CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
Vreugde in Rilland: de dijk is dicht
Wat doet de politie nu met hem?.
Bijna zestig millioen gulden in Rampenfonds
Premier van Houtte contra „France Soir'
Nederlands voorste! vindt instemming te Rome
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1953 O
Commissie \an Redactie: H. Algra (hoofd-
red.), Ir L. Eringa en E. B. Folkertsma.
Directie: R. Boomgaardt, a.d.
Bureaux: Leeuwarden. Galileër Kerkstr. 17
Telefoon Redactie 5098: Dir. en Adm. 5088
Bijkantoren: Sneek, tel. 2821; Dokkum. tel.
354; Drachten, tel. 2195; H'veen, tel. 2010.
Abonn. prijs f 1,82 per maand. Giro 18418.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
JFriesrlj Daflblaö
48ste Jaargang
No, 47
<*&£H.londó
Den Haag giro 9575
Hei pamilei zen Ier afzender
Er werd dezer dagen in Fiesladd
een niel ondertekend pamflet ver
spreid, waarin het FriescSh Dagblad werd
aangevallen. Tevens was dit pamflet een
verdedigingsgeschrift van de P.v.d.A.,
wat de pacificatie betreft. Wanneer dit
pamflet was samengesteld door den een
of andereu dilettant, dan zouden wij er
bel zwijgen toe doen. Maar liet is ken
nelijk van iemand, die van de feiten wel
op de hoogte is, en.ze probeert goed te
praten.
Wij zullen dat met een enkel voor
beeld bewijzen;
Het is onze lezers bekend, dat in
Akkrum een neutrale bijzondere kleuter
school bestond, die werd gesubsidieerd
door de gemeente. Toen er een aan
vrage binnenkwam om subsidie voor
een Christelijke kleuterschool, adviseer
de het college van B. en W; daartegen.
Het stond niet op het standpunt: gelijke
monniken, gelijke kappen. De beide
wethouders zijn P.v.d.A.
Toen het verzoek met het afwijzend
advies in den Raad aati de orde kwam,
verenigde de Raad zich in overgrote
meerderheid niet het voorstel van B.
en W. Dus: wel subsidie voor de neu
trale bijzondere kleuterschool, maar
niet voor de Christelijke kleuterschool.
Aan deze beslissiug was een debat
voorafgegaan, waarin het niet ging over
technische of organisatorische vragen,
maar waar verschillende woordvoer
ders van de P.v.d.A. zich heel fel keer
den tegen het Christelijk onderwijs.
Zij verwierpen liet principieel en baseer
den daarop hun weigering. Het was zo
erg en zo onverdraagzaam, dat verschil
lende leden van de P.v.d.A.. ook in de
pers, openlijk hun afkeuring te kennen
gaven. Wij herinneren b.v. aan de af
straffing, die de heren kregen van de
Friese Koerier.
Nu werd er onlangs een vergadering
van de P.v.d.A. in Leeuwarden gebon
den, waar o.a. do heer Yelliuga sprak.
Volgens bet verslag in Het Vrije Volk
wees hij met klem de beschuldiging af,
dat de P.v.d.A. zich keerde legen het
bijzonder onderwijs.
Hel Friesch Dagblad sprak hel ver
moeden uit, dal de heer Vellinga daar
bij Akkrum niet over hel hoofd zou
hebben gezien.
Wat schrijft het pamflet zonder naam
daarover'? Dii:
..De hpordré&acfeur van liet ..Fr. Dag-
hlda" weet natuurlijk heel goed. dat de
P.v.d.A. haar beginsel ten aanzien van
de pacificatie niet heeft verloochend.
Maar hot komt in zijn kraam te pas
steeds weer motieven en argumenten bij
een bepaalde stemming in een gemeen
teraad achterwege te laten en alleen
maar ie laten wegen: het tegenstem
men."
