Boekenweekfilosofie: LEZEN Zegevaart van een oudgediende Nationale herdenking van Vincent van Gogh voert tot zelfverlies zelfverlies tot zelf- hervinden Toen: carrière - oren inleveren! Als Hedy Lamarr in Lissabon had rondgewandeld... Johan Verster Schilder werd op 30 Maart 1853 te Zundert (NB) geboren Philharmonisch Orkest onder Willem van Otterloo HARTJE STAD Leeggemaakt Zaterdag 21 Februari 1953 5 ROTTERDAMSE BIOSCOPEN OM de Amerikanen uit hun vredige indolentie wakker te schudden werd na Pearl Harbour een aanzienlijk aantal min of meer geca moufleerde propaganda-films vervaardigd, die op een frisse en span nende manier de fighting spirit moesten stimuleren. Één daarvan is Stand by for Action Klaar voor actie), in 1943 gemaakt door' Robert Z. Leonard. Het is de wat kinderlijk vertelde, maar stellig boeiende geschiedenis van de zegevaart van de goede oude torpedobootjager ..Warren", die nog Jutland en Scapa Flow uit Wereldoorlog 1 meege maakt heeft. Robert Taylor, een salon-officier, die het dek van de verroeste oude schuit met nauwelijks onderdrukte walging be treedt, leert tijdens de sensationele reis van de „Warren" houden als van zijn meest favoriete vrouw. Door de com mandant (Brian Donlevy) worden hem alle onmogelijke karweitje? o'pgedragen tot het verzorgen van getorpedeerde babies en bevallende vrouwen toe. Maar aan het eind van de film leidt hy toch de vermetele torpedo-aanval op een Japans slagschip. In een zeer ongewone functie ziet men de als immer weer bewonderenswaar dige acteur Charles Laughton. Hij is een knorrige, maar heel goedmoedige admiraal. Klaar voor actie geeft een vrij onwer kelijk, toneelmatig beeld van de zee oorlog en typisch Amerikaans-bedachte humor, maar we geloven niet dat iemand zich zal vervelen bij dit vlotte vloot-product (in LUTTJSCA). Capitol Volgens het bekende, succes gegaran deerde, Hollywood-recept achtervolgen de mannen van het gezag „De bandieten van Cimarron", die de vlakten van Oklahoma onveilig maken met hun trein-o ver vallen en in de kleine steden geen bankdirecteur met rust laten. Cimarron Kid (Audie Murphy) is een van de bandieten, die geheel tegen zijn wil in de roversbende wordt opgenomen en ondanks de verzoeken van de schone boerendochter Carrie (Beverly Tyler) niet de moed op kan brengen zijn mis dadige leven te verruilen voor een rus tiger agrarisch bestaan. Als ten slotte de hele bende (op Kid na) door gezags- kogels is geliquideerd, zorgt Carrie er voor, dat Kid, na een be2inningstyd achter de gevangenisdeuren, met haar een nieuw leven kan beginnen. De Zuid- amerikaanse schone Yvette Dugay en de bandieten John Hudson en Noah Beerv droegen er in grote mate toe bij, dat deze film een western van formaat is geworden. Colosseum en Victorie In Lissabon, tijdens de tweede werelc oorlog uitvalspoort voor illegalen na3i Engeland, zou zich een Mysterie als da van de gouden adelaar afgespeeld kun nen "nebben als Hedy Lamarr er toe vallig had rondgewandeld tussen dr Duitse ambassade en het centrum va illegaliteit. Ze was er niet, voor zove wij weten, en het verhaal is meer ee geromantiseerde realisering van theore tische mogelijkheden dan weergave va werkelijkheid. Toch geeft juist het be sef, dat dit had kunnen gebeuren, d film een aureool van echtheid mee. wr de toch al spannende gebeurtenissc nog adembenemender maakt. Zeer kna is de beklemmende sfeer van spionnas en contra-spionnage opgeroepen. P.n Henreid leent zijn onbewogen mask< aan de onverschrokken Nederland, verzetsstrijder, die listig ontsnapt uit gevangenis en zich daarna moedig o nieuw naar