Oostenrijk naar de stembus
Bevolking nuchter en
VODR30Ï1G
BEUW
ïflOUO
:hillig
onversc
AKKERTJES
Postzegels
Grotere omzetten Heemaf 1952
vmm
Heeft ons land nog grotere
watervloeden gekend?
HET GRABBELTONNETJE
DE HEILIGE VAN DE WEEK
Brutowinst H. A.L. sterk gestegen
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
PAGINA
Katholieken en socialisten vechten 0111 de
topleiding
DE STERKSTE INDRUK, welke jour
nalisten, die in Oostenrijk hun werk
hebben en bezoekers aan dit land tij-
el--s de verkiezingscampagne hebben op
gedaan. is ongetwijfeld, dat, terwijl de
functionarissen der partijen en natuur
lijk ook de propaganda-leiders der cam
pagne een verwoede activiteit ontwikke
len. de grote massa der Oostenrijkers niet
alleen heel nuchter, maar ook onverschil
lig staat tegenover de verkiezingen voor
de Nationale Raad, welk Zondag a.s., 22
Februari, worden gehouden.
Men kan dit complex van gegevens heel
goed verklaren. Het Oostenrijkse volk is
de politiek niet beu; als men met ben
spreekt, komt men als bet ware automa
tisch bij de politiek terecht, maar dan bij
de buitenlandse politiek, welke er maar
niet in slaagt hun een staatsverdrag en
een vredesstatuut te geven. Dat is de
grote zaak, voor welke zij zich interesse
ren. Acht jaar na de bevrijding zijn zij
nog steeds een door vier mogendheden
bezet land. en zij voelen zich volkomen
machteloos, en zijn het ook inderdaad, om
de besprekingen tussen de Grote Mogend
heden ook maar het kleinste stapje nader
tot een resultaat te brengen. Zij zijn een-
eenvoudig overgeleverd aan de bezetters,
dat is te zeggen, in de practijk aan de Rus
sen, die tot dusverre om redenen, welke
ver buiten het Oostenrijkse probleem als
zodanig liggen, het totstandkomen van
't staatsverdrag hebben verhinderd. Niets
wijst er op, dat het Kremlin voornemens
is zijn houding te wijzigen, veeleer wijst
alles er op. dat het op de eenmaal inge
slagen weg. die van sabotage, onbe
schroomd verder zal gaan.
De belangstelling van de Oostenrijker
voor de buitenlandse politiek, heeft dus
een louter academisch karakter; hij kan
er geen enkele invloed op uitoefenen; hij
moet ze ondergaan. Als hij er graag over
spreekt, dan is het om gehoor voor zijn
bittere klacht, een volkomen gerechtvaar
digde klacht overigens, te vinden. En wat
de binnenlandse politiek betreft, is het al
niet veel anders. Oostenrijk heeft een
eigen regering, voortgekomen uit de in
1945 en 1949 gehouden vrije, algemene en
geheime, dus zuiver democratische ver
kiezingen; het heeft een parlement, dat
vrij kan beraadslagen en wetten aanne
men. Deze regering en dit parlement heb
ben tamelijk vrij spel, al moeten de
„Grundgesetze" de goedkeuring van de
vier bezettende mogendheden htbben. Ge
wonen wetten en verordeningen daaren
tegen moeten unaniem door de vier wor
den verworpen, willen zij „geweigerd'*
worden. De Russen zijn in Oostenrijk
tot dusverre, in tegenstelling met overal
elders, tamelijk soepel geweest. En zij
konden dit te gemakkelijker zijn, omdat
regering en parlement van Oostenrijk
reeds bij voorbaat met een veto van Rus-
De balans der Britse
overstromingen
De Britse minister ran buitenlandse za
ken. Sir David Maxwell Fife, heeft Don
derdag in een Lagerhuis-debat over de
overstromingsramp de balans opgemaakt
van die rampzalige nacht.
De regering kondigde in de loop van het
debat aan, dat haar bijdrage aan het En
gelse Nationale Rampenfonds net zo groot
zal zijn als het totale bedrag, dat door par
ticulieren was bijeengebracht.
De materiële schade welke Engeland
als gevolg van de stormvloeden heeft_ ge
leden, werd door de minister op 40 k 50
millioen pond sterling geschat (tussen de
400 en 500 millioen gulden). In totaal kwa
men 307 personen om het leven, terwijl
1000 koeien en paarden, 800 schapen, 1500
varkens en 20.000 stuks pluimvee ver
dronken; ongeveer 90.000 ha grond kwam
blank te staan en 400 huizen werden met
de grond gelijk gemaakt; 25.000 huizen le
den waterschade, terwijl meer dan 32.000
personen geëvacueerd moesten worden.
In de dijken en zeeweringen tussen de
graafschappen Yorkshire en Kent werden
niet minder dan 1200 gaten geslagen,
waarvan er Woensdagavond reeds 1100
waren gedichf.
De Britse regering was de mening toe
gedaan, dat zij de verantwoordelijkheid
voor de gevolgen van de ramp op haar
schouders moest nemen. Waar nodig zal
zij dan ook alle hulp en bijstand verlenen.
De schade, welke niet door verzekerings
maatschappijen wordt gedekt of door di
recte bijstand van gemeentelijke, provin
ciale of regeringslichamen alle onge
dekte persoonlijke schade dus zal voor
zover dit mogelijk is. door het Nationale
Rampenfonds worden gedekt. Dit fonds,
het z.g. Lord Mayor's Fund, stond gisteren
op 8 millioen gulden (minder dan een zes
de deel van zijn Nederlandse tegenhan
ger Meer vrijwillige bijdragen zullen
noodzakelijk zijn en Sir David deed dan
ook een ernstig beroep op het Engelse
volk, met milde hand te geven. Enkele in
grote nood verkerende gedupeerden had
den reeds bedragen tot f 250 uit het fonds
ontvangen.
