BRYLCREEM
tl
BRIEVEN OVER DE WATERSNOOD
BRIEVEN AAN DE REDACTEUREN
Tomaten-
ffllcmtiri*}
TO
'ap
ELSEVIERS WEEKBLAD
Zaterdag 21 Februari 1953
Aan de scholieren
SAUGANE, Frankrijk, Febr.
Beste vriendjes,
Wij hebben op school in de krant ge
lezen welk een groot ongeluk jullie treft.
Enkelen van jullie hebben alles verloren.
De wrede golven hebben niets gespaard.
Wat is dat alles droevigl
Wij zijn jonge Fransen van de scholen
in SAUGANE (24 meisjes en 22 jon
gens). Ons kleine dorp staat zelfs niet op
de kaart. Het ligt verborgen aan de voet
van een heuvel van de Segale, in de pro
vincie Aveyron, ten Zuiden van het Mas
sif Central.
Wij zijn ver van de Oceaan. Verschil
lenden Onder ons hebben de zee gezien,
maar kalm en mooi blauw. Dezen vooral
begrijpen echter, dat wanneer die onme
telijke vlakte zich boos maakt, het iets
verschrikkelijks moet zijn.
Wij zijn niet erg rijk hier op ons
plateau, maar wij hebben jullie dadelijk
willen helpen. Wij hebben een inzameling
gehouden en wij zenden jullie Vrijdag
6 Februari een postwissel van 1500 francs
(dat is bijna 15 Nederlandse guldens).
Wij wensen jullie goede moed en
hopen, dat jullie gauw een huis terug zult
vinden en een mooi land, dat eens te meer
de golven heeft weten te overwinnen.
Heel veel hartelijke groeten van
DE SCHOLIEREN VAN SAUGANE
Later
DOORN, Februari
Huis Op nieuw huis verrijst wéér uit
[het groen
van 't polderland met nieuwe
[ploeg en schop
bewerkte men weer de aarde een
[ieder werkt,
en vraagt niet beter, dan zijn werk
[te doen,
Herbouwd zijn weer de dijken, of
[versterkt,
en andere kinderen spelen er weer
[op
zien over weiland, wemelend van vee
over bebouwde akkers over tuinen
met bonte vakken zien over de zee
die argeloos ligt te schitteren en te
[droomen,
allang weer vriend al zoo lang
[weer vergeven....
Maar nog zijn boomen
overgebleven
die, als de nachtwind door hun
[takken gaat,
kermen en prevelen met gebogen
[kruinen......
En God helpe hem, die deze taal
[verstaat.
HENRIETTE SCHUURBEQUE BOEYE
Radio- zendamateurs
DE BILT, Februari
De grote ramp, die ons land heeft getrof
fen, heeft bewezen welke onschatbare dien
sten radio-zendamateurs kunnen bewijzen.
Enkele van deze amateurs zijn de schakels
geweest waarop het verkeer moest worden
afgewikkeld. Zonder deze schakels zou de
ramp waarschijnlijk nog' groter zijn geweest.
Op 26 October 1937 werd in de Noor
delijke provincies een luchtbeschermingsdag
georganiseerd, waaraan ik zelf als radio
amateur heb mogen medewerken. Wonende
in Deventer werd mij Meppel als stand
plaats aangewezen.
Men had op één van de torens een lucht
post geplaatst. Zodra er vliegtuigen in zicht
kwamen, werden deze onmiddellijk aaD het
politiebureau gemeld en aan mij doorge
geven, zodat binnen een minuut deze waar
schuwingen waren verzonden naar de Cen-
traalpost in Den Haag.
Waarom deze organisatie toen werd opge
richt is echter niet duidelijk, daar in No
vember 1939 de militairen alle radio-zend-
installaties in beslag hebben genomen, zodat
bij het uitbreken van de oorlog de zend
amateurs moesten toezien hoe de Duitsers
ons land met vliegtuigen overstroomden,
zonder één waarschuwing te kunnen geven.
Thans staan we voor een vreselijke ramp
die nog niet te overzien is. Hadden we een
organisatie gehad als in 1937 dan hadden
deze amateurs onschatbare diensfen kunnen
bewijzen, thans blijft het bij een enkele
amateur die in het getroffen gebied de ver-
bindingsschakel bleek te zijn.
