Houdt U
vrouw?
Judo is meer dan een sport waarin
men beentje licht
Een vicaris uit Eexta op zijn
praatstoel
Financieel Overzicht [vanjof. wf.fk^
JALOERSE KINDEREN
DE GESCHIEDENIS VAN AMERIKA -
Prof. dr W, Banning
65 jaar
nieuwe haagsche courant
7
zaterdag 21 februari 1953
Bij een vierde lustrum
De geestelijke achtergrond van de kunst
der zelfverdediging
(Van een onzer verslaggevers)
Een. twee. driehoepla! En daar
zweeft een tienjarige jongen door de
dojo, oefenruimte voor het judo, zoals de
beoefenaars van de judosport deze noe
men. Een kleine, zes-jarige knaap heeft
zoeven zijn vier jaar oudere clubgenoot
van zich „afgeschud". Trots kijkt hij
rond en met een sportief gebaar helpt hij
zijn vriendje weer op de been. Dan ma
ken zij een buiging naar elkaar en knie
len naast hun kameraadjes neer, die in
een kring rondom de „plaats
1 veehts" zitten.
Nu moet u niet denken, dat het bij
judo. want dat wordt er beoefend, altijd
zo ruw ;oegaat. Dat is helemaal niet het
geval De knapen, die elkaar brachten
beentje te l.chten. voelen in het geheel
geen pijn. Van hun leraar hebben ze
immers valbreken geleerd en hoe ze
ook terecht komen, kneuzingen of
blauwe plekken komen niet voor. Bui
tenstaanders denken altijd, als ze een
plaatje van een paar „vechtende" judo-
ers zien. dat er veel gemene grepen bij
toegepast worden en dat -judo lot doel
heef:, elkaar zo vlug mogelijk op de
grond ;e krijgen. Niets is minder vaar.
Judo is de kunst der zelfverdediging.
Niet zozeer bedoeld om zich te verdedi
gen. wanneer men aangevallen wordt,
maar ook bij allerlei ongelukjes in het
dagelijkse leven. Als 'n judo-er uitglijdt,
reageert hij onmiddellijk en brengt
direct zijn balans weer in evenwicht zon
der dat hij op gevoelige wijze neerkomt.
Judo is ook een sport, die de beoefenaar
ervan zelfvertrouwen geef:. De opvoed
kundige waarde van judo bestaat daarin,
da: naast de lichamelijke training ook
gees:elijke training plaats heeft. Jongens
hebben in hun jonge jaren dikwijls veel
last van een minderwaardigheidscom
plex. Zjj hebben geen zelfvertrouwen.
E<zn merkwaardig feit is, dat als deze
knapen judo gaan beoefenen, het min
derwaardigheidscomplex bij hen ver
dwijnt en zij meer vertrouwen in zich
zelf gaan stellen, n-.et alleen op he', ter
rein van do zelfverdediging, maar ook
op ander gebied.
Om enigszins een indruk te krijgen,
hoe het er eigenlijk op zo'n judoles toe
gaat. zijn we een kijkje gaan nemen in
het Instituut voor Lichamelijke Opvoe
ding en zelfverdediging van Maurice van
Nieuwenhuizen aan het. Westeinde, dat
onlangs twintig jaar bestond. Bij he; bin
nentreden van de dojo viel ons direct de
goede sfeer op. die er heerste. Tot hun
twaalfde jaar trainen jongens en meisjes
gezamenlijk; de jongens leren dan tege
lijkertijd respect voor het andere ge
slacht te hebben en dit te ontzien. Wij
misten hier ook het afstandsidee, dat bij
andere sporten helaas maar al t.e dik
wijls voorkomt. Of het nu een zoon van
een bankdirecteur is of een jongen van
een dagloner, zij gaan in de dojo even
gemakkelijk me: elkaar om De judo-er
is ook doordrongen van de gedachte, dat
je alleen van verlies leert. Wanneer hij
de nederlaag geleden heeft, gaat, hij na.
waarom dit het geval geweest is. Hij
gaat. de fout bestuderen, die hij gemaakt
heef; en tracht zijn balans weer in even
wicht te brengen. Dit nu is de geestelijke
achtergrond van de judosport.
Typisch is de buiging, die de beoefe
naars van deze sport maken bij he'. bin
nentreden van de dojo. Van de Japan
ners hebben zij dit overgenomen: voor
zijn leermeester moet men eerbied heb
ben. En op zijn beur: maakt de leermees
ter een buiging, ten teken van respect.
