CHIEF WHIP
2WITSAL
Thans: arbeidsovereenkomst houdt meer
in dan dienst over en weer
SIROOP
Besmetting*
dreigt
BSSbBL/
Kamer in de knoop over verhouding van
verschillende ontslagvoorschriften
Dierenbeschermers richtten een
rampenfonds op
Ook Uw ingewanden
LAXEERAKKERTJE5
Dertiende lijst met namen van
de slachtoffers
Een Stormvloed Commissie
aangewezen
Maar herenmoet ik U
OP IEDERS LIP!
Prinses Marijke kreeg 1 dollar
op haar verjaardag
Het lied der aethergolven
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
Toch is het zo
2
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1953
(Advertentie)
Keu,Hoesten,Ziek 1
Vooral dan Uw kinderen beschermen
^tegen de gevolgen! Snel en zeker helpt :j
beid heeft verricht. Ook ten opzichte van
de werkgever gelden soortgelijke opvat
tingen. Daarom is voorgesteld, de ont
slagtermijn voor de werkgever te laten
oplopen met een week voor elk j
dienstverband, met een maximum van 13
weken. Voor de werknemer is de opzeg
termijn bepaald op een week voor iedere
twee jaar dienstverband met een maxi
mum van 6 weken. Op deze wijze heeft
men recht willen doen aan het beginsel,
dat een arbeidsovereenkomst ie's meer
inhoudt dan alleen maar het aanbod van
arbeidskracht enerzijds en betaling van
loon anderzijds: ook de persoonlijke band
is een rol gaan spelen.
In hetzelfde vlak ligt het verbod, een
werknemer te ontslaan tijdens ziekte,
waarbij de beperking is gesteld, dat wel
ontslag gegeven mag worden, als deze
ziekte langer dan 'twee jaar heeft ge
duurd. De heer Stapelkamp (AR) en
jtkvr Wttewaall van Stoetwegen (CH)
voelden eigenlijk meer voor een algeheel
ontslag-verbod tijdens ziekte, maar de
heer Stapelkamp moest toegeven, dat zijn
wens meer sociale dan materiële bete
kenis had.
Aan jongelui, die in militaire dienst
gaan mag volgens het ontwerp geen ont
slag worden gegeven, wanneer de dienst
betrekking -ten minste een jaar heeft ge
duurd.
Onredelijk ontslag
Voorts wordt de kantonrechter inge
schakeld bij de beoordeling-achteraf, of
een ontslag redelijk of onredelijk (de
wet spreekt van kennelijk onredelijk) is
geweest, met de bevoegdheid, schade
loosstelling dan wel herplaatsing (te ver
vangen door een afkoopsom) te gelasten.
Ook is opgenomen de bepaling, dat de
werkgever bij onvrijwillig, doch niet we
gens een dringende reden verleend, ont
slag schadevergoeding moet betalen,
wanneer de werknemer bijzonder getrof
fen zou worden door een' overeengekomen
concurrentièbeding.
Het merkwaardige bij dit alles is, dat
voorlopig het Buitengewoon Besluit Ar
beidsverhoudingen nog blijft bestaan.
Met name de heer Van Rijckevorsel
(K.V.P.) wees er op. dat daardoor de
betekenis van de thans voorgestelde wij
zigingen van het Burgerlijk Wetboek in
zeer belangrijke mate wordt uitgehold.
Beide regelingen, voorzover zij op ont-
bekend is wanneer en hoe zij ooit
werking zal treden) geeft aan de rechter
bevoegdheid van contróle achteraf.
Mr Van Rijckevorsel toonde met ver
schillende voorbeelden aan. dat een be
roep op de kantonrechter volkomen illu
soir is. aangezien krachtens het BBA
door de „administratieve rechtspraak"
van de directeur van het gewestelijk
arbeidsbureau reeds beslissingen zijn ge
vallen. Zowel de heer Oud (V.V.D.) als
mr Van Rijckevorsel (K.V.P.) voelden
wel iets voor de mogelijkheid van toet
sing-vooraf, maar dan moeten de bepa
lingen van het BBA en die van het Bur
gerlijk Wetboek eerst als het ware in
elkaar worden gebreid. Mej. mr Tende-
loo (P.v.d.A zag in dit opzicht de min
ste moeilijkheden, maar jkvr Wttewaall
van Stoetwegen (C.H.) begreep heel
weinig van de verhouding tussen het
gehandhaafde BBA en de nieuwe wet.
Niet bijster geschikt
De toenmalige minister van Justitie,
mr Mulderije, heeft in de memorie van
antwoord reeds gezegd, dat de huidige
kantongerechtsprocedure voor deze ar
beidszaken niet bijster geschikt is en dat
de gewestelijke arbeidsbureaux het eigen
lijk veel beter kunnen. Hij wilde dan
ook wachten met de invoering van de
kantongerechtsprocedure, tot enige erva
ring was verkregen. In dit verband was
het vooral de heer Stapelkamp, gesteund
door mr Van Rijckevorsel (K.V.P.). die
het pleit voerde voor het invoeren van
de bedrijfsrechtspraak. Hier zou dan een
wettelijke grondslag aan gegeven moeten
worden. Natuurlijk zou er een overgangs
periode moeten zijn, gedurende welke
een aangepast BBA voor bepaalde
groepen nog zou moeten kunnen werken.