door Nazi's bezette landi begeeft. Prinses Poker Flat is een mijnstadje erge op de onafzienbare prairie. Het berber behalve mijnwerkers ook gokkers, ba- dieten en vrouwen van bedenkelij! reputatie. Wanneer er op een kwade d; een bankoverval wordt gepleegd, nem< de inwoners van het stadje een grim mig besluit: alle ongure elementen va beiderlei kunne worden op een paar gezet en met twee dagen voedsel de staf uitgestuurd. Het groepje booswichtoi verdwaalt In een sneeuwstorm en kom! terecht in een verlaten hut. In deze hul heerst enkele bange dagen en nachten „De wet der wetlozen". Twentieth Cen tury Fox maakte van dit gegeven een film, waarin spanning, terreur en een ruw soort ridderlijkheid elkander af wisselen. Anne Baxter en Dale Robert son spelen de hoofdrollen en naast hen laat Miriam Hopkins zich weer eens zien als een „hertogin", die betere dagen heeft gekend. Hedy Lamarr in ..Het mysterie van de gouden adelaar Mata Hari II. Ill of X? Admiraal Charles Laughton. Uit: „Klaar voor actie" (Lutusca) De pianist Johan Verster behoort :ot die bewonderenswaardige figu ren die ondanks hun jarenlange loopbaan als reproducent hun inter pretaties jong weten te houden, doordat hun enthousiasme voor mu ziek in het algemeen en voor het herscheppen ervan in het bijzonder in de loop der tijden niet is ver flauwd, integendeel het geestelijke rijpingsproces, dat de jeugdige geestdrift niet heeft aangetast, zorgde alleen voor de noodzakelijke innerlijke verdieping, terwijl een gestadige studie een technische vaardigheid continueert, die wer kelijk respectabel is te noemen. Het recital, dat Johan Verster gister avond gaf voor de Rotterdamse Studenten Muziekvereniging, tuigde in ieder stuk van al deze voortreffelijke eigenschappen. al heeft de tweede programmahelft ontegenzeggelijk het meest geboeid. In Chopins Scherzo in b kl. t. en enkele losse stukken van Dirk Schafer was Verster kennelijk in zijn element. Schafer is de leer meester van Johan Verster geweest en de bewondering voor de mens, de pianist en de componist, die Schafer was spraken uit alle ver tolkingen van diens zeer ten on rechte verwaarloosde composities. Een ernstige Prelude van Scria- bine en een virtuoze Concertétude van Medtner vervolgden (en be sloten) het programma. Voor de pauze had Johan Verster enkele werken uit de 17de-18de eeuw ten gehore gebracht, die wij ons iets genuanceerder en met wat minder pedaalgebruik hadden kun nen voorstellen, doch die niettemin ook een zeer geconcentreerde in druk maakten. Tijdens de pauze arriveerden in sociëteit Asker nog een 24-tal Franse studenten, die hulp hebben verleend in onze geteisterde ge bieden. thans nog wat reizen door Nederland en juist op tijd in Rot terdam kwamen om een gedeelte van dit pianorecital bij te kunnen wonen Hollanders en Fransen heb ben het Johan Verster niet aan bij val laten ontbreken. E S. De herdenking van het feit, dat de schilder Vincent van Gogh hon derd jaar geleden op 30 Maart 1853 te Zun^ert (N-B.) geboren werdzal een nationale manifestatie worden van grote omvang. £y wordt georganiseerd door een comité, bestaande uit: mr. H. J. Reinink, secretaris-generaal en dr N. R. A. Vroom, hoofd van de afdeling kun sten van het ministerie van O. K. en W., ir V. W. van Gogh, een neef van de schilderen dedirecteuren van het Haagse Gemeente museum, het rijksmuseum KröllerMuller op de Hoge Veluzve en het Stedelijke Museum te Amsterdam. „De kansen van de vrouw als mens" Voor de leden van de Debatting- clu'o ..Rotterdam'' sprak de bekende Nederlandse schrijfster Anna Bla- man gisteravond over „De kansen van de vrouw als mens". Na een algemene inleiding, waarin zij als haar mening te kennen gaf dat van de vroegste tijden tot heden de maatschappij een mannenmaatschap pij is geweest, en dat het feminisme van de vrouw in feite geestelijk nog lang ni^t voltooid is, belichtte zij de opvattingen van Simone de Beauvoir, zoals die ze heeft neer gelegd in haar boek ,.Le deuxième Sexe". Simone de Beauvoir bestrijdt de opvatting, dat de vrouw minder geestelijke vermogens zou hebben dan de man. Zij vergelijkt man en vrouw biologisch zowel als geeste lijk, en noemt alle perioden en vor men van het vrouwenbestaan. Anna Blaman ging uitvoerig in op twee dingen: het huwelijk en het moe derschap. Over beide onderwerpen poneerde zij stellingen, die de de baters volop stof gaf voor een le vendige discussie. De voorzitter van de debating club, de heer H. Russchler, was het die de avond met enkele woorden opende. Dr H. B. G. Breijer gehuldigd In de cantine van het kantoor gebouw van de Koninklijke Rot terdamse Lloyd aan de Lloyd- kade is dezer dagen dr H. B. G. Breijer. hoofd van de Geneeskun dige Dienst, gehuldigd ter gelegen heid van zijn 25-jarig jubileum in dienst van deze maatschappij. Dr Breijer die op het gebied van het moeilijke vraagstuk der drinkwatervoorziening aan boord van schepen een erkende autori teit is heeft bovendien als voor zitter of bestuurslid zitting in vele commissies op het terrein van de medisch-sociale arbeid in ons land en deed ook talrijke publicaties. In de loop der jaren is de be- drijfsmedische dienst van de Lloyd onder zijn leiding uitgegroeid tot een model-inrichting. Verschillen de sprekers hebben gistermiddag de verdiensten van de jubilaris in het licht gesteld. Hierna volgde een druk bezochte receptie, ge durende welke tientallen artsen en specialisten blijk van hun be langstelling gaven. Aanwezig was ook dr Muntendam, staatssecreta ris voor de Volksgezondheid. Duitse Bondsraad keurt schadeloosstelling aan Israel goed BONN. De West-Duitse Bonds- raad heeft de tussen West-Duits- land en Israel gesloten schadeloos stellingsovereenkomst goedgekeurd. Volgens deze overeenkomst zal West-Duitsland Israel in de loop van 14 jaar goederen leveren ter waarde van 2% milliard gulden. De overeenkomst moet nog worden geratificeerd. Deze drie musea zullen in de bovengenoemde volgorde de grote Van Gogh-tentoonstelling binnen hun muren hebben, elk ongeveer anderhalve maand. Den Haag be gint op 30 Maart. Op Maandagmorgen 30 Maait om half twaalf, zal de commissa ris der Koningin in Noord-Brabant te Zundert een gevelsteen ont hullen in het huis. dat staat op de plaats waar de familie Van Gogh vroeger gewoond heeft, 's Avonds zal in het Haags Gemeentemuseum de herdenkingsbijeenkomst worden gehouden, die een sober karakter zal dragen, en waarop prof. A. M. Hammacher de herdenkingsrede zal uitspreken. Daarna zal de ten toonstelling worden geopend. Op Vrijdag 27 en Zaterdag 28 Maart zal in het Haags Gemeen temuseum een symposium worden gehouden, waarop zeven Van Gogh-kenners uit Europa en ver moedelijk een Amerikaan inleidin gen zullen houden over een be paald aspect van zijn werk of over zijn invloed op de moderne kunst. Het werk van de. nu juist 200 jaren geleden geboren. Japanse te kenaar Utama zal er o.a. te zien zijn. Werk. dat Van Gogh in hoge mate bewonderde en dat hem in spireerde. In het Rijksmuseum Kröller- Müller en het Stedelijk Museum komt een expositie van werken van acht grote tijdgenoten van Van Gogh. Bovendien zal in het Stedelijk Museum tijdens de grote herdenkingstentoonstelling in