SPA
JOURNAAL
LEZERS
vragen het woord
Nog geen beslissing inzake ontslag bij
Arbeidsovereenkomsten
Minister Donker meent juist nu het
B.B.A. niet te kunnen missen
Rusland bouwt een Baltische muur
Van Finse Golf tot Buegen
worden kusten versterkt
auutc hoest'
ABDIJSIROOP
Vart Gogh-herdenkingin 1953
van de kunst
PANEELRADIATOREN ENVERWARMINGSKETELS
KUNSTLEVEN IN AMSTERDAM
Periodieke uitkeringen zijn niet altijd
belastbaar inkomen
4
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 20 FEBRUARI 1953
Europees rampenfonds
TYE gedachte van drs W. J. Bijleveld
(Lezers vragen het woord van 14
Febr.) heeft zonder twijfel de in
stemming van alle lezers. Het is be
kend, dat thans dagelijks ca. duizend
vluchtelingen, dus per maand ca. dertig
duizend vluchtelingen, waaronder vele
kinderen en ouden van dagen, die alles
in de Sowjet-zone moesten achterlaten,
in West-Berlijn aankomen. Zouden deze
vluchtelingen via het Nederlandsche en
het Internationale Roode Kruis ni*t voor
een deel met het surplus, waarover de
heer Bijleveld schrijft, geholpen kunnen
worden
OPMERKER
Vrijwillige radioreserve
ALS oud-Indisch radiopionier trof het
my hoe de radio sedert 1912 is uit
gegroeid tot een der belangrijkste
verbindingsmiddelen. In uw blad van 14
dezer lezen wy: radio-„amateurs" red
den duizenden mensenlevens. Laat men
er vooral voor zorgen deze vrijwillige
Nationale radioreserve onder de vele
andere verbindingsmiddelen in de te
maken noodverbindingen op te nemen,
want als waarschuwing en oproep heeft
de radio wederom haar onmisbaarheid
bewezen.
De op dit gebied te treffen maat
regelen voor bedreigde afgelegen ge
bieden zouden o.a. kunnen bestaan door
in het gemeentehuis of op de politiepost
een eenvoudige ontvanger met zend
apparaat te plaatsen met het daarvoor
gewenste golrbereik.
Normaal op het lichtnet werkend zul
len deze apparaten voor noodgevallen op
accu's of op een eenvoudig noodaggre-
gaat voor stroomvoorziening moeten
kunnen doorwerken. Het laatste verdient
m.i. aanbeveling, mits het aggregaat zo
licht is, dat een man het zonodig zonder
meer naar een ander of hoger gelegen
plaats kan overbrengen. Bovendien dient
het geheel door één man bediend te kun
nen worden, zodat na opleiding van min
stens twee man voor aflossing of ziekte
de bediening daarvan in tijden van nood
verzekerd is.
x>. C. NOPPEN
oud-hoofd Malabarradlo.
Tol te Maartensdijk
IN het Handelsblad van 7 Februari 1
ik een bericht voor „Hulpactie in het
Gooi", waarin oa. staat vermeld, dat
„Tol bij Maartensdijk moest worden be
taald".
Mijn persoonlijke ervaring is juist
tegenovergesteld. Toen ik die week, na
évacués weggebracht te hebben naar
Loosdrecht, „ledig" via Maartensdijk
met mijn personenauto de tollen
Maartensdijk passeerde, was de mede
deling. dat ik evacué's gereden had vol
doende, om zonder betaling de tol te
passeren, terwijl de tolbeambte mij zei,
dit ook aan zijn collega in Tuindorp te
zeggen, opdat ik daar ook niet zou hoe
ven te betalen. Ofschoon tolheffing* mij
niet bepaald sympathiek is, meen ik
vorenstaand toch onder uw aandacht te
moeten brengen.
K. ANDRIESSE
(Had men te Hilversum, aldus deelde
men ons ten gemeentehuize van Maar
tensdijk mede, even een seintje gegeven,
dat een transport op komst ivas, dan
■was natuurlijk onmiddellijk tal-vrijdom
verleend. Hetzelfde geschiedt des zomers
o.a. by autotochten voor oxiden van
dagen. Red.)
Rails in verdrukking
ONS land Is inderdaad, zoals de in
zender van 14 dezer over de Berger
tram opmerkt, het enige (niet alleen
in West -Europa)waar tramlijnen,
zelfs moderne en ook locaalspoorlijnen
(resp. „nevenlijnen") niet of maar matig
door de overhèids- of vervoersinstanties
worden gewaardeerd. Men denke bij
voorbeeld ook aan de zeer drukke
in de blauwe tram, die van de N.B,
aan matiger bezette FriesGroningse
dieseltramlijnen. Slechts ten dele haar
na-oorlogse situatie maar meer de voor
opgezette plannen met eventueel snelle
en hoge afschrijvingen op de bedrljfs-
uitkomsten schiepen de gelegenheid tot
haar snelle verdwijnen, ongeacht de
economie, resp. kapitaal-verlies, allicht
reeds goeddeels weggewerkt.
Zo vergaat het ook een deel der
locaal-spoorwegen. En dit in een zo ver
armd land met zeer zwaar getroffen ra.il-
bedrijven, die juist in ons dichtbevolkte
land veelal comfortabeler, zekerder en
(modern dan altijd) ook sneller vervoer
geven. Het "bus-verkeer dat er voor in
de plaats komt is inderdaad vaak min
of meer chaotisch. Ook is het onzeker:
by grote drukte door plaatstekort. Het
is gevoelig voor weers- en wegomstan-
digheden. In de portemonnaie voelt de
reiziger (resp. de goederen-verzender),
dat de bus (resp. de vrachtauto) zeker
niet meer economisch is dan de vroegere
tram. En ondanks talloze verzoeken,
protesten etc. volgt toch de ene ophef
fing der rail-verbinding na de andere.
