oimciHü
LUX TOILETZEEP
één tablet
Commissie-Lorentz kreeg toch gelijk
01
«n'SlHCCP
telkem als U 3 tabletten koopt
koart om ehoeke
Stormvloed van ongekende hevigheid bevestigde tevens
inzicht van Friese deskundigen
Indertijd, toen de Zuiderzee afgesloten zou worden, kreeg een staatscom
missie onder voorzitterschap van Prof. Dr H. A. Lorentz de opdracht, na te gaan.
welke hoge stormvloedstanden verwacht konden worden, als de Afsluitdijk
gelegd was. Over het gedegen rapport heeft de commissie acht jaar gewerkt
en het loont de moeite, om aan de hand van de thans bekend geworden cijfers
na te gaan, in hoeverre de berekeningen van de bij uitstek deskundigen klop
pen of niet. Want als er straks nieuwe werken op stapel gezet worden, is het
van het grootste belang te weten, of de toegepaste methodes bij de berekenin
gen tot de juiste uitkomsten leiden.
In de Leeuwarder Courant heeft een des
kundige en zeer goed met de geschiedenis
op de hoogte zijnde schrijver gemeend, de
resultaten van de Commissie-Lorentz te
moeten bestrijden aan de hand van de thans
hekend geworden vloedhoogten te Harlin-
gen. Zijn betoog, dat wij thans nader wil
len toetsen, komt kort samengevat op het
volgende neer.
Friese eis
Toen de cüfers van de Commisie-Lorentz
gepubliceerd waren, heeft het Friese lid.
van de commissie, Ir. D. F. Wouda, hoofd
ingenieur van de Prov. Waterstaat in Fries
land, aan Ged. Staten geadviseerd, van het
Rijk een verhoging van de dijken in Fries
land met nog 20 cm. te eisen. Dit advies is
gevolgd en na scherpe discussies heeft de
Dienst Zuiderzeewerken eindelijk toegege
ven. Thans is gebleken, hoe juist deze eis
is geweest; terwijl de Commissie-Lorentz
een hoogste vloedstand berekende van 3.50
N. A. P. bij Harlingen, steeg de vloed
daar op 1 Februari tot 3.68! Ir. D. F. Wou
da, en met hem het Prov. Bestuur van
Friesland, had dus gelijk en de rest van de
Commissie-Lorentz ongelijk.
Te haastig
Zoals men ziet. op het eerste gezicht sluit
dit betoog als een bus. Het lijkt, alsof er
geen speld tussen te krijgen is.
Bij nader toezien blijkt echter, dat deze
medewerker van de Leeuwarder Courant
klaarblijkelijk in grote haast zijn artikel
schreef. Had hij zich de tijd gegund en eerst
het rapport van de Commissie-Lorentz nog
eens gelezen, dan zou hij op blz. 205 het
volgende gevonden hebben: „Alles samen
genomen is de Staatscommissie van oor
deel. dat verhogingen (spat. van de
Staatscommissie) groter dan de ge
noemde niet behoeven geducht te worden
en dat, als de dijken overeenkomstig de
verkregen uitkomsten zullen zijn verhoogd,
men de toekomst zeker met dezelfde gerust
heid zal kunnen tegemoet gaan als wan
neer de zee niet werd afgesloten en de dij
ken op hun tegenwoordige hoogte waren
gelaten".
Uit deze passage en vooral uit het slot
blijkt, duidelijk, welk karakter het werk
van de Staatscommissie volgens haar eigen
getuigenis draagt. Zü heeft zich niet uitge
sproken over de absolute hoogte van de
Friese zeedijken, die naar haar mening
noodzakelijk is, doch overeenkomstig haar
opdracht alleen gehandeld over de verho.
gingen die noodzakelijk werden door de
afsluiting van de Zuiderzee. En de mede
werker van de L. C. is in gebreke geble
ven om aan te tonen, dat de geconstateerde
hogere vloedwaterstand bij Harlingen een
gevolg Is van de Afsluitdijk. Eerst als hij
dat gedaan had, zou hij de Commissie-Lo
rentz ongelyk mogen geven.
