REMBRANDTS GENIE
ziektebeeld
n mm
Ramp veroorzaakte slachting
in de dierenwereld
journaal
I WEES VERSTANDIG, VEERTIGER
....VEES LUI T
H
Grieperig
AKKERTJES
Havank^story
an
door
P. Strijbos
N
Luisterbijdrage:
18 millioen
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG
HONGAARS PROFESSOR SCHREEF ONBE- I REMBRANDTS WERKEN TOT ZOEKPLAAT-
MINNELIJK, WONDERLIJK BOEK, DAT JES VERLAAGT, ZICH AFVRAGENDE-
HET is aan te raden de afbeelding eerst door de oog
haren op een zekere afstand te beschouwen, waarbij
de richting van de pijltjes gevolgd moet worden. De
pijltjes moeten steeds tegen de beschouwer gericht zijn.
„Bijfiguren" Rembrandt's zelfportret
A. Profiel C. Gezicht met verband
B. Lachend gezicht D. Gezicht
IN het zo juist verschenen boek
„Rembrandt ini Rembrandt"
geeft het Holbein-Vérlag te Bazel
het woord aan de 74-jarige be
roemde Hongaarse medicus:
Janos Plesch, wiens medische
ontdekkingen ook bij een groter
publiek bekerfd werden en wiens
auto-biographie in vele talen
verscheen. Vak-wetenschappelijk
gesproken is hij dus een outsider
en de uitgever is er zich dan ook
van bewust, dat prof. Plesch'
Rembrandt-tiheorie onder de vak
lieden tot levondiige uiteenzet
tingen zal leiden.
En ook de schrijver is er op
voorbereid, dat de in dit boek be
schreven ontdekking op tegen
spraak zal stuiten: er zal volgens
hem zeker nog geruime tijd ver
strijken, voor zijn vondsten aca
demische erkenning zullen vin
den. Wij voor ons twijfelen er
aan, -of dit óóit het geval zal zijn,
want de betekenis der ontdek
king van deze niet-vakman is
o.i. lang niet zo groot als hij zelf
meent.
HYPOTHESE
OP grond van zijn medische
kennis en ervaring waagt
Plesch de bewering, dat alles,
wat Rembrandt boven de begrij
pelijke prestatie uit voortbracht,
door een ziekelijke, additionele
hersenprlkkel veroorzaakt werd.
In een paar hoofdstukken, vooral
in het aanhangsel, o.a. over Rem
brandt In het licht van de cul
tuurhistorische betekenis der be
doelde ziekte komt hü op dit the
ma terug.
Hij neemt nl. aan, dat Rem
brandt besmet was en hij
verwacht het protest tegen de
ze hypothese reeds hierom, wijl
het senie van een nationaal idool
sleohts ongaarne in samenhang
gebracht wordt met een ziekte,
die in 't algemeen als immoreel
en afstotend geldt.
Inderdaad: en wat draagt deze
indiscrete onderstelling in Apol-
le's naam bij tot een dieper be
grip van Remforandts kunst?
Hij moge dit en dat en nog zo
iets geweest zijn, maar hij was
vóór alles kunstenaar!
LETTERTONER
MAAR ter zake. Plesch be
schrijft in dit boek zijn on
derzoekingen van Rembrandt, in
wiens werken hij een „tweede"
Rembrandt ziet in tot nu toe ver
borgen „Nebenbildern" of bij
figuren.
Vele schilderijen van Rem
brandt tonen, dat lege vlakken,
bijvoorbeeld hemel en achter
grond, door daar onder liggende
letters bijna uitsluitend die
van zijn naam verlevendigd
worden. Deze „lettertover" is
slechts zelden duidelijk, maar
laat zich niettemin dikwijls de
monstreren.
Deze vondst interesseerde Plesch
persoonlijk heel bijzonder en hij
begon daarop de reproducties van
Rem'brandts schilderijen te on
derzoeken. Bij het nauwkeurige
onderzoek der schilderijen en
bladen stuitte hij op die niet
strikt tot het onderwerp beho
rende bijfiguren, die hem voort
aan niet meer loslieten. Zij zijn
volgens hem bijna zonder uitzon
deringen in de schilderijen, teke
ningen en etsen van Rembrandt
verborgen te vinden.
