Optimisme na Rome over EDG verdwijnt weer Frankrijk houdt aan protocollen vast In Rampenfonds 69 millioen Onheilspellende stilte heerst in Teheran Wisjinski blijft hameren op hetzelfde aambeeld Zo werd Zierikzee door Hays (VS) geadopteerd Legaat helpt vlek er boven op Straalvliegtuig neergestort bij Karatsji: 16 doden Maastricht geen, Sittard wèl feest Jo Vincent niet meer op podium Verkeer op twee wielen mag Moerdijk weer over Ook Churchill bereid tot ontmoeting met Stalin Geen handel om een mensenleven Twee wegen Redactie en Administratie N. Z. Voorburgwal 225. Amsterdam-Centrum. Telefoon 3 8 2312. Voor Koeriersters uitsluitend 6 2 336 (4 lijnen). Gemeente Giro P. 10.0UO. Postgiro 260728. Bankiers: Amsterdamsche Bank N. V. Bijkantoor Damrak. HET PARGDL Onafhankelijk Dagblad, opgericht in het oorlogsjaar 1940 door Pieter 't Hoen. Uitgave van de Stichting Het Parool te Amsterdam. Hoofdredacteur: Dr P. J. Koets Directeur: W. van Norden. Abonnementen 0.49 per week, 6.35 per kwartaal, losse nummers 0.13. DERTIENDE JAARGANG No 2499 VRIJ, ONVERVEERD DINSDAG 3 MAART 1953 llllllllllllllllllllIHlIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliillillllllHllllllllilllllllillllllll Het Westduitse optimisme over de kansen van ratificatie van het E.D.G.-verdrag is enigszins verminderd sinds de conferentie te Rome van de ministers van Buitenlandse Zaken van „Klein Europa", aldus Reuter. De meningsverschillen tussen Bonn en Parys over de werkelijke betekenis v; de besluiten van Rome hebben in de Westduitse hoofdstad enige teleurstelling gewekt. De indruk overheerst, dat kanselier Adenauer en de Franse minister van Buitenlandse Zaken Bidault de conferentie van Rome ieder op hun eigen manier uitleggen en dat er ruimte voor tegenstrijdigheid tussen beide interpreta ties bestaat. Het Franse ministerie van Buiten landse Zaken heeft Tisteravond officieel bekend eemaakt vast te zullen houden aan de aanvullende protocollen op het E.D.G.-verdrag in weerwil van het gloeiend verzet in de andere E.D.G.- landen tegen die protocollen. Kort tevoren overhandigde de Britse ambassadeur in Parijs. Sir Oliver Harvey, aan minister Bidault de voor stellen inzake nauwere banden van Groot-Britannië met de E.D.G. In diplomatieke kringen te Parijs meent men volgens U.P., dat de Britse voorstellen teleurstellend waren uit gevallen en waarschijnlijk niet zo bin dend waren als de Franse regering wel nodig achtte om een kans te hebben op ratificatie door de Nationale Vergade ring. In een communiqué, uitgegeven na af loop van het onderhoud tussen Bidault en Harvey, heette het zeer duidelijk dat Frankrijk de protocollen beslist niet zal terugnemen of vervangen door andere. De protocollen hebben volgens het communiqué „een uitleggend en aan vullend karaktex-" en wijzigen het E.D.G.- verdrag in geen enkel opzicht. A.P. meldt nog. dat de Amerikaanse regeling een ontwerp bilateraal pact met de Europese Defensie Gemeenschap heeft opgesteld, dat van kracht zou kunnen worden zodra de gemeenschap in werking treedt. Het pact betreft de leveling van Amerikaanse militaire goederen De details van het pact zijn geheim, doch vermoedelijk bevat het o.m. clau sules betreffende de levering van uit rusting aan de Duitse militaire een heden, die van het leger deel zullen uitmaken. De Amerikaanse autoriteiten hopen, dat de onderhandelingen met de zes E.D.G.