In twee dagen van Pretoria naar het Swaziland Overal ontmoet men Nederlanders! Herinneringen aan ons land Crediethulp in noodgebied Gemeenteveldwachter kreeg proces-verhaal Stembus in bezet land op hun wijze tonen de Oosten rijkers in de spottende vorm, hoe hoog hun de bezetting wel zit. Sedert Adolf Hitler zijn bruine horden in 1937 over de grens stuurde, is het land er nu al aan gewend vreemde heersers over de vloer te zien. AI mag men dan de Franse, Amerikaanse en Engelse troepen niet met een bezettings macht als de Duitsers in ons land vergelijken, prettig zal het toch Dinsdag- 24 Februari 1953. NIEUWE APELDOORNSE COURANT Tweede blaï Reis naar het heilige meer van Afrika flV (Van A. Kaptein in Kaapstad) Vijf dagen blijf ik in Pretoria. Op de laatste avond ontmoet ik er mijn oude vriend Henk Muuren, de man die zestien jaar geleden met zijn laatste vijfhonderd gulden naar Zuid-Afrika trok en die thans millionnair is. Hij heeft huizen en kerken, fabrieken en ziekenhuizen ge bouwd en hij mag over de financiële resultaten van zijn harde arbeid niet klagen. Dat doet hij ook niet! Ik ver telde, omstreeks een jaar geleden, in een aantal Neder landse kranten zijn levensgeschiedenis en nu ik rustig in zijn fraaie woning zit, haalt hij een grote doos met brieven te voorschijn. Alle uit Nederland: vijftig bedel brieven, dertig verzoeken om nadere informaties, zestig sollicitatiebrieven. Twaalf Nederlandse metselaars en tim merlieden heeft hij, naar aanleiding van die brieven, intussen „laten uitkomen" en binnenkort komen er nóg aen paar. Henk Muuren is een eenvoudige, Nederlandse jongen ge bleven, die graag zijn landgenoten een eerlijke kans geeft. „Maar", zegt hij, „als je nog één keer over me schrijft, stel ik jou persoonlijk aansprakelijk voor de kosten van een secretaresse. Want in de eerste plaats ben ik geen filmster en in de tweede plaats heb ik geen tijd om al die brieven zélf te beantwoorden". Ik begrijp dat. En daarom schrijf ik ditmaal niets over Transvaal Construction Works, welker eigenaar en directeur H. Muuren heet. Ik breng mijn afscheidsbezoek aan de Nederlandse ambassade en hoor daar tot mijn spijt, dat de bekwame emigratie-attaché, de heer Schultz, wordt overgeplaatst naar Zuid-Amerika, waar hij de resultaten hoopt te oogsten van de goodwill-reizen van Prins Bernhard. Als hij er met evenveel succes werkt als in de Unie, zal hij grote dingen bereiken. Een uur later begin ik mijn tocht per auto in gezelschap van een Zuidafrikaanse collega, een Transvaalse politi cus en een Amerikaans diplomaat. Ons eerste doel is Mbabane, de hoofdstad van het Britse protectoraatsgebied Zwazieland aan de verre Oostkust bij Mozambiek. We zullen er twee dagen over doen. Het Transvaalse Amsterdam is overi gens maar een gehucht. Het Werd ge sticht door een paar Schotse boeren. Toen ze een kerkje hadden gebouwd vonden ze het nodig, hun nederzetting een naam te geven. Ze gingen naar president Kruger en stelden voor, het dorpje New-Scotland te dopen. Maar de president zei, dat hem zulks teveel herinnerde aan New York (dat eens Nieuw-Amsterdam had geheten) en aan de politieke en militaire geschie denis, die aan de naamsverandering verbonden was. De Schotse boeren be grepen dat niet helemaal, maar Paul Terwijl wij de bergen tegemoet rij den, moet ik er aan denken, dat ruim honderd jaar geleden de ossewagens der Voortrekkers dit pad hebben ge gaan. Maartoen was het nog geen pad. Toen zwierven hier de leeuwen en de zwarte horden, toen was er overal de dood door assegaai en malaria- muskiet. En als ge opziet naar de steile kransen, de bergruggen, de rotsige hel lingen en als ge dan bedenkt, dat