Mr Baron van der Feltz (C.H.) nam
het pleit op voor de kantonrechters:
deze zijn toch wel deskundig en desnoods
kunnen zij worden bijgestaan door juri
disch geschoolde zgn. leken-bijzitters.
Prof. Lemaire (K.N.P.) voelde heel wei-
gespecialiseerde arbeidsrech
ters -ook een geopperde mogelijkheid
'terwijl hij'zich afvroeg, of het BBA
wel in overeenstemming is met de grond
wet. Deze immers bepaalt, dat geschil
len voor de burgerlijke rechter moeten
worden gebracht, terwijl dit besluit ge-
schillen-in-de-dop brengt voor een ad
ministratieve instantie. De heer Reuter
(comm.) voelde helemaal niets voor be
drijfsrechtspraak: dan komen de arbei
ders maar voor vertegenwoordigers van
de werkgevers en trekken zij altijd aan
het kortste eind. Een bewijs temeer, dat
deze EVC'er van bedrijfsrechtspraak
•einig begrijpt.
Vandaag antwoordde minister Donker.
KARSOTE RUB
verkoudheidszalf
Werkt van twee kanten tegelijk
Grote doos 75 et.
Piet van den Hurk gaat
jubileren
Een kwarteeuw dirigent
Piet van den Hurk, de populaire
NCRV-dirigent herdenkt Maandag a.s.
de dag waarop hij voor 25 jaar voor het
eerst de dirigeerstaf ophief voor een
NCRV-programma. Hij was toen 28 jaar
oud. Maandagavond zal ter ere van Van
den Hurk een jubileumconcert worden
gegeven onder zijn leiding en met zijn
medewerking als fluitist.
V. d. Hurk is jarenlang voor de oor
log dirigent geweest van het Chr. Radio
orkest, dat groeide van 6 tot 20 man van
een kwintet voor geestelijke liederen tot
het populaire harmonie-orkest. Hij ont
dekte vele solisten en leidde na de oor
log een kameranuriek-enserruble.
In de oorlog heeft hij moeilijke dagen
doorgemaakt in het concentratiekamp,
maar na de bevrijding was hij het die
de eerste NCRV-uitvoering muzikaal
leidde.
(Advertentie)
Vroeger„De meester heett altijd gelijk I"
(Van onzé Parlementsredacteur)
T^E TWEEDE KAMER HOUDT ZICH op het ogenblik bezig met een
uitermate belangrijke aangelegenheid, nl. wijziging van de bepalingen
omtrent het ontslag bij arbeidsovereenkomsten. De huidige regeling van
het Burgerlek Wetboek dateert van 1907. Toen werd, gelijk prof. Oud
(VVD) het eergisteren noemde, afgesloten de „Napoleontische periode",
waarin de hoogste wijsheid was: „de meester heeft altijd gelijk". Niettemin
heeft de sociale ontwikkeling allesbehalve stilgestaan. Reeds voor de oorlog
was er de wens, verder te gaan, maar pas na de oorlog is er met spoed aan
gewerkt. De grondslag voor de thans in behandeling zijnde regeling is ge
legd door een rapport van de Stichting van de Arbeid, waarin werkgevers
en werknemers zich binnen een jaar vonden.
Het wetsontwerp werd reeds ingediend i slag betrekking hebben, gaan van een
op 30 Juni 1043, Langdurig schriftelijk volkomen tegengesteld uitgangspunt uit.
overleg en wisseling van ministers van Het BBA immers geeft contróle vooraf
Justitie zijn er echter oorzaak van ge-1 aan de gewestelijke arbeidsbureaux, de
weest. dat de verheugende spoed, door nieuwe wet (waarvan overigens nog niet
de Stichting van de Arbeid betracht, niet
door het parlementaire tempo kon wor
den geëvenaard.
Overigens is het, gelijk prof. Oud op
merkte. reeds tekenend, dat, geheel an
ders dan in 1907, werkgevers en werk
nemers aan de ronde tafel tot overeen
stemming konden komen. Toen men een
halve eeuw geleden aan „deskundigen"
dacht, had men alleen nog maar het oog
op werkgevers. De maatschappelijke ont
wikkeling heeft gelukkig het overleg met
werknemers op voet van gelijkheid
een volkomen normale zaak gemaakt.
De ontwikkeling van de opvattingen
inzake het ontslag wordt in dit wetsont
werp, gelijk de heer S'apelkam-p (AR)
terecht opmerkte, verankerd. Men is im
mers tot de conclusie gekomen, dat de
opzegtermijn afhankelijk moet worden
gesteld van de duur van de reeds vervul
de dienstbetrekking. Men vindt het im
mers tegenwoordig onredelijk, dat iemand
die een jaar bij eenzelfde patroon heeft
gewerkt, dezelfde rechten (en verplich
tingen) heeft als iemand, die -twintig,
dertig jaar bij eenzelfde patroon zijn
'De keelun(smettende tabletten
Coördinatie van de hulp
der kerken
De Oecumenische Raad van Kerken in
Nederland is in bijzondere vergadering
bijeen geweest tor bespreking van de on
verwachte vragen, waarvoor ook de Ne
derlandse kerken zich zien gesteld ten
gevolge van de watersnood. Alle parti
ciperende kerken waren aanwezig, als
mede de voorzitters van synodes of be
sturen van alle aangesloten kerken, te
weten: ds J. R. Wolfensberger voor de
N.H. Kerk, ds J. P. van Heest voor de
Evang. Luth. Kerk- (tevens lid van de
Raad), mr H. Craandijk- voor de Alg.
