„Geef cultuur ruime
plaats in gemeente"
B
Vrije Vólk Encyclopaedic
mi
Urgentieprogram
P.v.d.A. besproken
ounema
,B.B."persfotograaf in het land Yoeg
356
HeemafHengelo
hogere winst
Claudia
woont buiten
M-SftOOp
HET VRIJE VOLK MAANDAG 23 FEBRUARI 1953
PAGINA 7
Al geesteslicht, al wetensmacht zij aan het zwoegend volk gegeven.
(Uit de Socialistenmars).
B BRASEM (Abramis brama),
zoetwatervis, nauw verwant
aan de blei. Hij heeft ech
ter een lange anaalvin met
meer vinstralen, één rij keeltan-
den (in plaats van twee) en meer
schubben op de zij streep.
Hij leeft in alle binnenwate
ren, meest in begroeide veenplas-
sen. liefst in de diepte.
Hij voedt zich met wormen,
larven en planten. Hij is nogal
„gratig" en smaakt soms gron
derig,
BRASPENNING oude Neder
landse munt. Hij wordt in 1418
voor het eerst genoemd onder Jan
zonder Vrees (1371—1419), hertog
van Bourgondië; (1404—1419).
Hij had een waarde van zeven
duiten en werd later verhoogd
tot tien duiten.
Hij bleef in omloop tot de ze
ventiende eeuw, maar de naam
bleef nog langer in gebruik.
BRAUN, Lily (1865—1916) was
de dochter van een Duitse gene
raal. Nadat zij gehuwd was met
prof G. V, Gizycki, nam zij deel
aan de socialistische beweging.
Zij ijverde in woord en geschrift
vooral voor de rechten der
vrouw. Enkele van haar boeken
zijn in het Nederlands vertaald.
Zij heeft van haar leven verteld
in „Memolren einer Sozialistin"
(Herinneringen van een socialis-
te).
BRAUN, Otto (1877). Pruisisch
sociaal-democratisch staatsman,
drie maal minister-president in
de periode 1921—1932. Hij week
in 1933 uit naar Zwitserland, Hij
schreef o.m. het boek „Von Wei-
mar zu Hitier" (1940).
BRAUNAU, stad in Opp er-
Oostenrijk aan de rechteroever
van de Inn tegen de Duitse
(Beierse) grens, met ruim 12.000
inwoners.
Hier werd Adolf Hitler in 1889
als zoon van een Oostenrijkse
douane-ambtenaar geboren.
Braunau kreeg stadsrechten in
de dertiende eeuw.
BRAUTIGAM, Johan, is op 18
Mei 1878 te Uithoorn geboren.
Hij bezocht er een r.k. lagere
school en later toen zijn ouders
zich in Amsterdam gevestigd had
den een openbare school al
daar. In zijn jongensjaren voelde
Brautigam zich aangetrokken tot
de Amsterdamse Anarchistische
beweging en hij vervulde daarin
enkele bestuursfuncties. Op zijn
20ste jaar ging hij naar zee, eerst
als tremmer, later als stoker.
Hij organiseerde zich in de „Al
gemene Nederlandse Zeemans
bond" en werd daarvan in 1903
gesalarieerd bestuurder.
In 1909 ging hij over naar de
„Zeemans Vereniging Volhar
ding", die zich onder zijn leiding
bij het NVV aansloot. Vervolgens
bracht Brautigam een fusie tot
stand tussen verschillende organi
saties in het transportbedrijf,
waardoor (1918) de Centrale
Bond van Transportarbeiders
ontstond. Brautigam was daarvan
eerst secretaris, later voorzitter.
In de Rotterdamse Arbeiders
beweging volgde hij H. Spiekman
in 1913 op als voorzitter van de
Bestuurders Bond, terwijl hij ook,
na Spiekmans overlijden diens
raadszetel verwierf. Kort daarna
(1919) zonden de Rotterdamse
kiezers hem naar de Tweede Ka
mer en de Provinciale Staten van
Zuid-Holland. Van 1935 tot 1942
was hij wethouder van Rotter
dam.
De stichting en ontwikkeling
van de Centrale Bond beschouw
de hij als zijn levenswerk, doch
als kenner bij uitnemendheid van
de Nederlandse zeevaart, het ha
venbedrijf en de sociale omstan-
BRAUTIGAM
digheden van de arbeiders in het
transportwezen, heeft hij in alle
vertegenwoordigende lichamen,
waarin hij zitting heeft gehad,
een groot gezag verworven.
Ook na de tweede wereldoorlog,
toen hij 67 was, zijn hem belang
rijke functies opgedragen. Hij
leidde in 1945 en 1946 als verte
genwoordiger van de regering de
uiterst moeilijke onderhandelin
gen over de nieuwe C.A.O. voor
de zeelieden. Van 1946 tot 1948
was hij havencommissaris voor
het Zuidelijk deel van Nederland.
