5IM0N DE WIT
DE ERRES
Krommenieërs deden prachtig werk in Zeeland
Moedercursus
FONTIJN's slagerij
DE KRÖMMËNIEËR
3
II
Wachten in Bergen op Zoom
Halféén die nacht naar bed. maar
half vijf waren ze er al weer uit. Ze
wilden aanpakken en kwamen niet om
te slapen. Terug naar Bergen op Zoom
om vandaar te trachten de Ooster-Schel-
de over te komen, naar het bedreigde
Ierseke op Zuid-Beveland. Opgezweept
door de steeds maar binnen komende
berichten over de duizenden stuks vee.
die zich nog in het ondergelopen gebied
bevonden, stonden de jongens aan de
kade van Bergen op Zoom te trappelen
van ongeduld, wachtende op boten, die
hun pramen konden overnemen en de
Schelde overbrengen. Die boten bleven
echter uit en toen rijpte het plan om
maar op eigen kracht die zeearm over te
steken.
Nota bene. de Ooster-Schelde, die
daar over Bergen op Zoom bij vloed
een ware binnenzee vormt, en waar het
geducht kan spoken. Als een schipper,
die daar bekend was. het niet had af
geraden. hadden zij het er zeker op ge
waagd. en wij hadden het geflikt ook,
zeggen Klaas en Leen nu.
Echter, zij vonden het toch verstan
diger de raad van de schipper niet in
de wind te slaan, te meer daar er be
richt kwam, dat er vanuit Ierseke drie
boten van de rederij Koppen op weg
ging om hen en de pramen te halen. In
middels is er ook bericht gekomen, dat
dé ploeg, die in Wouw is achter geble
ven, 50 stuks vee heeft weten te redden
en zich nu bij de andere te. Bergen op
Zoom komt voegen.
Later op de dag komen de Koppen''
boten ook eindelijk de haven binnen
vallen en meteen wordt er aangepakt
om de pramen twee bij twee op de gro
te boten te laden. Dat gaat natuurlijk
ook niet één, twee, drie. de hijsinstalla
ties van de boten zijn niet altijd op zo'n
zware vracht berekend, maar tegen ach
ten die Donderdagavond waren de pra
men, ook die uit Wouw, dan toch ge
laden.
Maar van vertrekken was nog lang
geen sprake. Onze Krommenieërs hadden
nl. tot hun grote verbazing het water
langzaam aan geheel uit de Bergen op
Zoomse haven zien weglopen en toen
hun pramen geladen waren, zagen zij de
bodem en stonden de Koppen-boten fi
naal op het droge. De kielen, die diep in
de slikbodem wegzakten en de strak ge
spannen trossen behoedden de boten
voor omvallen, anders was het hele spul
gekapseisd. Volgende ochtend bij vloed
pas varen, luidden de orders en de jon
gens hebben een slechte, bar koude
nacht in het stro en zonder dekens door
gebracht in het vooronder van de boten.
„We la.gen allemaal in mekaars hok-
kie", zegt Klaas, ,,inaar van slapen kwam
niks, hoor."
Enfin, acht uur de volgende morgen
was het vloed en werden de' trossen dan
eindelijk losgegooid.
Naar Schouwcn-Duiveland
Ze zouden nu naar Zierikzee gaan,
waar men dringend om hun hulp verle
gen zat. Daar, onder de kust van Schou-
wen-Duiveland, begonnen zij eigenlijk
pas goed de gevolgen van de rampnacht-
te zien. Hele daken van huizen, huis
raad en dood vee werd door de stro
ming naar zee gevoerd en overal zien
zij grote gaten in de dijken, waar het
water vrij in en uitstroomt. Dat wakkert
hun lust tot helpen nog meer aan en is
oorzaak, dat zij, in Zierikzee aangeko
men, brutaalweg de kamer van een be
velvoerend officier binnenlopen, terwijl
hun was gezegd te wachten. Zij hebben
echter meer dan genoeg van het wach
ten en vragen de officier dringend om
materiaal om hun boten over te brengen
in de ondergelopen polders rond Zierik
zee. Hier ervaart men echter, dat de or
ganisatie bij het leger maar zo-zo is,
want al wat er komt, geen geschikt ma
teriaal.
