Rampenfonds zal getroffenen terstond
50% der schade uitkeren
Dijken hielden stand tegen
storm van vannacht
Niet meer op dollars, maar
op eigen wieken verder
Zeer bijzondere
aanbieding
PEJGN0IRST0F
Rest der vergoedingen volgt later
(als er geld is)
Dijken over 1000 km verhogen
of zeegaten afsluiten
nieuwe haagsche couraht
3
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
Hoe hef er bij staat
Dijkwerkers in St. Annaland wonnen gevecht
het water
tegen
H°
OEWEL DE WIND in de afgelopen nacht aanwakkerde tot een lichte
storm, hebben de voorlopig herstelde dijken het water kunnen keren.
Van betekenis hierbij was dat de krachtige wind thans in de Zuidwesthoek
zat hetgeen niet zo ernstig als een storm uit het Noordwesten is. De dijk te
St. Annaland, die dezer dagen weer doorbrak, is thans geheel gedicht.
Verdere bijzonderheden uit het rampgebied volgen hieronder.
Zuid-Holland autobus van Borgen oo Zoom, Tholen
weer binnengereden. Aangezien een deel
Sommelsdijk. Het heeft verbazing
gewekt dat in Sommelsdijk na de ramp
zoveel aanmaningen tot het inzenden
van aangifteformulieren voor omzetbe
lasting zijn aangekomen. Het blijkt nu
echter dat deze aanmaningen al voor de
watersnood zijn verzonden, zodat het
geen ambtelijke onwellevendheid be
treft.
Ooltgensplaat. De genie is hier thans
bezig pontonbruggen te leggen op de
plaats, waar de brug naar het vasteland
is weggeslagen, mede om de in het fort
opgeslagen 1700 ton regeringsgraan dat
was gaan broeien, af te voeren.
Het grote gat in de Oudedijk is in zo
verre dicht dat voetgangers en wiel
rijders over de dam kunnen gaan. Gis
teren reden er zelfs reeds de eerste
vrachtauto's.
Zuid-BeUerland. Aan cadavers zijn
in Zuid-Beijerland in totaal verzameld
183 koeien, 30 varkens. 6 schapen en 300
kippen
Sliedrecht. Door afdammen van ver
schillende straten kan er nu vlot worden
gepompt. Het water zakt merkbaar.
Maandag hoopt de brandweer te kunnen
beginnen met het leegpompen van kel
ders.
Hcinenoord. Driekwart van de ge
meente staat nog onder water of is dras
sig, hoewel men door de bemaling lang
zamerhand weer droge grond gaat win
nen en geëvacueerden terugkeren. Tien
huizen zijn weggespoeld en 50 werden
zwaar beschadigd. Oude en nieuwe er
ven zijn thans drooggevallen. In deze
wijk staat ook de.Geref. kerk. alsmede
de Chr. kleuterschool.
Alblasserwaard. Veehouders in de
overstroomde gebieden maken zich zor
gen over hun grasland. Als uiterste da
tum voor het droogvallen van de weiden
is 20 Maart genoemd. Wordt het later,
dan moet nieuw gras worden gezaaid,
hetgeen betekent dat de koeien dan pas
midden in de zomer buiten kunnen
komen.
Van Breskens in Zeeuws ril Vlaanderen
loopt nu een busdienst naar Antwerpen
en Breda, aansluitend op de normale
treinen. Voor reizigers naar Walcheren
1 opt een N.S. busdien si, van Bergen op
Zoom over Antwerpen naar Breskens
vanwaar men verder per veer naar VMs-
smgen en Middelburg kan reizen.
Zeeland
Ril'and Bath: Genietroepen werken aan
het leggen van de nooddijk, welke Maan
dag bij doodtij klaar moet komen. Zand-
«treinen rijden af en aan.
Tholen: Vrijdagmiddag s de eerste
van de Tholenseweg bij .hoogtij nog on
der loopt, zal de bus nog niet op normale
tijden kunnen rijden.
St Annaland: De 800 dijkwerkers in St
Annaland hebben hun gevecht tegen het
water- gewonnen. Gistermiddag om 4 uur
was het 60 m grote laatste dijkgat dicht
en de zandzakken hielden de vlo"d tegen.
