Matei
Bananen, koffie,
geld en dekens
Blauwe hoofddoek doet
intocht in noodgebied
Hulp in allerlei vorm
Engeland moet
meer voedsel
produceren
T wentsche Bank vreest
stille nationalisatie
Ook humanist
mag geestelijk
verzorger zijn,
zegt Donker
Met één slag
millionnair
T oneelgroep „Theater
definitief gevormd
Carrière van bromfiets
nog niet ten einde;
prijzen dalen straks
Vissers krijgen
hulp vergoed
Terrorisme
in
Congo
4Keurkorpsstroopt de mouwen op
Hoge Autoriteit
maakt nieuwe
Eisenhower maakte het te kort
vervoertarieven
HET VRIJE VOLK
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1953
PAGINA 8
(Van een onzer verslaggevers)
Een keurkorps van energieke meisjes en vrouwen, allen in overall en met
een blauwe hoofddoek met witte stippen, heeft Woensdagmorgen gepakt en
gezakt afscheid genomen van Berkenwoude: het keurkorps van het vrouwe
lijke leger voor de noodgebieden, dat over het hele land wordt „gemobili
seerd".
De colonne, bestaande uit 35 vrou
wen, die in vijf of zes ploegen zal
worden gesplitst, vertrok onder auspi
ciën van de Stichting voor Maat-
schappelijk Werk in Zuid-Holland.
Met de formaliteiten was het in
Rotterdam spoedig geregeld. Van
daar in overall en met een gratis ter
beschikking gestelde bus naar Helle-
voetsluis en ten slotte, na de over
tocht, met een militaire auto naar
Middelharnis.
Lichte straf voor
moord geëist
Donderdagmorgen stond voor de
Haarlemse rechtbank terecht de 45-
jarige manufacturer C. Yu Ch. uit
Zaandam, die ervan werd beschul
digd in de nacht van 16 op 17 Juni
van het vorig jaar de 36-jarige brand
stof fenhandelaar J. Kok uit -Koog
aan de Zaan te hebben doodgescho
ten. De vrouw van Kok werd bij dit
drama door een tweede schot ernstig
gewond.
De officier van Justitie, mr B. van
den Burg, eiste na een langdurige
zitting, waarin zes getuigen werden
gehoord, een gevangenisstraf van
drie jaar, door te brengen in de bij
zondere strafgevangenis in Den Haag
met aftrek van het voorarrest en een
voorwaardelijke terbeschikkingstelling
van de regering, met een proeftijd
van drie jaar.
Zestien tot veertig
De leeftijden van de vrouwen lig
gen t.ssen zestien en veertig jaar.
In het dagelijkse leven zijn het huis
moeders, naaisters of dienstertjes op
een boerderij.
De burgemeester van Middelharnis
zal de vrouwen instructies geven. De
vrouwen zullen kleding uitreiken,
theezetten voor de mannen, die aan
het dijkherstel werken, en huizen
schoonmaken.
Veel langer dan een week kunnen
de vrouwen niet van honk blijven.
Het werk zal zich thuis opstapelen.
Maar de „blauwe hoofddoeken" zul
len het wel klaren. Ze werken stuk
voor stuk voor tien. Dat hebben ze
elkaar plechtig beloofd.
Ze kregen alle medewerking; nog i ren uitgereikt, zodat zij het ramp-
op de boot. waarmee ze van Helle- gebied zonder vertraging konden bin-
voetsluis afvoeren, werden hun papie-1 nengaan.
Nog altijd is er het verheugende nieuws over hulp in allerlei
vorm, die het buitenland ons zendt en die het eigen land weet
op te brengen. Verheugend, zoals dit bericht: het Algemeen
Mijnwerkersfonds ontvangt van vele gepensionneerden die in
Duitsland wonen, brieven met het verzoek hun pensioenen over
een of meer maanden in te houden en het geld aan het Ram
penfonds over te maken.
