We blij ven hier tot Rome
ons terugroept
BRANDWEER-COLONNE
EEN WONDERTREIN
Niet veel veranderingen in
nieuwe ontslagbepaling
Hulp uit het buitenland
blijft toestromen
Amsterdam zal Schouwen-
Duiveland helpen
Italianen doen prachtig Werk
DAGORDER VAN
DE KONINGIN
Dode en 5 gewonden
bij autobotsing
Tweede Kamer heeft
geen moeilijkheden
Ut l*ct Vlowclett
ME
r
Dagelijks feuilleton
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1953
TROUW
3
(Van een onzer verslaggevers)
In zijn hoofdkwartier, een tweede klasse internationale trein-
coupé, van waaruit hij zo nu en dan even met Rome telefoneert,
heeft de heer Carlo Malagantia het hoofd van de tijdelijke Ita
liaanse kolonie van Zevenbergen er nog steeds spijt van, dat hij
achter een biefstuk zat, toen prins Bernhard in Klundert was ge
land. De Romein was wel haastig uit zijn trein gestapt, welke ten
dele geparkeerd staat voor de Suikerfabriek, in zijn auto gesprongen
en naar Klundert gereden, maar toen was de hoge bezoeker al ver
trokken.
Ondercommandant Serofino Pagnom,
kon zijn chef met een brede lach ver
zekeren, dat de Prins der Nederlan
den een zéér democratische prins
was, die bovendien veel lof had voor
de ruim 150 Italianen allen met
het symbool van gekruiste hamers en
een vlam op de revèrs die voorlo
pig mét hun bivakmutsen en hun mo
derne staalkaart van technische hulp
middelen in Brabants Westhoek zullen
blijven.
Commandant Malagantia, veteraan
uit de eerste wereldoorlog, heeft ove
rigens reden genoeg zich over vele
zaken te verheugen. Gistermorgen
kreeg hij een briefje uit de vierde
klasse van een school in Florence. De
kinderen vroegen de commandant van
het keurkorps van brandweerlieden of
zij met Nederlandse kinderen kunnen
corresponderen en of zij gesohenken
mochten zenden aan een kind in Ze
venbergen, dat veel verdriet had te
dragen ten gevolge van de watei's-
nood. Burgemeester Schaminee van
Zevenbergen zal zorgen dat dit in orde
komt.
Achttien Wagons
„Wij blijven totdat Rome ons terug
roept", zegt de leider van deze hulp
colonne, die in één ruk naar Nederland
is gereisd. „Onze trein, onmiddellijk
ter beschikking gesteld door de Itali
aanse spoorwegen, telt o.m. achttien
wagons, alléén voor materieel."
En dat materieel is indrukwekkend!
In een der nissen van de machinehal
van de suikerfabriek hebben deze
zeer bedrijvige en zeer eloquente heren
een seinkamer ingericht.
Hun hulppatrouilles trekken er per
duck, voorzien van snij-apparaten voor
gebruik onder water en mobilofoons,
enz. op uit. Ze beschikken zelfs over
een eigen duiker. Nog" steeds, want
nadat ze zich zeer verdienstelijk had
den gemaakt met het bergen van ka
davers en het bergen van auto's en
landbouwmachines uit ondergelopen
schuren, werken ze met geestdrift aan
het dichten van dijken in het gebied
van Klundert.
De suikerfabriek is als het ware her
schapen in een Italiaanse kazerne.
„Servizio Radio", de radiowagen, de
rode ambulance-wagen, agregaten,
eigen vrachtwagens, personenauto's,
een indrukwekkende voorraad accu's,
een vuurrode motor, welke bereden
door hun ordonnans contrasteert in
het grijze land, filmcamera's, ziehier
slechts een greep.
Mario Pontello, de radio-technicus,
lid van de staf van deze hulptroep van
vrijwilligers, heeft ons de trein en de
verblijven m de Suikerfabriek laten
zien.