Nu kan met de afwerkiinr worden be
gonnen.
Schouwen en Duiveland. In de afge
lopen nacht is de eniige verbindingsweg
van Steenbergen via St Philip-land naar
Schouwen en Duiveland door een duiker-
doorbraak bij de haven van Anna Jacoba
over een afstand van 25 meter wegge
broken. De kracht van het water was zo
giroter, dat de betonnen palen van het
wegdek als planken overeind rezen.
Land van Heusden en Altena: Het leven
langs de kronkelweg in het land van
Heusden en Altena herstelt zich. Men
hoopt over 2 a 3 weken het water buiten
de dijken te hebben.
Hank: De gemeente Kaatsheuvel heeft
Hank (deel van de gemeente Dussen)
geadopteerd. In Hank is de pastoor die
in het vrijwel geheel geëvacueerde dorp
was achtergebleven. Donderdag op 60-
jarige leeftijd overleden.
Dussen: Aan de dijkweg naar Werken
dam keren de eerste vrouwen terug en
beginnen met de schoonmaak van haar
woningen. De gemeente Dussen en Hank
heeft 20 vernielde, 30 zwaar en 50 licht
beschadigde huizen. De burgemeester
heeft elf nieuwe gereedstaande woningen
toegewezen aan de zwaarst getroffen ge
zinnen.
Almkcrk: Hier zijn in totaal 12 ver
woeste, 20 zwaar en 500 licht beschadigde
huizen.
Werkendam: In Werkendam gaan
Maandag de scholen weer beginnen. De
gemeente heeft vrijwel geheel onder
water gestaan, 1600 woningen hebben in
het water gestaan. Er zijn 20 huizen ver
woest, 80 zwaar en 1000 licht beschadigd.
Eethen: Het afvloeien van water uit
Oostelijk gelegen polders heeft lang
zamerhand 2000 ha vruchtbare grond in
Eethen doen onderlopen. Toen in Dussen
de mensen konden terugkeren .moesten
verschillende landbouwersgezinnen in
Eethen hun boerderij verlaten. Men
hoopt nu spoedig in deze polder te kun
nen gaan malen.
Woudrichem: Aan de Oudendijk be
gint het water langzaam te zakken. Ver
schillende geëvacueerden hebben hun
woning weer betrokken en vrijwel al
het afgevoerde vee is weer terug in de
stallen.
Andel: Het water in de polder zakt
hier slechts langzaam, nu de bemaling
voorlopig is stilgelegd, omdat eerst an
dere gebieden droog moeten vallen.
Duil: In sommige huizen staat het
water nog een meter hoog.
Niet alleen de Koningin, maar
ook onze Kroonprinses toonde
zich gisteren van haar beste
zijde. Op de zo bekende joviale
manier ging ze herhaaldelijk
met versnaperingen rond. En
succes was natuurlijk bij voor
baat verzekerd.
Ondanks de lamp heihaalt minister
Begrotingstekort zal echter vermoedelijk
stijgen van 492 tot 1200 millioen
Wij kochten een Export-
partij en brengen nu, 30
goedkoper een
SATIN-FEUTRE
Buitengewoon fraaie
filmdrukdessins, in diverse
tinten behaaglijk warme,
geruwde binnenzijde.
Pracht Satijn weefsel
VAN MOORSEL
Riviwvismarkt
Minister Van de Kieft gelooft dat
Nederland mei eigen inspanning de ge
volgen van de watersnood grotendeels te
boven kan komen. Er moet voor worden
opgepast dait er na de wateroverstroming
niet ook nog een geldovers-trom-ing komt.
De financiering van het herstel der over-
sitromingsschade zal dan ook in zo sterk
mogelijke ma>te moeten gebeuren door
leningen, teneinde ongezonde toenem.ng
van de geldomloop te voorkomen,
tenslotte ook nog een beroep zal worden
gedaan op de tegenwaarderekenóng,
een zaak die later rustig moet worden
bekeken. Het gebruik van deze rekening
;s een maatregel, die inflatie (te grote
geldomloop) in de hand werkt.