En verderde Amerikaanse
82ste divisie van luchtlandingstroe
pen heeft ruim 12.000 dollar bij el
kaar weten te krijgen. De mannen
hebben deze gelegenheid aangegre
pen om hun dankbaarheid te tonen
voor de gastvrijheid die de stoot
troepen, nadat zij in 1944 werden
geparachuteerd, rondom Arnhem en
Nijmegen genoten.
En de voormalige commandant van
de 101ste Amerikaanse divisie
parachutisten heeft ons een cheque
gegeven van 9120 dollar, een geschenk
van de soldaten van zijn divisie.
Zeshonderd ambtenaren van vijftien
Europese landen, die in Parijs voor
de O EES werken, hebben meer dan
900.000 franc verzameld voor de
slachtoffers in Engeland, België en
ons land. Bovendien zonden zij vele
kleren.
Twintig jaar geleden werkten Ne
derlanders er toe mee. dat landgeno
ten in Canada het land konden
kopen dat bekend staat als „Holland
Marsh", ongeveer zestig km ten noor
den van Toronto. Inwoners van dit
district hebben nu de oude „schuld"
afgelost door 10.000 dollar bijeen te
brengen!
C o 1 u m b i zendt voorts voor tien
duizend dollar koffie en ook vele
dekens. Engeland heeft gevraagd
of wij gebruik willen maken van
„vans-pove-heaters". op kleine vracht
auto's gebouwde, warme lucht produ
cerende toestellen voor het drogen
van huizen.
üit F r a n k r ij k van Electricité
de France) komen 500 veldbedden.
Een particulieve organisatie te Las
Palmas op de Canarische Ei
landen heeft Maandag tien ton ba
nanen verscheept. Woensdag stond
in Djakarta een millioen gulden op
de hoofdrekening van het Centraal
Comité Watersnood Nederland.
Het Indiase Rode Kruis zond
een bedrag, gelijkwaardig aan vier
duizend Nederlandse guldens.
Z u i d s 1 a v i heeft voor de drie
getroffen landen f380.000 bijeenge
bracht.
Nieuw Guinea heeft tot 13 Fe
bruari een bedrag van ƒ102.000 ver
zameld,
En binnen onze grenzen:
Texel heeft, met zijn 10.000 in
gezetenen, ruim ƒ50.000 in de kas
van het Rampenfonds gestort. De
collecte in de Nederlandse Hervormde
kerken heeft tot, nu toe in 900 ge
meenten een bedrag van ƒ1,006.140
opgeleverd.
In geld cn in natura is in IJ s e 1-
m u i d e n 114.148 ingezameld, dat
betekent 67.10 per gezin. In deze
gemeente spande het kleine Kam
perveen wel de kroon, dat 38.172
voor zijn rekening nam (in geld en
m natura), dat is niet minder dan
ƒ263,20 per gezin of ƒ63,60 per hoofd.
Het gemeentebestuur van R h e-
d e n wil 50 000 beschikbaar stellen.
De gemeente Maasland heeft be
sloten, de gemeente Zuidland te
adopteren.
Vlaardingen heeft tot nu toe
240.000 bijeengebracht.
Met spons en dweil, overall en
laarzenleveren deze Berkenwoudse
meisjes slag tegen het vuil, dat in
de huizen in Sommelsdijk na de
overstroming is achtergebleven: een
welkome hulp voor de huisvrouwen
in dit kleine plaatsje bij Middel
harnis.
Repatriëring eist
nog voorzieningen
(Van onze par lemen tsredactie)
Nog ongeveer 2500 uit Indonesië
gerepatrieerde gezinnen wachten op
toewijzing van een woning, deelt mi
nister Van Thiel de Tweede Kamer
mee in een memorie van antwoord.
Dit maakt het nodig, de wet huis
vesting gcrepatrieerden 1950, waar
van de geldigheidsduur op 1 Januari
1953 afliep, van kracht te verklaren
tot 1 Januari 1955. De minister ver
wacht dat de repatriëring ook de ko
mende tijd nog onverminderd door
zal gaan.
