Herziening ontslagrecht
in veilige haven
PUZZLE No 74
'n punthoofd...
BANNING stuk geweten van
Dijkgat gedicht na
zwaar zwoegen
MET WIJSHEID EN GELUK
Motie gevallen door serie
historische vergissingen
15de Verlieslijst
Belangrijk
programma
Heeft U
al
Verrassingen in
HVV-tournooi
Nederland-
Frankrijk op
4 of 5 Juni
Frankrijk tegen
onze profs
Koos Vorrink
»e^tem— sïrKss
S&f «Si
,m" - «afflsfffijsrssjs
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
PAGINA 5
terug ln onze" sociale ontwikkeling
1 was genoemd.
De minister was van oordeel, dat
de rechterlijke bevoegdheid voors
hands, in afwachting van een defini
tieve regeling voor de procedure in
arbeidsgeschillen, een welkome aan-
(Van onze parlementsredacteur)
Met wijsheid en geluk is minister Donker er gistermiddag ln
geslaagd, het wetsontwerp tot modernisering van het ontslag
recht, voorzover dat in het Burgerlijk Wetboek geregeld is, zon
de!- schade uit het vuur te slepen. Dat betekent tevens, dat de
al of niet gecamoufleerde aanslagen op het voortbestaan van
het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen en van de be
voegdheden welke de directeuren van de gewestelijke arbeids
bureaus daaraan ontlenen, geen succes hebben gehad.
De motie Van Rijckevorsel (k.v.p.), waarin deze aan
slagen belichaamd waren, en die de minister ten sterkste had
moeten ontraden, is nl. met 36 tegen 39 stemmen door de Kamer
verworpen. Het geluk voor de minister schuilt hierin, dat
deze uitslag alleen kon worden verkregen doordat bij de stem
ming niet minder dan drie leden onder wie de heer Van
Rijckevorsel zelf! een kapitale vergissing hadden begaan.
Ware het anders gelopen, dan zou de motie immers met 39 tegen
38 stemmen zijn aangenomen!
Die stemming van gisteren zal in
onze parlementaire geschiedenis on
getwijfeld een heel bijzondere plaats
krijgen. Wel is waar is het meer
voorgekomen, dat een stemming als
gevolg van een vergissing een ver
rassende uitslag opleverde, maar een
samenloop van vergissingen zoals wij
die gisteren mochten beleven, is
nooit eerder vertoond.
Het begon heel onschuldig, toen
de Staatkundig-gereformeerde heer
Van Dis „tegen" riep, inplaats van
„voor", zoals hij bedoeld had. Een
dergelijke verspreking komt nogal
eens voor. In dit geval had zij ech
ter een gevolg, dat een luid gelach
in de Kamer wekte.
Want ds Zandt, 's heren Van Dis
fractievoorzitter, raakte er zo dooi
van de kook, dat hij als door een
adder gebeten uit zijn bank op
sprong en vertoornd de vergaderzaal
uitsnelde. Hij wilde zich aan de
stemming onttrekken, omdat hij geen
ander geluid dan zijn fractiegenoot
wilde laten horen. Vermoedelijk had
hij niet meteen in de gaten, dat zijn
politieke vriend slechts per ongeluk
de partijtucht had doorbroken, maar
niemand had toen nog in de gaten,
welk een beslissende combinatie van
misverstanden zich aan het voltrek
ken was.
De klap op de vuurpijl kwam aan
het slot van de stemming. Want toen
de voorzitter volgens het reglement
als laatste zijn stem had doen horen,
ontdekte de kamer plotseling, dat
de heer Van Rijckevorsel, die tevoren
een uur lang in een uiterst verward
gevecht om zijn motie betrokken was
geweest, verzuimd had dc presentie
lijst te tekenen cn dus aan de stem
ming geen deel had kunnen nemen!
Te laat
De heer Van Rijckevorsel had dat
zelf ook te laat in de gaten gekregen
en terwijl het „voor" van de voor
zitter weerklonk, meldde hij zich bij
de griffier voor het plaatsen van zijn
handtekening. Maar toen was het ai
telaat en de vrolijkheid van de
Kamer kende begrijpelijkerwijs geen
grenzen.