Blikken noodrantsoenen, Italiaanse
worstjes, vlees -in blik, melk in blik,
liefst vijftig kistjes mét sinaasappels,
corned beaf, beddegoed, truien, mut
sen en niet te vergeten het een en
ander om de dorst te lessen het doet
alles denken aan een mimatuurleger.
Natuurlijk is er een kok met een
staf. De Italianen eten in het voorstuk
van de machinehal, welke hun eetzaal
is, vaderlandse kost. En des avonds
trekken ze hun uitgaansunïform
en dan zet menige Zevenberger zijn
huisdeur wijd open om de zwart-ogige
jongens op een kop koffie te vergasten
Het gesprek gaat wel moeilijk, want
slechts weinigen spreken behalve hun
moedertaal, een beetje Frans, Engels
of Duits.
Nederlandse kalmte
De heren van de staf hebben 174
foto's gemaakt. Ze zijn er trots op, dat
Polygoon hen komt filmen voor de
bioscoopjournaals in Italië. Velen van
hen hebben na de overstroming van
de Po-vlakte daar reddingswerk ver
richt.
„Mais non non non, de aanblik van
zoveel water als ïn Holland en zo heel
veel dood vee, bood het overstroomde
deel van Noord-Italië niet. De Itali
aanse specialisten in Zevenbergen zijn
getroffen door de kalmte en de gela
tenheid van de bevolking. Het gaat al
lemaal zo rustig, vinden ze.
Even de handen warmen en
dan naar het dijkgat
V
de Spoorwegen het
en reed naar West-
Na het alarm
Uit steden en dorpen van Italië zijn
kort na de ramp naar Milaan
gekomen, waar de speciale trein in
derhaast geformeerd was. Op de avond
van de overstroming Zondag zijn
er boodschappen uitgegaan naar de
corpsen. Rome, dat de zetel vormt van
het nationale brandweercorps, dat
•essorteert onder het ministerie van
Binnenlandse Zaken, gaf het sein:
.Vrijwilligers voor Nederland".
Men kreeg er velen, selecteerde de
154, kreeg va
treinpersoneel
Brabant.
„Europa was één, want er was bij
geen enkele grens oponthoud", vér-
klaart de commandant.
Dan worden we niet dan na een
hartelijke woordenstroom voorge
steld aan de veteraan van de ploeg, de
62-jarige ziekenoppasser, óók een ve
teraan uit de eerste wereldkrijg.
Brrr, dat klimaat
Al na de eerste dag waren er twee
zieken. Ze liggen in een dépendance
van de kraamkamer van het Zeven-
bergse ziekenhuis, waar ze duchtig
vertroeteld worden.
De heer Pasqua heeft een stevige
longontsteking en Bustinelii uit Bo
logna een straffe influenza. Ten ge
rieve van deze twee patiënten heeft
de ziekenhuiskeuken nu ook een licht
verteerbaar Italiaans menu op het
programma staan.
Of het nu het koude water of het
koude klimaat is geweest, dat deze
Zuid-Europeanen op het ziekbed heeft
gebracht, men weet het niet. Maar het
is begrijpelijk, dat de vuurtjes, die zij
stoken in de buurt van hun werk
aan de verbrokkelde dijk veel be
langstelling genieten.
„En de wilde zwanen, de eenden, de
reigers op het wijde watervlak!"
Ze hebben elkaar in bewondering op
de vogels gewezen.
En, zangers als ze zijn, begon een
van hen een fragment uit de Lohen
grin te zingen.
We aten een biscottini en lepelden een
Zuidelijk soepje in het hoofdkwartier
van de staf en maakten ook kennis
met de heer B. Mion, een Nederlandse
Italiaan te Breda, leider van een be
drijf, dat zioh bezighoudt met het
leggen van vloeren (typisch Italiaans
handwerk) en die van tijd tot tijd naar
Zevenbergen koant om als tolk op te
treden.
Het brandweerkorps, waarvan d<
leden met hun parelwitte tanden, amu
sante breedsprakigheid, aller vrienden
zijn, hebben nuttig- werk verricht
doen dit nóg.
