Wat U ook
probeert
Triumph
triomfeert!
Visserij door havenafsluiting ten
dode opgeschreven
TRUMPY
KUNST EN LETTEREN
Meester Loogman„Onder het vliering
gat dreef pannetje melk
wint reeds
15
jaar
in kwaliteit!
Adjudant De Wijs (Ridder M.W.0.)
met militaire eer begraven
,Friesland wordt het slachtoffer
van Den Haag"
Bedrijfschapswimpel voor de Sch 233
NIEUWE HAAGSCHE COURANT
3
VRIJDAG 27 FEBRUARI 1953
MENSEN UIT STELLENDAM
(Van onze redacteur)
IN STELLENDAM is het op het ogenblik de omgekeerde wereld. De
huizen staan er in het water en de schepen liggen er op het land.
Het een houdt verband met het andér. De vissers zijn, door het water,
naar elders verdreven. Enkele hunner schepen, die gehavend en ont
takeld door de vloedgolf op de havendammen en dijken geworpen wer
den, liggen daar thans nog. Men heeft, in de masten ervan, de netten te
drogen gehangen waarmee straks de visserij opnieuw zal worden
uitgeoefend.
In Stellendam waren, voor de ramp het
plaatsje trof, zeven en dertig vaartuigen,
die ter visvangst gaan. gedomiliceerd.
Drie ervan zijn motorkotters, die op de
zeevisserij varen en hun vangst in Sche
veningen aan land brengen. Van de
overige 34 schepen zijn 29 eveneens ge
schikt om de zeevisserij te beoefenen.
Als men het aantal opvarenden per
schip gemiddeld op drie berekent, zijn
dus met elkaar een kleine honderd
dertig vissers in Stellendam gevestigd.
De aanvoer in Stellendam bedroeg in
1950 in totaal 934.545 kg, die tegen een
waarde van f 323.260 in de vismijn ter
plaatse werd geveild. Daarvan waren
542.361 kg consumptie-garnalen. Die
brachten f 280.634 op. Aan garnalen-nest
werd 327.023 kg verhandeld. De waarde
was f 14.150,
In 1951 bedroeg de totale aanvoer
906.755, die f 393,218 opbrachten. Aan
consumptie-garnalen was daarbij 524.848
kg. die opbrachten f 351.648, aan nest
319.320 kg, die f 14.379 opleverde.
De betekenis van Ouddorp als vissers
haven is veel geringer. Daar zijn 20 sche
pen gedomiliceerd. De totale aanvoer
was daar in 1950 249.481 kg, die f 92.878
opbracht. Aan consumptie-garnalen was
daarbij 143.489 kg. De waarde ervan was
f 85.889.
In 1951 werd in Ouddorp aangebracht
284.543 kg tegen een prijs van f 125.289.
Daarvan was 144.993 kg consumptie-
voorzien van het nodige hadden ze de
terugreis kunnen aanvaarden. Nu moes
ten ze in Stellendam van uitrusting wor
den voorzien.
Hoe moeilijk daar de situatie is blijkt
wel uit het feit. dat het vrijwel onmoge
lijk is zandzakken per kar naar de be
dreigde punten in de dijken te brengen.
Vandaar, dat burgemeester Van Kno-
belsdorff de jeugd van Goedereede in
geschakeld heeft.
Over de weg, die van die plaats naar
de dijk bij Stellendam loopt, kunt u ge
regeld een troep jongens zien, die zwaar
met zakken beladen fietsen voortzeulen.
Dat zijn de zakkendragers van Goede
reede. Het zijn gezonde, blozende jongens
en als U hen vraagt of ze van de een of
andere school zijn, een ambachts- of een
landbouwschool zegt er een: ,,Die tijd
hebben we gehad. Wij zijn gewoon ar
beiders".
De stenen spieken
Zandschepen, die naar de haven komen,
voeren het materiaal voor de binnendijk
aan. Een Wageningse student, G. van
der Poel, treedt aan de dijk als baas van
één groep dijkwerkers op. Dat is voor
hem meteen practische arbeid en het telt
mee voor zijn examens. En gemeente
architect H. Labee heeft de leiding over
het geheel. Hij is, behalve van Goede
reede en Stellendam ook gemeente-archi
tect van Ouddorp. „Wij waren nog niet
Dat deed de zee: het verdreef de vissers uit Stellendam en zette hun
schepen op het land. Een triest beeld van de situatie waarin dit Goerese
vissersdorp is komen te verkeren.
garnalen, die f 114.150 opbrachten en
121,826 kg nest-garnalen. De waarde er
van was f 5.482.
