Koningin ontvangt
vijftig kinderen
Regering stelt regeling van
dijkschade voor
Poppenkast in Paleis Soestdijk
A
Gaten hij Sint Annaland zijn
na drie dagen eindelijk dicht
Ons dagelijks weerbericht
Begin voor internationale
verbroedering der mensen
Boudewijn
wil naar huis
Rampenfonds
twee millioen
Examen in
en
V.j
Licht van Dokkum
IESE
Uitgeefster:
Stichting „Je Maintiendrai-Friesland".
Directeur: L. R. Stallinga.
Hoofdredactie: F. Schurer.
KOERIER
Onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953 Je JAARGANG Nr 44
Bureau: Heerenveen, Heideburen 11
Telefoon: Adm. 2696 - Redactie 2231 (K 5130)
Bijk. Gorredijk, Hoofdstraat 290. telet 319 (K 5133)
Abonnementsprijs t 5,45 per kwartaal. 1 1.85 per
maand of 42 cent per week. Giro 272334.
1JFTIG geëvacueerde kinde
ren van Goeree-Overflakkee
o. Schouwen-Duiveland zijn
Vrijdagmiddag de gasten ge
weest van Koningin Juliana en
ei:; prinsessen op het Paleis Soest-
d.jk. Daar hebben zij een pop
penkast voorstelling bijgewoond.
I Om kwart voor vijf kwam er een
g'ote bus met kinderen aanrijden. Zij
n'in tijdelijk ondergebracht in Baarn
jov cii Soest en waren uit die beide plaat
sen opgehaald.
Daar stond prinses Margriet bij de
deur om haar gasten op te vangen. Ze
vond het prachtig, al die kinderen. De
t Idcinste nam ze bij de hand en zij
bracht het meisje naar de voorste
ivmk. Het zaaltje was versierd met
papieren slingers.
Op de voorste banken zaten de jong
ste kinderen, met tussen zich in het
jongste prinsesje, dat prompt de beste
maatjes was met haar buurmeisje.
Achteraan zat Hans van der
Rerg uit Ooltgensplaat. Hy was
een van de grootsten, al helemaal
zeven jaar oud en hy voelde zich
een reuzekerel. „Mijn vader werkt
aan de dijk", zei hy. „Hy heeft
hem al byna helemaal dicht".
En toen dc Koningin by hem
kwam met een glas limonade en
een koekje voegde hy er heel des
kundig aan toe: „En de bezine-
pomp staat ook onder water".
De poppenkastvoorstelling van me
vrouw Testas uit Blaricum had uiter
aard de grootste belangstelling. Het
verhaal ging over de kat van de pop
penkast, die de taart had gestolen van
de bakker. En even later had die bak
ker zomaar een nieuwe taart
Mutsen en fluitjes
In de pauze begon de pret pas goed:
alle kinderen kregen papieren mutsen
en fluitjes en het zaaltje leek net een
kleine kermis.
De Koningin ging rond met haar
dochters om limonade en koekjes uit
te delen en enkele persfotografen kre
gen de kans wat plaatjes te maken.
..Wonen jullie nou allemaal in dat
paleis?" vroeg de grote Hans van der
Berg argwanend.
Ze zullen er later nog lang over pra
ten. Als de vader van Hans van der
Berg de dijk allang dicht heeft en de
benzinepomp allang weer boven water
is. Een groots gebaar van de Ko
ningin! (ANP).
rjE REGERING stelt voor, dat liet Rijk de kosten voor het herstel
van de üi het Zuiden bij de watersnood verwoeste waterkerin
gen in hun oorspronkelijke toestand en met hun oorspronkelijk wa-
terkerend vermogen geheel voor zijn rekening neemt.
Dit voorstel is neergelegd, in
de wet Noodvoorzieningen Dijk
herstel, die de minister van Ver
keer en Waterstaat Vrijdag heeft
ingediend bij de Tweede Kamer.
In de Memorie van Toelichting op
dit wetsontwerp zegt de minister, dat
de dijkbeheerders zelf, de waterschap
pen. zomin technisch als financieel in
staat zijn de ontzaglijke schade voor
hun rekening te nemen.
Technische hulp van het rijk is dan
ook geboden, omdat men niet aan het
toeval mag overlaten wat er zal ge
beuren. De rijksdiensten hebben in de
laatste tientallen jaren bij de grote
droogmakingen zoveel kostbare erva
ring opgedaan, dat het onverantwoord
zou zijn daarvan nu geen gebruik te
maken.
Daarby zal men echter zoveel moge
lijk de direct betrokken beheerders en
de provinciale waterstaatsdeskundigen
inschakelen.