Dat kan niet anders betekenen dan
dat uit de argumenten van de rode
raadsleden uit Akkrum duidelijk moet
blijken, dat zij het socialistische be
ginsel ten opzichte van de pacificatie
niet hebben verloochend. En wij zouden
de heren onrechtvaardig behandelen,
door die argumenten te verzwijgen en
alleen maar Ie wijzen op het feit, dat
zij ten slotte hebben tegen gestemd.
Deze voorstelling van feiten is zo leu
genachtig als het maar kan. Wij hebben
juist in de Akkrumse zaak alle nadruk
gelegd op de argumenten die de heren
gebruikten. Uit die argumenten bleek
de vijandelijke gezindheid jegens het
Christelijk onderwijs. Wij hebben de
beren alle recht laten wedervaren. Wij
hebben ze één 'voor één laten zeggen in
ons verslag, wat ze te zeggen hadden.
Eu dat verslag was van een onpartijdige,
ambtelijke hand. Maar nu de zaak al
weer wat in liet vergeetboek raakl, ver-
Achttienhonderd militairen hebben een week lang
gezwoegd om dit resultaat te bereiken
De nooddijk over de vierde weg, die Rilland legen de directe bedreiging van
het Schcldewatcr moet beveiligen, is dicht. Op de plaats waar gistermorgen het
laatste gat is dicht gegooid, wapperde het rood. wit en blauw en aan dc vlaggen
mast was een bord bevestigd, waarop met vuurrode letters was geschilderd: „Dijk
van dc Grenadiers, 41ste Veldartillerie en Genietroepen".
Het zijn nl. de 1800 jongens van deze onderdelen geweest, die na een week
gezwoegd te hebben en zakje na zakje te hebben opgestapeld, die ochtend het gat
gedicht en de dijk gereed gemaakt hebben.
De dichting geschiedde op het nipper
tje. Twee keer was het misgegaan, twee
keer waren de laatste zandzakken door
het water weggevaagd. Om half negen
gistermorgen was het laag water, toen
was men nóg niet gereed. Het water
kwam weer op en de stroming wercl ster
ker. Met kracht werd er gewerkt en -tegen
tienen restte er nog een opening van 10
meter. Een dieptenet met zandzakken
werd er in.gegooid en het hièld, de dijk
was dicht. Vier-vijfde van de Reigersberg-
sche Polder, waarin het dorp Rilland ligt,
is behouden.
In het dorp Rilland, waar de eerste
bewoners nu al weer zijn teruggekeerd,
heerste vreugde, die vertolkt werd door
2 kleine kindcrvlaggetjes, die hingen bo
ven het bordes van het stadhuis.
Om kwart voor vier gistermiddag heb
ben de militairen hun werk neergelegd
en zijn zij toegesproken door de comman
dant van de derde militaire afdeling, ge-
neraal-majoor Warringa. Hij heeft de
dagorder van 17 Februari, die deze onder
delen niet had bereikt, voorgelezen en
gesproken over de immense taak, die was
verricht. „Ik ben er trots op", zo zeide
generaal-majoor Warringa, „het comman
do te hebben over deze soldaten."
Dc Commissaris der Koningin in Zee
land, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot zei:
„Ik dank jullie duizendmaal voor alles
wat jullie gedaan hebben. Ik heb gezien
hoe jullie gezwoegd hebt cn hoe alle ran-
telt het leugenachtige pamflet, dat wij
de argumenen hebben verwaarloosd en
alleen maar hebben gelet op de stem
men.
De schrijver van dit pamflet moet wel
zwaar durven speculeren op vergeet
achtigheid en onkunde. Hij heeft blijk
baar gedacht: als ik het zo slel, dan zijn
er altijd wel mensen, die zich het gevat
nieFherinncien cn die daarom denken,
dat het wel zo zal zijn. zoals hij beweert,
terwijl he^in werkelijkheid nel anders
om is.
Daarom moeien wij tegen deze ano
nieme circulaire waarschuwen. Het is
een bewuste poging om de mensen te
bedriegen. Door net het omgekeerde te
zeggen van wat. er is gebeurd.
Natuurlijk denken wij er niet aan,
de P.v.d.A. een verwijt te maken van
zulke minderwaardige propaganda. Zij
is er helemaal niet mee gediend. Zij
komt er slechts door in een impasse.
