Gewestelijk arbeidsbureau „zeel"
de kantonperedits&rocedure
voor
li
Uitbouw bedrijfsredhtsoraak onmogelijk
zonder grondwetsherziening
AKKERTJES
Scherpe Wind
MIER
Van het ert van School en Kerk
Moeilijkheden bij de Nederl.
kolonie in Brazilië
Het lied der aetherqolven
't Zit vast vaster met VELPAFIN
Toch is het zo!
2
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1953
Beëindiging van arbeidsovereenkomsten
r» Vd
(Van onze Parlementsredacteur)
TTET TEGELIJK BESTAAN van de vernieuwde bepalingen van het Bur-
J J- gerlijk Wetboek en het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen
met betrekking tot het toezicht op ontslag bij arbeidsovereenkomsten zal
in de practijk weinig moeilijkheden opleveren. Integendeel, deze samen
gang is zo gek nog niet. Aldus verklaarde minister Donker gistermiddag in
de Tweede Kamer tijdens de voortgezette behandeling van het wetsont
werp, dat de ontslagtermijn bindt aan de duur van de dienstbetrekking en
tegelijkertijd de rechter meer mogelijkheden biedt om kennelijk ongerecht
vaardigde beëindiging van de arbeidsovereenkomst, zowel van de zijde van
de werkgever als van die van de werknemer met gepaste middelen te
bestrijden.
Men weet het: krachtens het van 1945
stammende Buitengewoon Besluit Ar
beidsverhoudingen is beëndlging van een
arbeidsovereenkomst gebonden aan toe
stemming van de directeur van een Ge
westelijk Arbeidsbureau, tenzij het ont
slag is verleend om drirsgende redenen of
tenzij er overeenstemming bestaat tussen
werkgever en werknemer Dit is dus een
contTÖle vooraf. De nieuwe bepalingen
van het burgerlijk wetboek zullen het
mogelijk maken, dat een beroep op de
rechter (nl de kantonrechter) gedaan
wordt om achteraf te bepalen, of een
niet i-n onderldnge overeenstemming ont
staan ontslag redelyk dan wel kennelijk
onredelijk is geweest Verschillende
Kamerleden nu waren van oordeel ge
weest, dat deze twee methodes niet oij
eikaar passen, terwijl anderen de verhou
ding niet geheel duidelijk was.
Welnu, minister Donker was van oor
deel. dat het voorshands onmogelijk is
het B.B.A. op te heffen Want de kanton
rechters zijn niet voldoende bewerktuigd
om de gevallen, die nu de Gewestelijke
Arbeidsbureaux behandelen (dat zijn er
70 a 80.000 per jaar) over te nemen Bo
vendien is de kantongerechtsprocedure te
langdurig (er ligt al een wetsontwerp bij
de Kamer, om hierin verbetering aan te
brengen) en bovendien heeft het B B A
het voordeel, dat een beslissing moet
worden genomen vóór het ontslag ingaat,
terwijl de rechter pas achteraf kan «or-
delen.
Uit het betoog van de bewindsman
hebben wij begrepen, dat de gewes
telijke arbeidsbureaux voorlopig a'
het ware zullen fungeren als „zeef",
vóór de kantongerechtsprocedure
gaat beginnen. Want wanneer het
gewestelijk arbeidsbureau toestem-
Advertentie)
Grieperig
Rillerig en koortsig? Als U
morgen niet ziek wilt zijn
neem dan vóór U géïat'sla
pen een glas hete melk
of thee eneen paar
...die helpen direct! J
paalde bedrijfstak. De heer Stapelkamp
verweet minister Donker, dat hij de be-
drijfsrechtspraak geen goed hart
droeg, terwijl de maatschappelijke ont
wikkeling toch onherroepelijk in deze
richting voortschrijdt.
Minis'er Donker wierp dit verwijt
echter verre van zich. maar verzuimde
in te gaan op de suggestie van de heer
Stapelkamp, de grondwetsherzienings
commissie zich ook bezig te laten hou
den me: verwijdering van de grondwet
telijke bezwaren tegen bedrijfsreoht-
spraak.
Over het wetsontwerp zelf is in het
gehele debat niet zo vreselijk veel ge
sproken Het zwaartepunt lag. gelijk hier
boven reeds is gebleken, bij de verhou
ding tot het BBA en de rechtspraak in
arbeidszaken
Ontslag na 30 jaar
Een enkele opmerking nog. Minister
Donker was van oordeel, dat een maxi
mum opzegtermijn v>.n 13 maanden aan
de zijde van de weikgevex inderdaad on
redelijk kan zijn. wanneer het gaat om
een ontslag na een diensttijd van bijv.
30 jaar. H\j was van mening, dat in een
dergelijk geval stellig de mogelijkheid
bestaat van beroep op de rechter op
grond van ...kennelijk onredelijk ontslag".
De bewindsman vond het ook bezwaar
lijk. in te gaan op de suggestie van de
heer Stapelkamp, ondersteund door jkvr.
Wttewaall van Stoetwegen, ontslag tij
dens ziekte helemaal onmogelijk te ma
ken. In het voorstel stond aanvankelijk,
dat een jaar lang geen ontslag mag wor
den verleend. Minister Donker had er
later twee jaar van gemaakt, omdat met
name bij tbc-patiënten herstel pas in het
tweede jaar intreedt. Hij had er bezwaar
tegen, deze termijn nog langer te maken:
het is moeilijk voor de werkgever, maar
evenzeer voor de vervanger, die dan im
mers voortdurend in onzekerheid zou
leven, of hii een vaste dan wel een af
lopende betrekking bekleedt.
Tenslotte maken wij nog melding van
een duel tussen prof. Oud (VVD) en mej.