Uitvoering plannen
verhaast
Over de Stellendamse vissersvloot kan
nog gezegd worden, dat zij sterk ver
ouderd is. De gemiddelde leeftijd van de
garnalenschuitjes is 40 jaar. Sanering is
dus de enige oplossing.
Van deze vloot varen vijf schepen altijd
van Scheveningen uit ter visvangst. Zij
hebben een wat sterkere motor en zijn
speciaal op het vangen van platvis inge
richt. De overige Stellendammers gaan
in het Goereese gat en op de Maasvlakte,
waar z.g. garnalenbanken zijn, op vangst
uit.
Bij de opbouw van het verwoeste Stel
lendam houdt men. thans natuurlijk reke
ning met het feit, dat de visserij er toch
reeds ten dode is opgeschreven als de
z.g. Scheelhoek wordt ingedijkt. Dat zou.
als alles normaal verlopen was, over vijf
jaar het geval zijn.
Door de ramp wordt de uitvoering van
die plannen waarschijnlijk verhaast.
Zijn wij wel ingelicht, dan moet men
in dit verband het bezoek zien. dat de
Haagse gemeentebestuurders aan Oud-
dorp brachten. Zoals wij reeds eerder
schreven, is het voor de Stellendammers
zelf veel beter, dat zij op hun eiland
blijven wonen. De oplossing voor hun
moeilijkheden ligt misschien in Ouddorp.
Vandaar het bezoek van de heren Dresmé
en Dettmeijer aan die gemeente.
Thans liggen er een stuk of twaalf
Stellendammers in Scheveningen. De
rest heeft elders, in Hoek van Holland
en Hellevoetsluis, een toevlucht ge
vonden.
Eerst droog
Zoals men weet concentreert alle aan
dacht in Stellendam zich nu op het dicht
maken van de gaten, in de dijken. De bur
gemeester heeft daartoe in de eerste
plaats de allerbeste werkers uit zijn ge
meente: gemeentewerklieden, landarbei
ders, vissers, e.d. teruggeroepen naar
Stellendam.
Het is de klacht van opperbrandmees-
ter Laurens Visser, dat een deel van die
dijkwerkers in Stellendam vrijwel in de
zelfde staat terugkwam, als zij enige
tijd terug geëvacueerd waren. Dat wil
zeggen: met volstrekt onvoldoende kle
ding voor het zware werk, dat hen op
de dijken en in de klei wachtte. Ze had
den b.v. gewone schoenen aan. Laarzen
ls een eerste vereiste op de dijk. Voor een
belangrijk deel ligt dat natuurlijk aar
teruggekeerden zelf. Als zij even oe.
dacht hadden, wat hen te wachten zou
staan, wat zij zouden yinden aan slechte
of liever helemaal geen toegangswegen
tot de dijk en wat het betekent zandzak
ken te vullen, zij zouden zich beslist tot
een instantie op de vaste wal gewend
hebben en, daarvan zijn we overtuigd,
eens klaar met het herstellen van de
schade, die de oorlog ons berokkende",
zo vertelde hij, „en nu hebben we dit
al weer".- Hoe de vijand huisgehouden
heeft, is thans niet meer te zien. Wat er
opgebouwd was vaagde het water weer
weg. Er liggen enkele bunkers in het
goede bouwland aan de binnenzijde van
de Damdijk. Dat zijn de laatste stoffelijke
resten van de Atlantische verdediging
van de heer Hitler. Die bunkers heeft de
vloedstroom meegenomen, het land in
In Goedereede spreekt echter tenminste
één steen nog van de oorlogsjaren. In
de gevel van het raadhuis werd die steen
gemetseld „Ter herinnering aan onze be
vrijding op 10 Mei 1945". En daaronder
staat een tekst gebeiteld: Jesaja 331. De
tekst zelf is niet afgedrukt, maar als u
het opzoekt schrikt u van de dreiging,
die er uit spreekt:
„Wee, verwoester, die zelf niet ver
woest zijt; verrader, die zelf niet ver
raden zijt; als gij voleindigd hebt te ver
woesten, zult gij verwoest worden; als gij
gereed zijt met verraden, zal men U ver
raden." Dat staat er!
Het heeft de mensen dus blijkbaar hoog
gezeten!
„We beginnen nu opnieuw", zegt de
heer Labee en we zullen nog wel heel
wat meer moeten doen, want onze bui
tenwegen vooral zijn nu volkomen ver
woest. En vraag maar niet hoe het stra
tenplan van Stellendam geleden heeft!