Het was voor de heer Van Rijcke
vorsel nog een troost, dat het niet
alleen zijn verzuim was geweest, dat
zijn eigen motie deed sneuvelen. Maar
het bleef een bijzonder schraal soort
troost, wanneer men tevens bedenkt,
hoe zwakjes deze juridische specia
list van de K.V.P. hij is nota bene
op een kwaliteitszetel voor juridische
zaken gekozen zich in het debaf
met de minister had gedragen.
En zo kan men deze verrassende
uitspraak van de Kamer toch als
gerechtvaardigd accepteren: voor zo
ver 's ministers wijsheid zijn tegen
standers niet tot rede had kunnen
brengen, omdat zij zijn argumenten
eenvoudig naast zich neerlegden, gaf
het geluk hem het verdiende over
wicht!
Zijn tegenstanders respecteerden
die overwinning ook. want zij
maakten geen gebruik van eerj
tweede kans, welke de behandeling
van het wetsontwerp hun nog had
te bieden. Zij hadden nl. kunnen
proberen door het indienen van een
amendement op een van de arti
kelen van het ontwerp de inhoud
van hun motie in de wet zelf neer
te leggen.
Zij zouden daarmee bovendien heel
wat meer zekerheid hebben Kunnen
verkrijgen dan wanneer de motie zou
zijn aangenomen. Want een motie is
per slot van rekening een wens en
een minister kan nalaten daar gevolg
aan te geven.
In het onderhavige geval zag het
er zeker niet naar uit, dat de minis
ter tob uitvoering over zou gaan.
I Maar de heren namen hun verlies
en probeerden het. dus niet nog eens
zodat het debat verder met een sisser
is afgelopen. Wellicht is dit nalaten
ook mede-veroorzaakt door de weten
schap dat de noodzakelijke amende
ring geen eenvoudig karweitje zou
zijn geweest.
Advertentie
IJM.
Het neusje van de zalm...
En. niet ^duurdep-dan andere*
Behalve aan vergissingen was de
laatste fase van het debat over het
ontslagrecht ook rijk aan verwarring.
De bedoeling van de motie Van
Rijckevorsel mede-ondertekend
door prof. Oud (v.v.d.) was een
van de bepalingen van het wetsont
werp buiten werking te laten zolang
de regeling van de bemoeiingen van
de directeuren van de gewestelijke ar
beidsbureau's op grond van het Bui
tengewoon Besluit. Arbeidsverhoudin
gen niet aan die nieuwe regeling zou
zijn aangepast.
Die opschorting werd beoogd ten
aanzien van de bepaling, welke de
rechter de bevoegdheid geeft uit te
maken, of een ontslag als „kennelijk
onredelijk" moet worden beschouwd.
Men trof daarmee de belangrijkste
bepaling van het wetsontwerp, voor
gevende dat deze geen zin zou heb
ben zolang de directeuren van de ar
beidsbureau'» htm bevoegdheden zou
den behouden.
Uit de nadere verklaringen welke
gisteren werden afgelegd, bleek, dat
men uit was op het zo spoedig moge
lijk laten verdwijnen van deze be
voegdheden, hetgeen door de minis
ter nadrukkell ik een ernstige stap
Dwangmiddel
Zijn tegenstanders echter wilden
a.h.w. zij zeiden het natuurlijk
niet zo onnet een dwangmiddel
gebruiken, om zo gauw mogelijk af
te komen van dat besluit, dat zijn
nut in de practijk ruimschoots heeft
bewezen.
Het debat van gisteren kwam op
zich zelf onverwacht, aangezien het
de bedoeling was. dat de Kamer ter
stond bij het begin van de vergade
ring over de motie zou stemmen.
Dr S chouten Ca.r.) nam echter
het initiatief tot het heropenen
van de beraadslagingen, omdat de
motie, met welker strekking hij het
overigens eens was, hem niet duide
lijk en doeltreffend genoeg was.