de Boeren daar overheen zijn getrok ken met vrouwen en kinderen, met ossen en schapen en met géén andere leidsman dan hun ontembaar verlan gen naar vrijheid, dan begrijpt ge op nieuw, waarom de tegenwoordige Afri kaners nog altoos met zoveel eerbied de namen dier harde pioniers noemen. Gans deze streek tussen Pretoria en Zwazieland is overigens óók vol van herinneringen aan Nederland. Daar ligt bijvoorbeeld de spoorlijn, die Paul Kruger door Nederlanders liet aanleg gen naar de havenstad Lourenco Mar ques. Men stichtte er de Nederlands- Zuidafrikaanse Spoorwegmaatschappij voor; het oude kantoortje dier onder neming staat nog altijd in het hart van Pretoria. En rond de stationnetjes van de „Nederlandse lijn" zijn dorpjes ontstaan met Nederlandse namen. Ik noem alleen maar Alkmaar en Schagen. Een uit Noord-Holland af komstige ingenieur heeft de plaatsjes gecreëerd op dezelfde onderlinge af stand, als waarop ze liggen in de pol ders van het verre Nederland. GOED MATERIAAL In Alkmaar breng ik een bezoek aan het station. Het kon zó overgeplaatst Nieuwe landgoederen voor Het Geldersen Landschap ARNHEM De Stichting Het Geldersch Landschap heeft haar na- tuurbezit in de laatste jaren belang rijk kunnen uitbreiden met een aantal landgoederen, die de totale opper vlakte, waarover de Stichting de scepter zwaait tot 200 ha deed stij gen. Nieuw verworven werden: Het landgoed Hoog Oorsprong bij Ooster beek (95 ha Brugchelen bij Beek bergen (396 ha) en de eendenkooi bij Batenberg. Door aankoop konden vroeger verworven bezittingen wor den uitgebreid, terwijl het heide-ter- rein bij Garderen door legatering van de eigenares bij het natuurbezit van de Stichting kon worden getrokken. De voorzitter- betreurde het dat het landgoed De Dellen bij Heerde op elke dag' van het jaar gevorderd kon worden voor militaire schietoefenin gen. Het landgoed Belmonte bij Wa- geningen heeft de Stichting verkocht aan dc Landbouwhogeschool, die daarop een conferentieoord en ont vangstcentrum, benevens een arbore tum zal stichten. Het aantal leden van de Stichting is gestegen tot 943. MODERNE TREK! Deze twee vrou- wen met hun vierspan van ezels kwamen we tegen op een bergpas, 4000 meter hoog! zijn uit Heer-Hugowaard! Het staat er thans ruim zeventig jaar, maar het ziet er nog best en solide uit. De sta tionschef wijst mij de blauwe vloer tegels met te bloemmotiefjes: typisch Nederlandse tegels. „Er liggen vijfhonderd en zestien tegels en daarvan zijn er in die zeven tig jaar nog maar zeven gebroken", zegt hij met trots. Op het perron- staat het grote bord met de naam Alkmaar. En daarachter staan enorme palmbomen en bloeien de kafferbomen. Een vreemd, bijna onwerkelijk gezicht! Als ik in het kleine postkantoortje een paar zegels koop, tikt een man me op de schou der. Hij kijkt me lachend aan en vraagt: „Hoe gaat het in het ouwe vaderland?" Och, natuurlijk alwéér een Nederlander! Hij kwam hier twin tig jaar geleden, heeft een boerderij, een vrouw en zes kinderen en rijdt rond in een bovenmaatse Amerikaanse auto. Nederlanders hebben op deze om geving van Transvaal hun stempel gezet. Ge vindt er niet voor niets plaatsnamen als Ermelo, Middelburg, Amersfoort, Utrecht en Amsterdam. Kruger zei: „Julle dorpie se naam gaan Amsterdam wees!" En Amsterdam heet het gehucht tot nogtoe. PREDIKANT Wist u, dat de Afrikaners een weg wijzer een „predikant" noemen? Als ik een verklaring vraag voor die eer waarde naam, zegt mijn Afrikaanse collega met een verontschuldigende glimlach: „Die dingen heten zo, om dat ze veel schijnen te gelijken op een dominee: hij wijst de goede weg!" We komen de eerste dag nog juist op tijd voor het diner