De minister van Financiën, die dit
heeft bekend gemaakt in antwoord op
vragen van het weekblad De Zaken
wereld, heeft nog eens nadrukkelijk ge
steld, dat Nederland niet zal terugkomen
op het besluit om afstand te doen van
verdere dollarhulp tot 30 Jura. „Wij
hopen het zo te kunnen bolwerken, dat
wc ook het volgende jaar niet om hulp
behoeven te vragen. Nog steeds is de
gulden een hard betaalmiddel. Als in
1953 het grootste deel van het beschik
bare kapitaal naar de overheid kan
vloeien, hoop ik, dat wij het onder elkaar
wel kunnen redden," aldus de bewmds-
man.
Minister Van de Kieft is van oordeel,
dat de ramp ongetwijfeld zeer nadelige
invloed zal hebben op de begroUngs-
positie van Nederland. Door het uitvallen
van vele agrarische producten en onver
mijdelijk uitstel en verlichting van be
lastingen zullen de inkomsten bela-ngrijk
dalen. De verhoging der uitgavenposten
is nog niet te overzien. De bewindsman
raamt op de gecombineerde gewone
dienst, buitengewone dienst I en het
landbouw - egalisatie fonds een tekort van
ca. 80 millioen gulden in plaats van het
-rsp-onkelijk verwachte overschot van
131 millioen. Het tekort op de buiten
gewone dienst II was f623 millioen.
„Wanneer ik een zeer vage raming van
het totale tekort voor 1953 mag doen,
dan zou ik dit op ongeveer f 1200 millioen
willen stellen", aldus de minister, (In
September, bij het indienen der rijks
begroting, werd het tekort geraamd op
f492 millioen. Red.)
Wat de maatregelen aangaat, die hij
dient te nemen om de doorstroming van
kapitaal uit de risico-mijdende naar de
risico-dragende sector te vergroten, deel-
Wetsvoorstel ingediend
Dijkherstel een zaak
van het rijk
De ministers Algera en Van de Kieft
hebben nu. zoals reeds was aangekon
digd, in een wetsontwerp aan de Tweede
Kamer voorgesteld noodvoorzieningen te
treffen voor het dijkherstel
Met het oog op de ontzaglijke omvang
van de schade zal het herstel volgens het
wetsontwerp worden verricht door het
rijk. Om zo weinig mogelijk af te wij
ken van de historische taak der water
schappen, zal de minister van Verkeer en
Waterstaat echter, in "overleg met de be
trokken colleges van Ged. Staten, dit
herstel geheel ,<?f gedeeltelijk kunnen
overlaten aan de waterschappen of het
kunnen opdragen aan de Ged. Staten in
de betreffende provincie. Tijdens de her
stelwerkzaamheden berust het toezicht
over de waterkeringen niet, zoals ge
woonlijk, bij de Provinciale Staten, maar
Bij de minister.
De billijkheid brengt mee. dat het rijk
die kosten voor zijn rekening neemt, die
worden gemaakt om de waterkeringen
ln de oorspronkelijke toestand te herstel
len, d-w-z. ze hetzelfde waterkerend ver
mogen te geven als voorheen. Indien van
de gelegenheid gebruik wordt gemaakt
om een dijk te verbeteren, kan het rijk
ook in deze extra-kosten een tegemoet
koming verlenen. Dit is echter niet ver
plicht.
Particulieiren kunnen tegen vergoeding
verplicht worden te gedogen, dat bij de
herstelwerkzaamheden gebruik wordt
gemaakt van onroerende goederen die
hun eigendom zijn. Hiervoor wordt een
regeling voorgesteld, die aansluit bij de
belemmeringenwet landsverdediging. Om
overheidsinstanties (waaronder water
schappen) in een dergelijk geval te dwin
gen, kan worden afgeweken van de be
staande voorschriften. Dit is echter al
leen mogelijk, als de minister van Ver
keer en Waterstaat het nodig vindt
de minister Van de Kieft mee, dat het
z.g. transformatieforxds bijna gereed is.
Het wordt thans op Economische Zaken
in weteirarm gegoten^Het fonds, dat een
mnxi-q •gai-antieve-"'>gen van f 100
millioë.. zal hebben, Zal zo zelfstandig
mogelijk worden bestuurd, zodat de over
heid maar een kleine vinger in de pap
zal houden. Het fonds zal een goede
spreiding van beleggingen bevorderen.