Vergelijking
sret zou deze medewerker niet gemakke
lijk gevallen zijn, de door hem geponeerde
(Advertentie)
HOESTPRIKKEL. KUCHEN
SDan
hel,
-\
SL'JM-OPLOSSEND
Maximaal I 3.000 vooi Lemiter
vissers
Als vergoadlng lacht naar rampgahlad
LEMSTERLAND. Wegens restauratie
van de raadszaal werd vergaderd in de
bovenzaal van Hotel Boersma. De voor
zitter sprak in zijn openingswoord over
de nationale ramp, waarna een minuut
stilte betracht werd. Daarna kon burge
meester Krijger de hulpvaardigheid van
de Lemsterlanders prijzen. Uit de ge
meente werd een grote hoeveelheid goe
deren en een groot bedrag aan geld af
gezonden. De vissersvloot is naar de
noodgebieden geweest. De vissers moch
ten het genoegen smaken 39 mensen te
kunnen, redden, hoewel ze graag meer
hadden willen doén. De raadsleden stel
len daarna het presentiegeld beschikbaar
voor het Rampenfonds.
Een subsidie voor R.K. Militaire Te
huizen wordt afgewezen. Voor diverse
scholen wordt het vergoedingsbedrag
vastgesteld. Aan de heer A. H. Blaeser
wordt eervol ontslag verleend uit zijn
functie van Directeur-Boekhouder van
het Gasbedrijf per 1 Juni a.s., wegens
benoeming naar Sliedrecht,
Aan het ETIF wordt een bedrag van
f 600.— beschikbaar gesteld voor het in
stellen van een economisch onderzoek in
de Zuidwesthoek. De N.V. „Over de Brek-
ken" krijgt de jaarlijkse vergoeding van
f500.'ten behoeve van de verbinding
van de Brekkenpolder met Lemmer.
Er zullen in de gemeente acht woning
wetwoningen gebouwd worden voor klei
ne gezinnen. Twee woningen worden on
bewoonbaar verklaard. Wegens gebrek
aan sollicitanten kon geen onderwijzer
aan de o.l.s. te Lemmer worden benoemd.
De tweede ambtenaar van sociale dienst
keer weer volledig terug in deze dienst.
Hij v/as tijdelijk uitgeleend" aan Gemeen
tewerken, maar de drukte bij de sociale
dienst maakt zijn terugkeer weer nood
zakelijk.
Tenslotte werd besloten maximaal
f3.000.— beschikbaar te stellen voor de
Lemster vissers, die naar de noodgebie
den zi.in geweest als tegemoetkoming in
de door hun gemaakte kosten,
Visioen van prof. Thijsse
Het kaartje, afgedrukt op pagi
van het tweede blad. is het toekomst
visioen van Prof. Thijsse. dat deze
eens publiceerde in het Landbouw
kundig Tijdschrift. Hoewel wij het
reeds tweemaal eerder opnamen, heb
ben wij toch gemeend, het in ver
band met de actualiteit ook ditmaal
te moeten afdrukken.
stelling te bewijzen, hoewel wij moeten toe
geven, dat enkele andere cijfers in zijn
richting lijken te wijzen. Bij Oude Schild
op Texel steeg de vloed 16 cm. hoger dan
de Commissie-Lorentz berekende en bij
Den Oever zelfs 29 cm. 4
Maar deze storm blijkt met bijzondere
heftigheid langs onze kusten huisgehouden
te hebben. Onvoorstelbaar en onbereken
baar moet zi.jn kracht geweest zijn, wanl
overal langs onze kust ten Zuiden van Vlie
land steeg het water hoger dan het ooit eer
der gemeten werd.
Wü beschikken over de voorlopige op
name der vloedhoogten van 16 waarne
mingsposten, enkele ver in het binnen-
land geplaatste buiten beschouwing ge
laten. Gemiddeld steeg de vloed daar
ruim 47 cm. hoger dan by welke vloed
ook in de laatste 75 jaar. Wie dit cijfer
vergelijkt met de hierboven opgesomde
van resp. 18, 16 en 29 boven de bereken
de van de Commissie-Lorentz. kan voor
lopig tot geen andere conclusie komen,
dan dat deze stormvloed het werk van
deze commissie veeleer bevestigd dan
aangevallen heeft.
Conclusie
Deze uitkomst doet niet te kort aan de
verdienste van Ir. Woüda en het Prov. Be
stuur van Friesland, die de belangen van
Friesland, verdedigden toen dit nodig bleek.
De jongste stormvloed heeft bewezen,
de 20 cm. extra verhoging van de zeedijken,
geen overbodige luxe was. Friesland mag
daar terecht dankbaar voor zijn.
Anderzijds blijft het werk van de Com
missie Lorentz hierdoor onaangetast. Prof.
