Zorg voor bejaarden en
opleiding van meisjes
VALDA
Oostenrijk Zondag
naar de stembus
W atersnoodcömmissie
Oostenrijk
Paardenbaas
„jEuropa over Amerika
Amerika over Amerika
Verre vrienden
P.v.d.A.-vrouwen bespreken problemen
Wij zijn jegens hen
verantwoordelijk
Menselijke
solidariteit
Humanistische
verzorging van
gevangenen
SOCIALISTISCH COMMENTAAR
Spreeuwenpraa t
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
PAGINA 2
De communisten zijn door de Tweede Kamer uit de door haar
Ingestelde Watersnoodcommissie geweerd. Terecht, naar het ons
voorkomt. Omdat ook in deze commissie onderwerpen aan de orde
moeten kunnen komen, waar de communisten ais „verlengstuk van
een vreemde mogendheid" niets mee te maken heljben.
De heer Oud meende, dat zulke onderwerpen niet direct In deze
commissie behandeld zouden behoeven te worden en verklaarde zich
derhalve een tegenstander van de door mr Burger voorgestelde uit
sluiting
Het heeft ons verbaasd, in de Nieuwe Rotterdamse Courant over deze,
uitsluiting te lezen: „dat de Kamer bij gelegenheden als deze wel eens
al te gemakkelijk over de aanwezigheid van communisten In haar mid
den kan heenlopen". En verderop: de politieke stemming in de
Kamer is helaas nu eenmaal niet zo. dat een redenering als die van
prof. Oud weerklank vindt".
Wanneer de N.R.C. het zakelijk verschil van mening tussen mr Oud
en mr Burger in het politieke vlak wil trekken, dreigt zij uit te komen
bij de mening, dat de democratie om wille van de verdraagzaamheid
waarop zij rust, geen uitzonderingsmaatregelen mag treffen tegen haar
belagers.
De harde feiten hebben naar onze overtuiging geleerd, dat deze
mening bij de huidige stand van zaken onhoudbaar is.
Dï vraag of de Oostenrijkse sociaal-democratie Zondag de sterkste
partij zal worden in het parlement Is niet de 'belangrijkste, die
bij deze verkiezingen zal worden beslist. Want dit kan gelukken als
de socialisten hun geringe achterstand op de Volkspartij (39 pet en
40 pet) inlopen, maar het gelukt nog zekerder als de Volkspartij sterk
gehavend uit de strijd komt en deze kans is groter dan gene.
Immers wordt Figl besprongen door allerlei reactionnaire splinter
groeperingen. waarvan de „Onafhankelijken". die reeds zestien man
daten in het Parlement hebben, ongetwijfeld de hoogste ogen zullen
gooien. Hun leider is dr Butschek, voormalig medewerker van Seyss-
Inquart. In zijn stembuscampagne gewaagt hij met trots van de acht
tien maanden, die hij in totaal heeft uitgezeten wegens nazistische be
ledigingen. Hij rekent op 25 zetels, want zijn partij is niet alleen een
vergaarbak van oud-nazi's, maar ook van de Oostenrijkse „Welte-
rianen". die tot iedere prijs de samenwerking van de katholieken met
„de Marxisten" willen torpederen.
De sociaal-democraten worden natuurlijk het felst bestreden door
e communisten, die zich verscholen hebben achter de benaming
„Volksopposition". Ze trekken op in samenwerking met een dissident
socialistisch groepje (onder leiding van Erwin Scharf) en met de „De
mocratische Unie" van professor Dobretsberger. Daar ook deze hoogge
leerde een onverdacht fascistisch verleden heeft (hij was lid van de
regering van Schuschnigg), betwisten de communisten dus de Nazi-
stemmen aan dr Butschek.
Verwildering van links en van rechts heeft derhalve bij de stem-
buscampagne een grote rol gespeeld. Bovendien hebben de communis
ten ditmaal voor het eerst terroristisch kunnen optreden in de Russi
sche bezettingszone. En de belangrijkste vraag waarover we Zondag
uitslüitsel ontvangen is dus deze: is de Oostenrijkse democratie sterk
genoeg om zich haar vijanden van het lijf te houden?
Wie geen bijzondere studie van de militaire rangen en graden
heeft gemaakt zal van de benamingen van officieren, hoofd- en
opperofficieren niet veel begrijpen. Hij zou kunnen denken, dat een
kapitein (die in het Nederlands hoofdman zou heten), de voornaam
ste leider is, want wie kan hoger dan een hoofdman zijn? Maar neen,
boven de kapitein staat nog de majoor, hetgeen grotere beduidt. En
daarboven staat de plaatsvervangende leider van een colonne of
luitenant-kolonel, wat weer minder voor de hand ligt. Na de kolonel'
zelf treffen wij nog een rijkgeschakeerd gezelschap van generalen aan.