SPOOKGESTALTEN
IN baarden bevinden zich dik
wijls dieren, zoals bokken,
honden, meestal poedels of ter
riers. Tulbanden, hoeden, helmen,
kunnen gezichten bevatten. In de
haarlokken vindt men vaak cari-
caturen of portretbustes, in de
plooien va.n sjerpen gezichten ver
borgen.
De groeven en plooien van de
km bevatten vaak het portret van
een kind, een vrouw of een baar
dige grijsaard. Bomen stellen of
zelf figuren voor, of er kijken le
lijke gezichten, aardgeesten, mon
sters tussen de takken. Ook in de
landschappen zijn gezichten in de
gebouwen of in de bomen te zien,
etc. etc.
In 't kort: Plesch ziet een beetje
overal deze „doublé images" en
hij mag wel bidden:
Messieurs les démons
Laissez moi done.
Naar zijn mening zijn het juist
deze bijfiguren, die maken dat
Rembrandts werken zo levendig
aandoen en hij vertrouwt, o.i. ge
heel ten onrechte, dat deze ten
leven gewekte schaduwbeelden
dezelfde waardering zullen erva
ren als de vrij gepresenteerde
schilderijen van de meester.
WIL OF DWANG
IJ treedt verder o.a. in be
schouwingen van de veel
tAdvertentie
Rillerig en koortsig? Als U
morgen niet ziek unit zijn,
neem dan voor U gaat sla-
pen een glas hete melk
of thee eneen paar
V ...die helpen direct! J
Gestrande kustvaarder
weer vlotgetrokken
IJMUIDEN. 21 Febr. De Ne-
derlandse kustvaarder „Barracuda
(290 b.r.t.), die gisterochtend bij
Bergen aan Zee op het strand liep
is 's avonds halfelf vlot getrokken
Juist toen de sleepboten haar
Eogingen wilden opgeven, omdat
et water reeds aan het dalen was,
kwam er beweging in het schip.
Het kustvaartuig is naar IJmui-
den gesleept, omdat gevreesd werd
dat onder de waterlijn beschadi
gingen waren.
moeilijker te ontdekken z.g. „lyst-
figuren"; de zin, het doel en de
artistieke betekenis der bijfigu
ren; de betekenis dezer bijfigu
ren voor de ontdekking van ver
valsingen en restaureringen en
hij vraagt zich af of deze bij
figuren producten van wil of
dwang zijn en of het verschijnsel
zich ook bij andere kunstenaars
laat vaststellen (het is hem niet
bekend)
Het suggestieve vermogen der
schilderkunst is groot. Elke be
schouwer tracht aan vormen, bij
voorbeeld op een vlekkerige
muur, van behangsels, tapijten
etc. een onderwerp te geven. Wij
ontkennen dus niet, dat de bij
figuren die Plesch in Rembrandts
werken ziet, ontbreken: zij be
staan inderdaad vaak.
Maar wij zijn er ook vast van
overtuigd, dat Rembrandt deze
onvermijdelijke suggesties juist
wilde voorkomen en daarom aan
de vormen een realistische bete
kenis gaf, die niet is mis te ver
staan.
CONCLUSIE
Plesch' onbeminnelijk en won
derlijk boek is een hand- of oog
leiding hoe men Rembrajidts
schilderijen etc. niet moet zien.
Men moet er niet achter kijken,
zij hebben niets te verbergen.
K. NIEHAUS
"1700R 't eerst sinds twin-
tig jaar heeft HAVANK,
schrijver van talloze thrillers
(kort geleden nog schreef hij
voor onze krant een feuille
ton), deze week in Neder
land zijn verjaardag gevierd.
Hij werd 49, en het orkest van
Hotel Palermo op het Rem-
brandtsplein, waar Havank en
zijn lieve Engelse vrouw Cynthia
logeren, speelde te zijner ere
„Lang zal hij leven" en het Frie
se volkslied.
Nog een week of twee blijft
Havank hier, dan keert hij te
rug naar Zuid-Frankrijk. Zijn
belangrijkste zorg op het ogen
blik: zijn nieuwe boek. dat in
de circuswereld speelt.
Niet minder interessant dan de
verhalen van haar man, is de ge
schiedenis van haar familie, die
mevrouw Havank mij vertelde.