De Engelse minister-president Win
ston ChurchlU heeft een dringend be
roep gedaan op de Britse boeren om
hun levensmiddelenproductie tot 60
procent boven de vooroorlogse op te
voeren.
Churchill wees er op. dat er een
gevaarlijk gebrek aan evenwicht be
staat tussen de omvang van de be
volking en de productie van voedings
middelen in het land.
Deze mededelingen deed de minis
ter tijdens een diner van de Engelse
boerenorganisatie The National Far
mers Union.
Aan één kant zullen de boeren
daarom grotere vrijheid bij hun be
drijfsvoering krijgen, terwijl aan de
andere kant de overheid zich nog
meer met de voedselproductie zal
gaan bemoeien.
Voor Engeland is het nu minstens
even belangrijk, ieder mogelijk ons
voedsel aan de bodem te onttrekken
als in de ergste oorlogsdagen, merkte
Churchill op.
Meer dan tweehonderd journalis
ten waren op de eerste persconferen
tie, die president Eisenhower in het
Witte Huis heeft gehouden. Maar zij
waren niet erg tevreden met de gang
van zaken: na een half uur brak
Eisenhower de conferentie af. Zulks
in tegenstelling tot de gewoonten
van wijlen president Roosevelt en
president Truman, die altijd wacht
ten tot de journalisten een groot
aantal vragen gesteld hadden.
Toen bij het afladen van beton
platen op het terrein van Wilton-
Fijenoord de lading ging schuiven,
kwam de 36-jarige chauffeur K. F.
van der Vlies uit Zwijndrecht onder
enkele platen terecht: hij was on
middellijk dood. Een ander werd ge
wond.
Mr Van Leeuwen
neemt ontslag
„In de achter ons liggende drie
jaren is het overheidsvermogen met
een bedrag in de orde van grootte
van ruim zes milliard toegenomen.
Hiervan kwam ongeveer anderhalf
milliard uit Amerikaanse steun, maar
al het overige uit lopende staatsin
komsten.
De vraag rijst: hebben wij te doen
met een orthodoxe bewaking van de
overheidsfinanciën en van het mo
netaire evenwicht of is een a. .van-
kelijk juiste politiek stilaan overge
gaan in een nationalisering v, ~i de
vermogensvorming en daarmee al
lengs van de particuliere onderne
ming?
Aldus het jaarverslag van de
Twentsche Bank over 1952.
De belastingen zijn volgens de
Twentsche Bank zo zwaar, dat ook
bij de grote ondernemingen de zelf
financieringsmogelijkheden onvol
doende zijn om de bedrijven behoor
lijk op de hoogte van hun tijd in
stand te houden en uit te breiden,
Aldus ontstaat de toestand, dat de
overheid in steeds meerdere mate de
middelen voor investeringen zal moe
ten verschaffen en bedrijfsrisico's zal
moeten aanvaarden.
Intussen is het waarschijnlijk, dat
de rijksuitgaven de inkomsten weer
zullen gaan overtreffen (inhalen de
fensie-uitgaven), Als dan ook de ge
meenten hun kassaldo's gaan beste
den. dan zal dit onvermijdelijk van
nadelige invloed zijn op onze devie
zenvoorraad.
Al zal men er goed aan doen zich
niet door een teruggang in onze de
viezenvoorraad te laten verontrusten,
het zou hoogst ongewenst zijn, als hij
daalde tot een peil, dat tegenover de
omvang van onze buitenlandse han
del van te geringe betekenis is, aldus
het verslag.
Voorraden niet klein
De directie van de Twentsche Bank
meent, in tegenstelling tot vele an
deren, dat in het afgelopen jaar niet
te veel op voorraden in bedrijven is
ingeteerd.
„Naar ons gevoelen zijn ln het al
gemeen de voorraden bij het bin
nenlandse bedrijfsleven niet abnor
maal laag."