Op zijn 70ste jaar legde hij deze
functie neer. Maar als lid van
de „waterwegen-commissie", die
had te rapporteren over het
vraagstuk van de Belgisch-Neder
landse verbindingen via rivieren
en kanalen, bleef hem nog steeds
een belangrijke taak over.
In al zijn werk heeft hij zich
een goed tacticus en een groot
organisator getoond; zijn organi
satie heeft de sociale omstandig
heden in de transportbedrijven in
een halve eeuw onherkenbaar ver
anderd.
BRAVISSIMO (Italiaans, over
treffende trap van bravo) uit
muntend, prachtig, opperbest.
BRAVOUR-ARIA, bravour-rol.
bravour-stuk is een aria, rol of
stuk meestal geschreven om een
bepaalde kunstenaar gelegenheid
te geven uit te blinken.
I
BRAZILIË. Estados Unidos do
Brasil (Portugees Verenigde
Staten van Brazilië, bondsrepu
bliek in Zuid-Amerika. In om
vang i? het (na de USSR, China,
Canada en de Verenigde Staten)
het vijfde land ter wereld.
De hoofdstad is Rio de Janei
ro (in 1950 ruim 2,4 millioen in
woners).
De oppervlakte is ruim 8,5 mil
lioen km3 met. in 1950, ruim 52,6
millioen inwoners (bijna de helft
van de bevolking van Zuid-Ame
rika).
De bevolking woont vooral
langs de kusten van de Atlan
tische Oceaan.
De oorspronkelijke bevolking
waren de Indianen. Portugezen
en Spanjaarden kwamen er voor
het eerst in de zestiende eeuw.
In.de negentiende .eeuw vond er
een belangrijke immigratie plaats
van Italianen; Spanjaarden;
Fransen en Portugezen,
De officiële taal is het Portu
gees. De godsdienst is er over
wegend Rooms-Katholiek.
De belangrijkste steden (inwo
nergetallen van 1950) zijn Sao
Paulo (koffie- en industriecen
trum en steeds groeiende grote
stad met ruim 2,2 millioen inwo
ners), Recife (hoofdstad van de
staat Pemambuco. zeehaven met
535.000 inwoners), Salvador
(hoofdstad van de staat Bahia,
zeehaven met ruim 424.000 inwo
ners). Porto Alegre (zeehaven
met ruim 401.000 inwoners), Belo
Horizonte (mijnbouwcentrum met
ruim 360.300 inwoners) en Belem
(hoofdstad van de staat Para,
haven in de Amazonedelta, met
ruim 260.600 inwoners).
Landbouw: Brazilië levert on
geveer 40 van de wereldkoffie-
productie en is het tweede cacao-
producerend land ter wereld.
Voor tabak is het de vijfde we
reldproducent. Voorts verbouwt
men (para)-rubber, rijst, katoen
en suiker.
Maïs is het belangrijkste
graanproduct, verder verbouwt
men tarwe, zijde en balata (een
rubberproduct).
Van de vruchten noemen wij:
sinaasappelen, bananen, ananas,
wijndruiven, grapefruit, manda
rijnen, citroenen.
Bosbouw: ongeveer de helft
van Brazilië is met bos bedekt.
Het levert vele houtsoorten (o.a.
het dure palissander), verder no
ten, was. hars, rubber, oliën en
looizuur. Vooral de Panama- en
de Terpentijnden worden uitge
voerd.
Delfstoffen: Men vindt er goud,
mangaan (belangrijkste metaal)
ijzer (de ertsvoorraad wordt op
25 rocent van de wereldvoor
raad geschat) diamant, bauxiet,
asbest, chroom, nikkel, parels,
steenkool en aardolie.
Industrie: Sao Paulo is het be
langrijkste industriecentrum. (De
havenstad is Santos, het koffie-
uitvoercentrum). De voornaam
ste bedrijfstakken zijn de textiel
en de voedingsmiddelen. Katoen-
verwerkende fabrieken vindt men
voornamelijk in Rio de Janeiro,
zijde-industrie (fabrieken) onder
andere in Sao Paulo. De wolindus
trie is in ontwikkeling.
Voorts is er: jute-, papier-,
rubber-, tabak- en cementindus-
trie.
Handel; De Verenigde Staten
beheersen (na de tweede wereld
oorlog) de Braziliaanse in- en
uitvoer. De voornaamste invoer
artikelen in Brazilië zijn: machi
nes. automobielen, aardolie,
tarwe en steenkool. De munteen
heid is de cruzeiro (100 cruzeiros
20,54 gulden in 1952).
Bestuur: Brazilië is een Bonds
republiek. bestaande uit 20 sta
ten, 8 bestuursgebieden en één
Bondsdistrict (Rio de Janeiro).
De wetgevende macht van Bra
zilië ligt in handen van de Pre
sident en het Congres. Het Con
gres bestaatuit de Senaat en
de Kamer van Afgevaardigden.