Terwijl we staan te praten komt Jan
Renes uit Bodegraven met een wagen
vol materialen de dijk oprijden. Dat is
dus een chauffeur van de vaste wal, die,
niet zijn auto, voor het transport hier is
uitgeleend. Hij heeft een wagen, die tot
aan de assen in de modder kan weg
zinken en nóg weer op gang komt. Er
rijden ook auto's met rupsbanden, want
men pakt het hier niet zachtzinnig aan.
Dat kan ook niet. Er kan niets gebeu
ren in Stellendam voor alles droog is.
Soldaten, matrozen, mariniers en lucht-
machtmensen hebben gezorgd dat het
dijkleger tenminste bij de dijken komen
kon: de werkers uit Stellendam, Melis-
sant, Goedereede en Ouddorp zullen ge
zamenlijk zorgen voor herstel van de
rest.
Met de Haagse helpers, de Arnhemse
dames, die er vooi de maaltijden zorgen
en in een Rode Kruis-keukenwagen al
lerlei maaltijden bereiden, vormen zij er
een kleine gemeenschap. Hun centrum Is
de herberg op de dijk, die voor alles ge
bruikt wordt: als cantine, als gemeente
huis, als ontspanningslokaal en, Zondags,
als kerk. Ds D. C. Los, de Gereformeerde
predikant van Stellendam heeft er Zon
dag j.l. gepreekt voor een gemengd ker
kelijk publiek, twintig man sterk. Het
was een oecumenische dienst en ze merk'
ten toen even, dat het Zondag was!
Er zijn in zo'n dorp vele zorgen. Eén
ervan is, hoe het economische leven weer
op gang te brengen. Van alle kanten zijn
zoveel goede gaven in natura voor de
getroffen bevolking binnengekomen, dat
1 rustig van allerlei levensmiddelen
genieten kan, zonder de middenstand in
te schakelen. Dat zou een ramp apart
kunnen worden. Het goede verstand
speelt echter gelukkig een belangrijke
rol. Tot hen, die de burgemeester terug
riep, behoort ook de onderwijzer aan de
dorpsschool van Stellendam, de heer G.
Loogman. Zijn vrouw en dochtertjes
zitten nu veilig in Haarlem en hij treedt
in Stellendam op als fouragemeester voor
de mensen, die er werken. Het zal toch
nog wel een half jaartje duren, voor er
weer kinderen in het dorp kunnen wonen
en tot zolang zal hij zich voor de gemeen
te op andere wijze verdienstelijk maken.
Voor het economisch aspect van de
zaak is belangrijk wat hij vertelde. „Tot
nu toe", zei hij, „kregen wij al onze goe
deren door middel van het Rode Kruis.
Maar dat is nu afgelopen. Ik ga thans
naar Dirksland en Melissant om daar,
bij'de middenstand te fourageren".
Dat is dus de gedragslijn, die men volgt
e.. zij wijst op een gezonde zin voor rea
liteit.
Het wondei op de
vliering
Die meester Loogman heeft wel het
een en ander meegemaakt. Hij is het
levende bewijs van het wonder, dat ook
in de watervloed werkzaam was. „Toen
ik in de rampnacht gewekt werd door
het geweld van het water, dat het dorp
binnenstroomde, ging ik kijken, wat er
aan de hand was. Ik zag het water langs
m'n venster stromen. Het was net, of
ik naar een aquarium keek",
Hij kon, vóór het water ruiten en huis
deur versplinterde, nog juist met vrouw
en kinderen de vliering bereiken. Hij had
nog kans gezien uit de linnenkast enkele
planken te slopen. Die legde hij over de
dunne vliering-vloer. Toen hoorden ze,
hoe het water het huis verwoestte, de
meubels aan splinters sloeg, het keuken
gerei tegen elkaar deed slaan en balken
en hekken in de kamers dreef, die daar
tegen de muren bonkten.
Zij hadden op de vliering eten noch
kleren bij zich. Een paar dekens om zich
te warmen, was alles. En er was een
baby van zes maanden bij, een dochtertje,
dat tegen de morgen om haar flesje be
gon te huilen. Toen gebeurde het wonder.
Onder het vlieringgat, waardoor ze het
water zagen stromen, dreef iets rond. Het
was een pannetje melk uit de keuken.
Meester Loogman kon het net grijpen. Hij
greep ook nog wat anders: een glazen
huisje, waarin aspirinetabletten gezeten
hadden. Toen deed vindingrijkheid de
rest. Er werd wat melk in het buisje
gegoten, dat verwarmde men in de hand
en goot daarna de wat warm geworden
melk in het mondje van de baby. Dat
heeft de familie vol kunnen houden, tot
de boten kwamen om haar te redden.