Er zal dan ook met spoed wederom een
dergelijke organisatie moeten worden op
gericht en men mag verwachten dan alle
instanties haar volle medewerking zullen
geven. Men zal minstens twee maal per jaar
een grote oefening moeten houden om zo
doende tot een perfecte organisatie te ko
men.
Laat de instanties en de vereniging van
radio-zendamateurs onmiddellijk de handen
in elkaar slaan om tot een goede organisatie
te komen waarbij gebruik kan worden ge
maakt van de amateurs en hun zendmstal-
laties in tijden van nood en voor de lucht
bescherming.
H. J. YPES
Belasting omlaag
LEIDEN, Februari
De eis, die het Nederlandse volk, dat uit
eindelijk de kosten en lasten van de regering"
moet betalen, in welke vorm dan ook, aan
de regering stelt is
Niet langer tegenwerking door aan hun
eigenbelang vasthoudende ambtelijke instan
ties, minder geldsmijterij aan feesten in bin
nen- en buitenland, maar grotere bcwegings-
en handelsvrijheid, door lagere belastin
gen en minder overheidsbemoeiing.
De duidelijk gebleken geesteshouding van
het volk toont aan, dat er allerwegen een
open oog is voor de realiteit. Deze doet on
ontkoombaar vragen naar de verantwoording
van de wijze, waarop de belastingbedragen
worden besteed, en in hoeverre dit in strijd
is met de bevólkingsbelangen.
Regering, de bevolking ziet u aan en Stelt
dé vraagwaar blijven de beperkingen die
g i j u oplegt om de schade te betalen?
BELASTINGBETALER
Naam en adres van inzender zijn ons
bekend. Red. E. IV.
Zweedse hulp
LANDVETTER, Zweden, Febr.
Op 2 Februari kwamen de Zweedse
bladen met het vreselijke nieuws Uit Neder
land. De radio besprak de ellende in de;
Lage Landen. Reeds Dinsdag werd een be
gin gemaakt met het inzamelen Van geld
en goederen vóór de duizenden daklozen, De
dodenlijst steeg steeds in Nederland. Het
Zweedse Leger des Heils had al spoedig èen
begin gemaakt met het
kleding en geld. Overal
zag men deze trouwe
Heilsoldaten staan in
het barre winterweer.
Op hun post om ons
Nederlanders te helpen.
Toen de mededeling
kwam dat ér in Neder
land geen gebrek meer
was aan kleding, maar
wél aan geld, begon
men overal met inza
melen van gelden. De
Göteborgs-Posten had
9 Februari repds 400 in-
zamelingslijsten uitlig-
gen. Geld moést er ko
men, geld voor Hol
land.
Hier draaide men een
film, elders gaf men
een concert, de op
brengst was voor Hol
land. Overal in Göte-
borg zag en hoorde
men de inzamelingsbus
sen van het Zweedse
Rode Kruis. Schoolkin
deren hadden genüm-
inzamelen van
merde bonboekjes, ter waarde van 50 öre
per bon, en zamelden geld in. In slagerijen,
bakkerszaken, modezaken, kapperszaken en
sigarenwinkels, ja, overal liggen de lijsten
met het opschrift „Holland-Hjalpen". Bloe
misten gaven tulpenbloemen cn de opbrengst
van deze tulpenbloemenverkoop was even
eens voor ons. Kinderen gaven hun spaar
geld, oude mensen stonden een deel af van
hun pensioen. Grote zaken gaven gezamen
lijk met hun personeel grote en kleine
gaven. Op een zeldzaam spontane en royale
wijze geven de Zweden, van klein tot groot
en van arm tot rijk. Er wordt in de kran
ten geschreven over Nederland, over Zee
land, over de vruchtbaarste tuinen van
Europa, welke nu onder water staan. Over
hét gigantische werk der Hollanders in hun
strijd tegen het water. Evenals in 1945,
toen een gedeelte van Holland bedreigd
werd door de hongerdood, stond Zweden
ook nu weer op de bres, en reikte ons de
helpende hand. Nog steeds rammelen de
bussen van het Rode Kruis, nog steeds stro
men op de centrale inzamelingsbureau's
sommen geld binnen. Zweden leeft mee met
de rampgebieden in ons kleine Holland.