De sfeer welke zij in deze hoek van
Brabant scheppen doet weldadig aan.
Nog nimmer waren de meesten
Nederland, nog nimmer heeft een re
presentatie van het beroepsbrandweer
korps van Italië een dergelijke ex
peditie in het verleden uitgevoerd.
.Novaro" staat er op hun amphibie-
vaartuig, waarmëde ze dagelijks
Langeweg bij Klundert afrijden het
water van de Grote Polder in, waar
de Heidemaatschappij werk genoeg
heeft voor deze zonen van Europa's
zonnige Zuiden.
H.M. de Koningin heeft de volgende
dagorder uitgevaardigd, bestemd voor
het personeel van zee-, land- en lucht
macht. en tevens gericht tot de militai
ren uit het buitenland, die hulp in de
overstroomde gebieden verleend heb
ben.
„Nu het reddingswerk in de over
stroomde gebieden en het voorlopig
dichten der dijken, voor zover dit mo
gelijk is, toelatendat de militaire
hulpverlening grotendeels beëindigd
wordt, wens ik mijn bijzondere waar
dering te uiten voor de offervaardig
heid, ijver en bekwaamheid, waarmede
deze zware taak door de Koninklijke
Marine, de Koninklijke Landmacht en
de luchtstrijdkrachten is uitgevoerd.
Gij hebt daarbij de uitnemende hidp
gehad van de leger-, marine en lucht-
maehtcontingenten van verschillende
mogendheden.
Gezamenlijk hebt gij, in samenwer
king met de niet-militaire organisaties,
personen en groepen van personen, die
met en naast u hun offervaardigheid en
arbeidskracht aan de eerste leniging
van de nood gaven, de burgerlijke
autoriteiten, die de leiding en de ver
antwoordelijkheid voor de noodmaat
regelen hadden, de onmiddellijke eer
ste hulp gegeven, die zij bij de moei
lijke taak, waarvoor zij gesteld waren,
nodig hadden."
Tevens heeft H.M. de Koningin het
volgende schrijven gericht aan de mi-
nist er-president:
.JTe bijzondere waardering die ik in
bijgaande dagorder uit voor de bijdra
ge, die de militairen brachten voor de
eerste leniging vrn de watersnood,
geldt uiteraard in dezelfde mate voor
de talrijke niet-militaire autoriteiten,
organisaties en personen, die mede ge
arbeid hebben aan het reddingswerk
in de watersnoodgebieden."
JHR. VAN KARNEBEEK
GEZANT IN OSLO
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van jhr. mr. M. P. M. van
Karnebeek, thans gezant te Jeruzalem,
tot buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Oslo.
Gistermorgen omstreeks 11 uur is op
de Orthenseweg onder Den Bosch een
personenauto in volle vaart op een
vrachtwagen gereden, die plotseling
uit een rode-kruiscolonne zwenkte. De
personenauto, waarin zes personen,
een dame en vijf heren, zaten, werd
totaal in elkaar gedrukt.
De bestuurder, J. R. uit Goes, werd
gedood. De andere -inzittenden, de dam'e
B. de D. en de heren C. B., P. v. d, H.,
J. L, en J, D., allen uit Goes, werden
zwaar gewond.
De slachtoffers zijn naar ibet Groot
Ziekenigasthuis te Den Bosch ver
voerd. De bestuurder van de vracht
wagen, een Fransman, kwam met de
schrik vrij.
VON KÜCHLER VRIJ
Invasiegeneraal
m
1940
De voormalige
Duitse generaal-
veldmaarschalk
Georg von Küch-
ler, die in het pro
ces te Neurenberg
tot 20 jaar gevan
genisstraf was ver
oordeeld wegens
schuld aan oor
logsmisdaden en
misdaden tegen de
mensheid, is
Woensdag, op last
van de Amerikaan
se Hoge Commissa-
in West-Duits
la nd, op vrije voeten gesteld wegens
zijn slechte gezondheidstoestand,
vorige Amerikaanse H. C. had zijn straf
tot 12 jaar verminderd.
