NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
c
EEN NIEUW BEROEP OP
RUSLAND GEDAAN
Engeland trekt fl. 800 millioen meer
uit voor zijn luchtmacht dan in 1952
Nederlanders zijn Europese
experinientalisten
65.4 Millioen
Een eventuele tweede T.H. zal
in Eindhoven moeten komen
De Boekenweek
Directeuren: F. BAAS en W. PLUYGERS. Hoofdredacteur: Mr. M. ROOY
Uitgave: Nieuwe Rotterdamse Courant N.V. Witte de Withstr&at 73 Rotterdam
Vrijdag 27 Februari 1953
110e JAARGANG No. 49
Abonnementsprijs per kwart. 1M. Losse nrs 0.13. Verschijnt dag. beh. op Zondag.
Tel. <K 1S00) 11.10.00 (19 lijnen). Na 17 o.: 11.10.09. Telegr.-adr.: NIROCOUR. Postrek. 40
MR. REYEN ONTVANGT DE JOU RN A LIST F.N
Eenheidsmarkt als
oplossing
Van onze correspondent
ROME, 26 Febr. Op de laatste
dag van zijn verblijf te Rome heeft
mr. J. W. Beyen enige verklaringen af
gelegd voor de Nederlandse en bui
tenlandse journalisten. Hij stelde al
lereerst vast, dat de boven verwach
ting gunstige ontvangst, die het Ne
derlandse plan tot economische inte
gratie bij de Europese ministers heeft
gevonden, voor een groot deel kan
worden toegeschreven aan de zeer
krachtige steun van De Gasperi en
Van Zeeland.
De ministers hebben zich in begin
sel accoord verklaard met het Neder
landse plan en zo is de gelegenheid
geschapen het nader in details uit te
werken. Daarmee zal onmiddellijk be
gonnen worden. Alleen dan, wanneer
de politieke gemeenschap van Europa
een vastomschreven taak krijgt op
economisch gebied, kan Nederland er
deel van uitmaken. Wanneer men
zij het geleidelijk de eenheidsmarkt
tot stand brengt, zal dit bepaalde be
drijfstakken in bepaalde landen in
moeilijkheden brengen. Daartoe is nu
gewezen op de internationale solidari
teit, die dan in werking moet treden
en die volgens het plan dient uit te
groeien tot een internationale verant
woordelijkheid. Voor elk nationaal
probleem, dat onoplosbaar schijnt, zal
de oplossing in groter verband gezocht
worden. Maar deze verantwoordelijk
heid is ondenkbaar zonder de macht
om in te grijpen en wel bij meerder
heid van stemmen. Maar door de ge
zamenlijke arbeid zou het aantal stem
mingen tot een minimum beperkt kun
nen blijven en minister Beyen herin
nerde er aan, dat het aantal stemmin
gen altijd omgekeerd evenredig is aan
de resultaten.
Ook indien men de problemen sectors-
gewijs zou willen aanpakken, dan zal
men de oplossing voor de schadelijke ge
volgen van de :ariefverlagingen toch
moeten gaan zoeken in andere sectoren.
Men heeft in de Europese beweging mi
nimalisten en maximalisten. Bidault
noemde zichzelf onlangs een Europese
existentialist. Minister Beyen zou de Ne
derlanders experimentalisten willen noe
men. Want men praat nu wel in het vage
wat over de desastreuze gevolgen, die de
eenheidsmarkt voor bepaalde landen kan
hebben, maar als het Nederlandse plan
wordt uitgevoerd, dan zullen de landen
ook werkelijk de problemen met con
crete gegevens moeten aantonen. Dan
jas zal men de practïsche moeilijkheden
eren kennen en er een oplossing voor
kur.nen zoeken.
Meer gereserveerd, hoewel niet pessi
mistisch. was de minister in zijn oordeel
over de mogelijkheid van een snelle ra
tificatie van het Europese verdedigings
verdrag. Met betrekking tot de cardïna-
le kwestie van de toegevoegde proto
collen. die deze ministersconferentie "oe- i
heerst heeft, zeide hij. dat thans zal j
moeten blijken, in hoeverre de Franse
protocollen uitsluitend interpretatief zijn.
Nederland, zo ging de minister verder, j
heeft begrip voor de bijzondere taak, die I
Frankrijk in Indochina heeft, en voor
de buitengewone lasten, die het land
heeft te dragen. Daarom ziet Nederland
het Franse verlangen om het verdrag
te verduidelijken, met sympathie.