Den Haag en op de Hoge Veluwe, een aparte expositie worden ingericht (die 31 Maart wordt geopend) van werk uit de collectie van Theo van Gogh. een broer van Vincent, welke een overzicht geeft van hec Parijse milieu van 18801890. Polygoon-Profilti heeft, in sa menwerking met het ministerie van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen en de Regeringsvoor lichtingsdienst. een kleurenfilm van twintig minuten over Van Gogh gemaakt, die tegen 30 Maart gereed zal zijn. Jan Mul heeft de muziek gecomponeerd, die onder leiding van Piet Heuwekemeijer door het Amsterdams Kamermu- ziekgezelschap is uitgevoerd. Het scenario voor de film is van dr Hulsker, hoofd van de afdeling BOlllfBlilllllMHIllDIftmiimiIliiiliil'IlilllSMQniIHIItfiQmiHKSEBiQil&QI FA E Paauwesteeg had niet alleen stoere agenten, zij had ook een stel inspecteurs die er mochten we zen. Al was hun geklede jas lijn recht weggelopen uit de kleerkast van Napoleon de Derde, al droe- gen zij chevrons waarmede men ter koop vaardij zp hoog klom, dat men eens boven op de pijp terecht kwam, en al hadden zij zouavenpetten op: het waren heren, waar niet mee viel te spotten! Ons vijftal, elegant gerangschikt op en rondom een klassiek tuinmeubel op het atelier van Willem Ganter, Hofleverancier aan de Jonker Fransstraat 120 (ghy zijt surs van ene fotografie artistique nee plus ultra) heeft volle 3 minuten roerloos geposeerd om dit kabinet-stuk een succes te laten worden, want zij wilden hun chef G. L. Theijssen, die 20 jaar lang van de Paauwe steeg uit het moeilijkste brok binnenstad van de Westkust van Europa in bedwang had gehouden, een waardig aandenken meegeven. Dat zat zó: president Paul Kruger zat in Zuid-Afrika in grote moeilijkheden en hij beschikte niet over een goed-georgani- seerd politieapparaat. Een Rotterdammer moest nu voor hem zo'n apparatuur in een vloek en een zucht voor elkaar zien te boksen en wie zou dat beter kunnen dan een man, die in Rotterdam z'n Paauwe- steegsporen verdiend had? De heer G. L. Theijssen vertrok nog vóór de eeuwwisse ling naar Zuid-Afrika met de eervolle op- Kunst van de gemeente Den Haag. Voor de tekst heeft men geput uit de brieven van Vincent. In deze film, die is ingeschreven voor het Filmfestival te Cannes, komen geen personen voor. Het is de be doeling, dat zij ook in het buiten land in roulatie zal worden ge bracht. In de heruitgave van de Verza melde Brieven van Van Gogh (Wereld-Bibliotheek Amsterdam) waarvan het eerste deel reeds uit is en de twee volgende bin nenkort verschijnen zullen nog niet eerder gepubliceerde brieven zijn opgenomen In Axel werd "n huis voor f 250 verkocht MIDDELBURG. Axel schijnt laagterecords te gaan breken voor prijzen, die woningen daar de laa'- ste tijd opbrengen. Onlangs is een huis verkocht voor het luttele be drag f 400. thans is dit cijfer weer met stukken geslagen Een notaris verkocht Vrijdag een wo ning op Kijkuit voor f 250, Hef werd eigendom van een bakker uit die plaats. De woning met .aanbe- horen en erf" was groot. 3.88 are Een vreemdeling doolt door onze straten en over de restanten van het Puin. Hij raadpleegt van tijd tot tijd zijn gidsje, zoekt naar de naambordjes, bekijkt ze aandachtig en spelt ze van letter tot letter: het is een vorm van lezen, van zich vergewissen. Bij het verdergaan ziet hij nog eens argwanend om van de inhoud en de betekenis van her. door hem gespelde begrijpt hij geen jota, maar bij zichzelf denkt hij dat het toch maar een goed ding is dat hij lezen kan, dat hij onderkennen kan wat klopt en dat hij onderscheid kan maken tussen wat wel en