Zelf verbeteren
Financieel zal het Rijk de kosten
moeten dragen voor herstel. Wanneer
men van de gelegenheid gebruik wil
maken om verbeteringen aan waterke
ringen aan te brengen, dan zullen de
waterschappen dat moeten betalen.
Het toezicht op de werkzaamheden
wil het wetsontwerp opdragen aan de
minister van Verkeer en Waterstaat.
Die zal ook beslissen wanneer en in
hoeverre mag worden afgeweken van
bestaande privaatrechtelijke en pu
bliekrechtelijke regelingen, indien dat
noodzakelijk zou zijn om administra
tieve rompslomp te voorkomen.
Men wil zo snel mogelijk en zo
efficient mogelijk met het herstel
van de schade aan de gang.
Cadavers
De berging van cadavers in de ge
teisterde gebieden wordt met de dag
klemmender, nu het weer zachter
wordt. Tot dusver zijn tussen de vijf
tienduizend en twintigduizend cadavers
geborgen. Schouwen-Duiveland biedt
grote moeilijkheden. Daar moeten
nog ongeveer tienduizend cadavers on
der water zitten.
Ook de berging van belangrijke land
bouwwerktuigen vlot behoorlijk. On
geveer zestig procent van de land
bouwmachines is boven water. Ook
hier is de toestand op Schouwen-Dui
veland het moeilijkste, omdat de ver
bindingen te land vrijwel geheel ver
broken zijn.
De toestand van de gevonden land
bouwwerktuigen is vrij redelijk. D<
meeste kunnen na reparatie weer ge
bruikt worden. Speciale afdelingen van
de genietroepen bieden hierbij hun
hulp.
De Commissie voor de Watersnood,
die uit leden van de Tweede Kamer is
samengesteld, is met haar werk be
gonnen.
Zij heeft in haar eerste vergadering
besloten contact te zoeken met ver
schillende ministers om over de ver
schillende vormen van directe hulp bij
het landbouwherstel te spreken.
Het grote gat in de dyk bij Sint An
naland, dat, zoals wy reeds berichtten
zoveel hoofdbrekens heeft veroorzaakt,
is Vrijdagavond gedicht, na drie dagen
en nachten van onafgebroken werk. Er
is een dam gemaakt van ruim 250.000
zandzakken.
FIFA schenkt f 1000.
voor Rampenfonds
Bij de KNVB is bericht ontvangen,
dat de internationale voetbalfedera
tie (FIFA) een bedrag van duizend
gulden heeft geschonken aan het
Rampenfonds.
(Van onze weerkundige medewerker).
Barometerstand hedenochtend 8 uur
1018 mm 764 mm). Tendenz dalend.
Temperatuur max. 6.8 gr. C. (7 gr.
C.); min. 4.9 gr. C. (2.7 gr. C.). Geen
neerslag.
Zondag zon op 7.42, onder 18.06, maan
op 11.20, onder 4.32.
Maandag zon op 7.40. onder 18.08,
maan op 12.21, onder 5.22.
Ook Zondag zacht weer
NU EN DAN HARDE WIND
Een belangrijk hogedrukgebied strekt
zich uit van de Azoren tot Centraal-
Europa, waarin zich boven Zwitser
land een afzonderlijke kern van 1030
mb vormde. Daar ons land onder in
vloed bleef van dit maximum de
barometer is sinds gistermorgen maar
weinig gedaald bleef de aangekon
digde regen achterwege. Wel wakker
de de wind aan, doordat de vrij actie
ve ten Noorden van Scnotland passe
rende depressie de luchtdrukvcrschil-
len vergrootte. In tegenstelling tot ge
woonlijk komen momenteel de grootste
ER is een initiatief genomen om dc door de Koningin in haar
rede van 8 Februari geuite gedachten tot nadere verwe
zenlijking te brengen.
De Koningin gewaagde naar anlciding van de uit de gehele
vrije wereld ondervonden hulpverlening, van het leggen van
een beginpunt voor een verbr .Vring der mensheid, die tot
ver over de grenzen van hel r-^*aJawi zijn weerklank vond.
Wj»ar v^tuurram;». getroffen heeft, tot
eeri overweldigende dcmonstra^Kn Europese verbroedering
uitgroeide en tot ver daarbuitciwspontane reacties van inter
nationale naastenliefde opriep, is zo werd ons medegedeeld
in brede kring hier te lande en ook in 't buitenland de hoop
gerezen dat deze verbondenheid-in-diepe-nood bewaard moge
blijven om in dienst te worden gesteld van de opbouw van
een betere en vrije samenleving.