Het zou wellicht aangenamer zijn ge
weest. aldus minister Beyen, indien de
protocollen pas zouden zijn ingediend na
de ratificatie door de zes landen, want
daardoor zou het louter verklarend en
in geen enkel opzicht wijzigend karak
ter nog duidelijker en zonneklaar zijn
gebleken. Maar de scrupules van het
Franse parlement verklaren veel. Daar
om is het verheugend, dat de interim-
commissie de gelegenheid zal krijgen, te
onderhandelen over de bewoordingen
van de protocollen om een poging te
doen, teneinde te geraken tot een voor
ieder aannemelijke tekst,
Nederland heeft groot begrip voor de
Franse moeilijkheden, maar binnen de
grenzen van de tekst van het verdrag
van de Europese verdediginr
schap.
Het a.s. overleg le Kairo
Britse concessie verwacht
Mogelijk zal Groot-Britannië de eis
laten vallen, dat Egypte bij de ko
mende besprekingen over de zone van
het Suez-kanaal belooft, zich bij de
voorgestelde defensie-organisatie voor
het Midden-Oosten aan te sluiten, al
dus gewoonlijk welingelichte kringen
te Londen. Tot nog toe stonden de
Engelsen er op, dat deze kwestie be
sproken zou worden' in samenhang
met de Egyptische eis, dat de Britse
troepen de kanaalzone verlaten.
De nieuwe Egyptische ambassadeur
in Engeland, Abdel Hakki, heeft gis-
teren bij zijn aankomst in de Britse
hoofdstad verklaard, dat de ontrui
ming van de zone van het Suez-ka
naal door de Britse troepen bij mo
gelijke defensiebesprekingen als eerste
punt dient te worden behandeld. Op
een vraag over de vooruitzichten voor
een BritsEgyptische defensie-over
eenkomst zei Hakki: „De atmosfeer
is door de overeenkomst aangaan
de de Soedan gezuiverd en wij zijn
van mening, dat de tijd rijp is voor
een spoedige aansnijding van andere,
nog hangende problemen."
Naar men verwacht, zullen de be
sprekingen te Kairo over de Britse
troepen in de kanaalzone, over onge
veer een week geopend worden.
Russisch hoofdkwartier te
Berlijn gereorganiseerd
Volgens mededelingen van geal
lieerde diplomaten te Berlijn zijn in
het hoofdkwartier van het Russische
leger in Oost-Duitsland vergaande or
ganisatorische wijzigingen aange
bracht, aldus meldt Reuters corres
pondent, Vincent Buist, uit Berlijn.
Sedert October 1952, toen men voor
het eerst bemerkte, dat een reorga
nisatie aan de gang was, zijn meer
dan twintig hooggeplaatste Russische
stafofficieren in Oost-Berlijn aangeko
men. Zij hebben zich gevoegd bij de
staf van generaal Tsjoejkow. de Rus
sische opperbevelhebber in Oost-
Duitsland en hoofd van de Russische
controlecommissie.
Een vooraanstaande persoonlijkheid
onder deze stafofficieren is generaal
Sjtemenko. voormalig stafchef van
het Russische leger le Moskou, waar
hij deze maand werd vervangen door
maarschalk Sokilowski, die een rang
hoger staat dan hij.
Een van de theorieën, welke onder
hooggeplaatste geallieerde diploma
ten te Berlijn n.a.v. deze reorgani
satie zijn opgesteld, is, dat de Sow-
jetunie in Oost-Duitsland een staf op
bouwt om alle Oosteuropese legers
te coördineren. Een diplomaat ver
klaarde, dat deze staf „wellicht een
tegenhanger van generaal Ridgway's
N.A.V.O.-bevel te Parijs zou kunnen
zijn."
Haven van Zierikzee
enkele dagen gesloten
De hoofdingenieur-directeur van de
rijkswaterstaat in de directie Zeeland
te Middelburg heeft bekend gemaakt,
dat ten behoeve van het dichten van
gaten in de havendammen van de haven
van Zierikzee, deze haven voor het
scheepvaartverkeer zal zijn gesloten van
Zondag 1 Maart te 8 uur tot Dinsdag
3 Maart te 12 uur, of zo veel korter of
langer, al naar gelang mogelijk of nood
zakelijk zal zijn.
Uw correspondent heeft het enthou
siasme van de Italianen over de door
Nederland voorgestelde tariefunie kun
nen peilen aan enige opmerkingen, die
De Gasperi gisteren na afloop van de
conferentie over het plan maakte. Hij
roemde het als een werkelijk concreet
en te verwezenlijken middel tot integra
tie en ging er vervolgens geheel onge
vraagd toe over, een curriculum vi
ta e te geven van onze minister, waar
uit hij tenslotte voor zijn toehoorders de
conclusie trok, dat de indiener van het
plan niet „il primo venuto" (de eerste
de beste) was.
Onafgebroken gaan de. herstelwerkzaam
heden in de rampgebieden door. Een
marineboot voert zandzakken aan voor
het dichten van liet gat in de dijk bij
Waarde (Luchtfoto A.N.P.).
