JOZEF STALIN GISTERAVOND
OM 19.50 UUR OVERLEDEN
Nieuwe oproep van leiding van partij en
staat tot het bewaren van eenheid
Onzekerheid
Sowjet-Unie in diepe
rouw gedompeld
Westen kan Russische
Mig inspecteren
r~
DE WERELD IN AFWACHTING:
De hamer is weggevallen
een vraagteken is gebleven
v\
r n
Laatste foto
van Stalin
Poolse piloot
riep: Asyl
Burgemeesters overstelpen minister met
belangrijke vragen om hulp
Geëvacueerde kinderen lijden nog
onder angst voor het water
Rampenfonds:
f 71,5 millioen
13e Jaargang, no. 55
Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken
Vrijdag 6 Maart 1953
HEI ROTTERMMSCH PAROL
Uitgave N.V. de Nieuwe Pers - Postgiro 398644 - Bankier: Amsterdamsche Bank
te Rotterdam - Directeur: B. de Vries - Hoofdredacteur: Sj. van der Schaal
Vrij, onverveerd
Redactie en Administratie: Schiedamsevest 42 - Tel. 25430 (7 lijnen)
Abonnementsprijs per week 47 ct; kwartaal 6,05; losse nummers 10 ct
MOSKOU. Jozef Wissarionowitsj Stalin, de 73-jarige onbetwiste heerser
over de Sowjet-Unie en leider van de gehele communistische wereld, is Donder
dagavond 21.50 uur (Moskouse tijd) dat is 19.50 uur Nederlandse tijd-
in het Kremlin overleden. Het nieuws werd vannacht om 02.07 uur (Ned.
tijd) bekend gemaakt door radio-Moskou in een communiqué van het centrale
comité van de communistische partij, de ministerraad en het presidium van de
opperste Sowjet. In het communiqué wordt het Russische volk opgeroepen „in
deze dagen van rouw de rijen nog meer te sluiten onder de beproefde leiding
van de communistische partij". Ten aanzien van Stalins eventuele opvolger werd
niets gezegd. Aan het sterfbed van Stalin stonden zijn dochter Swetlana. zijn
zoon, de luitenant-generaal der luchtmacht Wassili en enige niet nader genoemde
familieleden. Stalin's vrouw, Nadazjeda Alliloewa overleed in het begin van de
dertiger jaren.
DEZE FOTO van Stalin werd,
vaar Ass.' Press mededeelt, door
een gedeserteerde Sowjet-oificier
naar West-Berlijn gesmokkeld.
De opname werd vorig jaar zo
mer op de Krim gemaakt. Zoals
men- ziet. was Slatin toen reeds
sterk verouderd: zijn haar was
spierwit en diepe lijnen door
groefden zijn gelaat.
(Van onze correspondent)
KOPENHAGEN. Voor de eer
ste maal is een Russische hyper
moderne straaljager van het nieuw
ste type MIG 15 onbeschadigd aan
de Westelijke zijde van het IJzeren
Gordijn geland. Dit geschiedde gis
teren na een dramatische vlucht
van een Poolse vlieger, die zich te
gelijk met een andere straaljager
piloot op een oefenvlucht 6000 meter
boven de Oostzee bevond. Plotseling
dook hij met zijn toestel, dat een
snelheid van duizend kilometer
had, omlaag met de bedoeling naar
Kopenhagen te gaan.
In zijn radio hoorde hij echter
dat zijn collega-vlieger de controle
post Kolberg aanriep om verlof te
vragen zijn kameraad te achter
volgen. Daarop wierp de vluchte
ling zijn benzinetank in zee en
daalde 'op het dichtstbijzijnde vlieg
veld op het Deense eiland Born-
holm, welks landingsterrein eigen
lijk veel te klein is voor de snelle
straaljagers.
De piloot had echter geluk en
maakte een perfecte landing. Hij
sprong uit de machine en ging met
de handen omhoog naar het vlieg
veld onder het uitroepen van het
woord „asyl". waarmee hij te ken
nen gaf, dat hij een politieke vluch
teling was.