Onder luide bijval kondigde de minister
van binnenlandse zaken aan, dat de Britse
regering een volledig onderzoek naar de
oorzaken van de ramp zou instellen. Op
grond van het betreffende rapport zal
worden vastgesteld, welke maatregelen er
genomen dienen te worden om het over
stromingsgevaar in de toekomst te ver
minderen. De regering zal alle benodigde
gips, dat voor de onlzouting van de bo
dem nodig is, gratis aan de boeren ver
strekken.
land rekening hielden. Maar de Oostenrij
ker heeft het gevoel gekregen, dat niet Oos
tenrijkers. maar de bezettende mogendhe
den het land besturen; en dat heeft zijn
belangstelling ook voor de binnenlandse
politiek in hoge mate academisch ge
maakt.
EN TOCH; en toch wordt er, door de
partij-instanties, 'n felle verkiezings
campagne gevoerd. Want het gaat
er om. of de (katholieke) Oostenrijkse
Volkspartij het grootste aantal zetels zal
behouden en dus de bondskanselier zal le
veren. dan wel of de socialisten de sterk
ste groep zullen worden en dus de groot
ste invloed op het regeringsprogram zul
len uitoefenen. Dat is de kern van de
grote strijd, welke momenteel in Oosten
rijk woedt; welke de grote massa tamelijk
koel en koud laat, maar in de top na
tuurlijk de hevigste spanningen veroor
zaakt.
Het merkwaardige daarbij is, dat, ter
wijl naar buiten een strijd als op leven
en dood wordt gevoerd, binnenskamers de
overtuiging heerst, dat, terwille van het
vitale belang van Oostenrijk en het Oos
tenrijkse volk, hoe de verkiezingen ook
uitvallen, Oostenrijkse Volkspartij en so
cialisten zullen moeten blijven samenwer
ken in een coalitie-regering. Men heeft
klaarblijkelijk zelfs de grote lijnen van
een coalitie-program reeds getrokken,
waarbij de Volkspartij wellicht wat meer
Twee veertigjarige
priesterj nbilea
Pater A. Bernaerts O.F.M. en
pater T. Smits O.F.M.
(Van onze Limburgse redacteur).
Pater Antonlus Bernaerts O.F.M., die
tot en met het afgelopen studiejaar con
rector was van het St. 'Franciscus-college
te Rotterdam, zal Maandag 2 Maart a.s.
de dag herdenken, waarop hij veertig
jaar geleden in de Mïnderbroederskerk te
Weert tot priester werd gewijd.
Als leraar in de Franse en Engelse taal
heeft deze eenvoudige Franciscaan zich op
verschillende colleges veie en grote ver
diensten verworven. Achtereenvolgens gaf
hij les aan de R.K. H.B.S. te Heerlen, het
Gymnasium „Immaculatae Conceptionis"
te Venray, het voormalig Missie-college
„St Franciscus Solanus" te S:ttard en ge
durende 17 jaar aan het St Franciscus-
college te Rotterdam. Tevens doceerde hij
gedurende ruim twee jaar aan het R.K.
Meisjeslyceum van de Maasstad. Toen hij
verleden jaar de pensioengerechtigde leef
tijd bereikte, werd hij overgeplaatst naar
Maastricht.
Op dezelfde dag en in het zelfde kloos
ter zal ook pater Telesphorus Smits 40
jaar priester zijn. Na enige jaren leraar
te Megen geweest te zijn. kwam hij in
de zielzorg en was o.m. kapelaan aan de
Doddendaalkerk te Nijmegen en op de
Nieuwe Groenmarkt te Haarlem. In
laatstgenoemde stad was hij belast met
de zorg voor het St Franciscus Liefde
werk.
Vele jaren is pater Smits pastoor ge
weest te Veenhuizen. Hij is nog steeds lid
van het hoofdbestuur van de R.K. Reclas
sering.
water in de wijn heeft gedaan dan me
nige kiezer aangenaam zal zijn. Stilzwij
gend hebben beide partijen echter afge
zien van vele radicale eisen, welke bij de
aanvang van de verkiezings-campagne
werden gesteld, zodat reeds de basis van
'n economisch en sociaal-economisch pro
gram zichtbaar wordt. Het gaat er dus
bovenal om, wie de kanselier, wie de vice-
kanseller zal stellen; en velen menen, dat
daarmede, ingeval de socialisten de sterk
ste partij zouden worden, de belangrijk
ste wijzigingen in het kabinet zouden
zijn voltrokken; afgezien dan van het feit,
dat sommige kabinetsleden, die zeven en
een half jaar aan het bewind zijn ge
weest, inderdaad ambtsmoede zijn en
niet zullen willen terugkeren.
Over de uitslag verkeert men, 't spreekt
van zelf. volkomen in het onzekere. In de
Oostenrijkse Volkspartij hebben zich de
laatste jaren felle spanningen voorgedaan;
er hebben afsplitsingen plaats gehad; de
strijd tussen rechts en links heeft vaak
zeer onaangename vormen aangenomen.
De socialisten hebben een sterke eenheid
bewaard en zullen waarschijnlijk wat
communistische stemmen kunnen verove
ren. Een volkomen onberekenbare factor
vormen de scharen van werklozen en
ontheemden, onder wie de communisten,
uiterlijk zonder veel succes, een geweldige
propagandistische activiteit ontplooien.
Maar als zekerheid wordt toch wel aange-
dat Volkspartij en socialisten sa-
een flinke meerderheid zullen ver-
welke een stevige en stabiele re
gering waarborgen.
De stand der partijen in de nu aftreden
de Nationale Raad van 165 zetels, is
Volkspartij 77 zetels (uit 1.884.850 stemm.)
Socialisten 67 zetels (1.621.275).
Onafhankelijken 16 zetels (489.132).
Communisten 5 zetels (212.651).
Beroep op H. Vader
In de zaak der Joodse kinderen
Het „internationale Joodse genoot
schap" heeft in een telegram aan Z. H.