Doopsgez. Sociëteit, prof. mr G. J. Wiar-
da voor de Rem. Broederschap, ds E. F.
Huizinga voor de Unie van Baptisten Ge
meenten, prof. P. J. Jans (lid van de
Raad) voor de Oud-Ka,th. Kerk, dr W.
Lutjeharms: voor de Evang. Broeder
gemeente.
Door de gezamenlijke kerke.i werd be
sloten zóveel mogélijk gecoördineerde
hulp té verlenen en overleg te plegen op
welke wijze bij de hulpverlening aan de
kerken, die schade hebben geleden, het
best kan worden samengewerkt. Dit O'
leg en deze coördinatie zullen vooral ge
schieden in het Contact in Overheids
zaken, dat samengesteld is uit de in de
Oecumenische Raad participerende ker
ken, plus de Geref. Kerken en de Bond
van Vrije Evangelische Gemeenten, in de
Stichting Oecumenische Hulp aan ker
ken en vluchtelingen en zo nodig in de
Oecumenische Raad.
Werkkapitaalf 31.000
Duizenden beesten werden van de
verdrinkingsdood gered
(Van een onzer verslaggevers)
Nu de ergste indrukken van de over
stromingsramp wat zijn vervaagd en ook
andere zaken de aandacht vragen, heb
ben de dierenbeschèrmers in Nederland
de handen in elkaar geslagen. Dezer da
gen is in Den Haag opgericht de Stichting
Dierenrampenfonds, waarmee men een
parate organisatie klaar wil hebben voor
het geval nog eens een ramp mocht ge
beuren. De Nederlandse Vereniging tot
bescherming van Dieren en de Politic-
dierenbescherming hebben in de achter
ons liggende dagen enorm veel gedaan
dieren te redden. Men heeft zich
hoofdzakelijk bepaald tot het redden van
honden, katten, kippen en konijnen.
Enkele duizenden dieren zijn weggehaald
uit ondergelopen huizen, aan andere
werd voedsel en zoet water gebracht,
zodat zij in leven konden blijven. Het
bureau van de Ned. Ver. Prinses Made
straat 40 te Den Haag, heeft van af 2
Februari dag en nacht gewerkt om dieren
te registreren, na te gaan waar ze waren
ondergebracht en van wie ze waren.
Overigens werd deze taak vergemakke
lijkt omdat alle geredde dieren voorzie,
werden van een herkenningsteken. D<
meeste zijn ondergebracht in asyls te
Dordrecht, Rotterdam en Den Haag, ter
wijl natuurlijk ook vele weer bij hun
eigenaren werden teruggebracht.
Wanneer men iiilichtingeh wénst of
hulp wil hebben ,vpor' hög. achtergebleven
dieren kan men zich .tot het bureau
de Ned. Vereniging wenden. Men is daar
zeer tevreden over de hulp, die men van
alle kanten reeds de eerste dagen heeft
ondervonden. Totnogtoe is voor een be
drag van 25.000 bij de Ned. Ver. bin
nengekomen en al 6000.— bij de Stich
ting Dierenrampenfonds. Deze bedragen
zijn bij elkaar gevoegd, zodat de Stichting
thans een werkkapitaal heeft van 31.000
Aanvragen om geldelijke hulp kan men
richten tot de heer G. Seppen,
Huyghenslaan 69 te Arnhem, terwijl men
steun kan verlenen door een gave te
storten op giro 154.
De Wereldfederatie'heeft haar instem
ming met het initiatief tot oprichting van
de Stichting betoond en haar president
dr mr W. Hugenholtz is voorzitter
deze Stichting,
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroephaarstelling: H Hylkema. Dol-
derseweg 160, Den Dolden L. de Jong,
Westduinweg 25, SchevenIragen; J. L.
Maris. Beyerlandselaan 139A. Rotterdam-
Zuid: B. J. J. Naessen, Van Nispenstraat
13. Doetinohem; D. A Werner, Henegou
werlaan 50B- Rotterdam.
Toegelaten tot de Evangeliebediening:
H Hylkema. L. de Jong. D A Werner
en A. A. Spijkerboor. Corn, de Vrieslaan
50A. Rotterdam: Dr A Szekeres, Mons.
v d We'eringstraat 81. Utrecht: Mr Q
Rover?. Kroneweg 65A, Groningen: Y.
Sfcrik-werda te Britswerd.
Geref. Kerken
Tweetal te Need-e Z C Versluys. can-
didaat te Geldermalsen en J. Wessel, can
didaat te Leiden, waarvan beroepen J.
Wessel.
Aangenomen naar Bondó-Kadi (Soem-
ba) als miss. predikant en adviseur in de
classis Rara-Kadi (West-Soemba)
naar Hoogeveen voor de miss- arbeid op
Soemba) M v. d Werf, voorheen schip-
perspredikant te Lobith.
Geref. Kerken (art. 31 K.O.)
Beroepen te Drogeham G. v. d. Brink,
candidaat te Voorburg: te Voorburg J.
Vemkade te Zuidwolde.
Chr. Geref. Kerken
Aangenomen naar Amsterdam-Noord.
A. W- Drechsler, candidaat. te Amster
dam, die bedankte voor De Krim en Wil-
dervanlc.