-landen zo vlot zullen verlopen, dat het pact tussen de V.S. en de E.D.G. vrijwel op dezelfde, dag ondertekend zal kunnen worden als het verdrag betref fende de Europese defensie zelf. Nieuw-Guinea schonk reeds f 171.800 In het Nationaal Rampenfonds was tot gisteravond ruim 69 millioen gulden ge stort, hetgeen een toeneming met een millioen gulden sinds Zaterdagavond be tekent. In Nieuw-Guinea werd tot dus verre 171.800 gulden ingezameld en de voorzitter van het comité aldaar heeft meegedeeld, dat het Rampenfonds nog meer stortingen kan verwachten. De Nederlandse Bankiersvereniging heeft van haar zustervereniging in Noor wegen 35.000 gulden voor het Rampen fonds ontvangen. Het Finse schip „Hilda Torden" wordt morgenochtend te Rot terdam verwacht met een lading hout ten behoeve van het rampgebied. Gister avond arriveerde te Rotterdam een trein uit Italië, die geladen was met 29 pompen. Utrecht heeft besloten hulp te ver lenen aan de gemeente Hoge- en Lage- Zwaluwe, die door de overstromings ramp zeer zwaar werd getroffen. Op het stadhuis van Alkmaar is gistel-mid dag een aantal burgemeesters uit Noord- Holland bijeengekomen om de adoptie van de gemeenten op Tholen te regelen. (Advertentie) GROOT BAL KRAS a.s. Zat. 93 n. met The Top Liners. DANSSCHOOL WIM v. BEEK Sarphatistraat 159 Tel. 52487 A.s. Maand, aanvang club Beeinners, leeft, tot 21 j. en Dinsd. 21—35 j. Privéles 2.50: snelle methode- fBilt verwachti»ii^ Van Dinsdagavond tot Woensdag avond; Overwegend droog weer met op vele plaatsen mist of laaghangen de bewolking. Matige tot zwakke wind hoofdzakelijk tussen West en Noord. Vooral in het Zuiden en Oosten van het land minder koude nacht, overdag weinig ver andering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur v.m.) Morgen: Zon op: 7.20. onder 18.25 Maan op: 22.59, onder 7.57 HET WEER IN EUROPA 7 uur voormiddag Stations Weera- toest Wind- richt 70uur Max. temp eist. Helsinki bew. WNW 2 0 Oslo 1, bew. 8 Stockh. geh.bew NW 2 7 Kopenh. W 4 3 Londen mist W —3 0 A'dam mist W 1 11 Brussel mist windst —1 13 Parys onbew. winds! 1 13 Bord. mist 1 17 Nice onbew. N 4 17 Warsch. nevel W —0 Berlijn W 1 9 Zurich nevel O 6 Wenen 1. bew. N 3 10 taiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiio Een onheilspellende stilte daalde gis termiddag laat op Teheran neer na een dag van demonstraties ten gunste van premier Mossadeq. Tot nieuwe be togingen voor de Sjah is het niet meer gekomen. Ook wees niets op nieuwe be drijvigheid van Kasjani, de leider der re ligieuze nationalisten, die volgens velen achter de schermen de betogingen voor de Sjah heeft georganiseerd. Gisteren kwamen ook de communis ten de straat op. Zij worden verantwoor delijk gesteld voor het bekogelen van drie jeeps der Amerikaanse militaire missie, waarbij echter niemand getrof fen werd. Communisten mishandelden ook twee Tsjechen, die zij voor Ameri kanen aanzagen. Mossadeq heeft door een omroeper een door hem opgestelde rede voor de radio laten voorlezen. Hjj dankte daarin de natie en deelde mede alle stappen te zullen nemen om nieuwe onrust te voor komen. De premier heeft de teugels van het bewind weer in handen maar zijn positie is ongetwijfeld verzwakt. In de afgelo pen drie dagen kwamen twee mensen om het leven terwijl zestig werden ge wond. „WIJ WILLEN DE SJAH!" was de kreet die Zaterdag in Teheran werd aan geheven. En geestdriftige aanhangers an de Sjah, die te kennen had gegeven, dat hy het land wilde verlaten, hieven diens broer, Ali Reza, op de schouders. Hetgeen geschiedde voor het Koninklijk paleis. Korea-debatten in Politieke Commissie van V.N. (Van onze correspondent) NEW YORK, Dinsdagmorgen. Wanneer er iets duidelijk is geworden tjjdens de debatten over Korea, die de Politieke Commissie van de Verenigde Naties ver leden week en gisteravond hebben bezig gehouden, dan is het wel dit, dat Moskou niet van plan is zich de gelegenheid te laten ontnemen om het forum der V. N. te gebruiken voor het steeds weer hameren op hetzelfde aambeeld, namelijk dat alleen communistische landen vredelievend zjjn en vrienden van de vrijheid en dat de rest van de wereld wordt bewoond door willoze werktuigen van de Ameri kaanse imperialistische