Amendering van het wetsontwerp
leek hem verkieslijker, maar de heer
Van Rijckevorsel, die de onvolko-
mendheden van zijn werkstuk wel
moest toegeven, wilde het maken
van een amendement graag aan dr
Schouten overlaten, hetgeen deze een
weinig elegante methode bleek te
vinden.
Prof. Oud (v.v.d.) betoogde daar
tussendoor, dat de motie op zich zelf
noodzakelijk was voor het verkrijgen
van een principiële uitspraak: riaar-
haast zou ter verdere uitwerking een
amendement zeker ook zin hebben.
Geivichtig beginsel
Mr Burger, de fractievoorzitter
van de PvdA, stelde daarop de vraag,
waarom de heer Van Rijckevorsel nu
juist het moreel zo gewichtige be
ginsel van het. onmogelijk maken van
een „kennelijk onredelijk" ontslag
buiten werking wilde stellen.
Dat was voor prof. Romme aanlei-
Minister Donker moest zich bij
dit alles kennelijk ergeren aan de
luchthartige wijze, waarop de heer
Van Rijckevorsel heen huppelde
over zijn bezwaren tegen de tech
nische onvolkomenheden van het
in de motie vervatte voorstel, na
dat hij daarover zijnerzijds Don
derdag een zeer uitvoerig en over
tuigend betoog ten beste had
gegeven. „Ik ga dat nu niet nog
eens herhalen", zei de bewinds
man op een gegeven ogenblik kor
zelig.
Al bij al was het resultaat van
deze nadere gedachtenwisseling zo
danig, dat de kwestie er alleen maar
duisterder op was geworden. De con-
Vervolg van
>orpasr
De ochtend daarna hebben zij hun
zwaarste geschut in stelling gebracht.
Ze zouden een zolderschuit in de ope
ning laten zinken. Vrijdagmorgen liet
de genie die bak springen. „Snel man
nen, nou mot 't beuren", zo werden
ze aangevuurd, maar het leek wel
hekserij. Zo snel konden honderden
mannen de balen niet aandragen, of
die werden weggespoeld.
Heel wat werkers van het eiland
hadden toen ze die avond thuis kwa
men gezegd dat ze het bij de Grote
Nol op die manier nooit, zouden kla
ren. Veel lust en veel tijd om erover
te praten hadden ze overigens niet.
Van 's ochtends 8 tot 8 uur in de
middag hadden ze bij het dijkgat ge
werkt.
Twee uur later waren ze dan weer
present voor een torn die duurde tot
de andere ochtend half zeven. Een
paar uur slaap en dan 's middags om
2 uur opnieuw met balen die dertig
maar ook wel zestig kilo wogen op de
rue.
Hoe de man van de Heidemaat»
schappij die hier de leiding had het
klaar speelde heeft niemand begre
pen, maar die stond er dag en nacht
en hij wist ze telkens weer enthousi
ast te maken. Vrijdag sjouwden ze
weer in zo'n stemming van nu of
nooit. Het was nog „van ebben".
Uit de polders Bredevliet en Anna
Vosdijk trok het water wit schuimend
door het gat dat steeds smaller werd.
Maar steeds venijniger ook werd de
ebstroom. De zwaarste zandzak hield
met meer. Met bietennetten en met
zeilen werden de zakken saamgebun-
deld en zo neergeploempt. Dat hielp.
„Het gaat. we winnen".
Dat ging van mond tot mond. Nog
sneller kwamen ze aandragen met
hun last. Heel even zagen ze hoe
zowaar in die opening een zandzak
boven kwam. Dat voerde hen nog
meer aan. De ODzichters hebben op
Vijftiende lijst van slachtoffers watersnood:
BRUINISS.E: Provisorisch begraven op de vluchthaven Zijpe:
leman Deurloo, 46 Jaar.
KORTGENE: Jan Blok. 1866; Lena Boot, 1899; Adriana P. Blok,
1900; Gerard Welleman. 1887.
OOSTERLAXD: Provisorisch begraven op de vluchthaven Zijpe:
Jacob A. Hendrikse. 5 jaar.