Toen was het leed geleden. „Ik zal nooit
die aankomst in Hellevoetsluis vergeten",
zei de heer Loogman. De manier waar
op iedereen je hielp: aan wat warms,
aan kleren, aan verzorging voor de kin-
•deren, die gewassen, gevoed en verzorgd
werden, zonder dat je er iets aan be
hoefde te doen. Het was geweldig".
(Advertentie).
Visnetten in Stellendam
geborgen
Laatste convooi deed goed werk
(Vam een oneer verslaggevers)
De heer Jac. Vooys te Scheveningen,
lid van het adoptie-comité, heeft zijn
missie in Steüemdam, het bergen van
visnetten en andere visserijibemodugheden,
tot een goe<l einde gebracht. Gisteren
was hij weer met een vijftal Stellendam-
mer scheepjes in Goeree om de laatste
■hand aan de berging te legigen. Het wa
ter was gelukkig ai wat gezakt, zodat
men ditmaal ook bij de iburkers, die als
iniettenipafchiuizen gebruikt worden, kon
komen. Oip deze manier heeft men de
resterende nettemvoorraadi, maar ook veel
staaldraad en trossen, weg kunnen ha
len Het laatste convooi van 5 schepen
bestond uit de ST 29, 9, 6, 16 en de ST
20, De heer Vooys kon vanmorgen ver
klaren, dat thans zo goed als alle net
ten geborgen zijn. Een fabrikant heeft
aangeboden het touwwerk machinaal te
zuilen drogen.
Vliegerwedstrijden op
Koninginnedag
Op Koninginnedag zal de Haagse jeugd
met zelfgemaakte vliegers op het Malie
veld, het IJsclubterrein aan de Sportlaan,
het Westbroekpark, de speelweide in het
Zuiderpark en het Sportterrein aan ds
Hoekwaterstraat wedstrijden houden, ge
organiseerd door de Haagse Luchtvaart
club. De Haja stelt voor de vliegerkam
pioen een beker beschikbaar, terwijl er
verder nog vele fraaie prijzen zijn. De
Luchtvaartclub zal een demonstratie
geven met lijnbestuurde modelvlieg
tuigen.
Pyramide van Cheops
van betekenis voor nu?
D^><*er Van der Vr jrt sprak voor
Ned.Israëi-Kring
(Van een onzer verslaggevers)
Heeft de grote pyramide van Cheops
in Egypte nog beteeknis voor onze tijd?
Deze vraag stelde gisteravond die heer C.
F. P. D. v. d. Vecht in een bijeenkomst
voor de Nederlandse Israèlkring in Ful-
ehri-Studio, Wij moeten deze vraag be
vestigend beantwoorden, aldus spr. Bij
de bouw van dit gigantische bouwwerk
in het Nijldal heeft Gods inspiratie ge
sproken. Hoe kunnen mensen zulk een
gevaarte opbouwen, waarin zeer precies
de geschiedenis der wereld in lijnen en
punten is vastgelegd? vroeg spr. zich af.
In de constructie van de pyramide van
Cheops kan men opmerken, dat de mens
heid van God is afgeweken. Immers, de
gangen der geschiedenis wijken af van
het oorspronkelijke bouwplan, zoals dat
door de Schepper is vastgesteld. Onder
zoekingen van geleerden in de jongste
tijd hebben uitgewezen, dat de wereld in
zijn laatste dagen verkeert zo meende
spreker.
De heer v. d. Vecht wijdde ook nog
enkele woorden aan het Israël-probleem.
Spr. zei, dat de aanhangers van de Brits-
Israën-visie geloven, dat het z.g. tienstam-
menrij'k van het volk Israën voortleeft dn
de Angel-Saksische volkerenwereld en
verwante volkeren, waartoe ook Neder
land behoort.
„Gij hebt de goede strijd gestreden"
Atjeh-strijder hield stand met handjevol kameraden
(Van een onzer verslaggevers)
VAN SPOORWIJK naar Nieuw Eykenduynen trok gistermiddag een
lange, militaire processie; voorafgegaan door de Koninklijke Militaire
Kapel, die treurmuziek speelde, brachten strijdmakkers het stoffelijk over
schot ten grave van oud-adjudant-onderofficier J. J. de Wijs, voormalig
secretaris-penningmeester van de Kon. Bond van Ridders der Militaire
Willemsorde.