wat niet klopt. Wat is belang rijker: het pro duct of de pro ducent, alias: hoek of schrijver? Een fluitende fietsjongen zwaait dezelfde straat in: voor hem is het een nieuwe verbin dingsweg naar zijn besteladres. Even veegt zijn blik langs het straatnaambordje zonder enig de tail dieper in zich op te nemen. Met een mini mum aan oriën tering en her kenning kan hij zonder enig op onthoud z'n weg vervolgen, maar hij is dan ook een fietsjongen van formaat: „goed kunnende lezen en schrijven" heeft er in de an nonce in de rubriek ..Gevraagd" ge staan op grond waarvan hij het waagde te solliciteren naar de be trekking van volleerde fietsjongen. Lezen het is telkens wat an ders. De ene maal is het een dof soort spellen dat o zo langzaam tot het bewustzijn doordringt, een an der maal is het een extatisch-iets, een rood en bevend wegvliegen naar de oorden der verbeelding, waar on gekende ontroeringen wachten. Voor da tlaatste lezen hebben, de eeuwen door, de fijnst-afgestelde instrumen ten der verbeeldingskunst, geleden, gestreden, gewerkt en zich afgemat. Op gevaar af van iets grofs te zeggen zouden wij bijna willen op merken, dat het er niet toe doet of een auteur, „geleden, gestreden en zich doodgewerkt heeft", als de le zer maar een onverwacht of een verwacht geluk beleeft aan een boek; het doet er niet eens iets toe of de auteur bestaan heeft, of hij een kinderprentenboek maakt dan wel een Nobelprijs-roman. Van het prentenboek klimt de mens naar het jeugdboek, van het jeugdboek naar het boek dat „te groot" voor hem is. en daaruit komt hij op de hoogvlakte waar alles toegankelijk voor hem wordt, op die hoogvlakte zal blijken welk ka rakter zich in hem gevormd heeft. De een dwaalt, al lezende, maar wat rond. snoept hier. knabbelt daar. laat het goede liggen en stelt zich tevree met wat de mode en het gemak hem opdringen. De ander stelt zich een doel en gaat er recht op af: dat is de mens die meer studeert dan leest. Een derde vormt zich een oordeel, en hij scherpt en wet dat oordeel: hij komt op hetzelfde plan te staan als de schrijvers, wijst de een te rug. besluit de ander in z'n hart, kiest. Een vierde levert zich als willoos slachtoffer en volgeling uit van auteurs en van richtingen, dweept en lijdt zelfs om der wille van door anderen aangefloten producten een martelaarsgang het schavot op. Een vijfde wil alleen maar op de hoogte zijn en blijven; zulken beschouwen lezen als een alge mene ontwikkelingsuoodzaak waar van glans en benijdbaarheid afstra len zij geven een toon aan in de „salons", maar het is de koningstoon van de bedachtzame verbruiker, die „koning" wil zijn. Een zesde het heeft geen nut alle soorten van lezers op te noe men en te analyseren; en wij die slechts een algemene beschouwing wensen te wijden aan het vreemde verschijnsel dat men „lezen" is gaan noemen, wij verbazen er ons over. dat men als kind begint met spellen om als groot mens te kunnen lezen. Zit de grote mens echter bladzijde na bladzijde te verslinden van een werk, dat hem buitengemeen boeit, dan heet het: „Hij zit het te spel len!" Een heel veel voorkomend ver schijnsel is, dat echte lezers met hun boeken praten als waren dit levende wezens-met-begrip, een soort intel ligente honden dus. „Zo ouê jon gens," mompelen zulke mensen, als zij tastend langs hun plankten) met boeken gaan. „zijn jullie daar weer? Kijk me niet zo aan: de baas heeft vanavond geen tijdhij moet op verjaarsvisite, bah! Wacht maar!, misschien schiet er vannacht nog een kwartiertje op over, vóór we koesje- demire gaan Dat gepraat met boeken, met die trouwe