Het ligt in dc bedoeling op korte termijn tot nadere publi
caties omtrent dit initiatief over te gaan.
windsnelheden in plaats van boven
zee boven land voor. Het zeewater met
lage temperatuur werkte het ontstaan
in de hand van een dun koud lucht-
laagje, dat wat moeilijk in beweging
te brengen is. Een soortgelijk verschijn
sel (op 15-2-1949) werd destijds uit
voerig beschreven in onze atm. waar
nemingen.
Dit weekend blijft het zachte, be
wolkte weer met vrij veel wind aan
houden.
HOE HET WORDT
(Vanmiddag tot morgenavond).
Zwaar bewolkt maar aanvankelijk
overwegend droog weer. Later kans
op wat lichte neerslag. Krachtige, tij
delijk harde Zuidwestelijke tot Weste
lijk? wind. Zacht weer.
Nieuwe coin plicaties?
Koning Boudewijn zai Zondag naar
Brussel terugkeren. Zijn Franse dokter
heeft verklaard, dat de Koning in An
tibes de noodzakelijk rust niet kon
vinden, omdat hij zich dc perscommen
taren in dc Franse pers te veel aan
trekt. Koning Leopold en de prinses
De Réthy zuilen Zondag ook naar Bel
gië terugkeren.
Niet ernstig?
In België zijn op dit bericht onmid
dellijk scherpQ reacties gekomen.
Temeer omdat de dokter van de
koning heeft verklaard, dat Boude
wijn niet ernstig ziek is. Dat is in te
genspraak met wat de Belgische pre
mier in het parlement heeft gezegd.
In politieke kringen in Brussel
meende men Vrijdagavond, dat de
terugkeer van de Koning nog meer j
verwikkelingen ten gevolge zal l
hebben clan zijn vertrek.
Een woordvoerder van de socialis
tische partij verklaarde: „Dit is alle
maal wel heel vreemd, na wat' pre
mier Van Houtte over de gezond
heidstoestand van de Koning heeft ge
zegd." (Reuter, Belga).
Jongen vindt 118
gouden tientjes
Een zestienjarige jongen in Ensche
de heeft Vrijdagmorgen bij het gra
ven van een kuil een jampotje gevon
den, waarin 118 gouden tientjes zaten
en vijf gouden vijfjes.
Waarschijnlijk zijn deze goudstuk
ken begraven door een Joodse fami
lie, die naast de meubelwinkel, waar
de jongeman bediende is, heeft ge
woond.
Deense soldaten
gearresteerd
De Deense politie heeft sinds Maan
dag, toen oproer uitbrak in enkele
kazernes in verband met de verlen
ging van de dienstplicht, 23 soldaten
gearresteerd.
De politie heeft verklaard, dat aan
enkelen van hen sabotage verweten
wordt aan drie Thunderjet-straalja-
gers op het vliegveld Karup in Jut
land.
Dat iedereen het weet:
Gironummer 9575
Russen geven één
millioen gulden
Het Nationaal Rampenfonds heeft
Vrydas byna twee millioen gekregen.
In totaal heeft het fonds tot dusver
55 millioen gulden ontvangen.
De stroom van geld en goederen ten
behoeve van de geteisterde gebieden
houdt aan. Ommen bracht bijna een
ton bij elkaar. Gelderland wil een
kwart millioen geven. Bloemendaal
srrfirsnk vrTi fikcnri guiti«*n.
Minister Beyen, die op bezoek was
bij zijn Franse collega Bidault, kreeg
een cheque van ruim tweehonderd
duizend gulden.
Wat nu, Paul de Groot?
Russische organisaties hebben een
millioen geschonken. Dit geld is bij
eengebracht door de staat en door gro
te communistische organisaties en heeft
verschillende bestemmingen. Het door
de Nederlandse communisten zo geha
te Rampenfonds krygt bijvoorbeeld
f 250.000. De heren in Moskou denken
er blijkbaar iets anders over dan de
vrienden in Amsterdam.
Op pagina drie publiceren wij vandaag een reportage van een
onzer verslaggevers over de accordeon-examens, die de lieer
Brouwer uit Bergum heeft uitgedacht en die dezer dagen zijn
afgenomen. De accordeon is hier en daar nog een omstreden
instrument. Maar zelfs de meest snobbistische muziekminnaar
moet toch wel ontroerd zijn door de ernst en de toewijding,
waarmee dit jongetje examen doet. Een echt examen in echte
muziek. Met kruisen en mollen. (Eigen foto)
IVTag men een geleerde, die zo wel-
willend is geweest enkele losse
meningen weer te geven aan een jour
nalist, die ze op zijn beurt naast een le
vensgroot portret van de betrokken ge
leerde in een dagblad zet, op zulk een
interview aanspreken? Eigenlijk niet,
daarvoor is alles te beknopt. Wij zijn
dan ook niet van plan Dr F. Sierksma,
die zich voor „Het Vrije Volk" heeft
laten interviewen door Sjoerd Leiker,
aan te spreken, maar bepalen ons tot
een kort signalement.