De Deense regering bevindt zich
thans met betrekking tot het vlieg
tuig in grote moeilijkheden. De
Poolse ambassadeur in Kopenhagen
heeft zich terstond tot het minis
terie van Buitenlandse Zaken ge
wend met het -erzoek het toestel
onmiddellijk uit te leveren, doch
de luchtvaartattaché van de Engel
se ambassade in Kopenhagen heeft
zich onmiddellijk naar Bornholm
begeven om het vliegtuig te zien.
Ook he' Amerikaanse hoofdkwar
tier der luchtmacht, in Duitsland
heeft te kennen gegeven dat men
de Russische machine beslist eerst
wil inspecteren.
Het nieuws van Stalins overlijden
werd bekend gemaakt op een tijd
stip. dat in Moskou en heel Rusland
de mensen sliepen of in hun huizen
naar de radio luisterden, zodat van
een directe merkbare reactie geen
sprake kon zijn. De dood van de
staatsleider zal echter voor geen
Rus een verrassing betekenen. Gis
termiddag, toen om 16.00 uur (Mos
kouse tijd) het laatste bulletin over
Stalins toestand werd omgeroepen,
besefte een ieder, dat elk ogenblik
de vlag boven het Kremlin neerge
haald zou kunnen worden. De hele
avond was de stemming in de Rus
sische hoofdstad somber. Op straat
hoorde men alleen nu en dan de
claxons van auto's. De voetstappen
van de enkele mensen, die zich
de straten bewogen, werden
dempt door een zachte laag verse
sneeuw. Het laatste nieuws over
Stalins toestand hulde gisteravond
Moskou in een angstige, droevige
stilte. Radio-Moskou speelde de
hele avond langzame en plechtige
muziek tot het tijdstip, waarop de
dood van de premier werd afgekon
digd.
De ernstige muziek werd afgebro
ken. De omroeper kondigde de nor
male uitzending aan voor de provin
ciale dagbladen. Tijdens die uitzen
ding werd het communiqué uitgege
ven. Hierin wordt o.m. gezegd: „De
dood van maarschalk Stalin is een
enorm verlies voor de arbeiders van
het land en van de gehele wereld. Dit
nieuws zal de harten van onze arbei
ders, kolchozen en soldaten, alsook
die van duizenden arbeiders in de
gehele wereld, met smart vervullen",
aldus het communiqué. Vervolgens
wordt hierin aangedrongen om de
eenheid te bewaren en wordt de lof
gezongen van de partij-politiek, die
„beantwoordt aan de levensbelangen
van de arbeiders en de consolidatie
van ons socialistisch vaderland be
oogt." „Geïnspireerd door deze poli
tiek gaan de volken van de USSR,
onder leidiTig van de partij, vastbe
sloten voorwaarts. Het Sow;et-volk
weet. dat het verdedigingspotentieel
en de kracht van de Sow jet-staat
groeien, dat de partij met alle mid
delen het leger, de marine en de ver
kenningsorganen versterkt, opdat wij
steeds beter in staat zijn met beslist
heid op te treden tegen elke agres
sie". „De buitenlandse politiek van
de communistische partij en de rege
ring van de Sowjet-Unie is steeds ge
weest en zal steeds zijn de politiek
van handhaving" van de vrede, de
strijd tegen de voorbereidingen en
het ontketenen van een nieuwe oor
log, de politiek van internationale
samenwerking en de ontwikkeling
van zakelijke betrekkingen met alle
landen", zo luidt het in het commu
niqué. Het besluit met de woorden:
„De onsterfelijke glorie van Stalin
zal steeds levend blijven in de har
ten van het volk en de arbeiders van
de gehele wereld. Leve ons machtig
socialistisch vaderland, leve ons
grote Sowjet-volk, leve de grote
communistische partij van de Sow
jet-Unie."