A. C. CARLIER
Nood en nood
EDE, Februari
Een belangrjjk deel van ons yolk werd
door een vreselijke ramp getroffen. Gezin
nen verloren hun ouder(s) of kind(eren).
Van huis en haard werden zij verdreven.
Alles werd hun ontnomen. Vanzelfsprekend
gevoelt ieder, dat er snel cn doeltreffend
geholpen moet worden. Het volk en zijn
regering doen, wat zij kunnen, om van de
buitenlandse hulp nog niet te spreken. Een
schaderegeling zal spoedig gereed zijn en
alles zal in het werk worden gesteld, de
getroffen gebieden in hun vroegere toestand
terug te brengen en de bevolking ervan
weer in het zadel te helpen. Zó behoort het
ook! Zou een weldenkend en meelevend
mens zich anders kunnen voorstellen?
Bijna acht jaar geleden, in 1945, bleek
dat óók een deel van ons volk door een
vreselijke ramp getroffen was. Vele gezin
nen verloren óók bun ouderfs) of kind(eren).
Ook zij waren door een vloedgolf over
stroomd, van Jappen! Drie en een half jaar
waren zij geïnterneerd. Een lange tijd om
ellende te ondergaan. Alles was ook hun
Het aantal brieven over de watersnood,
dat de redactie heeft bereikt, is overstel
pend groot. Het zijn brieven met raadge
vingen, met wensen, met voorstellen en
met critiek. De redactie heeft hieruit een
keuze moéten dp en; onbeperkte publicatie
zou vele pagina's hebben gevergd. Een
collectie van veelal redactioneel verkorte
inzendingen vindt men op deze pagina's.
Een weelde aan vitamines
geeft U glanzend haar
OMDAT
BRYLCREEM zuivere natuurlijke
oliën bevat, geëmulgeerd voor
smetteloze haarverzorging.'
OMDAT
BRYLCREEM geen gom, zeep
of alcohol bevat en Droog H<
weer gezond maakt.
OMDAT
BRYLCREEM het haar de gehele
dag sorrect houdt zonder
overdadige vettigheid.
Vraag BRYLCREEM de meest verkochte hair dressing ter wereld
County Perfumery Co. Lta, Stanmore, England. lmD. tacq. Mot Jr. Amsterdam
ontnomen. Voor hen echter sprong geen
volk mei zijn regering in de bres. Voor
hen kwam géén schaderegeling. Er werden
nagenoeg geen middelen beschikbaar ge
steld, hun het gederfde terug te geven. De
regering van het volk, dat blijkbaar toch zo
goed helpen kan, wimpelde alle vragen, alle
vermeende aanspraken, af.
Waarom deze discriminatie? Waarom op
dit punt zo'n ontstellend gebrek aan initia
tief? Dié getroffenen wachten nóg!
J. C. BENSCHOP
Adoptie
BREDA, Februari
Veel, zeer veel wordt gedaan om het
leed der slachtoffers van de overstromings
ramp te verzachten. Vele gemeenten adop
teren een der getroffen plaatsen. Prachtig,
alle lof hiervoor. Bestaat nu echter niet hét
gevaar dat er gemeenten die niet door radio
of krant worden genoemd worden ver
geten?
Om maar bij Schouwen te blijvenhebt
u wel eens gehoord van Duivendijke, Eiker
zee, Ellemeet, Noordwelle, Serooskerke en
Kerkwerve? Evenals de andere gemeenten
van dit eiland, waarvan we de namen de
laatste tijd maar al te vaak hebben horen
noemen, zijn ook deze zwaar getroffen en
staan zij nog steeds in het zeewater.
J. HONIG
Schrijft brieven!
verlening vanuit het betreffende land die n
in de courant leest.
Is het iemand uit Zweden, vertel dan dat
u gelezen Lcbf hoe spontaan men geeft, dat
in de courant stond van een Zweedse
schooljongen die zijn hele spaarpot afstond
voor de getroffenen.
Praat maar niet over de nood. Men weet
er in het buitenland alles van. Laat het geen
huilbricf zijn. Vraag vooral niet om hulp.