wachters die ogen in de rug hebben en wier blikken je overal volgen waar je ook gaat of staat in je kamer. dat gepraat is niet zo ma] als het lijkt want die boeken hebben iets verbazend-belangrijks met je gedaan, of zij zijn van plan het nog te doen. Dat ene, in dat rode bandje, is van plan een echtbre ker en misdadiger van je te maken, en je zult een afschuwelijke vecht partij met je betere Ik moeten leve ren vóórdat je dat appèl aan je ne gatieve neigingen zult hebben over wonnen. Die vechtpartij met je zelf zal je nooit het boek doen vergeten dat die verschrikkelijke tweestrijd in je opriep, en je vrouw zal het misschien nimmer vermoeden. En dat lelijke boekje heeft een Beethoven's zesde symphonic (Pastorale), is veeleer een ode aan de natuur, dan wel een werk waar aan een uitbeelding van de natuur, dus een programma ten grondslag ligt. Zelfs daar. waar de stemmen Inspecteurs van politie poseren voor de lens van hofleverancier Ganter zijn atelier. Drie minuten roerloos stilstaan voor een „snapshot'' dracht om bergen te verzetten en zijn in specteurs gaven hem deze foto mee. Rechts, daar staat de heer Van de Kas- teele, velen uwer nog welbekend. Zijn ?oons gingen bij meneer Landsman op dc Franse school (Jonker Fransstraat) net als wij. en wij hebben menig avontuur met hen be leefd. tot in onze dienst tijd toeDe zwijgza me heer Van de Kas- teele had 'n koele door dringende blik, hij was niet te beliege; „Waarheid vereenvoudigt het werk: placht hij te zeggen, „voor de dag er d' mee!" Van deze zienswijze waren zijn nv dewerkers (van rechts naar links) de h ren Van Goelst, Verhey, Van Beek Brinkman doordrongen: zij allen kreg' „de inspecteursblik", zo'n blik van „n? me geen oren aan. want dat lukt je nii adderengebroed!" Dat woord „oren" doet ons iets te bi: len schieten, waarvan *'ij helemaal nif weten of het waar is, maar wij hebbe' het uit een bron die ons zo lief is. dat wi.i met alle verschoningsreehten-van-de-jour- nalist-op-Zaterdagavond bidden en sme- J ken om alsjeblieft gegijzeld te mogen wor den. op de Noordsingel, alwaar enkele ons persoonlijk goedgezinde officieren van justitie een spelletje qui perd. gagne met ons mogen komen spelen op kosten van het Land van Kokanje, omdat wij zullen zwij gen. Wij hadden een neef. Hij was te stom om voor de duvel te dansen Hij kwam bij de po litie. „Jij maakt nooit carrière," zei de heer Van de Kasteele tot hem. „zoek-jij maar een onnozel burgerbaantje, ingerukt!" Neef wendde zich wanhopig tot de jon ge Verhey en vroeg: „Wat moet-je dan doen, om bij de politie wel carrière te maken?" „Iedere week met een oor thuis komen," antwoordde Verhey, „hoe meer oren op je conduitelijst, des te gauwer ben-je er." Twee tellen later rukte neef in de loop pas aan het hoofd van een echte Paauwe- steegpatrouille uit om een rel in de Zand straat te dempen, waar dronken Noren en nog dronkener negers over de keien lagen te rollebollen met 'n heleboel gillend vrou- eigenlijk is. der vogels worden gesuggereerd vloeien deze nog uit de muziek zelf voort. Het zijn bovendien vrijwel de enige maten in deze partituur die men uitgesproken programmatisch zou kunnen noemen, want realis tisch beschouwd is deze Zesde in haar muzikale tendenzen ideëel van uitdrukking. Willem van Otterloo, die ditmaal het Rotterdamsch Philharmonisch Orkest op het Vrijdagavondconcert in de Schouwburg leidde, bracht dit in zijn interpretatie duidelijk naar voren. Wel tekende hij de compo sitorische en dynamische contrasten scherp af. en verwaarloosde hierbij ook het detail niet, maar hij liet deze muziek