Uren voordat het nieuws van Sta-
lin's dood bekend werd haastten de
staatshoofden van de Russische sa
tellieten mannen, die hun positie
en in sommige gevallen ook hun le
ven aan de Russische dictator te dan
ken hebben zich naar Moskou. De
partijmachinerie begon onmiddellijk
op volle toeren te draaien om een
reusachtige begrafenis voor te be
reiden onder leiding van een com
missie onder voorzitterschap van de
secretaris van het centrale comité
van de communistische partij. Zes
anderen, die in deze commissie zit
ting hebben, zijn partij-groten, maar
geen hunner is als mogelijke opvol
ger van Stalin genoemd. Stalin zal
opgebaard worden in de zuilenzaal
van het Moskouse paleis der vakver
enigingen.
Radio-Moskou heeft vandaag om
geroepen, dat Stalin's dood uiteinde
lijk het gevolg" geweest is van een
hartverlamming. In het laatste medi
sche bulletin van de acht artsen en
de twee Russische functionarissen,
die hem in zijn laatste uren bijston
den, werd verklaard: „Om 21.50 uur
is J. W. Stalin ten gevolge van een
toenemende verlamming van het hart
overleden."
De radio gaf de volgende samen
vatting van de ziekte: In de nacht
van de 2e Maai-t kreeg Stalin een
hersenbloeding (aan de linkerzijde)
op de basis van hoge bloeddruk en
slagaderverkalking. Als gevolg daar
van ontstond een verlamming van de
rechterzijde en een verlies van het
bewustzijn. Op de eerste dag van de
ziekte deden zich de symptomen van
een gestoorde ademhaling voor als
gevolg van een onvolkomen werking
van het zenuwcentrum. Op de laatste
dag van de ziekte hadden tezamen
met een algemene achteruitgang in
de algemene toestand, voortdurende
aanvallen plaats van een ernstige
storing der hartvaten. In de middag
van de vijfde Maart ging de toestand
van de patiënt snel achteruit: de
ademhaling werd oppervlakkig, de
pols was 140 tot. 150 per minuut, de
druk Van de pols daalde. Om 21.50
uur overleed Stalin tengevolge van
een toenemende verlamming van het
hart.
Moskou en de gehele verdere
Sowjet-Unie zijn in diepe rouw ge-
(Zie verder pag. 5)
Met. een levensgevaarlijke ma
noeuvre zette een jonge Poolse
piloot (zie pijl rechts) zijn Russi
sche Mig 15 onbeschadigd op het
Deense eiland Bornholm aan de
grond. Het is de eerste Mig die
onbeschadigd aan deze kant
het IJzeren Gordijn geland is.
MR VAN THIEL OP GOEREE-OVERFLAKKEE:
(Van een onzer verslaggevers)
OOLTGENSPLAAT (Over-
flakkee). „Laat ons weten,
waar wij kunnen helpen en wij
zullen helpen, zo snel en zo
goed als in ons vermogen ligt.
Wij zullen U in alles proberen
te steunen. Dit geldt voor mijn
departement, maar ook voor
de hele regering."
DEN HAAG. Bij het Na
tionaal Rampenfonds was tot
Donderdagavond voor een to
taal bedrag gestort van ruim
71,5 millioen gulden. Dit is ten
opzichte van Woensdagavond
een stijging van 0,8 millioen
gulden.
Eisenhowers aanbod
ook geldig voor
Stalins opvolger
WASHINGTON. President
Eisenhower verklaarde Donderdag
op zijn wekelijkse persconferentie,
dat. het verleden week door hem
gedane aanbod voor een ontmoe
ting met premier Stalin, onder de
zelfde voorwaarden van kracht
blijft voor zijn opvolgers.
„Mijn raadgevers en ik," aldus
Eisenhower. „hebben het geheel
van vraagstukken, voortvloeiende
uit Stalin's dood besproken. Wij be
handelden verschillende mogelijk
heden. doch wij zijn geëindigd op
ons punt van uitgang. Eén ding
staat echter vast: de Verenigde
Staten zijn vastbesloten om vorde
ringen te maken. Indien er een of
andere weg zou zijn om de zaak
van de vrede te bevorderen, zal
geen persoonlijk ongemak en geen
opoffering mij te veel zijn om die
weg te volgen.''