Naarmate het militaire apparaat in omvang en betekenis wint is
er een groeiende behoefte aan bazen-boven-bazen. Zo heeft men voor
een supergeneraal de titel maarschalk bedacht, hetgeen te merkwaar
diger moet heten, waar maarschalk oorspronkelijk paardenknecht?
betekent.
Het is bekend, dat in Duitsland ook de maarschalk nog promotie
kon maken. Hij kon het tot veldmaarschalk, en als hij heel bijzonder
.ip de gunst stond zelfs tot rijksmaarschalk brengen.
In Rusland ging het anders. Daar heette Stalin als oppergeneraal;
eerst generalissimus, wat de alleralgemeenste moet betekenen. Daarna
werd ook Stalin tot paardenknecht bevorderd.
En nu heeft de Humanité, de Franse Waarheid, in opperste bewon
dering voor de tsaar aller Russen een nieuwe titel bedacht: Marécha-;
llsslmo ofte wel maarschalkste aller schalken.
Wij wachten nu in spanning af wat boven deze titel van paarden-;
baas uitgaat.
Van één der volksliederen, die eens ons oor streelden en ons hart
verkwikten, herinneren we ons de volgende passage:
Acht en zestig en op een hoffie,
Zat een ouwe keukenmeid.
Met een poes en een ketel koffie
En haar hart vol bitt're spijt
Deze ouwe keukenmeid kwam ons weer voor de geest, toen we in
het neutrallstische Franse dagblad „Le Monde" lazen, dat Europa
November Jl. de Amerikaanse verkiezingen heeft verloren. Waarna
zeer breedvoerig werd uiteengezet hoeveel beter voor Europa de poli
tiek van Truman en Acheson is geweest dan de thans door Elsenhower
en Foster Dulles gevolgde.
Welnu, het waren de Franse neutralisten, die, speculerend op het
nihilisme van uiterst links, er in slaagden, de Amerikaanse Democra
ten leder belangrijk succes van hun thans als voortreffelijk ge
prezen Europese politiek te onthouden, terwijl zij er w e 1 de Ameri
kaanse burgers zware belastingen van moesten opleggen.
Een en ander heeft er sterk toe meegewerkt, dat „Europa de Ametf-
kaanse verkiezingen verloor". Daarom is het berouw van „Le Monde"
even steriel als dat van de spijtige keukenmeid In onze kinderjaren.
Stevenson, de gevallen presidents-candidaat van de Democraten
heeft zijn partij haar ongewoon geworden taak als oppositie
aangewezen. Twee hoofdpunten in het beleid der Republikeinse
regering, noopten naar zijn mening tot grote waakzaamheid. In de
eerste plaats moest voorkomen worden, dat de mensen van de „New
Deal" slechts werden opgevolgd door de mensen van „de nieuwe
auto's". Waarmee Stevenson dus de vinger legde op het risico van een
politiek die al te eenzijdig door zakenlieden werd bepaald.
Het tweede gevaar zag de democratische leider in een buitenlandse
politiek, die de bondgenoten voor voldongen feiten stelt of aan hen
wordt opgedrongen. Willen wij onze vrienden behouden, aldus Steven
son, dan mogen we nooit meer terugkeren tot de „dollar-politiek" van
weleer, maar dan moeten we de door Roosevelt ingeluide „politiek van
de goede buur" in ere houden.
Deze constructieve critiek heeft in een groot deel der Amerikaanse
pers een stevige bijval gevonden. Dat zij ook door de „liberalen" in het
Republikeinse kamp gedeeld wordt is duidelijk. En Europa moge uit
dit gezonde voorbeeld van crltlsche samenwerking een betere gedrags
lijn afleiden dan uit het gejammer van de neutrallstische keukenmeid.
Een wereldkaart hangt aan de wand.
Er trekken rode lijnen door
die alle wijzen naar ons land.
Zo'n lijn stelt „Hulp aan Holland" voor.
Veel namen klinken onbekend.
Een man uit Koeweit stuurt een pak.
En ergens ver uit Chili zendt
een vrouw wat kleren in een zak.
Er woont een kind in Reykjavik,
dat heeft zUn spaarpot omgekeerd.
In V&xjö en in Kopervik
wordt in de straat gecollecteerd,
jy verre vriend, die onbekend
en ongevraagd Je by stand bood
de wetenschap dat jy er bent
is onze winst in deze nood.