Dr. J. Th. Thijse, de directeur van het Wa
terloopkundig Laboratorium te Delft, heeft
in het te Groningen gehouden Wadden
symposium enkele jaren geleden gezegd
„De toestand na de afsluiting is voorspeld
door de Staatscommissie-Lorentz". Hij kan
zijn uitspraak ook nu nog volhouden.
En als straks onze deskundigen een here-
kening opzetten over de invloed, die de
afsluiting van de zeegaten zal hebben op
de waterstanden langs onze kust, clan kun
nen wü, dank zü deze verschrikkelükc
storm, vertrouwen hebben in hun bereke
ningen, Ook al zullen zij nimmer enige ga
rantie kunnen geven ten aanzien van dc
kracht en de uitwerking van een storm in
de toekomst.
Uitslag Aanbestedingen
Ferwerd. B. en W. van Ferwerderadeel
hebben de bouw van twee bruggen in de
weg Ferwerd-Birdaard. gegund aan de fa A.
J. Waterlander te Oudehaske. voor de som
van ƒ66.200. Deze bruggenbouw maakt een
onderdeel .uit van het plan tot algehele ver
betering van de weg Ferwerd-Birdaard.
W0ns. Het gemeentebestuur van Wonser.
deel heeft het leggen van een riolering te
Makkum gegund aan de fa Drzaisma te Pi-
aam voor ƒ6994.
Uw winkelier geeft U terstond bij aankoop
van drie tabletten een vierde tablet gratis. Echte
lux toilet zeep. de zeep van de filmsterren. Hij
haalt echter - in Uw bijzijn van de tabletten de
buitenste wikkels af, want deze moet hij naar
de fabrikant zenden.
Wees er direct bij
DIT BUITENKANSJE DUURT MAAR KORT!
tr r ii v
AFLOOP VERKOPING
Koudum. Woensdag is finaal publiek ver
kocht de arbeiderswoning Bakkersteeg nr 1,
laatst bewoond door H. Feenstra, aan Th. v.
d. Veer alhier, voor f990.
Nij Beets. De boerderij gr. 7.50 ha van de
veehouder Gj. de Vries is onderhands ver
kocht aan de veehouders Kuper en Veenstra.
Het slagershuis van slager Schaafsma is on
derhands verkocht aan de slager J. Slaage.
Deze verkocht zijn woning aan veehouder
K. de Haan.
Stiens- Donderdag is provisioneel ver
kocht het huis met werkplaats en tuin aan
de Pieter Jellessingel, laatst bewoond door
de heer K. Roeda. Het bod was f 5600
Bij een onderhandse verkoop is de heer
J. Visser, caféhouder te Wier, eigenaar ge
worden van de boerenhuizinge aan de Kou-
deweg onder St Jacobiparocle, bewoond
door de heer M. Steenstra.
AUGUSTINUSGA. Uit het jaarverslag
van de Sportvereniging blijkt de afdeling
gymnastiek een goede vooruitgang te ma
ken; de andere afdelingen lieten nog al
te wensen over. Er was een batig saldo
van f 55.
BALK. De afd. Gaasterland van de C.
B.T.B. heeft een praat-dag gehouden,
waar de heren H. M. Gerbrandy, Nijland;
S. de Vries van Britsum en ir L. Eringa
van Leeuwarden zeer veel vragen over
een grote keur van onderwerpen hebben
beantwoord.
BERLIKUM. Spelenderwijs zakten hier
twee jongens door het ijs; de één wist
zichzelf te redden, de andere werd door
omwonenden weer op het droge gebracht.
ia liet S£o(iinkryk
Een Amerikaanie feuilleton door Dr James H. Hunter
„Sam en ik gaan vanmiddag terug naar
Toronto. Ik wil de baas spreken. We zien
je wél op het tuinfeest in Rideau Hall in
Ottawa. Volgende Woensdag, denk ik''
„Ik wist niet, dat jullie daar ook naar
toe zouden gaan", zei Malcolm.
„Ik moet er zijn en Stone zal wel een uit
nodiging voor Sam hebben. De gasten wor
den wel nauwkeurig nagegaan, maar je kunt
nooit weten. De kameraden mochten eens
wat gewapende mannen naar binnen smok
kelen om de tuinpartij in het honderd te .ia-
gen. We laten onze boot hier en gaan mat
de auto naar Toronto"
Een uur later vertrokken MacKellar en
Peake. Ze waren nauwelijks weg, toen dr
Tresham het gezoem van een vliegtuig hoor
de Hij vernam aan het lawaai, dat het laag
vloog. Een ogenblik later kwam het vlak
over zijn hut, maakte een scherpe bocht over
het meer en daalde tegen de wind in, Het
taxiede met grote snelheid naar de hut. Dr
Tresham pakte de kijker en was verbaasd
Borovitch naast de piloot te zien zitten.