Von Küchler was bevelhebber der
Duitse strijdkrachten, die in 1940 het
Nederlandse leger tot overgave dwon
gen. Hij maakte met zijn troepen de
opmars naar Parijs mee en streed la
ter in de Sowjet-Unie.
De hulpverlening uit het bui
tenland aan de getroffen gebieden
gaat onverminderd door. Het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag ontving de volgende
aanbiedingen:
Columbia zendt voor tienduizend
dollars koffie en voor vijftienduizend
pesos dekens. De ingezamelde' gelden
bedragen tot heden 17.000 pesos.
Duitsland: Een fabriek te Duis-
burg-Hamburg heeft twintig ton hoog-
ovencement gratis'ter beschikking ge
steld.
Engeland Het ministerie var
Luchtvaart heeft gevraagd of Neder
land gebruik wil maken van zg. „vans.
pove-heaters". Dit zijn op kleine vracht,
auto's gebouwde warme lucht produ
cerende toestellen, die op hert ogenblik
Burgemeester zei: „Neen"
tegen de Russen
Josef Baronbeek, de socialistische
burgemeester van Lanzenoorf, een dorp
ten Noorden van Wenen, is door de
Russen .gearresteerd omdat hij gewe:
gerd heeft in zijn dorp een uitstallen.:
in te riohten voor de „Oesterreichische
Zeitung", het blad van het Rode Leger
NAUMANN VANDAAG
VOOR DE RECHTER
In een klein vertrek van de Britse
Hoge Commissaris te Bielefeld zal van
daag Werner Naumann verschijnen, die
onlangs door de Britse bezettingsauto-
ri'teiten gearresteerd is, verdacht van
plannen om de macht te grijpen.
Naumann, die leider zou zijn van
een nationaal-sociatistische groep, was
een van de zeventien mannen, die op
30 April 1945, de daig, waarop Hitler
zelfmoord pleegde, in de „Führerbun-
ker" van de Rijkskanselarij te Berlijn
waren. Hij vluchtte daaruit de volgen
de dag met Hitiers plaatsvervanger
Bormann, die daarna gedood zou zijn
door een Russische granaat.
Twintig verslaggevers zullen gele
genheid heben Naumann te zien. Fo
tografen zijn niet toegelaten. De pro
cedure van heden betreft een „habeas
®nrpus"-petit'ie tot onmiddellijke in-
vrijheidsstelling.
Fouragier Guido Gallina beheert niet alleen een klein magazijn, maar ook de
kas met Nederlands geld. Een der leden van de technische staf ontvangt een
aantal papieren rijksdaalders
Professor doodgeschoten
door gezakte student
Een Romeinse professor, Renzo
Modugno, die door een zestienjarige
student tot driemaal toe was aange
schoten, is gisteren in hef ziekenhuis
overleden. De politie deelde mede, dat
de student de profesor tweemaal in het
lichaam geschoten had en eenmaal
door het hoofd, omdat de professor
hem voor een examen had laten zak
ken, De schietpartij vond plaats in de
hal van het Da Vinei-instituut, waar
de professor zijn colleges gaf
De jonge student wordt in verband
met het onderzoek vastgehouden. Hem
is noig niet medegedeeld dat zijn scho
ten de dood ten gevolge hebben gehad.
in Engeland worden gebruikt voor het
drogen van huizen. De RAF gebruikte
deze toestellen vroeger voor het dro
gen van cockpits en voor het voorver
warmen van vliegtuigmotoren. Enge
land heeft er ongeveer tachtig be
schikbaar.
Frankrijk:De Electricité de Fran
ce heeft 500 veldbedden ter beschik
king gesteld.
Spanje: Een particuliere organi
satie te Las Palmas op de Canarische
Eilanden heeft tien ton bananen ge^
schonken. De zending is Maandag ver
scheept.