Tendeloo (Arb.) Prof Oud had, als
ming heeft verleend tot een ontslag
kan daarna een beroep op de rechter
worden gedaan, teneinde te pogen,
het ontslag alsnog als „kennelijk on
redelijk" ongedaan te laten maken
dan we] een schadevergoeding
eisen. Daarnaast kan. wanneer een
ontslagaanvrage is geweigerd door
het G.A.B. een beroep op de kanton
rechter worden gedaan teneinde te
verkrijgen, dat de arbeidsovereen
komst wegens „gewichtige redenen"
ontbonden wordt verklaard.
Het spreekt wel vanzelf, dat er ln de
practijk weinig terecht zal komen van
een beroep op de rechter, wanneer het
gewestelijk arbeidsbureau reeds inge
schakeld is geweest, maar dat is ook ken
nelijk de bedoeling
De heren Oud (VVD) en Van Rijcke-
vorsel (KVP) waren het er helemaal niet
mee eens. dat die samengang van de be
palingen van het Burgerlijk Wetboek en
het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhou
dingen geen moeilijkheden zou ople
veren. Met name de heer Oud vreesde
n.l. dat de rechter door zijn beslissingen
het beleid van de GAB's, die aan minis
teriële richtlijnen zijn verbonden, kan
doorkruisen. Het is immers zo, dat de
rechter voornamelijk tegen elkaar af
weeg; in de privaatrechtelijke sfeer, ter
wijl de directeur van een gewestelijk
arbeidsbureau ook nog rekening houdt
met de arbeidsmarkt.
De heer Van Rijckevorsel ging zelfs zo
ver, dat hij een motie indiende, waarin
werd verzocht, het artikel inzake „ken
nelijk onredelijk ontslag" niet in te voe
ren alvorens de ontslagbepalingen ui: het
Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudin
gen met deze nieuwe bepaling tot een
sluitend geheel zouden zijn verwerkt.
Bêdrijlsrechtspraak
Dat de kantonrechters met voldoende
zijn bewerktuigd (of: geëquipeerd, gelijk
minister Donker het noemde) was ook
het oordeel van nagenoeg alle Kamer
leden. Daarom gtngen de gedachten van
de heer Stapelkamp (AR) en mr Van
Rijckevorsel (KVP) en trouwens ook van
prof. Oud (VVD) veel meer in de rich
ting van bedrijfsrechtspraak in arbeids
zaken. Deze wens achtte minister Donker
begrijpelijk, maar hij voelde toch meer
voor overheidsreehtspraak- Er is aan be-
drijfsrechtspraak bovendien voorlopig een
grondwettelijke grens: zij kan niet meer
zijn dan vrijwillig aanvaarde -rbitrale
uitspraak of vrijwillig aanvaard bindend
advies. Echte rechterlijke macht is er
niet van te maken, aangezien dan benoe
ming door de Kroon moet geschieden,
voor het leven, terwijl het kenmerk van
bedrijfsrechtspraak juist is, dat de leden
van het ..rechtsprekend college" aange
wezen worden door organisaties van
werkgevers en werknemers in een be-
Advertentie
Veertiende lijst van
slachtoffers
Hieronder volgt de veertiende
verlieslost, die door het Rode
Kruis is uitgegeven Het Rode
Kruis kan, in verband met de om
standigheden, waaronder de gege.
vens van deze verlieslijst werden
verzameld, niet de volledige ga
rantie geven voor de betrouwbaar
heid. Het is dus mogelyk. dat een
enkele wijziging achteraf nood
zakelijk zal blijken
Dussen (Hank)
Geborgen en geïdentificeerd:
Verbeek, Jacobus Cornelis, geb.:
ll-4-'47.
Halsteren
Geborgen en geïdentificeerd:
Hoetelmans, Cornelis Adrianus,
geb.: 20-1-'07" te Halsteren, echtge
noot van Cornelis Stoffels Laat
ste adres: B 334.
Laanen, Adrianus Cornelis Maria,
geb: 8-)0-'34 te Halsteren. Laatste
adres: B 313.
Langenberg, Adriana, geb.: 29-9-
'19, echtgenote van Joh. van Meer
Laatste adres* B 336.
Maas. Manr.us, geb.: 20-11-T4 te
Halsteren, echtgenoot van Johanna
Kaats. Laatste adres: B 304.
Maas, Michiel, geb.: 1-5-49 te
Halsteren Laatste adres: B 304
Van Meer, Adriaan, geb.: 23-5-'70
te Halsteren, weduwnaar van Hen-
nca van Reijen. Laatste adres:
B 337
Paulus. Cornelis, geb.: 30-12-77
te Halsteren, weduwnaar van Jo
hanna Maria van Aert. Laatste
adres: B 340.
Raats, Johanna Maria, geb.:
4-9-'09 te Halsteren, echtgenote
van Johannes Paulus. Laatste
adres: B 329
Van Tillo, Petrus Antonius, geb.:
11-9-31. Laatste adres: Kladse-
dijk 12.
eerste spreker, zakelijke bezwaren geop
perd tegen het voortbestaan van het
B.B„A, Mej Tendeloo (P.v.d.A.) vond dit
maar raar, aangezien de liberalen kort
na de oorlog er toch maar behoorlijk
van hadden geprofileerd. In z\jn repliek
was prof. Oud allesbehalve zachtzinnU.
Het gehele debat is op zakelijke toon
gehouden, zo zei hij. maar mej. Tendeloo
heeft er op een nare manier de politiek
bij gehaald. Blijkbaar vereenzelvigde zij
werkgevers met liberalen. Prof. Oud had
vroeger met liefde gestreden voor het
vrouwenkiesrecht en toen was wel eens
gezegd, dat vrouwen in de politiek het
peil van het politieke debat zouden ver
hogen. Maar de opmerkingen van mej.
Tendeloo vond hii maar van laag allooi.
