocht
maar één verschoning meenemen uit
Zierikzee en moet nu in oude plunje
blijven lopen, omdat men geen Zondagse
kleding heeft Kinderen zijn in nieuwe
omgeving gewend.
C: bewoonster van Krabbendijke
Vertoeft thans ln een zeer goed milieu
te Breda. Man werkt in Krabbendijke
Kinderen gaan naar protestantse school
ln Breda. Ontvangst in opvangcentrum
Concordia was uitstekend. Aanvankelijk
wei m angst gezeten, omdat de moeder
gescheiden was van éénjarig dochtertje,
dat een nichtje onder haar hoede had
jenomen. Vrouw acht zich gelukkig
huisvrouwelijke bijstand ln het Bredase
gezin te kunnen verlenen. Geen gebrek
aan kleding.
landbouwer uit N 1 e u w-V o s s e-
er: reist van Breda,»waar hij b\i
ouders vertoeft, geregeld naar Nieuw-
Vo.ssemeer. Kinderen zijn bij de groot
ouders. De vrouw bij haar moeder, even-
in Breda.
middenstander uit N 1 e u w Voa-
emeer. Raakte alles kwijt. Is onder -
ebraeht bij zakenrelatie. Is goed ge
holpen met ondergoed en dekens; helpt
in de hulshouding en knutselt wat. Vol
wassen dochter werd ln Oud-Vossemeer
door vakgenoten aan een nieuwe zaak
geholpen.
D: Visser uit Mo e r dij k. Veel kwjjt
jeraakt. Ook het opgeslagen vistuig.
Vraag: „Hoe kan ik straks weer begin
nen? Krijg ik het tijdig vereoed?" Echt
paar woont nu bq zuster. „Kan nog niet
zeggen, dat Uk zoveel heb gekregen oud
ondergoed, nieuwe handdoek; mqn man
kreeg een oud pak en een paar oude
dekens", aldus de vrouw.
De moec! zakt
E. Fruitteler en veehouder uit Oos-
t e r 1 a n d. Bjj dezelfde mensen
geëvacueerd, waar hij ook In 1944
noodgedwongen moest verblijven
„We zijn er wel erg ongelukkig mee.
Dit jaar zou ik van mijn fruitkwekerij
oogsten en nu is alles weer weg, net als
ln 1945. Ik heb nu niets meer om te In
vesteren. Je komt op een leeftijd, dat je
de moed laat zakken". Het echtpaar
heeft zich uit eigen beurs een nieuwe
kachel en wat meubelen aangeschaft;
die heeft men in de toekomst toch nodig.'
Kleren? „Goed en minder goed. Je
mocht terugkeren om later nog eens uit
te zoeken". Achttienjarige zoon werd
door vader bij bierbottel ar q om niets aan
het werk gezet, op conditie dat hij er
auto leerde rijden, zodat hij zich straks
op het eiland verdienstelijk kan maken
bij het herstelwerk. Echtpaar krijgt de
Zierikzeese Nieuwsbode weer Men bljjft
zo op de hoogte." En de post? „Er is
niks actiever".
F: Mosselvisser uit Bruinisse.
Heeft eveneens evacuatie-ervaring uit de
oorlog. Is nu bezig geweest een perceel
tje grond te krijgen in de Waddenzee,
maar het was aan dovemansoren vragen
Hoopt nu op een betrekking bij herstel
werkzaamheden. Heeft persoonlijk niet
te klagen. Alleen: ..Weet u of er kans
ts op zo'n betrekking? Ik ben er na de
oorlog ook jaren bij geweest. Maar
behalve die zorg om de toekomst, ts hii
tevreden. Het bevalt zijn vrouw en kin
deren hier goed. ook al Is „elk liever
thuis". Zijn vader is ln het aangrenzende
huis ondergebracht en past zich goed
aan. Kinderen naar de Nutsschool. Echt
paar gaat des Zondags naar Hervormde
Kerk.
G: Fruitteler uit Nieuwerkerk
Aanplant was. na de inundatie ln de
oorlogsjaren, zeven jaar oud Nu weer
weg. „We zjjn bij vreemden; de mensen
zijn goed voor ons. Dit alles is niet zo
erg. maar wat moet er van ons bedrijf
terecht komen? We zijn mensen on leef
tijd".