OUDE TONGE: Geborgen: Gerardus van Bergen. 1865: Adriana
M. de Boet, 1932; Adrianus de Boet, 1872; Gerda Fris, 1948; Lena
Donkersloot—Holleman, 1921; Pieter Koert, 1885; Klaasje Osseweijer—
Mulder, 1890; WÏUemtje van der Veer—Koert. 1874; Dina de Gast
Sluimer, 1884; Aren van der Spaan, 1872; Pleternella Pollemans—
Tuns, 1876; Adrianus P. de Vos, 1939; Jannetje Bruinsede Vos,
1914; Johannis de Vos, 1941; Cornelia van Bergen—Willems, 1865.
STAVENISSE: Geïdentificeerd: Hubrecht M. K.- Goedegebuure.
1903.
WOLPHAARTSDIJK: Geborgen en geïdentificeerd: Wed. Geer-
truida Kloostermande Leeuw, 1900; Marina W. Kloosterman, 1941
ST. PHILIPSLANDAanvulling 3e verlieslijst, d.d. 8-2-53: Gebor
gen te Si. Annaland: Jan M. Suurlant, 1898.
hun secondenw ijzers gekeken en ge
teld: Vijf en dertig zandzakken in
één minuut werden er neergesmeten,
zeventienhonderd kilo klei cn zand.
Om vier uur was de dam dicht. Zes
honderd mannen wandelden toen
terug over de dijk.
Ze kwamen nog een paar mensen
uit St Annaland tegen, „Jullie zijn
te laét, de diek is dicht" riepen zij.
Wel honderd maal hoorden die laat
komers dat: „De dijk is dicht". Vraag
niet wat het gekost heeft aan geld en
aan spierkracht. Weer is een gevaar
lijke breuk in de zeedijk gedicht.
Weer is een stuk van Thoien gered.
clusle van de minister was dan ook.
dat hij de motie, gehoord de nadere
toelichtingen, als nog minder han
teerbaar moest beschouwen dani
daags te voren en dat zijn bezwaren
er alleen maar groter op waren ge-
jworden.
V errassend
De zaken stonden er aldus rijke
lijk somber voor, totdat de verras
sende ontknoping kwam. Tegen de
motie stemden de PvdA. de CPN, de
CHU behalve de heer Van der Peltz,
de anti-revolutionnairen Stapelkamp
en dr Van Baal, en de staatkundig
gereformeerde heer Van Dis. Voor:
KVP, WD, de overige anti-revolu-
tionnairen, KNP. en de heer Van der
Feltz (c.h.u.).
Daarna is de Kamer nog enige tijd
5bzig geweest met de verschillende
irtikelen. Een aantal communistische
amendementen werd op de gebruike
lijke wijze verworpen. Een amende
ment van mej. Tendeloo (arb.) tot
vergroting van de rechtszekerheid
van de werknemer werd door de
minister overgenomen en een amen
dement-Van Rijckevorsel waartegen
ae minister geen bezwaar had, werd
aangenomen met alleen de CPN
tegen. Het wetsontwerp werd ten
slotte z.h.st. goedgekeurd. De CPN
kreeg de aantekening, dat zij er niets
van moest hebben. i
Daarna behandelde de Kamer een
ander wetsontwerp onder auspiciën!
van minister Donker, dat door mej.
Ze el en berg (arb.) de enige»
discussiantein een geestig speechje
als „lichte toespijs na een gekruidi
gerecht" werd bestempeld: een her-»,
ziening van het burgerlijk proces
recht, dat vooral van belang is voor'
de echtscheidingsprocedure. Het ont
werp maakt een eind aan het mis
bruik, dat een eis tot echtscheiding
succes kan hebben, zonder dat de
wederpartij daar zelfs maar van ken
nis heeft kunnen nemen. Het werd
z.h.st. aangenomen.
Het voetbalprogramma voor Zon
dag ls vrijwel gelijk aan dat van en
kele weken geleden. En omdat we er
toen reeds een voorbeschouwing aan
hebben gewijd, kunnen we thans vol
staan met het aanstippen van de be
langrijkste wedstrijden. Dat zijn dan
in ÏC SpartaMW, waarbij de eer
ste plaats in het geding is, Willem II
—Excelsior, óók al van groot belang
voor de stand van zaken in de kop
groep. en SWEmma, vooral aan
trekkelijk omdat men daar weer eens
twee ploegen zonder stopperspil tegen
elkaar ziet spelen.