Het komt mij voor da* een dergelijke
brief, wanneer die door duizenden lezers
wordt geschreven naar persoonlijke kennis
sen in het buitenland aangepast bij ieder
land aan de eigen feiten, een goed blijk is
van de erkentelijkheid, die men hier ge
voelt voor wat men in het buitenland doet.
EEN UTRECHTSE FABRIKANT
I iften
UTRECHT, Februari
leest allen vrat het buitenland voor
onze getroffenen doet Gaarne wil ik ieder
uwer opwekken, voor zover u in het buiten
land een vriend, kennis of zakenrelatie hebt,
waarmee a weieens correspondeert, dat u
hun of haar een persoonlijke brief schrijft,
waarin u tot uiting brengt, hoezeer de Ne
derlandse bevolking het waardeert dat hun
landgenoten dit doen.
Vertel hun, hoezeer Set de getroffenen
sterkt, te weten, dat er geholpen wordt, en
dat er uitkomst in zicht is.
Haak daarbij in op de berichten van liulp-
BREDA, Februari
Een ongeschreven wet van ons automobi
listen is, dat wij twee categorieën mensen
gaarne medenemen, ;.w. militairen en bona
fide verpleegsters.
Daar is nu een nieuwe groep bijgekomen,
de geëvacueerden Ik ben er zéker van dat
elke automobilist deze mensen gaarne zal
willen helpen. Maar dan zouden zij voor
zien moeten zijn van een duidelijk bewijs
dat zij werkelijk geëvacueerden zijn, om
misbruik te voorkomen en daarmede het
benadelen van de werkelijke slachtoffers.
J. S. BOOM
[Soest? KeelpÜ"*
1 Sterk
Ere - dokter
KAAPSTAD, Februari
In u uitgawe van 20 Desember 1952 ver-
skyn daar op bladsy 39 in 'n berig uit Kaap
stad na aanleiding van die toekenning van
'n ere doktersgraad aan mev. S. G. Millin
die volgende:
„de schrijfster die als eerste 'vrouw der
Unie zodanig gee'èrd werd".
Hier die bewering is foutief. Reeds in
1951 het die Universiteit van Kaapstad aan
die Afrikaanse skryfsler M. E. R. (mev. M.
E. Rothmann) die ere doktersgraad in die
lettere toegeken. Dit is veral as skryfsler van
kortverhale dat mev. Rothmann bekendheid,
verwerf het.
H. C. LAMBRECHTS
Psycho - techniek (I)
AMSTERDAM, Februari
Rogier van Aerde belichtte een zeer be
langrijk algemeen vraagstuk.
Na de oorlog zijn er in buitenlandse bla
den, speciaal Engelse en Amerikaanse, vele
publicaties verschenen over de menselijke
factoren in de industrie, „Human Factors
in Industry". Om bij Engeland te blijven,
horen wij daar praten over „teams" van
psychologen die gezamenlijk met andere
specialisten als ingenieurs en bedrijfsecono
men nieuw werk doen in fabrieken. Namen
als The Tavistock Institute of Human rela
tions te LondenThe National Institute of
Industrial PsychologyThe Industrial Web
fare Society, etc., zijn in Nederland geen
klanken die men dagelijks in de krant kan
lezen.
In Nederland wordt nog niet gewerkt
door „teams" van psychologen tezamen met
bovengenoemde andere specialisten in onzp
fabrieken. Men hoort en weet in het alge
meen wat af van het testen van personen
voor bepaalde functies, maar méér weet het
publiek van deze materie niet.
Ieder werk, ook dat van dié arbeider in
de industrie, dient te worden uitgevoerd
tegen de achtergond ener bepaalde omgeving
en in het raam ener bepaalde overtuiging.
Men kan dit het psychologische klimaat
noemen, waarbinnen de arbeid moet
groeien. Veelal is men nu de mening toege
daan, dat dit klimaat een soort objectief
gegeven heeft, dat men in een, zorgvuldige
beschrijving kan vastleggen en middels een
analyse hanteerbaar kan maken. Aan de-ze
opvatting kleven twee fouten allereerst is
dit klimaat niet statisch maar dynamisch van
aard, zodat iedere beschrijving en analyse
alleen maar een tijdelijke waarde hebben.