Bikker blijft in hechtenis
De bevoegde gerechtelijke instantie
te Hamm, in West-Duitsland, heeft
bepaald, dat Hubertus Bikker, een
der zeven Nederlandse oorlogs
misdadigers, die uit de strafgevange
nis van Breda zijn ontvlucht, in hech
tenis zal worden gehouden, was in
eerste termijn op twee maanden ge
steld. Zij liep 23 dezer af. Bikker kan
nu in hechtenis worden gehouden,
totdat beslist is, of hij al dan niet
aan de Nederlandse regering zal
worden uitgeleverd.
Volgens Bikkers verdediger, dr.
Stauf. zal een uitleveringsprocedure
een bijzonder ingewikkelde zaak wor
den.
Zoals gemeld, is nog een der ont
snapten, Klaas Faber, in hechtenis
genomen. De betrokken gerechtelijke
instantie te Dusseldorp, die zich
met dit geval moet bezig houden,
heeft nog geen uitspraak gedaan.
De strijd op Korea
Van onze correspondent.
VER NATIES, 26 Febr. Ten aanzien van de discussie in de
politieke commissie over Korea is thans een situatie ontstaan, waarin
niemand bereid is een klaar omlijnd standpunt in te nemen of be
paalde voorstellen in te dienen, voordat nader gebleken is, welke
richting de debatten uitgaan.
goedkeuring heeft gehecht, te verwer
pen, zou de Koreaanse oorlog kunnen
eindigen. Indien Wysjinski deze koers
wil inslaan zou hij, zo verklaarde
Spender, bevinden, dat de andere dele
gaties hiertegenover niet afwijzend
zullen staan. Hiermede is de Russen
wel duidelijk te verstaan gegeven, dat
hun opnieuw een kans wordt geboden
om inzake Korea uit het slop te komen,
doch het blijft zeer de vraag of de
reactie van Russische zijde de deur
voor verder overleg zal openen.
In afwachting
]M" ADAT vanmiddag de Australische
1 en Braziliaanse gedelegeerden had
den gesproken, was de sprekerslijst
uitgeput; ook voor morgen gaf zich
niemand op, zodat ten slotte op voor
stel van voorzitter Muniz werd be
sloten de eerstvolgende zitting pas
Maandag te houden.
Hoewel ongetwijfeld een aantal leden
wil waohten totdat Wysjinski op de
rede van gisteren van de Amerikaan
Lodge heeft geantwoord, kan deze
„stilzwijgendiheidsstaking", zoals Ente-
zam, de Iraanse gedelegeerde, het
noemde, niet alleen worden toegeschre
ven aan de wens om eerst te horen
wat de Russische gedelegeerde te berde
zal brengen. Bij vele delegaties heerst
namelijk de indruk, dat het de voor
keur verdient om thans geen enkele
nieuwe actie te ondernemen of nieuwe
motie in te dienen, zelfs niet de motie
van India, welke in de vorige zittings
periode is aangenomen, opnieuw te
bevestigen. Het is namelijk onzeker of
een stemming hieromtrent dezelfde
unanieme bijval zou opleveren, welke
destijds deze motie verworven heeft.
Men wil ook vermijden dat zou blij
ken. dat de toenmalige eenstemmig
heid niet meer bestaat.
Veler gedachten gaan daarom in de
richting van een eenvoudig constateren,
dat de motie van India nog steeds van
kracht is. om dan de verdere behan
deling van de kwestie-Korea te ver
wijzen naar de achtste Assemblée,
tenzij inmiddels nieuwe gebeurtenis
sen tot een nieuwe actie van de zijde
der Verenigde Naties aanleiding zou
den geven. Men hoopt, dat de moge
lijkheid daartoe niet volkomen is
uitgesloten. De Australische afgevaar
digde Spender deed vandaag een be
wogen beroep op Wysjinski om zijn
inzichten aan die van dg meerderheid
der leden aan te sluiten en in opbou
wende geest het vraagstuk-Korea te
benaderen
Aanneming van de voorstellen van
de Assemblée. welke in de motie van
India vervat zijn, staat voor de tegen
partij nog steeds open. zeide Spender,
en ook indien deze een andere formule
wil voorstellen, zonder de grondstel
lingen, waaraan de Assemblée haar
Birmese luchtaanval op Chinese na
tionalisten. Naar het Birmese ministerie
van oorlog meedeelt, hebben Birmese
vliegtuigen Donderdag te Monghsat in
het Oostelijke grensgebied een hoofd
kwartier van de Chinese nationalisten
verwoest. Er zouden ten minste honderd
nationalisten zijn gedood en verscheide
ne honderden gewond. Bij latere ver
kenningen bleek, dat een aantal barak
ken in brand stond en dat de Chinezen
in wanorde vluchtten, hierbij geholpen
door opstandige Karens. (Reuter).