Intussen heeft veearts Stevens, uit de
omgeving van Renesse, zich bij hen ge
voegd. Hij is enthousiast over de pra
men en dringt er op aan ze maar onder
te brengen naar Burgsluis op Schouwen,
daar is de nood nog hoger dan in Zie
rikzee. Weer kiezen de boten het ruime
sop en in de avond komen zij Vrijdags
voor de haven van Burgsluis aan.
Nou zullen we dan eindelijk kunnen
beginnen, dacht de ploeg, maar het was
boos weer, te slecht om de haven bin
nen te komen, en de hele nacht hebben
zij voor de ankers liggen rijden, wach
tend op licht en hoog water, 't Was ook
die nacht weer boos weer. De schepen
werden flink door elkaar geschommeld,
maar niemand van de jongens heeft veel
last van zeeziekte gehad. Ze kropen in
het stro en hebben geslapen als ossen,
te meer, daar ze gelukkig dekens gekre
gen hadden.
Op eigen kracht de polders in
's Zaterdagsmorgens worden de pra
men eindelijk over boord gezet en varen
zij op eigen kracht de ondergelopen pol
ders van Schouwen in, op weg naar Re-
nesse, dat aan de andere kant van het
eiland, in de duinen, nog vrij droog ligt.
Elke praam kreeg een gids aan boord,
die ter plaatse goed bekend was. maar
ondanks deze wijze maatregel voer een
van de pramen gedurende die tocht zo
hard op een onder water staande paal,
dat de gids finaal over boord sloeg en
de andere mannen zeer onzacht tegen
het dolboord van hun vaartuig werden
gekwakt. De gids werd gelukkig door
een achter hen voerende praam weer
opgepikt en verdere gevolgen bleven uit,
maar men had alvast een klein voor
proefje van wat nog komen zou.
Op die tocht dwars over het onder
gelopen Schouwen, waarvan eigenlijk al
leen de duinenrand met de dorpen Bergh,
Haamstede en Renesse nog maar droog
Hier is de erelijst
Sjoerd Hondema
Jaap van Swietcn
Joep Kroon
Henk de Vries
Joop Knijnenberg
Jan Piet Aafjes
Klaas Kleijn
Jan van 't Padje
Kees de Haan
Piet Nielen
Kees Los
Cor Klooster
Cor Hop
Jaap Feeke
Jaap Brasser
Sietse Wiekens
Klaas Wouda
Leen Spaander
ligt, hebben onze mensen pas goed ge
zien, hoe erg het hier was. Een gezicht
oiii nooit te vergeten, verklaren onze
zegsmannen. Zover het oog reikt alles
water, met hier en daar wat bomen of
een wrak geslagen huis er bovenuit. Ca
davers, huisraad en wrakhout kwamen
wij overal tegen en dat alles werd heen
en weer geslingerd door golven, die
soms meer dan een meter hoog kwamen.
Wij hebben verstomd gestaan, dat onze
pramen zich zo goed hielden in dit wa
ter, waar een ruwe Krommenie nog maar
een tam plasje bij is. Natuurlijk kregen
wij veel buiswater over. zodat we vaak
drijfnat waren, maar met af en toe ho
zen hebben we onze schuiten toch altijd
boven weten te houden, hoewel het er
soms om spande.