Ver. Staten: De Care-missie
(co-operative for American remittan
ces to Europe) in Den Haag heeft tot
dusver 11400 lbs voedsel ter beschik
king gesteld, 3150 dekens, 170 carepak-
ketten, ieder bestaande uit twee lakens,
twee slopen, twee handdoeken en vier
stukken zeep, en 350 gereedschapskis
ten. De totale waarde van deze giften
bedraagt meer dan f 130..000.
Zwitserland: De (telefonische)
geluksketting heeft tot en met 15 Fe
bruari reeds anderhalf millioen Zw.
francs opgebracht.
Burma: De gezant van Burma, die
zijn standplaats heeft te Parijs, de
heer Zaw-Win, heeft namens zijn re
gering 147.000 Franse francs ter be
schikking van het Rampenfonds ge
steld.
Zweden: De centraal georgani
seerde Zweedse hulnactie heeft tot en
met gisteren 16 millioen Zweedse kro
nen bijeengebracht, waarvan 9 mil
lioen in geld, bijeengebracht door het
Rode Kruis en de radio, en 7 millioen
n goederen.
(Van onze parlementaire redacteur).
WANNEER de Tweede Kamer van
daag het wetsontwerp tot wijzi
ging van de bepalingen omtrent het
ontslag bij arbeidsovereenkomsten zal
hebben aanvaard en dat zal zij wel
doen dan verandert er voor de men
sen, die iets met deze materie te maken
krijgen, niet veel.
De belangrijkste verbeteringen be
treffen die van het Burgerlijk Wet
boek: 1. de veiTenging van de opzeg
termijn bij langdurig dienstverband; 2.
de invoering van rechterlijke controle
dn gevallen van kennelijk onredelijk
verleend ontslag; 3. vermindering van
de ontslagkans bij ziekte; 4. de ver
hoogde mogelijkheid tot herplaatsing
of herstel van dienstbetrekking bij
kennelijk onredelijk ontslag en 5. ma
tiging door de rechter van het concur
rentiebeding.
De eerste twee punten springen wel
het meest in het oog, maar in de prac-
tijfc van de laatste jaren werden de
beginselen in deze wet vervat reeds
algemeen toegepast.
De Kamer heeft blijkens de gehou
den redevoeringen dan ook geen moei
lijkheden met de inhoud van dit wets
ontwerp. De vreemde situatie doet zich
echter voor, dat het Buitengewoon Be
sluit Arbeidsverhoudingen, een nood-
'besluit van vlak na de oorlog, ondanks
deze wet wordt gehandhaafd.
Met het wetsontwerp, dat thans bij
de Kamer in behandeling is, bedoelt
de regering de rechterlijke controle op
de onredelijkheid van ontslag in te
voeren, maar practisch zal deze rech
terlijke controle niet worden ge-
effectueerd, zolang op grond van het
B.B.A. de Gewestelijke Arbeids'bureau's,
die onder de minister van Sociale Za
ken staan, eveneens controle uitoefenen
en wel voor het ontslag gegeven wordt
en dus vóórdat de rechter in de zaak
gemoeid kan worden. Slechts wanneer
een Gewestelijk Arbeidsbureau een
ontslag zou hebben toegelaten, dat
kennelijk onredelijk is, zal na in
werkingtreding van dit wetsontwerp
de rechter daarover een oordeel kun
nen uitspreken. Men mag dus ver
wachten, dat de rechter sporadisch te
hulp zal woi'den geroepen.
De volkomen tegenstrijdigheid, die
door dit tweeërlei ontslagrecht ont
staat, werd duidelijk aangetoond door
mr. Van Rijckevorsel. Toch besefte
iedereen wel, dat opheffing van het
B.B.A. op dit ogenblik een achteruit
gang zou betekenen in de positie van
de werknemers. Het grote voordeel van
het B.B.A,-stelsel is, dat een werk
nemer niet. zonder goedkeuring van de
Gewestelijke Arbeidsbureau's kan wor
den ontslagen.