Mej. Tendeloo distilleerde op haar beurt
(overigens geheel ten onrechte) uit deze
opmerkingen, dat prof. Oud spijt had van
zijn meewerken aan het vrouwenkies
recht. Zy daarentegen was wel eens te
leurgesteld geweest in prof. Oud. vooral
omdat hü de Party van de Arbeid had
verlaten (men moet weten, dat voorheen
prof. Oud en mej. Tendeloo heiden lid
waren van de Vryzinnig Democratische
Bond)
Vandaag werd het dehat voortgezet
met de artikelsgewyze behandeling van
het wetsvoorstel, de ingediende amende
menten en de motie-Van Riickevorsel
Aaverten'ie)
maakt Lw keel droog cn effent de
weg voor verkoudheden. Verzacht
en maak Uw keel vochtig met
1/irkC hoest-
VlWnö BONBONS
(Advertentie)
Verhoogt het aanzien van Uw'
handen Altijd gaal, zacht en welverzorgd
Het 'it dia Hamamelis die het'm doet
Justitie-zaken
Tn zijn Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake de begrotnig van
Just tie 1953 heeft minister mr L.
Donker verklaard. dat er voorshands
geen behoefte bestaat aan herziening van
het algemene deel van het Wetboek
Strafrecht en dat de behandeling der
vraagpunten met betrekking tot de her
ziening van het Burgerlijk Wetboek eer
zaak van de Tweede Kamer is De scha
deloosstelling aan de pachter bij onteige
ning zal worden opgenomen in de Ont
eigeningswet. De departementen over
leggen over een voorontwerp van wet,
waarbij een enigszins ruimere schade
loosstelling aan de huurder wordt toe
gekend. Een vlotte afdoening van het
vraagstuk der administratieve recht
spraak wordt belemmerd doordat er ten
aanzien van de oplossing geen eenstem-
l migheid bestaat. Desniettemin wil de mi
nister verzekeren, dat hy het belang ener
nadere regeling dér administratieve
rechtspraak niet lager aanslaat dan dit
van de totstandkoming van een nieuw
Burgerlijk Wetboek. Op de Friese kwestie
gaat de minister niet ir.. De ministers van
Binnenlandse Zaken en Justitie hebben
ieder één hunner ambtenaren opdracht
gegeven een wetsontwerp inzake het
bewijs van goed zedelijk gedrag gereed
te maken.
Olieraffinaderij der Guli Oil
in Antwerpen
De Amerikaanse Gulf Oil Co te Pitts
burgh heeft naar de „Gazet van Antwer
pen" bericht, voorgesteld in de haven
van Antwerpen een grote petroleum-
raffinadery te bouwen Deze zou een
capaciteit hebben van 2C 000 vaten pe
troleum per dag.
Alles moet weg
Het Rijk verkoopt haar
borstels beneden de
markt
Het Tweede Kamerlid de heer J G. H.
Cornelissen (VVD.) heeft minister J-
van de Kieft vragen gesteld naar aan
leiding van een circulaire, waarin het
Rijksinkoopbureau wegens afschaffing
van een rijksmagazijn 47.000 haarborstels
te koop aanbiedt voor 50 cents het stuk,
benevens 100 000 haarkammen voor
het stuk. 51 000 scheerapparaten a 15 ct.
84 000 scheerkwasten a 65 ct, 134 000 tan
denborstels a 15 ct en 104 000 kleerbor
stels a 60 ct. Deze artikelen zouden nieuw
zyn en van prima kwaliteit. Waarom ge
bruik; men deze artikelen niet voor de
militairen, vraagt het Kamerlid. Waar
om worden zy aangeboden voor een te
lage prys, waarmede men de bona fide
handel benadeelt? Tenslotte wil hij
weten, welke organen die artikelen heb
ben aangeschaft en aan wie de party
wordt verkocht.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
te Bergum W de Jong
Lienden H. v.
Emigranten weigeren hun contract te tekenen
Er doen zich in de Nederlandse coöpe-1 ring achteraf van sommige leden om de
ratieve kolonie Ribeirao in Brazilië contracten te tekenen, acht het bestuur
moeiiykhéden voor, die vooral
verband
houden met de ondertekening van de in
het Portugees gestelde en overeenkom
stig de Braziliaanse wetgeving opgestel
de contracten, zo heeft minister Suurhoff
•ragen van het Eerste-Kamerlid dr
Püp (A.R.) geantwoord.
der coöperatie in stryd met de goede
trouw. De weigerachtige leden krygen
geen credieten meer en zyn daarom over
gegaan tot zwarte verkopen van goede
ren die aan de coöperatie toebehoren.
Het is niet juist, dat deze verkopen uit
sluitend plaats hadden om in de eerste
De meerderheid van de leden der ko- levensbehoeften te voorzien. Z(j kwamen
lonie wantrouwde aanvankelyk de
ingewikkelde tekst. Thans is de toestand
zo, dat 55 van de 87 boeren de nieuwe
contracten hebben getekend De weïge-
Ned, hulp voor gevluchten
uit het Oosten
De regering staat sympathiek tegen
over internationale hulp aan vluchtelin
gen uit de Oosteuropese staten. Wat Ne
derland kan doen. wordt echter beïn-
•loed door de ramp. dié inmiddels over
ons land is- gekomen. Aldus minister
Drees in antwoord op schriftelijke vra
gen van het Tweede-Kamerlid Goed
hart (P.v.d.A.). Bijzonderheden over de
plannen voor hulpverlening ontbreken
nog.
Twee predikanten in Sowjet-
zone verdwenen
Twee vooraanstaande geestelijken der
Duitse Evangelische Kerk zyn in de af
gelopen dagen in de Sowjet-zone ver
dwenen. Een van hen, de predikant Jo
hannes Hamel, is verleden week Don
derdag het laatst gezien. In de nacht van
Donderdag op Vrydag d.a.v is te zynen
huize huiszoeking gedaan dóór leden der
Oostduitse Staatsveiligheidsdienst. Men
neemt nu algemeen aan. dat ds Hamel
door leden van deze dienst is gearres
teerd. De andere predikant, die sinds
enige dagen wordt vermist, is ds Juergen
Winterhager. De gevolmachtigde der
Duitse Evang. Kerk in de Sowjet-zone,
dr Grueber, heeft i.v.m. deze verdwij
ningen stappen hij de Oostduitse auto
riteiten gedaan. Tot nu toe zyn zyn
vragen echter nog niet beantwoord.