Paus Pius XII uiting gegeven aan „de
bewogenheid der Joodse gemeenschappen
in de gehele wereld, veroorzaakt door
het niet aan de naaste familie terugge
ven der kinderen Finaly" (die door een
Franse katholieke dame tijdens de Duit
se Jodenvervolging in Frankrijk werden
geadopteerd, in de aanvankelijke veron
derstelling, dat de kinderen geen familie
bezaten, welke suppositie later onjuist
bleek). Op de Paus wordt een beroep
gedaan tussenbeide te komen, „opdat
deze betreurenswaardige zaak uit de
wereld geholpen en de vrede in onze
geesten hersteld worde"-
De Parïjse politie heeft mededeling ge
daan van de arrestatie van twee Basken,
die ervan verdacht worden de hand te heb
ben gehad in de verdwijning van de twee
Joodse kinderen. Finaly, één van de Bas-
ken. zou de twee ouderloze jongens (door
toedoen van hun verzorgster, mej. Brun,
gedoopt) op 13 Februari uit de buurt van
Bavonne naar het Pyreneën-dorp Biriatou
gebracht hebben, vanwaar zij door
andere via smokkelwegen over de Spaanse
grens gebracht zouden zijn.
Resolutie over de
„geheime clausules"
President Eisenhower heeft Vrijdag het
Amerikaanse Congres verzocht te verkla
ren, dat het alle uitlegging van interna
tionale overeenkomsten, „die zijn ver
draaid om de onderwerping van vrije vol
ken tot stand te brengen", verwerpt. Het
gaat hier dus om de zgn „geheime clau
sules" bijv. in de overeenkomst van Jalta.
De resolutie vraagt tevens om een uit
spreken van de hoop. dat de onderworpen
volken „opnieuw het recht zullen genieten
om over hun eigen lot te beslissen binnen
een raam, dat de vrede zal schragen".
K.L.M.-vervoer in 1952
gestegen
Volgens definitieve, cijfers vervoerde de
K.L.M. vorig jaar 517.075 passagiers (1951:
499.194). 14.348.841 kg vracht (12.870.000) en
1.977.287 kg post (1.516.000). Het aantal ge
vlogen kilometers is 44.657.100. het aantal
vlieguren: 134.338. De productie ton/kilo
meters beloopt 240.814.400 en de verkoop
ton/kilometers 155.927.000.
De voornaamste oorzaak van de stij
ging in het passagiersvervoer is de in
stelling van de toeristenklasse op de
Noordatlantische diensten. Daardoor is
een nieuwe groep passagiers aangetrok
ken.
Op de lijn Amsterdam New York zijn
in beide richtingen in 1952 32,778 passa
giers vervoerd (21.600 in 1951), van wie er
15.702 met de toeristenklasse reisden.
Op alle Noordatlantische diensten van
de K.L.M. n.l. naar New York, Curacao en
Mexico zijn in totaal 41.784 passagiers
vervoerd, 17.167 daarvan gingen met de
toeristenklasse. Het aantal kilometers dat
elke KL.M.-passagier gemiddeld heeft
afgelegd in 1952, bedraagt 2250, dat is een
afstand van Rome naar Dublin.
Amerikaanse militaire
lasten beknot?
Senator Taft, de leider van de republi
keinse senaatsfractie, heeft Vrijdag voor
speld, dat de regering-Eisenliower mili
taire uitgaven op lange termijn zou ge-
knotten bij haar pogingen om de begro
ting sluitend te krijgen. „Het publiek
moet weten", aldus Taft, „wat een ontzet
tende last ons door de regering-Truman is
nagelaten niet slechts door de bij het
congres ingediende begroting ten bedrage
van 78,6 milliard dollar, doch ook door de
plannen voor militaire uitgaven over een
periode van vijf jaar".
Jongeman vond 123
goudstukken
Gistermorgen vond een 16-jarige be
diende van een meubelzaak te En
schede bjj het graven van een kuil
een jampotje. Bij nader onderzoek
bleek dit gevuld te zijn met 118 gouden
tientjes en vijf gouden vijfjes. De moge
lijkheid bestaat, dat deze goudstukken
werden begraven door een Joodse familie
die naast de meubelzaak heeft gewoond.
RUSSISCHE HULP VOOR
ENGELAND
Door verschillende Russische organisa
ties is een bedrag van ongeveer 945.000
gulden geschonken ten behoeve van de
slachtoffers van de overstromingen in
Engeland.
TREINBOTSING IN PARIJS
Bij het station Asnières, een westelijke
voorstad van Parijs, zijn Vrijdag twee
treinen met elkaar in botsing gekomen.
Drie personen moesten naar een zieken
huis worden overgebracht, terwijl 60 rei
zigers licht werden gewond. Het verkeer
kon spoedig worden hervat.
BRITSE TREILER
VERGAAN
In zware storm is Vrijdag op de Schotse
westkust de Britse treiler „Richard
Crofts" (290 ton) vergaan. Acht van de
twaalf leden van de bemanning, zijn om
het leven gekomen.
Een bonzend hoofd
van de pijn, die maar geen f
einde neemt Een snel maar I
zeker werkend middel om j
er in tien^minuten af te j
zijn: neem één of twee f
.die helpen direct! J
EVEN AANDACHT VOOR
jp R ZIJN DE LAATSTE JAREN, nu het terrein der postzegels zich steeds
Hj meer uitbreidt en beperking noodzakelijk is geworden, enkele Neder
landse albums verschenen voor het verzamelen van zegels van bepaalde
landen. Onder dit tiental albums bevindt er zich ook een voor emissies van
het Vaticaan en dat zelfs in een normale en in een meer luxe uitvoering.
Het feit dat zoiets mogelijk was in Ne
derland. dat vergeleken met andere lan
den toch maar een beperkt aantal verza
melaars telt, pleit wel voor het katholiek
gedeelte van de philatelisten hier te lande.
