ECONOMIE FINANCIEN BEURS ZAKENLEVEN ECON
Zijn er nog koopjes op de beurs?
Duitse obligaties troef
Tantièmisten
Beurs Bengel
Pagina 20
Haagse Post
21 Februari 1953
DOOR de recente hausse is de eerste room van de melk,
dat staat vast. In October 1952 was het niet moeilijk
in deze kolommen een beleggingsadvies te geven met
een uiterst minimum van risico en nu krijgen wij uit lezers
kring vaak de vraag te beantwoorden met ongeveer als
strekking: Wat nu? Waar liggen nu nog de „koopjes"?
Laat ons vooropstellen, dat wij de volgende soorten, aan
bevolen in October 1952, nu niet bepaald koopjes meer ach
ten, al zeggen wij daarmede volstrekt niet dat. zij te duur zijn
gemeten aan dividendverwachtingen en intrinsieke waarde.
Zo bv. Internat. Gewapend Be
lton (Oct. 1952: 105 pet., nu ca.
140); Amsterd. Goederenbank 115-
132 (vooral omdat de dividend
politiek na de jongste statutenwij
ziging, die steeds meer ruimte laat
voor reservering, te karig is), Ned.
Handel Mij. 150-159 (eerst eens af
wachten hoe hoog nu wel het
cash-dividend wordt); Dikker
150-165; van Gelder Papier 145-
160; Demka 135-148 (voorzichtig
met de enorme investeringen!);
Stork 120-139 (te hoge sociale las
ten, waardoor hoog „breakeven-
point) AKU 155-170; Ver. Glas
fabrieken 105-120; Hoogovens 150-
158 (afwachten wat de invloed zal
zijn van de EKSG); KNSM 130-
140 (dividend blijkt te veel gehan
dicapt door gratificatiecontract);
Wernink Beton 95-105 (eerst eens
verslag afwachten); Heemaf 160-
180; Ned. Dok 145-162 (eerst cash-
dividend afwachten, aandeelhou
ders komen hier niet op de eerste
plaats; Vlisco 134-144 (dividend
afwachten).
Sommige van deze soorten kun
nen voor zuivere belegging nog
gerust worden gekocht. Maar de
ergste uitwassen van lage koersen
zijn wat recht getrokken. Wij
handhaven wel ons advies
aankoop van aandelen Hotel de
l'Europe (thans ca. 77) maar deze
stukken zijn moeilijk te krijgen.
Geleidelijke verhoging van het
dividend is te verwachten en in
een paar jaar tijds moet de koers,
ceteris paribus, wel tot pan aan
trekken. Aandelen Amstel Hotel
zijn natuurlijk ook ondergewaar
deerd, maar hier zit de meerheid
in handen van een particulier, die
de dividenden absurd laag houdt
ten nadele van de outside-aan-
deelhouders. Bij „l'Europe" heeft
Heineken N.V. ca. twee derden
van de aandelen en daarom be
hoeft zij op dividend van aande
len Hotel de l'Europe niet nog
eens vennootschapsbelasting
betalen. Heineken heeft er dus
geen belang bij de dividenden
laag te houden. Goedkoop lijken
ons nog aandelen Van Berkel's
Patent op ca. 104 (de NV heeft
kortelings 4 ton betaald voor af
koop der winstbewijzen, die pas
na 6 pt. primair dividend aan de
beurt komen; dit bericht heeft
destijds alleen in de Haagse Post
gestaan en is niet tegengespro
ken; kon ook niet).
Speurwerk
Afstappende van dit eerste lijst
je, zijn wij ten gerieve van onze
lezers weer eens aan het speuren
gegaan. Bepaald ver onderge
waardeerd achten wij aandelen
Kon. Ned. Edelmetaal op ca. 45
pet. Wij hebben reden aan te ne
men dat de laatste balans zeker
niet geflatteerd was. Dan echter
zijn de aanzienlijke reserves in
tact, de liquiditeit is goed, en een
koers van 45 kennelijk veroor
zaakt door de dividendpassering
over 1951/52. Sindsdien is enige
verzachting ingetreden van de
destructieve weeldebelasting op
de artikelen der N.V., en zodra
mogelijk zal de mij. wel weer di-i
vidend uitkeren. Meer kan men
voor een koers van ca. 45 50 pet.
toch niet verlangen. Bij liquidatie
zou er zeker veel meer dan pari
uitkomen.