Generaal Ridgway
voert besprekingen
Een voorstel van Lord
Ismay
De opperbevelhebber der Noordat-
lantische strijdkrachten, generaal
Ridgway, heeft gisteren met leden
van de permanente raad der N.A.V.O.
van gedachten gewisseld over de ver
dediging van West-Europa, waarbij
ook het gebruik van atoom- en ande
re niet-conventionele wapens werd
besproken.
Generaal Ridgway en zijn stafchef,
generaal Gruenther, gaven voor de
leden der N.A.V.O., die onder leiding
stonden van secretaris-generaal Lord
Ismay, een overzicht van de militaire
toestand in Europa. Na afloop hiervan
zeide generaal Ridgway o.m.: „Wij
moeten altijd bedacht zijn op de mo
gelijkheid van een aanval met atoom
wapens, waardoor de lessen van de
tweede wereldoorlog wel eens achter
haald zouden kunnen blijken te zijn.
Wij willen niet het verwijt krijgen,
dat wij niet gereed zijn, zoals dit on
der andere omstandigheden het geval
is geweest".
Naar de New York Times meldtzal
Lord Ismay waarschijnlijk pogen pre
sident Eisenhower te bewegen te
Washington een centraal bureau ov te
richten voor coördinering van de ge
allieerde plannen t.a.v. Europa, het
Midden-Oosten en het Verre Oosten.
In een artikel uit Rocquencourt
(Frankrijk) zegt het blad, dat geen
der bondgenoten van de Ver. Staten
officieel het verzoek zal doen, doch
dat de stap onofficieel gesteund zal
worden door enige van de voornaam
ste dezer landen, met name Engeland
en Frankrijk. De correspondent voegt
hieraan toe: „In feite beoogt het voor
stel van Lord Ismay, dat de V.S. er
mee instemmen, een bestaand bureau
te Washington aan te wijzen, of, zo
nodig een nieuw op te richten, waar
de belangrijkste democratische mo
gendhedenen andere bevriende
volken ten minste een gemeenschap
pelijk strategisch-politiek program
kunnen bestuderen voor de wereld-
strijd tegen het communistische blok".
President Perón keert terug. Na een
verblijf van een week in Chili is presi
dent Perón gisteren, in gezelschap van
zijn minister van buitenlandse zaken,
naar Argentinië teruggekeerd. (AFP).
Rampenfonds
Donderdagavond was in totaal
bij het Nationale Rampenfonds
binnengekomen een bedrag van
65.4 millioen. De stand was strSskine - h« oitwMp niet te „iot
Woensdagavond 63.d millioen. Idoen; een strekking, die mede werd be-
(Vergadering van Donderdag 26 Febr.)
rpWEE kwesties zijn uit het debat
over de voorbereidingen voor een
tweede technische hogeschool in het
bijzonder naar voren gekomen: waar
zal de plaats van vestiging zijn en hoe
en in hoeverre zal er een met Delft
gecoördineerd beleid kunnen worden
bereikt.
Een motie van de c.h Tilanus. waarin
werd gevraagd plannen voor te be
reiden zowel voor Arnhem als voor
Eindhoven waaruit men dan later
een keus zou kun
nen doen is ver
worpen, en wel
met 31 tegen 48
stemmen. De tegen-
Orerxieht
'weed* Kamer
paald door de schriftelijke en monde
linge gedachtenu isseling, waaruit dui
delijk bleek, dat de regering de tweede
T.H. als zij zal worden opgericht, in Eind
hoven wil hebben. De onaanvaardbaar-
verklaring. ten aanzien van de motie-
Tilanus uitgesproken, accentueerde dit
en de verwerping van die motie beves
tigde het.
Waarom Eindhoven nu eigenlijk de
voorkeur verdient en in de ogen van
de regering in zo dwingende mate, dat
zij het onaanvaardbaar vond in haar
plannen ook maar de mogelijkheid van
Arnhem mede te betrekken heeft
niemand overtuigend aangetoond. Wij
vinden de gang van zaken dan ook op
zijn zachtst gezegd onbevredigend. Nu
de regering een uitspraak van de Kamer
omtrent de vestigingsplaats had uitge
lokt dat deed zij met hetgeen ha
rerzijds naar aanleiding van het ontwerp
was verklaard had men een steviger
argumentering mogen verwachten. Tot
dat uitlokken was de regering overi
gens niet verplicht. Zij heeft zich voor
af evenwel van de steun van de Kanier
willen verzekeren bij het doen van een
keus. die voor haar al vaststond. Voor
ons blijft de vraag: waarom die keus?
stemmers waren weer eens een keer 1
de K.V.P. en de P.v.dA. samen.