Inspannend kijkt deze acht
jarige knaap naar zijn tegen
standster, die hij er met een een
voudige greep onder gekregen
heeft. N:entvsgierig zien zijn club
genoten toe, hoe dit robbertje af
loopt. De leermeester geeft enkele
aanwijzingen, die de twee leerlin
gen ter harte moeten nemen.
(Door onze oud-stadgenoot J. J. Poort)
Maurice van Nieuwenhuizen vertelt
ons ook nog iets over de training zelf.
Wanneer nieuwelingen zich komen
melden, moeten ze eerst een witte band
zien te halen, voordat zy aan de verdere
training mogen deelnemen. Men onder
scheidt in de judosport ..banden". Df
witte, de gele. de oranje, de groene, de
blauwe de bruine en in de Dam-graad de
z.warte hand. Om een zwarte hand te
mogen dragen, moet je heel wat van di
judosport afweten en die behaal je niet
maar na een paar maanden. Daar gaan
soms jaren overheen.
In andere Westeuropese landen is de
judosport zeer populair en ook in Neder
land begint deze sport meer en
old te winnen. Wij twijfelen er niet aan
of deze voor het lichaam en geest zo heil
zame sport zal vele Nederlanders ten
nutte zijn.
Handel in Duitse fondsen verlevendigde
ongunstig gestemde beurs
De effectenbeurs verkeerde deze week
in een minder gunstige stemming en er
ontstonden vrijwel over de gehele linie
beperkte verliezen. Met name internatio
nale fondsen waren gedrukt, waarop
aand. Unilever een uitzondering maakte.
De locale markt had te lijden onder
ue iocaie marai nau u- min-geheet handhaven. Het jaarverslag
winstnemingen. welke- ook cultuur waar-1 der Kon Ned stoomboot werd ter beur-
gedeeltelijke compensatie vormen
voor de gedaalde prijs van het artikel.
Amsterdam Rubber moest eveneens een
deel van de behaalde koerswinst afstaan,
hetgeen in mindere mate ook voor Hand.
Ver Amsterdam het geva
Scheepvaartwaa^den konden zich even
min geheel handhaven. Het jaarverslag
(Advertentie)
steiiner
bloos
speciaalzaak In modern» meubelen
adviseurs voor beter wonen
molenstraat 39 tel. 113115
uitgebreide calalogut ad 1 1verkrijgbaar
Geen Rembrandt, maar een
Troyen
Een onderzoek in Nederland heeft aan
getoond, dat een schilderij van een
Zweedse eigenaar, voorstellende Abra
ham en Hagar. niet een werk van Rem
brandt is, zoals vermoed werd en waar
over we onlangs schreven. Het is van een
tijdgenoot Rombout van Troyen. In óe
19e eeuw heeft een vervalser gebruik
gemaakt van de omstandigheid, dat
Rembrandt en Troyen (die R. Troyen
signeerde) precies dezelfde R gebruikten.
Hij liet de oorspronkelijke R staan, maar
schilderde over de achternaam Troyen
de letters ..embrant". Dat deze naam niet
met dt maar met een t geschreven werd,
behoefde op zichzelf geen argwaan te
wekken, want in zyn jonge jaren schreef
Rembrandt z'n naam inderdaad zo. Door
schoonmaken kwam de originele signa
tuur aan het licht.
den troffen. De Amerikaanse markt w;
weder ongeanimeerd gestemd en kon
dientengevolge de Amsterdamse beurs
niet ondersteunen.
De geruchten omtrent de nieuwe
staatslening bleven aanhouden. Men ver
wacht, dat 200 millioen uit de „tegen
waarde-rekening" voor herstel waters-
noodschade zal kunnen worden gemobi
liseerd en dat de Staat 400 millioen zal
lenen. De
houdend gestemd.
In het deze week verschenen jaarver-
ag van de Twentsche Bank wordt o.a.
opgemerkt, dat het overschot op de be
talingsbalans uiteindelijk veroorzaakt
ordt door een belastingheffing, welke
de lopende uitgaven verre heeft over
troffen. De directie vraagt, of we hier
te doen hebben met een orthodoxe bewa
king van de overheids-financiën en van
het monetair evenwicht of met een natio
nalisering van de vermogensvórming en
daarmede allengs van de particuliere
onderneming. Deze vraagstelling ver
raadt de richting, welke de gedachten
hebben genomen en deze uitlating is
kentekenend voor de opvatting, welke in
kringen van het bedrijfsleven tegenwoor
dig heerst. Tengevolge van de nationale
ramp is het vraagstuk der verlaging v
de fiscale druk voor het bedrijfsleven
min of meer op de achtergrond geraakt
Maar de noodzakelijkheid daarvan blijft
aanwezig, wil ons land de voorwaarden
scheppen om te komen tot een verdere
uitbreiding der werkgelegenheid. Er zijn
redenen om aan te nemen, dat de rege
ring niet heeft afgezien van haar plan
om het bedrijfsleven terzake van de fis
cale druk tegemoet te komen, maar of
de tegemoetkoming voldoende zal zijn,
moet worden afgewacht.