(Van een onzer verslaggeefsters)
In de zittine van Vrijdagmorgen van de Bondsvergadering van de
P.v.d.A.-Vrouwenbond kwam de watersnood andermaal ter sprake. Het
Tweede-Kamerlid mej. mr N. S. Corry Tendeloo sprak er haar mis
noegen over uit, dat in de watersnoodcommissie van de Tweede Kamer
Igeen vrouwen benoemd zijn, omdat de fracties dit overbodig vonden. „Nu
wordt de watersnood weer bekeken van uit de hokjes van Waterstaat,
Defensie, Economie en Financiën, maar de mens met zijn reële noden
komt er niet aan te pas", aldus juffrouw Tendeloo.
Verder was de hoofdmoot van deze vergadering: de menselijke verant
woordelijkheid jegens de ouden van dagen en de werkende jonge meisjes,
wier voorbereiding op hun taak als moeder in het gedrang dreigt te raken.
aan de vaak onharmonische sfeer in
de gezinnen.
De eisen van de school zijn veelal
te hoog, zodat de meisjes er niet
veel aan hebben. Onderwijsvernieu
wing is, zoals de meeste groepen ook
hebben uitgesproken, erg nodig. Al
leen als we de jeugd goed opvoeden
krijgen we bewuste mensen. Daartoe
behoort ook vakopleiding voor meis
jes; dat betekent meer dan alleen
het aanleren van technische vaar
digheden. Hoe die opleiding zijn
moet is een probleem dat nog veel
onderzoekingswerk vraagt, want we
weten, er nog niet goed raad mee.
Verplichte vormingsarbeid tijdens
de werktijd zou zeer toe te juichen
zijn. Verbod van bedrijfsarbeid voor
14-jarige meisjes alleen is erg schriel,
aldus besloot mej. Bos. Het moet
worden uitgebreid tot meisjes in de
landbouw en de huishouding en
dient gepaard te gaan met ver
lenging van de leerplicht.
Mevrouw Van der Goes van
Naters besloot de vergadering met
onder meer de mededeling, dat er
voor het Rampenfonds ƒ275 bijeen
was gebracht.
In het hoofdbestuur werden her
kozen de dames: A. van der Goes
van Naters—van der Plaats (Wasse
naar), D. Heroma—Meilink (Am
sterdam), A. C. Ploeg—Ploeg (Utr.),
C. P. de Roos—Oudegeest (Amster
dam), M. van SchieWouts (Arn
hem), A. Thomassen—Lind (Zaan
dam), N. VooysTreffers (Heerlen),
M. v. d. Wall—Duyvendak (Haar
lem), J. Zeelenberg (Rotterdam).
Als nieuwe H.B.-leden deden hun
intrede de dames F. J. van Gelder-
Droste (Den Haag) en T. de Roo—
Koopman (Drachten). Met hartelijke
woorden werd afscheid genomen
van de aftredende leden H. L. Sikkes
Hartelust (Friesland) en L. Mey-
boom—Broerse (Rotterdam)t
Het hoofdbestuurslid mevrouw L.
Meyboom—Broerse leidde een actie
in ten behoeve van de vrouwengroe
pen in de getroffen gebieden. „Die
vrouwen zullen er straks behoefte
aan hebben eens uit hun zorgen ge
haald te worden", aldus spr. Met
algemene instemming van de verga
dering werd besloten dat in de groe
pen gespaard zal worden om die
vrouwen de gelegenheid te geven op
„De torn" op hun verhaal te komen.
Amsterdam-Noord en -Zuid II
hadden een voorstel ingediend om
bij de Kamerfractie aan te dringen
op een bevordering van een wette
lijke regeling van de gezinsverzor
ging. Mevrouw Ploeg—Ploeg zei,
dat vooralsnog van regeringszijde
niet wordt gevoeld voor een wette
lijke regeling. Op zijn minst zouden
er 20.000 gezinsverzorgsters nodigj
zijn. Wij hebben er echter met de
ongediplomeerden mee maar vier
duizend, die in dienst zijn van 73&
verschillende instellingen.
Het werk staat op ongezonde
financiële basisNWe zullen moeten
blijven streven naar een wettelijke
regeling, aldus mevrouw Ploeg. Het
voorstel zal naar de Kamerfractie
worden gezonden.
Naar aanleiding van een voorstel
van De Bilt—Bilthoven betoogde
mej. mr J. Zeelenberg, dat er bin
nenkort als het wetsontwerp-Wyers
aan de orde komt in de Kamer kans
is op verbetering van de huwelijks
wetgeving. Het is echter dringend
nodig, dat de vrouwen daarvoor
meer in actie komen.
Wat is ouderdom?