Voorts is zoiets als het psychologisch
klimaat in hoge mate subjectief bepaald.
Wanneer Rogier van Aerde nu schrijft
„Psychologen zullen ons misschien tegen
werpen, dat wij.geen snars van toegepaste
psychologie afweten, etc.", dan valt hier
naast uit hetgeen wij hierboven schreven
door de lezer te concluderen, dat de psycho
logen hier ook nog niet aan groepspsycho-
logie toe zijn.Laat ze dus even wachten met
tegenwerpen.
Rogier toonde in zijn stuk overduidelijk
aan met gewoon Nederlands zodat ieder
het begrijpen kan, dat geestelijke schade aan
een individu werd gedaan.
Het stuk is om een andere reden ook ze
belangrijk.
In dat bedrijf is door die test een onplei-
zierige subjectieve factor in de arbeidssfeer
geschoven door de starre houding en dat is
bedrijfseconomisch belangrijk, want het psy
chologische' klimaat in dat bedrijf is in hoge
male subjectief.
Het klimaat werd ongunstig beïnvloed.
A. RIGGELING Ph. D.
Psycho - techniek (II)
ROTTERDAM, Februari
Als lezer van Elsevier is mij uw artikel
over dé Psychotechnische Inquisitie met
ontgaan. Maar evenmin zijn de artikelen
aan mijn aandacht ontsnapt, die zich bezig
houden met het vraagstuk, wat Nederland
met een overschot van 150.000 nieuwe
Nederlanders per jaar moet aanvangen.
Vindt u het nu zo erg, dat een deel van deze
Nederlanders zijn broodwinning en mis
schien wel een goede vindt in het psycho
technisch onderzoeken van hun medeslacht
offers? Het betekent toch alleen maar een
aanvulling op de lull employ mem-politiek.
En deze aanvulling biedt toch ook mogelijk
heden. Want naarmate meer bedrijven en
vooral ook overheidsbedrijven hun perso
neel zullen aannemen via deze Psycho
technische ondernemingen zullen daarnaast
bureau's gaan ontstaan, die toekomstige
sollicitanten zullen willen opleiden om met
goed gevolg deze examens te doorstaan.
Dit geschiedt toch op elk terrein, niet alleen
wanneer men Frans M.O. wil halen, doch
ook wanneer men middenstander wÜ wor
den. Ik stel mij voor, dat het toch niet zo
lang meer zal duren, of naast de adverten
ties waarin sollicitanten „eventueel" uitge
nodigd zullen worden zich aan zo'n psycho
technisch onderzoek te on Jerwerpen, zullen
advertenties verschijnen van bureau's, die
die sollicitanten daarvoor zullen willen op
leiden. Schriftelijke cursussen kunnen ge
organiseerd worden voor administratieve
krachten met een degelijk figuur, kassiers
met een betrouwbaar figuur, verkopers met
een vlot figuur, ambténaren van de burge-
lijke stand met een vaderlijk figuur, sociale
werksters met een sociaal figuur. En na
tuurlijk tegen een hoger tarief alle figuren
tegelijk.
Dat deze „eventuele" gegadigden een
beetje onwaarachtig zullen worden is toch
ook niet zo erg, want aan deze bureau's
kunnen dan weer psychiaters verbonden
worden om de sollicitanten ha een geslaagde
sollicitatie weer in hun oorsponkelijke figuur
terug te brengen. Wat een mogelijkheden
voor nog fuller employment. En eon waar
dig sluitstuk zou zijn een regeringsbureau
om op al deze bureau's toezicht te houden.
D. E. VERSCHOOR
Coca
HEEMSTEDE, Februari
In de rubriek U vraagt maar
van Elseviers Weekblad kwam een vraag
voor over de plant op wier bladeren be
woners van Zuld-Amerika plegen te kauwen.
In het antwoord wordt déze plant jjfoliö
coca" genoemd, maar dit is niét juist.