oogmerken. VIJFDUIZEND DOLLAR EN VELE GOEDEREN (Van een onzer verslaggevers) Als mejuffrouw Catherine, (Tiny) Slaap uit Bussum eens niet zou hebben gestudeerd aan Fort Hays Kansas State College en als men in Hays (dat met zijn circa 6500 inwoners bijna zo groot is als Zierikzee) niet uit eigen ervaring de gevolgen van watersnood kent, zou misschieii de adoptieband tussen beide steden nimmer zyn gelegd. Tot schade van Zierikzee en misschien toch ook tot schade van Hays, als men er van uit gaat, dat het zaliger is te geven dan te ontvangen. En dat men in Kansas van geven weet, blijkt b.v. uit de cheque van 5000. die, speciaal bestemd voor Zierikzee aan de Nederlandse ambassadeur in de Ver enigde Staten, dr J- H. van Roven, k overhandigd. Het blijkt niet minder uit de hoeveelheid vrachtauto's en vlieg tuigen. volgeladen met. allerlei goederen, die uit Hays naar New York zijn ge stuurd, om van daar per Holland- Amerikalijn naar Zierikzee te worden getransporteerd. Mejuffrouw Slaap, zoëven terugge keerd van een bezoek aan Zierikzee. ge bracht met het doel. haar vele vrienden in Hays uit eigen ervaring te kunnen adviseren over de behoeften van de be schermeling. heeft ons verteld, hoe het contact nu precies tot stand is gekomen. „Ik heb in Hays gestudeerd en er. als zoveel buitenlandse studenten aan Ame rikaanse colleges, lezingen gehouden over Nederland. Ik heb bij zulke bijeen komsten een traditionele vraag over mijn geboorteplaats beantwoord met verhalen TOEN mevrouw Mary Fuller Frazier in 1948 anderhalf mil lioen dollar naliet aan „de stad Per ryopolis" be schouwde men dat In New York, waar zij overleed, aan vankelijk als ex centriciteit-num mer-zoveel van een plattelandsdame die in de grote stad goed had ge boerd. Want men had haar gekend als iemand die, sinds haar man na een ziekte was overleden, altijd witte handschoe nen droeg uit vrees voor besmetting: zelf ziek, huurde zjj eens een hele etage van een New Yorks ziekenhuis af teneinde moge lijke bacillendra gers verre van zich te houden. langer alleen... Perryopolis, waar haar wieg stond, is. naar de Daily Express meldt, zo'n klein gat met èèn iantaarnpaal op de brink en zeventienhonderd mensen er om heen die het over hun „town" („stad") hebben bij gebrek aan een Amerikaans woord voor dorp. Het bevindt zich ergens ten zuidoosten van Pittsburgh, maar het heeft vijf jaar procesvoering gevergd om vast te stellen dat deze buurtschap als ,town" bestond. Sinds vorige week „erkend". En geld brengt aanzien: op initiatief van de vereniging „Perryopolis Vooruit" zal dit legaat worden besteed aan de bouw van een bibliotheek, een gym nasium, een theater, de aanleg van speel tuinen, en niet te vergeten aan een goede straatverlichting. Waarmee die ene lantaarnpaal meteen uit zijn een zaamheid zal worden verlost. En verder HIER OM tot in hoogste instantie een uit spraak uit te lokken is de amateur toneelvereniging „Cicero" te Nieuwe Niedorp in beroep gegaan van het von nis, waarbij zij werd beboet omdat zij een toneelstuk had opgevoerd zonder de tekstboekjes te hebben aangeschaft. A Bij graafwerk in het Maasdorp Lith is men gestuit op de fundamenten van twee kerken, een uit de vijftiende en een uit de twaalfde eeuw, terwijl opgegra ven scherven doen vermoeden dat op dezelfde plaats nog vroeger een houten kerk heeft gestaan. A Bij de veehouder E. Wind te Terband, bij Heerenveen, is een kalf geboren met een vijfde poot midden op de rug. En verder DAAR SICILIË's advocaten zijn gisteren in staking gegaan; hun motief is „dat de rechters hen niet ernstig nemen." A Het keizerlijke paar van Japan heeft de Franse schrijver Jules Romains en zijn vrouw in audiëntie ontvangen. A Het drijvende eiland Fletcher, een ijs berg van zes bij veertien kilometer die de Amerikaanse luchtmacht als meteo rologisch station gebruikt, drijft met een snelheid van vier km per dag af in de richting van Groenland, over Bussum, waar ik vandaan kom.