Van d:e kant toch kan men nagenoeg uit
sluitend belangstelling verwachten en de
uitgevers zullen uiteraard wel zo verstan
dig zijn geweest om alleen van die lan
den albums in de handel te brengen,
waarvan men van tevoren wist, dat er
voldoende vraag naar zou bestaan.
Geen wonder overigens die belangstel
ling voor de zegels van de staat van de
Karlsruhe behandelt de
Europese verdragen
De tweede kamer van het Westduitse
constitutionele hof te Karlsruhe is Vrij
dag begonnen met de behandeling van het
verzoek der regeringspartijen om uit te
maken, of de verdragen tussen de bonds
republiek en de Westelijke mogendheden
(nl. de conventies van Bonn en het EDG-
verdrag) met eenvoudige meerderheid
van stemmen kunnen worden bekrachtigd.
Blijkens het verslag over 1952 van de
N.V. Heemaf. te Hengelo, beliep het
saldo van de bedrUfsrekening over dat
jaar 7.029.954 (v.j. 6.122.302). Na
aftrek van afschrijvingen ad. 2.225.548
(778.981), reservering voor research cn
ontwikkeling van 250.000 (500.000) en
reservering voor belastingen ad.
f 3.360.000 (3.250.000) resteert een saldo
winst van 1.194.406 (1.093.320).
Voorgesteld wordt op preferente aan
delen 5 pet (onv.) uit te keren en op de
gewone aandelen 10 (8) pet en voorts aan
h-t reservefonds toe te voegen 240.000
(onv.).
Gezien de verminderde reële waarde
van de reserves ten gevolge van de sedert
l'M5 plaats gehad hebbende muntontwaar-
<i!ng. meent de directie in verband met
cia aigemeen gevoelde waarschijnlijkheid
van een terugslag in de jaren van 1953, te
mccten adviseren de balanspositie nog
verder te verstevigen door afschrijving
van de post Gebouwen en terreinen tot op
f Door deze afboeking is dan het gehele
kapitaal, vermeerderd met de open reser
ves, beschikbaar voor de financiering van
voorraden en productie, aan welke finan
ciering ongetwijfeld bij een terugslag
hogere eisen zullen worden gesteld.
In het verslag schrijft de directie, dat
ondanks de teruggang in de vraag naar
kleine motoren het bedrag aan opdrach
ten van binnenlandse afnemers, de tractie-
opdrachten buiten beschouwing gelaten,
niet onbelangrijk groter is geweest dan
over het vorige boekjaar. De exportomzet
eveneens excl. tractie bewoog zich
ongeveer op hetzelfde niveau als in 1951.
De binnenlandse vraag naar grote ma
chines vertoonde, dank zij een belangrijke
toeneming in het laatste kwartaal, een
verbetering t.o.v. het vorige jaar. De be
stellingen hadden echter een meer een
zijdig karakter. In de vraag naar instal
laties moest n.l., door de vermindering van
dé investeringen, een terugslag worden ge
constateerd, die zonder wezenlijke verbe
tering van het industriële klimaat dreigt
aan te houden.
De directie acht thans het ogenblik aan
gebroken met betrekking tot de bestaande
pensioenregelingen een aanvullende voor
ziening voor te stellen om de reeds ont
stane en nog te verwachten noden naar
billijkheid te lenigen. Voorgesteld wordt
1.000.000 af te zonderen voor een fonds
ter toekomstige verbetering van de pen
sioenen van het gehele personeel, waar
van de gelden buiten de onderneming zul
len worden belegd. Na het tot stand
komen van een wet op de ouderdomsvoor
ziening zullen deze gelden worden over
geheveld naar de organen, die reeds vanaf
1941 met de uitvoering van de pensioen
regeling zijn belast. Men hoopt volgende
jaren aanvullende voorstellen te kunnen
doen.
Opperherder der Katholieke Kerk. Rome
blijft immers in het hart van elke katho
liek een bijzondere plaats innemen en
waarom zou de liefhebberij van een phila
telist zich dan ook niet richten tot de
zegels van het Vaticaan.
Verleden week werd hun aantal mei
twee uitgebreid, beide met een afbeelding
van de H. Maria Goretti. Men zal zich
herinneren hoe op 24 Juni 1950 met grote
luister in aanwezigheid van naar schat
ting 600.000 personen in Rome de heilig-,
verklaring plaats vond van dit volkskind
uit de Pontijnse moerassen. De aanleiding
tot deze nieuwe uitgifte vormt het feit,
dat het onlangs vijftig jaar was geleden,
dat de elfjarige Maria Goretti haar leven
gaf toen iemand haar reinheid roven
wilde.
Een der zegels nl. de 35 Lire werd Sn
ons nummer van Dinsdag 1.1. reeds afge
drukt; de kleur is rood met een bruin mid
denstuk; de andere waarde, 15 Lire, heeft
een bruine kleur met een paars midden
stuk. Deze nieuwe emissie vormt een
mooie gelegenheid om hier lets over
geschiedenis van de Vaticaanse Post mede
te delen.
Zoals in alle slaten werd voordat de
spoorwegen er waren, de post door eigen
koeriers, te voet. te paard of met de
postkoets vervoerd. Aanvankelijk waren
er nog geen postzegels; in 1852 volgde de
Kerkelijke Staat het voorbeeld van ver
scheidene landen om tot het invoeren
van postzegels over te gaan.
Evenals de andere oud-Italiaanse sta
ten (Parma, Sicilië, Modena, enz.) be
schikte ook de Kerkelijke Staat over een
eigen munt. nl. de Bajocchi en de Scudo
Deze waarde-aanduidïng komt dan ook
voor op de eerste zegels- Pas na het één-
worden van de Italiaanse staten werd
voor het gehele gebied de Lire ingevoerd
In het jaar 1359 scheidde Romagna zich
af van de Vaticaan-staat, ging zelf over
tot het uitgeven van postzegels om in
1860 op te gaan in het koninkrijk Sardi
nië. waaruit in 1862 het eigenlijke ko
ninkrijk Italië ontstond. Ook de Kerke
lijke Staat werd in 1870 door Garibaldi
bij Italië ingelijfd en het Vaticaan was
genoodzaakt tot 1929 Italiaanse zegels te
gebruiken.