„Folia coca" is de apothekersnaam voor
de gedroogde bladeren. De wetenschappe
lijke naam van de cocaplant isErythróxy-
lon cóca. „Erythróxylon" is samengesteld
uit de Griekse woorden „erythros" (rood)
en „xylon" (hout), dit omdat sommige
soorten van het geslacht Erythróxylon rood
bruin hout hebben. In een enkel geval wor
den hiervan kleurstoffen gemaakt, bijv. van
Erythróxylon a.eolatum,
KEES HANA
De vrijheid is drieërlei
KORTEN HOEF, Februari
In het nummer van Elseviers Weekblad
van 31 Januari 1953 komt onder boven
staande titel een artikel voor van Berlrand
Russel. Nu leest men wel eens vaker in dag
en weekbladen berichten en uitingen, die
ons de echt-nationale uitroep: noü breekt
mijn klomp, ontlokken. Dit is nu wel iri
zeer sterke mate het geval met deze uit
spraak in genoemd artikel
Geestelijke vrijheid bestaat hieruit, dat
men het oneens kan zijn met zijn buur
man, zonder hiervoor te worden gestraft
Dit is een zeer Iaat en kunstmatig pro
duct der beschaving. Fn Rusland, in
Rotary Clubs en in jongensscholen is
deze vrijheid nog niet doorgedrongen.
De beoordeling van de juistheid van deze
bewering voorzover het Rusland en jongens
scholen (geen meisjesscholen?) betreft, laat
ik gaarne aan anderen over, doch ten aan
zien van de Rotary Clubs zou ik een nadere
toelichting van de schrijver zeer op prijs
stellen.
In mijn vijf en twintigjarig lidmaatschap
van Rotary International, waarin ik meer
dan duizend bijeenkomsten in Rotary Clubs
van vele landen heb bijgewoond, is het mij
nooit opgevallen, dat de boven omschreven
„geestelijke vrijheid" daar „nog niet is door
gedrongen" en ben ik nog nooit „gestraft",
als ik het „met mijn buurman oneens" was.
De schrijver van genoemd artikel zal dan
ook wel kunnen begrijpen, dat ik zeer ver
langend ben de bewijzen van zijn uitspraak
te vernemen, want ik kan toch niet aan
nemen, dat hij zijn stelling heeft neer
geschreven en gepubliceerd, zonder deug
delijke gronden hiervoor te hebben.
En, niet alleen ik, doch ook de paar dui
zend Rotarians in ons land, en, (indien
wereldkundig gemaakt)' de honderdduizen
den leden van Rotary Clubs in de gehele
wereld zullen mei grote belangstelling ken
nis nemén van de nadere uiteenzettingen,
die Bertrand Russell ons toch niet zal Wülen
onthouden.
H. GORTER
Past-President Rotary Club Hilversum
Films uit Oost-Java
ROTTERDAM, Februari
In de filmotheek van het korps mariniers
zijn een drietal particuliere films terecht
gekomen, waarvan de herkomst niet meer
na te gaan is. Vermoedelijk zijn deze films
tijdens de eerste politionele actie door een
onderdeel van de mariniersbrigade ergens in
Oost-Java gevonden. Waar deze drie films
hoogstwaarschijnlijk voor iemand een schat
van dankbare herinneringen aan „tempo-
doeloe" inhouden moge ik uw bemiddeling
inroepen om, door wellicht de publicatie van
een kort bericht in uw rubriek „brieven aan
de redactie", te trachten de eigenaar van
dez?e films op te sporen.
Het betreft drie bij elkaar horende 16 mm
films, waarvan één aangeduid wordt met het
opschrift „1931 Nice, Monte Carlo, a/b
Baloeran, kennissen te Singapore, aankomst
in Batavia, Augustus '31 voorbij de
wegen, Blitarweg 6, Juni '32, Oedik, Blitar-
weg 6"de tweede film draagt het cijfer 1,
helaas is het opschrift practisch onleesbaar,
wel zijn de volgende woorden te lezen
„Dec.Juni '30 vertrek Sibajak reis
naar Singkep"en ten slotte de derde film,
deze draagt geen Opschrift. De personen die
op deze film voorkomen zijn echter identiek
aan de personen uit de eerste twee films.
De films berusten op het ogenblik bij
ondergetekende.
D. RUIMSCHOTEL,
kapitein der Mariniers
(Advertentie)
RfflEfl
Verhoogt het aanzien van Uw
handen. Altijd gaal, zacht en welverzorgd
.Het is de, Hamamelis die het 'm doet
f
t
1