*' Toen men in Hays over de ramp hier las, wilden docenten en stu denten van Fort Hays College met alle geweld Bussum adopteren en slechts de persoonlijke mededeling van Tiny Slaap, vergezeld van een kaartje van de situatie, zoals die precies was. kon de mensen er van overtuigen, dat Bussum zelf geen hulp nodig had. (Eigen foto) Niettemin: uit vriendschap voor de Nederlandse studente, die er in 1950-'51 veel relaties heeft gemaakt, met wie zij steeds in contact is gebleven en met de herinnering aan de overstroming van Big Creek (in tegenstelling tot de naam, een héél smal zijriviertje van de Mis souri) van 1951 die zeven mensen het leven kostte en waarbij het water één meter hoog in de straten van Hays stond nog vers in het geheugen, wilde men toch graag en grootscheeps helpen. En in overleg met de Neder landse ambassade is het Zierikzee ge worden. Juffrouw Slaap zal er over naar Hays rapporteren. Naar burgemeester Vernon Meelde, die al contact met zijn collega Schuurbeque Boeye heeft gezocht, naar de president van het college, de paeda- goog dr M. C. Cunningham, naar dr W. D. Moreland, miss Maria O. Perkins en al die andere leerkrachten en studenten. Naar Arthur Harvey, die in een leraars vergadering 35 bijeen collecteerde, onder de voorwaarde, dat dit geld ge bruikt moest worden voor een middel bare school in het getroffen gebied. Dr Westendorp Boerma. de rector van het Lyceum van Zierikzee. heeft de cheque voor dit bedrag al ontvangen. Wie weet leidt het tot nader persoonlijk contact tussen zijn leerlingen en die van het college. En tussen al die helpers en geholpe- nen. die elkaar nog nooit hebben gezien, fungeert Tiny Slaap als verbindings schakel. Van de voedselcommissaris in Zierikzee. de heer Hansen, zal zij een opgave van het verloren gegane areaal krijgen, de gemeentesecretaris zal haar weer andere gegevens verstrekken en Hays zal er kennis van nemen, en het zal voor de bevolking van het college en de bevolking van de stad. via dit ene persoonlijke contact, een persoonlijke band scheppen met de burgers van het geadopteerde Zierikzee. Dat er nu altijd eerst een watersnood of zoiets moet komen, om de mensen elkaar van die kant te laten zienl WLsjlnskl's antwoord de'rede van Lodge bevatte vrijwel niets anders dan een herhaling van de oude beschuldi gingen en ontkenningen. De enige variatie op dit thema was, dat de Ame rikaanse regering thans niet meer aan de leiband loopt van, maar direct be staat uit de oorlogshitsers van Wall- street. Hij noemde Dulles de boeman met Lodge als knechtje. De Formosa-politlek, de kwestie der zevende vloot, de plannen voor uitbrei ding van hulp aan Indo-China en het zo veel mogelijk vervangen van V.N.-troe- pen doorZuid-Koreanen dienden als even- zovele argumenten om de oorlogszucht van de nieuwe Amerikaanse regering te bewijzen. „Het is vergeefse moeite je in Azië te handhaven", riep hij Lodge op een gegeven moment toe even triomfantelijk als dreigend: „Japan en Azië zijn hoe dan ook voor jullie ver loren." De tien voorbeelden van Lodge over Ruslands inmengingen in de Koreaanse oorlog werden door de Rus gehekeld als j „het intrappen van een open deur". Rus- I land had immers nooit, zei hy. onder stoelen of banken gestoken dat het dat vriendschapsverdrag met Peking heeft hernieuwd. Het spreekt dus vanzelf dat wy oorlogsmatcrieel leveren. Repliek Lodge greep deze bekentenis aan om in een korte repliek er aan te herinne ren, dat de Veiligheidsraad en de Assemblée indertijd China als agressor hebben gebrandmerkt. Maar Wisjinski volhardt om elke aanvaarding van een Rusland niet-welgevallige motie, met welke imponerende