Vele Hagenaars hebben gisteren de in
drukwekkende stoet door de straten zien
gaan. Behalve de K.M.K. liepen mee een
vuurpeleton van 24 man, twaalf- onder
officieren dragers en honderd man onge
wapend ere-escorte van het regiment
Rhenen. De overledene werd namelijk
als drager van de Militaire Willemsorde,
welke onderscheiding hij verwierf door
zijn heldhaftig gedrag in Atjeh, als sub
altern officier met alle aan deze rang
verbonden eerbewijzen ter aarde besteld.
Op de begraafplaats stonden, lang voor
de aankomst van de stoet, niet alleen
oude wapenbroeders van adjudant De
Wijs, van wie eveneens verschillende
de Militaire Willemsorde droegen, maar
ook: generaal-majoor b.d. KNIL P. Sohol-
generaal-majoor b.d. H. Koot, voor
zitter van het Kapittel M.W.O. en Kan
selier der Nederlandse Orden, generaal
majoor b.d. W. G. van Hoogenhuijze, ad
judant in bijzondere dienst van H.M. de
Koningin, generaal-majoor b.d. KNIL P.
Koster, en kolonel G. J. van Buuren,
■garnizoenscommandant van Den Haag.
In de aula stelden vier oude dragers van
de Militaire Willemsorde zich naast de
met de Nederlandse vlag, de sabel en de!
onderscheidingen van de overledene ge
dekte kist op. Hier sprak generaal-ma
joor b.d. H. Koot zijn diepe erkentelijk
heid uit voor de diensten, die adjudant
De Wijs het vaderland heeft bewezen.
Generaal Koot herinnerde aan het wa
penfeit, waardoor de adjudant zich de
M.W.O. verwierf; op 16 Mei 1397 heefl
hij met een handjevol fuseliers in Atjah
op een bedreigd punt, dat onder hevig
vijandelijk vuur lag, met grote heldhaf
tigheid stand gehouden, ofschoon hij en
drie van de vijf fuseliers gewond waren.
Op 11 Mei 1898 werd hij door H.M. de
Koningin begiftigd met de Militaire Wil
lemsorde. „Met recht kan van deze rid
der getuigd worden, dat hij een getrouw
en wakker ridder is geweest, die zijn
leven veil had voor Koningin en vader
land" aldus de generaal, die ziin toe
spraak besloot met de woorden: „Gij hebt
de goe -strijd gestreden".
Ook' heer G. Heter en, gedele-
Dat is, zo te zien, geen oude heer
met zijr vele medailles en herinne
ringen uit zijn loopbaan. En toch is
het zo: De heer M. J. Brxdn was
achtereenvolgens schipper van de
Scheveningse reddingboten „Rutgers
van Rozenburg", „Zeem, n hoop" en
„Arthur". Maandag Maart wordt
hij 70 jaar.
Residentie Orkest onder
Celibidache
Prokofjef's 3de Pianoconcert, gecom
poneerd in 1921, is een Van de beste con-
certmuzieken uit onze eeuw gebleven,
zo kon men constateren op het Woens
dagavondconcert van het Res. Orkest,
waar Alexander Uninsky het speelde.
Het heeft de typische Prokofjef-kwali-
teitem de drukke, beweeglijke taal de
sterke motorische beweging, een lyri
sche ontplooiing van de melodische lijn,
zoals het variatiethema uit het 2de deel
en het zamgthema uit het 3de deel, dat'
a la Rachmaninoff verwerkt wordt.
Uninsky bouwde dit technisch zeer moei
lijke werk in grandioze stijl op en Ser-
giu Celibidache, die het Res. Orkest di
rigeerde, stond hem voortreffelijk ter
zijde, al kon het orkest niet helemaal
meekomen. Het is opmerkelijk, hoe goed
Celibidache zich bij een solist kan aan
passen en hoe hij dan zijn neiging tot
uiterlijk vertoon vergeet. Want Beet-
hovens's Ouverture Leonore 111 maakte
deze Roemeense dirigent traag en span-
ningsloos, juist omdat hij alles extra
mooi wilde oppoetsen. En zo verging het
ook Debussy's Ibénia, dat door al dit on
derstrepen veel te log en statisch werd
ondanks de mooie kleureffecten. Met
Strawineky's Vuurvogel-Suite speelde
Celibidache zijn beste troeven uit deze
effectrijke muziek kan een kleurtje er
bij wel verdragen en het orkest volg
de hem hier beter dan in Debussy.'s or
kestwerk, waarin niet alles naar wens
slaagde.
Het volleK. en W. nam hartelijk af-
soheid van deze gastdirigent, die het
orkest in de hulde liet delen.