Het pamflet is anoniem. Het wordt wel
aan bepaalde adressen onder enveloppe
verzonden. Maar het draagt geen onder
tekening. Het is vermoedelijk afkomstig
van een of anderen politieken franc-
tireur.
Maar het was toch noodzakelijk, hier
even de aandacht op Ie vestigen.
Ten overvloede brengen wij ook hier
in herinnering, dat de raad \an Utin-
geradeel bij een latere gelegenheid, toen
de aanvankelijke onverdraagzame hou
ding veel opschudding had verwekt, zijn
aanvankelijke afwijzende houding heeft
herzien, zonder dat tol nu toe evenwel
één der raadsleden, die toen zijn vijand
schap tegen het Christelijk onderwijs zo
ondubbelzinnig uitte, daaromtrent een
nadere verklaring heeft afgelegd.
Standwerker beledigde openbaar gezag
„Belediging van het Openbaar Gezag",
heet het misdrijf, waaraan dc 33-jarige
marktkoopman J. P. V. zich schuldig
maakte, toen hij als standwerker op de
markt aan de Herman Costerstraal zijn
talrijke omstanders iets vertelde, dat wei
nig te maken had met de afzet van zijn
scheermesjes. Onder de ongeveer 70 per
sonen, die ademloos naar de druk pra
tende man stonden te luisteren, bevond
zich ook een elf-jarige jongen met ver
moedelijk, meer belangstelling voor
's mans woordenvloed, dan voor het ko
pen van het noodzakelijke voorwerp
waarmee een baard wordt verwijderd.
Gedachtig het wijze woord, „wie de jeugd
heeft, heeft de toekomst", betrok de koop
man de knaap in zijn relaas en vroeg
hem, wat de-jongen zou doen, als hij een
portefeuille met f f.000.zou vinden.
„Bij de politie brengen", antwoordde de
jongen oprecht:.
„En wat denk je dat de politie er dan
mee doet?" wilde de koopman verder
weten.
Zover had de jongen vermoedelijk nog
nooit gedacht en hij bleef het antwoord
schuldig.
„Dat zal ik je dan vertellen", zei de
koopman niet erg paedagogisch; hij maak
te z'n colbertjasje los, opende de linker
helft en maakte een aan duidelijk niets
te wensen latende instekende beweging
in zijn binnenzak. Ten overvloede zei hij
daarbij; „De inhoud steken ze in de zak,
de portefeuille smijten ze in de W...".
Dit was tot geen dovemansoren gezegd,
want de inspecteur van politie, die zich
in burger onder de marktgangers bevond
en .vaarschijnlijk op een voordelige aan
bieding van scheermesjes stond te wach
ten, liet deze belediging van het
openbaar gezag niet zo maar op zijn be
loop. Hij greep de standwerker in de
kraag cn voor de ogen van de omstanders
en de elf-jarige jongen verdween de man
naa het bureau.
„En wat doel de politie nu met hèm?...
wilde de jongen weten.
Brandstichter te Warffum bekent
Vorige week Woensdag brak brand uit in
de grote cmballageloods van de firma Wil-
co-Conservenfabrieken te Warffum. De
schade beliep ruim een half millioen gul
den. Thans is A&or de politie te Warffum
gearresteerd, 'Vgrfiacht van brandstichting,
de chauffeur Jfan de Wilcofabrieken, Van
der W. De ma{Reeft een voltige beken
tenis afgelegd, maar het onderzoek van de
politie duurt voort.
gen zakken zand gesjouwd hebben. Ik
heb grote eerbied voor jullie werk. Ik ben
er stil van geworden. Er was veel pech,
zeer veel pech, maar het is gelukt. Latei-
hoop iku een herrezen Zeeland en een
herrezen Rilland te tonen en dan zal ik
zeggen; daaraan hebt gij medegewerkt.
Nogmaals dank", zo besloot de Commis
saris der Koningin. „God zegene U allen."