Pleister op de wonde
(Van een onzer verslaggevers)
BINNEN EEN WEEK, nadat de, naar haar dorpen en steden teruggekeer
de bevolking uit het rampgebied de huisraadschade getaxeerd en
opgegeven heeft bij de schadecommissies, zal het rampenfonds een eerste
uitkering doen. De grootte ervan zal 50 pet bedragen van de vervangings
waarde der verloren gegane artikelen. De betrokkenen ontvangen dat
bedrag per chèque over de Boerenleenbank hunner inwoning of over een
andere bankinstantie. Met de uitkering van deze eerste 50 procent is, naar
ruwe schatting een uitgave gemoeid van f 40 millioen. Zoals de zaken op
het ogenblik staan er is f 55 millioen binnengekomen zal het Ram
penfonds dus nog niet meer kunnen doen.
uitgekeerd. Naast deze uitkeringen voor
de huisraadschade dient het Rampen
fonds nog garant te zijn voor de verzor
ging van weduwen en wezen en het heT-
stel van schade, die het gemeenschaps-
Luit.-generaal P. Alons, directeur van
het Rampenfonds, deelde dit hedenmor
gen op een persconferentie mee.
Hij voegde er aan toe. dat het over het
algemeen aanbeveling verdient de schade
in geld uit te keren, Op verschillende
punten keren de verdrevenen als weer
naar hun woningen terug. Het is gewenst,
dat zij zo snel mogelijk weer zullen kun
nen beschikken over het eerst noodzake
lijke huisraad, linnengoed en andere ar
tikelen. die liggen in de persoonlijke
sfeer.
Naast vergoeding in geld zal ook de
voorraad goederen, die ter beschikking
van het Rampenfonds is gesteld, worden
aangesproken Zo zal als eerste uitkering
san de getroffenen een groot pakket tex
tiel worden ter hand gesteld. Dat wordt
samengesteld uit de bij het Rode Kruis
ingekomen schenkingen en uit aankopen
als die nodig zijn.
Na terugkeer in hun woning moeten de
gezinnen een schade-aanmelding opma
ken- Het Rampenfonds heeft een lijst van
huisraa^artikelen, welke in een gezin
verloren kunnen gaan, aangelegd. Aan de
hand van die lijst wordt de vervangings
waarde van de vermiste en vernielde
goederen berekend. Van dat bedrag
■ordt 50 pet berekend en uitgekeerd.
Totale vergoeding
Het ligt wel degelijk in de bedoeling
om de totale schade, die aan huisraad ge
leden werd door volgende uitkeringen te
verroeden. De schade-aanmelding moet
geschieden bij de reeds opgerichte of nog
op te richten rampschadebureaux.
Zij wier schade door verzekering wordt
gedekt, kunnen ook een schadeuit'kering
uit het Rampenfonds ontvangen, doch
worden dan verzocht een akte van over
dracht te tekenen, waardoor de verzeke
ringssom aan het Rampenfonds wordt
(buurthuizen, muziek- en sportver
enigingen en dergelijke) leden.
Over de stand der middelen van het
Rampenfonds werd nog meegedeeld dat
er aan betalingen tot nu toe gedaan is
f 1.2 millioen. Bij de Nederlandscfce Bank
is een bedrag van 17 millioen gedepo-
neeerd en op advies van een daartoe In
gestelde commissie van bankiers is 34
millioen van het fonds belegd in direct
realiseerbaar schafikistpapier.
De schenkingen uit
Rusland
Over de schenkingen uit Rusland zeide
generaal Alons. dat hij, een bedrag van
500.000 gulden telegrafisch kreeg aange
boden van het Russische Vakverbond.
Het Centrale Comité van Verbruiks
coöperaties in de Sovjet-Unie telegra
feerde f 250 000 te zullen overmaken En
het anti-Fascistische Comité in de Sov
jet-Unie berichtte het overmaken van
een bedrag van f 100.000. Op de aan
merking dat ..De Waarheid" berichtte,
dat het vakverbond in de Sovjet-Unie
bovengenoemde 5 ton ter beschikking had
gesteld van het comité Volkshulp zeide
de generaal: ..Maar ik heb het telegram
ontvangen".
Het Poolse Vredes Comité zond een
chèque van 5000 pond sterling.