Het belangrijkste nieuws van deze
beursweck was de hervatting van
ndel in Duitse fondsen. Verscheidene
obligaties konden niet tot notering ko-
anwege onvoldoend aanbod en de
handel werd hoofdzakelijk samengetrok
ken op de Younglèning. Men begon de
handel in deze obligaties op 77
ln enkele dagen tijds bijna, 20 punten
'inst werd geboekt. Deze merkwaardige
koersstijging is hoofdzakelijk veroor
zaakt door de belangstelling van de be-
roepshandel, welke zich, bij gebrek aan
beter, op dit materiaal wierp en dienten
gevolge waren de koersschommelingen
onder beurstijd aanzienlijk. Op één beurs-
dag werd in Younglèning Voor. meer dan
220.000 nom, omgezet, terwijl
Da.wcslening, welke in mindere mate de
belangstelling trokken, voor rüim 5000
werd verhandeld. De grote kooplust voor
Younglèning werd mede veroorzaakt door
het bericht, dat binnenkort d ratificatie
der schuldregeling in het Duitse parle
ment ter sprake komt. Gelijk men zal
eten, Is de goudclausulc voor de Young
lèning van toepassing verklaard en zal
men voor 1000 nom. t.z.t. 1520 nom.
4 Vi pet rentende obligaties ontvangen
plus een 3% obl. van een kleine 350
nom. Het is echter zo ver nog niet, want
de ratificatie der schuldregeling moet
nog afkomen en men kan dus zeggen,
dat toekomstmuziek ter beurze is
gehoord.
Tabakswaarden werden deze week op
lager peil verhandeld en met name Oude
Deli en Senembaih moesten een deel der
in vorige weken behaalde koerswinst af-,
staan. Vermoedelijk zijn hier winstne
mingen in het spel geweest. De rubber
productie der Deli Mij was in het afge
lopen jaar 3 954.750 kg. tegenover 2.639.559
kg in 1951 De vrijwel algemeen toegeno
men productie van rubber, welke in
sommige gevallen zeer belangrijk is, kan i
ze zeer bevredigend genoemd. Het afge
lopen jaar gaf, na aftrek van belastingen
en reservering voor pensioenen, een
netto winst van bijna f 17% millioen, bij
een kapitaal van f 25 millioen. Maar van
deze winst bleef het grootste gadeelte
in het bedrijf en de aandeelhouders wer
den met met een hogere uitkering <9fe)
verblijd. De financiële positie van dit
scheepvaartbedrijf is de laatste jaren
i er zijn meer
reserves op de
balans te constateren.
De gepubliceerde gegevens betreffen
de de handelsbalans over Januari tonen
aan, dat de export f 709 millioen bedroeg,
tegenover f 599 mill, in December. Het
dekkingspercentage bedroeg door deze
verheugende stijging van de uitvoer 95%,
hetgeen zeer bevredigend kan worden
geacht. De deviezenvoorraad blijft nog
toenemen en volgens de jongste bank-
staat is het totaal nu geklommen tot
f 3886 millioen.
Het is te verwachten, dat een vermin
dering der deviezenreserves in de ko-
T\E LEERVICARIS is een figuur in het
Hervormd kerkelijk leven, die nog
maar bestaat sedert de Nieuwe Kerkorde
van 1951. En nu ik mijn verplichte leer
tijd achter de rug heb, kan ik werkelijk
niet anders zeggen, dan dat de leer-
vïcaris een bijzonder wankel mens is.
Dat wankele karakter komt al direct tot
uiting in de naam leor-vicaris zelve.
Want. suggereert het eerste deel van die
naam (het woordje „leer") het onder-
•ezen worden, de leerling, het tweede
deel van die naam (het woord „vicaris'
betekent juist de plaatsvervanging va
de predikant, en verwijst derhalve naar
et ondenvijzen. naar de leraar,
ankelt" de l^fcncans reedjafcdooi" de
naam tussen ^^iing en Vpa:
tweeslachtige karakter komt eenter ook
tot uiting in de financiële kant van de
zaak. Want enerzijds kan men niet zeg
gen, dat hij „verdient" in de zin van
verdienen aan een betrekking waar hij
heeft gesolliciteerd, want hij krijgt
gratis kost en inwoning. Maar anderzijds
kan men evenmin zeggen, dat hij werke
loos is en dan ook geen beloning ont
vangt, want hij krijgt langs officiële weg
ƒ25.— in de maand.