..Hogerhand" geeft blijkbaar geen toe
stemming voor aanschaffing van modern
tram-materieel. De R.T.M. moet van oud
nieuw zien te maken als zij „tram"
meent te moeten blijven.
Naast de Berger tram Is weldra de
blauwe tram aan de beurt en daarna
spoorlijnen als b.v. in het opkomend N O.
Groningen (Delfzijl!) en OverijsselGel
derland (ZutphenWinterswijk werd
reeds genoemd). Beklagenswaardige
rail-loze streken! Vooral wanneer de
overheid in benarde tijden tot vordering
van bussen en vrachtauto's overgaat.
Doch met inzender vraag ik: Wat zou
van deze anti-railpolitiek toch de oor
zaak zrjn ABONNE
jyïINISTER Donker heeft gister-
-1- A middag in de Tweede Kamer
geantwoord op hetgeen by de alge
mene beraadslaging over het wets
ontwerp tot wijziging van de bepa
lingen omtrent het ontslag bij
arbeidsovereenkomsten was te berde
gebracht.
De minister schetste in het kort de
geschiedenis der rechtsvernoudingen op
het gebied van de arbeid en bracht dank
ian prof. Levenbach voor de medewer-|
king welke deze aan de totstandkoming
van het ontwerp heeft geleverd.
De minister constateerde, dat er in
brede kring een gevoel van onbevredigd
heid bestaat over de tegenwoordige
3ituatïe met betrekking tot de recht
spraak in arbeidszaken. Spr. conclu
deerde. dat de burgerlijke rechter niet
voldoende geëquipeerd is voor de be
handeling van arbeidszaken, op die
grond kan het B.B.A. ook niet worden
gemist
"~De minister vroeg zich voorts af, of
het gewenst is by de wet bedrijfsrecht-
spraak voor te schrijven. De gewone
rechtspraak zal nooit kunnen worden
;emist De minister verklaarde de voor-
:eur te geven aan de gewone recht
spraak, eventueel voorzien van deskun
dige bijzitters. Het leek hem niet moge
lijk de colleges, die bedrijfsrechtspraak
uitoefenen, rechterlijke macht te maken.
Een wettelyke basis is aan de bedrijfs
rechtspraak dus niet te geven en deze
zal dus nooit een werkelijke rechtspraak
kunnen worden.
Tenslotte besprak de minister de
samenloop van het B.B.A. en de regeling
van het B.W. Intrekking van de ontslag-
regeling van het B.B.A. zal z.ï. niet kun
nen geschieden zonder op ernstig verzet
te stuiten. Toepassing van het B.F
is nu bgvoorbeeld nodig in de ramp
bieden op dezelfde gronden als in 194
1946. Er zijn daar groepen arbeiders,
o.a"". steenzetters en rietvlechters, aan
wie te hoge lonen worden geboden, om
dat deze werkkrachten schaars zijn.
Langs de weg van het vergunningen
stelsel van het B.B.A. worden grote aan
tallen gevallen vlot behandeld. Boven
dien kan de rechter ingrypen, zodat men
een soort contróle heeft in een beperkt
aantal gevallen. Spr. vroeg zich af, of
dat nu zo ongewenst is. In de samenloop
van het B.B.A. en de regeling van het
onderhavige ontwerp, zag hf een moge-
lykheid van contróle, waarvan hij geen
grote moeilijkheden verwacht.
Bij de replieken verklaarde de heer
Oud ((v.v.d.) zich vóór het ontwerp.
Met de inwerkingtreding van art. 1639-s
(de gevallen waarin beëindiging dei-
dienstbetrekking o.a. kennelijk onrede
lijk geacht zal kunnen worden) wilde hij
echter nog wachten tot er een behoor-
ïyke wettelijke regeling is voor het
B.A.
De heer Stapelkamp (a.r.) be
toogde nader, dat er op het gebied van
de bedrijfsrechtspraak een verdere ont
wikkeling mogelijk is, welke ook gezocht
moet worden.
De heer Van Ryckevorsel
(k.v.p.) diende een motie in waarin de
regering wordt uitgenodigd art. 1639-s
niet in werking te doen treden vooraleer
het bepaalde in de artikelen 6 en 9 van
het B.B.A. tot een sluitend geheel is
gemaakt met a rt. 1639-s.
Mejuffrouw T e n d e 1 o o (arb.) ver
klaarde, dat haar fractie het standpunt
van de minister inzake het B.B.A. onder
schrift en het dus niet eens kan zijn
met de motie-Van Rijckevorsel.
Zy diende een amendement in dat be
oogt tydens schorsing van de tenuitvoer
legging van een vonnis tot herstel der
dienstbetrekking het loon te doen door
betalen.
Dit amendement is mede ondertekend
door leden van A.R., C.H. en K.V.P.
De heer Reuter (c.p.n.) verklaarde
zich tegen de motie-Van Rijckevorsel
Zqn bezwaren tegen de bedryfsrecht-
spraak handhaafde hy.
Jonkvrouwe Wittewaall var
Stoetwegen (c.h.) achtte de motie-
Van Rijckevorsel overbodig, omdat de
minister al een toezegging in die geest
heeft gedaan.
Minister Donker verklaarde o.a.,
dat prof. Meyers voornemens is de nu
behandelde materie eventueel over te
nemen in het totaal van het arbeids
recht, dat hy in het B.W. opneemt.
Over de motie-Van Rijckevorsel zei
spr., dat hy toch wel bezwaar heeft
tegen wat daarin wordt gevraagd. De
motie is z.i. bovendien onvolledig. Be
halve formele had hij er ook materiële
bezwaren tegen. Hij wilde de teksct van
het amendement-Tendeloo afwachten,
alvorens zijn oordeel er over te geven.