In Renesse werd de ploeg met open
armen ontvangen. Er stond nog zeer veel
vee in de polder, gevlucht naar dijken
of kerkhoven en in stallen, die wat ho
ger lagen dan de omgeving. Diezelfde
Zaterdagmiddag zijn ze er meteen al op
uitgegaan om het eerste vee te halen,
alleen Sjoerd Hondema, die tot leider
van de ploeg was gekozen, Uteef aan
de wal om verbindingen te leggen, voor
voedsel en onderdak te zorgen en nog
veel meer van die werkjes.
Over Sjoerd zijn Klaas en Leen niet
gauw uitgepraat. Zij zouden vast niet
zoveel werk hebben kunnen doen, als
hij er niet geweest was om alles op het
land in orde te maken. Zij vertellen, dat
hij zelfs een hefschroefvliegtuig charter
de om hem naar Zierikzee te brengen
om zwemvesten te halen en dat hij op
de terugtocht zo laag boven een dei-
pramen op het water ging hangen, dat-
de mannen die niet wisten, dat Sjoerd
er in zat begonnen te schelden. Toen
hij echter zijn motorkap afzette en z'n
witte kop buiten het toestel stak, was
het raadsel opgelost, lacht Klaas.
Voor 50.000 per dag aan land
Ook de Zondag en de volgende drie
of vier dagen hebben de Krommenieërs
nog zoek gebracht met vee halen, dat
soms uren varens in de polder opeenge
hoopt stond. Koeien, paarden, schapen,
soms zelfs een varken, brachten ze vei
lig aan wal en Sjoerd schatte de gered
de waarde op ongeveer 50.000.— per
dag. Als men dan nagaat, dat onze men
sen zo zo'n dag of vijftien zijn bezig ge
weest, dan is een klein rekensommetje
voldoende om aan te tonen, hoe goed
en nuttig hun werk daar is geweest.
Overigens, hel' heeft vaak veel moeite
gekost. Die eerste dagen, dat men vee
redde, is er menig hachelijk avontuur
beleefd en dat alles tot een paar door
natte pakken bepaald is gebleven, is
waarlijk meer geluk dan wijsheid.
„Die keer. dat we dat varken haalden,
Leen, weet je nog?", vraagt Klaas.
„Ja. dat was om de drommel geen
pretje", vertelt Leen. „Er stond een
zwaar varken ergens in een boerderij en
we hadden het in een kist gekregen, om
het zo in de praam te brengen. Ik was
in de praam gebleven, terwijl de jongens
met dat varken bezig waren, maar toen
ze de kist moesten optillen, vroegen ze,
of ik een handje kwam helpen. Ik plons
Het is een verheugend verschijnsel,
dat ter plaatse altijd belangstelling be
staat voor de zorg van de gezondheid.
Dit is voor een vereniging als het Witte
Kruis prettig, omdat deze vereniging
veel, ja. heel veel voor de gezondheids
zorg doet. Naast de consultatiebureaus,
die de vereniging verzorgt, schept zij
bijna elk jaar dc mogelijkheid tot het bij
brengen van de juiste behandeling van
de baby. Dit is een niet te onderschat
ten belang, want een verzorging van de
baby in het beginstadium is van on
schatbare waarde voor het aangebroken
leven.
Daarom is het goed gezien, dat het
Witte Kruis steeds weer een Moeder
cursus organiseert. Zo ook nu weer. Op
Dinsdag 7 April a.s. begint een nieuwe
Moedercursus. Deze cursus wordt voort
gezet op Dondetdag 10 April en zo ver
volgens elke Dinsdag en Donderdag. Na
de Moedercursus, die ongeveer 10 lessen
omvat, wordt in aansluiting daarop een
cursus voor Kleuterzorg gehouden, die 4
lessen omvat.
Alle dames boven de 18 jaar. zowel
gehuwd als ongehuwd, kunnen zich aan
geven. Het cursusgeld behoeft toch geen
bezwaar te zijn, dit is zeer laag gesteld.