Nadat generaal Warringa deze toespraak
had beantwoord, zei jhr. De Casembroot
nog; „Met grote letters zullen uw daden
geboekstaafd worden in de historie van
de herrijzenis van Zeeland."
Hierna vertrok de veldartillerie naar
Öldebroek, met een goed verlof in het
vooruitzicht. Andere soldaten nemen het
werk over. want de dijk moet nu opge
hoogd cn verstevigd worden tot een hech
te binnendijk, die bestand is tegen het
volgende springtij. De eerste slag is ge
wonnen.
Pissarev wordi uitgewezen
I)e Nederlandse Regering heeft beslo
ten de Russische journalist L. Pissarev
naar Rusland uit te wijzen, zodra zich
reisgelegenheid voordoet, hetgeen binnen
enkele dagen kan worden verwacht.
Nadat Pissarev was gearresteerd en een
aanvankelijk inzicht in zijn hier te lande
gevoerde activiteit was verkregen, stond
het. aanstonds vast dat hij behoorde te
worden uitgewezen op grond van de on
geoorloofde politieke activiteit, die hij als
vreemdeling ontplooid had. Inmiddels
werd een gerechtelijk onderzoek tegen
hem geopend, teneinde een meer breed
inzicht te krijgen in zijn wijze van op
treden en de door hem gelegde contacten.
Hierbij bleek dat, dank zij het snelle in
grijpen der bevoegde autoriteiten, zijn on
toelaatbare werkzaamheden reeds werden
gestuit, terwijl zij zich nog in een aan
vangsstadium bevonden. Onder deze om
standigheden is het raadzaam bevonden
geen gerechtelijke vervolging; tegen hem
in te stellen, doch hem zonder meer uit
Nederland te verwijderen.
AKDons Enfant(s) dc la Patrie, le jour de snert est arrivé... De vier
jarige Tony Gerrits zat gistermorgen samen met luitenant-generaal b.d.
P. Alons, de directeur van het Nationaal Rampenfonds, genoeglijk aan de
snert. En het smaakte beiden, en de duizenden andere Nijmegenaren, die
dit smakelijke gerecht voor het Rampenfonds hebben gegeten, goed!
Binnengekomen kleding enz. overtreft vele malen de
behoefte overschot naar andere hulpbehoevenden
In het Nationaal Rampfonds is lol gister
avond 59.7 millioen gulden gestort. Maan
dagavond was de stand ƒ58,8 millioen.
De collecten in ongeveer 1300 gemeenten
van de Ned. Herv. Kerk hebben rond 1
millioen opgebracht. De bekende „stembus-
actie' te Amsterdam heeft tot heden ruim
ƒ98.000 opgebracht. Het KLM-personeel in
binnen- en buitenland bracht tot gisteicn
165.000 bijeen Personeel en leiding van de
N.V. Ned. Kabelfabriek te Alblasserdam,
dat zelf door het water twee weken moest
stilliggen, schonk 65.520. De gemeente
Oudenhoorn op Voorne-Putten zag zijn ge
meentehuis verloren gaan dc gemeente
Borculo zal nu zorgen voor eert houten ge
meente-secretarie. Ter plaatse werd reeds
Hei interview van Koning Boudewijn
Spaak; „Wij willen geen nieuwe koningskwestie"
Verschillende Belgische bladen zijn er
ten zeerste over ontstemd, dat Koning Bou
dewijn te Antibes, aan een speciale corres
pondent van het Parijse blad „France Soir"
een onderhoud heeft gehad; waarin hij in
het bijzondet5- het standpunt van de Ko
ninklijke familie met betrekking tot de op
haar gerichte aanvallen zou hebben uiteen
gezet.
In de Kamer verklaarde Van Houtte, dat
de vorst nimmer dit gewraakte interview
heeft gehad. -..France Soir" bevestigde het
onderhoudechter en zal een facsimile af
drukken van de oorspronkelijke tekst met
de potloodaantekeningen van 's konings ad
judant, die de tekst van de verslaggever
heeft gecontroleerd.