Interessant zijn ook de aande
len Van Nelle Co. Die hebben
na de slecht getimede emissie in
1952 een ongelukkige marktposi
tie gehad. Ook was het prospectus
destijds geflatteerd in dier voege,
dat een flink deel der crediteuren
steeds door-rouleert in de vorm
van nog te betalen accijnzen,
evenals bij de Centrale Suiker Mij.
die ook uit gelijken hoofde voort
durend een enorm bedrag credi
teuren heeft staan, die automa
tisch zouden verdwijnen als de
mij. na een laatste campagne het
bedrijf zou staken. Wed. Van Nel-
le produceert artikelen voor di
recte consumptie en dat maakt
het aandeel theoretisch weinig ge
voelig voor conjunctuur. Het is
een recentelijk opengegooide fa
milievennootschap en te hopen
valt dat het bestuur zijn publi-
citeitsplichten jegens het publiek
begrijpt. Er zaten nogal wat aan
delen „in eerste hand". Als die
„verteerd" zijn, zal het niet ge
makkelijk vallen aan beleggings-
vraag te voldoen. Gelijk bekend
heeft de Ned Ind. Suiker Uunie
in 1952 een post van niet minder
dan 3 Vé millioen aandelen Van
Nelle gekocht tegen 108 pet. De
NISU moest zulk een post kopen,
omdat zij een „aanmerkelijk be
lang" moest hebben bij Van Nelle
om gevrijwaard te zijn tegen dub
bele belasting; een der fraaie ge
volgen van ons vergiftigend be
lastingstelsel.
Het heeft toen enige stof doen
opwaaien dat het bestuur der
NISU en van Van Nelle door
nauwe personele banden is ver
bonden. Aan de andere kant mag
men zeggen, dat de Nisu-directie
daardoor bijzonder goed in staat
is de aandelen Van Nelle te be
oordelen. Conclusie: op ca. 105
pet. kan men zich aan aandelen
Van Nelle geen blauwe buil val-
De ROXY: Ik bezorg je maar veel werk.
De Lucifer: Je werkt ook zó aanstekelijk.
len. Dividend van 7 pet. zal er ze
ker wel weer uitkomen. Het ka
pitaal is 14 millioen, dus een zaak
van betekenis.
Speculatieve kans
Een goede speculatieve kans
kennen wij nog steeds toe aan
aandelen Algemeene Exploratie
Mij. op ca. 120 pet. Men heeft ons
destijds verweten, dat wij dit aan
deel toen op het „erelijstje" (Oct.
1952) hebben geplaatst. Edoch:
ook als wij de vordering van ca,
6 ton op de Commerciële Bank
alsmede het belang van 7 ton bij
„Marokko" op nihil begroten (veel
lager kan toch niet) dan blijft er
ten slotte een maatschappij over
die op basis van de huidige Li-
mau-productie ca. 1% millioen
royalty per jaar beurt, waarvoor
zij niets hoeft te doen, op een ka
pitaal van amper 3 millioen (na
terugbetaling van f 20 per aan
deel van f 120 in Maart a.s.)
Die royalty zal vermoedelijk 10
a 15 jaar blijven vloeien. Het
Kloeang-terrein wordt volgens on
ze informatie thans door een
groep prima BPM-geologen gron
dig onderzocht Deze concessie
kan dus nog kansen bieden, als de
experts er wat in zien. Bij de hui
dige boormethoden ziet alles er
anders uit dan vroeger. Ten slotte:
er is nu een Commissie uit Aan
deelhouders, die er wel op zal toe
zien, dat het zittende bestuur ter
dege op de vingers wordt geke
ken. Het zou ons zelfs niet verba
zen, als dit bestuur de langste tijd
in functie ware geweest.
Onder de dei minores zien wij
een kans in aandelen Alweco (Alu
minium Werktuigen- en Con-
structiebouw) te Den Bosch.