Velen van ons herinneren zich nog het
sluiten van het Verdrag van Lateranen
in 1929 tussen Paus Pius XI en Mussolini,
waarbij de huidige Vaticaanstaat als
souverein gebied werd uitgeroepen. Kort
daarop verschenen de eerste postzegels
met de beeltenis van de regerende Paus-
Men vindt er hieronder een met Paus
Pius XI afgebeeld en daarnaast een der
postzegels met de tegenwoordige Paus-
Het was destijds een gebeurtenis op
postzegelgebied, die vooral door de ka
tholieke verzamelaars met vreugde werd
begroet- Ook omdat dit voor hen een
mooi beginpunt vormde de zegels van
het Vaticaan te gaan verzamelen met de
mogelijkheid om bij het geregeld aan
schaffen van de nieuwe uitgiften, op dit
terrein werkelijk compleet te kunnen
blijven .Iets wat tot heden zelfs voor de
middelmatige verzamelaar mogelijk is
gebleken.
Sindsdien vormen de mooie en smaak
vol uitgevoerde Vaticaanzegels, welke
steeds in de Italiaanse Staatsdrukkerij
worden gedrukt, een sieraad voor vele
collecties.
Nieuwe uitgiften
B E L GIE. Met een toeslag ten bate
van de Vereniging „Gedenkteken van
Walther Dewe" te Luik kwam deze week
een zegel van 2 frs. van de pers. De Bel
gische verzetstrijder staat er op afgebeeld
evenals het monument dat te Thier k Liè-
ge voor hem is opgericht. Dewe was amb
tenaar bij de posterijen. Tijdens de bezet
ting werd hij als een der leiders van de
verzetsgroep „La dame blanche" door de
Duitsers gefusilleerd.
De toeslag van de zegels bedraagt 1 fr.
Tot 14 Maart a.s. zijn ze aan alle postkan
toren in België verkrijgbaar.
CANADA. Naar gemeld wordt zullen
de volgende maand postzegels met Konin
gin Elizabeth in omloop komen. Het por
tret voor deze emissie werd gemaakt door
de fotograaf Y. Karsh in Ottawa. Als eers
te waarden zullen worden uitgegeven de
1, 2, 3, 4 en 5 et.
Ter gelegenheid van de kroning op 2
Juni a.s. zal vermoedelijk slechts een ze
gel verschijnen.
LIECHTENSTEIN. Begin deze
maand kwam er een nieuwe serie uit met
afbeeldingen van bekende schilderijen uit
het museum van dit vorstendom. Ook
vorige jaren vormden kunstschatten uit
deze schilderijengalerij reeds het onder
werp voor Laaie zegels.
Thans verschenen vier waarden, nl. 10
Rp. (groen) voorstellende een jonge man
naar een schilderstuk van een onbekende
kunstenaar, 20 Rp. (geelbruin) St. Nico-
laas van B. Zeitblom (14841517), 30 Rp.
(violet) H. Cristophorus van Lukas Cra-
nach (14721553) en 40 Rp. (blauw) Le-
onhard .Graf zum Hag van Hans Kulm-
bach (1476—1522). De 20 en de 30 Rp.
vindt men hierbij afgebeeld.
Was de St. Elisabethsvloed uitgebreider? De tweede van die naam
de eerste richtte vooral in Zeeland scbrikbarende verwoestingen
aan (1404) nam de Zuidhollandse Waard voor zijn rekening,
waardoor Dordrecht op een afzonderlijk eiland kwam te liggen
(1421)Onder het puin van de Pettense kerk verloren vierhonderd
mensen 't leven. Twintig dorpen verdwenen voor altijd van de kaart.
Maar de Allerheiligenvloed van 1570
stuwde het water tot véél noodlottiger
hoogte op: „Geen der latere vloeden is,
met betrekking tot deszelfs uitgebreid
heid en aangerigte verwoestingen met
denzelven gelijk te stellen" schrijft
F. Arends, die van deze dingen een
bizondere studie maakte. Mogelijk zou
hij dat thans niet meer kunnen stellen?
Vlaanderen werd toen eveneens het kind
van de rekening; te Antwerpen zette de
vloed een zwaar beladen schip op de
„kaaij". Friesland, Groningen, maar ook
Duitsland kregen zware klappen. Ham
burg, Bremen, Sleeswijk-Holstein en
Oldenburg. Mogelijk kwamen alleen al
in die streken vijfduizend mensen om
het leven.
Waren er, vóór beide over
stromingen, geen, grotere in
Nederland1
Uit de oudste tijden is tot ons gekomen
een verhaal omtrent de Kimbrische vloed
het jaartal loopt uiteen van 350 voor
Chr. tot 120 voor Chr. De Kimbren
anderen schrijven: Cimbren waren
ondernemende Germanen, die van de
Noordzee naar Karinthië (Oostenr.) uit
zwermden en daar zelfs geduchte legers
als de Romeinse, een nederlaag toe
brachten. Een zware overstroming zou
hen tot deze verhuizing genoodzaakt
hebben: de Kimbrische vloed. Immers,
een Latijns schrijver bericht: „de Kim
bren zijn verdreven door de overstro
mingen van de zee". Die vloed zou ver
antwoordelijk geweest zijn voor het ont
staan van het hoogveen in Drente en
Groningen; nu, dan moet het water toch
wel een aanzienlijke hoogte hebben be
reikt? Het gekke van het geval is, dat
Julius Caesar, die dan een halve eeuw
later in deze streken verschijnt, er ner
gens met ook maar 'n woord van rept.