De verwerping van deze motie heeft
de zaak wel ongeveer definitief ten
gunste van Eindhoven beslist. Minister
Cals had de motie „onaanvaardbaar" ge
noemd. Zo ver had hij niet hoeven
gaan. omdat uit de disoussies al w
was gebleken, dat er een meerderheid
tegen zou zijn. Al het argumenteren
voor het openlaten van een andereplaats T.T
van vestiging leek tot onvruchtbaarheid T N het bijzonder van de zijde der
gedoemd: het zou Eindhoven zijn en P.v.d.A was de kwestie van de
Filiaal of zelfstandig?
blijven.
Het wetsontwerp, ter gelegenheid van
welks behandeling de motie was inge
diend, is zonder stemming (met de be
kende aantekening voor de C.P.N.)
P.v.d.A was de kwestie van
bestuursvorm op het tapijt gebracht.
Ir. Posthumus verlangde coördinatie
van Delft «n de tweede T.H. Delft
zou nooit te lijden mogen krijgen van
de tweede instelling. De heer Post-
- rwv, humus kreeg de toezegging, dat een
genomen. Het heeft de dekking, f 15.000 wfuursnraaan be-
aan de begroting-1951 toe te voegen voor gemeensohappeiijK Destuursorgaan oe
de voorbereiding voor een tweede T.H. moeien is zou kunnen krij gen met de
De a.r. dr. Schouten vertelaarde, dat hij benoeming van hoogleraren, met de
zich door voor het ontwerp te stemmen investeringen en met alle zaken, het
niet bond ten aanzien van de stichtingI onderwijs betreffende,
zelf. de plaats van vestiging en de be-. Wij wéten niet. of de P.v.d.A. volledig
stuursvorm. Formeel kon hij dat doen. J tevreden is met. deze toezegging. Zij
Maar deze verklaring kon de materiëleheeft kennelijk willen voorkomen, dat
een T.H. in Eindhoven een Zuidelijk
Ruim drie milliard
voor de vloot
De Britse minister voor de lucht
macht, Lord de 1'IV and Dudley,
heeft het parlement verzocht de ge
raamde uitgaven voor de luchtmacht
voor het komende jaar, een totaal be
drag van ruim 4.9 milliard gld. belo
pend, goed te keuren. Dit bedrag ligt
ruim 800 millioen gld. hoger dan' de
uitgaven van verleden jaar, indien de
Amerikaanse hulp niet wordt meege
rekend. In 1953'54 zal Groot-Britan
nië 500 millioen gld. aan Amerikaan
se hulp voor de luchtmacht ontvan
gen, vergeleken met 300 millioen gld.
in 1952—'53.
In zijn toelichting verklaarde de mi
nister, dat de uitbreiding van het aan
tal Canberra-straalbommenwerpers in
1953'54 zal worden versneld. De
escadrilles voor fotografische verken
ning zullen worden heruitgerust met
Canberra's. Voorts zal het aantal dag
en nachtjagers worden vergroot en de
luchtmacht zal haar eerste Britse dag
jagers met schuin naar achter gerich
te vleugels krijgen.
Engeland geeft op het ogenblik meer
geld uit voor de luchtmacht wegens
de aanschaffing van nieuwe vliegtui
gen, munitie, electronische uitrusting
en uitbreiding en heruitrusting met
moderne wapens. Uit de ramingen
blijkt, dat voor vliegtuigen ongeveer
1,5 milliard gld. zal worden uitgege
ven, d.i. 290 millioen meer dan ver
leden jaar, en 420 millioen gld. voor
radio-, radar- en electrische uitrusting,
d.w.z. 210 millioen meer dan het vorige
jaar.
TT OE is het nu eigenlijk in uitgeve-
-1"1- rij en boekhandel? Dit is een
vraag die we elk jaar opnieuw tegen
de Boekenweek aan een aantal pro
minente vertegenwoordigers van het
boek stellen. In de moeilijke periode
toen de papierprijzen onrustbarend
stegen hebben wij wel eens bijzonder
sombere klanken opgevangen. Daar
van is nu gelukkig geen sprake. Er
zijn betrekkelijk weinig wijzigingen te
rapporteren, in welke richting ook.
Wel was er een geweldige achteruit
uitgang in de dagen na de ramp. In
tussen is echter de loop in de boek
handel er weer aardig ingekomen en
men hoopt op een normale Boeken
week.
Toch is de economische situatie
in de wereld van het boek al sinds
geruime tijd niet bevredigend. Niet
in de eerste plaats omdat het publiek
belangrijk minder koopt, al is het
geld kennelijk schaars. Er zijn echter
r.og altijd veel, misschien te veel uit
gevers, veel, wellicht te veel boek
handels. Nog altijd komen er te veel
nieuwe utigaven op de markt. De
productiekosten blijven hoog. De spoe
ling is dus dun. Het gebouw, waarin
uitgever en boekverkoper in ons land
wonen, is hecht als wat, maar het
is niet te ontkennen, dat papierhandel,
uitgever, boekverkoper economisch in
steeds sterkere mate op elkaar moe
ten leunen. Voor de kleinsten en
zwaksten, vooral in de boekhandel,
is het een voortdurende worste
ling om het hoofd boven water te
houden.