meerderheid ook ge nomen, onwettig te noemen zoals hij ook de verwerping van elke Russische motie als onwettig bestempelt. Hij viel ook zijdelings Pearson aan omdat deze als president van de Assemblée de neutra- liteltshouding zou hebben laten varen toen hij in een brief, waarmee India een motie naar Peking doorzond, gewaagde van vredesverlangens in de Assemblée. „Dit legde de verantwoordelijkheid voor de voortzetting van de oorlog op China en Noord-Korea, en niet waar die behoorde: op het Anglo- Amerlkaanse blok." zei Wisjinski. Wat de huidige zittingen onder deze omstandigheden nog kunnen bereiken blijft een groot vraagteken. Rusland schijnt te zinnen op het herindienen in enigerlei vorm van de oude motie voor onmiddellijke wapenstilstand en een regeling voor de gevangenenkwestie. Ecuador maakte zich tot woordvoerder van die staten die denken aan een nieuw beroep op de agressor met de medede ling, dat de Assemblée het standpunt Inzake de Indla-motie handhaaft. Dat alles biedt bitter weinig reden tot opti misme. Het eerste passagiersvliegtuig met straalaandrijving type Comet dat door de Canadian Pacific Airlines werd aangekocht en dat op weg was van Lon den naar Australië waar het door ge noemde maatschappij zou worden aan vaard, stortte gisteren vlak na het op stijgen van de luchthaven van Karatsji neer en brandde uit. Alle inzittenden, vijf bemanningsleden en elf passagiers, technische beambten van de fabriek waar het toestel was gebouwd, kwamen om het leven. Met het toestel zou op 28 April de lijn Sydney-Honoloeloe zijn geopend. BOM ONTPLOFT BIJ TERUGKEER VAN PRESIDENT PERÓN Enkele minuten nadat de president van Argentinië, Perón, ln de hoofdstad van zyn land Buenos Aires terugkeerde van een zesdaags bezoek aan Chili, ont plofte op het station waar hy aankwam een tijdbom in een bagagedepot. Enkele personen werden gewond. De politie ver richtte arrestaties onder bet spoorweg personeel. Op verzoek van het algemeen vak verbond werd het werk in de hoofdstad en omgeving neergelegd als groet aan de teruggekeerde president. Ondanks de regen stonden tienduizenden mensen Perón op te wachten langs versierde straten. Buiten het station hield Perón een radiorede, waarin hij het verdrag met Chili toejuichte en de Argentijnen vroeg de inwoners van deze natie als landgenoten te beschouwen. (Van onze correspondent) HEERLEN, Dinsdag. In Maas tricht zal geen lente- of zomercarnaval worden gehouden. Dit is beslist op een vergadering van de organisaties, die voor zo'n feest geijverd hebben, met het gemeentebestuur van die stad. In Sittard zal half April een folklo ristisch feest plaats vinden met een boerenbruiloft als hoogtepunt. Men is voornemens tijdens dit feest gedurende enkele uren maskerade toe te staan. Er komt ook een grote optocht, waaraan de Sittardse kasteleins, de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, de carna valsvereniging „De Marotte" en de bromfietsclub zullen meewerken. Er zal o.a. een bromfietsbloesemtocht worden verreden. De zangeres Jo Vincent, die op 0 Maart 55 jaar wordt, gaat het concertpodium verlaten. Tot het eind van dit jaar zal zy nog aan ölt- voeringen meewer ken. Tot afscheid geeft zij nog enige liederenavonden en kerkconcerten. Daarna zal zy al leen nog als pae- dagoge werkzaam blijven. JO VINCENT Voetgangers en tweewielig verkeer mogen weer gebruik maken, van de Moerdijkverbinding. De weg DordrechtBreda is echter, doordat de ondergrond nog is doordrenkt, zo zwak dat zwaardere voertuigen dan fietsen, bromfietsen en motorfietsen zonder zijspan nog niet kun nen worden toegelaten. Onmiddellijk ten Zuiden van de Moerdijkbrug staat het water aan weerszijden nog bijna gelijk met het plaveisel. Eon tweede belangrijke weg die weer open is is de verbinding Utrecht GorinchemKeizersveerBreda. Deze