Haar stamboom„In Engeland
is het tegen de vormen daarover
te praten") gaat terug tot Wil
lem de Veroveraar. Toen deze in
1066 Engeland binnenviel ver
leende de familie Compton (la
ter uitgebreid tot d'Oyly Comp
ton) hem belangrijke diensten.
Zij voorzag hem van zoveel pij
len en bogen, dat zü als beloning
grote stukken kreeg.
„Het waren eigenlijk smerige
collaborateurs", zegt mevrouw
Havank. „Zij verdienden er een
adellijke titel mee". De tegen
woordige drager van de titel is
Edward Spencer. Earl of North
ampton.
De familie heeft echter ge
noeg om met recht op te bogen.
Een hunner, Lady Mary Mount-
eagle, hielp het opblazen van het
parlementsgebouw (waaraan Guy
Fawkes' Day herinnert) verijde
len; zij had een gesprek van de
complotteurs afgeluisterd. Een
ander lid van de familie, Edward
Spencer Compton, verdiende en
kreeg een standbeeld in White
hall.
Door de eeuwen heen is de
familie puur Engels gebleven.
Havank is de eerste buitenlan
der. die er in is doorgedrongen.
Een halve eeuw geleden bood
een Amerikaan mevrouw Ha-
vank's moeder 5000 pond ster
ling als hij haar familienaam
mocht aannemen.
„Mijn moeder grijnsde alleen
maar", zegt Cynthia.
Opvallende manoeuvres
DE REIS, die AAD VAN LEEU
WEN voor deze krant door
de Verenigde Staten maakt,
blijft geheel anders verlopen
dan hij zich bij zijn vertrek op
die stormachtige Zaterdag vóór
de Zondag van de ramp heeft
voorgesteld.
Een groot deel van zijn tijd
brengt hij door voor radin-mn-
crofoons en televisie-camera's,
om te vertellen over de waters
nood en op te wekken tot steun.
Op de katoenbeurs in de ka-
toenstad Memphis ontmoette Van
Leeuwen een handelaar, die hem
terstond meesleepte naar de stu
dio's van het radiostation WCM,
dat door twee dagbladen in
Memphis wordt bestuurd.
De begroeting van de produ-
ver: „U bent de'man. die ik heb
ben moet. Kunt u drie minuten
praten?"
Mevrouw Havank, die met haar man diens 49ste verjaardag in Amster
dam vierde, heeft in dit land, dat zij nog weinig bezocht, veel te ont
dekken. In haar hotel werd haar aandacht getrokken door een fraaie oude
kast met antiek Hollands aardewerk. Poedel Nicholas blijft bij alle
vreemde ervaringen hautain. Zelfs de 900 Jaar oude stamboom van zijn
meesteres imponeert hem niet bijzonder: de zijne is eveneens indruk
wekkend. Zie: Onverwachte Havank-story.
Van Leeuwen: „Kan ik mU
even voorbereiden?
Producer: „Nee, daar is geen
t(jd voor".
Onder die omstandigheden drie
minuten spreken is voldoende
om wts dan ook tot transpireren
te brengen. Maar het resultaat
is de transpiratie waard, want
zo'n uitzending maakt de beur
zen onmiddellijk weer open.
Bij zijn volgende televisie-uit
zending zal Aad van Leeuwen
niet zo gaaf op het scherm ver
schijnen. In Texas kreeg hij even
gelegenheid zich over te geven
aan zijn geliefde paardensport.
maakt door zijn grote kracht en
moed in moeilijke situaties (het
geval Derek Bentley, de over
stromingen). Men zegt van hem:
„Zijn er moeilijkheden, roep
Maxwell Fyfe".
Erger dan oorlog
ZES JAAR was dokter Thomas
van het St. Thomas Hospital
in Londen tijdens de tweede we
reldoorlog artillerist op diverse
oorlogstonelen. Maar, teruggeko
men uit de overstroomde gebie
den in Zeeland, vertelde hij mij
g.stermiddag: „Deze ellende is
groter dan die, welke ik ooit
heb gezien".
Met twee andere artsen en ze
ventien studenten heeft dokter
Thomas in Zeeland slachtoffers
geborgen.