Geref. Kerken
Tweetal te Zaandam H. Ligtenberg te
Rotterdam-West en H. van Gildt te
Elspeet.
ACADEMISCHE EXAMENS.
DELFT, 18 Februari Geslaagd voor cand-
examen bouwk. ing.: M C Arnoijs, Bergen
op Zoon. C P J Beersma, Schaesbergen, T A
J B van der Bol!. Terwinselen. J Boot.
Amersfoort. K G Brummel, Oegstgeest, J H
Gribling. Blaricum, G J v d Grinten. Venlo
J P van Gijn. Den Helder, J F Hondlus
Overveen. A Hoogerwerf, Huisduinen, A de
Leeuw, Hilversum. A van Llnge, Groningen,
P K A Pennink, Rotterdam, J J Baue, Door-
w er til, P Reijenga, Groningen. H Spruit, Vel-
sen, P H Tauber, Alkmaar. J van Tol, Bos
koop. REM Wolfs, Heerlen. J Wijnbergen.
Niemv-Helvoet.
Geslaagd voor cand, werktulgk. ing, J D
Bierens de Haan, Bloemendaal. M van Duijn.
Rotterdam. E J B de Vlieger, Dordrecht. Ge
slaagd Voor bouwk. ing. G van Setten,
Utrecht. N Spronk, De Bilt. Geslaagd voor
werktuigk ing,: J H A Beneken genaamd
Kolmer. Arnhem, J P C van Bommel, Ben-
nebroek, J Kol. Enkhuizen. N C Korevaar,
Hendrik Ido Ambacht. J Meijers, Bussum, P
Noordzij, Rotterdam, J Peelen, Amsterdam,
H van Rossen. Rotterdam, J N Wark. Heer
len, J W van Zwieten, Rotterdam Geslaagd
voor vllegtuigbouwk. ing. A J C Nolte,
Het voltooien van de aarden baan
van de rijksweg Den HaagUtrecht
ArnhemZevenaar, en wel van de delen
tussen de weg EdeArnhem en Arnhem
Schaarsbergen wordt op 3 Maart aan
besteed.
(Advertentie)
moeten op tijd (tgewassen"worden.
Neem eens per week één of twee
Hieronder volgt de dertiende ver-
lieslijst, die door het Rode Kruis is uit
gegeven. Het Rode Kruis kan, in ver
band met de omstandigheden, waar
onder de gegevens van deze verlies-
lijst werden verzameld, niet de volle
dige garantie geven voor de betrouw
baarheid. Het is dus mogelijk, dat een
enkele wijziging achteraf noodzakelijk
zal blijken.
Halsteren
Geborgen en geïdentificeerd:
Van den Berg, Johannes Adrianus
Antonius, geb.: ll-2-'03 te Halsteren.
Laatste adres: B 47.
Rampart, Laurentius Marinus Cor-
nelis, geb. 22-1-T7 te Halsteren. Laat
ste adres: B 113.
Roks, Petronella Maria Elisabeth,
geb,: 28-4-'37. Laatste adres: B 38.
Paulus, Cornells, geb.: 14-10-'45.
Laatste adres: B 329.
Van Meer, Simon, geb,: 31-5-'04 te
Halsteren. Laatste adres: B 337.
Kortgene
Geborgen:
Verburg, Leendert, geb.: 20-4-'31 te
Kortgene. Laatste adres: Torendijk 371.
Nieuwe Tonge
Geborgen:
Van Balen, Cornelis J., geb.: 6-10-'40.
Laatste adres: Klinkeri.weg 35.
Van Balen, Jan, geb.: 22-2-'05, echt
genoot van T. P. van Weenen. Laatste
adres: Klinkeri.weg 35.
Van Erkel, Adrianus, geb.: 3-5-'49.
Laatste adres: Battenoordsedijk.
Nieuw Vossemeer
Geborgen en geïdentificeerd:
Meeus, Laurina, geb.: 30-10-'23 te
Nieuw Vossemeer. Laatste adres: Paar-
denhoek 369.
Van Dijk, Paulina, geb.: 10-l-'66,
weduwe van Marinus Barend v, d.
Male. Laatste adres: Pelsendijk 330.
Stavenisse
Geborgen en geïdentificeerd:
Wesdorp, Petronella, geb.: 29-10-'77
te Stavenisse, echtgenote van Marinus
Oostdijk. Laatste adres: Kerkstraat
A 345,
Moet ook over sluiting zeegaten oordelen
Mr J. Algera, minister van Verkeer en
Waterstaat, heeft gistermiddag de samen
stelling bekend gemaakt van de commis
sie, die de gevolgen van de jopgste
watersnood zal moeten bestuderen.
De commissie Zaterdagmorgen
om half elf geïnstalleerd.
De minister zeide, dat de commissie
tot opdracht heeft hem te adviseren over
de beantwoording van de vraag, welke
waterstaatstechnische voorzieningen die
nen te worden getroffen met betrekking
tot de, door de stormvloed van 31 Januari
j.l. geteisterde gebieden. Het onderzoek
dient ook te gaan over de vraag of een
afsluiting van de zeearmen zulk een voor
ziening behoort te vormen. De minister
kondigde nog aan, dat hij in de installa-
tterede van de commissie nog nader op
deze opdracht zal ingaan.