Deelneming van kerken uit
Neder-Saksen
De Synode van de Alt-Reformierte
Kirchen in Nieder-Sachsen. die nauw
verbonden zijn met de Geref Kerken in
Nederland, heeft in een schrijven aan
minister Drees haar deelnemme met dr-
ramp betuigd. In de Alt-Reformierte ker
ken Is voor Nederland gebeden en ge
offerd.
In douanezaal overleden
De 65-jarige Australiër William
Murphy, die met de Rheingold-express
in Hoek van Holland aankwam, is in de
douanezaal overleden.
reeds voor van af 1950, zy het op klei
nere schaal.
De minister vindt het begrypeiyk, dat
het bestuur tegen dit kwaad krachtig
stelling heeft genomen. De commissaris
van de kolonie heeft zich in het algemeen
op juiste wyze van z(jn taak gekweten.
Maatregelen zal de minister niet nemen,
zolang niet is vastgesteld dat de ver-
antwoordelyke organisaties en personen
niet in staat zyri de'moeiiykheden te
overwinnen.
Directeuren N.V.'s
krijgt twee jaar
De Haagse rechtbank heeft vanmorgen
I, J. S.. koopman te Oegstgeest, veroor
deeld tot 2 jaar met aftrek wegens vals
heid in geschriften, het opzetteiyk ge
bruik maken van vervalste geschriften,
waaruit nadeel kan ontstaan en oplïch-
tingtmeermalen gepleegd. De eis was 3
jaar met aftrek. Zoals men weet is S.
directeur van een groot aantal N.V.'s.
Een punt van de dagvaarding werd nie
tig verklaard. Drie punten werden niet
bewezen geacht, zodat verdachte daar
van werd vrijgesproken.
Begrafenis dr C. Tazelaar
Op de begraafplaats Zorgvlied te Am
sterdam is gisteren het stoffelijk over
schot van dr C Tazelaar, in leven rector
van het Geref. Gymnasium in Amster
dam. ter aarde oesteld. In de aula. die
lang niet alle belangstellenden kon be
vatten, werd het woord gevoerd door de
president-curator van het gymnasium
prof dr B H. Woltjer. die mede namens
de Vrije Universiteit sprak Hy noemde
de overledene een goed mens en een ge
boren rector, die moeilijk te vervangen
zou zijn. Hij was voor heel de school een
lichtend voorbeeld om te werken zolang
het dag is en de arbeid neer te leggen als
God di; van ons vraagt. Ds E. G. v. Tey-
hngen las een gedeelte van Romeinen 8.
Onder de melodie van de Psalmen 89 en
73 werd de baar naar het graf gedragen,
voorafgegaan door de 400 leerlingen van
het gymnasium. De klasse-oudsten fun
geerden als slippendragers. Achter de
baar volgden de familieleden, vertegen
woordigers van vele organisaties, hoog
leraren en vee) belangstellenden. Aan
het graf zegde ds v. Teylingen de Ge
loofsbelijdenis en bad het Onze Vader,
waarna de oudste broeder van de over
ledene ds J A. Tazelaar uit R'dam
woorden van dank sprak.
Regering zwijgt over het
echtscheidingsrecht
De regering is van oordeel dat het
niet Wenselijk is en niet vruchtbaar zou
zijn, bij de herziening van het Burger
lijk Wetboek het materiële echtschei
dingsrecht in behandeling te nemen. On
der deze omstandigheden meent zij te
kunnen afzien van het bepalen van een
s'andpunt ten aanzien van de problemen
die zouden kunnen rijzen als het onder
werp wel aan de orde zou worden ge
steld. Dit heeft minister Drees geant-
oord op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kameriid prof. Romme (K.V.P.)
over de vraagpunten in zake het nieuwe
Burgerlijk Wetboek
Verlenging wet huisvesting
gerepatrieerden
By de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend ter verlenging van de
geldigheidsduur der wet huisvesting ge-
repatriëerden-1950 tot 1 Januari 1955.
Deze wet geeft aan de provinciale in
specteurs van de dienst voor maatschap
pelijke zorg bevoegdheid woonruimte
ten behoeve van de gerepatrieerden te
vorderen. Van deze bevoegdheid behoef
de slechts 20 maal gebruik te worden
gemaakt, terwijl er sedert begin 1950
13000 gerepatrieerde gezinnen woonge
legenheid ontvingen. Sedert begin 1950
repatrieerden er 25 000 gezinnen en 9000
alleenstaanden, tezamen 100.000 perso
nen. Ongeveer 2500 gezinnen wachten
nog op toewijzing ler woning. Meer
repatriërenden zijn op komst.
Minister Luns een week
naar Ver. Naties
De Nederlandse minister zonder por
tefeuille rrir J. M A. H. Luns vertrekt
1 Maart naar New York om gedurende
ongeveer één week de leiding van de
Nederlandse delegatie by het tweede
deel van de zevende algemene vergade
ring der Verenigde Naties op zich te
nemen. De heer D. J. von Balluseck,
vaste vertegenwoordiger van Nederland
bij de VN., zal optreden als plv. leider
van de delegatie. De in Nederland ver
blijvende leden van de delegatie zullen
niet deelnemen aan het tweede gedeelte
van deze zitting, die waarschijnlijk mid
den Maart wordt beëindigd.