De premier sprak de hoop uit, dat de
campagne tegen de monarchie, waarvan het
lancl de dupe dreigt te worden, geëindigd
mag zijn. Iedere objectieve waarnemer zal
moeten erkennen, dat Koning Leopold en
diens echtgenote er zich streng van onthou
den aan het politieke leven deel te nemen,
aldus Van Houtte.
De socialisten zullen op nadere inlichtin
gen wachten alvoens hun standpunt te be
palen. Wij willen geen nieuwe konings
kwestie, zeide Spaak, doch de socialistische
partij is van oordeel, dat het hoog tijd is,
dat een statuut wordt opgesteld niet alleen
voor de naaste medewerkers van de koning,
doch ook voor de leden der Koninklijke
Familie.
De liberale partijvoorzitter Lefebe bracht
hulde aan de vorst voor diens toewijding.
Hij was van oordeel, dat er sedert de be
grafenis van. de Engelse Koning enkele fou
ten zijn begaan, die zekere buitenlandse
bladen aanleiding hebben gegeven tot ver
keerde interpretaties. Hij concludeerde, dat
een cn ander de Koning zou moeten bewe
gen de samenstelling van zijn omgeving te
herzien en een oplossing te geven aan de
kwestie betreffende het reeds genoemde
statuut.
De voorlichting over de Koninklijke
familie
,.Le Soil" ineutraal) schrijft, dat de laat
ste weken gebleken is dat er een groot ge
brek aan coördinatie bestaat tussen de ver
schillende diensten, die belast zijn met de
voorlichting van het publiek over de Ko
ninklijke Familie, Het Hof zou thans over
wegen een persattaché aan te stellen, die
zou instaan voor de coördinatie van alle
mededelingen, die de Koning en zijn fami
lie betreffen.
„De Standaard" (r.-kath.) meent, dat de
plotselinge terugkeer van de Koninklijke
Familie naar Brussel verband houdt met de
vaststelling van het statuut van de Prinses
van Rethy en haar kinderen, waarop thans
van alle kanten wordt aangedrongen, Het
bezoek van de advocaat-generaal van het
Belgische Hof van cassatie, mr. Ha/oit de
Termicourt, aan Koning Boudewijn le Nice,
zou hierop eveneens wijzen.
Verkiezingen in rampgebied
worden uitgesteld
De Regering heeft bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend, om de moge
lijkheid te openen, dat in het rampgebied
de raadsverkiezingen worden uitgesteld.
ƒ45.600 gecollecteerd voor de geteisterde ge
bieden.
Buitenlandse hulp
Een chèque van tienduizend dollar werd
gister aan prins Bernhard, als voorzitter van
hel Rampencomité, aa ïgebodcn, geschonken
door dc afd. Washington van de „Nederlartd-
American foundation". Quebec heeft 35.000
dollar bèstemd voor de slachtoffers in Ne
derland, Belgic cn Engeland. In Italië zijn
zoveel giften voor de slachtoffers in Neder
land bijeengebracht, dat binnenkort een
tweede solidariteitstrein naar Rotterdam
wordt gezonden. Ook te Milaan wacht een
aantal wagons.
Onder dc door Duitsland aangeboden mid
delen behoort ook een locomotief. Voorts een
STrare vrachtwagen. Bijdragen van industrie
en handel kottier, hc^teeds binnen het
Duitse ministerie heef? twee nieuwe reke
ningen geopend om de geldelijke bijdragen
te verwerken. Bij de kranten kwam reeds
een kwart millioen mark binnen. Gister is
uit Lissabon een vrachtschip vertrokken, met
vijf ton meel, rijst, dekens en ''leren.
Voorraad goederen overtreft de
behoefte vele malen.
De hoeveelheid ingekomen bruikbare kle
ren overtreft de behoefte van de slachtof
fers vele malen. Wat over is komt ten goe
de aan andere behoeftige Nederlanders, via
kerkelijke en oharitatieve instellingen. Een
belangrijke hoeveelheid allerbeste goederen
blijft voor de slachtoffers van de water
snood voorlopig nog gereserveerd. Het Twee
de Kamerlid mej. Tendeloo heeft al schrif
telijk vragen gesteld om het surplus ter be
schikking te stellen van de vluchtelingen in
Duitse kampen.