Dezie na-oorlogse baby
heeft het in de pokken
en mazeilenpeiriode niet
best gedaan. Maar wij
hebben reden aan t<
nemen, dat het eerlang
te verschijnen verslag
over 1952 zal tonen dat
het leeuwendeel van het
verlies (ca. 5 ton) is in
gehaald en dat de
maatschappij thans goed
in haar orders zit. Di
vidend is nog niet aan
de orde, maar de beleg
ger heeft meer aan ka-
pitaalsaanwas over een
paar jaar, dan aan di
videnden die toch naar
de fiscus gaan. Mis
schien bieder ook aan
delen Mulders' Fabriek
van Rollend Materieel
en Landbouwmachines
op ca. 65 een kans; na
de dividendpassering
over vorig boekjaar me-,
(J. M.) Sinds verleden week is de handel in Duitse obligaties
eindelijk weer opengesteld. Tot nog toe was deze alleen met zoge
naamde verkoopvergunning mogelijk, waardoor verkopers, die het
toch al niet uit weelde moesten doen, extra slechte koersen maakten.
Nu is alles met één slag veranderd. Young-lening (eigenlijk de
5Yi Duitsland 1930, waarvan toen tranches in verschillende valuta's
werden uitgegeven, o.a. ook in guldens) was verreweg troef en werd
direct Maandag 16 Februari 1953, een historische dag, in een drukke
open hoek verhandeld in verband met de goudclausule.
Daardoor krijgt men voor iedere ƒ1000 Young-obligaties ƒ1500
nieuwe 4% pet. obligaties terug, plus dan ca. 30 pet. 3 pet. Funding-
obligaties voor de rente uit vroeger jaren (de periode 19451953 zal
eventueel nader worden geregeld). Dan kan dit stuk op ca. 82 on
mogelijk te duur zijn, nu prof. Ehrhardt Duitsland door liberaal
economisch bewind naar ongedacht snel herstel heeft gevoerd.
De 7 pet. Dawes-lening in van 1924 kent die goudclausule
niet en krijgt dus geen overwaarde, maar gaat op basis van 5 pet.
betalen, plus natuurlijk de Funding-obligalies voor vroegere interest.
Sterling, ofschoon moeilijk te overzien, is toch nog een belangrijker
valuta dan de gulden. Diverse industriële obligaties in golden eerst
55 pet. bieden, daarna 60 bieden.
Wij menen onze lezers te moeten adviseren, al deze stukken mu
maar rustig aan te houden. De 4 pet. Deens Rijkswoningfonds in gul
dens en 4 pet. Denemarken 1938 in guldens staan vlak bij pari. Stra
tegisch gesproken is de positie van Denemarken en Duitsland gelijk
en financieel-economisch is Duitsland zeker niet minder dan Dene
marken, zacht gezegd. Als men dan ook nog ziet. dat de 3 pet.
obligaties Indonesië in Indonesische guldens (een volkomen onbe
trouwbare valuta) te Batavia ca. 45 pet. staan, dan mogen 3% pet.
diverse Duitse obligaties wel minstens 75 staan en 4% pet Duitsland
in (harde) guldens wel bijna pari.
Het is overigens duidelijk, dat Duitsland zijn best zal doen, de
resterende stukken met groot disagio op te kopen. Wij voor ons
hebben liever 4% pet. Duitsland (uit de Young-lening), die thans op
basis van 82 pet. voor de „oude" stukken nog geen 50 pet. kosten,
heel wat liever dan bijv. 33% pet. Nederland 1947 vlak bij pari.
In ieder geval moet men niet verkopen, zelfs kunnen beschikbare
gelden thans heel wel in Duitse obligaties worden belegd.
(J. M.) Ned. Handel Mij. stelt statutenwijziging voor, waarbij
tantièmes van directie en commissarissen worden verdubbeld en van
7% op 15 pet. en van 2'^ op 5 pet. van de overwinst worden gebracht.
Het gaat hier om reusachtige bedragen. Over 1951 kwam 8% ton
ter verdeling voor tantiëmisten, wat niet genoeg schijnt te zijn.