Onze oudste bewoners zagen in vesti
ging aan de Noordzeekust weinig of geen
heil; zij woonden langs beekdalen. Het
hogere Oosten was het enigste terrein,
dat de Schelde-Maas-Rijn-delta hun in
ruimde. Zij deden aan jacht, landbouw
en veeteelt, deze oer-bewoners van ons
land; de groengronden en het laagveen
boden daartoe gelegenheid.
Te Hengelo (O.) heeft men de schedel
van zo'n oudste Nederlander opgegraven,
de schedel dus van de diluviale mens.
Deze gelijkt op de schedels, die in Cró-
Magnon (Fr.) zijn ontdekt en die veel
weg hebben van „moderne" schedels.
De juist genoemde „delta" stak boven
de zeespiegel uit. Maar gaandeweg kreeg
het buitenwater de overhand. De groot
ste watervloed die „Holland" ooit heeft
getroffen, greep om zich heen: bewesten
een lijn Antwerpen-Bergen o.Z.-Utrecht-
Stavoren-Groningen stond alles blank.
Tot in het begin onzer jaartelling bleek
Westelijk Nederland een riskante woon
ruimte, door vrijwel iedereen gemeden.
Met één uitzondering: omstreeks 1700
v. Chr. moet in de buurt van Alkmaar
een oud cultuurvolk hebben gewoond.
De rest der bevolking dienen we te zoe
ken in het oude Drente en in Zuid-Lim
burg. waar vuursteennijverheid werd
beoefend.
De eerste grotere vestigingen in de
grenzenloze veengebieden van het Wes
ten vielen samen met de komst der
Romeinen.
In Zeeland deden toen de boeren
zeer bedreven in de schapenfokkerij
iets. wat men ook thans weer hoort
noemen: zij wierpen vluchtheuvels op,
welke enigermate aan de Friese terpen
deden denken. Er is evenwel verschil.
Allereerst in grootte: de Friese terp,
aangelegd tot wijkplaats in veelal dijk-
loos land, kwam tot een hoogte van pl.m.
15 m. A.P. (Amsterd. Peil) en besloeg
soms een oppervlakte van pl.m. 15 ha.!
Vervolgens: in strekking. Friese terpen
waren woonheuvels reeds de oude
Plinius maakte er gewag van. De
Zeeuwse: vliedheuvcls waren zo goed
als zeker niet voor woonplaats bestemd.
Ongeveer na het vertrek der Romeinen
uit deze streken bezweek voor een be
langrijk gedeelte de natuurlijke, watvor-
mige verheffing, door de zee opge
bouwd: de strandwal, die toentertijd
laag-Nederland beveiligde. Dit veroor
zaakte een ramp van schrikbarende om
vang. Vier eeuwen daarna is het "Westen
verdronken land geweest, overspoeld
door zee- en rivierwater, practisch on
bewoonbaar. Door brede geulen baanden
de golven zich een weg naar het binnen
land. „Onze zeegaten in hun tegenwoor
dige vorm ontstonden en konden zich
later nog verbreden. 'tRuw geweld der
natuur overheerste; de mens vlood uit
het verdronken land, dat nog meer tot
moerassen en poelen werd omgevormd"
(Dr J. Klok).
Deze gebeurtenissen kunnen we stellen
tussen 400—900 na Chr. Neem bijv., het
Zeeuwse Domburg, reeds de Romeinen
bekend en dat al in 1220 stedelijke rech
ten bezat. Hier „moet" een tempel ge
staan hebben ter ere der godin Nehalen-
nia. mogelijk een Germaanse godin van
de vruchtbaarheid; men ziet haar op ge
vonden „wijstenen" afgebeeld met een
vruchtenkorf bij zich. Van deze tempel
nu heeft men geen spoor meer kunnen
terugvinden.
Het zou eeuwen duren eer de grillige
zee een nieuwe strandwal vormde door
haar branding op een vlak strand. Jonge
duinen vervingen de verwoeste. Tegen
het einde der tiende eeuw bezat het
Westen weer een beschermend bastion.
Niet, dat de strijd toen voor goed beslist
was. Dat is hij nu zelfs nog niet. Waak
zaamheid bleef geboden.
De 3e November 1042 maakten de
trouweloze golven zich van Vlaanderen
en Zeeland meester en vernietigden hui
zen, mensen, goederen en vee. Zware
stortregens joegen tevens het binnen
water op, zodat ook Holland in last
kwam. Doch geleidelijk stroomden uit
het Zuiden Frankische kolonisten Hol
land binnen, mensen uit Brabant en
Vlaanderen, die met de Friezen naar taal
en opvatting één geheel gingen vormen.
„De groepen gingen in elkander op"
schrijft dr Klok „het Friese element
viel wel te onderscheiden, maar de Fran
kische beschaving overheerste". In allu
viaal („aangespoeld") Nederland werd de
mens een gevestigde verschijning;
„sedentair".
Gemeenschappelijke strijd tegen het
wassende water sloeg om verspreide
groepen een band, die duurzaam bleek.
Daar kwam een band van hogere orde
bij: die van eenheid in het H. Geloof
al viel het velen niet mee de oeroude,
heidense zeden- en gewoonten vaarwel te
zeggen. Aangemoedigd door landsheer,
adel en Kerk de kapittelkerk van
Geervliet bedijkte het thans zo vaak ge
noemde Zuidland wist men uit een
waddengebied, waarover de meeuwen
scheerden, een provincie te vormen, die
tijdens de Republiek een belangrijke rol
zou spelen in „de lage landen bi der see".
Eenmaal de bedijking voltooid dr
A. Beekman noemt voor Zeeland de 10e
eeuw als het begin kon akkerbouw
de visserij en de veeteelt afwisselen, of
vervangen, waardoor de basis voor
bredere welvaart werd gelegd. Wel greep
het water nog dikwijls verraderlijk in
de Allerheiligenvloed van 1170 „klot
ste tegen de muren van Utrecht en hield
aldaar eenen tijd lang ebbe en vloed,
zoodat men er den kabeljauw met netten
ving", maar op den duur bleef de mens
toch min of meer de baas.