Eén der belangrijkste vernieu
wingen in de Grondwet van 1946
is. dat de staat zelf monopolies
kan stichten in het algemeen be
lang.
Het onderwijs is ln sommige
staten verplicht. In 1940 was het
analfabetisme (boven de 18 jaar)
te vinden bij 56 procent der be
volking. Brazilië heeft acht uni
versiteiten, onder andere in Rio
de Janeiro (gesticht in 1920).
BRECHT. Bert of Berthold
(1898), Duits dichter en schrijver
van expressionistische toneelwer
ken. Hij was Iemand van revolu-
tionnaire gezindheid en week in
1933 naar Denemarken uit. Ver
volgens woonde hij in Engeland,
Mexico, Rusland en Frankrijk.
Thans is hij weer in Duitsland.
Met Kurt Weill bewerkte hij in
1928 de Bedelaarsopera tot Drei-
groschenoper. Van zijn hand ver
scheen o.a. in 1941 Mutter Coura
ge und ihre Kinder (Moeder Cou-
rage en haar kinderen). Voorts
Baal in 1922 en Trommeln in der
nacht (1923).
133
356) U bent een echte diplo
maat, maar u hebt toch iets van de
frisse zeelucht om u heen, zei het
meisje tegen Klaas Schol, toen ze
na een hobbelige dans achter de pal
men bij een tafeltje zaten. Bent
u soms een admiraal of een schout
bij nacht? Klaas Schol grijnsde en
ging breed uit zitten. Ik ben maar
een gewone jongen uit Kralingen,
begon hij gezellig. Kralingen,
vroeg het meisje, waar ligt dat?
Nooit van gehoord? vroeg de
zeeman verontwaardigd. Hij begon
te vertellen over Rotterdam. En
toen kwam u dus op een oorlogsschip
Informeerde ze verder. Niks hoor,
zei Klaas Schol en vertelde verder
over zijn rumoerige jongelingsjaren.
Ik heet Nikl Castor, zei het meisje
na een poosje. Ik vind u erg aar
dig. Och, vond Klaas Schol, u
bent ook de kwaadste niet.
Het meisje zei opeens zachtjes:
Ik geloof, dat ik u kan vertrouwen.
Ik moet u iets erg belangrijks ver
tellen. Spuit maar op, zei Klaas
Schol royaal. Dat kan niet hier,
antwoordde ze. We moeten ontzets
tend voorzichtig zijn. De „verzorgers"
luisteren overal. Maar mijn broer
heeft een kamer waar niemand iets
kan afluisteren. Hij werkt op het
ministerie van defensie en hij heeft
gehoord dat de „Ware vriend" bezig
is jullie aan alle kanten te bedriegen.
Dan moet ik mijn vrienden
zei Klaas Schol en keek om zich heen.
De vrienden waren echter niet in de
buurt. Alia dan, zei hij en liet zich
door Niki Castor meetrekken.
(Van een onzer verslaggevers)
Een zaal vol edelachtbaarheid besprak Zaterdag te Utrecht
het urgentieprogram, dat de Partij van de Arbeid als richtsnoer
neemt bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Een groot
getal bestuurderen van gemeenten, zeer kleine en zeer grote
was aanwezig. Ook waren er tal van provinciale bestuurders en
Kamerleden.
De sectie „Gemeente en Provincie'
van de dr Wiardi Beekman Stichting
heeft een urgentieprogram ontwor
pen. dat in acht punten kort en
krachtig aangeeft, wat er in de naas
te toekomst in de gemeenten moet
en kan worden verwezenlijkt.
De voorzitter van de sectie, de
Amersfoortse burgemeester, H. Mo
lendijk, heette als bijzondere gasten
vertegenwoordigers van het Utrechtse
gemeentebestuur welkom en de com
missaris der Koningin, M. A. Rei-
nalda.
Voor de Belgen was de socialisti
sche burgemeester van Mechelen,
Spinois, aanwezig en voor de Duit
sers was er Heinz Hose. De heer Mo
lendijk deelde mee, dat de ruim 500
aanwezigen 2.020 raadsleden. 380 wet
houders en .110 burgemeesters-leden
van de P.v.d.A. vertegenwoordigen.
Niet aanwezig waren de gemeentebe
stuurders van de Zuidhollandse en
Zeeuwse eilanden, wier gemeenten
door de ramp zijn getroffen. „Laten
wij de geëvacueerden in onze gemeen
ten met al onze zorg omringen en
verder alle hulp verlenen, die wij
kunnen verlenen", zei de heer Molen
dijk.
De vergadering herdacht hen, die
bij de overstroming zijn omgekomen
Ingrijpend
De Heemaf in Hengelo heeft in
1952 een hogere winst behaald dan in
het voorafgaande jaar. Directie en
commissarissen stellen voor dit jaar
ook een hoger dividend uit te keren,
en wel 10 procent op de gewone aan
delen en 11 procent op de preferente.