„In het begin hadden wy geen
rubberhandschoenen en sommi
gen durfden de stoffelijke resten
met aan te pakken. Maar zo ge
vaarlijk was het niet als je
maar geen wondjes had"
Verdreven romantiek
IN de romantiek van Zuid-
Afrika speelt de doringboom
een even grote rol als de molen
in Nederland. Het lied van Sarie
Marais is er om dit te bewijzen.
De eenzame doringboom. die
zo karakteristiek is voor het
Zuldafrikaanse landschap, zal
echter spoedig niet meer zo een
zaam zijn. Na een reeks proefne
mingen is het departement van
Bosbouw namelijk tot de over
tuiging gekomen, dat de doring
boom waardevol timmerhout kan
opleveren en daarom zullen do-
ringbomen op grote schaal wor
den aangeplant.
Het lot van de „eenzame" do
ringboom is dus bezegeld en
waar zullen de Zuidafrikaanse
Saries hun „jongkerls" dan moe
ten ontmoeten?
Eden's glorie bedreigd yan diverse p]u;mage
Hij galoppeerde heuvel op, heu
vel af en keerde met een fraaie
bocht (als dat hippisch juist is
uitgedrukt) op zijn uitgangspunt
terug. De manoeuvre was niet
geheel geslaagd er stond een
struik, waarvan de doornen hem
langs het gezicht streken, zodat
het bloed daaruit stroomde.
Schot uit duizenden
EEN schot uit duizenden blijkt
de foto, die „Panorama"-fo-
tograaf J. J. BLANSJAAR
maakte bij de evacuatie van
's-Gravendeel. Zij toont me
vrouw Arendje van EsVersen-
daal met haar zoontje Aartje (4).
Nadat de plaat in „Panorama"
VERSCHEIDENE lezers vragen mij, welke gevolgen
de catastrofe in de overstroomde delen van Zeeland,
Zuid-Holland en West-Brabant voor de dierenwereld heeft
gehad. Wat gebeurde er met de vogels en met de kleine
zoogdieren9 Ik moet het antwoord schuldig blijven. Ik
weet het niet.
WIJ weten dat er duizenden
koeien, tal van varkens,
meer dan 1500 paarden en vele
schapen in het water de ver
drinkingsdood vonden. Het is te
voorzien dat de muizen en mol
len over enorme oppervlakten
uitgeroeid werden. De ratten zul
len er misschien iets beter afge
komen zijn.
Ofschoon hazen uitstekend
kunnen zwemmen, zullen
meeste wel omgekomen zijn. We
zels. hermelijnen en bunzings,
die de zwemkunst prima machtig
zijn (alle zoogdieren kunnen van
nature zwemmen, uitgezonderd
de mens), zullen ook wel gede
cimeerd zijn.
Het laat zich denken, dat de
zoetwaterfauna afgeslacht
Geen enkele zoetwatervis i
sistent tegen het milieu van het
zoute water. In de gebieden, wel
ke thans onder het zoute water
staan, zal zich een zoutwaterfau
na installeren. Dat zal speciaal
het geval zijn met de polders, die
nog lange tijd onder water zullen
blijven.
Toen Walcheren na de oor
logsramp weer droog kwam, was
de gehele bodem, alle voorwerpen
en alle plantendelen bedekt met
een laag van een bepaalde soort
zeepokken. Dat zal waarschijn
lijk ook weer plaats vinden in de
polders, die pas over enige tijd
droog zullen vallen.
Hoe het de vogels vergaan ls,
kunnen wij niet zeggen. De klei
nere soorten van zangvogels, die
in deze tijd van het jaar niet tal
rijk zijn, zullen mogelyk voor
een groot deel nog een wijkplaats
hebben kunnen vinden in die de
len die nog boven water bleven,
speciaal in de beschutte duinen
van Rozenburg, Voorne, Schou
wen, Noord-Beveland, Walche
ren en de bossen van West-Bra
bant.
Hoe het de patrijzen, zwarte
kraaien, roeken, eksters, houtdui
ven, Vlaamse gaaien, spreeu
wen en merels is vergaan, is
moeilijk na te gaan. De watervo
gels, steltlopers en eenden zul
len er waarschijnlijk vrij goed
afgekomen zijn. Meerkoeten, wa
terhoentjes en vooral de meeu
wen kunnen een stootje velen.