Het electrisch gemaal: „De Water
wolf". aan het Groningse Reitdiep,
draagt het opschrift:
„Verlaging van de waterstand,
Brengt meer koren in het land".
Mocht dit feit aan het thans zo zwaar
getroffen gebied schitterend bewaarheid
worden.
Oplossing vorig letter
raadsel
HET RAMPJAAR
1. H(eilige); 2. bes; 3. ratel; 4. verraad
5, schaapjes; 6. verkommeren; 7. sche
penen 8. verjaar; 9. klank; 10. dar; 11. R.
Iedereen kent het verhaal van Robin
son Crusoe (kroe-soo) en wat hij beleef
de op zijn onbewoonde eiland. Robinson
Crusoe is geschreven door de Engelsman
Defoe foo); het boek maakte hem
wereldberoemd. Het bestond nog slechts
een jaar, toen werd het al in het Neder-
landp vertaald (1720). Wie nu denkt, dat
de hele geschiedenis verzonnen is, heeft
het mis. Luister maar:
Alexander Selkirk was de zevende zoon
van een Schotse schoenmaker. Hij schijnt
niet erg braaf geweest te zijn, want hij
moest bij de dominee komen, voor straf
Alexander vond dat niet zo erg leuk
Enmaakte zich uit de voeten.
Zo gebeurde het, dat hij na jaren
rondgezworven te hebben onder kapitein
Dampier naar de Stille Zuidzee voer
Hier ligt een eiland Juan Fernandez,
eigenlijk: een groep eilanden bij elkaar.
Omstreeks 1700 was Juan Fernandez niet
bewoond. Selkirk kreeg ruzie met zijn
kapitein en deze zette het lastige heer
schap aan wal. Toen Dampier vertrok,
wou hij graag mee, maar hij mocht niet.
Zo bleef hij alleen achter en wel van
1704—1709. Pas in dat laatste jaar dead
een Engels schip het „Robinson-eiland"
aan; op dat schip bevond zich ook Dam
pier Selkirk is in 1721 als zeeman ge
storven.
Men verhaalt nu, dat hij het was, die
Defoe zijn lotgevallen heeft verteld. Nog
altijd wijzen de Engelsen te Hartley in
Kent hel huis aan, waar de „Robinson"
werd geschreven. Weinig zal Selkirk ge
dacht hebben, dat nog zoveel jaar later
de jeugd zijn lotgevallen met spanning
zou volgen.
Ulysses
en
zijn
lionil
Heilige Vastentijd
In een van zqn brieven schrijft de
Apostel Paulus: „Hy, die in het wor
stelperk optreedt, legt zich een vol
komen onthouding op. Zy doen dat,
om een vergankelijke kroon te ont
vangen; wij om een onvergankelijke
kroon".
Ten tijde van St Paulus deden flo
mensen nog meer aan sport dan wij.
De Apostel ontleent soms beelden
aan de lichamelijke oefeningen uit
zijn dagen. Hier heeft hij het over
„een volkomen versterving". Inder
daad legden de deelnemers aan wed
strijden zich strenge verstervingen
op om hun wil te stalen. De wil
moest de baas blijven over het
lichaam; wie overwinnen wou, zich
al vroeg vertrouwd maken met ver
sterving en smart. Die vooroefenin
gen noemden de Grieken naar een
werkwoord, dat „zich oefenen" be
tekent,: „askein". Ons woord: „asce
se" „versterving" hangt daarmee
samen.
Hun doel? „Een vergankelijke
kroon" eigenlijk: een vergankelijke
krans van twijgen en blaren, die wat
langer groen hieven van de olijf;
de laurierboom maar tenslotte
toch hun frisheid verloren.
In de II. Vastentijd nu gaan ook
flinke katholieken hun wil bijzonder
oefenen om baas over hun lagere
vermogens te blijven over de zon
de. Verstervingen zijn daartoe uit
stekende middelen. Vrijwillig een of
fertje brengen uit liefde voor God
kan iedereen: want iedereen k3n
zich iets ontzeggen op het gebied
van eten en drinken: iedereen kan
meer geduld tonen bij tegenspoed en
ziekte: iedereen kan minder spe
len en minder rust nemen. Door al
dus onze wil te sterken, zullen wy
met des te vastere tred vooruitgaan
op de weg, welke naar een onvergan
kelijke kroon voert, de gouden kroon,
die in eeuwigheid niet verwelken zal.
Ulysses, of: Odysseus, wordt door de
dichter Homerus geschilderd als een
man, die met bovenmenselijke moed en
groot geduld zijn wederwaardigheden
verdroeg.
Tijdens de Trojaanse oorlog hield hij
zich krankzinnig, want hij deed liever
niet mee. Iemand legde toen zijn zoontje
voor de ploeg, waarmede Ulysses zijn
akker bewerkte. De ploeger wist het
kind steeds te vermijden. Daaruit bleek,
dat hij allesbehalve krankzinnig was. En
zo moest hij de Griekse helden naar het
oorlogsveld volgen. Hij bewees hun grote
diensten. Hij verzon de list met het hou
ten paard, dat krijgers verborg. Dit hou
ten paard speelde voor de Trojanen
dezelfde rol als het turfschip van Breda;
het bewerkte Troje's nederlaag.
Na tal van avonturen, o.m. beschreven
in Homerus' „Odyssee", bereikte Odys
seus eindelijk zijn vaderland weer, ver
momd als een oude, hulpbehoevende
man. Hij maakte zich bekend aan zijn
zoon, Telemachos. De volgende dag begaf
hij zich naar zijn koninklijk paleis. Daar
lag, geplaagd door ongedierte, een oude
hond op een mesthoop. Terwijl niemand
de koning had herkend, herkende de
hond, Argos, hem terstond. Hij begon
dadelijk te kwispelstaarten en legde de
oren in de nek; maar hij was te zwak
om overeind te komen. Ulysses had
moeite zijn tranen te verbergen.