HMiddenstandsgezin uit Oude
T o n g e Kostbare winkel Inventaris
zwaar beschadigd. „Zeer prettig gehuis
vest bq ons tevoren onbekend gezin,
waarvan we ook de bedden gebruiken".
Vrouw kookt zelf. Man met oudste
dochter komt Zaterdag en Zondag thuis,
omdat ze door de week in Oude Tonge
werken. Over kleren was weinig goeds
te zeggen; men had er gelukkig geen
gebruik van behoeven te maken. Een
kind is heel prettig op nabije school
r k.. ofschoon het gezin protestants Is i
twee meisjes op naaicursus voor evacué's
georganiseerd. „De medewerking is
reusachtig".
I: Middenstandsgezin uit Z i e r i k-
z e e. Eerst naderhand geëvacueerd. Is
hier bij familie. „Evacueren is niet pret
tig. maar de ontvangst en de behande
ling zijn buitengewoon geweest. Alle
lof! Een berg speelgoed voor de kinde
ren. Als je uit je zaak moetdat is
een hard gelag. Maar het evacueren is
toch anders dan in 1944, toen aan alles
gebrek was." Lof ook voor ambtenaren,
die hielpen. Ontivangt voor gezin met
drie kinderen f 63 evacuatiesteun
(waarvan kostgeld wordt betaald) en
twaalf gulden zakgeld.
Hoe lang nog
O O
f-JET kinderkamp van de Rotterdamse
Bond voor Lichamelijke Opvoeding
in de bossen van Gilze-Rijen is op
grote aantallen bezoekersingesteld:
ruime barakken, groot aantal kranen,
groot aantal toiletten. Een leiding,
die dc organisatie van zulk een kamp
gewend is. Veel materiële hulp uit
België (Herstal)kleding, zowel als
levensmiddelen. Kamp biedt, zo op
het oog, een fleurige aanblik, met
vrouwen in Zeeuws costuum, die de
was doen, met kleertjes, icapperend
aan de lijnen in het dennenbos ge
spannen. ..Maar het zijn ballingen"
zegt de kapelaan. En wij vervolgen
onze reeks gesprekken, die zich in
hoofdzaak bezighouden met het, niet
zeer geit aar deer de, kampleven.
J: jonge vrouw van landbouwer in
W aarde. Gezin moest met bootje van
zolder worden gered Man werkt nu aan
dijk De drie jeugdige kinderen zijn hier;
het jongste meiske. bijna drie jaar.
heeft na die bange uren lange tijd niet
kunnen lachen. Nu gaat het weer beter
„Soms verlang je hier wel eens naar
wat huiselijkheid. Als mijn man Zater
dag komt gaan we. om samen ongehin
derd te praten, maar met de kinderen
ln het bos wandelen Er ls hier gelukkig
véél bos. Maar hoe lang zal het nog
zorgen
Mijn huis staat nog altjjd in het
duren
water.
K: landarbeider uit Krabbend jj-
ke Is op leeftqd. Huis niet in het water:
„Zo we weggingen, zo vinden we het
terug." Kleding ging wel, niet veel
nodig. Geregeld komt er een predikant.
Is tevreden.
L: bejaarde vrouw uit Krabben
dijke. „In de slaapzaal zjjn de hele
jonge kinderen en de vrouwen samen Ik
kan 's nachts niet slapen van de kinde
ren. Het Is hier prima, maar 't is een
kamp. Zigeunersleven. Je moet onder
elkaar maar gezelligheid zoeken. Het is
niet prettig om je bq elkaar uit te kleden
en bij elkaar te wassen. Dat moet je
gewend zqn."
Mbewoonster van O o s t d ij k Zuid-
Beveland i Kampleven is iets geheel
nieuws. „Als de bus voor komt gaat de
vlag op dak". De kleding: je bent er mee
geholpen.
Nbewoonster van G a w e g e, bij
Krabben djjike. „Elke dag Ls hier eender.
De Zondag is geen Zondag; een uurtje
preek, dat is alles. Je lijdt hier een echt
soldatenleven".
O: bewoonster van Krabbend ij ke.
Heeft zeven kinderen. „Ben liever thuis;
in het kamp kan ik niet wennen. Ik
slaap slecht. Weet u of het waar ls. dat
Srattc^ in de leegstaande huizen de
eren opeten?"