Dit wankele karakter in de
geving en in het geldelijk aspect is een
goede illustratie van het wezen van de
zaak. Want het wezen van het leer
vicariaat is het beste weer te geven in de
karakteristiek: overbruggingstijd. Deze
iermaandelijkse periode overbrugt de
afstand van universiteit naar kerk; haar
ene kant begrenst de theorie en haar
afidere kant begrenst de praetijk; zij
vangt aan bij de student en loopt door
naar de ambtsdrager. Zij wankelt tussen
leerling en leraar. En in zoverre is het
leervicariaat in dc kerkelijke opleiding
een parallel met de co-assistent- en de
assistentschai^^n van dc medicus. Men
zou het zeltf^Miinen vergcljjk^flkn<-l. de
auto, die zojiS^kant en klaar IWabnek
heeft verlaten, maar nu eerst moet wor
den ingereden. Of met iemand, die
schriftelijk lessen in de zwemkunst heeft
gevolgd, maar nu eerst practische oefe
ningen aan de hengel ontvangt, alvorens
het diep in te durven.
gelijken bij een ophaalbrug. Voortdurend
wordt de brug neergelaten in het prac-
tisch pastorale werk. en eveneens voort
durend wordt die brug door de mentor
opgehaald naar de zijde van het leer
lingschap.
^LS ik mijn werkzaamheden, die dus
'FOCH is het niet zo. dat het leer-
vicariaat precies in het midden ligt
tussen universiteit en kerk, en dat de
woordjes „leer" en „vicaris" een zuiver
en gelijk afgewogen accent dragen. Maar
er wordt welbewust overgeheld naar dat
eerste, de opleiding. Want de Kerkorde
spreekt over de leervicaris niet in de
Ordinantie voor het pastoraat, in haar
achtste paragraaf: „Bijstand in het pas
toraat". Maar zij heeft de leervicaris
daar zacht, maar beslist, van terugge
trokken, en hem gehouden in de Ordi
nantie voor de opleiding en vorming van
de dienaar des Woords. In de praetijk
komt dat hierop neer. dat hij dan ook
niet als vicaris wordt „beroepen", maar
eenvoudig ergens wordt neergezet, dat
hy in zijn werk niet wordt „ingezegend",
maar slechts wordt begroet, dat hij geen
„ambt" bekleedt, en' zelfs geen bedie
ning, maar eenvoudig gemeentelid is. De
bediening der Sacramenten is hem dan
ook ontzegd, evenals, de bevestiging en
inzegening van een huwelijk. Het leer
vicariaat is meer het sluitstuk van de
studie, dan de aanvang van het ambt.
Alleen van hieruit,kan men de aard
der werkzaamheden^van de leervicaris
op de juiste wijzein.'het oog krijgen. Op
zichzelf is er tusien'ble werkzaamheden
van de predikant en van zijn leerling
vrijwel geen verschil. Maar een funda
menteel onderscheid is gelegen in de
wijze waarop zijn hun werk verrichten.
Een predikant kwijt zich van zijn taken
als leraar en als ambtsdrager Maar zijn
leervicaris verzet ditzelfde werk anders,
hij doet dit op de wijze van de leerling:
hij probéért. Als hij een catechisatie
heeft gegeven, volgt dan ook daarna de
beoordeling door zijn mentor zoals
een scholier zijn proefwerk inlevert bij
zijn leraar en op het cijfer wacht. En
zoals het bij de catechisatie is, zo gaat
het bij al zijn werkzaamheden: bij de
preek, bij het huisbezoek, bij het vereni
gingswerk, Men kan de leervicaris ver-
het karakter droegen van „oefenin
gen", opschrijf in de volgorde waarin
ze de meeste tijd vroegen, dan zijn
het: huisbezoeken, preken, catechisaties,
verenigingswerk, het bijwonen van ker-
keraadsvergaderingen, ring- en classicale
vergaderingen. de aanwezigheid bij
doopaangifte, doopbezoek, bij het ge
sprek met twee, die hun huwelijk ker
kelijk willen bevestigen en laten in
zegenen. het bijwerken van het kerkelijk
kaartsysteem, en het leren omgaan met
doop-, huwelijks- en lidmatenboeken.