De commissie is als volgt samengesteld:
lid en voorzitter ir ,A. G. Maris, directeur-
generaal van de Rijkswaterstaat. Leden:
dr ir V. J. P, de Blocq van 'Kuffeler, öü'd-
directeur-generaal van de Zuiderzee
werken; dr ir W. J. H. Harmsen, oud-
dir.-gen. van de Rijkswaterstaat, prof. ir
P. P. Jansen, hoogleraar aan de techni-
Half millioen schade bij
brand in Warffum
50.000 Potten kersen en
tomatensap verloren
Een felle brand heeft in de afgelopen
nacht een grote emballageloods van de
Wilco-conservenfabriek te Warffum (Gr.)
verwoest. Het vuur, dat omstreeks negen
uur door een passerende arbeider werd
ontdekt, greep snel om zich heen. Dank
zij de samenwerking tussen de bedrijfs
brandweer en de brandweercorpsen uit
Warffum, Baflo en Usquert kon over
slaan naar het fabrieksgebouw echter
worden voorkomen. De emballageloods
ging in de vlammen op, evenals een grote
hoeveelheid verpakkingsmateriaal, een
grote partij gedroogde uien, 25.000 potten
tomatensap en 25.000 potten kersen op
sap. Verzekering dékt de schade, die op
500.000 gulden wordt geschat.
- In December kwamen bij branden
ons land 3 personen om het leven en
anderen werden gewond, terwijl voor
bijna ƒ1.004.000 directe schade werd aan
gericht (v. j- ƒ2.468.000).
sche Hogeschool te Delft; ir G. P. Nijhof,
raadgevend ingeneur te Amsterdam;
prof. ir J. Th. Thijsse, hoogleraar te Delft
en directeur .van,. ..het Waterloopkundig
laboratorium; ir P. VerLoren van The-
maat, lid van hét ingenieurs bureau van
Hasselt en de Koning te Nijmegen, ir J.
W. de VrieS, hoofdingenieur-dir. van de
Rijkswaterstaat (directie Benedenrivie
ren), ir L. T. van der Wal, oud-directeur
hoofd-ingenieur van de provinciale Wa
terstaat van Zuid-Holland.
Secretaris der commissie is dr ir J
van Veen, hoofdingenieur van de Rijks
waterstaat (directie Benedenrivieren),
Als adjunct-secretaris treedt op ir K. F.
Valken, ingenieur van de Rijkswaterstaat.
(Advertentie)
[Hees*? Keelp'W
1 Sterk
k'crhe keeUaWetten
nu vertellen wat de
beste sigaret voor
Uw gezondheid is?
Natuurlijk...
Amerikaanse Congres een wet ingediend
om de immigratiewetten op te schorten
ter toelating van 50.000 getroffen Ne
derlanders. De voorsteller is Senator
Homer Ferguson uit Michigan.
Vijftig millioen zijn overschreden
Ijverige vrouwen lieten de breipennen tikken
tTET NATIONALE RAMPENFONDS heeft de 50 millioen overschreden:
-* gisteravond was reeds f 51,5 millioen ontvangen voor de slachtoffers
van de watersnood. In dit bedrag zijn vele grote en kleine giften begrepen
die uit het buitenland bij het Paleis Soestdijk zijn binnen gekomen. Zoals
gisteren de jarige Prinses Marijke een verjaardagskaartje ontving van een
Amerikaans meisje dat even oud is als zij: er zat een dollar in gevouwen.
„Wilt u dit bestemmen voor de watersnood in Nederland?" was er bij ge
schreven.
Zo komen er dagelijks tientallen brie
ven op Soestdijk, gericht aan de Konin
gin, met giften voor de ramp kleine
bedragen vaak, zoals de 100 francs van
een weduwe uit Frankrijk (van haar
zeer kleine pensioen) tot giften van
10.000 lire uit Italië en 5000 dollar van
een Amerikaan. Alles wordt doorgezon
den naar het Rampenfonds.
Overweldigend is de belangstelling die
de Koninklijke Familie in deze dagen
uit het buitenland ontvangt. Men stuurt
naar „de Koningin der Nederlanden",
de personifiëring van Nederland in de
wereld: Engelsen, Italianen, Duitsers,
Zuid-Amerikanen, Fransen, Canadezen,
Zwitsers en ook Nederlanders. De bij
gaande brieven getuigen van een ont
roerend medeleven. Er zijn brieven van
kinderen die hun zakgeld afstaan, van
Nederlanders die 'reeds tientallen jaren
geleden zijn geëmigreerd en thans nog
maar één adres in Nederland kennen
Koningin Juliana, Nederland".
Enkele duizenden Amsterdamse vrou
wen hebben voor de getroffenen kleding
stukken gebreid van gratis ter beschik
king gestelde wol. Meer dan 3000 pak
ketten wol met patroon en fournituren
werden door een Leidse Wolfabriek uit
gereikt. De wol kostte f 25.000.
Van het door de gemeente Velsen uit
getrokken bedrag voor de hulpverlening
is een aak gekocht die wordt ingericht
als logiesschip, waar 60 grondwerkers
kunnen slapen, eten en vertoeven. De
boot gaat. eerst naar Stellendam en ver
volgens naar andere plaatsen waar
behoefte aan is.
Leeuwarden heeft el bijna f 500.000
gegeven. Ook Tiel is de f 100.000 gepas
seerd (15000 inwoners). Op Nieuw-
Guinea is eveneens ruim een ton inge
zameld.