P: bewoonster van G a w e g e. Vijf
zieke kinderen, ze hebben de mazelen
gehad. Man werkt ginder weer bij de
boer. „Het enige wat je in het kamp
hebt ls het stukje vloer onder je bed en
als je gaat schrobben moet jc je spulle
tjes maar op bed zetten".
Q. bewoonster van O o s t d ij k, die
door het water moest vluchten, de kin
deren blootsvoets en in nachtgewaad,
Was in kamp te Ossendrecht, toen in
Eindhoven, waar het grote gezin drie
weken lang op verschillende adressen
was ondergebracht, Nu zijn allen hier in
het kamp, maar in Eindhoven was het
veel prettiger. Dc kinderen tieren hier
niet. 't Gaat te lang duren.
Actief Rode Kruis
IIEEL anderszijn de ervaringen in
Eindhoven, waar ongeveer 1800
geëvacueerden Zaterdag 7 Februari
arriveerden, toen het kamp te Ossen-
drecht ontruimd moest worden voor
de komst van militairen. Menigeen
zag aanvankelijk tegen de verande
ring op, men was na de angst van de
dagen van de ramp blij sano e salvo
in Ossendrecht te vertoeven. Maar
op de duur bljjkt het kampleven toch
wel zeer bezwaarlijk.
In Eindhoven zijn nu nog circa 1100
geëvacueerden. Men is er vol lof over
het Rode Kruis, dat biivoorbeeld aan
stonds een lijst aanlegde van degenen,
die hun gebit of hun bril op het nacht
kastje in het overstromingsgebied had
den laten liggen. Dat alle kinderen met
geschenkdoosjes verraste. Voor de
jongens zaten daar o.a. twee autootjes,
een vliegtuigje en een stukje zeep in.
De grote meisjes kregen een tas met
een stuk boerenbont er in om een schortje
van te maken. De grote jongens ont
vingen een ballpoint, een zakdoek en een
reep chocolade. Voor de dames had men
een breitas met vier knotten wol en vier
pennen, voor de heren rookgerei. Voor
de babies zijn er geregeld sinaasappelen.
Er wordt ook voor ontspanning gezorgd.
En men vergeet niet. dat er nog zeven
tig Zeeuwen heel in Budel zqn geëvacu
eerd.
Wij laten hier de samenvatting volgen
van een aantal gesprekken met evacué's
bij Eindhovense gezinnen ondergebracht
zeer vaak in gezinnen, waarvan de
sociale status vrij ver ligt boven die van
de betrokkenen. Het is ons echter niet
gebleken, dat dit tot moeilijkheden s
leiding gaf.
In Eindhoven konden geëvacueerden
aanvankelijk gratis gebruik maken van
de bus. kappers verstrekten gratis bon-
in voor scheren etc.
Rarbeider uit Stavenisse; ver
loor vrouw en twee kinderen; is in Eind
hoven met jong zoontje. Kreeg gehoor
apparaat. dat hij vroegre niet bezat.
,.Ik heb het hier goed naar mqn zin,
een best adres." Kleren... ja, wel goed.
Maar een man heeft geen verstand van
kleren. „Van mijn liuLs is niets meer
over. De regenbak is 500 meter wegge
spoeld. Zal Ik mijn spaargeld nog ver
goed krijgen Ik heb niets meer
Voor de reis naar de begrafenissen van
mijn zoon en van mijn vrouw heb ik geld
móeten lenen".
S; echtpaar op leeftijd uit K o r t g e-
ne: tevreden bij zoon. „Goed getroffen,
een groot voorrecht boven anderen"
Vrouw verlangt erg naar eigen dorp.
man zegt zich gemakkelijk te schikken
in verblqf in Eindhoven.
T: arbeidersgezin uit Stavenli
Man werkt aan de dijk. twee jongens
elders in dezelfde straat ondergebracht.
De moeder ls tevreden over de kinder
kleding, maar zij is minder te spreken
over die van zware mensen en over de
mannenkleding. Zij roemt de uitdeling
van sinaasappelen en de giftpakketjes
van het Rode Kruis. Aanvankelijk werd
zij 's nachts telkens wakker: dan meen
de zij het loeien van het water te horen
en het hulpgeroep van de mensen. Dat
gaat nu beter.