De vogels zullen ook niet ver
rast zijn zoals de mensen, die in
het holst van de nacht overval
len werden door het geweld van
het water. Zij waren onmiddel
lijk in staat té evacueren en een
wijkplaats te zoeken. Ik meen
ook dat niet het water de groot
ste vijand was van de vogels,
maar de orkaan en er zullen on
getwijfeld vele stormslachtoffers
zijn, speciaal op de Noordzee.
De nabij Schotland ontstane
depressie trok zeer langzaam in
Oostelijke richting, in tegenstel
ling met de meeste depressies die
zich meestal veel sneller ver
plaatsen. Het was niet zozeer de
kracht van de storm, als wel de
lange duur. De gehele Noordzee
kwam daardoor in een geweldige
horizontale beweging, die ook
funeste gevolgen had voor de
Oostkust van Engeland, ofschoon
de windrichting van deze kust
óf lag. Hierdoor ontstond een be
roering in de betrekkelijk on
diepe Noordzee, zoals nog nim
mer was voorgekomen.
Voor de vogels, die in deze tyd
van het Jaar de kom van de
Noordzee bevolken zoals zee
koeten. zwarte zee-eenden, aller
lei duikers, alken, papegaaidui
kers, Jan van Genten en mal-
lemokken. werd de Noordzee on
bewoonbaar en vermoedelijk
zullen vele omgekomen zijn. In
de Oranjekom onder Vogelen
zang werd de laatste dagen een
parelduiker gesignaleerd. Deze
zeer krachtige wind stond, over
al liepen daar weer de ontelbare
steltlopers hun voedsel te zoe
ken en gedroegen zich alsof er
niets aan het handje was geweest.
Vogels zijn over het algemeen
hard en goed bestand tegen de
ongunst van het weer, direct in
staat de onheilsgebieden te ont
vluchten en onmiddellijk bereid
tot evacueren, wanneer de om
standigheden daartoe dwingen.
Het is te voorzien, dat in het
vogel die thuis hoort op het zou
te water, althans in deze tijd, is
waarschijnlijk door de storm het
binnenland ingedreven.
De Maandag na de ramp ston
den wij op de dijk van de Een-
drachtspolder op Texel. De
schorren en de slikken hadden
zo te zien geen schade opgelopen.
En ofschoon er die dag nog een
yOGELS zijn over het
algemeen hard en
goed bestand tegen de
ongunst van het weer;
direct in staat de onheils
gebieden te ontvluchten
en onmiddellijk bereid tot
evacueren.
aanstaande voorjaar tal van vo
gels en dieren de onder water
staande gebieden zullen gaan be
volken. Toen in dé oorlogsjaren
grote delen van ons land geïnun
deerd werden, waren dit trek
pleisters voor allerlei vogels en
overal ontstonden grotere er
kleinere kolonies van kapmeeu-
wen. zwarte sterns, aalscholvers
en reizigers. Thans is het een an
der geval, want nu is het zout
water en het aantal vogelsoorten
welke zich daar zullen gaan in
stalleren, zal stellig niet zo groot
zijn. Toch verwacht ik daar ves
tigingen van aalscholvers, mis
schien ook van reigers, van
allerlei eenden, vooral bergeen
den, sterns, kapmeeuwen, do-
daarsjes, meerkoeten en futen.
AALSCHOLVERS
vestigingsvergunning?
HOEWEL de Tories in vergelij
king met de Labour-partij
een zeer gesloten formatie ver
tonen, is het een publiek geheim
dat ANTHONY EDEN achter dit
front van eensgezindheid het van
een deel van zijn partijgenoten
hard heeft te verduren.
Daar is de overeenkomst over
de Soedan, die vele conservatie
ven maar slecht kunnen verte
ren een indigestie, die nog
verergerd wordt door de vrees
voor de Britse positie in het
Suez-kanaal.
Met dit al zijn er onmiddellijk
speculaties be-
fonnen: Zal
den de opvol
ger van Church
ill worden wan
neer deze zich
terugtrekt?
Met het dalen
van zyn kansen,
stijgen die van
zijn grootste ri
vaal, de minis
ter van Finan
ciën BUTLER.