Dra H. E. KokeeVan den Berge.
het Franse karakter door de vertaling,
door de décors en door het spel enigszins
verloren, maar wie dit spel als Frans
stuk niet kent, zal er ongetwijfeld veel
pleizier aan hebben beleefd. Als we
enkele namen van de spelers noemen,
dan beginnen we met de zeer charmante
Kathryn Avery, die een ideale Isabelle
speelde, met veel begrip voor de moeilijke
positie, waarin dat meisje is geplaatst.
Ook Jeanne L. Schreiber speelde zeer
vlot en geraffineerd als Diana Messersch-
mann en Freda Oliver was een waar
dige Madame Desmortes. Blair Seaborn
;af een aanvaardbare weergave van dé
twee broers en Roger Jaokling was een
uitstekende butler. Telkens weerklonk
een applaus als bewijs van de publieke
waardering. Onder de aanwezigen bevon
den zich talrijke leden van het Corps
Diplomatique, alsmede de Grootmeesteres
van de Koningin, baronesse Van Tuyll
•an Serooskerken. De netto-opbrengst
van deze avond ging naar het Rampen
fonds.
Een bedrag van ruim f 6250 kan aan
het Rampenfonds worden afgedragen.
Corn. Basoski.
Diplomatiek personeel
speelde toneel
The Anglo-American Theatre Group
(leden van het personeel van ambas
sades) bracht gisteravond in een uitver
kocht Seinpost een voorstelling van het
door Christopher Fry vertaalde stuk van
Anouilh „Ring round the moon". Weder
om heeft deze groep bewezen tot veel in
staat te zijn. Het spel van deze mensen
is fris en natuurlijk en. vrijwel nergens
geforceerd. Het luchtige stuk kreeg daar
door een vertolking, dde de aanwezigen
veel genoegen bezorgde. Weliswaar ging
Chopinrecital Alexander
Uninsky
Wij hoorden het al dadelijk bij de inzet
•van het Ghopin-recitat, dat Alexander
Uninsky gisteravond in Dildgentia gaf:
bijster gedisponeerd was hij niet en
technisch ging het hem ook wat moei
zaam af. Natuurlijk blijft dit spel niveau
houden, ook al klinkt het minder
vloeiend, ook al ds de toon soms zo hard,
dat de klank er door verloren gaat. Een
kunstenaar kan niet altijd geïnspireerd
zijn en het dag in, dag uit optreden lijkt
ons niet bevorderlijk voor het fris en
levendig houden van de bezieling, die
men telkens weer moet opbrengen. Toch
merkt men zelfs op een slechte avond,
welk een groot pianist Uninsky is en
welk een gezonde en scherpe visie hij
op Schopins muziek heeft. Bij hem geen
salon-Ohopin-, geen weke pastel-muziek,
geen sentimenteel gedoe, maar muziek,
gepassioneerd en voornaam van houding,
bij alle kantwerkachtige verfijning altijd
zinvol. En om dit essentiële van Chopins
geerd lid van de Raad van Beheer van
het Fonds Ridderdagen sprak enkele
woorden ten afscheid. Daarna droegen
onderofficieren de kist, naar de groeve.
Wapenbroeders van de overledene hiel
den daarbij de slippen vast Een groot
aantal belangstellenden stond om het
graf geschaard. De Koninklijke Militaire
Kapel speelde achtereenvolgens het Wil
helmus en een Koraal uit de Matlheüs
passion „O. Haupt voll Blut und Wun-
den". De 24 manschappen van het vuur
peleton losten een eresalvo, waarna een
familielid van de overledene dankte voor
I de eer die de oud-adjudant De Wijs be-
wezen was.
Friese inspecteur van het onderwijs lucht zijn
hart in de Residentie
,Ik geloof, dat er tussen Limburg en
Friesland wel enige punten van over
eenkomst zijn, want U en ik komen uit
een gewest, dat het slachtoffer van Den
Haag dreigt te worden." Met deze woor
den ving gisteravond de heer R. J. Sip
kens, inspecteur van het l.o. te Sneek,
zijn lezing over Friese cultuurproblemen
aan, die hij hield voor de Limburgse Cul
turele Kring in de Marijke-zaal van
Central. Spr. zei, dat de bewustwording
van Friesland een typisch achttiende
eeuws verschijnsel is. Friesland is onder-
gegaf in de Nederlandse eenheidsstaat
van 3. Als i tie daarop is in 1826
opgericht: het Fries Genootschap voor
Geschiedenis, Taal en Oudheidkunde. De
Friezen kregen toen een brandend ver-
langer naar het verleden. Er ontwaakte
een gezond Fries nationalisme. Het was
aanvankelijk een zaak van de Humanis
ten en de Vrijzinnigen. Pas in 1908 is,
door toedoen van ds Sipke Huisman een
Christelijk Fries gezelschap opgericht.