Hij vroeg: „Hoe komt het. dat dit dier
op een mesthoop ligt?"
„Die voor hem moeten zorgen, kijken
niet naar hem om. En ver van hier stierf
zijn baas", luidde het antwoord.
De „Odyssee" besluit dit gesprek met
deze beide regels;
„Maar Argos omhulde de zwarte scha
duw des doods, toen hij, twintig jaar
oud, Odysseus had weergezien!"
CORRESPONDENTIE-ADRES
POSTBUS 8, HILVERSUM
kleurig, 1 esc. bruin, 1,40 esc. karmijn
rood, 1,50 esc. wijnrood, 2 esc. grijs, 2,30
esc. blauw, 2,50 esc. zwart, 5 esc. vdolet,
10 esc. blauw. 20 esc. bruin en 50 esc.
paars. De zegels komen in de plaats van
de bekende scheepjes-serie.
VER. STATEN. Volgende week zal 'n
blauwe zegel van 3 ct. verschijnen, welke
gewijd is aan de oudste militaire organi
satie in de Verenigde Staten, n.l. aan de
„National Guard", welke in 1636 werd
opgericht. De postzegel geeft een teke
ning van een gewapende soldaat; links op
de achtergrond is het werk van de Na
tional Guard in oorlogstijd in beeld ge
bracht een landing met steun van vlieg
tuigen; rechts een der taken in vredes
tijd hulp aan slachtoffers van overstro
mingen. De oplage zal niet minder dan
110 millioen stuks bedragen.
Een hand grij- -\V\AG F fr\
pend naar een
reddingsplank -A/G-./7
vormde hel y/ fAJ/
Passagiersseizoen laat zich gunstig aanzien
gesteld wordt een dividend van \ZVst (onv.)
Portugal. Voor gewoon gebruik
kwam hier een vijftiental zegels ln om
loop. welke alle een zelfde tekening ver
tonen, n.l. een ridder te paard. De serie
TOEKOMST VRACHTBEDRIJF
MOEILIJK TE VOORSPELLEN
In het verslag over 1952 van de Neder-
landschAmerikaansche Stoomvaartmy
„Holland-Amcrika Lyn" wordt medege
deeld. dat dit jaar wederom een gunstig
verloop had. Over de resultaten van ons
vrachtbedrfo'f in dit jaar is men niet on
tevreden. Weliswaar nam de uitvoer van
ijzer en staal naar Noord-Amerika af,
maar in het algemeen bleef de export van
andere producten op een bevredigend peil.
In het ladingsaanbod van de V.S. naar
Europese bestemmingen tekende zich een
teruggang af. alhoewel het vrarhtniveau
vrijwel kon worden gehandhaafd.
Het passagebedrijf heeft wederom een
goed jaar achter de rug, hoewel de uit
komsten de invloed ondervonden van het
uit de vaart nemen van het s.s. „Nieuw
Amsterdam" gedurende een periode van
2% maand voor het passeren van de vier
jaarlijkse survey. Zoals in het verslag over
1951 werd medegedeeld, werden de kosten
van deze survey ten laste van de exploi
tatierekening van 1951 gebracht.
De exploitatierekening wijst een over
schot aan van 19.796.390 (34.169.070). In
terest en dividenden leverden op ƒ2.032.963
(1.325.598), terwyl er voorts nog een boek
winst uit de verkoop van het s.s. Volen-
dam ontstond van 2.626.365. Na aftrek van
verlies op effecten ad ƒ65.210 (215.828),
resteert een bruto winst van ƒ54.390.508
(35.248.839). Voor afschrijvingen wordt be
steed 7.196.122 (5.670.948), naar de reserve
nieuwbouw vloot gaat 37.550.000.
(24.400.000) en naar de reserve nieuwbouw
etablissementen 1.800.000 Na een
procent uit tc keren, waarvan 10 pet in
aandelen. Dit dividend is reeds als interim-
dividend betaalbaar gesteld. Naar nieuwe
rekening gaat 15.309 (14.406).
Over 1953 wordt medegedeeld, dat het
passagiersseizoen zich gunstig laat aan
zien. Op welke wijze het vrachtbedrijf
zich in 1953 zal ontwikkelen, valt thans
nog moeilijk te voorspellen. Een ruimere
toepassing van het begrip „trade, not
aid" en een krachtig voortgezette strijd
tegen de door vele landen toegepaste
vlagdiscriminatïe. zullen hierop van grote
invloed zijn. Het grote probleem is nog
steeds hoe aan het bedrijf een „running
mate" van het s.s. „Nieuw Amsterdam"
kan worden toegevoegd. Men heeft goede
hoop, dat het zal mogen gelukken, de
plannen te verwezenlijken, zonder de
Holiand-Amerika Lijn met een naar ver
houding onverantwoorde grote investe
ring te belasten, iets waartoe men niet
bereid is.
UITSPRAAK TEGEN
KAPITEIN VAN „TWIN"
De Raad voor de Scheepvaart heeft,
schriftelijk uitspraak doende, de kapitein
P. H„ van het m.s. „Twin", de bevoegd
heid ontnomen als kapitein te varen op
zeeschepen voor de tijd van één maand.
Het oordeel van de Raad luidt„Het
motorschip „Twin" is op 3 October 1952 in
de Kaimarsund aan de grond gelopen, om
dat de kapitein niet wist. dat het licht van
Skansgrund anders was dan op zijn kaart
stond aangegeven.
Het is de plicht van een kapitein, dat hij
dotering van voorts 2.800.000 (600.000) aan zoi'gt, dat voor vertrek zijn kaarten
het pensioenfonds resteert een netto winst zeilaanwijzingen naar de laatste berichten
van ƒ5.044.386 (4.577.891), waaruit voor-1 aan zeevarenden zijn bijgewerkt".