„Kijk eens wat fijn", zegt een evacueetje tot Prinses Marijke, wier
aandacht op dit moment op iets anders is gericht. Vandaar dat
„aanstoot je.
Beu van accoorden als
Yalta en Potsdam
Steun aan onderworpen
vrije volken
Vloedcommissie 1953 zal zich met grote spoed
van haar taak kwijten
In de V.S. heeflt de Republ—einse Se
nator Bricker medegedeeld, dat hij met
63 collega's heeft voorgesteld, de grond
wet in deze zin te wijzig er, t de over
eenkomsten, zoals Amerika te Yalta en
Potsdam met de Sowjet-Unie heeft ge
sloten, verboden worden. Het devies
luiidt: geen verdragen meer, die strijdig
-.ijn met de Amerikaanse wetten. Het be
treffende amendement wordt „in prin
cipe door minister Foster Dulles ge
steund.
President Eisenhower heeft het Ameri
kaanse Congres verzocht te verklaren,
dat het alle uitvoering van internatio
nale overeenkomsten „die zijn veroraaid
om de onderwerping van vrije volken
tot stand te brengen" verwerpt. Een des
betreffende resolutie is bij het Congres
Ingediend. De leiders van Democraten en
Republikeinen juichten het verzoek van
Eisenhower geestdriftig toe.
Cuneratoren krijgt spits
van hkenhout
Nog steeds staat de Cunera-toren te
Rhenen in de steigers. Zoals men weet
ging de oude torenspits in 1945 door een
bombardement verloren. Sedert enkele
dagen wordt nu op de torenzolder ge
werkt aan de montage van een nieuwe
spits die voor het grootste deel uit eiken
hout zal bestaan en stukje voor stukje
in elkaar word gezet. Nog dit jaar hoopt
men ermee te beginnen de spits op de
toren te zetten. En dan kunnen langza
merhand de steigers worden verwijderd.
En dit is Prinses Margriet, die
al evenzeer genoot van de on
gedwongen omgang met de
jeugd van Nederland.
(Van een onzer verslaggevers)
DE RAMP, die ons land op 1' Februari trof, ligt ons allen zwaar op het
hart. Ik heb U hier bijeengeroepen opdat gij een waterstaatsteehnisch
deskundige commissde zult vormen, die op korte termijn maatregelen be
raamt tot eventuele voorkoming van zulk een grote ramp in de toekomst.
Aldus mr J. Algera, minister van Verkeer en Waterstaat, toen hij vanmor
gen in de Statenzaal op zijn departement de Vloedcommissie 1953, ingesteld
onder voorzitterschap van ir A. G. Maris, installeerde.
Wij staan aldus de mdnister, voor de
keuze, óf een dijklengte van meer dan
1000 kilometers met een meter of meer
te verhogen in sommige gebieden een
zeer bezwaarlijk uitvoerbare taak óf
enkele zeegaten af te sluiten op zodanige
wijze, dat de kustlijn, die door de storm
vloeden wordt bedreigd, aanzienlijk
wordt verkort.
De bewindsman herinnerde er aan, dat
de rijkswaterstaat reeds 15 jaar werkt
aan plannen tot watervrijmakmg van be
dreigde gebieden en tot beveiliging van
het land tegen verzilting.
De afdamming van de Brielse Maas
en Botlek heeft ongetwijfeld tot gevolg
gehad, dat langs de Brielse Maasboezem
gelegen eilanden werden beveiligd tegen
nog groter overstromingen dan thans zijn
opgetreden.
Er waren reeds plannen tot afdam
ming van het Haringvliet. Het hele com
plex was reeds uitvoerig bestudeerd,
mede door het Waterloopkundig Labo
ratorium te Delft. Het denkbeeld, ook de
afdammingen van de zeearmen tussen
Goeree en Schouwen en van de Ooster-
3chelde te bestuderen, was tot voor kort
nog niet in de beschouwingen betrok
ken. Men zag wel aantrekkelijke kanten,
maar oordeelde de moeilijkheden
groot. Toch was in November jl. reeds
opdracht gegeven dit onderdeel nader in
beschouwing te nemen.