De algemene beraadslagingen werden
hierna gesloten. Vandaag komen
artikelen aan de orde.
(Advertentie-Ingez. med.)
DRINKT
geregeld
ook in huis
hef natuurlijke, de
spijsvertering bevor
derende, bronwater
uit de Belgische
Ardennen.
verkrijgbaar
Kustvaarders in botsing
op de Schelde
Gisteravond zijn op de Schelde ter
hoogte van Antwerpen ten gevolge van
mist twee Nederlandse kustvaarders met
elkaar in aanvaring gekomen. De van
Londen komende 499 brt metende
Lucas Bols I trof de even grote Beek
bergen ter hoogte van het proviand ruim.
waardoor daar een gat van 2X2 meter
ontstond. Het schip kon de reis naar
Antwerpen voortzetten.
(Advertentie-Ingez. med.)
WAARSCHUWING TEGEN
DUITSE FIRMA
Reeds van oudsher klachten
(Van een onzer verslaggevers)
De in de Friedrich Ebertstrasse te
Kassei in Duitsland gevestigde onder
neming Chemische Prodykte Lamberty
en Oo doet weer van zich spreken. Vóór-
de oorlog kwamen er over deze firma
herhaaldelyk klachten binnen. De ex
ploitant van de firma met de klinkende
naam staat edbter zowel In Nederland
alls in Duitsland bij de politie verre van
gunstig aan/geschreven. Reeds jaren ge
leden werd voor deze man gewaar
schuwd. In heel Europa en zelfs in Per-
zië en China stelde hij zogenaamde „al
leenverkopers" voor een bepaald rayon
aan, die zyn producten, de chemische
reinigingsmiddelen Luclm. Imprelln e.a.
aan de man moesten brengen.
De alleenverkopers merkten echter al
heel gauw, dat zij hun rayon met andere
zogenaamde alieenverkopers moesten
delen. Bovendien waren zy verplicht ge-
Radio en T.V. bij Britse
kroningsplechtigheid
(Van onze radioredacteur)
Omtrent de radio- en televisie-uitzen
ding der kroningsplechtigheden in Lon
den op 2 Juni a.s. is nog bekend gewor
den, dat de uitzendingen zullen duren
van 's morgens kwart over tien tot
's middags vyf uur. In de avond zullen
van acht tot negen uur en eventueel nog
van kwart over negen tot tien uur door
middel van de telefilms herhalingen wor
den gegeven van de voornaamste ge
beurtenissen bij de koningskroning.
De kroningscommissie heeft geen be
zwaar tegen latere heruitzendingen van
de beeld- en geluidsopnemingen in het
openbaar en daar geen afzonderlijk
auteursrecht voor doen berekenen. Het-1
zelfde zal vermoedelijk het geval zijn
met de heruitzendingen voor betalende
gezelschappen. Deze zijn formeel niet
gedekt door de gewone retributie van
2£ aan de posterijen, maar de direc
teur-generaal zal waarschijnlijk een al
gemene machtiging tot dergelijke her
uitzendingen verlenen.
De televisiezenders zullen op de kro
ningsdag reeds van negen uur 's mor
gens af in de aether.ziin.
Oude burgervader
Frankryks oudste burgemeester,
Edmond Mathis, heeft zyn 101e ver
jaardag gevierd. Hij staat nu al.
75 jaar aan het hoofd van het plaatsje
Vésoul, een gemeente van 10.000 zie
len en is van plan zich in Mei a.s.
opnieuw verkiesbaar te stellen!
(Van een correspondent)
Stockholm, Februari
A CHTER een zorgvuldig bewaakte strook van terri-
■r* toriale wateren, 12 myl uit de kust, bouwen de
Russen gestadig aan een zwaar versterkte „Baltische
muur" die zich uitstrekt van de Finse Golf tot het
Noordduitse eiland Ruegen. Volgens te Stockholm
ontvangen berichten zijn 60.000 Duitse en Poolse
arbeiders te werk gesteld by de bouw van lucht- en
vlootbases, van fortificaties en van installaties voor
het afschieten van geleide projectielen.
De Russen hebben ver
gaande maatregelen geno
men om hun militaire actie
aan de Oostzeekust verbor
gen te houden. Als ge
volg daarvan zyn indertyd
een Amerikaans en twee
Zweedse onbewapende
vliegtuigen neergeschoten
en worden vissersvaartui
gen tot ver buiten de terri
toriale wateren achtervolgd.
De informaties zyn af
komstig van vluchtelingen
en van ondergrondse orga
nisaties in de Baltische sta
ten. Maar door al deze ge
gevens te combineren krijgt
men toch een inzicht in wat
er aan de overkant van de
Oostzee gaande is. De uit
breiding van de normale
zone van 3 of 4 myl tot 12
myl wijst al op een abnor
male toestand.
Men gelooft dat de be-
langrykste militaire instal
laties aan de Baltische kust
de lanceerplaatsen van ge
leide projectielen (V-bom
men) zyn. Het centrum
daarvan is gevestigd in de
Noordduitse plaats Peene-
muende en op de Oostzee-
eilanden Oesel en Dagoe.
Volgens een recente theorie
zouden de Russen uit
Peenemuende V-bommen
afvuren naar Oesel en
Dagoe, als oefening voor
een eventuele V-bom aan
val op het Ruhrgebied. De
afstand van Peenemuende
is precies dezelfde.