(Advertentie)
;,GEEN GOUD ZO GOED"..:.
dai zeggen ai drie geslachten van Akker s
Kloosierbaisem Het heerlijk verwarmende
wrljlmiddel bij rheumaiiek en spierpijn,
waarvan de geneeskrachtige bestanddelen
door de huid en de daaronder liggende
pijnlijke weefsels dringen Bovendien is
Akker s Kloosterbalsem een heerlijke wond-
balsem die snel geneest, wonden zuivert
en nieuwe huidvorming bevordert In vele
gezinnen is daarom een pol Akkefs Kloos
ierbaisem een huisapotheek op zich zelf.
De algemene vergadering van de
Ver. van Kerkvoogdijen in de Ned Herv.
Kerk wordt op 24 en 25 April in Utrecht
gehouden Prof dr ir H G. van Beusekom
zal refereren over: ,.De industrialisatie
ten plattelande en de taak der Kerk",
Ook het Landelijk Verband van Ned.
Herv. Jeugdverenigingen op Geref-
grondslag heeft een beroep gedaan op de
verenigingen om collecten te houden en
boeken af te staan voor getroffen vereni
gingen
De heer J. H. Lubberdlnk te Gelse-
laar was deze maand zestig jaar organist
van de Hervormde Kerk aldaar-
B e r o e p e
te Neede.
Bedankt: voor
Linden te Rhenen
Benoemd: tot vicaris te Krimpen a.
d. IJssel (voor bijstand in het pastoraat)
cand. T. Stehouwer te Alblasserdam.
Beroepbaar: H Hylkema. !>m
Dolder. L de Jong. Scheveningen. J L
Maris. Rotterdam-Zuid. B. J J. Naessens.
Doetinchem en D. A. Werner te Rotter
dam.
Toegelaten tot de evangelie
bediening: H. Hylkema, Den Dolder,
L. de Jong, Scheveningen. D. A. Werner,
Rotterdam. A. A. Spykeboer, Rotterdam,
dr A Sz.ekeres. Utrecht. Mr Q. Rovers,
Groningen en Y. Strikwerda, Britwerd
Geref. Kerken
Aangenomen: naar Woudsend cand.
W, A Jelsma te Amsterdam, die bedank,
te voor Krimpen ad. Lek, Krimpen ad.
IJssel, Marken, Schermer, Horn en
Warns (Fr.).
Benoemd: tot koopvaardij-predikant
(afs opvolger van ds J. Wristers. die naar
New Orleans is overgeplaatst), om een
dag per week in de Amsterdamse havens
als koopvaardijpredikant dienst te doen,
ds P. C. Jongbloed te Muiden.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Rozenburg cand. A
W. Drechsler te Amsterdam, die inmid
dels een beroep aannam naar Amster
dam-Noord en dus voor Rozenburg be
dankte.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Ottersville (Canada).
Paterson (Ver. Staten) en Rhenen F.
Mallan te Bruinisse.
Commissie Kerk en
Universiteit
Het breed moderamen van de Gene
rale Synode der Ned. Herv. Kerk heeft
op voorstel van het moderamen besloten
een commissie op te richten voor de ver
houding van kerk en universiteit. De
commissie zal o.m. van advies dienen bij
hte toekennen van subsidies voor wijs
gerige en theologische voordrachten.
Het is gebleken, dat in de kerkorde de
universiteit als zodanig niet wordt ge
noemd. Wel heeft het theologisch onder-
wys voldoende aandacht. Thans zal meer
bezinning op de verhouding meit de uni
versiteit mogelijk zyn.
Nieuwe stichting in Ned.
Herv. Kerk
Er zal in het midden dar Ned. Herv.
Kerk een stichting van practische psycho
logische en paedagogische arbeid worden
opgericht. Het breed moderamen van de
Synode heef: een verzoek daartoe van
de Raad voor Kerk en Samenleving inge
willigd.
Ned. gemeente in Berlijn
In Berlijn is onder leiding van mej da
A. E. Ruys een min of meer interkerke
lijke gemeente gevormd. Het breed mo
deramen van de Ned. Herv Synode heeft
thans met de Evangelische Kirehe van
Berliin-Brandenburg besprekingen ge
voerd over de kerkelyke status van deze
gemeente Het breed moderamen staat
een regeling voor, waarbij de Evang.
Kerk de geestelijke verzorging van de
Nederlanders in Berlijn overdraagt aan
de Ned Herv. Kerk, terwijl ze lid blijven
van de Evang. Kerk. waaraan zy ook hun
financiële bijdragen geven, die dan in de
kas van de Nederlandse gemeente gestort
worden. Mej. Ruys wordt dan vicaris.
Engelse bibliotheek voor
de V.U.
De bibliotheek van de Vrije Universi
teit is, naar Trouw meldt, door erflating
in het bezit gekomen van een zeer be
langrijke verzameling boeken op het ge
bied van de Engelse taal en letterkunde.
Wylen drs P. H. J O. Schut, leraar te
Breda, heeft zyn bibliotheek in hoofd
zaak aangelegd ten behoeve van zyn
redacteurschap van een Engels woorden-,
boek, aan de V.U. vermaakt. In tweel
grote verhuiswagens zijn de boeken aan
gekomen. Er is oo een Oxford English
Dictionary by. Een kleine bibliotheek
zaal is geheel ontruimd voor het ge
schenk. De heer Schut heeft bovendien
de V.T7. een legaat nagelaten.
Naar het noodgebied
De Ned. Hervormde predikanten H J.
van Achterberg te Leiden en J. Kabel,
zendingspredikant met verlof te Leiden,
zyn naar het rampgebied vertrokken om
geestelijke bijstand te verlenen aan de
getroffenen, resp in Breda en Dongen.
Cursussen van Chr. Paed.
Studiecentrum
Het Christelijk Paedagogisch Studie
centrum heeft een nieuwe applicaitie-
cursus voor het V.GL.O. georganiseerd.
De leergang bestaat uit negen cursussen,
elke maand één. uitgezonderd de zomer
maanden. en wordt op Woudschoten bij
Zeist gegeven. Op 7 en 8 April wordt een
conferentie gehouden van hoofden van
kleine scholen Cover de vernieuwing in
de gecombineerde klassen) en op 9, 10 en
11 April een practische werkconferentie
voor onderwijzers en onderwyzeressen
van lagere scholen.