TT ET boek heeft het op het ogenblik
overal, niet alleen in ons land,
hard te verduren. Om verschillende
redenen. Er is een steeds toenemen
de, soms verbluffende concentratie
waar te nemen op het goedkope boek.
Dit is lang niet altijd een winst voor
de literatuur. Vele intellectuelen zijn
zelfs niet in staat om hun vaklitera
tuur bij te houden. Voor litterair ge
not zijn zij in steeds sterker* mate
aangewezen op de goedkope boeken
in zakformaat, waarin de nieuwste
letterkunde natuurlijk onmogelijk on
middellijk kan verschijnen. Een der
geyolgen voor de boekhandel is dat
om een gelijke omzet te bereiken veel
werk, dus arbeidsloon, geïnvesteerd
moet worden. Dit wordt alleen maar
vastgesteld. Klachten hierover hoort
men niet. omdat de goede boekverko
per nu eenmaal elke klant van har
te welkom heet in zijn winkel.
T7 AN verschillende kanten werd on-
ze indruk bevestigd, dat de levens
duur van het gemiddelde boek be
langrijk korter is geworden. Waaraan
is dit toe te schrijven? De nieuwe
uitgaven verdringen elkaar. Het pu
bliek leeft jachtiger, aandacht ver
slapt vlug. De levensduur van een
goed litterair werk werd geschat op
drie maanden Wij hopen nu maar
pessimisme van onze zegsman.
Daar komt nog bij dat de loop er bij
een matig boek langer in blijft dan
bij een goed boek, dat door een klei
ne kring wordt gekocht daarna is
het afgelopen. Helemaal juist is dit
misschien niet. omdat het litterair
hoogstaande boek meer en meer in
de goedkope herdruk een tweede kans
krijgt.
Is er iets aan deze toestand te ver
anderen? Volgens sommigen wel. Een
potentieel publiek zou door de boek
handel niet worden bereikt. Het is
een vaststaand feit dat boekenclubs,
zoals de Arbo en andere clubs, die
het platteland bestrijken en dan voor
namelijk een r.k. of protestant pu
bliek, voor hun serieboeken grote op
lagen halen. Deze mensen komen niet
in de boekhandel. Zijn zij er echter
niet heen te lokken? De calculatie-
prijs van het boek maakt het de uit
gevers vrijwel onmogelijk een behoor,
lijke post voor publiciteit uit te trek
ken. Daaraan schijnt niets te doen te
zijn. Het enige wat er dus op zit is
dat de boekhandel grotere activiteit
zou ontplooien. Er zijn zwakke broe
ders in het gilde. Vandaar dan ook
dat sinds kort door de Commissie
voor da Propaganda van het Neder
landse Boek een reeks van nieuwe
acties wordt ondernomen. Deze po
ging is ronduit beschreven als het
streven om de „boekheidenen" te be
keren.
Een tjalk, De Vrouwe Eva. vol met
boeken vaart drie maanden door ons
land. Tal van lezingen worden gege
ven voor personeelsverenigingen van
grote ondernemingen. Er worden le
zingen gehouden op scholen, of op
ouderavonden. Er zal voor een boe-
kenprijsvraag worden gezorgd. Het
probleem wordt dus van alle kanten
bekeken en aangepakt, en dit ge
beurt alles binnen de hechte, reeds
zo lang bestaande Vereniging ter be
vordering van de belangen des boek
handels, waarin uitgevers en boekver
kopers nauw samenwerken.
"D IJ een dergelijk onderzoek naar
-L> de economische moeilijkheden
hoort men wel eens critiek op de ver
eniging met de lange naam. Toch
heeft een enkel feit reeds bewezen hoe
deugdelijk deze samenwerking binnen
de wereld van het boek is. Onmiddel
lijk nadat de volle omvang van de ding"C indien
Verleden jaar is voornamelijk de
luchtmacht in Duitsland uitgebreid.
Hier werd de R.A.F. nauw verbonden
met de Belgische en Nederlandse
escadrilles, aldus de toelichting.
Eerder op de dag had de Britse mi
nister van marine, Thomas, bij het in
dienen van de begroting voor het vol
gende jaar, ten bedrage van ruim drie
milliard gld., meegedeeld, dat de bouw
van anti-duikbootschepen en mijnen
vegers de hoogste voorrang krijgt.