In 1D vecht Feijenoord tegen Eind
hoven voor het behoud van zijn kam
pioenskansen, verdedigt ADO tegen
Xerxes een hoge positie, mag Hermes
tegen NOAD proberen wat omhoog
te komen en treedt DHC tegen Lim-
burgia aan met het vaste plan de
gevarenzone voorgoed te verlaten.
In 2A heeft men wegens de grote
achterstand in wedstrijden van Coal
het programma gedeeltelijk gewij
zigd. Dat kwam bovendien goed uit,
omdat de competitieleider daardoor
TSC vrijaf kon geven en kan afwach
ten of men deze vereniging wellicht
binnenkort langs een wat kortere weg
kan bereiken dan thans, nu men om
het nooagebied heen moet reizen.
Coal gaat dan naar het sterke
Vlaardingse Fortuna en HOV krijgt
thuis bezoek van VUC. Van groot, be
lang is hier natuurlijk ook EBOH
Scheveningen en verder trekken HVV
Neptunus en ONAFluks de aan
dacht.
In 2B kan DFC tegen UVS zijn
positie verbeteren, reist RFC niet
zonder winstkansen naar Quick, gaat
het bij LeerdamGouda om de be
zetting van de laatste plaats en speelt
verder Wassenaar tegen Vrienden
schaar.
De R.R.C. Feijenoord zal de op 8
Februari uitgestelde cycle-cross-ont-
moeting as. Zondag doen verrijden
aan de Sluisjesdijk. Apollo, Rotter
dam, De Rotterdamse Leeuw, de Pe
daalridders, de Coureur, Schiedam,
de Hoekse Renners en Feijenoord
doen mee met profs, amateurs, nieu
welingen. juniores. Start 10 uur
lengte parcours 1800 m.
z
A
A
K
M
u
1
L
B
O
D
E
L
1
E
N
V
E
E
N
B
R
O
M
N
E
E
R
1
D
E
E
s
a
O
S
B
A
A
T
H
O
E
D
K
E
E
T
R
O
O
O
W
E
E
R
N
E
R
O
L
1
E
R
SS
N
O
T
A
P
L
A
N
N
1
E
R
G
E
t
N
SS
a
e
E
N
K
1
E
R
D
O
R
P
B
A
S
T
s
i
N
T
T
E
E
R
s
H
i
E
R
D
O
E
K
s
M
O
D
E
G
E
1
N
SS
-
S
T
1
L
V
E
E
N
SS
O
O
E
N
T
A
S
T
J5
N
O
T
A
D
E
U
R
SS
A
N
N
E
R
O
T
S
s
1
A
S
K
E
E
T
s
T
R
A
M
6
E
1
N
SS
G
O
E
S
W
O
R
P
De
bed
oeltr
g v
n d
eze
5UZZ
e zv
ilen
du
ldlng v
n
en
bel a
ngrl
ke
Neder
i aan de hand van een voorbeeld
duidelijk maken. Wanneer wij u de
woorden STEK en MOOT geven, dan ls
het mogelijk van de letters van deze
woorden een nieuw woord te maken
nl. TOEKOMST. In een „formule" uit
gedrukt, kunnen we dus schrijven:
STEK MOOT TOEKOMST.
In de figuur staan 22 van deze „for
mules". Aan u dus de taak uit te vin
den. welke woorden achter het +-
teken moeten worden geplaatst.
Wanneer u de Juiste woorden hebt
Ingevuld, vormen de beginletters, van
boven naar beneden gelezen, de aan-,
landse figuur.
De oplossingen dienen vóór Zater
dag 28 Februari per briefkaart te wor
den ingezonden aan het bureau van
dit blad. Op de briefkaart moeten de
naam en het nummer van de puzzle
worden vermeld. Do namen van de
prijswinnaars en de oplossing zullen
op Zaterdag 7 Maart worden gepubli
ceerd.