Maar ook op
hem is critiek
en in dergelijke
situaties komen
vaak mogelijk
heden voor
„dark horses" de „derde hond.
die er met het been vandoor gaat
als twee er om vechten'
Als zulke kanspaarden worden
genoemd HAROLD MACMIL-
LAN, minister van de Bouwnij
verheid en Sir DAVID MAX
WELL FYFE.
MacMillan is energiek, be
kwaam en ambitieus, maar zijn
sterkste punt is, dat er onder zijn
bewind een record aantal huizen
is gebouwd.
Maxwell Fyfe heeft naam ge-
ERGENS treft men meer he
terogene gezelschappen aan
dan op bijeenkomsten van de
morele herbewapenings-bewe-
ging.
In de Port van Cleve te Am
sterdam trof ik gisteren de vroe
gere bootwerker TOM KEEP uit
Londen naast JOHN VICKERS,
directeur van een olieraffinade
rij in Sheffield. WILLI BENE-
DENS, tot voor kort leider van
de communisten in het Ruhrge-
bied naast JEAN DE LA OUTRE
textielfabrikant uit Roubaix.
Keep vertelde mij, dat hij 22
Jaar lang een vurig propagan
dist van de communistische
ideeën is geweest, maar dat hij
zoals veel actief denkende
communisten overal ter wereld
in de beweging van dr. Frank
Buchman iets heeft gevonden,
dat het communisme nem niet
kon geven.
Buchman's reis met tweehon
derd volgelingen door het Verre
Oosten en door Rusland krijgt
hierdoor een bijzonder accent.
EN PASSANT
Anthony Eden
DEN HAAG, 20 Febr. Over
1951 heeft de radio-omroep uit de
luisterbijdragen een bedrag ont
vangen van 18.104.000.
Overeenkomstig de wettelijke
bepalingen dient de netto-op
brengst van de luisterbijdragen,
verminderd met eigen kosten,
voor de radio-omroep te worden
bestemd.
was verschenen, begon zij een
reis door kranten in vele landen
ter wereld. Zij werd overgeno
men door het Amerikaanse tijd
schrift „Newsweek" en zal ver
moedelijk verschijnen in een vol
gend nummer van „Life".
Dit is een van de fraaiste on
derscheidingen die een (foto-)
journalist te beurt kunnen val
len.
(Advertentie)
Van „luchtjes" gesproken...
natuurlijk is poes maar één
van de honderden oorzaken van
zo'n echt vervelend huisluchtje.
Ook etensgeuren en tabakslucht
verdwijnen radicaal door
Air-Wick met het wonderbaarlijke
natuurproduct chlorophyl.
OCHTENDGYMNASTIEK? Draai u liever nog eens om, veertiger.
Rondjeslopen, turnen, met halters en knotsen zwaaien, wedstrijd
sport en andere vermagerings- of conditieoefeningen? Pak liever een
gemakkelijke stoel, veertiger, denk er eerst nog eens nuchter over na
en verwijs daarna halters, knotsen en andere martelwerktuigen eens
en voor altijd naar de rommelzolder. Dat is in grote trekken de leer
van de Britse dokter Peter J. Steincrohn, zoals hy die predikt in zijn
boek „How to keep fit without exercise", uitgegeven bij The World's
Work, Kingswood, Surrey.
HET is een verrassend en re-
volutionnair boek, waarvan
tegelijkertijd een grote rust uit
gaat. Het is een lof der luiheid,
maar dan een gepaste, verstandige
luiheid, zoals de Engelse medicus
het uitdrukt. Een vurig pleidooi
voor de gemakkelijke stoel onder
het motto „Rest begins at forty"
Millioenen mensen boven de
veertig, zo constateert dr. Stein
crohn met het diepste leedwezen,
doen intensief lichaamsoefeningen,
hetzy openlik, hetzij in het ge
niep. In elk geval dwaasheid, zegt
dr. Steincrohn. Zij geven zich
steunend en met een doorzettings
vermogen een betere zaak waar
dig. over aan diepe kniebuigingen,
huppen op de plaats, en allerlei
indoortraining. Welk een verspilde
energie, verzucht dr. Steincrohn.
Zij maken geforceerde wandelin
gen en marsen, zij spelen tennis
en golf. alsof hun leven er van af
hangt. zijwelke een trieste
inspanning, klaagt dr. Steincrohn.