De afdamming van de zeearmen (uiter
aard met uitzondering van de Waterweg
en de Wcstorschelde» zal een aanzienlijke
vermindering geven van de dijklengte,
die in de toekomst als zeewaterkering
zal moeten optreden. Daarnaast is er het
belang van de zoetwatervoorziening en
de bestrijding van de verzilting. Intussen
zal men ernstig bedacht moeten zijn op
de waterstaatkundige consequenties, o.a.
voor de scheepvaart, de afvoer van water
en ijs enz.
Wanneer de commissie tot de conclusie
zou komen, dat de afdammingen inder
daad moeten worden nagestreefd, dan
rest de vraag, of dit werk thans reeds
technisch uitvoerbaar is.
De minister besloot: „Het kan
eenmaal niet anders of met de uitvoe
ring van de definitieve beveiligings
maatregelen zullen nog jaren" gemoeid
zijn. God moge verhoeden, dat er bin
nen dit tijdsbestek andermaal een der
gelijke stormvloed optreedt als thans is
geschied".
De voorzitter van de commissie,
Maris dankte de minister voor het in de
leden gestelde vertrouwen. Hij verklaar
de dat de commissie zich met de grootst
mogelijke spoed van haar taak wil
kwyten.
Reeds is gebleken, dat de technische
problemen, die de afsluiting van het
Haringvliet meebrengt, niet ais onover-
komenlijk worden beschouwd. Wellicht
zal men goed doen, stap voor stap te
bereiken wat de minister voor ogen staat.
De tijd dringt zeer
Mijne heren, de taak, die ik u verzoek
op u te nemen is een zeer veramtwoor-
delijkfVeel is reeds door amöeren ge
daan, veel zult gij zelf nog moeten doen
tot een gefundeerd advies te komen.
De tijd dringt zeer. Dit zeide mdnister mr
J. Algera, toen hij vanmorgen de Vloed-
commiss'ie-1953 installeerde1In zijn rede
wees de bewindsman er voorts nog op,
dat het mogelijk is, dat de eventuele af
dammingen van. de zeearmer, o.m. met
het oog op de aanwezige diepten, verder
landinwaarts dienen te geschieden dan
na-bij de uitmondingen in zee.
Ir Maris, de voorzitter van de commis
sie, bracht het Friese spreekwoord in
herinnering „Men kin net fan 'e groum
op 'e souder stappe" (Men kan niet van
de grond op de zolder stappen), maar
hij hoopte, dat wij tijdig deze zolder zul
len bereiken, vóór het hoge water ons
opnieuw verrast. Hij opperde de moge
lijkheid, de minister over bepaalde on
derdelen in tussentijdse rapporten te
adviseren, vóór het eindadvies gereed is.
Minister Algera deelde nog mede, d-at
oud-minister dr ir J. A. Ringers alsnog
is benoemd tot lid van de Vloed-com
missie 1953, terwijl mogelijk verdere
uitbreiding volgt.
Na de installatie bleef de commissie
in constituerende vergadering bijeen.
Gelijk al gemeld is ir J. A. P. Franke
te Voorburg, in de vacature, ontstaan
door het overlijden van ir S. L.
Louwes, benoemd tot directeur-
generaal van de Voedselvoorziening.
Ir Franke was reeds plaatsvervan
gend directeur-generaal. Hier een
foto van de heer Franke.
HET WEER IN EUROPA
s
a
S C
i 1
C O
o
t 3'
t 3
H T3
8
a 2
O
zS*
i -C
.S F
s
c ff
Helsinki
sneeuw
ZO
4
-5
0.1
Oslo
N.NO
2
-0
1
Kopenh.
regen
ZW
10
4
0.5
Londen
geh.bew.
zw
6
9
0
A'dam
geh.bew.
zw
14
7
0
Brussel
helf bew.
zw
8
5
0
Parijs
onbew.
zo
3
1
0
Bordeaux
mist
windstil
3
0
Nice
onbew
NNW
3
3
1
Warschau
motregen
W
10
4
0
Berlijn
geh.bew.
w
6
6
0 3
frankfort
zw. bew.
zw
6
4
0 1
Of
Mtinchen
zw
4
0
Zürlch
mist
T
1
Wenen
zw, bew.
windstil
4
0
Gegevens van hedenmorgen 7 u. (KJi M I.)