De grootste kracht van
de Russische vloot in de
Oostzee wordt gevormd
door de onderzeeërs. Vol
gens de laatste uitgave van
het gezaghebbende Zweedse
marine-jaarboek beschikt
de Russische vloot in dit
gebied over een slagschip
van 42 jaar oud, elf krui
sers (waarvan 5 nog in
aanbouw), een vliegtuig-
moederschip, 34 torpedo-
bootjagers, ongeveer 120
motortorpedoboten, onge
veer 120 onderzeeërs en een
grote vloot kleine hulpsche
pen. Over de luchtmacht is
al heel weinig bekend,
maar wel staat het vast dat
verscheidene moderne
straaljagers, meest Migs-
15, aan de Oostzeekust ge-
stationneerd zijn.
Onderzeeërs-bases zyn
gevestigd in Libau (Let
land), Ruegen en Wismar
(Duitsland), andere vloot
bases bovendien in Kron-
stadt, Sassnitz (op Rue
gen) Stralsund en Rostock.
(Handeisbiad-U.P.-dienst)
(Advertentie-Ingez. med.)
Die krampachtige hoest
laat U geen rust. Spaar
Uw iongen, neem de
slijmoplossende
's werelds beste hoestsiroop
weest een groot quantum goederen tegen
contante betaling te kopen, welke goe
deren soma niet of waarvoor soms an
dere goederen werden geleverd. De ver
dere aflevering van de chemicaliën liep
heel traag, zodat zowel vertegenwoor
digers als klanten werden gedupeerd.
Na de oorlog dook de man weer op.
hy traohte toen vertegenwoordigers
voor Rheinfix. technische producten
Dorothea Fette te vinden. Weer kwa
men er klachten en het product ver
dween van de markt, sedert enige tyd
brengt de Kasselaar alweer een nieuw
middel, dat de naam Vulcos draagt en
dat een grote besparing moet geven op
het gebruik van brandstoffen.
Nög afgezien van de kwaliteit van
het product waarschuwt de hoofdcom
missaris van politie te Amsterdam die
genen. die worden aangezocht een ver
tegenwoordiging van Lamberty en Co
op zich te nemen.
38 Afdelingen trekken
zich terug uit
Sarbupri
38 afdelingen van de Sarbupri (vak
vereniging voor ondernemingsarbeiders
in het Soekaboemische hebben zich
teruggetrokken uit het hoofdbestuur van
deze vakvereniging, omdat het hoofd
bestuur volgens deze afdelingen „onder
invloed van communisten staat, die de
Sarbupri als werktuig wensen te gebrui
ken voor hun politieke doeleinden
In het laatste congres van de Sarbupri
waren de communisten er in geslaagd
30 van de 39 zetels In het hoofdbestuur
te bezetten.
De 38 afdelingen vertegenwoordigen
12.000 arbeiders.
Oude vete met het mes
beslecht
(Van onze correspondent
Zwolle, 20 Februari.
De officier van Justitie te Zwolle eiste
gisteren tegen een 26-jarige woonwagen
bewoner een gevangenisstraf van drie
iaar. De man heeft, tydens de October-
kermls te Steenwyk, zyn 40-jarige
zwager met een messteek gedood. Er
was een oude vete tussen beide mannen.
"Uitspraak over veertien dagen,
Merkwaardige stemming
in Tweede Kamer
Motie-Van Rijckevorsel-Oud
verworpen
(Van onze parlementaire redacteur)
's-G r a v e n h a g e, 20 Februari
De Tweede Kamer heeft vanmiddag
by de voortgezette" behandeling van het
ontwerp wijziging van de bepalingen
omtrent het ontslag bij arbeidsovereen
komsten na een vry emotioneel debat de
motie van de heren Van Rijckevorsel
(k.v.p.) en Oud (v.v.d.), waarin de
regering wordt uitgenodigd om het
artikel, dat aan de rechter de bevoegd
heid geeft om de beëindiging van een
dienstbetrekking „kennelijk onredelijk"
te verklaren en aan de wederpartij een
schadevergoeding toe te kennen, met in
werking te doen treden vóór het be
paalde in de artt. 6 en 9 van het Bui
tengewoon besluit arbeidsovereenkom
sten hiermede tot een sluitend geheel is
gemaakt, verworpen met 39 tegen 36
stemmen.
Vóór stemden de K.V.P., de V.V.D..
de K.N.P., vyf leden van de A.R. en
een C.H. lid.
Deze uitslag berustte echter op een
samenloop van omstandigheden. De heer
Van Dis bleek n.l. by vergissing te
hebben tegengestemd, waarop ds Zandt,
voordat hy zijn stem had uitgebracht,
wegliep. Bovendien bleek mr Van
Rijckevorsel zelf de presentielijst niet te
hebben getekend, zodat hy niet kon mee
stemmen. Zonder deze samenloop van
omstandigheden zou de motie zyn aan
genomen met 39 tegen 38 stemmen.
Auteursrecht radiogidsen
voor Hoge Raad
Voor het eerst in de geschiedenis der
rechtspleging ls het in verschillende in
stanties berechte geschil over het au
teursrecht op de omroepprogramma's
tot de Hoge Raad doorgedrongen. Van
morgen zrjn voor dit rechtscollege de
pleidooien in dit geschil gehouden.
Namen® de gedaagde stichting Het
Radioprogramma trad inplaats van mr
J. W. F. Donath uit Arnhem thans mr
W. Blaokstone uit Den Haag als pleiter
op. In zijn toelichting van de cassait'
middelen betoogde hy. dat de omroep
de oorlog zyn particulier karakter
vroeger had verloren, nu een vaste
radioretributie aan de staat wordt be
taald. Pleiter zag het als onbillyk. dat
de luisteraars verplicht worden daar
boven nog eens 10,per jaar te be
talen, willen zy beschikken over een be
hoorlijk schema van het in de omroep
geboden©. Verder bestreed pleiter op de
bekende gronden het eigen karakter der
radioprogramma's, hetwelk deze aan
auteursrecht onderhevig zou doen zijn
en betwistte hij de z.i. te beperkte in
terpretatie van het begrip „nieuws
tijding".