Daarnevens zijn dan altijd nog de on
voorziene oefeningen, waarvan een me
wel lang zal heugen. Het was, toen het
Christelijk Nationaal Vakverbond een
propaganda-avond organiseerde, en ik,
wegens de verhindering van de spreker,
een half uur voor de aanvang van de
avond te spreken werd gevraagd
Nu ik dan, in dit laatste artikel over
mijn leervicariaat in Eexta, het een en
ander heb gezegd over het wezen ervan.
erkzaamheden en haar aard. wil ik
besluiten met een enkele opmerking
over de waarde van deze verplichte leer
tijd. Ik wil daar maar één ding over
zeggen, al zouden er gemakkelijk meer
kanten van te belichten zijn. De grote
waarde van het leervicariaat ligt voor
mij in haar preventieve kracht. Deze tijd
voorkomt, dat straks een gemeente mét
een dominee komt te zitten, die van de
kerkelijke praetijk niet het minste be
grip heeft. En deze tijd voorkomt aan de
andere kant eveneens, dat de aanstaande
predikant straks in zijn eigen gemeente
uit louter onwetendheid brokken maakt.
Zijn fouten worden van te voren uitge
lokt en rechtgezet, en zijn toekomstige
gemeente wordt daardoor van zijn ge
brek aan ervaring en van zijn onbedacht,
zaamheid - gevrijwaard
FN daarmee komt de aanstaande pre-
J-J dikant ook vaster in zijn schoenen
te staan. Hij leert de werkelijkheid ken
nen, en leert daarmee alle pessimisme
en ook alle optimisme grondig af. Het
optimisme heb ik eens en vooral afge
leerd bij de vaak wanhopig moeilijke en
uitzichtloze huisbezoeken Het pessimis
me. waartoe ik daardoor geneigd was.
heb ik echter ook afgeleerd, en dat dank
ik aan mijn mentor. Toen ik eens zwart
gallig en somber was. gestemd, verwees
hij me naar de gelijkénis van het zaad.
Driekwart van het uitgestrooide zaad
komt niet op: het wordt opgegeten door
ogels, verbrand door 'de zon of ver
stikt door de doornen. Zo is. zei mijn
mentor, ook de mislukking van de op
dracht een normaal verschijnsel in het
Koninkrijk Gods. En als ik verdrietig
word bij deze gedachte, denk ik maar
aan dat moedgevend woord, dat ar Berk
hof ergens schrijft in zijn Geschiedenis
der Kerk: .Niet de uitslag, maar de op
dracht beslist". En krachtens deze op
dracht moeten U en ik de Christenplicht
aanvaarden.
(Advertentie)
Laat haar dan eens een lijstje maken
van wat zij op één dag doet. U
schrikt ervan. Niemand werkt zo
hard en zo veel als een huisvrouw.
Voor haar geen 8-uren dag. Zij staat
het eerste .op en zit 's avonds om
10 uur nog met een berg verstelwerk.
Als U dat lijstje eenmaal gezien hebt,
wilt U Uw vrouw in het goud zetten.
Maar misschien ligt Uw kelder toe
vallig niet vol goud. Doe dan iets
beters. Help haar van dat lang
durige verstelwerk af. Geef haar een
nieuwe Pfaff-naaimachine. Een schit
terende draagbare eltelriseht koffer-
machine kosc niet meer dan f 375 -
en U kunt de machine nog op ge
makkelijke condities betalen ook.
U houdt van Uw vrouw? Laat haar
dan niet langer een slavin van de
verstelmand blijven. Verlicht de taak,
die zij zo vol toewijding doet. Zij
verdient het. Zij verdient een échte
Pfaff!
Pfaff-naaimachines zijn uitsluitend
verkrijgbaar bij de speciale Pfaff-
naaimachinehuizen.
Mocht het adres U
nier bekend zijn,
schrijft U dan naar:
Pfaff-Naaimachines
's-Hertogenbosch.
PFAFF-NAAIMACHINEHANDEL
A. J. MEERPOEL
Den Haag,
TTET VRAAGSTUK der jaloerse
J-A kinderen in zijn geheel te be
handelen is niet mijn bedoeling. Dit
zou mij te ver voeren. Maar een be-
langrijk punt van dit onderwerp wil maal weer op de been is. wordt
ik wel bespreken, vooral ook als ant- "iet veel beter. Alle aandacht
gaat naar de zuigeling. En aangezien vol
gens prof. Huizinga ieder mens een homo
mende tijd zal ontstaan tengevolge van
de ramp, welke ons land getroffen heeft.
Hoewel veel voor herstel hier te lande
aanwezig is, moet het wegvallen van
productie en de noodzakelijke aanvulling
van materialen en grondstoffen tot een
vermeerderde import leiden.
woord op een vraag van ongeruste
ouders. Ik bedoel de jaloersheid van
het oudste (nog vrij jonge) kind bij
de geboorte van een broertje of
Zusje.