Dinsdag zal dr I. L. Seeligmann,
lector in het Oude Testament aan de
Hebreeuwse Universiteit te Jeruzalem,
naar Nederland komen om gedurende een
maand in verschillende plaatsen voor
drachten te houden en cursussen te geven.
ACADEMISCHE EXAMENS.
ROTTERDAM, 39 Febr. Geslaagd
roor
cand, in de econ, wetenschappen P. J, J.
Vlasveld. Leiden en J. J Opmeer, Scheve
ningen; voor doet. in de econ. wetenschap
pen B. M. Reekers, Den Haag: J Jans. Mep-
pel; G. R M, G. van Woerkom. J. E Parker.
P J A Eijgelsheim. C Joustra en J. J. van
Eerde, allen te Rotterdam.
UTRECHT, 19 Febr. Geslaagd voor cand.
rechten: mej. G Moesbergen, Utrecht, mej;
J van Gendringen. Utrecht, B Hoekstra, Ti-
voll bij Eindhoven: cand. geneeskunde: D J
van Otterloo, Denekamp: doet veeartsenij
kunde: P F J Jansen. Nijmegen; cand wis
er natuurkunde A: A Noordergraaf. Woer
den; cand. wis- en natuurk. C: J v d Geyn.
Varik bij Tiel; cand wis- en natuurk. D:
G J Schellekens (cum laudc), Utrecht. J J
v d Hagen. St Anthor.is. P J B Wasser.
Winterswijk; doet. natuurk.: J M v d Hart,
Utrecht: doet. scheikunde: H J P Vervoort.
Oldenzaal.
AMSTERDAM !9 Febr. G.U. Geslaagd voor
doet. ex. scheikunde J D Jansen en H L Gol-
terman, A'dam: voor cand, ex. wis- en na
tuurkunde mej HAW Smits en H G M
Kruyt. A'dam: voor cand. ex. rechten J A B
Smit A'dam en voor car.d. ex. politieke en
sociale wetenschappen mej. M Kuiper, Am
sterdam.
AMSTERDAM. 19 Febr. V.U Geslaagd voor
geschiedenis P J Brouwer, Dord-
doct.
recht
AMSTERDAM. 18
derd tot arts mej. I
Schaeffer. mevr. A
Zwerver. A. W. i
Schut (Amsterdam);
le ged. mevr.
Febr. G.U. Bevor-
A. Oskam, mej, M. J.
Botzer.Gramsma. J.
Vogelesang en A. B.
geslaagd voor artsex.
Swart—Bruinsma (Den
Haag). F. A Rive (Hoorn), H. J. v. d. Berg
(Zaandam), J, E de Bourgraaf. D. H Baar
slag en G. F. Lubllek (Adam).
In verbgnd met de watersnood gaat
de 84ste Paasveetentoonstelling van de
Hollandsche Mij voor Landbouw op 24
Maart a s. te Rotterdam nic' door en ook
Bossche Paasveemarkt is afgelast.
(Advertentie)
Krabben en peuteren maakt
de kwaal steedserger. Dehet-
der vloeibare D.D.D. dringt
diep in de poriën door. zui
vert. ontsmet en geneest de
huid.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
Huid
uitslag
Bijbel uit de vijfde eeuw
Te Houston, in de Amerikaanse staat
Texas, werd gisteren een oude Bijbel te
koop aangeboden voor een millioen dol
lar. De eigenaar is de heer Norman
Malik Yonan, volgens wie dit exemplaar
een manuscript is uit de vyfde eeuw
geschreven in het Aramees.
ZATERDAG 21 FEBRUARI.
Hilversum I, 402 m. VARA. 7.00 Nieuws.
7 13 Gram. 3 00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.40 Or
gelspel 9 00 Voor de huisvrouw. 9.05 Gram.
(Om 9 35 Waterstanden) VPRO: 10.00 „Tij
delijk uitgeschakeld", causerie. 10 05 Morgen
wijding VARA: 30 20 Voor de arbeiders 11.35
Pianorecital 12.00 Gram (1230—12.33 Land
en Tulnbouwmededelingen 1.00 Nieuws 1.20
Omroeporkest. 2 00 Radloweekjournaai 2 25
Orgel én zang 2 45 Boekbespreking 3.00 Ac-
cordeónmuziek, 3.30 „Van de wieg tot het
graf", causeriè 3 45 Lichte muziek 4 15 Sport-
praatje 4 30 Kamerorkest en solist. 5.15 Voor
de ieugd 6 00 Nieuws. 6 15 VARA-Varia. 6 20
Koorzang 6.4Ó Reportage 7.00 Artistieke
Staa.kaart VPRO" 7 30 Causerie 7 40 Caus
(Advertentie)
vlekvrij* Icoudlijm
van CETA BEVER
16
Twee gerechtsdienaars te paard begeleidden de
wagen, twee andere zaten er op met een ge
vangene tussen hen in. De koperslager had aan
éen van de twee bereden dienders gevraagd, wat
ze voor een gevangene vervoerden. En de man
had gezegd: „Zo'n ketter-dominee bij ons van
daan!"
„Waar vandaan is dat?" had Basoski willen o_ o
weten En toen had de ander gezegd: „Uit No- kon wel zo lang op de wiykel en de werkplaats
grari
„Wat wil ie dan, jongen?" vroeg Maria. greep, dat een waarschuwing van de schildwacht
„Om te beginnen de gevangenis zien", zei de beter vermeden kon worden.