De rest van de ochtend werd be
steed aan het probleem: „Zorg voor
de bejaarden". In de verschillende
vrouwengroepen is dit onderwerp
langdurig bestudeerd. Afgevaardigden
■van enkele groepen gaven een over
zicht van hun conclusies over tijds
besteding, gezinszorg, woningpro
bleem, en dergelijke.
Mej. mr. M. Tjeenk Willink,
lid van de Eerste Kamer, wierp de
vraag op: „Wat is ouderdom?" Een
vraag.zonder antwoord. a,l liggen de
geschriften erover hoog opgestapeld.
Het meest wezenlijke van de ouder
dom is misschien wel de nabijheid
van de horizon. Het kernprobleem is
er niet een van huisvesting en tijds
besteding, maar een confrontatie met
de laatste en diepste levensvragen.
In de rapporten heeft 'men, naar
spreeksters mening, het probleem te
weinig gezien tegen deze achtergrond.
Welwillend medelijden van mensen in
de kracht van hun leven is onjuist.
Daarmee miskennen wij de diepere
zin van de ouderdom. Het pleit niet
voor onze cultuur, dat de ouderen
daarin de plaats van stiefkinderen in
nemen, die niet meer voor vol tellen.
In onze maatschappij vindt men
helaas nog iets van de tendens van
natuurvolken, die hun ouderen als
onnuttig terzijde zetten. Wij verdrin
ken wel is waar niet onze zestig jarigen
maar de 65-Jarigen worden uit hun
werk gestoten. De arbeid voor boven
de 65-jarigen is een moeilijk pro
bleem. dat nog niet is doordacht.
Wij dienen ook hier het socialis
tisch ideaal van de menselijke waar
digheid voorop te stellen en de gelijk
heid der kansen voor ieder mens, on
geacht zijn leeftijd. Er zijn nu li pro
cent mensen ouder dan 65 Jaar. Hon
derd jaar geleden was dat maar 5.2
procent.
Als wij de leeftijdsgrens voor wer
kende mensen op 65 jaar blijven stel
len, komen wij voor grote economi
sche zorgen te staan. De werkende
groepen komen in de verdrukking,
want zij moeten zorgen voor de jeugd
en de ouderdom.
Het is nu al zo, dat 64,3 procent
moeten werken vtjor 35,7 proc., die
nog niet of met meer productier zijn.
Wij kunnen ons eigenlijk niet per
mitteren, de mensen zo jong al te
laten ophouden met werken.
Wij zullen echter meer dan tot dus
ver het productieproces moeten in
stellen op de mens, in plaats van de
mens op de machine. Dat zou de ar
beidsvreugde en dus het menselijk ge
luk ten goede komen. De pensioen
periode hoeft dam niet meer het land
van belofte te zijn voor mensen, die
zonder vreugde hebben gewerkt, maar
die vaak ondervinden, dat „met pen
sioen zijn" een grote innerlijke leegte
betekent.
Mogelijkheden om hun, die werken
kunnen, ook werk te geven, moet
naar de mening van mej. Tjeenk Wil
link het leidende beginsel zijn in de
socialistische beweging, al zullen wij
wel, zolang de strijd tegen de werk
loosheid niet is gewonnen, wat het
zwaarste is het zwaarst moeten laten
wegen.
l\'a de school
In de middagzitting begonnen de
afgevaardigden met frisse moed aan
een nieuw algemeen probleem: „De
mogelijkheid van opleiding van meis
jes boven de leerplichtige leeftijd".
Ook hierover hadden de groepen
rapporten ingediend, die ter verga
dering werden toegelicht.
Mej. W. Bos gaf een samenvat
ting van het onderwerp. De over
gang van school naar maatschappij
is altijd groot, aldus spr. De meis
jes, die na de lagere school gaan
werken, hebben echter wel erg weinig
Kansen. Men is er niet met de fa
briek als grote zondebok te bestem
pelen; een complex van factoren be-
invloedt de werkende Jonge meisjes.
Zij moeten de kans krijgen zich
volledig te ontplooien. Uitstel tot het
zestiende jaar, voor zij in de maat
schappij treden, is zeer noodzakelijk.
Natuurlijk zijn er financiële be
zwaren in de gezinnen, maar we
verkorten ook niet de leerplicht om
daaraan meer tegemoet te komen.
Voorts moeten we aandacht besteden
Op de cuituafcle avortd na de eerste
congresdag splak de voorzitter van
de Partij van dé Arbeid, de heer
Koos Vorrink. Hij schetste hoe de
nationale ramp ons behalve ver
schrikking en verslagenheid ook iets
anders gebracht had: een blijde ver
wondering over een getuigenis van
menselijke solidariteit, een openba
ring van scheppende, opbouwende en
troostende krachten, die velen van
de huidige wereld niet hadden ver
wacht.