(Vorig jaar resp. 8 en 9 procent).
Het saldo van de bedrijfsrekening
is blijkens het jaarverslag over 1952
ruim 7 millioen tegen 6.1 millioen
verleden jaar.
Voorgesteld wordt alle gebouwen,
terreinen, machines, kracht,- en an
dere installaties, vervoermiddelen
enz. af te schrijven tot, op één gulden
(voor zover dat niet al was gebeurd).
In totaal vergen de af
schrijvingen ruim 2,2
millioen (vorig jaar
779,000 gulden). Voor
de fiscus wordt 3.36
millioen gereserveerd.
Ongeveer een half
millioen gaat naar di
verse andere reserves.
RESERVEREN: De grote reserve
ringen en afschrijvingen worden no
dig geacht „in verband met de alge
meen gevoelde waarschijnlijkheid
van een terugslag in de jaren na
1953".
PENSIOENEN: De directie acht
het gewenst weer een aanvullende
voorziening vast te stellen met be
trekking tot de pensioenregelingen
voor het personeel. Voorgesteld wordt
hiervoor een millioen af te zonderen.
CRITIEK: Het verslag bevat overi
gens als gebruikelijk uitvoerige (en
zeer liberale) beschouwingen van de
directeur ir H. I. Keus over de eco
nomische toestand. De regering
brengt er z.i. nog niet veel van
terecht.
SPOORWEGTARIEF: Vrijdag
meldden wij dat Nederlandse Spoor
wegen en Deutsche Bundesbahn on
derhandelden over nieuwe internatio
nale tarieven. Het blijkt echter dat
het hier gaat om voorstudies voor
een internationaal goederentarief in
Europees verband op daartoe ge-
eigende lijnen. Behalve Nederland en
Duitsland zijn dus ook andere landen
met deze studie bezig.
LAGERE VRACHTPRIJZEN: De
tariefvrachten in het verkeer naar
Brazilië Uruguay en Argentinië, die
op grond van een „conference" door
een aantal scheepvaartverenigingen
zijn gesloten, zullen met 25% worden
verlaagd met uitzondering van ver
schepingen van ijzer en staal, waar
voor speciale tarieven gelden.
(PcmluS
2110. Met éfn sprong was Paulus
van de kameel af en greep het ge
heimzinnige briefje, dat met een
spijker aan de poort was genageld,
Paulus trilde een beetje in de knie
tjes. Dit was dus een briefje van de
beruchte Ali Baba, machtig hoofd
man over veertig rovers 1 Natuurlijk
kon Paulus het niet lezen. Er stonden
allemaal vreemde. Arabische letterte
kens op. „Geef maar hier. dan zal ik
het vertalen", bood Hatsjie aan. Pau
lus hdorde hem met moeite de woor
den spellen. „Abba kno knosh
krgsti spshjo „Wat staat er
nu?" riep Paulus ongeduldig. „Er
staat", zei Hatsjie plechtig. „Bakker
één half broodje en een krenten
bolletje. Melkboer vandaag niet
nodie. Groenteman drie stoof-
peertjes Ali Baba is dus in iedei
geval thuis." Toen barstte Paulus in
lachen uit. „Waarom lach Jij?" vroeg
Hatsjie beledigd, „Ali Baba moet toch
ook eten?" „Hahahal" lachte Pau
lus, „en ik dacht nog wel dat het
een vreselijk belangrijke oorkonde
zou zijn! Een krentenbolletje en drie
stoofpeertjes! Hahahal"
nenlandse Zaken, dr prinsen,
hield eerst een algemene inleiding
over de gemeente in de huidige tijd.
Dr Prinsen sprak over de veranderin
gen die de socialistische strijd in de
laatste vijftig jaar heeft ondergaan.
Veel wat 40 of 50 jaar geleden fel
omstreden was, is thans gemeengoed
geworden. Met leuzen kunnen wij
niet meer volstaan. Een boek van
400 bladzijden ais „De weg naar vrij
heid" is thans nodig om de richting
aan te geven. Ook op het gebied van
de gemeentepolitiek hebben er ingrij
pende wijzigingen plaats gehad.
Een duidelijke tendens tot centra
lisatie dreigt de gemeentelijke werk
zaamheden uit te hollen en te be
knotten. Er zijn echter gelukkig aan-
wijzigingen, dat de triomftocht' dëi
centralisatie is gestuit. Dr Prinsen
drukte de gemeentebestuurders van
de Partij van de Arbeid op het hart,
waakzaam te zijn voor de gemeen
telijke zelfstandigheid. In dit ver
band zei spreker, dat het doelloos is
te spreken over gemeentelijke auto
nomie, zonder enige financiële bewe
gingsvrijheid.