Reeds nu kunt u zich opgeven tot
deelname bij de wijkzusters, die u alle
gewenste inlichtingen kunnen verschaf
fen. Aanvangsuur en plaats van de cur
sus worden nog nader opgegeven.
in m n laarzen over boord naar hen toe
en ik neem de kortste weg natuurlijk.
Nou. dat ging best. totdat ik plotseling
geen grond meer onder m'n laarzen voel
de en koppie onder de diepte in dook.
Leen Spaander in de gierput
Ik schrok me een ongeluk natuurlijk,
maar toen ik weer boven kwam, wist ik
toch weer op de begane grond te komen
en toen hoorde ik van de boer, die met
ons mee was. de verklaring. Daar, waar
ik naar beneden was gegaan, lag een
gierput, waarvan het houten deksel na
tuurlijk was weggespoeld. Hij had het
de andere jongens wel verteld, maar was
mij vergeten. Nou", eindigt Leen, „als
ik onder het betonnen dek was gescho
ten. dan was ik nog niet jarig geweest."
Nee, waarschijnlijk nooit meer. dach
ten wij.
Klaas Wouda haalde een keer een
paard uit een stal, dat daar al een dag
of tien tot een handbreedte onder zijn
rug in het water stond. Om het beest
uit die benarde positie te krijgen moest
er echter een stuk muur boven en naast
de deur weggebroken en toen lukte het.
Klaas was op de rug van het beest ge
klommen en tot zijn knieën in het water
zittend, wist hij zich, met het paard,
naar buiten te wurmen. Ze konden een
paard echter niet zo gemakkelijk in een
praam krijgen, dus zou Klaas het dier
rijdende naar land zien te krijgen. Dat
zou wel lukken, zei hun gids, als hij die
telefoonpalen maar volgde. Zo gezegd,
zo gedaan. Klaas ging op weg en volgde
pijnlijk nauwkeurig de een eindje boven
het water uitstekende palen. De praam
voer intussen een honderd meter van
hem af om zonodig hulp te kunnen bie
den. Alles ging goed, totdat de palenrij
plotseling gekruist werd door een an
dere. Hier lopen bepaald twee wegen,
dachte onze gemeente-chauffeur, en ik
zou wel eens Willen weten, welke kant
ik nou uit moet. Aan de praam had hij
niets, want het was intussen zo hard
gaan sneeuwen en waaien, dat hij nog
maar een paar meter voor zich uit kon
zien. Op goed geluk koos Klaas maar
een richting en... plompte precies een
sloot in met paard en al. Paarden kun
nen echter, als het moet, goed zwem
men, het ploeterde 'naar de kant en „de
weg" weer op, en paard en ruiter zijn
behouden op het droge gekomen, midden
in een sneeuwstorm.
Zo zijn er talloze soms hachelijke
avonturen beleefd, die ze nu met smaak
kunnen vertellen, omdat ze zo goed zijn
afgelopen, maar die ook wel eens min
der goed konden zijn geëindigd.
Die keer, dat ze een cafeetje binnen
gingen om nog te redden, wat mogelijk
was, was het voor Jan van 't Padje
haast minder goed afgelopen. Het water
stond tot kniehoogte in het zaaltje en
Jan ging achter de lege tapkast staan,
om de jongens eenjion-el te offreren, die
er niet was natuurlijk. „Maar", vertelt
Klaas, „zo was hij er en zo was hij ver
dwenen." Toen ze gauw achter de kast
gingen kijken, dook Jan juist proestend
en snuivend op uit de bierkelder, waar
van het luik was weggedreven. Zijn
carrière als barkeeper was daarmee wel
zeer plotseling beëindigd.