Voorts zei hij, dat een zwaar en vijf
lichte vliegdekschepen, waaronder de
Majestic, voor de Australische marine
in aanbouw zijn. Drie der lichte sche
pen zullen binnen ongeveer anderhalf
jaar gereed zijn. Ten slotte zijn er plan
nen opgesteld voor het bouwen van
zwaardere en snellere marinevliegtui
gen.
Koningin en Prins terug
uit Engeland
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zijn gisteravond omstreeks 19.45 urn-
in het paleis Soestdijk van hun een
daags bezoek aan Engeland terugge
keerd.
Merle Cocliran naar
Amerika vertrokken
De ambassadeur van de eVr. Staten in
Indonesië. Merle Cochran, die op zijn
verzoek met ingang van 15 Maart a.s.
uit deze functie is ontheven, is vandaag
naar Amerika vertrokken. De chef van
het protocol, Kusuma U-tojo. leden van
het corps diplomatiek en vele vrienden
en belangstellenden deden hem uitge
leide.
De kwestie-Lammerding
Naar de B.B.C. meedeelt, heeft de
Britse hoge commissaris in Duitsland
aan zijn regering toestemming ge
vraagd om een arrestatiebevel uit
te vaardigen tegen ex-generaal
Lammerding, de voormalige bevel
hebber van de SS.-divisie Das Reich.
Zoals bekend, heeft Frankrijk de
Britse autoriteiten in Duitsland ver
zocht Lammerding uit West-Duits
land te wijzen, omdat de Fransen
hem er van beschuldigen indertijd
bevel te hebben gegeven tot uit
moording van het Franse dorp Ora-
dour-sur-Glane. Twee weken geleden
heeft de Franse premier, Mayer, tij
dens zijn bezoek aan Londen in een
persoonlijk beroep op zijn Britse
ambtsgenoot Churchill dit verzoek
ondersteund.
Sinds het proces te Bordeaux, waar
de zaak-Oradour werd berecht, is Lam
merding spoorloos verdwenen. Laatste-
stelijk werd hij te Dusseldorp in de
Britse zone gesignaleerd. Naar ver
luidt. bevindt hij zich thans in de Ame
rikaanse zone.
Een Britse woordvoerder te Bonn
deelde Donderdag mee, dat Lammer-
Aiwortjt gearresteerd,
watersnood tot geheel ons land waszal moeten verschijnen voor een hof
doorgedrongen, nam de vereniging voor uitleveringskwesties, dat onder lei-
het initiatief om het fotoboek D e
Ramp uit te geven. Alle pogingen
om bij de noodtoestand financieel baat
te vinden werden bij voorbaat gecou
peerd. De opbrengst gaat naar het
Rampenfonds. Dit was mogelijk dank
zij een feilloze organisatie, een boven
alle twijfel verheven gezamenlijk aan
pakken. Er mag wel even op gewe
zen worden dat de Nederlandse boek
handel, die de verkoop en de ver
spreiding van De Ramp op zich
heeft genomen, zich daarmee, ondanks
ding van de hoogste Britse politierechter
in Duitsland staat, bijgestaan door
een Duitse bijzitter. Dit hof zal de Brit
se hoge commissaris van advies dienen
over de vraag, of Lammerding al dan
niet moet worden uitgewezen.
Effectenmakelaar in arrest
De politie te Oss heeft de 55-jarige
v. d. H„ effectenhandelaar en houder
van een klein kassierskantoor te Oss,
aangehouden. Hij wordt er van ver
onderonsje zou kannen worden. Daar
iets voor te zeggen. Een gemeenschap
pelijk bestuursorgaan kan ook en dit
vooral werd van de zijde der P.v.d.A.
betoogd een efficiënte gang van za
ken bevorderen of beter: een inefficiën
te gang van zaken tegenhouden.
Ook dit is een begrijpelijk ver
langen. Toch hopen wij van harte
wat de P.v.d.A. met haar nei
ging om zaken centraal te regelen ook
moge verlangen dat minister Cals
een bestuursvorm zal kiezen, die een
zekere zelfstandigheid aan elk van
beide hogescholen laat. In het bijzonder
zal de m o g e 1 ij k h e i d open moeten
blijven, dat een hogeschool te Eindho
ven zich zo ontwikkelt, dat zij Delft
kwalitatief voorbijstreeft. Anders zou
men van Eindhoven een filiaal van
Delft; moeten maken. De heer Weiter
waarschuwde daarvoor. Een waarschu
wing die niet misplaatst is. zolang niet
met zoveel woorden is gezegd, dat die
filiaalrelatie nu juist de bedoeling is.
T TITBREIDING van de kring van, hen,
die technisch hoger onderwijs zul
len kunnen volgen, zal met verrui
ming van het verlenen van beurzen
samen moeten gaan. Een motie van
die strekking was ingediend door d*
V.V.D.-ster mevrouw Fortanier.