Hij vergeleek het leed met dat van
.de vluchtelingen uit Oost-Europa, de
millioenen, die in eenzaamheid en
verlatenheid zwerven. Zonder huis,
zonder uitzicht.
Hij maakte zijn toehoorsters dui
delijk. hoe wij hier in West-Europa
op een bastion van vrijheid staan
en hoeveel er afhangt van de bereid
heid om voor de geestelijke vrijheid
pal te staan. „Wij munten nog al
tijd niet uit in gastvrijheid tegen
over deze vluchtelingen", riep hij
uit. „Wij schieten schromelijk tekort
in politieke toewijding en zelfs in
menselijke solidariteit."
Sprekende over het congres noem
de de partijvoorzitter dit een getui
genis van de toewijding en de dap
perheid van de vrouwen. Het Neder
landse socialisme, zo besloot hij. is
een nieuw socialisme met nieuwe,
'zuiverder, meer overwogen doelstel
lingen. Het is waard daarvoor te
strijden.
BIJ KEELPIJN
PASTI LLES
(Van onze parlementsredactie)
Indien het Humanistisch Verbond
beschikt over bepaalde leden, die vol
doen aan de daarvoor te stellen eisen,
zullen zij kunnen worden toegelaten
als geestelijke verzorgers van gevan
genen, zo deelt minister Donker in
z(jn memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer mede.
Een van de voorwaarden hiertoe
zal zeker zijn, dat deze geestelijke
verzorging in geen enkel opzicht die
van de erkende kerkgenootschappen
zal belemmeren of bemoeilijken.
Uiteraard zullen de verzorgers er
voor dienen te waken, dat zij de by
de gedetineerden nog levende gods
dienstige gevoelens niet zullen kwet
sen of verzwakken.
De Beginselenwet Gevangeniswezen,
zo merkt de minister op, laat de mo
gelijkheid open van geestelijke ver
zorging door middel van persoonlijk
contact zowel als van collectieve ver
zorging.
2W Vervolg van voorpag.
Maar in wezen zal het gaan tussen
de socialisten en de katholieke volks
partij. Bij de verkiezingen van 1949
was een verschil tussen de volkspartij
en de socialisten nog evident: 77
tegen 67 zetels, maar bij de presi
dentsverkiezingen van 1951 zakte de
Österreichische Volks Partei tot 71 en
de socialisten stegen tot 68 zetels.
Een gelijk opgaan ditmaal van de
twee grote partijen ligt dus helemaal
niet buiten het waarschijnlijke eij
een kleine overwinning van de socia
listen (op grond van grotere ver
liezen van de volkspartij) is onte
genzeggelijk mogelijk.
Temeer waar zich bij de socialisten
veel minder af6plintering voordoet eq
•<ieed.
En hoe staat het met de commu
nisten? Als zij kans zullen zien om
hun bescheiden aantalletje van vier
«etels in het parlement te handhaven,
dan zullen zij hun petje wel heel diep
mogen afnemen voor de hulp van
hun grote Russische broer. Die" heeft
er in de Russische bezettingszone
(waar o.a. het belangrijke industrie
centrum Wiener Neustadt onder valt)
geen twijfel over laten bestaan, welke
kant de kiezers volgens hen uit
moeten.
En reeds nu staan de militaire
auto's en de vrachtwagens van de
Russische T/sip-f abri eken (70.000 em
ploye's) klaar, om de arbeiders Zon
dag willens of niet willens naar de
stemlokalen te brengen. Pas in het
stemhokje zullen zij alleen zijn met
hun keus.
Blijf democratisch
En de socialistische minister van
Advertentie
UTILITAIRE
STANDAARD
LUXE
TRANSPORT
Binnenlandse Zaken Helmer heeft
daarom gisteren die 70.000 Usia-
fabrieksarbeiders nog eens een extra
riem onder het hart gestoken en ge
zegd: „Blijf democratisch, de stem
ming is geheim, niemand kan je dwin
gen een andere keus te doen dan Je
wilt."
Die grootscheepse kiezerstranspor
ten zijn dan de afsluiting van een
reguliere campagne die de Russische
bezetters in hun zone voor de Oosten
rijkse communisten hebben gevoerd.
Een campagne van verbod van aan
plakbiljetten, snel afhuren van za
len voor Russische danstroepen als
er een politieke vergadering van niet-
communisten zou worden gehouden,
arresteren en weer loslaten van bur
gemeesters die geen aanplakborden
aan hun gemeentehuizen wilden laten
maken. Van een campagne met ln
beslag nemen van kranten op grote
schaal, zo zelfs dat een van de bla
den. de „Wiener Kurier" aan de
vooravond van een „gewaagde" publi
catie een kadertje op de voorpagina
zette, dat wie de krant de volgende
dag onverhoopt niet zou zien ver
schijnen een exemplaar in de Ameri
kaanse zone kon gaan halen.