Namens de omroepverenigingen be
streed mr C. R. C. Wyckerheld Bisdom
de cassatiemiddelen op de vroeger al
herhaaldelyk van die zijde aangevoerde
gronden. De advocaat-generaal prof. mr
G. E. Langemeyer zal 6 Maart con
clusie nemen.
IN het jaar van de Van
Gogh-herdenking
de schilder werd een
eeuw geleden," op 30
Maart 1853 geboren
zal de pastorie van Vin
cents vader, te Nuenen
in Noord-Brabant, wor
den gerestaureerd. Dit is
mogelijk geworden door
de medewerking van het
ministerie van O., K. en
W., de gemeente Nuenen
en de Van Gogh-Stioh-
ting.
Op Vrijdag en Zater
dag 27 en 28 Maart zal
in het Haags gemeente
museum een sjmposium
worden gehouden, waar
zeven Van Gogh-kenners
uit Europa en vermoe
delijk een Amerikaan,
inleidingen zullen hou
den over een bepaald
aspect van Vincents
werk of over zyn invloed
op de moderne kunst.
Op Maandagmorgen
30 Maart zal de commis
saris der Koningin in de
provincie Noord-Brabant
te Zundert, waar Van
Gogh is geboren, een
gevelsteen onthullen in
het huis, dat staat op de
plaats waar de familie
Van Gogh vroeger heeft
gewoond. In de middag
zal in het parochiehuis
aldaar een kleine Van
Gogh-expositie worden
geopend.
Maandagavond zal in
het Haags gemeentemu
seum de herdenkingsby-
eenkomst worden gehou
den, die een sober karak
ter zal dragen, en waar
op prof. A. M. Ham-
macher de herdenkings
rede zal uitspreken.
Daarna zal de tentoon
stelling worden geopend.
Behalve deze tentoon
stelling zal in het Haags
gemeentemuseum een
expositie worden inge
richt van houtsneden van
de Japanner Utamaru,
die tweehonderd jaar ge
leden werd geboren, en
waarvan Van Gogh een
groot bewonderaar was.
In het Rijksmuseum
Kröller Miiller en het
Stedelijk Museum komt
een expositie van werken
van acht grote tydgeno-
ten van Van Gogh. Bo
vendien zal in het Stede-
lyk Museum te Amster
dam tijdens de grote her
denkingstentoonstelling
in Den Haag, en Otterlo,
een aparte expositie
worden ingericht (die
31 Maart wordt ge
opend) van werk uit de
collectie van Theo van
Gogh, een broer van
Vincent, welke een over
zicht geeft van het
Parijse milieu van 1880
Verbetering of splitsing
van woningen
Voorlopig geen subsidies meer
Sinds gisteren kunnen voorlopig geen
aanvragen om premies voor woningver
betering en woningsplitsing meer wor
den ingediend. Doordat gedurende de
wintermaanden boven de premies nog
een subsidie van de D.U.W. werd ver
strekt. is de toevloed van aanvragen zo
groot geweest, dat de beschikbare mid
delen niet toereikend zyn. Nu dringen
der zaken zullen moeten voorgaan, kan
op aanvulling van deze middelen op
'korte termijn niet worden gerekend.
Een aantal aanvragen, dat gedurende
de laatste tyd werd ingediend en waar
omtrent nog geen toezeggingen zyn ge
daan, zal voorlopig worden afgewezen.
Aan de afgewezen aanvragen zal by een
eventuele hervatting in het algemeen
voorrang worden verleend. Het boven
staande is ook van toepassing voor de
z.g. „tonnen regeling".
UIT DE STAATSCOURANT
Benoemd tot lid van de Centrale
Raad van Beroep te Utrecht mr J. in 't
Veld, oud-minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting, wonende te s Gra-
venhage.
KERKNIEUWS
Het Bureau voor Muziek-auteursrecht
BUMA heeft van vele buitenlandse zus
terorganisaties bewyzen van sympathie
en belangrijke giften in geld voor het
rampenfonds ontvangen, De Societa
Italiana Degli Autori ed Editori heeft
een genereus aanbod gedaan. Er wordt
een beurs beschikbaar gesteld voor een
muzikaal begaafde jongen uit het
rampengebled in de leeftijd van 10 tot
14 jaar, teneinde daarmede diens vol-
"ge muzikale opleiding met inbegrip
studiemateriaal, kleren, volledig
pension e.d. te bekostigen aan het offi
ciële Italiaanse muziekcollege Forum
Italïcum te Rome. BUMA heeft zich
een dezer dagen tot de minister van On
derwijs, K. en W. gewend met verzoek
een gegadigde voor deze beurs te doen
aanwijzen.
De tentoonstelling van werken, af ge-
staan door buitenlandse en Nederlandse
beeldende kunstenaars ten behoeve van
het Nationaal Rampenfonds, in het
Stedelyk Museum te Amsterdam, sluit
op 24 Februari 's avonds 10 uur. Dezelf
de nacht worden de werken verzonden
naar Rotterdam, waar deze expositie
van 25 Februari af is ondergebracht in
Museum Boymans. Na Rotterdam volgt
een toumée door Nederland. De exposi
tie te Amsterdam is met een zaal uit
gebreid, waar o.a. de twee series litho's
zijn te zien, die Hans Bayens en Theo
Kurpershoek na een 'bezoek aan het
rampgebied hebben vervaardigd.
Advertentie-Ingez. med.)