Dit vraaggesprek, dat in hoofdzaak
een introductie van de fascinerende
jonge doctor, het „licht van Dokkum"
zoals hij door de heer Leiker cursieve-
lijk wordt genoemd, bij de lezers van
„Het Vrije Volk" bedoelt te zijn, bevat
namelijk enige uitlatingen, die het Friese
volk betreffen. Uiteraard interesseren ze
ons meer dan de vraag, welk groot Ne
derlands blad tenslotte met de eer van
's heren Sierksma's medewerking zal
gaan strijken.
Dr Sierksma is godsdienst-historicus,
letterkundig essayist, en bekend spreker
over Friese litteratuur voor de Regio
nale Omroep. Hij haast zich in dit
vraaggesprek te verklaren dat deze
schijnbare binding met Friesland zijn
hart niet raakt; het is een zaak van de
hersenen. „Sierksma is Nederlands let
terkundige, in staat en bereid om, des
gevraagd, tevens aandacht te schenken
aan de litteratuur van Friesland." Nu
is dat natuurlijk al heel mooi, en wan
neer zo iemand dan bovendien bereid
blijkt zijn oordeel te geven over de
Friese beweging, luistert men onwille
keurig.
Belangrijk is hierbij allereerst, dat
deze schrijver geen bijzondere ge-
voelsbinding zegt te hebben aan het
Friese volk. Hij is een Dokkumer, en de
Dokkumer gemeenschap is geen speci
fiek Friese gemeenschap.
Het probleem van de Friese bèweging
is volgens hem gelegen in de komst van
het. christendom, dat niet alleen een
godsdienst, maar ook een cultuur is.
„Met de aanvaarding van het christen
dom hebben de Friezen dat wat hun
eigen was, opgegeven." Dat christen
dom heeft de wortel van het Friese
volksbestaan aangetast; alleen de taal is
nog over. Maar mag men nog hopen op
een nieuwe bloei, als het wortelgestel
verziekt en vernield is?"
Het heeft dc heer Sierksma verder
kennelijk teleurgesteld, dat de Friese
beweging naast de slag bij Warns ook
niet „de moord op Bonifacius feestelijk
is gaan vieren." Immers met de invoe
ring van het christendom is het grote
proces van de gelijkschakeling begon
nen."
Vergis u niet, lezer. Dit is geen platte
bittertafelhumor; het is veel erger. Het
sluit logisch aan bij wat de heer
Sierksma enkele jaren geleden op een
litteraire bijeenkomst de Friese schrij
vers verweet: „Jullie zitten nog altijd
vast aan dat verdomde christendom."
De conclusie ligt dan ook voor de
hand: „Ik hoor natuurlijk buiten
Friesland thuis. Waar zou een gods
diensthistoricus anders terecht moeten
komen?" Inderdaad, Friesland is meer
een land van boeren, vissers en arbei
ders dan van godsdiensthistorici. Op
het eerste gezicht lijkt het wonderlijk,
dadelijk hierop de klacht te horen, dat
de Friezen niet primitief genoeg zijn.
Dit lijkt vreemder dan het is. Deze ge
leerde, wiens hersenen zoveel beter
functioneren dan zijn hart, kent niet de
warme gemeenschap met het volk, doch
heeft het slechts nodig als voorwerp zij
ner waarnemingen. Dit verklaart zijn
rancune tegen het christendom zowel als
legen de Friese beweging. Als Jezus de
scharen zag, werd hij met innerlijke
ontferming bewogen; als de godsdienst
historicus ze ziet, schrijft hij er een ver
handeling over en neemt een bad.
Volkomen in deze lijn ziet Dr Sierks
ma de Friese beweging slechts als ccn
opeenvolging van gebrekkige cultuur
prestaties; maar het sociale element,
dat er de altijd weerkerende stuwing
van vormt, ontgaat hem. Hoewel men
overigens de sociale verschuivingen in
de maatschappij van de laatste vijftig
jaar en de daarmee gepaard gaande ho
gere waardering der taal van de voor
uitgeschoven volksklassen zelfs met de
hersenen zou kunnen waarnemen.
Men zou hier de vraag kunnen stellen
hoe deze van het anker geslagen geleer
den ooit nog binding met enige volks-
;emeenschap kunnen hebben. Maar dat
is onze zaak niet. Onze zaak is het, de
solidariteit met de volksgemeenschap
waarin wij geboren en getogen zijn,
steeds beter vorm te geven. Op deze
weg is het „licht van Dokkum" een wil
de lantaarn. Wij houden het op Boai>
facius.