Ontzaglijke taak
Er is intussen allerminst reden om
in zak en as te zitten. Er is een ont
zaglijke taak te verrichten. Behalve
het veelomvattende werk op sociaal
en economisch terrein, hebben de ge
meenten een belangrijke culturele
taak. Het is een verheugend ver
schijnsel. dat in „De weg naar vrij
heid" bijna 100 bladzijden aan „mens
en cultuur" zijn gewijd.
Als de vrije tijd, die is veroverd,
niet tot een vloek zal worden, is het
onvermijdelijke eis, dat het socialis
me aan de cultuur zijn volle aan
dacht schenkt.
Na de rede van dr Prinsen werd
het urgentieprogram door vier spre
kers naar de wens van de voorzitter
op bondige en pittige wijze toege
licht.
Dr ir Bakker Schut begon met
te waarschuwen voor het gevaar, dat
de bouw van woningwetwoningen in
de verdrukking komt. Als er meer
middenstandswoningen worden ge
bouwd, betekent dit. dat er per wo
ning meer materiaal en meer geld
nodig is. Dan komen er minder wo
ningen, die bovendien een hogere
huur vereisen.
De spreker vroeg bijzondere aan
dacht voor woningen voor kleine ge
zinnen en bejaarden. De KVP wil
alleen woningen laten bouwen, die
voldoende ruimte bieden van het
begin tot het einde van het huwelijk.
Ook dit zou tot gevolg hebben, dat
er onnodig wordt geïnvesteerd en
dat er dus een kleiner aantal wonin
gen wordt gebouwd.
Wij kunnen van de Denen iets le
ren over een goede huisvesting voor
bejaarden. Voor de alleenwonende
werkende vrouw dienen er eenvou
dige éénkamerwoningen te komen
met slaapnis, keuken en douche
ruimte.
De voorbereiding van goede plan
nen voor de sanering van stads- en
dorpskernen vraagt 5 a 6 jaar tijd.
Dit betekent,, dat de gemeentebestu
ren er reeds thans mee moeten be
ginnen.
Vroeger meende men te kunnen
volstaan met het opruimen van krot
ten. De randen van steden en dor
pen worden steeds vernieuwd, de
kernen dreigen te verkommeren.
Voor een goede sanering, nu en in
de toekomst, is een doelbewuste
grondpolitiek nodig.
Voor een voldoende sanering, die
ook van grote betekenis is voor de
werkgelegenheid in de bouwnijver
heid, zal, naar de spreker meedeelde,
een bedrag van ƒ200 millioen per
jaar nodig zijn.
Het herstel en de wederopbouw van
woningen, die door de watersnood
beschadigd of vernield zijn, schept
ln het geheel gezien slechts weinig
518de STAATSLOTERIJ u„„, 5, iiis,
iun
6373
1652 16946 16!
1997 8254 (li
10 (760 1713 870 2330 284S
64 II988 14321 16612 16807 16913
UM7
r »o.-
1065 1129 1224
2210 2642 2664
1253
2750
13 n
1424
2947
1570 1699 1871 1924 2085
3291 3330 3358 3387 3428
2165
3429
4488
4539 4828 5057
5065
5435
5444
5519 5674 5884 6059 6076
6179
7101
7108 7335 7396
7455
7481
7506
7521 7689 7699 7796 7805
7916
9187
9199 9215 9247
9470
9541
9582
9731 9773 9786 9851 9907
10081
10283
10350 10445 10448
10541
10695
10801
10853 10972 11022 1U29 11198
11226
f2627
12820 12884 12968
13125
13138
13176
13375 13393 13616 13673 13807
13816
>5170
15209 15249 15355
15448
15486
15505 15512 15560 15731 15802
15831
16586
16657 16787 16957
16969
17010
17169
17267 17437 17488 17615 17728
17735
18643
19740
18784 18872 18923
19066
,'9070
70176
19225 19324 19406 19510 19537
19567
20581 20590 20652 20757 20809 20988 20999
21419 21481 21574 21682 21750 21759 21790
21039 21066 2 U57 21296 21360 31371
21904 21914 21962 21998
Rectificatie: No. 15789
eigen geld.
door
ROSE FRANKEN
46
„Aanvallen!" echode juffrouw Carey. „U
praat als een asthmatische oude vrouw."
„Ja, lacht u maar. U weet niet wat het is."
„Aha. Dus u denkt, dat u het alleenrecht
hebt op eigenaardige gevoelens? U denkt, dat
u de enige persoor. op de wereld bent, die
dacht dat ze bezig was gek te worden?"
Claudia voelde, hoe iedere spier in haar
lichaam zich spande. Juffrouw Carey was een
geheimzinnige vrouw. Ze was doorgedrongen in
Claudia's diepste geheimen en had de marte
lende vrees ontdekt, waar al haar angsten in
wortelden Het was iets. dat ze zelfs aan zich
zelf niet durfde openbaren. Het was onzin
nig, natuurlijk, maar ze herinnerde zich steeds
opnieuw, hoe ze verleden zomer op haar hoofd
was gevallen, toen ze 'dat kleurlingetje had
gered. Misschien had ze er de een of andere
verwonding aan haar hersens van overgehou
den. die haar nu deze vreemde gevoelens be
zorgde. Ze maakte haar droge lippen nat.