Onder leiding van deze predikant wordt
het bittere ernst, de Friese taal in het
gebed, in de kerk, in de school, in het
openbaar bestuur te brengen. „Het be
gint nu iets te veranderen", zei spr., .maar
nog steeds denken orthodoxe Friezen, dat
het Fries op de kansel profaan klinkt."
De heer Sipkens noemde daarvan ook de
oorzaak; doordat men het Hollands moei
lijk verstond en zelfs nooit sprak, kreeg
die vreemde taal een bijzondere wijding.
Over het Fries op de school zei de
heer Sipkens: „Het is het goed recht van
iemand, in zijn eigen taal geen analpha-
beet te zijn." Het is paedagogisch onjuist,
de kinderen in de eerste klas uitsluitend
in het Hollands toe te spreken. Friese
kinderen van 6 jaar zijn namelijk één-
talig. Zij hebben zo nu en dan (door de
radio bijvoorbeeld) wat Hollands gehoord.
Worden zij nu al gelijk in de eerste klas
in een Hollandse sfeer geplaatst, dan
verliezen zij hun natuurlijke vrijmoedig
heid. Spr. heeft geconstateerd, dat vele
Friese schoolkinderen vooral in de la
gere klassen erg stug zijn. „Datzelfde ge
voel heb ik, als ik in Parijs sta" zei spr.
Spr. pleitte er voor, in de lagere klassen
het Fries in te voeren. „Wij willen
niet losmaken van de Nederlandse staat,
maar hebben het gevoel, dat wij lijden
onder het dirigisme van Den Haag. Men
wil allerlei problemen, waarmee men
onvoldoende mee op de hoogte is, van
deze stad uit regelen," Spr. was er v-
stander van, een belangrijk deel van de
regeringsinvloed te verschuiven naar het
provinciaal bestuur.
Zaterdag 80 jaar hand
schoenen in de Veenestraat
Zaterdag herdenkt de firma De Boevé-
Götz het feit, dat 80 jaar geleden haar
zaak in handschoenen aan de Veene
straat werd geopend. Heel wat elegante
dameshandjes werden in die jaren door
haar bekleed. In verband met de tijds
omstandigheden zal het jubileum zon
der festiviteiten voorbij gaan.
De Canadese ambassadeur in Den Haag,
|uc heer Thomas Stone, heeft gisteren
op het bureau van het Nat. Rampenfonds
aan dr directeur, generaal Alons, een gift
van (3.200 overhandigd. Dit geld is inge
zameld door in Duitsland gedetacheerde,
Canadese brigade, waarvan een onder
deel in Zeeland hulp heeft verleend.
Jhr J. C. F. von Mühlen overleden
Hier ter stede is, 84 jaar oud, overle
den jhr J. C. F. von Mühlen, gepension-
neerd vice-admiraal-titulair en sedert '05
adjudant in buitengewone dienst van
H.M. de Koningin. Hij was ridder in de
orde van de Ned. Leeuw. De teraarde
bestelling heeft gisteren in alle stilte
plaats gehad.
Zaterdagavond organiseert de
bridgeclub „Honneur" in. het Hof van
Holland aan de Wagenstraat een drive
ten bate van het Rampenfonds.
wezen gaat het immers. Daarom denken
wij aan die momenten, waarin Uninsky
ons nader tot dit begrip bracht en dan
horen wij terug de Sonate op. 58 (het
Largo was ongemeen mooi), aan de Noc
turne in bes, aan de drie Etuden en aan
de twee subliem gespeelde toegiftjes, een
Mazurka en een Etude.
Dra. H. E. Kokee-van den Berge.
KUNSTAGENDA
HEDENAVOND: K. en W.: 8 uur De Stem
des Volks o.l.v. Cor Olthuis met „Die
Jahreszeiten" van Haydn; Kon. Schouw
burg: 8 uur ..Als 't kindje binnenkomt";
Forumtheater Voorburg: 8 uur Gabriel Gor-
ris over „Het volksboek".
MORGENAVOND: K. en W.: 8 uur Concert
gebouw-orkest o.l.v. Pierre Monteux en
m.m.v. Leon Fleischer (le Pianoconcert
van Brahms): Kon. Schouwburg: 8 uur
..Het heilige experiment": Kurzaal: 8 uur
Boekenweekavond. Poppentheater Guido
van Deth: 8 uur „Kermis der moraal".