route is toegankelijk voor verkeer met een maximum asbelasting van 4000 kilo. Dit hangt samen met het feit dat het Land van Heusden en Altena reeds wordt drooggemalen; ook elders in Bra bant werken de gemalen, zodat al onge veer een derde deel van het overstroom de gebied weer droog is. Aan de westelijke punt van Tholen zal de zwaar gehavende zeedijk bij Stave- nisse nog deze week onder handen wor den genomen. Het gat bij de Nol aan de noordwestpunt van het eiland is provi sorisch gedicht met zakken zand en een ringdijk. Eind deze week zal het werk hier wel helemaal klaar zijn. Ook op Schouwen-Duiveland wordt overal gewerkt aan het dichten van de ongeveer twintig grote en kleine gaten, waarvan dat bij Schelphoek het moei lijkste is. Men hoopt de polder van Dreischor over drie a vier weken dicht te hebben; tussen Zierikzee en Brou wershaven zijn enkele polders al geheel of byna geheel droog. De gaten en de havendijken van Zierikzee zijn nog niet gedicht. Het grootste probleem is, dat alles (Van onze correspondent) LONDEN, Dinsdag. Op vragen van de Labourleden Norman Dodds en Emrys Hughes heeft Churchill gisteren in het Lagerhuis meegedeeld, over een eventuele ontmoeting met Stalin net zo te denken als president Eisenhower. Hy bracht de woorden die de president op 21 Februari heeft gebezigd in herinnering en voegde daar ook nog aan toe, wat de heer Dulles op 26 Februari had gezegd, n.l. dat „hoegenaamd niets er op wees, dat zulk een bijeenkomst in het vooruitzicht lag." Churchill zei voorts, dat het overleg, dat met de Vei-enigde Staten over de be trekkingen met de Sowjet-Unie plaats vond, van vertrouwelijke aard was en dat dit overleg ongetwijfeld door Eden in Washington zou worden voortgezet. Wat het algemene punt betrof, kon Churchill namens de Engelse regering en hemzelf verzekeren, dat hij op elk tijdstip volkomen bereid was president Eisenhower en maarschalk Stalin te ontmoeten op een basis als door de pre- sident uiteengezet. „Doch de kwestie hangt natuurlijk niet helemaal alleen van mij af", besloot de premier. Nox-man Dodds drong er toen opnieuw bij de eerste minister op aan om de stap te doen voordat het te laat was. en zeide dat als Stalin blufte die bluf aan de kaak gesteld moest worden en als hij opi'echt was er toch iets goeds uit zou kunnen voortvloeien. Doch Churchill vond, dat men in zaken van zulke grote ernst. niet moest opti-eden op de basis van het in gaan op uitdagingen. hier van buitenaf moet worden aange voerd: nog maar een klein deel van het eiland is droog. Ook de meeste binnen dijken zijn zwaar beschadigd, zodat het vervoer moeilijk gaat. Pas als men weer een polder droog heeft weten te krijgen, heeft men een nieuw „bruggenhoofd" om de strijd vandaar voort te zetten. Niet alle herstel verloopt even vlot. Zo sloeg er weer een gat in de Laven- deldjjk bij Krabbendijke op Zuid-Beve land, die al voorlopig was hersteld. Het is vijftig meter breed en het water slaat er met grote ki-acht dooi', een reeds zwaar gehavende school met totale in storting bedreigend. Pas met doodtij, begin volgende week, hoopt men er weer iets aan te kunnen doen. Churchill over voorstel van Hongarije (Van onze correspondent) LONDEN, Dinsdag. Churchill heeft gisteren in het Lagerhuis gezegd, dat er geen sprake van kon zyn een mensen leven te verhandelen of de loop van het recht of van begenadiging in Malakka te beïnvloeden oiïi daarmee de vrijlating van een Brits onderdaan te bewerkstel ligen, die ten onrechte in Hongarije ge vangen werd gehouden. Hij voegde hier later aan toe, dat dit antwoord niet uitsloot dat als de kwestie van de doodstraf door de autoriteiten in Malakka afgehandeld was de zaak op nieuw ovenvogen zou kunnen worden (de positie is, dat vorige maand verlof tot appèl van de doodstraf