„Hoe kan ik er zeker van zijn, dat ik niet
bezig ben gek te worden?" stamelde ze.
„Omdat mensen, die dat denken, het nooit
worden."
„Dat zegt u alleen maar om me op m'n
gemak te stellen. Wat weet u van deze dingen
af?"
„Eigen ervaring."
Claudia ging overeind zitien. „Bedoelt u,
dat u precies hetzelfde hebt meegemaakt?"
„Iets veel ergers"
„Dat geloof ik niet."
„Het is iets, dat men niet aan de grote klok
hangt. Tegelijkertijd is het eigenlijk een uniek
voorrecht. Alleen,., dat kun Je niet beoordelen
voor je het achter de rug hebt. Voordat Je ge
slaagd bent en Je diploma hebt."
„Wees nou eens ernstig!"
„Dat ben ik,"
„Maar hoe is het bij u begonnen?"
Juffrouw Carey haalde haar schouders op.
„De ene dag was ik de Almachtige God, en
de andere één brok angst en pijn en zenu
wen."
„Net als ik," zei Claudia hees. „En wat hebt
u gedaan?"
„Ik heb het verplegen er voor een half
Jaar aan gegeven, een bord voor mijn hoofd
gezet met „Gesloten wegens reparatie" er op
en al mijn spaarduitjes besteed aan het be
talen van doktersrekeningen. O, ik heb waar
voor mijn geld gekregen, hoor. Het eind van
het liedje was, dat ik een galblaas kwijt
raakte, die volkomen in orde was. benevens
een paar amandelen, om nog maar niet te
spreken van wat er van mijn zelfrespect was
overgebleven."
„U heeft tenminste stalen zenuwen, nu u
genezen bent." zei Claudia Jaloers.
„Ik zou precies zo goed genezen zijn. al3 ik
begonnen was aan een liefdeshistorie of aan
sterrenwichelarij."
„Die lokken me geen van beide aan. Wat
ligt er tussen in?"
„De hel." zei juffrouw Carey kortaf. „De
enige onvervalste hel. Maar daar hoef je
niet bang voor te zijn."
„Wat kan ik er aan doen. dat ik er bang voor
ben?"
„U komt er wel over heen."
„Hoe?"
„Hoe, hoe, hoe. Dat weet lk niet. Dat is een
van de dingen, die u op uw eentje moet leren.
Niemand kan u helpen. Zelfs uw man niet."
,Nee, die zeker niet. Die is van z'n leven
nog niet bang geweest."
„Eigenaardig", zei juffrouw Carey. „Ik zou
eerder het tegendeel willen beweren."
„Waarom?"
„Och, dat weet ik niet. Als Je één keer met
dit soort martelingen te maken hebt gehad,
voel Je je als het ware opgenomen ln een ge
heim genootschap. Je herkent een medeslacht
offer op een kilometer afstand."
Claudia dacht na. Weer hield ze zich bezig
met wat er verleden zomer was gebeurd. Juist
in die tijd had ze zich zoveel zorgen gemaakt
over David. Ze herinnerde zich, hoe ze hem
met zijden handschoentjes had moeten aan
pakken Weken achtereen was hij zich zelf
niet geweest terneergeslagen en prikkelbaar
en geneigd om zich achter de oren te krabben
voor hij ging slapen. Maar nee, het kon niet
waar zijn. Hij had natuurlijk gepiekerd over
tastbare dingen, zoals geld en zaken en de
oorlog.
„Tussen twee haakjes: hoe lopen de treinen
hier?" begon juffrouw Carey plotseling.
„Die lopen best", zei Claudia afwezig.
„Mooi. Ik zal zien. dat ik er voor het eten
een haal
„Waarvoor dat?"
„Och, ik vind 't leuk om een trein te halen
voor het eten."
„Doe niet zo mal, Waarom?"
„Om terug te gaan naar de stad, wat dacht
u anders?"
„Maar u moet blijven."
„Waarvoor? Om uw hand vast te houden
en u te vertellen dat u zoet bent?"
„U kunt op de boerderij helpen. U zei dat u
boerenwerk leuk vond. en u bent zo sterk als
een paard"
,.U laat me blozen van dankbaarheid", zei
Juffrouw Carey. „Maar hoe dat ook zij, als
hulp op de boerderij ben ik nogal duur."
Claudia stond op het punt om te zeggen:
.,Ik heb u nodig" en dus zei ze in plaats
daarvan: „David heeft gezegd dat u moest
blijven."
„Die David van u". merkte Juffrouw Carey
zonder wraakgevoelens op. „zal doodsblij zijn
als hij me ziet vertrekken."