Evenmin gelooft de Twentsche
Bank, dat het bedrijfsleven minder
(Van onze parlementsredactie)
Indien het Humanistisch Verbond
beschikt over bepaalde leden, die vol
doen aan de daarvoor te stellen
eisen, zullen zij kunnen worden toe
gelaten als geestelijke verzorgers van
gevangenen, zo deelt minister Don
ker mee in zijn memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer.
Eén van de voorwaarden hiertoe
zal zeker zijn, dat deze geestelijke
verzorging in geen enkel opzicht die
van de erkende kerkgenootschappen
zal belemmeren of bemoeilijken
Uiteraard zullen de verzorgers er
voor dienen te waken, dat zij de bij
de gedetineerden nog levende gods
dienstige gevoelens niet zullen kwetr
sen of verzwakken.
De beginselenwet gevangeniswezen.
_j merkt de minister op. laat de
mogelijkheid open van geestelijke
verzorging door middel van persoon
lijk contact zowel als van collectieve
verzorging.
investeert, dan waartoe het op grond
van zijn liquiditeitspositie (hoeveel
heid beschikbare middelen) in staat
zou zijn.
Wel is waar gaat men voorzichti
ger te werk. maar in de afgelopen
jaren zijn uitbreidingsplannen dik
wijls gebaseerd geweest op middelen,
die men nog niet had. Nu de winst
verwachtingen zijn gedaald en de be
lastingen gestegen, spreekt het van
zelf dat de geldmiddelen thans meer
op middelen in de hand dan in de
lucht moeten berusten.
Dit jaaf-verslag is het laatste, dat
de handtekening van mr H. F. van
Leeuwen als directeur draagt. De
heer Van Leeuwen legt op 31 Maart
zijn functie neer „ten einde zich
meer aan andere belangen te kun
nen wijden". Hij zal worden be
noemd tot adviseur van de bank.
Winst gedaald
De winst van de Twentsche Bank
was in 1952 lager dan in 1951, name
lijk 11,2 millioen tegen bijna 12,8
millioen verleden jaar.
Er wordt nu geen extra-dotatie ge
daan in het pensioenfonds (ander
half millioen). Voor het overige gaat
evenals vorig jaar twee millioen naar
afschrijving en reservering, vier mil
lioen naar de reserve voor belasting,
De aandeelhouders krijgen dan
ruim vier millioen (9 procent divi
dend, evenals verleden jaar) en een
half millioen gaat naar de statutaire
reserve.
Op een personferentie in het stad
huis van Arnhem is door wethouder
J. Bronkhorst meegedeeld, dat de
toneelgroep „Theater", bestemd voor
de cultuurspreiding in het oosten
van het land, definitief tot stand is
gekomen, onder de artistieke en zake
lijke leiding van Kees van Iersel en
Rob de Vries, met standplaats Arn
hem.
Het gezelschap zal uit de volgende
leden bestaan: Kees van Iersel. Rob
de Vries, Johan Schmitz, Jacques
Snoek, Jo Sternheim. Lo van Hens-
bergen, Johan Walhain, Jan Modder
man, Bernhard Droog, Sacco v. d.
Made, Raymond Oosthout, Piet v. d.
Meulen. Caro van Eyck, Hetty Beck.
Jenny van Maerlant, Liane Saalborn,
Diny Sorock, Karen Else, een toneel-
schoolleerling. twee volontairs, met
Albert van Dalsum als gast.
Naar wij vernemen zal voorlopig
eerst de helft van het aantal spelers
van de groep in Arnhem gaan wonen
en de andere helft nog ln Amsterdam
blijven.
Behalve Gedeputeerde Staten van
Gelderland en het gemeentebestuur
Wat een wonder, dat Jack Coulton
een 41-jarige verzekeringsagent
in Engeland er opgetogen uitziet.
Hij besteedde luttele dubbeltjes aan
tioee voetbalpools en kwam in beide
met een eerste prijs uit de bus. De-
ene bracht hem 75.000, de andere
34.000 pond sterling in het laatje,
tezamen meer dan een millioen
Nederlandse gulden.