Als prijzen worden de volgende be
dragen beschikbaar gesteld:
eerste prijs ƒ10,
tweede prijs ƒ5,
vier prijzen van 2,50.
...van al die nieuwe fantasie-
merken vol gouden beloften?
Rook Eden.
Eden js en blijft morgen
zo goed als heden!
MORGEN...
20 GOED ALS
HEDEN!
Na veel spanning heeft De Maas
stad in het tournooi om de wisselprijs
van Het Vrije Volk met 10—6 gewon
nen van de Rijswijkse B.C. En dat na
een aanvankelijke achterstand van
04 en later zelfs van 46. De laat
ste drie partijen leverden de Rotter
dammers evenwel de volle winst op.
Overigens zijn er in de afgelopen week
enkele verrassende uitslagen geval
len. Zo hield buv. Caland het fel op
winst spelende Noorden op 88. won
Novum met 97 van de Rijswijkse
B.C. en met niet minder dan 124
van de Haagse B.C.. behaalde P.A.A.A.
zijn eerste zege in het tournooi door
HDV met 106 te kloppen en bleef
KRAZ met 97 baas over het Rot
terdamse Anti Poedel.
De stand is nu: Noorden 78 (uit 8).
Novum 78 (uit 9>. Scheveningse B.C.
75 (uit 7). Rijswijkse B.C. 72 (uit 8),
Anti Poedel 66 (uit 8). HDV 65
(uit 8). Maasstad 65 (uit 8), Caland
61 (uit 71. Entre Nous 58 (uit 71.
's-Gravenh. B.C. 50 (uit 8). KRAZ
46 (uit 8). PAAA 38 (uit 8).
A-boksfinales in
Ödeon
Maandagavond worden ln Odeop
zes finales van de A-bokskampioen-
schappen van Zuid-Holland verwerkt.
Tegen elkaar komen dan uit: licht
gewicht: Verhagen (R'dam)Rijntjes
(Den Haag); lichtweltergewlcht: W.
van Klaveren (R'dam)Gerardie
(R'dam); weltergewicht: Schuurmans
(R'dam)Van den Berg (R'dam);
zwaarweltergewicht: Jo Mohr (Rot
terdam)Bouwhuizen (Den Haag);
middengewicht: Jan den Haan (Rot
terdam)Leenheer (Dordrecht);
halfzwaargewicht: Aad den Haan
(R'dam)Kleine (R'dam)Voorts
staan nog enkele andere wedstrijden
op het programma, waarbij drie fina
les van de B-kampioenschappen.
Deetos komt naar
Spangen
Daar het veld van Deetos bij de
overstromingen onder water is ge
komen, is de oorspronkelijk vastge
stelde korfbalwedstrijd Deetos-Span-
gen omgezet in SpangenDeetos. Er
wordt Zondag dus te Rotterdam ge
speeld.
Op 3 Juni speelt Frankrijk een
landenwedstrijd tegen Zweden te
Stockholm. Door het bestuur van de
Franse Voetbalbond zal dezer dagen
worden overwogen op de terugweg
een ontmoeting tegen Nederland te
spelen, welke wedstrijd dan te Am
sterdam of Rotterdam zal plaatsvin
den. Mochten de clubs in Frankrijk
tegen dit plan geen bezwaren heb
ben. dan zal de wedstrijd 4 of 5 Juni
in de avonduren worden gespeeld.
De opbrengst zal worden bestemd
voor de door de ramp in Nederland
getroffen clubs.
Voor Rampenfonds
Het Franse internationale voetbal
elftal zal op Donderdag 12 Maart te
Parijs tegen een elftal, samengesteld
uit Nederlandse beroepsvoetballers,
spelen in het Pare des Princes. De
baten zijn bestemd voor de slacht
offers van de overstromingen ln Ne
derland.
RHEUMATIEKLIJDERS
Verdrijft Uw pijnen met
Dr. SLOAN'i Liniment.
Brengt enkele druppels Sloan's op de
pijnlijke plek aan. Dit stimuleert de
bloedsomloop onmiddellijk, waardoor
de congestie verdwijnt. Geleidelijk
w-oidt het urinezuur verwijderd en de
pijn houdt op. Sloan'» Liniment it
eenvoudig en vlug aan te brengen en
heeft een directe pijnstillende werking.