Het Ierse parlement heeft f 250.000 aan
Nederland geschonken. Evenals bij het
Huis van Afgevaardigden is ook bij het
VRIJDAG 20 FEBRUARL
Hilversum I, 402 m. VARA: 7.00 Nieuws.
7,13 Gram, 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8,50 Voor
de huisvrouw 9-05 Gram. 9.35 Waterstanden.
9.40 Voor de kleuters. VURO: 10.00 „Kinderen
en mensen", causerie. 10.05 Morgenwijding.
VARA 10.20 Gram. 10.30 Schoolradio. 10.50
Orgelspel. 1115 Voordracht. 11.35 Pianorecital.
AVRO- 12.00 Hammondorkest. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Sport en pro
gnose. 12,48 Gram. 1.00 Nieuws 1.15 Medede
lingen of gram 1 30 Lichte muziek. 1.50 Gram.
2.00 Kookpraatje. 2 20 Viool en piano. 2 50
Voordracht 3.10 Creoolse liederen. 3.30 Muset-
te-orkest. VARA: 4 00 Gram. 4.30 Voor de
jeugd. 5 00 Gram. 5 20 Muzikale causerie. 6.00
Nieuws. 6.15 Felicitaties 6.45 „Achter de Hori
zon", hoorspel. 7 00 Koorzang. 7.18 Zang en
gitaar. VPRO: 7.30 Causerie. 7.50 Berichten.
8 00 Nieuws. 8,05 Boekbespreking, 8.10 Vier
handig pianospel. 8.30 „Europa één", causerie
8.40 „Aanpassing", causerie VARA: 9,00 „Les
Troyens Carthage", opera (acte III en
9.50 Repórtage. 10.10 Buitenlands weekover
zicht. 10,25 Lichte muziek. VPRO; 10.40 Caus.
10,45 Avondwijding. VARA: 11.00 Nieuws.
11.13 ..In Huwelijk en Gezin", causerie. 11.30
2.00 Pianorecital
15
Wat verbeeldde zo'n kerel zich! Vond-ie zich zelf
„Wat voert jou hier heen?" vroeg hij. voerd. Een gesprek, waaraan ook Thomas' vrouw
Lajos vertelde. Kort. Maria, deelnam.
- - - - - - Zijn oom luisterde zwijgend. Het was dus ge- Ze liad haar neef verbaasd verwelkomd,
te goed voor hun gezelschap. Maar de schipper komen, het ongeluk dat hij had zien dreigen en Ze had haar neef gul en gauw brood en
bedwong zich. „Zoals je wilt zei mj en hij waarvoor hij Tibor had gewaarschuwd! Het on- melk voorgezet. En toen Lajos met eten klaar
liet de handwerksman alleen. Keek met meer geluk, dat Tibor niet had willen en niet had kun- was, vertelde hij opnieuw. Uitvoeriger nu dan
naar hem om! Die avond niet en die nacht met. nen ontwijken. En hij herinnerde zich heel scherp straks m de werkplaats.
En de volgende morgen met, toen het schip m zjjn belofte aan Tibor: „Ik zal voor jou en je
Buda voor de kade kwam. Hij deed zelfs, als gezin doen wat ik kan."
zag hij niet hoe de handwerksgezel aan land
sprong eer de loopplank was uitgelegd. En toën
de vent van de kant niet meer dan een vluchtig
„Je wordt bedankt!" riep, hief de schipper
slechts even de hand ten groet. Verder bekom
merde hij zich niet meer om die passagièr.
Wel om de ander; wel om Lajos
Met hem had hij in het vooronder lang
gesproken over wat Lajos naar 3uda dreef;
over wat Lajos daar zou willen en kunnen doen.
„Als ik je ergens mee helpen kan..." had hij
aangeboden. „Als ik in Buda ben, ligt mijn schuit
altijd op dezelfde plaats en er is altijd iemand
aan boord. Mijn knecht of ik. Of allebei." Hij „Da's erg. Dat is heel erg', zei hij. toen zijn
wachtte een ogenblik en ging toen 'oor: „En er neef het sombere verhaal had gedaan. „En nu
is altijd plek voor een of twee man meer."
Zijn tante luisterde niet zo zwijgend, als haar
man gedaan had. Ze vroeg naar- bijzonderheden,
vroeg hoe het nu thuis was. Met moeder. Met
de kinderen.
„Het valt wel zwaar, maar moeder weet, dat
vader in Gods hand is."
Uit de werkplaats klonk een roep.
„D'r is iemand", zei Maria. Het leek haast,
als schrok ze. Haar man stond op; ging zien.
Een ogenblik later kwam hij met een ander te
rug. „Matthias Nagy", stelde hij deze aan zijn
neef voor. „Een van de broeders. Hij kwam
iets over je vader vertellen. Mijn neef Lajos,
de zoon van mijn broer."
Nagy nam een stoel; ging zitten. Toen begon
ben je hier." hij: „Ik vertelde al in de gauwigheid aan Tho-
,Ja", zei Lajos, „nu ben ik hier Om te weten, mas, aan je oom, dat ik gehoord heb van zijn
door H. TE MEKWE
Lajos begreep; Lajos nam aan. Mocht het no- -
dig wezen, dan zou hij van het aanbod van dé wat^erjnet vader gebeurt.^En om te probéren.^" broei, dat is dan jouw vader,
schipper gebruik maken. En als het kón, zou hij T'"
eerst komen overleggen.