(Van een onzer verslaggevers)
Minister Algera zal 27 Februari in Amsterdam de 31ste R.A.I.-tentoon-
stelling voor motorrijwielen, bromfietsen en rijwielen openen.
Deze expositie die tot en met 8 Maart geopend zal zijn belooft
speciaal voor de export belangrijk te worden, daar nu reeds uit het buiten
land tal van bewijzen van belangstelling komen. De blinkende motorfietsen
zijn er natuurlijk weer in allerlei klassen en uitvoeringen. De liefhebbers
kunnen kijken naar de telescoopveringen en de „zwevende achtervorken".
Enthousiaste lieden kunnen diverse geëxposeerde racemachines bekijken.
Naar ons uit voorlopige gegevens
blijkt, zal het merendeel van de ge-
exposeerde motoren echter bestemd
zijn voor zakelijk gebruik (80 pet
van de motoren op Nederlandse we
gen doen dienst voor zaken). De
prijzen zo vernemen wij zijn
nog steeds zeer hoog. Van prijsverla
gingen voor motoren zal op deze
RAI dan ook niets te merken zijn.
Het nieuws beperkt zich tot detail
verbeteringen.
Voorlopig worden als primeurs in
deze branche genoemd: de 125cc, 2
cylinder. 2-takt Rumi uit Italië, de
France Cemec, gebaseerd op de 750
cc BMW, de Triumph Terrier, de
Germaan en Eijsink met 250 cc JLO,
een-cylinder motor.
Nieuwe scooters
Bij de scooters ze willen nog
steeds niet zo best in ons land zal
Sparta een fraai model tonen met
een 100 cc Villiers-motor. Nieuw is
ook de met drie versnellingen uit
geruste Varelli.
De stormachtige carrière van de
bromfiets schijnt nog volstrekt niet
ten einde. In de RAI zullen daarvan
dan ook weer veel variëteiten beke
ken en bewonderd kunnen worden.
Maar ook op het gebied van de prijs
schijnen sommige bromfietsmerken
verrassend te zijn: we vernemen, dat
er merken zijn, die van 40 tot 60
gulden goedkoper zullen worden aan
geboden dan we tot nu toe gewend
waren.
Het motorvermogen loopt nog
steeds sterk uiteen: er zijn er van
0,6 en 2,2 pk en daardoor liggen de
topsnelheden van sommige merken
aanzienlijk boven de grens, die men
Voorlopig worden als nieuwe
modellen gemeld de Sparta met
zelfdragende „carrosserie", die de
motor geheel insluit en met aan
gebouwde beenschilden de rijder
goed beschermt tegen straatvuil.
Van de 33 merken, die geëxposeerd
zullen worden, zijn er niet minder
dan negen van Nederlands fabrikaat.
De herverschijning van de rijwiel
industrie op de R.A.I. is een welkome
verrassing. De „klassieke" Hollandse
modellen en allerlei sportieve varian
ten zullen le bezichtigen zijn.
De invalidewagens en de carriers
ontbreken evenmin.
Sonia Gaskell maakt
ballet over Zeeland
Sonia Gaskell heeft van de stich
ting Kunstmaand Amsterdam op
dracht ontvangen voor de choreogra
fie van een actueel, nieuw Neder
lands ballet, getiteld „Luctor et
Emergo", met als onderwerp de ramp
in Zeeland. Aan Geza Frid is opge
dragen de muziek voor dit ballet te
componeren.
De derde opdracht, die de stich
ting voor de Kunstmaand van deze
zomer heeft verstrekt, is voor Kees
Kef voor het componeren van drie
koorwerken, die zullen worden uit
gevoerd door het Nederlands Kamer
koor onder leiding van Felix de No
bel.
(Van onze parlémehtsredactie)
De directie Visserij van het minis
terie van Landbouw heeft, naar
thans blijkt, reeds op 3 Februari een
financiële regeling getroffen voor dc
vissers, die spontaan aan de hulp
actie in het rampgebied hebben deel
genomen. Inmiddels is komen vast
te staan, dat tal van vissers van deze
mogelijkheid voor een financiële te
gemoetkoming geen gebruik wensen
ie maken, aldus deelde men ons van
bevoegde zijde mede.