Boemerang
En een campagne ook met voor
treffelijk nagebootste honderd schil
ling-biljetten, die op de achterzijde
communistische verkiezingspropagan
da bevatten. Maar dat werkte als
een boemerang want de biljetten
leken zo goed op de echte, dat vele
simpele zielen ze zich als goed geld
in de handen lieten stoppen,
Ruim 4,5 millioen Oostenrijkse kie
zers gaan dus op deze alcoholvrije
Zondag van zeven uur 's ochtends
tot vijf uur 's middags naar de stem
bus om uit 1567 candidaten een keus
te maken. Men verwacht minder op
komst dan de hier in Oostenrijk nor
male 96 procent. Het jaargetijde is
zo, dat de bergboeren moeilijk naar
beneden zullen komen en de kiezers
uit de stad maar al te graag de
bergen zullen ingaan.
Verder is er, wat ook in de gehele
kalm verlopen campagne te merken
Was, een zekere matheid te bespeuren
in het Oostenrijkse politieke partij
leven.
Maandagochtend om ongeveer acht
uur hoopt Oostenrijk te weten vaar
het voor de eerstvolgende vier poli
tieke jaren aan toe zal zijn.
By K.B. is benoemd tot lid van
de Centrale Raad van Beroep te
Utrecht, mr J. in 't Veld, oud-minis
ter van Wederopbouw en Volkshuis
vesting.
Advertentie
IM.
Antwoord op vragen van radio-luisteraars
Na de mensen de dieren.
Ik zeg na de mensen: niet, zoals
een luisteraar my schreef: naast
be mensen, want mensen gaan by
mij voor.
1 Er zijn over de redding van de
dieren uit de watersnood nogal wat
brieven binnengekomen. De aanlei
ding was een opmerking, die ik een
t>aar weken geleden voor de micro
foon heb gemaakt over de foto,
waarvan ik het meest onder de
Indruk ben gekomen.
Het was de foto van een water
vlakte, waarin twee dieren stonden,
een paard en een koe, gelaten wach
tend. Het was niet,
zei lk, om het lot
van die twee bees
ten, maar om de
ontzettende verla
tenheid van dat
beeld, dat de foto
zo'n diepe indruk
maakte.
Een lulsteraarster, die aan het red
dingswerk heeft deelgenomen schreef
mijik kan u gelukkig meedelen, dat
die twee paarden gered zijn. Ik hoop
het, maar op mijn foto waren het
Uit protest tegen het ontslag
van een vakbondsfunctionaris by de
„Austin"-autofabriek te .Manchester
Zijn 2000 arbeiders in staking gegaan.
Door deze staking dreigt het werk in
de gehele fabriek, waar 21.000 man
werken, tot stilstand te komen.
door
een paard en een koe en dus twij
fel ik.
Sommige luisteraars waren boos.
U houdt niet van dieren, schreven
te. Het ging wel om het lot van
die twee beesten.
Ik heb ze teruggeschreven, dat ik
me zou schamen als het lot van
twee dieren op een foto mij dieper
geraakt zou hebben dan het leed van
1400 doden, e: 'ge honderdduizenden
getroffenen en duizenden andere
dieren, waarvan talloze aangrijpende
foto's getuigen. Neen, het was beslist
niet uit medelijden met juist die
twee beesten, dat deze foto een die
pere indruk maakte dan welke an
dere ook.
Of ik van dieren houd. Och. dat
doet er eigenlijk niet zo veel toe. Ik
.wil, wat dat betreft alleen maar
zeggen, dat de man, die mij dat
schreef, zich geen raad zou weten,
als alle dieren, die ik in mijn leven
vooral in mijn jonce leven heb
gehad, verzorgd, beschermd. aHe hon
den, duiven, katten, hagedissen, sala
manders, mollen, egels, witte, bonte,
grijze en zwarte muizen, kraaien,
spreeuwen, een reiger, schildpadden,
enz,, zich op een avond aan zijn deur
kwamen melden om onderdak voor
de nacht. Maar ik ben nooit zover
gekomen dat ik dieren even hoog
stelde als mensen.
Daarom: na de mensen de dieren.
Wat niet betekent, dat dieren
geen aanspraak hebben op hulp
en bescherming. Koeien, paarden,
honden en andere
dieren, die een
Niet aan Pkate hebben in
mei aan QRZe menseijjke sa-
hun lot menleving, hetzij
overlaten on\ economische
redenen, hetzij al-
de gezelligheid,
zo afhankelijk van hun baas.