En waarom? Omdat zij denken
dat het nodig ls. Omdat anderen
het ook doen. Omdat deze veerti
gers en vijftigers de schrik van
hun leven hebben gekregen, toen
zij bij zichzelf een begin van cor
pulentie. van de eerste opbloei van
een buikje en een onderkin waar
namen. Zij willen .Jit blijven".
W^ELNU, aan buikje en onder-
kin zult ge door het plegen
van oefeningen geen zier verande
ren, zegt dr. Steincrohn met grote
stelligheid. Let wat dit betreft lie
ver wat meer op wat ge eet. Een
verstandig dieet, in overleg met
de huisdokter opgestelcf, en dat ze
ker niet in een honeerkuur behoeft
te ontaarden, kan nier veel doen
Vermageren door lopen? Dr.
Steincrohn lacht met grimmige
scepsis. Hy heeft vastgesteld, dat
men een kilometer ingespannen
moet lopen, om de invloed van éér.
caramel te neutraliseren. Om de
gevolgen voor uw lichaamsomvang
van een eenvoudig zakje snoep-
foed op te heffen, zoudt ge du.*-
aast wel een vierdaagse op uw
naam moeten brengen.
En als onze dokter dan ingaat op
dat veronderstelde fit blyven door
middel van oefeningen, komt hij
Eas goed op dreef, want daarbij
elandt hij op "zyn lievelingster
rein, fit blyven zonder oefenin
gen, titel en thema van zijn boek
Het pittig en vlot geschreven werk
krijgt dan even een wetenschap
pelijke toon. maar het wordt er
niet minder lezenswaardig door
Dr. Steincrohn gaat in op de ar
beid onzer spieren, die. in uitste
kende samenwerking met de ze
nuwen, waarlyk wonderen ver
richten, waarvan wy ons zelden
of nooit bewust zyn.
ALTIJD IN ACTIE
T^ENS, zo stelt de auteur, had-
den onze spieren oefening
en inspanning nodig. Thans, nu zij
de vier kruisjes achter de rug heb
ben, niet meer. Hebben zy, na een
halve mensenleeftijd activiteit, er
ook geen recht op net wat gemak
kelijker aan te doen? Bovendien
dat „gemakkelijk aan" is nog maar
zeer betrekkelijk. Want uw spie
ren zijn a 11 ij d in actie, ook als ge
ligt. zit of stilstaat. Waarom zou
den we ze overwerk bezorgen door
te gaan zwaaien met knotsen, door
in ongebruikelijke houdingen ar
men en benen krampachtig in door
anderen voorgeschreven richting
te bewegen, door overdreven sport
en spel. Zij hebben het niet nodig,
roept dr. Steincrohn uit. Integen
deel, er is veel kans, dat ge ze
schaadt. En niet om u bang te
maken, maar wees realist wat
'JET dagelijks leven ls oefening
genoeg," zegt Dr. STE1N-
zegt uw hart er van of wat zal
het er later van zeggen
„MONDJESMAAT"
TYAN poneert de Engelse arts
ziin voornaamste stelling:
het dagelijks leven is oefening ge
noeg. Ge staat op en ge gaat zitten
oefening. Ge haalt uw pijp te
voorschijn en steekt hem op. ge
grijpt naar de telefoon, schudt
iemand de hand oefening. Het
leven i s beweging, houdt deze
profeet van de (gepaste) luiheid,
van een radicaal „Take it easy"
ons voor. Dr. Steincrohn was eens
zelf een groot liefhebber van voet
bal, paardrijden en golf. Maar na
de veertig boeefende hü die spor
ten nog slechts „mondjesmaat".
Dat raadt hü al zijn leeftüdgenoten
aan. Speel golf en tennis als ge
wilt, maar met mate. echt voor uw
plezier, maak er geen plicht van.
Ga nog liever wat tuinieren of
genoeglijk wandelen En vergeet
uw clubfauteuil niet.
Dit zijn de gulden rege's van ctr
Steincrohn voor een gezond en
evenwichtig leven: een ;?ne e u-
ding. rechtop van lijf en leden,
verstandig eten en géén oefenin
gen.
Wees verstandig, veertiger, wew
lui.
E. G. KOCH.