(slot volgt)
FILMLAND
..Manly'dat is de titel van een wel
zeer voortreffelijke film, die de komende
week in het programma van bioscoop
„Centraal" zal worden gedraaid. Het is
de ontroerende geschiedenis van een
klein doofstom meisje en in deze film
wordt ons op aangrijpende wijze ge
toond. welke methoden men toepast om
alsnog een gunstig resultaat te verkrij
gen. Wij zien tevens de strijd, die de
ouders voeren om het geluk van hun
kind, waarbij de meningsverschillen, die
bij de opvoeding ontstaan, op sobere en
menselijke wijze worden belicht. Eenpa
rig is men van oordeel, dat deze cultu
reel gekeurde film een der beste is van
die tot nu toe uitkwamen. Persstemmen
van vooraanstaande dagbladen, die o.m.
het volgende zeggen, als „Een film, die
niets anders dan lof verdient", „Een zeer
gedenkwaardige film" en „Een film, die
men niet zal willen verzuimen", spreken
in dit opzicht een duidelijke taal. Voeg
daarbij het prachtige spel van de hoofd
rolspelers Phyllis Calvert, Jack Hawkins
en de kleine Mandy Miller, dan kunnen
ook wij uiteraard niet anders dan deze
film van harte aanbevelen. „Mandy" zal
u diep ontroeren en een onvergetelijke
indruk bij u achterlaten.
De tweede film, die in het programma
van bioscoop „.Centraal" wordt gedraaid,
is er eveneens een van de befaamde Ar
thur Rank-Organisatie. „Ivoorjagers"
(Where no fultures fly) verplaatst ons
naar het hartje van Afrika, waar An
thony Steel, Dinah Sheridan en Harold
Warrender als hoofdfiguren optreden in
het onschatbare pionierswerk van de
jungle en het gegeven is van een dermate
veroverende echtheid, dat zij even span
nend is als de beste thriller. Voor deze
zeldzame film werd de hoge Engelse on
derscheiding van de Engelse koningin
beschikbaar gesteld en alleen de prach
tige natuuropnamen en de fascinerende
reportage over het dierenleven in de
jungle maken een bezoek aan deze film
reeds dubbel en dwars waard.
Een bezoek aan bioscoop „Centraal"
zal u de komende week meer voldoening
schenken dan ooit. Voor verdere bizon-
derheden verwijzen wij u naar de ad
vertentie in dit blad en de raambiljetten.
EHBO-nieuws
Zaterdag 7 Maart, j.l. werden te
Krommenie de voorwedstrijden van de
districtswedstrijden gehouden, waaraan
door 6 ploegen werd deelgenomen.
Er werd door alle ploegen met ernst
gewerkt en ieder trachtte het zo goed
mogelijk te doen. Dat er fouten gemaakt
werden, spreekt vanzelf, doch er waren
ook veel goede behandelingen te zien.
De beoordeling was in handen van Dr
Hylkema,, Dr Talsma en Dr v. d. Wiel.
De uitslagen waren: Assendelft 221
pt„ Krommenie I 202 pt„ Oostzaan 192
pt„ Amsterdam-Oost 190 pt„ Amster
dam-Noord 184 pt, Krommenie II 183 pt.
Na afloop gaf Dr Hylkema nog enige
opmerkingen over het ongeval, die alle
Ë.H.B.O.-ers goed ter harte moesten
nemen.
Om ongeveer 6 uur sloot de voorzit
ter deze prettige middag met een woord
van dank, vooral aan de doktoren voor
hun medewerking en aan alle aanwezi
gen voor hun opkomst.
Deze leerzame wedstrijden hadden
meer belangstelling verdiend.
Inzameling naaigerei enz.
voor de noodgebieden
Dank zij de spontane wijze, waarop
door de huisvrouwen van Krommenie
aan deze actie is medegewerkt, konden
door „Ons Huis" 192 naaidozen worden
samengesteld. Deze zullen bij de eerst
volgende gelegenheid worden gezonden
aan de huisvrouwen van Serooskerken.
de gemeente, die door onze gemeente is
geadopteerd. Er gafet dan nog een grote
doos met klossen garen mee, die dan
daar verder zullen worden gedistribu
eerd. daar men daar de gezinsgrootte
kent "(iedere naaidoos bevat reeds 4
klossen garen).