Zo scheidden ze.
HOOFDSTUK VII
In Buda
Thomas Aczél keek verwonderd op, toen zijn
„Ik begrijp je. En je doet er goed aan, bij Lajos knikte, zag hem gespannen aan. Wat
me te komen. Want als ik helpen kan..." wist Nagy van vader? Ze hoefden niet lang te
„Daar heb ik op gerekend, oom." wachten, de drie, En ze hoefden niet lang te luis-
„Goed. Maar kom eerst mee naar binnen. Dan teren. Want veel wist Nagy niet. Maar wat hij
kun je een hap brood eten en daar kunnen we wist, was belangrijk genoeg. Hij had het die mor-
veiliger praten."
Dat was zo; elk ogenblik kon immers een
neef zo onverwacht en zo vroeg zijn werkplaat? Riant de werkplaats in komen stappen en dar
binnenkwam Hij legde het gereedschap neer. kon zelfs een opgevangen halve zin ol een ge
waarmee hij bezig was de leuning van een fraaie hoorde naam gevaar betekenen. In de huiska
stoel met snijwerk te versieren. mer kon hun gesprek ongehinderd worden ge-
gen pas gehoord, was dadelijk naar de schrijn-
werkerswinkel gekomen, om het te vertellen.
Een buurman van hem, „je weet wel, Thomas,
■stamslas Basoski, de koperslager, die schuin te
genover me woont" had de vorige dag gezien,
dat een boerenkar de poort was binnengereden.
Hilversum II, 298 m. NCRV: 7.00 Nieuws
7,10 Gram, 7.15 Ochtendgymnastiek, 7.30 Gr.
7.45 Een woord voor de dag. 8 00 Nieuws.
3.18 Gewijde muziek, 8.45 Gram. 9.00 Voor
de zieken. 9.30 Voor de hulsvrouw. 9.35 Gr.
10.30 Morgendienst. 11.00 Viool en piano. 11.35
Gram. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Gev. muziek. 12.59 Klokgelui. 1.00 Nws.
I.15 Lichte muziek. 1.45 Gram. 200 School
radio. 2.30 Gram. 2.50 Sopraan en plano. 3 05
Gram 3,15 Voordracht. 3.35 Harpensemble.
4.00 „De aanleg van een mooi gazon", cause
rie 4.15 Sopraan, viool, clarinet en plano
4.35 Gram. 5.00 Harp. fluit en cello. 5.30 Mili
taire reportage. 5 40 Gram. 5.45 Fries progr.
6.00 Gram 6.10 Surinaamse volksmuziek. 6.40
Huismuziek 7.00 Nieuws. 7.10 Regerlngsult-
zndlng: Verklaring en toelichting 7 30 Gr.
8 00 Radiokrant, 8,20 Kapelkoor en solisten.
9.30 „Bij de dijken". 9.55 Marinierskapel, 10.25
Kunstoverzicht 10 45 Avondoverdenking
II.00 Nieuws 11.15 Intern, evang; program
11.30-12.00 Gram
Engeland, BBC Home Service, 330 m 1,00
Lichte muziek. 1.25 Gev. muziek. 1.55 Weer
berichten. 2.00 Nieuws. 2.10 Gram. 3.00 Voor
dc scholen. 4.30 Orkestconcert. 5.30 Gev mu
ziek 6.00 Voor de kinderen. 6,55 Weerber
7,00 Nieuws 7 15 Sport. 7.20 Gram. 8.00 Lichte
muziek, 3.40 Causerie 9 00 Klankbeeld. 9.45
Idem 10.00 Nieuws 10.15 Amerik. nieuws
brief. 10.30 Gev. progr. 11.00 Pianorecital.
1145 Parlementsoverzlcht. 12.00—0.03 Nws.
Engeland, BBC Light Programma, 1500 en
247 m. 12.00 Mrs Dale's Dagboek. 12.15 Gev.
muziek. 12 45 Voordracht. 1.00 Parlements
overzlcht. 1.15 Gev. muziek. 1.45 Orkestcon
cert 2.45 Voor de kinderen. 3 00 Voor de
vrouw 4.00 Dansmuziek. 4.45 Gev. muziek
5.15 Mrs, Dale's Dagboek. 5,30 Orgelspel. 6 00
Variété orkest en solist. 6.45 Verzoekprogr.
7 15 Klankbeeld. 7 45 Hoorspel. 8,00 Nieuws
3.25 Sport. 8,30 Gev. progr 9.00 Idem 9 45
Hoorspel met muziek. 10.15 Discussie, 11.00
Nieuws. 11..15 Actualiteiten. 11.20 Dansmuziek.