Uvrouw uit R 111 a nd-B a t h; man
werkt ginder. Zq is hier alleen. Zij
zeer verheugd dat zij, door op de kil
deren te passen, haar gastvrouw een
dienst terug kan bewijzen. Zeer tevreden
over alle hulp: de verstrekte kleding, de
knotjes wol En je kreeg het met een
vriendelijk gezicht dat ls ook al heel
wat waard Ze heeft om een bijbel
vraagd en er ls er een gekomen: splin
ternieuw! Ze is echter nog zeer nerveus
door alle gebeurtenissen.
Vjonge vrouw uit N1 e u
Tonge, Door het water heenlopend
kon ze zich met de baby van amper vnf
maanden redden. Baby liep bronchitis
op. Op de draagbaar van een helicoptère
naar Sommelsdijk gebracht. Op eigen
verzoek naar Eindhoven geëvacueerd,
waar haar man beroepsmilitair is. Veel
van haar naaste familieleden te Oude
Tonge zijn omgekomen. Alles wat zij be
zat is, op een zolder, gespaard gebleven.
Zq hoopt nu op een eigen" huisje in Eind
hoven. Zij heeft het goed bq de mensen,
waar zij is ondergebracht. Haar man
komt elke avond thuis. Kleren? Gaat
wel.
I: boerin uit Gawege: is vol lof
over de ontvangst, die haar met haar
kinderen ten deel viel. De kinderen gaan,
met een busje, naar de school voor kin
deren van evacué's. Haar man werkt in
Krabbendqk. Zq maakt zich zorg over de
toestand van de koeien, die bij anderen
terecht zqn gekomen en het nu niet zó
goed kunnen hebben, als wanneer zij er
zelf voor kon zorgen.
Naar Canada
X, groot gezin uit R i 11 a n d-B a t h.
Tien in het geheel. „We gaan er
niet meer heen. We gaan nu met
spoed naar Canada. Vader was er al
jaren mee bezig. Nu kan het ineens.
Zondagavond is er hier afscheidsfeest.
Vader, moeder en de twee jongsten zqn
hier in huis," vertelt een der oudere
jongens, mijn broer en ik zijn, daar,
schuin aan de overkant; twee zusjes zijn
ook in dezelfde straat en daarachter, bq
de kerk, zijn nog twee andere zusjes. In
Rilland-Bath hebben we alles verloren.
Hier is het „heel schikkelijk".
Ymiddenstander uit Rilland-
Bath. In 1940 zaak verwoest door
oorlogshandelingen, in 1944 idem door
een bombardement. Nu alles in het
water. Reist er geregeld heen om te
kqken of hij de zaak al wat kan
pen. Straks is er werk genoeg aan
winkel. De onderkledlng, die hij kreeg
was niet zo best, hij kreeg een aardig
costuum, al zaten er een paar mot
gaatjes in. Zijn gezin zit hier goed. Be
jaarde vader maakt het best in rustoord
te Olsterwijk. Voor de buren hier heeft
rle evacué de tuin omgespit. Kinderen
gaan naar de school voor evacué's, waar
de Zeeuwse kinderen onder elkaar zijn
en waar o.a. onderwijzend personeel uit
Waarde is.
Z23-jarig meisje uit Kruinin-
g e n. Vertoeft bij getrouwde nicht, Ia
erg overstuur. Onder dokters behande
ling. Piekert over de vraag of zij de uit
zet, de radio, de meubeltjes, die zij voor
haar aanstaand huwelqk opspaarde en
die alle verloren gingen, vergoed zal
krijgen. „Hoe zit 't met de schadeloos
stelling''"
ZZ: groot gezin uit Krabbendpe.
Man werkt bij boer. Vrouw en zeven
kinderen moesten huis dat niet door
watersnood werd getroffen verlaten.
Eerst in kamp te Ossendrecht. Vond het
vreselijk daar weg te moeten. Maar het
viel erg mee te Eindhoven. Peuters van
één. twee en drie zjjn bij moeder in het
zelfde huis. de andere kinderen zijn in
gezinnen, waar kinderen van dezelfde
ïeeftijd zijn. Dat ls hier in de buurt. Af
en toe komen ze moeder eens opzoeken.
„U moet die van zes eens horen: ze
hebben daar een kinderjuffrouw!" Al
leen de Zondag hierneen, die is
elgenljjk niet echt."