J. B. van HEUST en ZONEN NlV.''"'aiS±?<
Abonnementsconcert onder
Pierre Monteux
Met werken van IVagner,
Berlioz, Brahms
NAAST Hector Berlioz is er geen
figuur in de toonkunst te vinden,
die dusdanig werd verguisd en aan
beden als Richard Wagner. De aversie
tegen deze revolutionnaire figuren is
ten dele uitgelokt door de wil van Ber-
(Van onze belastlngmedewerker)
MEERMALEN hebben wy de stelling
geponeerd, dat vele belastingplich
tigen vaak teveel inkomstenbelas
ting betalen. Onbekendheid met de vaak
ingewikkelde wettelyke bepalingen is
hieraan niet vreemd.
Ook komt het voor, dat de belasting-
jlichtige zijn eigen idee omtrent het sys
tem en de logica van het Besluit op de
Inkomstenbelasting heeft en daaruit tot
belastingschuldigheid concludeert, waar
die niet bestaat. Een staaltje hiervan,
dat ons voor de lezers van dit blad van
betekenis voorkomt, kwamen wij dezer
dagen weer in de practyk tegen.
De meeste niet-deskundigen denken,
dat een bedrag, dat door de ene belas
tingplichtige in mindering wordt ge
bracht van zyn inkomen, noodzakelyker-
wijze voor een ander inkomen moet zijn.
Vaak zal dat ook het geval zyn, zoals
b.v. loon, dat als kosten aftrekbaar is
van het inkomen van de werkgever, doch
waarover de werknemer belasting is
verschuldigd. Het aantal voorbeelden is
uiteraard voor uitbreiding vatbaar.
Maar het gaat niet altyd op. En een
van de struikelblokken in de practyk j
blijken de „periodieke uitkeringen" te
zijn, die geregeld zijn in art. 34 van het
Besluit. Wy geven dit even letterlyk:
„Inkomsten in de vorm van periodieke
uitkeringen genieten ook degenen, die
krachtens ouderlijk vruchtgenot de be
schikking over zulke uitkeringen hebben.
Onder art. 5 lid 1 3e (periodieke uitke
ringen) vallen:
De door natuurlijke personen met uit
zondering van bloed- en aanverwanten in
de rechte linie en in de tweede graad van
de zijlinie gedane uitkeringen uit hel
familierecht, zoals echtschcidingsuitkcrin-
gen. de niet als loon aangemerkte perio
dieke uitkeringen van publiekrechtelijke
aard, door rechtspersonen gedane perio
dieke uitkeringen, welke niet in rechte
vorderbaar zijn. voor zover deze uitkerin
gen niet als loon kunnen worden aange
merkt."
Deze opsomming is limitatief d.w.z.
uitkeringen, die de vorm gemeen hebben
met een der bovengenoemde, worden
niettemin niet getroffen door de inkom
stenbelasting, indien, resp., omdat zy
niet in het bovenstaande artikel zijn ge
noemd.
IN de practyk kwamen wy het volgende
geval tegen. Iemand moest een, nogal
hoge, bydrage geven aan een zieke
schoonzuster. Als persoonlyke verplich
ting is deze niet aftrekbaar van het in
komen, omdat art. 16 van het Besluit,
dat deze materie regelt, periodieke uit
keringen aan bloed- en aanverwanten
in de rechte iyn en de tweede graad van
de zijlijn uitdrukkelijk uitschakelt. De
jaarlykse (verplichte) uitkering bedroeg
meer dan 10 van het zuivere inkomen
van de belastingplichtige, die de uitke
ring verschuldigd was. Hy meende toen
terecht, in aanmerking te komen voor
een aftrek wegens een buitengewone last
en deed daartoe een beroep op art. 51,
lioz en Wagner om de wereld onvoor
waardelijk te onderwerpen. Zij trokken
te velde met niets ontziend geweld, het
doel heiligde de middelen, en die midde
len waren muzikaal gesproken niet
altijd even voornaam. Thans nu de kruit
damp van de strijd om Wagner zo lang
zamerhand is opgetrokken, kunnen wy
hem en Berlioz in hun ware contouren
zien. Beiden hebben het toneel liefgehad
en ook in het particuliere leven „toneel"
gespeeld. Wagners dramatische talent
ontlaadde zich in de schouwburg, dat
van Berlioz in de concertzaaleen
ksvestie van nuance, doch in dit speciaal
klimaat geen essentieel verschil. In beide
gevallen beheersen auto-biografische
tendenzen het oeuvre, terwyl de emotie
verhit is door de roes. Met ai zijn be
heersing is Wagner evenmin als Ber
lioz in staat het werk als één geheel
op hetzelfde plan te bouwen. Waar
lijk groot zijn zij slechts in het
Wagner in een brokstuk als Voorspel en
Slotscène uit Tristan. of een ontroeren
de gelegenheidscompositie gelijk dc
Siegfried-Idyll: Berlioz in delen
Marche des Pélérins met het sublieme
Canto religioso cn vooral het aan Bizet
verwante „Sérénade d'un montagnard"
uit Harold en Italië. De ethnografiscne
studies van de toerist Berlioz, die Italië
kent, zijn ook in de overige delen van de
zelden gespeelde Harold Symphonic
frappant, hoewel deze blijven steken in
het coloriet, waarin hy een meester is
zonder weerga.