zonden- mooidoenerij voor zich zelf spreken. Mede door het warm en geacheveerd klinkend orkestspel. werd het een Beetho ven-vertolking, die een voornaam en hoog peil bereikte. Ook in de ouverture „Coriolan", die het pro gramma opende, werden de Beet- hoveniaanse accenten boeiend ge troffen. Na de pauze was Geza Anda so list in het tweede pianoconcert van Brahms. Aan pianistieke meester schap dus geen gebrek, want Anda's spel is zeer groot van allure. Maar door de grote geladenheid en vaart, waarmede hij dit werk speelde, be reikte hij enerzijds wel een span ning. doch de meer contemplatieve gedeelten werden hierdoor tevens sterk naar de achtergrond gedron gen. En doordat Van Otterloo deze kennelijk in de begeleiding tot uit drukking wilde brengen verkreeg het geheel zo nu en dan iets twee slachtigs. Waar dit niet het geval was, kwam er een eenheid tot stand die de inhoud van het werk alle recht deed wedervaren en zodoende de weergave tevens het nodige mu zikale relief verleende. De volle zaal heeft solist, diri gent en orkest enthousiaste bijval geschonken. H. VAN BORN wenbaai en vrouwenhaar tussen zich in. De rel werd gedempt, niet door zachtmoedige overreding van het J humanistisch thuisfront of van de heiligen van de derde weg, neen: de lat werd er overgelegd. Toen neef zich weer meldde met de me dedeling: „Alles weer rustig; 3 krijgsge vangenen van gekleurden kunne, 2 dames zonder jak en met restanten loshangende rosse krullen: verder:- aan oorlogsbuit twee boksbeugels en twee oren!" „Oren?" „Ja, meneer. Tijdens het krachtdadig handgemeen op de verzetplegers ver overd!" en met een trillend succesgebaar legde neef één groot zwart en één kléin blank dames-oortje neer voor de heer Van de Kasteele, na ze omzichtig uit z'n achterzak te hebben getoverd, waar hij ze bewaard had (in een Drentse zakdoek) op de triomfantelijke terugmars van de rosse buurt naar het gezagspaleis. Met omfloerste blik keek de heer Van -ie Kasteele neef aan: „Waarvoor dee-je dat?" „Voor m'n carrière, meneer!" Die carrière nam op datzelfde ogenblik ?n beslissende wending: wij mogen u al- >en niet verklappen, welke wending, want ian komen wij op onze babbelzieke oud" dag nog in conflict met dat vcrschonin"s- recht, waarvan niemand weet wat het op zendeling van je willen maken, een waarachtig krijger Gods. een ver- konder van het Heil. een genezer van armen en zieken, een medevoorbe reider van het Koninkrijk Gods op aarde, maar op de dag zelf, dat de grote beslissing zou vallen, ja: in tiet uur van je inscheping, brak de ketting van je fiets: en toen ie. lo- oende, een automatische telefoon had bereikt, had je nog één zilveren dubbeltie in je zak en op zilveren dubbeltjes werkte die automaat nietDat lelijke boekje: je kijkt het haast niet meer in, maar het is je o zo lief geworden. Je hebt liefgehad. Voor ons part; meer dan eens. Maar dat ie altijd een stumper. een hark bent geble ven op het gebied van de sombere Kennis van het Vrouwenhart (en zijt gij een vrouw, vul dan maar in' ..sombere Kennis van het Gemis bij Mannen van een Hart") dat hebben die drie dikke delen vrouwenleven je geopenbaard. Een vrouw heeft ze geschreven met haar hartebloed. Zij was zelve de begaafde, vereerde echtgenoot van "n goed kunstschilder en trouw man. Zij kregen drie zo nen. In weerwi] van het betrekke lijke. hoogst-acceptabele geluk dat haar deel was geworden, heeft deze schrijfster man en zonen verlaten, om ergens in een eenzame primitie ve berghut dit boekwerk in drie de len over een waarachtig, diep vrou wen leven te scheDDen. De ene roe ping had haar andere