De ineesten kunnen zichzelf niet
redden als ze aan hun lot zijn over
gelaten. Als ze in nood zijn wachten
ze maar op de baas, die voor ze moet
denken en handelen. Duizenden heb
ben die gelatenheid met de dood
moeten bekopen omdat de baas niet
meer kón helpen.
Het is goed, dat de zorg voor de
mensen de bezorgdheid over de
dieren niet verdrongen heeft. Ook bij
het redden van dieren zijn staaltjes
van moed vertoond en er is zelfs
een dierenrampenfonds gesticht waar
de dierenliefhebbers hun gaven kun
nen storten.
Na de mensen dedieren. Dat be
tekent niet: laat die beesten maar
aan hun lot over Om de nuchtere
reden, dat het behoud van een zo
groot mogelijk gedeelte van onze
veestapel economisch noodzakelijk
is, maar vooral ook omdat de afhan
kelijkheid van deze wezens hun recht
geeft op onze bescherming, zijn wij
verplicht voor hen te doen wat wij
kunnen.
TOT VANAVOND OM
TIEN UUR.
Lieden, die stelen in
het rampgebied of
zich vergrijpen aan
voor de vluchtelingen
bestemde goederen,
maken misbruik van
de nood van anderen
en worden streng ge
straft. Pieter schreef
„Terecht, want in
deze ty'd moeten dui
zenden kunnen reke
nen op het fatsoen
van hun medebur
gers. Het is nodig,
dat de justitie voor
beelden stelt om an
deren te waarschuwen".
Een Rotterdamse huismoeder wil
dit soort misdaden niet goedpraten,
maar zü meent, dat de Vlaardinger,
die een paar laarzen wegnam dit ze
ker niet uit weelde heeft gedaan. Vol
gens briefschryfster had hij beter een
„gewone" inbraak kunnen plegen.
Dan had hij er nog altijd beter op
gestaan en had naderhand nog een
appeltje voor de dorst gehad ook
Die laatste suggestie van dat „ge
woon" stelen lijkt my overigens nogal
vreemd. Diefstal is een misdaad en
het zou een mooie boel zijn, wanneer
ieder ter oplossing van financiële
problemen op het dievenpad ging.
Zo'n appeltje voor de dorst is van
de allerslechtste kwaliteit!
De man deed het niet uit weelde;
de zware straf treft niet alleen de
Vlaardinger, maar ook vrouw en
kind. Dit is de ene zyde van de zaak.
En de andere? Daarover zal Pieter
iets uit zyn eigen herinneringen ver
tellen.
In het barre oorlogsjaar 1944
woonde Pieter in een grote stad in
het oosten des lands. Deze stad is
wekenlang over de gehele wereld het
gesprek van de dag geweest. Para
chutisten vochten verwoed om haar
in hun bezit te krijgen. En de bur
gerbevolking, om en naby honderd
duizend mannen, vrouwen, kinderen,
zieken, zwakzinnigen, ouden van da
gen moest evacueren. Deze Rotter
damse huismoeder heeft waarschijn
lijk wel eens iets gehoord over die
kilometers lange in- en ir»trieste
stoet, die zich kruipend als een slak
over de Veluwe bewoog, heuvel op,
heuvel af en moeizaam sjokkend naar
een onzekere toekomst. Deze vluchte
lingen hadden alles achtergelaten.
Hun huis. hun boeltje, waarvoor ze
jaren gewerkt hadden, hun zorgzaam
bijeengegaarde wintervoorraad, kort
om, alles wat het doodgewone leven
van alledag voor burgers VEin een
grote stad inhoudt.
In kleine dorpen, in kippenhokken,
schuurtjes van boerderijen, school
lokalen hebben die honderdduizend
in angstige spanning het lot van de
verlaten stad met hun verlaten eigen
dommen gevolgd. En steeds weer
kwam die vraag naar voren: Hoe zul
len wy alles terugvinden?
Die vraag heeft een duideiyk ant
woord gekregen:
Plundering door de bezetter en
helaas ook plundering van landgeno
ten, zelfs stadgenoten, die hier mis
bruik maakten van de nood van an
deren. Pieter heeft in die dagen deze
plunderingen, dit profiteren van an
dermans ellende op welke manier dan
ook, tot in het diepst van zijn hart
leren verafschuwen en op dat ogen
blik stond hij aan de andere kant van
dit probleem.