DAGELIJKS: Cefa: Woensdag en Donderdag
8 uur „Grote verwachtingen" (14 j.); Apol
lo: 12. 2.30. 4.45, 7 en 9.15 uur „Bureau
Zedenpolitie" (18 j.); Asta: 2.30. 6.45 en
9.15 uur ,,Das Land des Lachelns" ta l.!;
Capitol: 2 en 8 uur (Zat. 2. 6.45 en 9.15 uur)
„Bureau Zedenpolitie" (18 j.): City: 2.15,
7 en 9.15 uur (Zat. 2, 4.30, 6.45 en 9 uur)
Verdi's ,.De Troubadour" (14 j.); Corso:
2.15 en 8.15 uur (Zat. 2.15, 6.45 en 9,15 uur)
Chopin, een onvergetelijke melodie" (a 1);
Knterion: 2.30, 7.15 en 9.15 uur „II Christo
proibito" (18 j.l; Metropole: 2.15 en 8.15
uur (Zat. 2.15, 6.45 en 9.15 uur) .Verboden
spel" (14 j,); Odeon: 2.15. 7 en 9.15 uur
..Ivanhoe" (14 j.); Passage: 2.30. 6.45 en
9 15 uur „The world in bis arms" (18 j
Seinpost: 2.15 en 8.15 uur „Het is midder
nacht. dr Schweitzer" (14 j,).
TENTOONSTELLINGEN. Gemeentemuseum:
Herman Kruyder (tot 16 Maart); Ned
wandtapijten (tot 5 Maart); Kunstzalen
Bennewitz: Oswald d'Aumerie (tot 8
Maart); Kunstzaal Plaats: Jan van Her-
wijnen en Dirk Vis (tot 6 Maart); Prin
senhof Delft: Kees Verwey (tot 15 Maart);
Panorama Mesdag: Louis Schrikkel (tot
15 Maart),
Met dit schip en met de bemanning die er op vaart legt de rederij
v/h. A. v. d. Toorn te Scheveningen eer in. Schipper B. Rog en zijn
mannen sleepten weer de Bedrijfschapswimpel voor de best verzorgde
haring in de wacht. De Sch. 233 verdiende twee jaar geleden eveneens
de wimpel van het Bedrijfschap Visserij.
Thans voor de tweede maal onderscheiding
voor de best verzorgde haring
(Van een onzer verslaggevers)
De Bedrijfschapswimpel voor 't schip, dat
in een jaar de best verzorgde haring
aan de markt bracht, gaat ditmaal voor
Scheveningen naar de Sch. 233 van
rederij v. h. A. v. d. Toorn, Vissershaven
weg 25. Twee jaar geleden kwam het
zelfde schip voor de wimpel in aanmer
king. Het is dus een mooi succes voor
schipper B. Rog, Westduinweg 84 en zijn
mannen. De Sch. 233 viste van 24 Mei
t.m. 7 December 1952 en maakte in die
tijd 13 reizen, waarvan 5 haring-trawl-
trips. Het schip voerde in deze teelt 5197
kantjes zoute haring aan en 2026 kisten
verse haring. De wimpel wordt, zoals
men weet, beschikbaar gesteld door het
Bedrijfschap van Visserijproducten en
zal tijdens een officiële bijeenkomst in
Den Haag worden uitgereikt. Schipper
Rog herdenkt tevens het feit, dat hij
30 jaar schipper is bij dezelfde rederij-
De prijswinnaar van de Vlaardingse
haringvloot is schnpper K. Poot van de
VI. 172 „Clara" van de Rederij Visserij
Maatschappij Vlaai-dingen"; van de Kat-
wijikse haringvloot, schipper L. Zwaan
j van de Kw 176 „Gezina Geertrui" van
1 de rederij „Rijnstroom". Van de Katt-
wijkse trawlloggervloot: schipper C. van
Beelen van de Kw. 24 „Cornells" van de
rederij gebr. Van Beelen, van de IJmui-
der trawlvloot schipper H. Ouwehand
van de IJmi. 34 „Allen water" van de
rederij „De Vem". De prijs is namelijk
ook voor de vis.
Tenslotte ds een prijs toegekend voor
de beste in 1952 geproduceerde visconcer-
ven, namelijk aan de visconservenfaibriek
Delfinus te Vlaai-dingen, voor het pro
duct haring naturel. Een eervolle ver
melding werd nog verleend aan de Ne
derlandse conservenfabriek Neoo N.V. te
IJmuiden voor het product makreel m
tomatensaus en aan Wijlax conservenfa
briek te Woudriohem voor het product
gerookte zalm in die.