„Nu moet ik oppassen en mijn rol spelen",
zei hij grimmig.
Toen het vliegtuig zijn haventje binnen
kwam, liep de geleerde langzaam het pad
af om de Rus te begroeten. Hij was blij toe.
dat de piloot geen aanstalten maakte om er
uit te komen, nu zou dc gast in ieder ge
val niet lang blijven.
„Het is prachtig, kameraad", begroette Bo
rovitch hem. ..Toen ik je brief kreeg' zei ik
Kijk, daar heb je een man naar mijn hart"
„Dat verhoede God", dacht Malcolm. En
luidop zei hij..Ssst. sst. ik ben dr Tresham
immers. Wat wéét de piloot
„Alleen dat de grote geleerde één der on
zen is geworden. Kameraad, dit is prach
tige opzet, de schitterendste, die ooit bedacht
is. Heb je ndg last gehad
„Helemaal niet! Hij zou me doodschieten,
haald, toen ik alleen in de nut was. U blijft
toch even
„Nee, neeIk moet dadelijk weer weg.
Dit zijn drukke dagen, kameraad, Ik heb een
fles bij me, zie je We zullen even drinken
op de grote dag en het succes van onze
plannen"
„Nee, nee! Dr Tresham drinkt niet"
„Schitterend, schitteren 'dVertel me eens,
hoe ben je van het lijk'-afgekomen 7"
„Ik heb geen lijk gezi>n. Mijn broer ging
gewoon weg, zoals kame aad Vasiloff al ge
zegd had, en dr Treshar:' r?ing gewoon door"
was het snedige antwo®
De Rus wierp zijn 1 Cd achterover om
ruimte 1e geven aan cé $averende lach.
„O, kameraad, daar i «t ik op drinken.
Het is ongelofelijk. Maj wacht eens! Heb
je al plannen
„Ik heb ze allemaal fhnen mijn bereik.
Sommige in mijn hoofd en de andere in
mijn bureau in Toronto. Ze komen heus wel
op tijd. Morgen ga ik oPj^eis in verband met
het tuinfeest in Ottaw; ;aar ik kameraad
Vasiloff zal ontmoeten. hem enige inlich
tingen zal geven"
„Prachtig. Nog één qaB .leb je kameraad
Trager gezien
Dr Tresham knikte'-, tigend.
„Trager kwam hie^^ jme te helpen,
maar het werk was ter de rug. Hij
werd gevolgd door ef Pjyre Sam Peake
van de F.B.I., die nc :Kt mijn deur op
hem schoot. Trager h; da mijn plan in
het honderd gejaagd"
Het gezicht van de »®étvok.
„Hij werd hierheen! !d, zeg je
„Ja 1"
„Waar is hij nu 1 I
„Dat weet ik niet. ld heeft hem met
een auto opgehaald"
„Was hij dood?"
„Niet toep. bij pier vai: an ging"
„Daf is- Slecht faienwsv rtaméraad. Trage»
-had me hier moeten ontmoeten. Die stom
meling Die idiootHij had voorzichtiger
moeten zijn. Ik heb hier de lijst van de
meest vooraanstaande kameraden in Canada
en de V.S.. Bij degenen, die op onze bijeen
komst worden verwacht, staat een sterretje.
Daar moet jij voor zorgen, kameraad en
hem aan kameraad Vasiloff geven. Je staat
er met je leven borg voor"
„Dat komt in orde. Maakt u zich maar
geen zorgen"
„En laat ons nu drinken op de grote dag
en het succes van al onze plannen, jij met
water en ik met wijn. Op onze plannen
riep Borovitch.
„Op onze plannen herhaalde de geleerde,
„en mogen de onderdrukkers van het volk
voor eeuwig vernietigd worden
„Dat is een prachtige dronk, kameraad
„Ik meende al u daar een plezier mee te
kunnen doen", was het ironische antwoord.
HOOFDSTUK XXIII.