van Lee Meng bij het hoogste gerechtshof in Londen geweigerd werd en dat de beslis sing over het al of niet verlenen van gi-atie thans bij de sultan van Perak be rust; mocht gi'atie worden vex-leend dan is men blijkbaar bereid de zaak nog eens te oveiwegen). De eerste minister gaf de verzekering, dat de x-egering voort zou gaan met haar pogingen de Hongaarse communistische x-egering te bewegen de heer Sanders vrij te laten en hij recapituleerde wat op dit stuk alzo gedaan was. De laatste stap dateerde van 8 December j.l. In 1949 had Engeland de onderhandelingen met Hon garije over een nieuw handelsverdx-ag af gebroken omdat men de Britse consul geen toestemming wilde verlenen om de heer Sanders te bezoeken. DE Beneluxbesprekingen, die vorige week Zaterdag in Luik plaats von den, zijn in vergelijking met wat zich een week daarvoor in Valkenburg had afgespeeld, lang niet onbevredi gend verlopen. Dat kan misschien vreemd klinken, indien men weet, dat Luik geleid heeft tot enige concessies van Nederlandse kant. Maar voor wie niet denkt alleen in termen van direct eigenbelang, dienen de besprekingen van Zaterdag zeker een bescheiden succes te worden genoemd. Misschien realiseert men zich thans pas, dat in Valkenburg, waar niets werd bereikt, de Benelux op een punt was aangekomen, waar een breuk dich terbij was dan ooit tevoren. De discussies waren toen daarom voor al onvruchtbaar, omdat beide partijen op haar standpunt bleven staan. Dat was economisch zeer wel verdedigbaar, maar borg politiek niets dan gevaren in zich. Naar Belgische opvatting was de zaak eenvoudig: in Nederland zijn de lonen en prijzen kunstmatig laag gehouden en als gevolg daarvan ondervindt de Bel gische industrie in bepaalde bedrijfs takken een zodanige concurrentie van Nederlandse goederen, dat de toestand onhoudbaar wordt. Ergo: de Neder landse lonen en daarmee de prijzen moe ten omhoog. Voor de Nederlandse delegatie lag alles al even eenvoudig: De geleide loon politiek, als basis voor de Nederlandse economie van na de oorlog heeft ons op een economisch niveau gebracht, dat relatief gunstig moet heten. Niet onze Ionen en prijzen zijn te laag. maar die in België te hoog. Daar plukt men nu de wrange vruchten van een liberalistische economische politiek, waarby men alles zo vrij liet als maar mogelijk was. Z:ehier, stei'k vereenvoudigd, de twee stellingen, die waren betrokken. Politiek lag de zaak echter zo, dat de, toch al niet stex-ke, Belgische rege ring zich een Beneluxbespreking, die geen enkel soulaas zou bieden, eenvou dig niet meer kon veroorloven. Nu is dat misschien een kwestie, die Nederland .ch als zodanig niet behoefde aan te trekken. Zij kreeg evenwel een ander aspect, indien men bedacht hoezeer Benelux past in het streven naar inte gratie dat zich. hoe moeizaam ook. in Europa voltrekt. Nederland kon het zich politiek niet veroorloven oqjzaak te worden van de repercussies, die een uiteengevallen Be nelux zonder twijfel met zich zou bren- gen. Natuurlijk zijn hierdoor de fundamen tele economische problemen niet gewij zigd, maar toch menen wij, dat, indien men uitgaat van het nog steeds uiter mate grote belang van de toekomstige Benelux-unie. concessies als thans ge daan, verantwoord zijn en de zaak ten goede komen. Er mag dan een grote aantrekkingskracht zitten in het bewan delen van paden, recht op het doel af, indien de keus ligt tussen het niet-berei- ken van het doel óf het maken van een omweg, Ijjkt het laatste te verkiezen. WAAR alles natuurlijk om draait is, of de concessies, die ons land heeft gedaan, van zodanige invloed zijn of kunnen zijn dat onze binnenlandse economie daar een ernstige terugslag van ondervindt. Wij stellen -voorop, dat moet worden bedacht, <jat toen Nederland in 1950 1951 in tijdelijke moeilijkheden