Dit zei Donderdag de minister van
Sociale Zaken, mr. F. J. van Thiel,
die een oriëntatiebezoek aan een
viertal zwaar getroffen dorpen op
Goeree en Overflakkee bracht: Oude
Tonge, Nieuwe Tonge, Ooltgensplaat
en Middelharnis, tot de burgemees
ter van Nw. Tonge. Doch uit de tref
fende hartelijkheid, die de minister
bij 't korte bezoek overal liet blijken,
bleek, dat zij bestemd was voor
allen in het watersnoodgebied.
De vier bezochte burgemeesters
hadden vragenlijstjes opgesteld: vele
ver uiteenlopende problemen op het
gebied van de maatschappelijke zorg
in het rampgebied werden bespro
ken. Het korte bezoek van deze
begrijpende minister heeft het ge
teisterde Zuidhollandse eiland een
sterk hart onder de riem gestoken.
De burgemeesters vragen o.m.:
twee sGhepen met water in plaats
van één per dag (voor Ooltgens
plaat). Het herstel van de water
leidingbuizen in de kapotgeslagen
zeedijk zal zeker nog een maand
vergen: goede voorlichting over de
evacuatie-vergoedingen; recreatie
ruimte voor de overgebleven eiland
bewoners; versnaperingen voor de
leden van de vrouwelijke hulpco
lonnes. die hun schoonmaaktaak in
de huizen zo goed vervullen en
zoveel diepe erkentelijkheid hebben
geoogst, dat men wat terug wil
doen.
Kan er iets worden gedaan aan
de angstpsychose van onze geëva
cueerde kinderen? luidt ook een der
vragen. Er zijn er velen, die 's nachts
niet kunnen slapen uit angst voor
het water Als er een trein langs
komt huilen ze en roepen: „Daar
heb je het water weer".
De minister zegde toe. dat psy
chiaters en maatschappelijke wer
kers zich onmiddellijk met deze
kwestie zullen bezig houden.
Is er geen andere vergoedings
regeling denkbaar voor het week
end-verlof van de mannen, die hun
vrouw en kinderen gaan opzoeken?
Kan er verbetering worden ge
bracht in de sociale positie van de
teruggekeerde ambtenaren? Omdat
zij hun normale salaris hebben be
houden, vallen zij onder geen enke
le extra evacuatie-uitkeringsregeling
voor vrouw en kinderen. Zo regen
de het vragen, verzoeken en sug
gesties. die de minister kennelijk
interesseerden. Hij luisterde en
maakte notities.
Een goed bericht uit Oude Tonge
en Ooltgensplaat is. dat men daar
nog deze week gereed zal komen
met de aanleg van 24 douchecellen
voor de weinige overgebleven be
woners. De Stichting Maatschappe
lijk Werk heeft van het begin af
naar de installatie van deze drin
gend noodzakelijke outillage ge
streefd.
In verseheidene plaatsen op Goe-
ree-Overflakkee wordt op het ogen
blik een deel van de mannelijke
bevolking teruggeroepen. Men wordt
echter ernstig gehandicapt door ge
brek aan woonruimte voor deze
mensen. De vrouwen, wier woning
is drooggevallen, kunnen over het
algemeen een verblijfsvergunning
voor twee of drie dagen krijgen
om hun huizen weer enigszins op
orde te brengen. Voor een algehele
reëvacuatie is de situatie vrijwel
nergens nog veilig genoeg.
PARIJS. De Franse minister
van Financiën. Manoury. zal pre
mier Mayer en de minister van
Buitenlandse Zaken Bidault deze
maand naar Washington verge
zellen.