Verkrijgbaar bij alle apothekers en
drogisten.
Misschien vindt nog eens iemand
de tijd om onder te duiken in de 1 B f
documenten, die betrekking hebben ^1 T~\0 "PTl /"v k-v -■ -m^
op ontstaan en ontwikkeling van de I J 1 I B (A I III I I. I I f
jeugdbeweging in Nederland. Na- A-Ad. I w I C-A.C~A.JL
drukkelijk bedoel ik: de jeugdbewe- JL 19 J
ging. Dus niet de geschiedenis van
de jeugdorganisaties, die op min of vigheid de strijd om de sociale recht- is er mee bedoeld, wat maakt er de zo aantrekkelijke harmonie tussen
meer paedagogisch verantwoorde vaardigheid. Deze strijd vond een wezenlijke waarde van uit? idealisme en realisme, zowel als tus-
wijze leiding trachten te geven aan krachtige echo in de wereld van de Zo is hij een onruststoker. Soms in sen een zekere harde beginselvastheid
het opgroeiend geslacht. Nederlandse onderwijzers. Zij voim- een wereld, die zich zeker waant en een mild besef voor de betrekke-
j j den m menig opzicht zowel de in- van haar platvloerse waarheden. Niet lijkheld van alle menseliike waar-
Aan het begin van de Nederlandse tellectuele als de propagandistische zelden in een wereld, waarin de twij- heden. mensenjxe waar-
jeugdbeweging, als spontane uiting ruggegraat van het zich sterk ont- fel reeds rondwaart en waaraan zijn
van een hevig verlangen «naar door- wikkelende democratisch socialisme, keurende geest dan op verrassende
breking van knellende conventies en
naar het leven, het denken en oor
delen en handelen op. eigen verant
woording van een groep jongeren,
staat de Kweekelingenbeweging, die
was eén van hen. Maar en bevrijdende wijze vorm geeft. Menigmaal heeft hij gefungeerd
daar boven uit sprak in hem een Hij is één der voortreffelijkste tlid- als het «Pokende geweten van het
sterke intuïtie voor de geestelijke pcIJe* ,n het Nederland van de Nederlandse socialisme. Hij heeft
nood van een in het 19de-eeu\yse 20ste eeuw, die het open gesprek Zljn man gestaan in de voor de oude
wrjrtn gheZnepen SESfh!* hebben "gelijk gemakt tussen S.D.AF zo moeilijke dertiger Jaren,
Er leefde in hem een diepe be- groeperingen, die verstard in hun '-^n liet aan de macht komen van
wogenheid voor het tragische in ejgen afgodendienst, van elkaar wa- Ado'f Hitier en de dreiging van het
het bestaan van de moderne mens. ren vervreemd. nationaal-socialisme de grote meer-
Een bewogenheid, die door studie w derheid van de partij er toe bracht
en wijsheid uitgroeide tot een ruim. het standpunt van de nationale ont-
breed gefundeerd inzicht in de geos- rk weet niet of in de gang van ziin waPenin& PrlJS te geven. Als repre-
telijke problemen en de geestelijke ontwikkeling zijn Christendom de ®entant van de minderheid dwong hij
worsteling van onze tijd consequentie Is van zijn Socialisme de meerderheid zich tot in alle con-
Een bewogenheid, die hem, Friese 0f omgekeerd, dat zijn Socialisme de sequenties rekenschap te geven van
consequentie is van zijn Christendom. nLsl*n'Tunc"
doOrko— mij voor, dat speciaal in j .e Jaren- dl? na
De bezielende aanvoerder van die
Kweekelingenbeweging uit de jaren
voor de eerste wereldoorlog was de
leerling van de Haarlemse Rijks
kweekschool, ffim Banning, de
tegenwoordige prof. dr WBan
ning.
De kracht van die Kweekelingen
beweging kan worden afgeleid uit
het feit, dat tot op de huidige dag
een aantal figuren van groter of
kleiner betekenis uit het Nederland
se openbare leven hun beslissende
levensrichting hebben gevonden in
deze wereld van onstuimige vitaliteit
en idealisme.