De Nederlandse rechter ziet in de
behandeling van zo'n zaak beide kan
ten. Algemeen belang.... persoonlyk
belang. En dat vrouwe Justitia's weeg
schaal doorslaat naar de kant van
het algemeen belang, kan ik mij vol
komen indenken. Vooral omdat ik
groot vertrouwen heb in- de>objectivi-
teit, de deskundigheid en de mense-
ïykheid van de Nederlandse rechters.
Onderonsje
Ik heb u gisteren verteld van Mieke's
witte, eigenmaakte „Hoop", die nu
voor het Rampenfonds vaart en wiens
ruim op het achterdek almaar volge
stopt wordt met los geld. Dan moet
ik nu vandaag vertellen, dat een „on
deronsje" in „De Rode Leeuw", waar
de waardin in haar helderwitte schort
ook pannekoeken voor het fonds ver
koopt, in de gauwigheid 3.60 heeft
opgebracht. Pieter houdt van derge-
ïyke onderonsjes....
Van meneer D. E. N. T. ontving ik
een papieren gulden en u zult het
ongetwijfeld appreciëren wanneer ik
vertel, dat D. E. N. T. „doet er niet
toe" betekent.
Verdere stortingen op het giro
nummer van het Rampenfonds: een
rijksdaalder van een ja, zo noemde
hy zich .Dreesmannetje" uit de
Obreenstraat, 2.50 van mevr. D. uit
de Joh. Brandstraat, vyf gulden van
de wed. A. van K. van het Reigerpad,
ƒ1.van J. uit de Meermanstraat en
twee gulden van H. uit de Agniesestr.
En zo dragen de spreeuwenvrienden
ook hun bouwsteentjes by voor het
herstel van de noodgebieden.
Vergeten we ten slotte niet de aan
tekening in ons Boek der Aanbiedin
gen: Kleding van Frau A. Esselmann,
Frits Reuterstraat, Bielefeld,
Deutschland!
Startklaar
En ten slotte een dringende oproep
mede namens het Rode Kruis te Rot
terdam: Ledikanten, één-, twee-per-
soons en kinderledikanten hebben we
broodnodig! Ergens in onze stad sla
pen twee stokoude vluchtelingen op
de vloer. Zo zijn er meer voorbeelden.
De spreeuwenauto staat startklaar.
Aanbod
Groot is het aantal aanvragen voor
kleding. Groot ls gelukkig het aan
bod en derhalve noteren we ook van
daag: kleding en schoeisel van Van D
van de Aelbrechtskade. van K. uit de
Groepstraat, van Van B. uit de Busken
Huetstraat-, van H. uit Heenvllet, en van
H. uit de Putselaan. Kleding alléén van
Van V. van de Kanaalweg te Cnpelle aan
den IJssel. van K. uit de Agnlesestraat.
van H. uit de Hoeksestraat. van L. uit
de Bloemstraot en van Van H. uit
Rockanje. Voorts tijdschriften van Van
E. uit de Hommelstraat en capsules en
zilverpapier van C. S. uit Van der Poel
straat.
Ook de passerdoos voor George, de aan
komende ambacht85Choller, hebben wij.
WIJ ontvingen zo'n doos van M. uit de
Prins Hendrikstraat te Vlaardlngen.
Iedereen hartelijk dank!
Spreeuwenpot
In de spreeuwenpot stopten we 2 50
van De H van het Lorenzpleln te Schie
dam. 0.50 van B. van de Lange Hllle-
weg en I van K. uit de Paarlstraat.
Verlies, vondst
Mevr. Koster, Adrianastraat 53. be
treurt het verlies van een rode porte-
m o n n a 1 e met elf gulden, wat los geld
en twee gaspennlngen. Het was geld voor
de belasting en dus ls mevr. K. zeer
gedupeerd
In de omgeving Haspelstraat vond O.
van Schie, Bootmanstraat 13. ongeveer
drie weken geleden een gladde gouden
ring met Inscriptie van naam en
datum.
Afd. Dieren
Peggy ls verdwenen en de fam. Van
RIJsbergen, Malvastraat 7b, hoopt dat ze
spoedig weer thuis is. Peggy ls een grijs-
wlt-brulne ruwharige foxterrier en zij
nam 18 Februari de benen.
Voor Bertu»
„Ik ben een liefhebber van postzegels,
maar Jammer genoeg kan lk die niet
bekostigen, want mUn vader trekt van
Drees. Hopende dat lk ln de gunst mag
staan", schrijft de Jongeheer Bertus (oud
14 Jaar) ln zijn mooiste schoonschrift.
Pieter zou Bertus en enkele andere
aanvragers graag wat postzegels sturen.
Helaas ls onze postzegeldoos leeg. Van
daar dit beroep op de spreeuwen
vrienden.
PIETER SPREEUW