Het merkwaardige geval doet zich
namelijk voor dat een kind, dat al
ettelijke maanden of zelfs jaren zin
delijk is geweest, kort na de geboorte
van een broertje of zusje, weer
's nachts in bed begint te wateren.
Dit is een zo eigenaardig verschijnsel
dat men het moeilijk aan het toeval
kan wijtenMaar wat is het dan
37. De Engelsen beheersten omstreeks het jaar 1700 de
Oostkust van Noord-Amerika, maar in het binnenland
probeerden de Fransen vaste voet te krijgen, Franse
Jezuïeten drongen tot het gebied rondom het Michigan-
meer door en van pelsjagers vernamen zij dat, er iets
verder naar het westen een geweldige rivier moest zyn.
In het voorjaar van 1673 trok daarop de jonge pels
handelaar Joliet, vergezeld van de monnik, vader Mar
quette, en 5 Indianen erop uit, om die grote rivier te
zoeken.
38. In lichte kano's van berkebagt voeren zjj zo ver
mogelijk de rivier Fox op. Daarna droegen zy de kano's
over een bergketen naar een andere rivier. Deze bracht
hen naar de rivier de Wisconsin, die zij 7 dagen volgden.
Op 17 Juni 1673 bereikten z\j de Mississippi zelf. Hier
was nu de grote rivier, maar waar leidde die heen?
39. Zij lieten zich stroomafwaarts drijven en waren af
wisselend omringd door statige oerwouden en eindeloze
open vlakten. Zij' passeerden de nlek, waar de Soto 132
jaar geleden over de Mississippi keek en waar sedertdien
niemand meer was geweest Pas toen zij de monding van
de Arkansas bereikten en Spaans sprekende Indianen
ontmoetten, begrepen zij, dat de Soto's Mississippi „De
grote rivier" was.
40. De terugreis stroomopwaarts was zeer moeilijk
dooh èèn van de opperhoofden dei Illlnois-Indianen wee
hun een kortere weg via de rivier de Illinois naar de
rivier de Chicago, die in het uiterste zuiden van hei
Michigan meer uitmondde. De grote tocht was volbracht
en uitgestrekte gebieden waren nader verkend.
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
TF/IJ mogen wel een ogenblik stilstaan
bij het fert, dat heden prof. Ban
ning 65 jaar is geworden, nu hij
in het kerkelijke en sociale leven van
ons volk zulk een eigen en bijzondere
plaats inneemt.
Willem Banning is te Makkum ge
boren In een zeer eenvoudig milieu:
vader Banning was visser op de Vlaar-
dingse haringvloot.
De zoon bezoekt, na de lagere school,
de Rijkskweekschool te Haarlem. Enkele
jaren is hij onderwijzer en in 1913 doet
hij eindexamen gymnasium t,e Leiden.
Daar volgt hij de theologische studie,
ondergaat de invloed van Roessingh en
de vriendschap met H. Th. de Graaf, om
in 1917 intree te preken als Hervormd
predikant in het kleine, bij Borculo ge
legen Haarloo. Tot op dat ogenblik was
Haarloo. indien wij ons niet vergissen,
een rechtzinnige gemeente; Banning
komt er als vrijz.innig predikant. Na vier
jaar arbeid daar, vertrekt hij naar Sneek,
dat hij zeven jaar dient. Intussen richt
zich zijn aandacht en studie op de din
gen, die steeds en ook'nu nog een zeer
grote plaats innemen in Bannings leven
erk en die we zouden willen noe
men: de sociale ethiek. Hij wordt direc
teur van de Vereniging Woodbrookers in
Holland en komt ais zodanig in Bent-
eld. Promoveert intussen op „Jaurès
als donker", maar heeft dan reeds het
boek geschreven, dat zijn verantwoorde
lijkheid aantoont voor mens en samen
leving: „Om de groei der gemeenschap".
Hij wordt redacteur van het oude reli
gieus-socialistische orgaan „De Blijde
Wereld" nu „Tijd en Taak" bemoeit
zich met en verdiept zich in de Arbeiders
beweging en verkrijgt een diepgaande
invloed op de toenmalige S.D.A.P. On
getwijfeld mede door deze invloed werd
de S.D.A.P. behoed voor een t.e veel
heengaan langs de vragen van geloof en
godsdienst. Onmiskenbaar zijn de spo
ren van Bannings streven kenbaar m
het nieuwe programma der S.D.A.P. van
1937 het program, dat o.m. de klassen
strijd achter zich laat.