0.05 Voordracht. 0.20 Gev. muziek: 0.56-
Nieuws
Frankrijk. Nat, Program 347 m. 12.30 Or
kestconcert. 1.00 Nieuws. 155 Israëlische uit
zending 6.30 Amerik. uitz. 7 10 Klassieke mu
ziek 8 00 „Giannlna et Bernardine" opera
10.35 Gram. 11.00 Pianorecital. 11.4512,00
Nieuws
Brussel 324 m. 12.00 Omroeporkest. 12.30
Weerberichten. 12.34 Gram. (Om 12 50 Koer
sen) 1.00 Nieuws 1.10 Causerie 1.15 Orgel
concert. 2.00 Schoolradio. 3.30 Gram 4.00 Mo
derne muziek. 4.40 Gram. 5,00 Nieuws 5 10
Gram. 3 15 Pianorecital. 5.45 Gram. 5.50 Gr
6.00 en 6.10 Idem, 6,30 Voor de soldaten 7 00
Nieuws en persoverzicht. 7.40 Gram. 8 00
Omroeporkest 1000 Nieuws. 11.10 Kroniek
van de Nationale Raad der Oudstrijders 10,15
Intern. Radio-Universiteit. 10.45 Gram 10.55—
11.00 Nieuws.
Brussel 484 m. 12.05 Gram. 1,00 Nieuws 1.10,
30, 3,00 en 3.45 Gram. 4,00 Dansmuziek. 5.00
Nieuws. 3 15 Gram. 5.20 Pianorecital. 5 50 Gr.
6,30 Filmmuziek. 7.00 Gram. 7.40 Idem. 7.45
Nieuws. 10.00 Idem. 10 10 Kamermuziek. 10 50
Nieuws.
Televisie Lopik.
VRIJDAG: AVRO 20,15—21 45 1 .We
maken 't bont" 2. Weerpraatje. Pauze. 3
„Hoe wilt U ons zien?"
Dit jaar geen verkiezingen
in Noord-Oostpolder
De Noord-Oostpoldercommissie voor al
gemene belangen, waarin de A.R. partij,
C.H U., K.V.P., P.v.d.A. en de Vereniging
Polderbelangen vertegenwoordigd zijn,
heeft, gistermiddag het voorstel van de
landdrost aanvaard om, met het oog op
de te verwachten gemeentelijke indeling,
in 1953 geen verkiezingen te houden voor
een nieuwe poldercommissie. De commis
sie zal dus aanblijven tot het moment,
waarop eventueel in 1954 een nieuwe ge
meenteraad zijn intrede zal doen.
(Advertentie)
Dames! Vooral nu
Hamea-Gelei voor Uw handen
TN DE buurt van het tegenwoordige
A Abadan waar de Engelsen en
Perzen ruzie hebben over de olie
woonden ruw 3000 jaar geleden de
Chaldeërs. Dit volk veroverde in de
7e eeuw v. Chr. Babyion en werd
daardoor 'heerser over Babylonië en
erfgenaam van Assyrië. De Chal
deërs hebben de Babylonische taal,
godsdienst en beschaving overgeno
men en de grote koningen over het
z.g.n. Nieuw-Babylonische rijk, t.w.
Nabopolassar en Nebukadnezar zijn
dan ook geen echte Babyloniërs, maar
Chaldeërs geweest. „Chaldeër" werd
de naam voor de heersende klasse en
de dynastie en later vooral ook de
aanduiding voor de priesters en daar
na bij de Grieken en Romeinen een
naam voor de beoefenaren van de
specifiek Babylonische wetenschap:
de astrologie. (Van deze laatste erfe
nis is de Westerse wereld ook na
duizenden jaren nog niet bevrijd!).
Hoe het ook zij, reeds sedert 2200
v. Chr. hadden de Babyloniërs zich
bezig gehouden met het bestuderen
der hemellichamen, uit welker loop
zij de toekomst meenden te kunnen
voorspellen. Zij tekenden toen b.v. de
waarnemingen op over maansverduis
teringen, waar onze moderne astro
nomen nog nut van hebben.
Maar de waarnemingen waren nog
zeldzaam en geschiedden bovendien
zeer onnauwkeurig en onstelselmatig.
Eerst sedert 747 v. Chr. werden stel
selmatige observaties verricht over
bepaalde bewegingen, conjuncties en
opposities, over kleur, lichtsterkte e.
d., waarvan nauwkeurig aantekening
werd gehouden. Helaas is hiervan een
gedeelte verloren gegaan.
De lijsten met waarnemingen van
de Chaldese astronomen beslaan een
onafgebroken periode van 360 jaar,
de langste reeks die in de geschiede
nis der sterrekunde bekend is. Hier
door was de Chaldese wetenschap in
de 5de en 4de eeuw v. Chr. in staat
bewegingen van de zon en bepaalde
planeten te berekenen per jaar, per
maand, per dag, enz. met een zó ver
bluffende nauwkeurigheid, dat hun
becijfering vaak slechts enkele secon
den verschilt met de cijfers van te
genwoordig. Ondahlis de gebrekkige
instrumenten die zij ter beschikking
hadden, hebben zij in de berekening
van sommige omlooptijden van de
maan de moderne astronomen zelfs
nog overtroffen. Dit kwam, omdat zij
beschikten over een lijst met waar
nemingen van de maan (naar hun
mening het belangrijkste hemel
lichaam, dat het lot der mensen be
paalde) over een periode /an ruim
3Va eeuw. Een zo lange lijst, staat geen
sterrekundige van onze tijd ter be
schikking. want de langste staat van
observaties, waarop de Westerse be
schaving in dit opzicht kan steunen,
stamt van 3750 en betreft de waar
nemingen aan de sterrewacht van
Greenwich,
Maar ook zonder Chaldese tabellen
blijft de Babylonische wetenschap en
-godsdienst in onze herinnering, want
u en ik hebben dagelijs met de res
tanten daarvan te maken.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden).