in het rustige maar welvarende plaatsje Ermelo. In de bar van het hotel ontmoeten we een tachtigjarige oudstrijder uit de Boerenoorlog, die opgetogen wordt als hij hoort dat ik Nederlander ben. Hij heeft met „de 'Ollanders" samen ge vochten en hij wil vandaag nou eens samen met een „Ollander" een borrel drinken. Wel, wat kan daar voor be zwaar tegen bestaan? Middenstandsondernemingen DEN HAAG. Behalve de directe ge volgen van de watersnood kunnen zich eveneens tal van indirecte factoren voordoen, waardoor middenstands- ondernemingen in en buiten de ge troffen gebieden in liquiditeltsmoei- lijkheden komen. Daarom heeft het directoraat-generaal voor de midden stand de bestaande regeling „bijzon dere credieten voor de middenstand" aangevuld, teneinde op korte termijn aan deze moeilijkheden tegemoet te komen. Bij dezo crediethulp kunnen zich de volgende gevallen voordoen: Tal van ondernemingen in en buiten de getroffen gebieden, welke geheel of ten dele hun afzet hebben in deze streken, zullen moeilijkheden onder vinden bij de incassering van hun vorderingen op door de ramp getroffen bedrijven. Verder zal hun afzet kun nen stagneren, doordat een groep van afnemers in de getroffen gebieden voorlopig uitvalt- terwijl zij orders in bewerking hebben welke niet kunnen worden afgeleverd, of inkooporders hebben geplaatst, welke niet kunnen worden doorgeleverd. Teneinde deze bedrijven op gang te houden, zal een bijzonder crediet kun nen worden aangevraagd bij het voor deze bedrijven dichtstbijzijnde kan toor van de Nederlandse Midden- standsbank N.V. Ook indien een credietaanvrager rechtstreeks door de ramp is getrof fen zal dit bijzonder crediet in daar voor in aanmerking komende gevallen alleen kunnen worden verstrekt voor overbrugging van bovenvermelde li- OOK VOOR EEN Bantoe-meisje zijn de eerste stappen op de „lange lindelaan" moeilijk quiditeitsmoeilijkheden. Geen crediet zal worden verstrekt wegens materiële sohade aan voorraden, bedrijfsuitrus- ting en panden, daarvoor zullen de af zonderlijk door de overheid getroffen regelingen gelden. Herstelwerkzaamheden. In de getroffen gebieden zullen op grote schaal herstelwerkzaamheden aan licht beschadigde panden moeten worden verricht en voor zwaar be schadigde panden noodvoorzieningen worden getroffen. Teneinde grotere schade (bijv. instorten) te voorkomen. Een en ander kan zware eisen stellen aan de financieringspositie van am bachtspatroons. Zij zullen op zeer korte termijn personeel moeten aan nemen, materiaal inkopen, enz. Am bachtspatroons, die zich onder invloed van de hiervoor geschetste omstandig heden in liquiditeiismoeilijkheden be vinden kunnen eveneens een bijzonder crediet aanvragen. IJSLAND GEEFT POSTZEGELS uit met een extra ioeslag ten behoeve van de slachtoffers van de waters nood in Nederland Komst Koningin Wilheltnina Herdenking uitgesteld in Zeeuwsch-Vlaanderen AARDENBURG. Wegens de wa tersnoodramp is de plechtige inhuldi ging van het monument ter nagedach tenis aan de terugkeer naar het va derland na de oorlog van H.M. Ko ningin Wilhelmina te Eede (West Zeeuwsch-Vlaander en) uitgesteld. De inhuldiging, die zou geschieden op 13 Maart, de dag daarop acht jaar geleden de koningin terugkeerde, is thans verschoven naar 31 Augustus van dit jaar. Ook de officiële opening van het herbouwde lyceum, voor W. Zeeuwsch- Vlaanderen te Oostburg, die op de zelfde dag zou geschieden, is tot later uitgesteld. Gelderse vlag Blauw, geel, zwart ARNHEM. Verscheidene provincies z(jn reeds overgegaan tot het vaststel len van een officiële provinciale vlag. Gelderland wil dit voorbeeld thans volgen. De voorgestelde vlag bevat drie kleuren: blauw, geel en zwart. Tot dus ver wordt een provinciale vlag gebe zigd met slechts twee banen, geel en blauw. Historisch is dit echter minder juist, zeggen gedeputeerden, terwijl ook het practische bezwaar bestaat, dat een soortgelijke kleurencombinatie reeds in de vlag van een ander publiekrech telijk lichaam (de gemeente Leeuwar den) voorkomt. Dit kan tot verwarring, aanleiding geven. De rijksarchivaris in Gelderland en de Koge raad van adel zijn over deze kwestie geraadpleegd en kunnen zich met de samenstelling thans verenigen. Het wapen van Gel derland, dat sinds 1371 onveranderd bleef, is bij besluit van 25 Juli 1935 door de staten vastgesteld. Kantonrechter sprak hem vrij HETEREN. Het gebeurt niet zo vaak, dat een politie-ambtenaar met de rechter in aanraking komt, omdat h(j van een strafbaar feit wordt ver dacht. Maar de gepensionneerde ge meenteveldwachter W. H. L., uit het Betuwse dorpje Heteren, moest zich voor de kantonrechter tc AVageningen verantwoorden omdat hem een over treding van een plaatselijke verorde ning ten laste was gelegd. Er bestaat nl. in de gemeente Hete ren, evenals trouwens in vele andere plaatsen, een verordening, waarbij het verboden is, huisafval anders dan door middel van de daartoe aangewezen vuilnisophaaldienst af te voeren. Ter bestrijding van de kosten, welke daar aan verbonden zijn, wordt een hoofde lijke omslag geheven. De oude dorpsveldwachter voelde er weinig voor, deze aanslag te betalen, omdat hij van deze vuilnisophaaldienst geen gebruik maakte, doch zijn huisaf val tot compost verwerkte ten behoe ve van eigen tuin. Een uitspraak van de Raad van Beroep stelde hem in het gelijk, zodat het gemeentebestuur ver plicht werd de reeds betaalde belas tingpenningen te restitueren. De gemeentelijke autoriteiten pro beerden toen op een andere wijze de veldwachter in het gareel te krijgen. Zij bezorgden hem een proces-verbaal wegens overtreding van de gemeente lijke verordening omdat hij zijn huis afval niet met de vuilnisman wilde meegeven. Voor-de kantonrechter verklaarde de verdachte, de vuilnisman niet nodig te hebben omdat alles, wat in normale gevallen naar de vuilnisbelt verhuist om daar tot compost te worden ver werkt, in zijn eigen tuin wordt ge bruikt. Ook de kantonrechter was van me ning, dat hier niet van een strafbaar feit kon worden gesproken om de een voudige reden, dat niet bewezen was, dat in het onderhavige geval huisafval van verdachte's terrein was afgevoerd. De veldwachter werd dan ook vrij gesproken. Brief van Paus over watersnood VATICAANSTAD. Het Vaticaanse blad Osservatore Romano publiceert een brief van Paus Pius de Twaalfde aan de Katholieke schoolkinderen van de Verenigde Staten, waarin hij hun verzoekt lijdende en behoeftige kinde ren in andere delen van de wereld in het bijzonder in de door overstro mingen geteisterde gebieden van West- Europa te helpen. Zuid-Afrika erkent Koningin Elizabeth KAAPSTAD. Zuid-Afrika wenst zijn vrienden te behouden en het is niet van plan zich uit het gemenebest terug te trekken, dit heeft premier Malan in de Senaat verklaard bij de behandeling in tweede lezing van een wetsontwerp over de titel van Konin gin Elizabeth, luidende: Koningin Eli zabeth de tweede, Koningin van Zuid- Afrika en haar andere rijken en ge bieden, hoofd van het gemenebest. De premier voegde hier echter aan toe, dat steun aan dit voornemen niet alleen afhing van Zuid-Afrika, doch ook van de reactie van het gemene best zelf. Als het gemenebest vjjand- Over de grenzen fAE Oostenrijkers zijn over het algemeen een gemoedelijk volk. Toch kan een mens, al is hij nog zo goedmoedig van aard, bij tijd en wijle de gal