T~\E Duitse bezetter maakt het werk
der Woodbrookers en hun Arbeiders
gemeenschap onmogelijk. Barchem wordt
gesloten en na de oorlog in desolate
staat teruggevonden Bentveld wordt
in beslag genomen. En dr Banning zelf
komt in het gijzelaarskamp terecht, na
dat hij eerst predikant-voorganger al
geworden bij de Vereniging van Vrij
zinnig Hervormden in Haarlem (1940/41).
In Michielsgestel ontstaat het nauwe con
tact met mensen van allerlei geestelijke
herkomst. Ook met' dr GraVemeijer en
prof. Kraemer. En samen behoren zij tót
de Hervormde Kerk.. En deze Kerk, te
lang aan het werkelijke leven onttrok
ken, naar binnen gekeerd levend en in
nerlijk verscheurd door een niet aflaten-
Prins Hendrikstraat 153 de richtingsstrijd, wordt onderwerp van
Tp| I7nn 33453^3 intens gesprek. De Kerk. die plotseling,
iel. iv i (UU 35'TÖDij niaar zonder wezenlijke achtergrond
Papestraat 5 (3e huisjzü ls immers de Kerk van 1816!
Ki _i j i „spreekt" en tientallen van jaren bezig
vanaf het Noordeinde) |ls geweest ztchzelf te hervinden, ontdekt
zich aan mannen als Gravemeijer. Ban
ning en Kraemer drie zeer uiteen
lopende facetten, in elk opzicht, van die
ene Kerk.
"A TEN weet hoe zij het driemanschap
-'■hebben gevormd, dat de Beweging
voor Gemeente-opbouw een levende in
houd heeft gegeven. Hoe zij samen, reeds
in de oorlog en daarna, de gemeenten
introkken met het parool: samen Kerk
zyn, in een land en in een wereld, waar
het getuigenis van het Evangelie alleen
nog kan worden gehoord, wanneer het
unisono cn uit diep apostolair bewust
zijn klinkt.
Banning is dan weer predikant in die
oude Hervormde Kerk. In Naaldwijk.
Doch slechts voor korte tijd. Want als
de oorlog voorbij is en „Kerk en Wereld"
gestalte krijgt, de Hervormde Kerk daar,
in Driebergen naar apostolaat in oplei
ding en vorming vindt, wordt dr Banning
er hoofddocent. Een jaar later, in 1946,
komt dc Leidse Universiteit en het bui
tengewoon hoogleraarschap in de kerke
lijke sociologie. Nog weer later het do
centschap aan het inmiddels ingestelde
Seminarium der Ned. Herv. Kerk.
TjLIJFT prof. Banning van invloed op
de ontwikkeling van de Arbeiders
beweging tal van zijn geschriften be
houden hun waarde in de innerlijke
verhoudingen der Hervormde Kerk, nauw
betrokken bij de vorming van de aan
staande predikanten en kerkelijke mede-
verkers, is hij een van de exponenten
an een vernieuwingsbeweging, die, met
hoeveel zorgen en moeiten zij ook gepaard
moge gaan, toch omtrekken heeft gekre
gen, die doen zien, dat, ook al noemen
■echtzinnigen zich rechtzinnig en veil
en vrijzinnigen deze aanduiding niet
prijsgeven om meer dan uitfluitend theo
logische redenen, de Hervormde Kerk
eer een plaats heeft gegeven in het ge
heel van het volk.
Deze taak zal prof. Banning, ook bij
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd voorlopig nog blijven vervullen
naar wij hopen, nog voor menig jaar.
Tenslotte: èr zullen er weinigen zijn
als Banning, die, in eenvoud, maar doel
bewust een weg gingen als hij. Dat kon
hij, omdat hij een man is. die heel zijn
leven in een strakke zelfdiscipline zijn
tijd en zijn gaven aan elkaar dienstbaar
kon maken. Daardoor heeft hij de dienst
aan Kenk cn yolk in zo grote mate mo
gen verrichten.
Tel. K 1700—180707
Ik meen dat h®f onderbewustzijn hier
eeii belangrijke factor is. De oudste voelt
zich min of meer verlaten. Moeder is
enige tijd ziek. Men schenkt wat minder
aandacht aan hem. En als moeder een-
ludens, een spelend wezen, is, begint ook
by de oudste de zucht tot nabootsing te
werken Hij zal doen ais de kleine en
tonen dat hij hulpelozer is dan men
denkt. Als hij in bc-d watert, moet moe
der zich wel met hem bezig houden. Ja,
hij zal wel een standje krijgen, maar
moeder zal begrijpen dat h:j haar hulp
nog^ zeer nodig heeft Zo redeneert het
kind wei niet, duidelijk voor zichzelf,
maar in zijn onderbewustzijn speelt zich
dit af. Daardoor komt ook dat de jongen
die al zo flink kon lopen, plotseling her
haaldelijk valt of ten minste struikelt- Er
schijnt een algemene zwakheid in zijn
lichaam te gaan heersen. Hij krijgt ,.ku
ren", wil opeens iets niet meer eten.
waartegen hij vroege.- geen bezwaar had.