De regeling, waarop een beroep
kan worden gedaan, maar die dus
niet automatisch wordt gehanteerd,
telt drie punten:
a. Als tegemoetkoming in de in
komstenderving kan een vergoeding
worden gegeven van ƒ10 per dag per
man met een maximum van f 70 per
man.
b. Stookolie en andere brandstof
tijdens de hulpactie verbruikt kan
volledig worden vergoed.
c. Ook averijschade tijdens de actie
opgelopen kan voor rekening van het
rijk komen.
van Arnhem hebben al enkele andere
gemeenten van Gelderland en Over-
ijsel besloten het gezelschap met sub
sidies te steunen. In totaal rekent
men er op. dat nog dertig andere ge
meenten naast Arnhem achter deze
n:euwe toneelgroep zullen staan, be
halve dan het rijk, dat reeds 80.000
toezegde.
Het streven van de nieuwe groep is
sterke stukken te brengen in meer
direct contact met het publiek, zoals
Jean Vilar dat in Parijs met gecom
bineerde weekenden heeft gedaan,
waarbij voor een bepaalde prijs het
publiek een concert, toneelstukken
en een gedachtenwisseling met de
spelers kreeg.
(Van onze Brusselse correspondent.
Oscar De Swaef
Belgische bladen hebben zich af
gevraagd of de invloed van de Mau-
Mau-tteristen zich in de Belgische
Congo laat gelden na incidenten, die
zich in de laatste tijd hebben voor
gedaan in het noordoostelijke deel
van de kolonie Daar woont onder
meer de Aloerstam, die de admini
stratie en de blanke veehouders
steeds veel last leeft berokkend. In
dat gebied zijn talrijke veediefstal
len geconstateerd Vele runderen
werden met speren gewond of ge
dood. Er werd ook geweld gepleegd op
Europese en inlandse politie-ambte-
naren.
De politie werd met honderd man
versterkt en het dorp waar de sabo
teurs verbleven,, werd omsingeld.
Honderdvijflig verdachten zijn gear
resteerd. Zes inlanders, die op de
fiets uit Nairobi waren gekomen om
handel te drijven met de inboorlin
gen van de Congo, werden over de
grens gezet.
NEW YORK. In kringen van
dc Verenigde Naties gaat het gerucht,
dat Rusland geen veto zou uitspreken
tegen de benoeming van de Cana
dese minister Lester Pearson tot op
volger van Trygve Lie als secretaris
generaal der V.N.
DE BESTE
WERKSCHOEN
MAANDEN
schriftelijke
op de zool
Gezien de enorme vraag hebben wij de productie
verhoogd en hierdoor is het ons mogeli,k de prijs van
deze SUPER-WERKSCHOEN TE VERLAGEN MET
EEN GULDENI
Sterk bovenwerk van eerste kwaliteit vetleder
- lederen binnenzool - oersterke uit één stuk ge
perste rubber loopzooi.
Filialen in geheel Nederland
De Hoge Autoriteit van de Kolen-
en Staalgemeenschap (KSG) heeft
drie nieuwe speciale tarieven voor
het vervoer van kolen en staal vast
gesteld.
Ten eerste een nieuw zeehaven
tarief van de Duitse Spoorwegen voor
kolen en staal, waardoor óók voor
de Luxemburgse, Franse en Saar-
landse ijzerfabrieken het Westduitse
uitzondenngstanef geldt.
Verder is een nieuw invoertarief
voor kolen en staal van de Duitse
spoorwegen ingevoerd, waardoor de
ijzerfabrieken uit Luxemburg, Frank
rijk en Saarland hetzelfde vracht
tarief krijgen als het. Westduitse uit-
zonderings-as-tarief. En ten slotte zal
voor doorvoer van Lotharingse en
Luxemburgse ijzerertsen een vracht
prijsverlaging worden doorgevoerd.