Hartelijk dank aan alle geefsters en
vooral aan de leiding van „Ons Huis",
die aan de samenstelling van de dozen
nog menig uur heeft besteed.
Verder kwam nog binnen een doos
met 25 prachtige, fleurige wollen shawl
tjes voor jonge meisjes. Deze zijn ge
maakt door Renate Borstlap. Fietje van
Zwielen en Rika Vredenburg, die hier
voor resten wol hebben verzameld. Al
hoewel de kledinginzameling is stopge
zet. zullen toch zeker 25 Serooskerkense
meisjes blij zijn met zo'n aardig dasje.
Deze doos zal dan ook worden mee
gezonden met de naaidozen. Ook deze
meisjes "nog eens heel hartelijk dank!
Jaarvergadering
Coöp. Vrouwenbond
afd. Krommenie
Din§dag 3 Maart hielden we onze
jaarvergadering op ons kantoor Verma
ningsstraat. Na de opening door onze
voorzitster, mevr. Pels-Rol, heeft zuster
Hooij een lezing voor ons gehouden
over Het Witte Kruis „Van vroeger en
Nu". Daarna heeft zuster Hooij onder
het drinken van een kopje thee vragen,
die haar gesteld werden, beantwoord.
In de pauze hebben wij een gratis ver
loting gehouden en daarna kwam het
officiële gedeelte. De twee aftredende
bestuursleden werden weer herkozen en
ons uitje voor de zomer werd bespro
ken. Om ongeveer 11 uur sloot onze
voorzitster deze gezellige vergadering.
Athletiekvereen. Lycurgus
Nog drie keer...
trainen we seizoen 1952—1953 in de
gymnastiekzaal op de Vrijdagavonden.
Laten we daarom allen nog de kans
waarnemen en komt trainen!
Zondagochtend is er weer trainen op
de Vaartdijk. Alle leden om 8.45 uur in
het badhuis.
Volgende week verschijnt ons club
blad en daarin vindt u al)e bizonder-
heden omtrent ons zomerseizoen-pro
gramma. Het is weer omvangrijk en wij
wekken alle leden op, om mee te wer
ken, dat ook dit programma goed ver
loopt! Ook de datum van de Onder
linge Veldloop is dan bekend!
Goed en Goedkoop
<~lDlj hebben de elaqere
niet die van het gehakt,
maar van de Radiotoestellen 1
K.Y. 525
waar u later een F.M. ontvanger
in kunt bouwen.
Een prachtig geluid in een schitterende houten kast,
met afstemoog, voor de prijs van259.
Dat is nog door niemand vertoond! Desgewenst op
termijnbetaling. Ieder adspirant-koper raden wij aan,
alvorens tot kopen over te gaan, dit aparte apparaat
eerst te laten demonstreren door
HET RADIOHUIS
MAARTEN HART
Vlietsend Telefoon 81317
vrucht-
poot-
Uit voorraad leverbaar:
Bloemheesters, ligusters,
bomen enz.
Groenten- en bloemzaad,
aardappelen A-gekeurd.
Kunstmest, bestrijdingsmiddelen.
L. MEYNS
Uitweg 104, Tel. K 2989-228.
A. SIEKERMANBESSE
Wilhelminastraat 18
STOFKNIPPEN,
hulp bij passen en naaien.
Club- en privé lessen in naaien
en knippen.
OOK DEZE WEEK
155
ct.
Kalfsgehakt per 7* kilo
135
ct.
Kalfs- en Varkensgehakt per Va kilo
145
35
ct.
ct.
ALS EXTRA RECLAME
250 gram Leverworst
45
ct.
250 gram Metworst
88
ct.
150 gram Boterhamworst
54
ct.
KWALITEIT IS ONZE RECLAME!
D. FONTIJN «ST