Overwegend droog
Weersverwachting,
geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdag
avond:
Overwegend droog
weer met over het al
gemeen veel bewol
king en in de nacht
sn ochtend plaatselijk
nevel of mist. Zwak-
ce tot matige wind uit
westelijke richtingen.
Weinig verandering in
temperatuur.
7 Maart Zon op 7 u 13
m onder 18 u 30 m:
Maan op 1 u 30 m onder
BET WEER VAN VANMORGEN 7 OUR
Max.temp
Neersl
Station
Weer Wtnd m/s
Gisteren
in 24 u
Stockholm
Licht bew Windstil
- 4 C
0 mm
KopenhaEenGeh. bew. W. 8
3
0
Londen
Geh. bew. Windstil
2
0
Amsterdarr
Motregen Windstil
5
0.2
Brusse)
Geh. bew. O. 2
5
0
Parijs
Onbew. N.N.0.6
2
0
Bordeaux
Onbew. Windstil
2
0
Nice
Half bew. N. 3
8
0
Warschau
Zw. bew. W.N.W. 4
0
0
Berlijn
Fiankfort
Motregen W. 3
3
0,1
Nevel O.N.0.2
-3
0
MUnchen
Mist Windstil
-4
1
Zürich
Nevel Windstil
2
0
Wenen
Geh. bew. N.W. 4
1
0.2
Helsinki
Mist W. 3
-3
0
Oslo
Mist Windstil
- 3
0
ONSTERFELIJK is de glorie van
Stalin, verklaart het communi
qué waarin de dood van de Rus
sische dictator wordt bekendgemaakt.
Doch dit is niet het enige, wat er in
staat. Het vermeldt eok, dat het ver
dedigingspotentieel en de kracht van
de Sovjet-staat groeien en dat met
alle middelen het leger, de marine en
de verkenningsorganen worden ver
sterkt. Glorie kan onsterfelijk zijn,
maar wereldrijken zijn vergankelijk.
Vandaar dat het meest algemene ge
voel bij Stalins plotselinge dood dat
is van onzekerheid. Onzekerheid is
merkbaar in- de hoofdsteden van de
grote landen, onzekerheid verbergt
zich ook achter de gezwollen be
woordingen van de berichten uit Rus
land zelf.
Stalin had eerste burger moeten
zijn; maar hij was veel meer. Hij is
als een imperator bejubeld en als een
profeet verheerlijkt. Hij was het al
ziend oog, de alwetende, de redder
en de mensenvriend nummer één.
Geen moeite is gespaard, de religieu
ze zin van het Russische volk te rich
ten op de grote Stalin, Propagandis
tisch bood dit bepaalde kansen; maar
de gevaren blijken thans. Het licht
der wereld zetelde te Moskou; nu
plotseling is het gedoofd. Dat moet
wel een schok geven. Men steekt niet
zomaar een nieuw op. Ook zij, die
Stalin meer vreesden en haatten dan
bewonderden, voelen de leegte die dit
verscheiden nalaat en de kwade kan
sen, die hierdoor zijn ontstaan.
Het verdedigingspotentieel groeit;
leger, marine en verkenningsorganen
worden versterkt. Dit is een gans an
dere en heel wat grimmiger taal, dan
die van de vredescongressen. De Rus
sische machthebbers kunnen zich niet
veroorloven, momenteel erg lieftallig
en vredelievend te doen. Er staat te
veel op het spel. En de buitenwereld
vraagt zich af, wie de beschikking
krijgt over de geweldige machtsmid
delen van het rijk, dat Stalin bouwde
eri waarin door zijn heengaan krach
ten en geesten zijn vrijgekomen, die
zich nog niet laten jnderscheiden.
Grote brandschade
bij Brocades
MEPPEL. In de dropfabnek
van de Kon. Phannaceutische Fa
brieken v/h Brocades Stheeman en
Pharmacia is Donderdagavond door
brand aanzienlijke schade aange
richt Het vuur werd ontdekt in
de droogafdeling. De fabrieks-
brandweer. de Meppeler en Stap
horster brandweer bestreden de
vlammen,