In het Gedenkboek van de K B.,
uitgegeven bij bet S-jarlg bestaim i1" KSt waardevolle neming «"mSöïdVSt
in 1908, vat Banning de betekenis maar tevens naar net oreae rp oauc.- fio„»«iio™
Prof. dr W. BANNING
ajschuw van frasen ..s
moest door
zijn de woorden, die haar woordvoer
ders nadien zo menigmaal hebben
aangehaald: Dit is een nieuw begin!
Vandaag weten wij: met alleen van
Nederland en het Nederlandse demo-
Het komt mij voor. dat sDeciaal in d® m°eihjke
zijn persoonlijkheid de verheffende .-cun:0„u „ei, «eaenanose aemo
pijen oegen ae Europa nog een toekomst heeft, ju-
Leven een meeslepende, uezieienue -
"'Srï&fSirdaïhjJ ln zijn «TSS Si
J op Bentveld in de Arbeiders- ,J?h!2L1S2u zich in Nederland heeftdTrèefetm
werk op Bentveld in de Arbeiders- .G.AT.ri?. 10 sezicntsnoeK van zich in Nederland heeft dooreezêt in
gemeenschap der Woodbrookers aan zedelijke verantwoordelijkheid en een bewogen heftige worsteling om
arbeiderslongen uit Makkum de !iet gPS|,rek tussen mensen uit aller" hLfnVpn" U°UW aan de aanvaarde -ei"e.e-A?rslel,ng ora
de geestelijke problemen van onze
tijd. zich ook tot de andere Europese
Grote verdiensten heeft hij zich landen zal uitstrekken.
„K.B. de bewustwording van En zo werd uit de volksonderwijzer schuldigd. Hij behoorde tot de kleine vastnoudendneid had nage- heeft: Het probleem Christendom-
mijn levensroeping". de leraar, de voorganger, de aan- groep van socialisten, die met grote socialisme in Europa na de tweede
Misschien maken deze woorden vuurder. Zijn woord ls altijd een be- overgave en volharding zich hebben qJ b., ul's wereldoorlog, zal gehouden worden
van een twintigjarige schoolmeestei n*P- towel op het verstand, op liet ingezet voor een onbevooroordeelde »™geniii ran eigen door Banning,
ren wat erg zellveïzekerde indruk begrijpen van feiten, als op net ge- ontmoeting tussen godsdienst en SST.lllS .Hï'Jh
Toch moet van Banning, nu een weten, op de normatieve waarden socialisme. SèS te ïèven aan suih
leven van een zo rusteloze en zo ™n goed en kwaad. Het „WKhrilt Xjjd en Taak Sng vSdeP,?™an^ ArLldïla'
veelzijdige activiteit, naar waarheid Hij heeft een diepe afschuw van zoveel lange jaren onder zijn redac- voorzitter van de commissie van voor-
worden getuigd, dat hij trouw is ge- frasen, van elke vorm van opper- lie. heeft een bijzonder waardevolle bereiding, toen ziin verderreikende
eleven aan wat hij eens aanvaardde vlakkigheid. Hij dwingt zich zelf en functie ln de ontwikkeling van het doeleinden niet voor verwezenliiklne
ils zijn levensroeping de mensen tot wie hij zich richt al- geestelijke groeiproces van het demo- vatbaar bleken
In de Jaren vóór de eerste wereld- tijd weer tot de beslissende vraag: cratische socialisme uitgeoefend. Hij was voorzitter van het stich-
uorlog ontwikkelde zich ln volle he- wat steekt er achter een leuze, wat Daarnaast is er in zijn wezen een tingscongres van de P v d A Van hem
Wij wensen hem geluk met zijn
65ste verjaardag. Wij wensen hem
nog veie jaren toe van goede gezond
heid en van vruchtbare activiteit. Hij
moge er zich van verzekerd houden,
dat de Partij van de Arbeid in ge
negenheid en dankbaarheid en in
trotse bewondering aan hem denkt.