Claudia vroeg zich af, of Juffrouw Carey
zich eerder op de dag voor de spiegel had
geoefend in het trekken van onschuldige ge
zichten. „Hij vindt u aardig", zei ze, om zich
te verdedigen. „Hij gelooft dat u zeer be
schaafd bent."
„En ik geloof, dat hij een bijzonder wijs
Jongmens is", pareerde juffrouw Carey. „Ik
neem mijn hoed voor hem af."
„Dat doe ik ook", zei Claudia langzaam. Ze
hoefde juffrouw Carey niet te vragen wat ze
bedoelde. Het was iets, dat zich niet onder
woorden liet brengen. Het was alsof er uit de
verwarring van de laatste paar weken reeds
een beetje zekerheid naar voren was gekomen.
Ze was zich plotseling bewust, dat ieder hu
welijk de kiemen van een treurspel in zich
droeg, en dat. liefde het niet zonder voortdu
rende waakzaamheid kon stellen. Op dit
vreemde kruispunt op haar levensweg zou het
gemakkelijk, heel gemakkelijk zijn voor juf
frouw Carey om de plaats van David in te
nemen. Juffrouw Carey wist het. Davld wist
het. En nu wist eindelijk Claudia het ook.
„Als. u weg wilt gaan", zei ze abrupt, „zou
het beter uitkomen als u niet tot etenstijd
wachtte."
Juffrouw Carey, die met de fles geurige me
dicijn onderweg was naar de deur, keerde te
rug en ging naast het bed staan. Ze nam
Claudia's hand in de hare. „Geloven de men
sen misschien toevallig, dat u een dwaas
bent?" vroeg ze vlug.
„Alleen dwazen", zei Claudia.
David kon die avond niet thuis komen eten.
Het werd tien uur. voordat Claudia de wagen
de garage hoorde binnenrijden Een ogenblik
later werd de zware deur gesloten en haastte
hij zich met vaste tred langs het pad. dat
naar het terras liep. Haar hart begon sneller
te kloppen en haar handen waren ijskoud,
Ongeduldig bedacht ze. dat ze zo zenuwachtig
was als een schoolmeisje dat op haar geliefde
zat te wachten. Ze voelde zich ook wat lomp
en onbeholpen bij haar pogingen, de zorge
loze onnozelheid te herstellen waarmee ze
elkaar ook na de meest kortstondige scheiding
plachten te begroeten. „Iedereen kan harts
tochtelijk zijn", had ze eens opgemerkt. „Maar
om dwaas te kunnen doen, móet je werkelijk
van elkaar houden."
(Wordt vervolgd
Advertentie I.M..
HOESTPRIKKEL. KUCHEN
Dan
SLUM-OPLOSSEND
Radioprogramma
DINSDAG 24 FEBRUARI. Hilver
sum I (402 m). AVRO: 7.00 Nieuws.
7.10 Gr. VPRO; 7.50 Opening. AVRO:
8.00 Nieuws. 810 en 8 45 Gr. 9.00
Wijding. 9.15 Liederen. 9.25 Voor de
hulsvrouw. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gr.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 RVU:
Wereldvoedselproblemen. 11.30 Voorde
zieken. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land
en tulnb.meded. 12.33 Voor het plat
teland. 12.40 Plano. 13.00 Nieuws. 13.15
Gr. 13,30 Orgel. 14.00 Zeg eens, Ame
rika. 14.30 Gr. 14.40 Schoolradio. 15.00
Gr, 15.15 Voor de vrouw. 15.45 Gr.
16.30 Voor de Jeugd. 17.30 Lichte muz.
17.50 Mlllt. causerie. 18.00 Nieuws.
Nieuws. 18.15 Plano. 18.30 RVU; mr N.'
W. van Eyk. 19.00 Franse liedjes, 19.10
Plano. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr.'
Paris vous parle. 19.15 Gr. 19.25 Plano.
21.15 Lichte muziek, 21.35 Moet je
horen. 21.50 Tiroler muz. 22.30 Meded.,
22.35 Amusem.muz. 22,45 Bultenl.
overz. 23.00 Nieuws. 23.15 New York;
calling. 23.20 Opera.
Hilversum fl (298 m). KRO:
7.00 Nieuws. 7.10 Gr. 7.15 Gymnastiek.
7 30 Gr. 7,45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15
Gr. 9.00 Voor de huisvrouw, 9.35 Gr.
9.45 Lichtbaken. 10.00 Voor de kinde
ren. 10,15 Gr. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Schoolradio. 12.00 Angelus. 12,03
Gr. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws.,
13.20 Actualiteiten. 13.25 Amusem.muz.
14.00 Opera. 15.00 Schoolradio. 15.30
Ben Je zestig? 16.00 Voor de zieken.
16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de Jeugd.
17.15 Felicitaties. 17.45 Regerlngsuitz.
18.00 Lichte muz. 18.15 Gr. 18.20
Sport. 18.30 Voor de Jeugd. 18.52 Act.