wel eens overlopen. Dc wijze waarop men dan reageert, kan voor het desbetreffende volk karakteristiek zijn. Enkele maan den geleden is uit de Weense film studio's een rolprent verschenen, die Oostenrijk op 1 April van het jaar 2000 voorstelt. Het is met de wereld dan heel wat beter gesteld dan nu, alleen Oostenrijk is nog een bezet land. als heden ten dage. nooit zijn om vreemdelingen in eigen land de lakens te zien uitdelen, -De Russen, die het kleinste stuk bezet houden, zijn er wel het minst gezien. Keer op keer zijn de onderhandelingen over volledige vrijheid voor dit econo misch zo kwetsbare land door de Sovjet-afgevaardigden gesaboteerd. Het opheffen van de bezetting zou de Russen van hun recht op mili taire steunpunten langs de aan voerlijn, via Hongarije en Roeme nië, beroven. De daar gestation- neerde rode legers zouden weg moeten en gezien de minderheid, die de communisten in deze landen vormen, zou dit voor de minder heidsregeringen het wegvallen van een belangrijke steun zijn. Vandaar dat Moskou geen haast maakt met een vredesverdrag. Het eigenaardige is echter, dat Moskou reeds in 1943 Oostenrijk als een door de Duitsers bezet land erkende. De consequen tie hiervan te trekken, schijnt even wel nog niet tot de mogelijkheden te behoren. Intussen kan het arme land, zonder zeehaven en vrijwel zonder grondstoffen, met een hoofd stad, die qua inwonertal belachelijk groots aandoet (1% millioen of 25 van de bevolking) de bezet- tingskosten opbrengen. De enige uitzondering vormen de Amerika nen. die voor hun kostje betalen met harde valuta, QNDER deze omstandigheden kon men zeer wel bevreesd zijn dat de verkiezingen van Zondag jl. aan de extremisten van links en rechts meer voet zouden geven. Dit is niet het geval geweest. Zowel de oud nazi's, georganiseerd in de Onaf hankelijke partij, als de communis ten. hebben zetels verloren. De nazi's vormen nog steeds een zij het niet gevaarlijke tamelijk tal rijke groep. De communisten zijn tot een onaanzienlijk hoopje van vier zetels teruggebracht. Winst was er voor de sociaal democraten, die de Volkspartij in zetels tot op één na benaderen. De partij van Bondskanselier dr Figl, de man van de Volkspartij, moest een aanzien lijke veer laten. Beide partijen zijn nu evenwel in de onmogelijkheid gebracht, om anders dan met elkaar te regeren. Voor een werkmeerder- heid is in het parlement een twee derde meerderheid nodig. Welis waar regeerden beide partijen reeds samen, maar vorig jaar braken er strubbelingen uit, die o.a. dr Figl noodzaakten zijn bezoek aan ons land op te geven. Moge het de nieuwe coalitie-regering gegeven zijn de volledige onafhankelijkheid van hun land te bewerkstelligen. Vrij Tsjecho-Slowakije Boodschap van president Eisenhower NEW YORK. In een boodschap ter gelegenheid van de opening van het hoofdkwartier van de raad van vrij- Tsjechoslowakije te New York, heeft president Eisenhower verklaard, dat tirannie niet lang kan bestaan in een wereld, waar vrije mensen krachtig, vereend en vastberaden zijn. De raad van vrij Tsjechoslowakije is opgezet om de ongeveer 45.000 Tsjecho- slowaken, die sedert de machtsover- neming in 1948 naar het buitenland vluchtten, te helpen. Het Amerikaanse volk heeft nooit onverschillig gestaan tegenover lijden van mensen, waar ook ter wereld, al dus Eisenhower. schap toonde ten opzichte van Zuid- Afrika zou het voor de Unie moeilijk zijn haar samengaan met het gemene best te handhaven. De nationalistische regering onder Malan heeft nl. herhaardelijk geklaagd over critiek in Groot-Brittannië en India tegen haar beleid van „aoart- held'.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2