Het komt ailes voort uit dezelfde oor-
angen tot haar te zeggen: „Moe
der, ik ben heel wat kleiner dan je
denkt".
Ik vermoed dat menige vader of moe
der verschijnselen van deze aard heeft
opgemerkt en er min of meer radeloos
tegenover heeft gestaan. Wat is hieraan
toch te doen? Gaarne wil ik trachten een
logisch geneesmiddel te noemen. Bij a"e
moeilijkheden in de opvoeding ;s steeds
de beste weg te trachten de oorzaak
te sporen Heeft -hten deze eenmaal 6„
vonden, dan wordt het veel eenvoudiger
een geneesmiddel aan te geven dan wan
neer men in het wilde weg daarnaar moet
zoeken. Ik geef u een voorbeeld op een
ander gebied dan dal der zeer jonge kin
deren, over wie ik nu spreek.
Iemand had een prachtig mooi nieuw
schrijfbureau gekocht, dat het gehele ge
zin bewonderde Dc zoon blufte er op
tegen een van zijn schoolmakkertjes
Maar deze zeide na de beschrijving:
„Mijn vader heeft een veel mooier, want
daar zijn geen effen kanten aan, het blad
heeft van voren karteltjes en dat staat
veel leuker". Dat liet de bluffer zich met
zeggen. Hij wou niet onderdoen voor zyn
makker cn dus nam hij thuisgekomen een
zaagje uit zijn ge:eecschapsdoos en be
gon ook karteltjes te maken in vaders
lessenaar. Toen papa thuiskwam,
jonge kunstenaar stomverbaasd dat hij
niet hogelijk werd geprezen, maar een
pak. op zijn broek kreeg. Natuurlijk had
de vader opppcrvlakkig gezien gelijk.
Voor hem was het werk van zijn zoon
eenvoudig boosaardigheid en verniel
zucht. Maar de oorzaak was iets geheel
anders Ik wil hiermee zeggen, dat wy
opvoeders vaak ver mis tasten
Hoe kunnen we nu. om weer op het
eerste geval terug te komen, de jaloers
heid verhinderen?.
Ik meen dat het veel zou helpen, wan
neer we over de geboorte van te voren
spreken cn daarbij laten uitkomen hoe
blij We waren toen de eerste ter wereld
swam. We moeten dan ook laten merken
hoe hu.peioos de kleine zal zijn en welk
een steun moeder zal ondervinden van
naar eersteling, als d:e wat helpen wil,
want hij is immers al zo groot.
Maar men wachte zich er voor te spre
ken over de oudste die altyd het voor
beeld irioct geven en een toonbeeld van
deugd moet zijn. Het is nodig dat die
oudste voelt dat moeder nog evenveel
van hem houdt, doch, om het eens deftig
van de jongste of de ander zich niet eens
wat eenzaam of verwaarloosd gevoelt.
Dan dient ze hem eens extra te Dakken
en te knuffelen, zodat hij of zij de'ir.dr'uk
krijgt, dat de kleine op dat ogenblik haast
niet meer voor moeder bestaat en dat
al haar aandacht op hem (haar)- is geves
tigd. Het gaat hier niet' in de eerste
plaats over oen gelijkheid van behande
ling dan wel over een gelykheid van ge
voelens.
Natuurlijk dient men er rekening mede
te houden dat ieder kind een eigen ka
rakter heef', en dat dit een voortdurende
oplettendheid van de kant der ouders
eist. ook in deze zaken-
Ik heb een geval gehoord van een oud
ste, die zich aan het bovengenoemde
euvel schuldig maakte en bij wie het
ogenblikkelijk ophield, toen de moeder
hem eens een nacht by zich in bed nam.
Het :s een enigszins gewaagde proef
maar men zie: er ook ui;, dat een zeker
verantwoordelijkheidsgevoel al vroeg
kan worden aangekweekt.
Dr F. C. DOMINICUS
Den Haag.
Donderdagavond spreekt in de kel
der van de Grafelijke zalen aan het
linnenhof drs H A. Korthals voor de
uit te drukken: Ze moet op zyn gevoel Beweeg Euro,^ F^deSLten
van eigenwaarae werken. En vooral moet over: De kolen- en staalgemeenschap en
(Word; vervolgd) ze nauwkeurig opletten na de geboorte I de Raad var. Europa.