19.00 Nieuws. 19.10 Gr. 19.15 Uit het
Boek der Boeken. 19.30 Gr. 20.25 De
gewone man. 20.30 Lijdensmeditatie.
21.30 Gr. 21.35 Fluit en claveclmbel.
22.00 Radio Phllharm. Orkest. 22.45
Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15 Plano.
23.50 Gr.
Engeland. Nederlandse uitzen
dingen: 22.00—22,30 Nieuws: Vraagge-
TELEVISIE
VARA: 20.15—21.45 Vla Lissabon,
extra werkgelegenheid, voor ae wa
terbouwkundige werken worden an
dere dan bouwvakarbeiders geëist.
Dat kan beter
Mr A. d e R o o s begon met de aan
haling uit een nota van de dr Wiardi
Beekman Stichting: „Gemeenteraad»
leden worden in de regel met gekozen
om hun culturele kwaliteiten". Dit
moet anders worden,
Op cultureel terrein hebben de ge
meenten nog een belangrijke autono'
mie. Zij kunnen werken aan de ver
betering van het kleuteronderwijs,
het buitengewoon lager, nijverheids-
en land- en tuinbouwonderwijs.
Vooral bij het kleuteronderwijs ia
er een grote achterstand. Er zijn 300
openbare tegen 2700 bijzondere kleu
terscholen en de bijdrage per leer
ling loopt uiteen van 5 tot 90 pet
leerling.
Een van de eerst nodige zaken U
de bauw van schoolruimte. Met da
onderwijsvernieuwing behoeft echtei
niet gewacht te worden. De klassen
moeten zo snel mogelijk kleiner wor
den. Op het stuk van de klassebezet
ting en het schoolgeld komt ons land
vrijwel achteraan.
Op het platteland kunnen de ge
meenten, onder meèr door samen
werking, nog veel doen voor 't stich
ten van scholen voor buitengewoon
lager-, technisch- en land- en tuin
bouwonderwijs.
Tenslotte pleitte mr De Roos mei
warmte voor een actieve cultuur
politiek zowel in dorpen als in ste
den. Het cultuurbesef, dat sluimert,
moet worden gewekt.
Maatschappelijk werk
„Voor degenen, die ln behoeftige
omstandigheden verkeren en de steun
van de gemeente nodig hebben, is een
uitkering in geld meestal niet vol
doende. Van geval tot geval moet
worden nagegaan hoe deze mensen,
kunngn worden geholpen. Hiermee.
zijn wij gekomen op het terrein van
het maatschappelijk werk", aldus
mevrouw De Ruyter-de Zeeuw.
Maatschappelijk werk volgens mo
derne opvattingen moet op een we
tenschappelijke grondslag berusten
en planmatig worden verricht. Het
heeft niet het neerbuigende karakter
van liefdadigheid van de slechte
soort. Als het, zoals noodzakelijk is,
door vakmensen wordt verricht, kan
het de burger- en gemeenschapszia
ontwikkelen.
Kleine gemeenten zullen niet over
het apparaat kunnen beschikken, dal
voor maatschappelijk werk. gezins
zorg, revalidatie en gezondheidszorg
nodig is, maar dit betekent niet, dat
zij alles moeten afschuiven op na
burige grote gemeenten. In elk geval
zullen wij een eigen maatschappelijke
werkster moeten hebben.
Drie gevaren
De spreekster waarschuwde teg, i
drie gevaren: herver vallen in de
ouderwetse, slechte liefdadigheid, de
mening, dat het bij ons niet nodig :s
en de uitholling van de gemeentelijke
verantwoordelijkheid door centrale
instanties.
Tenslotte sprak de voorzitter H.
M o 1 e n d ij k nog enkele woorden
over de noodzakelijkheid van een
geleide industrialisatie, waarbij voor-
al de sociale kant onze aandacht
vraagt Hij bepleitte de noodzakelijk
heid voor de gemeenten om een in
vesteringsplan en een subsidiërings
plan op te stellen.
De disucssie, die op de inleidingen
volgde, leidde er toe, dat het onl>
werp-urgentieprogram op verschel
dene punten werd gewijzigd en aan
gevuld, In zijn definitieve vorm za.'
het program ter goedkeuring aan het
congres van de Partij van de Arbeid
worden voorgelegd.
Aanhang der Franse
communisten schijnt
te verminderen
„Ce Soir", het enige communis
tische avondblad in Frankrijk, zal
met ingang van 1 Maart niet mesr
verschijnen wegens financiële moei
lijkheden.
Ook de „Soir Dimanche", het Zon
dagsblad van „Ce Soir", zal zijn ver
schijning staken.
Gezien het feit. dat ook het com
munistische partijblad nog maar
120.000 abonne's heeft, een laag ge
tal voor Frankrijk, menen waarne
mers uit een en ander de conclusie
te kunnen trekken, dat het ledental
van de Communistische Partij gesta
dig daalt.