De vergadering zal op 24 Februari worden gehouden. De meeste
aandelen NHM zijn in omloop in de vorm van (royeerbare) certifi
caten. Men had de houders van deze stukken wel wat meer tijd
kunnen geven de stukken te royeren, in te leveren en hun mening
te uiten. En men had in ieder geval van de gelegenheid gebruik
moeten maken, ook het primaire dividend (4 pet.) te verhogen, want
de kapitaalsrente ligt nu veel hoger.
nen wij dat ditmaal de coupon-
schaar weer bevredigend zou
kunnen gaan werken.
JUSTUS MEYER
Adverteert in
de „Haagse Post"
Weer prachtige ontvangsten van
de Peruvian Corporation; ook in
Bolivia, maar de Boliviaanse munt
is gammel en geblokkeerd.
Hausse in obligaties Bank voor
Onroerende Zaken op beschou
wingen in een beursbericht. Deze
.rgumenten zijn echter (helaas)
niet goed in overeenstemming met
de werkelijkheid.
Integendeel: ieder weet, dat de
huizenmarkt in 1952 heel wat min
der was dan in 1951. En dat de
B.O.Z. in betere doen zou zijn ge
raakt door de onteigening in Den
Haag, is (wederom helaas) zeker
niet waar. Wie met de overheid
gedwongen wordt „zaken" te doen,
tornt er bekaaid af. En of het mil
lioen per medio 1953 of tafel komt.
moet men ook nog maar afwach
ten, alsook wat er dan mee zou ge
beuren. Voorlopig hands off.
Prachtig verslag van de Ned.
Bank voor Zuid-Afrika; prima di-
réctie; 9 pet. div.; solide balans.
sO»
Graan zeer flauw in Amerika.
Te grote oogst, dollarschaarste
voor importlanden, en minder
overheidssteun. Flauwe agrarische
prijzen manen tot voorzichtigheid
voor de gehele Amerikaanse con
junctuur.
vO>
Pond sterling willig te Parijs.
Devaluatie franc lijkt wel onver
mijdelijk. Maar ook sterling zou
wel eens kunnen gaan „zweven"
als inleiding op (pseudo)-conver-
tibiliteit. Wat er dan met de wis
selkoers gebeurt, ook van andere
Europese valuta's, staat in
sterren geschreven.
Amsterd. Bank 7 millioen voor
10 pet. dividend en 12 mil
lioen naar belastingen, waarom
wordt winstverdeling niet gespe
cificeerd?? AB-IB moest het goede
voorbeeld geven.
vcp-
Uitvoer Indïë in 1952 9% mil
lioen ton ter waarde van .10% (ge
devalueerde) Ind. gids, tegen ruim
14 millioen dito in 1951. Kostprijs
verlaging dus dringend nodig: la-
N.V.Internationale Automobiel Maatschappij 'mTSTwST' m"mn
DEALERS DOOR HET GEHELE LAND
gere lonen, minder „franje", enz.
Indië vermoordt zichzelf.
HVA willig op bericht grote
suikeroogst per uit. 1953 voor
nieuwe fabriek In Abessinië. De
een traag, de ander graag. Van
Soekarno naar de Negus.
va>
Amsterd. Rubber willig op hoge
dividendverwachting door fraaie
productie. Maar rubber (en olie-
palm) is een meerjarig product en
kan maar niet, zoals suiker, ergens
anders worden overbegonnen. Dat
vergt vele jaren. En de rubber
en oliepalmtuinen liggen nu een
maal in Indië.
vO>
Besoeki Tabak 3%% uit divi
dendreserve, (div. v. j. 9), gevolg
van brandterreur in 1950; lagere
kostprijs gebiedend nodig.
vO>
Twentsche Bank 9 pet.
div. (onv.) valt relatief
tegen.
vA>
Nederlandse schroot
prijzen gaan 50 pet. om
hoog, eindelijk!
Directie Ned. Mij. v.d.
Walvisdhvaart beridht
ons, dat nieuw schip
niet meer kan worden
afbesteld. Niet leuk voor
gedupeerde aandeelhou
ders.