zat met de betalingsbalans, België een zekere remming van de uitvoer naar ons land heeft aanvaard. Op basis van weder kerigheid Is dus de Nederlandse stap van thans die neerkomt op een mogelijke remming van onze uitvoer naar Bel gië niet een sensationeel nieuwtje. Bovendien is er geen sprake van, dat Nederland zou hebben Ingestemd met een soort automatisch mechanisme, waardoor onze uitvoer een halt wordt toegeroepen zodra in België een be paalde bedrjjfstak in moeilijkheden komt (gemeten aan de werkloosheid). Neen, geval voor geval z-al worden bekeken. Bovendien kan het nuttig zijn zich af te vragen of niet de Nederlandse uit voer in een aantal sectoren op de Bel gische markt toch reeds het verzadi gingspunt begen te naderen. Dan zou de nader uit te werken contingenterings regeling meer een psychologische, dan een economische betekenis kunnen krij gen. Vast staat, dat op het punt van de loonpolitiek, onze regering geen stap is achteruit gegaan. Men kan zich uiter aard niet tot iets laten dwingen op een terrein, dat de grondslag vormt van de gehele Nederlandse economische poli tiek. Dit sluit natuurlijk niet uit, dat een eventueel vrijer maken van de loon politiek ook moet worden bekeken on der de gezichtshoek van de Benelux. Maar hieraan zitten zovele punten vast, die een uitvoerig binnenlands overleg vereisen, dat men niet van de ene dag op de andere in de Benelux een „reu zenzwaai" op loongebied kan verwach ten. Zeker niet indien men bedenkt, dat de onjuistheid van onze loonpolitiek ten opzichte van de Belgische niet is be wezen, en dat is dan nog zacht uitge drukt. Wij vragen ons trouwens af, of in de Belgische socialistische partij of in de vakbeweging het enthousiasme voor de economische opvattingen van de huidige regering wel zo groot is. Wat ons echter enigszins benauwt is de idee, dat de Nederlandse concessies van thans ter redding van Benelux, te veel zullen worden gezien als een gevolg van Belgische economische moeilijk heden van (op korte termijn) voorbij gaande aai-d! Toen wij in 1951 België om concessies moesten vragen, werd hier te lande een binnenlandse politiek ge voerd, die streng op sanering was ge richt. Van de Belgische politiek van dit moment kan men echter bepaald niet hetzelfde zeggen. Daarom zit er in de huidige gang van zaken wel desrelrjk een gevaai-: dit soort concessies zijn op grond van tijdelijke overwegingen aanvaardbaar, maar als blijvend procédé zijn ze onverenigbaar met de idee van een economische unie. In dit opzicht kan het zijn nut hebben te bedenken, dat België, als de tekenen niet bedriegen, na eerst de liberale zwaai van zijn economie omhoog te hebben ge kend, binnen enige tyd waarschijnlijk ook de liberale zwaai omlaag gaat mee maken. Dit is nu eenmaal de consequentie van het voeren van een politiek, die ge baseerd is op het vrye spel der econo mische krachten. Indien dan tegelijker tijd o.a. onder invloed van een Neder landse huurverhoging ons loon en dus prijspeil wat stijgt, krijgt men de Bene- lux-niveau's misschien dichter bij elkaar. Dat men dan in België vrij zeker een pijnlijk aanpassingsproces zal hebben doorgemaakt, kan misschien aanleiding worden tot de overweging dat... een ge matigd dirigisme als het Nederlandse misschien toch zo gek nog niet is. Hoe dat zjj, de conferentie in Luik is nu geëindigd met een stapje in de goede richting: behalve het rechtlijnige, logische denken, moet er in een Benelux toch ook zoiets zjjn als het vermogen zich in te denken in de andere partij en daai-van gaf Luik bljik. Jammer dan ook, dat wjj ten opzichte van het land- bouwprotocol van Belgische kant geen enkele concessie hebben te zien ge kregen. Dat was naast de Nederlandse stap een dubbele pas vooruit geweest

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1