Als een machtige stoet is dit alles aan
ons voorbijgetrokken op het Abonne-
Besluit, kan deze uitkering ook niet mentsconcert Donderdagavond, waar-
worden gebracht ergo. het is geen in- mee Pierre Monteux zijn rentrée maak-
komen in de zin van het besluit, ook all te in Amsterdam. In gloedvolle kleuren
zal de verkrijgster het als inkomen be- belichtte hij Wagner, electriserend en
schouwen. I vulkanisch geladen klonk de muziek
Art. 34 bevat ook de reden, waarom van Berlioz met Klaas Boon als de voor
een echtscheidingsuitkering, die wordt name solo-altist. Jong is Monteux van
hart en wys in ervaring. Vol overtuiging
•*n liefde ook voor de zwakke plekken
was zyn directie. De gebaren hebben
°en onvolprezen exactheid, de psychi-
-ohe concentratie heeft een onverwoest
baar élan. Hij kent de tederheid van de
nastorale stemming en het schrille is
hem evenmin vreemd, als de zinnenver-
voerende orgie Zijn uithoudingsvermo
gen is waarschijnlijk groter dan van
men^g luisteraar: afgezien van de reeds
besproken werken die één voor één
machtige kost waren, hoorden wij nog
Siegfrieds "Ihrinfahrt uit het eerste be
drijf van Wagn"r.s Götterdammerung en
de Tragische Ou/ertÜre van Brahms.
2e lid 2e. Na onderzoek werd hem de af
trek verleend.
De verkrygster meende nu inkomsten
belasting verschuldigd te zijn omdat de
gever aftrek had. Gedurende een aantal
jaren werd de uitkering op het aangif
tebiljet als „inkomen" vermeld en als
zodanig belast.
Dit nu, ls apert onjuist.
Uit het bovengeciteerde artikel blijkt,
dat de „uitkeringen aan bloed- en aan
verwanten In de rechte lyn en de
tweede graad van de zijlyn" uitdruklte.
ïyk worden genoemd als niet behoren-
de tot de periodieke uitkeringen.
Onder enige andere bron van inkomen,
zoals die zijn opgesomd in art. 5 van het
gegeven aan een gescheiden
een of meer kinderen, slechts ten dele
inkomen is in de zin van het besluit. En
wel, ten bedrage van de uitkering, die
aan de ex-echtgenote is verschuldigd,
Maar het voor de kinderen verschuldigde
gedeelte valt buiten de inkomstenbe
lasting. Zoals wij vroeger al eens schre
ven, kan de vader hiervoor wél kinder
aftrek krjjgen
Belastingplichtigen, die een als boven
bedoelde uitkering ten onrechte als in
komen hebben opgegeven, kunnen hier
nog tegen opkomen, zolang de bezwaar-
termyn tegen de definitieve aanslagen
nog niet is verlopen. Is dit wel het geval,
dan kunnen zij de Inspecteur om ambts
halve teruggave verzoeken.
J. R.
Correspondentie van
Bitderdijk wordt
uitgegeven
Dank zy een subsidie van de Neder
landse Organisatie voor Zuiver Weten
schappelijk Onderzoek aan de Vereniging
Bilderdijkmuseum is het mogely'U ge
worden de correspondentie van Bilder-
dijk met commentaar uit te geven.
Enige duizenden brieven zullen in vijf
delen worden gebundeld. Het eerste van
deze vijf delen is reeds enige tyd geleden
in bewerking genomen en thans tei
perse; het omvat de brieven tot 1795.
Een deel van Bilderdijks correspon
dentie is al eens uitgegeven. Zo bezorgde
Willem Messchert een uitgave in de
jaren 18361837. Deze uit vyf delen
bestaande editie is echter een bloem
lezing uit Bilderdijks eigen brieven en
verre van volledig. Het vierde deel van
deze uitgave bestaat uit Bilderdijks
brieven aan Da Costa. Daarnaast is te
noemen de editie, die de heren Tydeman
het licht lieten zien. Deze draagt in
tegenstelling tot de zojuist genoemde,
het karakter van een briefwisseling. Als
derde uitgave dient te worden vermeld
de editie, die Ter Brummeler Andriessen
bezorgde en die een editie van brieven
uit het eerste huwelijk is.
By de uitgave, die door de verenig0
Bilderdykmuseum wordt verzorgd, zul
len de brieven die reeds in de drie boven
genoemde edities het Jicht zagen, niet
meer worden hei-drukt. Men zal volstaan
met er naar te venvyzen. Wel zal in de
nieuwe uitgave een commentaar op deze
reeds in druk verschenen brieven worden
gegeven.
Het tweede deel dat nu in bewerking
wordt geredigeerd door prof. dr
J. Wille. Wie het derde, vierde en vyfde
deel zullen bewerken, is nog niet be
paald.
Het is niet onmogelyk, dat hier en
daar nog brieven van of aan Bilderdijk
-ericht „zwervende" zyn. Zo mist het
ilderdijkmuseum byvoorbeeld de brie
ven, die Da Costa in de jaren 1819, 1820
1821 aan Bilderdyk schreef. Deze
brieven zijn van bijzondei- grote impor
tantie, omdat in die jaren de bekering
van Da Costa viel. Prof. ir W. J. H.
Caron (Van Baerlestraat 136, Amster
dam), zal hierover gaarne inlichtingen
ontvangen. Het is nog niet te overzien,
hoeveel jaren de uitgave van de nieuwe
editie in beslag zal nemen; dit is te meer
begrijpelijk als men bedenkt, dat Bilder
dijk met vijftig tijdgenoten correspon
dentie heeft gevoerd.
Conflict met de kerk in
Oost-Duitsland
Het hoofdkwartier van de Evange
lische kerk ln Berlijn maakt bekend, dat
dominee Hamel van de Martin Luther-
Universiteit in Halle verleden week
Donderdag gearresteerd ls en dat do
minee Winterhager uit Hohennauen
twee dagen geleden gearresteerd is. De
kerk heeft contact met de Oostduitse
regering opgenomen om te trachten
hun vrijlating te verkrijgen.
De Oostduitse Christendemocratische
partij heeft bisschop Otto Dibelius,
voorzitter van de Raad van Duitse
Evangelische kerken, verweten dat hg
zich niet tot verdediger van de Ame
rikaanse atoomspionnen Ethel en Julius
Rosenberg opwerpt.