Een Tol-Unie voor „Klein-Europa"
De voornaamste gedachten van het Ne
derlandse voorstel om de tarieven tussen
de zes landen van het „Kleine Europa" af
te schaffen en te komen tot een douane-
unie. zijn op dc conferentie te Rome alge
meen gunstig ontvangen. Zij zullen echter
door de regeringen (Frankrijk, W.-Duits-
land, Italië en de Beneluxlanden) in bij
zonderheden moeten worden bestudeerd,
voordat een besluit kan worden genomen.
Georges Bidault (Frankrijk) gaf als zijn
mening te kennen, dat instelling van een
gemeenschappelijke markt, als door I^è-
derland wordt voorgesteld, door een af
zonderlijk verdrag geregeld dient te wor
den. In dit opzicht verschilde hij van me
ning met zijn Nederlandse collega Beijen,
die te kennen gaf, dat de gemeenschappe
lijke markt in de sta'uten van de politieke
gemeenschap dient te worden opgenomen
als een van de doelen van deze gemeen-
schap.
Het Nederlandse voorstel heelt in de
Duitse pers een goed onthaal gehad. Het
Düsseldorfse „Iiandclsblatt" zegt, dat de
grote kans van de conferentie van Rome
ligt in de vordering van de economische
integratie, die een hechte grondslag kan
leggen voor de samenwerking, de arbeids
verdeling en vervlechting der volken en
daarmee ook de politieke eenwording meer
in de hand zou werken dan een vaag poli
tiek statuut zonder enige tastbare achter
grond, waaronder ieder zich iets anders
voorstelt. Echte integratie «betekent, dat
men de productie verlegt daar de daar
voor geschikte centra.
Op een vergadering van de Rotary-club
te Brussel heeft de Belgische liberale se
nator en oud-minister. Motz ook iets van
het Nederlandse voorstel gezegd.
Nederland, zo zeide hij, stelt zijn aan
sluiting bij d,e Europese politieke gemeen
schap afhankelijk van een gemeenschappe
lijke Europese markt. Deze politiek is,
aldus Motz, logisch, indien men rekening
houdt met de economische situatie van Ne
derland, dat de laagste lonen in Europa
heeft Terwijl de Duitse Bondsrepubliek.
Italië, Luxemburg en België een liberale
politiek voeren en ook Frankrijk pogingen
doet om tot een liberalisatie te komen,
past alleen Nederland een politiek van di
rigisme toe. De heer Motz betwijfelde of
het onder deze omstandigheden wel mo
gelijk is de Benelux te verwezenlijken.
Dc runder-t.b.c.-bestrijding
Van het beg» van de landelijke strijd
tegen de rundcrtuberculose tot eind 1952
zijn 162.965 op tbc-proeven reagerende
runderen van 34.833 boerderijen aan het
bestrijdingsfonds ter overname aange
boden en afgeslacht. Ruim 13.226 boeren
kregen hun rundveebeslag meer dan een
jaar eerder ziektevrij, dan op het hun
voorgeschreven schema stond. Slechts 422
rundveebeslagen waren na de voorge
schreven saneringsperiode niet tbc-vrij.
De eigenaren ervan verspeelden hun extra
vergoedingen.
Het nationale fonds tbc-bestrijding heeft
tot einde 1952 ongeveer 12 5 millioen gul
den uitbetaald. Het had ruim 37.5 millioen
gulden aan inkomsten. Aan boeren, die
hun veebcslag tijdig saneerden werd uit
het spaarheffingsfonds bijna 3 millioen
uitgekeerd.
Beurzen open dijken dicht
Kaarten al uitgegeven
Een half uur na het begin van de uit
reiking der kaarten voor de avond in v
de Beurs, waren ze reeds uitgegeven. Men x
doe dus geen moeite meer om ze alsnog
te bestellen.