Het tuinfeest
De zon bescheen niets dan rijkdom en
pracht op het tuinfeest op Rideau Hall, de
residentie van de gouverneur-generaal in
Ottawa. Voor de haute volée van Canada
was dit dè gebeurtenis van het seizoen. Am
bassadeurs, diplomaten, staatslieden en po
litici van over de gehele wereld ontmoetten
er geleerden, journalisten en andere voor
aanstaande mensen. Alles wat meetelde in
het maatschappelijke leven van Ottawa was
daar te vinden, ofschoon, zoals inspecteur
MacKellar tegenover dr Tresham opmerkte,
hij een vrij aanzienlijke hoeveelheid kaf on
der het koren opmerkte. De dames in hun
rijk gevarieerde toiletten gaven kleur aan
het schouwspel, waartoe ook het rood en
goud van de uniformen der leden van de
R.C.M.P., die n vrij grote getale door de
tuin zwierven, bijdroeg, Dr Tresham had zijn
opwachting gemaakt bij zijn hooggeplaatste
gastheer en gastvrouw en slenterde daarna
door de tuin. Hij was net bezig een kopje
thee te drinken en een gebakje te eten, toen
de detective bij hem kwam staan. MacKellar
was ótt-.buj'ger.
DONKERBROEK. Onder leiding van
de lieer J. Oosterhuis werd in Pro Rege een
districtsvergadering der Zuidoosthoek van
de Kristlik Fryske Lanbou Jongerein ge
houden. De leden van de C BT. B. en van
de vereniging vootr Bedrijfsvoorlichting
waren uitgenodigd. Dr, Van der Sluis, die
renarts bij de Gezondheidsdienst voor Vee
in Friesland, hield een belangrijk onder
werp over „Besmettelijke veeziekten'.
ECHTEN. In de vergadering van de
„Jongerein' sprak de heer Koopmans, op
zichter van de veenpolder van Echten over
het ontstaan en de ontwikkeling van deze
polder. Van de gelegenheid tot het stel
len van vragen werd een dankbaar ge
bruik gemaakt.
ECHTENERBRUG. In de Geref. kerk
werd. uitgaande van vereniging „Blinden-
Penning", voor 160 kinderen een aantal
lichtbeelden vertoond- Ook voor de oude
ren was er een soortgelijke bijeenkomst,
tijdens welke de chr. zangvereniging
„Looft den Heer' medewerking verleende.
Er konden 58 nieuwe leden worden inge
schreven.
GAAST- De begrafenisvereniging heeft
het afgelpen jaar vijf maal dienst gedaan:
de kas sloot met een batig saldo van
f 446,17. Tot grafdelver werd benoemd de
heer K. J. de Boer. Het aantal leden van
dc vereniging bedraagt 162.
HEEG. Vrijdagmorgen is bij de drie
sprong te Sytshuizen de chauffeur E. Wa-
linga te Heeg. met een truc achteruit in de
sloot langs de weg gereden. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
KOLLUM. De 1.Jongerein"-afdeling ..De
Ontwikkeling' heeft een excursie gemaakt
naar Donkerbroek, waar de nieuwe zui
velfabriek en twee fokbedrijvcn bezichtigd
werden. Ook werd een bezoek gebracht
aan de Volkshogeschool te Bakkeveen.
MAKKUM. Tot bestuurslid van de Ver.
voor Chr. Schoolonderwijs is gekozen de
heer J. Oosterhaven.
TWIJZELERHEIDE. Tijdens de leden
vergadering van de Geref. school werd
tot bestuurslid gekozen de heer Th. van
Lingen.
URETERP. Het ledental van de Coöp.
Boerenleenbank bedraagt 332 en de inge
legde spaargelden belopen f 1.714.712,49.
De winst van ongeveer f 8.000 werd bij de
reserve gevoegd.
URETERP. Tijdens de vergadering van
de „Vogelwacht en Bescherming" is be
sloten nestkastjes bij de lagere scholen
aan te brengen en tevens om bordjes bij
de ingang van de vogelbroedplaatsen te
plaatsen. Ook besloot men tot contributie
verhoging.
WIERUM. In de plaats van de heer S.
Bosgra werd de heer R. Bergsma gekozen
als bestuurslid van de Geref. schoolvereni
ging.
WIJNALDUM. De heer W, Leistra zal
de plaats van de heer G. Fennema in het
bestuur van de begrafenisvereniging4 ,,De
laatste Eer" innemen. De vereniging be
schikt over een flink batig saldo.
JISLUM. Naar wij vernemen zal het
raadslid dhr. R. v. d. Woude zich niet
weer als zodanig beschikbaar stellen. De
heer v. d. Woude'was jaren raadslid voor
'de A.R.-fractle.