Met ingang van Maandag a.s. zullen
per dag 950 Oostduitse vluchtelingen
per vliegtuig uit .West-Berlijn naar
West-Duitsland worden overgebracht.
Mgr F. HODUR OVERLEDEN
Primaat der Poolse Nationale
Kerk in Amerika
Een Oud-Kath. medewerker schryft
ons:
Op 86-jarige leeftyd is te Scranton
in Pennsylvanië overleden de primaat
bisschop van de Poolse Nationale Kath.
kerk in Noord-Amerika, mgr F. Hodur,
overleden.
Hy was als Pool op jeugdige leeftijd
naar Amerika geëmigreerd en daar voor
r.k. geestelijke opgeleid, maar hij sloot
zich bij de toenmalige beweging voor
een van Rome onafhankelijke Poolse
Kath. Kerk aanals leider der beweging
werd hy tot bisschop der jonge Kerk
verkozen, en ter verkryging van een
geldige wijding wendde hy zich tot de
Oud-Kath. Kerk in ons land. Na vele
onderhandelingen werd tot de wyding
besloten; op 27 September 1907 diende
de toenmalige Oud-Kath. aartsbisschop
van Utrecht, mgr G. Gul, deze toe. De
Poolse Nationale Kerk in Amerika ging
deel uitmaken van de gemeenschap der
landeiyke Oud-Kath. Kerken, die zich in
de Unie van Utrecht van 1899 hadden
verenigd, en onder leiding van mgr
Hodur breidde de Kerk in Amerika zich
aanzieniyk uit. Mgr. Hodur heeft ln de
loop der jaren verscheiden malen ons
land bezocht, en was voorheen een
trouw bezoeker van de Internationale
oud-kath. congressen.
DE „RODE DEKEN" NAAR
CANADA
Bedoeling van zijn reis
niet bekend
Uit Londen seint Ass. Press, dat
dr Hewlett Johnson, de „rode deken van
Canterbury" der Anglic. Kerk, gister
avond per vliegtuig naar Canada is ver
trokken, en daarby aan de verzamelde
verslaggevers weigerde te zeggen wat
het doel van zijn reis ls; aait ls myn
zaak, zeide hy, en bovendien weet ik
niet wat mijn vrienden voor my hebben
gearrangeerd. Wie zyn die vrienden?,
was de volgende vraag, en het antwoord
was: Dat vertel ik u niet. Waar hy ging
spreken, zeide dr Johnson niet te weten,
•en op de vraag, hoe lang hij zal weg
blijven, luidde zijn antwoord: Dat ls
mijn zaak, maar Ik zal voor de kroning
terug zyn. Juist voordat hy in het vlieg
tuig stapte, zeide hy nog: Ik koester
geen verlangen om naar Amerika te
gaan, ik vind de Oostelijke wereld heel
wat belangwekkender; ik ben eenmaal
in Amerika geweest, toen myn toestel
daar moest landen, en lk denk dat ik
ditmaal de grens niet zal overschryden.
Ned. Herv, Kerk. Beroepen. Te Bcr-
eum W. de Jong te Neede. Benoemd. Tot
vicaris te Krimpen a. d. IJssel. T. Ste-
houwer. eend. te Alblasserdam.
Bedankt. Voor Lienden, H. van der Lin
den te Rhenen.
Geref. Kerken. Tweetal. Te Maas
sluis, M. Ros te Hoofddorp en T. Spilker
Bennebroek.
Aangenomen. Naar Woudsend, W. A.
Jelsma, cand. te Amsterdam.
Ds P. C. Jongbloed te Muiden is als op
volger van ds J. Wristers. die naar New
Orleans is overgeplaatst, aangewezen om
wekelijks een dag in Amsterdam als koop
vaardijpredikant dienst te doen,
Geref. Kerken, (art. 31). Beroepen.
Te Alkmaar, Z. G. van Oene, cand, te Kam-
"lir. Geref. Kerken. Bedankt
Rozembumg:, A. W. DrechsQer, cand. te
Amsterdam.
ONDERWIJS
Dr F. C. van Tongeren
Dr F. C. Tongeren, vrouwenarts te
Amsterdam, ls tot buitengewoon erelid
van de Société Royale Beige de Cyné-
cologie et d'Obstétrique benoemd.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. (Vrije Univ.) Doet. ge
schiedenis de heer B. J. Brouwer.
A m sterda m. Doet geneeskunde de heer
E. Fransen. Prop. theol. de heer D. C. v. d.
Oord.
GRONINGEN. Doet. geneeskunde: de
dames E. E. van Bork-De Clercq, F M.
Dik. T. A. Broere. G. K. Klhnsma en M.
van Dijk en de heren H. G. Jager, A
Hoep, J- J- A. M. Handels. J. J. Staal E'.
D. Eggink. P. Lips. N. H. Spaans en'W.
A. Z. van Lier (cum laude).
ROTTERDAM. Cand. econ. de heren P.
J. J, Vlasveld en J. J. Opmeer. Doet. id. de
heren B. M. Reekers, J. Jans, G. R M. G,
van Woerkom, J. E. Parker, Pi J, A.
Eijgelsheim, C. Joustra en J. J. van Eerde.
Tot opvolger van de heer A. C. de Bruyn,
als lid van de Raad van Bestuur der St.
Radboudstichting, die de r.k. universiteit
te Nymegen onderhoudt, is de heer H. J.
Kuiper te Utrecht benoemd.
Brieven voor het buitenland
gesloten in de bus
Met ingang van 2 Maart zullen
alle gewone brieven voor het buiten
land, dus ook die boven een gewicht
20 gram, welke geen deviezen
bevatten, gesloten mogen worden ter
post bezorgd. Voor aangetekende brie
ven echter en voor brieven met aange
geven waade blijven de bestaande be
palingen van kracht.