roening volko men overwonnen. Hoewel het haar verscheurde liet zij haar nabiie olichten varen voor de in de verte lokkende plichten. offerde zij al les voor haar kunst. Die drie delen: zij zijn je meer waard dan hun gewicht aan goud, want zij hebben je niet alleen aan iezelf geopenbaard, maar zij hebben je bovendien het innerlijke van de schrijfster onthuldDe schrijf ster is je geworden als een wonder- moeder. een muze-zuster: je zou haar willen vereren. Kom je in kringen, waar de schrijfster die man-en-kinderen ver liet wordt veroordeeld in lage ter men. dan vlieg je overeind en je neemt haar verdediging op je en je praat je in vuur en vlam. Het is natuurlijk zeer de vraag, of het gewenst is via 't Product door te dringen tot de Producent (e): de nei ging schijnt echter zo algemeen te zijn. dat zij het aanschijn heeft ge geven aan levensbeschrijvingen, waarbij niets onverhuld bleef. Juist dat niets-verheimelijkende, dat ge nadeloos overleveren van goed-en- kwaad. lelijks en moois van een kunstenaar (ares) aan het oordeel van Jan en Alleman, is een der huive ringwekkende aantrekkelijkheden van het lezen. Omdat het per slot een afspiegeling geeft van ieders ei een goed-en-kwaad. ieders eigen lelijks en moois. Lezende over eigen zielsprojectie op die van een kunste naar, kan men komen tot zelfherken ning tot zelf-herwinning tot gewin voor de Ziel. Met andere woorden: zichzelf ver liezend in het boek komt men tot het wonder van de zelfherwinning via de magie van het lezen. Dit erkennend mag men gerust concluderen, dat lezen de Mens helpt wegwijs te worden in zijn geheimste verlangens en behoeften. Of: wie niet leest, blijft arm en verward: wie wel leest verrijkt zijn geest en verdiept zijn ziel, al zal zo iemand ook wel eens van zichzelf een afschuw krijgen, of schrikken. Dus: lees! Veiling protesteert tegen verkoop van groenten uit nood gebieden Dc Coöperatieve tuinbouwveiling Barendrecht en Omstreken heeft de zer dagen in haar jaarvergadering een motie aangenomen, waarin zij het besluit van de regering, dat groenten, afkomstig uit geïnundeer de gebieden geveild en in consump tie mogen worden gebracht, ernstig afkeurt en wel om drie redenen: le uit het oogpunt van de volksgezond heid. 2e omdat zij de groenten totaal ongeschikt acht voor menselijke consumptie, 3e omdat deze producten de handel, en speciaal de export, to taal bederven. Niet dan onder pro test zal men de door de regering ge geven richtlijnen opvolgen. Leeggemaakt zijn de pol ders. al staan zij nog vol water. Zout water. Als in den beginne toen de aarde woest en ledig was en duisternis lag op de vloed. De huizen, afgebrok keld, staan leeg. Een luik slaat, een gordijn, gerafeld, wappert uit een hol raam. Leeg. En ook in onze stad zijn zij gekomen. Opgevangen door verwanten. De geëvacueerden. De leegge- maakten. Want meer dan „ont ruimden" zijn zij „leeggemaak- ten" Laat ons respect voor hen niet minder worden. Al moeten ve len zich hier voor langere tijd vestigen. Al zal het extra eisen stellen in overvolle woningen. En de levensgewoonten van wie wonen in de wijde polders zijn zo anders dan die uan ons, van de stad. Een oude man zit in een leun stoel voor zich uit te staren. Hij komt bijna niet meer buiten. Een bovenhuis zoveel deuren, zoveel trappen en dan straten, straten. De stad is te vol, maar h 0 is leeg. O ja. hij is overvol van verdriet, maar zijn hart is leeg. O. God. G\j ziet de moeite en het verdriet, om het in uw hand te leogen Wie tot U komt, laat Gii ni-t ledrn heengaan. F. O.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1