„jongen" „Waar is die?" „Je moet de aandacht niet op je vestigen",
„Ik wil je er weJ brengen", bood Nagy aan. zei Thomas en hij had gelijk Maar... het was
„Het is niet ver van mijn huis." gebeurd; de schildwacht keek hen na, toen ze
„Graag!" Lajos wilde onmiddellijk opstappen, verder liepen en mompelde: „Net of die jonge
„Dan ga ik mee", zei Thomas Hij zag de snuiter hier wat zoekt"
driftige haast van zijn neef was bang, dat die „Nu nog de achterkant", zei Lajos. „Hoe ko-
in zijn drift en zijn haast mogelijk onvoorzich- men we daar?"
tige dingen zou kunnen doen of zeggen. Maria Nagy legde het hem uit. Moeilijk was het met;
„Je kent Basoski wel," ging Nagy door. „Hij
is zeker geen vriend van ons en hij vindt het
prachtig als onze dominees gevangen worden ge
nomen, en da' er weer een gegrepen was. moest
hii me natuurlijk vertellen Het verwondert me
nog, dat-ie er mee gewacht heeft tot vanmor
gen: maar hij vond het gisteravond zeker te laat.
om er opzettelijk mee te komen Vanochtend
kwam-ie, zogenaamd toevallig, langs „nou ik
je toch zie, wou ik het even vertellen", zei hij;
maar hij wist niet. dat ik hem al een paar
maai voorbij had zien drentelen. Ik heb me
gauw van hem afgemaakt, wat had ik aan zijn passen, klanten te woord staan, als er komen
stekelige opmerkingen dat die dominee.' van ons zouden Wat het zwaarste woog, moest het
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
door H. TE MEK WE
niel te vertrouwen zijn, want dat anders de kei- zwaarste hangen!
zer ze niet als rebellen zou laten oppakken? En --
toen ben ik hier heen gekomen."
„Dat was goed van ie", zei Thomas.
„Maar wat doen we nu?" vroeg Lajos.
Ja, v/at deden ze nu?
„Dat zullen we rustig moeten overleggen"
meende Thomas bedachtzaam En bitter voeg
de hij er bij: ..Haast neeft het wel niet"
Maar dat was Lajos niet met zijn oom eens
Haast had het wel: hoe eer ze wisten wat ze
doen konden, hoe beter.
een eind verder een kronkelende dwarsstraat in,
dan links-om tot bij een soort park, en daar zag
hij de achtergevel. Maar was het beslist nodig,
dat ze gingen kijken? Hij had niet veel tijd
meer...
„Ga gerust naar huis", zei Thomas „Ik loop
met Lajos meé."
Eigenlijk was hij ook liever naar huis gegaan:
wal konden ze hier doen? Hij was meegegaan
om Lajos' hij had begrepen dat die geen rust
zou hebben voor hij de gevangenis had .gezien
Dat was nu gebeurd Toch was het veiliger,
als hij bleef: je had daarnet bij de voorpoort ge
zien, hoe onvoorzichtig Lajos wezen kon!
Nagy nam afscheid: beloofde nog wel eens te
zullen aankomen
De dwarsstraat was gauw gevonden, daar had
Een paar minuten later waren de drie mannen je het park al Nee, een prettige buurt was het
op v/eg. niet daar omheen: nauwe straten, met sombere.
Aan de gevangenis was niet veel te zien: een armelijke huizen. Het was druk in die nauwe
groot en somber gebouw achter een plein, waar straten
ec-n geweldige poort toegang toe gaf Lajos bleef. Kinderen speelden er; vrouwen zaten of ston-
voor de geopende poort staan, keek onderzoekend den bij de deuren; uit werkplaatsen klonk het
het plein op Zo onderzoekend dat de schild- rumoer van hameren en zagen en smeden. Smal-
wacht op hem toe kwam le stegen tussen de huizen leidden naar nog ar-
Maar voor die hem had bereikt, had Thomas meiijker buurten
zijn neet al bij de arm genomen „Korr mee. „Waar komt die straat uit?" wilde Lajos we-
niet blijven staan", zei hij. Lajos liep mee. Be- ten.
7.55 Caus. VARA 8 00 Nieuws 8.05 Gram
815 „Beurzen open. dijken dicht". 9.45 Gr
10.00 Soc. commentaar. 10.15 Gev, muziek
10.40 „Onder de pannen", hoorspel. 11.00
Nieuws 11,15—12,00 Gramofoonmuziek.
Hilversum IX, 298 m. KRO: 7.00 Nieuws
7.15 Ochtendgymnastiek 7 30 Gewijde mu
ziek. 7 45 Morgengebed 8.00 Nieuws 8.15 Gr
9 00 Voor de hulsvrouw. 9 35 Gram 10 00
Voor de kleuters 10 15 Gram. 1100 Voor de
zieken. 1145 Koorzang. 12.00 Angelus 12 03
Gram (12 30—12 33 Land- en tuinbouwmede-
delingen) 12.55 Zonnewijzer TOO Niéuws
120 Franse liedjes. 1.50 Gram 2.00 Boekbe
spreking. 2.10 Gram 2 20 Engelse les. 2 40
Amateuruitzending. 3.15 Kroniek van Lette
ren en Kunsten. 3 35 PromenBde Orkest. 4 30
De schoonheid van het Gregoriaans 5 00
Voor de Jeugd 6 00 Gev muziek. 6 15 Jour
nalistiek weekoverzicht. 6.25 Pianoduo. 6.40
Regeringsultz 7 00 Nieuws 7 10 Gram 7 20
Parlementsoverzlcht 7 30 Gram. 8,00 Caus
3.15 „Beurzen open. dijken dicht". 9.45 Gr
21.55 „Veronica", hoorspel. 10.45 Avondgebed
11 00 Nieuws, 11,15 Nieuws in Esperanto. 11 22-
12.00 Gramofoonmuziek
Engeland, BBC Home Service, 330 m. 12.85
Gev. progr. 1.55 Weerberichten 2 00 Nieuws
2 10 Gram. 2 55 Arbeidersorkest. 3.30 Dans-
orkest 4 00 Hoorspel 4 55 Orkest. 6 00 Voor
de kinderen 6.55 Weerberichten 7.00 Nieuws
7.15 Sport 7 30 Lichte muziek 8.15 Inter
views 8 45 Parlementsoverzicht. 9 00 Gevar
program. 10.00 Nieuws 10 15 Hoorspel. 11.45
Avondgebeden 12 000 03 Nieuws
Engeland. BBC Light Programme. 1500 en
en 247 m. 12 00 Gev. muziek 100 Parlements
overzlcht. 1.15 Dansmuziek. 155 Sport. 2 15
Rhythmisehe muziek. 2 45 Voor de kinderen
3 00 V -.rlété orkest 3 45 Gev. muziek 4.15 Mi
litair orkest. 4 45 Sport. 5 45 Orgelspel. 6 00
Gev muziek 6 30 Sport 7 00 Jazzmuziek. 7 45
Vragenbeantwoording 3 00 Nieuws 8 25 Sport
3 30 Hoorspel. 9 30 Gev muziek, iplm 10,15
Voordracht), 1100 Nieuws 11 15 Lichte muz
'2 00 Gram 0.56—1 00 Nieuws.