Voorzatter Kortenhorst suggereerde,
dat het beter zou zijn. deze motie niet
in dit debat te behandelen. Waar me
vrouw Fortanier tenslotte in toestemde.
Zij zat nu op een nader te bepalen tijd
stip aan de orde komen. Dat zal nog
maanden kunnen duren. Er is iets rede
lijks in dit uitstel. Bij een andere gele
genheid zat mevrouw Fortanier d* motie
een verder gaande strekking kunnen
geven. Beurzen voor studenten zijn im
mers een vraagstuk dat zich niet alleen
bij het technisch hoger onderwijs voor
doet. En al zou men willen zeggen, dat
de industrialisatie bijzondere voorzie
ningen ten aanzien vrn beurzen voor het
technische hoger onderwijs vraagt, dan
mag daarbij niet uit het oog worden ver
loren. dat de universiteiten physici en
chemici afleveren, die evenzeer voor de
industrialisatie betekenis hebben.
Kieskivesties
TT/" IJZIGING van de Kieswet was het
laatste agendapunt van deze mid
dag. De voorgestelde wijzigingen waren
louter van technische aard: het glad
strijken van enige plooitjes. Daar is
dan ook niet veel over gezegd. Wel is
er enige tijd besteed aan twee vraag
stukken, die met de Kieswet, maar
niet met deze wijzigingen te maken
hadden, n.l. het stemmen bij volmacht
en de mogelijkheid om Staten- en
raadsverkiezing in één jaar te laten
samenvallen.
Laatstbedoeld onderwerp was al ter
sprake geweest in het debat over de
watersnood. In de noodgebieden zullen
nl. de raadsverkiezingen een jaar moeten
worden uitgesteld. Daar zullen raads- en
Statenverkiezingen dus al samenvallen.
Minister Beel stond niet onwelwillend
tegenover dat samenvallen. Men zou dit
kunnen bereiken door de zittingsduur
van de raden, die dit jaar gekozen gaan
worden met een jaar te verlengen. Als
de Kamer dit wilde zou de minister deze
aangelegenheid in het kabinet ter sprake
brengen. De minister voelde er evenwel
niet voor. de beide verkiezingen op één
dag te houden.
Mejuffrouw Zeelenberg wees op de
gevaren, verbonden aan het stemmen bij
volmacht. Er zijn adspirant-gevolmachtig-
den die er op uit trekken, om volmach
ten te verwerven. De KVP-er mr. De
Graaf meende, dat de gevaren niet groot
waren cn dat een verruiming van de
mogelijkheid om bij volmacht le stem
men niet verkeerd zou zijn; maar hij
was de enige die er zo over dacht. De
bewindsman zou bezien, hoe misbruiken
konden worden tegengegaan.
Het wetsontwerp zelf. dat andere on
derwerpen betrof, werd zonder stem
ming aangenomen.
Zo was de Kamer aan het eind van
haar agenda gekomen Zij gaat twee
weken rusten. Op 17 Maart zal de Zon
dagswet aan de orde komen; tenzij
zo verklaarde voorzitter Kortenhorst
zich spoedgevallen zouden voordoen.
Hierbij zal men kunnen denken aan de
Noodwet-dijkherstel, welker behande
ling thans nog in het stadium van
schriftelijke voorbereiding verkeert
(Voor het verslag zie men pag. 7).
de moeilijke economische toestond
van velen, geestdriftig soms aanzien
lijke financiële offers getroost. Men
loopt hier niet mee te koop. Iedereen
heeft het zijne gedaan. Maar het
stemt tot gerustheid dat zo iets mo
gelijk was. Het is daarom te wensen
pleegd ten nadele van zijn cliënten.
Zeven Kikoejoe's opgehangen. Te
Nairobi is officieel medegedeeld, dat
Woensdag zeven inboorlingen wegens
moorden van de Mau-Mau zijn opge
hangen. Enige uren voor de terechtstel-
dat de nieuwe acties van de Commis- j hng hadden zij nog kans gezien uit hun
sie voor Propaganda werkelijk zoden cehen te ontsnappen. Toen zy weer
aan de dijk zullen zetten, en dat de i rer±na£,eeraTPSn; «"«"en *ij eedoopt
te worden. Nadat dit verzoek was mge-
Boekenweek in elk opzicht een gun- i willigd, werden de vonnissen ten uitvoer
stig beloop zal hebben. 1 gelegd. (Reuter).
NOORDELIJKE WIND
Verwachting. medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt. tot Zater
dagavond (opgemaakt te 10 uur):
Droog weer met overdrijvende
wolkenvelden. Zwakke tot matige
Noordelijke wind. Iets minder koude
nacht, morgenmiddag over het alge
meen iets lagere temperaturen dan
vandaag.
28 Febr.: Zon op 7.29. onder 18.17.
Maan op 18.17. onder 1 Maart 7.22.