Frankrijk. Nat. Progr. 347 m, 12 50 Orkest
concert 100 Nieuws 2.17 Orkestconcert. 4 35
rdem 6 55 Gram 6 58 Amerik uitzending.
7 28 Gram 8 00 Lichte muziek, 8 30 Hoorspel
met muziek 1010 Planorecital 10.55 Gram
i 1.25 Idem 11 45—12.00 Nieuws.
Brussel 324 m. 1145 Gram 12 30 Weerber
12,34 Lichte muziek 1,00 Nieuws, 1.15 Vlaam
se liederen 1 30 Zangrecital 2.15 Aecordeon-
ir.uziek 2 30 Gram 2 45 Accordeonmuziek
3 00 Omroeoorkest 3 50 Gram 4 05 Omroep
orkest 4 45 Engelse les 5 00 Nieuws 5 10
Gram 5 30 Strijkkwartet 6.15 Gram 6.30
Voor de soldaten, 7.00 Nieuws 7.40 Gram
8 00 Cabaret 9 15 Gram. 10.00 Nieuws. 10 15
Jazzmuziek 10 45 Gram. 11.00 Nieuws. 1105—
*2.00 Gramofoonmuziek
Brussel 484 m. 12 05 Lichte muziek. 1.00
Nieuws 1 10 Verzoekprogram. 2 03 Gram. 3 00
Nat. Orkest fplm 3,55 gram) 4.50 Gram
5 00 Nieuws 5.15 Gram 6.30 Accordeonmuz
7 00 Minneliederen 7 40 Gram. 7.45 Nieuws
8 00 en 8'.5 Gev muziek 8 30 Nieuwe ohan-
>r.s 0 00 Gram 10 00 Nieuws. 10.10 Gram
10 15 Jazzmuziek 10 45 Gram. 10 50 Nieuws
11.00 Gram. 11.55 Nleuwa,
"TR zullen in uw leven, zowel als In
het onze, misschien vele jaren
voorbij glijden, zonder dat we ook
maar één van de planeten bij name
noemen En ook al zouden we ons in
dit opzicht eens te buiten gaan. dan
nóg kunnen we bezwaarlyk inzien dat
deze planeten die met namen van Ro
meinse goden getooid zijn. iets te
maken hebben met de oude Babyloni
sche beschaving van 4 000 jaar ge
leden.
Toch is het zo, want de Babyloniërs
dachten zich de voornaamste goden
die het lot der mensen bepaalden, be>
lichaamd in de vijf toentertijd reeds
bekende planeten Mercuritis, Venus,
Mars. Jupiter en Saturnus en schon
ken daaraan de namen van degeen die
zij moesten voorstellen. Door de wan
deling der eeuwen heeft Isjtar of
Innanoe. de godin der liefde, zich wel
iswaar In een Romeins kleed gestoken
en is ze als Venus tot ons gekomen,
geiyk ook Mardoek zich thans als Ju
piter poogt voor te stellen, doch on
danks deze naamsveranderingen her
kennen we in de Romeinse namen der
planeten duidelijk de Babylonische ge
laatstrekken
De vijf planeten waren met zon en
maan de zeven hemellichamen, waar
in de Babyloniërs hun goden beli
chaamd zagen en ziedaar dan ook de
zeven dagen van de week. Want elke
dag van de week werd aan een be
langrijke godheid gewijd, waaruit de
gewoonte ontstond de naam van die
god aan de dag zelf te geven. Zo werd
de dag van de eredienst voor de zon
negod Sjamasj tot Zondag, die voor
de ma an god tot Maandag en vervol
gens kregen de vijf andere dagen van
de week eveneens de namen der vijf
andere belangrijkste goden De door
ons gebezigde namen Dinsdag. Woens
dag, Donderdag en Vrijdag dragen
weliswaar de sporen van de Germaan
se goden Tiwaz, Wodan, Donar en
Frua. gelyk ook Zaterdag (Saturnus)
een Romeinse inslag heeft, maar de
naamgeving der dagen stamt deson
danks uit het oude Babylonië.
Mocht u er nog niet van overtuigd
zyn dat u een deel van de Babyloni
sche cultuur hebt geadopteerd, wil
dan zo goed zijn even op de klok te
kyken. Die merkwaardige indeling van
een uur in zestig minuten en van een
minuut in zestig seconden danken wij
(evenals de verdeling van de cirkel
in 60°. de verdeling der graden in 60'
en de verdeling der minuten in 60")
aan het twaalftallige rekenstelsel der
Babyloniërs, welk talstelsel, vermengd
als het was met het tientallige stelsel
ook wel zestigtallig lijkt.
We zullen de Babyloniërs nu ver
der maar aan hun lot overlaten, om
u een beest te tonen dat iets doet wat
het eigenlijk niet mag doen.
Daarover morgen.
(Nadruk verbodon)
J