NIEMAND, cok de ministers Donker
en Suurhoff niet, want anders had
den zij het B.B.A. wel aan de kant
gezet, wilde deze goedkeuring achteraf
laten valllen. Freule Wttewaal van
Justit/ie en de heer Van Rijckevorsel
trekikerij tussen Sociale Zaken en
gewaagde van een „schijngevecht".
Het zou wel eens kunnen zijn, dat
men, toen enige jaren geleden de zaak
van het ontslagrecht aan de orde werd
gesteld, de grote betekenis van het
B.B.A. voor de werknemers heeft
ondersohat en dat men pas later in de
gaten heeft gekregen, dat dit noodbe-
slu'i't, dat ingesteld werd om de werk
gevers te beschermen, m een tijd van
neergaande conjunctuur voor de werk
nemers onmisbaar is.
De heer Stapelkamp (A.R.) zei
terecht, dat het naast elkaar voort
bestaan vain deze wet en het B.B.A.
een twijfelachtige zaak is. Hij wilde
echter nóch de rechterlijke macht nóch
de minister van Sociale Zaken de eerste
viool in het ontslagrecht laten spelen,
maar zo spoedig mogelijk tot een wet
telijk geregelde bedrijfsrechtspraak
komen.
Mr. Oud was hier ook voor, maar
was tegen een wettelijke regeling.
Evenwel is de regering van mening,
dat bedrijfsrechtspraak nooit op alle
arbeidszaken kan worden toegepast.
(Advertentie)
PUISTJES.», ontsieren Uw
gelaat, juist als U er aantrekkelijk wilt
uitzien. Ze verdwijnen dikwijls in 24
uur door de ontsmetten,
de en snel genezende
Zij acht daarom de instelling van
arbeidskamers bij de kantongerechten
aanbevelenswaardig. Minister Donker
heeft daarom onlangs een wetsontwerp
bij de Kamer ingediend, waarin hij een
versnelling van de kamtongerechts-
procedure voorstelt. Afdoende kan dit
moeilijk worden genoemd, omdat het
kantongerecht in snedheid van beslis
sing, waarmee vooral de werknemer
in ontslagzaken gebaat is, niet kan
„concurreren" met het Gewestelijk
Arbeidsbureau,
De heer Van Rijckevorsel steunde
daarom krachtig het betoog van de
heer Stapelkamp, dat de beoordeling
van onredelijk ontslag aan de orga
nen van het bedrijfsleven wil over
dragen. Hij wilde het voordeel, dat het
B.B.A. biedt, in „de goedkeuring voor
af" behouden. Daarom stelde hij voor,
dit B.B.A. aangepast en gewijzigd in
te passen in het Burgerlijk Wetboek
en verzocht hij de ministers de voor
gestelde wijziging van artikel 1639 s
van het B.W., dat handelt over „ken
nelijk onredelijk" ontslag tot zolang
■niet in te voeren.
P) E redevoeringen in de Tweede Ka-
mer hebben wel duidelijk aange
toond, dat de zaak van ontslagrecht
lelijk in de knoei zit. Gelukkig was
de stemming ten aanzien van de ver
lenging van de maximum-ontslagter
mijn bij langdurig dienstverband
voor de werkgevers 13 weken en voor
de werknemers 6 weken onverdeeld
gunstig. Mej. Tendelo (Arb.) werd er
lyrisch bij.
ARNHEM. Bij besluit van de voor
zitter van het Centraal Stembureau is
benoemd verklaard tot lid van de Pro
vinciale Staten van Gelderland, de heer
J. R. Verwers, te Winterswijk in de
vacature J. Mek king, die voor het lid
maatschap heeft bedankt.
(Van een onzer redacteuren)
Het plan, dat de burgemeester van
Amsterdam, mr. A. J. d'Ailly al kort
na de ramp opperde, nl. dat Amster
dam zijn technische diensten ter be
schikking van het noodgebied zou stel.
len, staat thans op het punt verwezen
lijkt te worden. Persoonlijke bespre
kingen te Middelburg hebben tot re
sultaat gehad, dat mr. d'Ailly namens
B. en W. de hulp van Amsterdam spe
ciaal voor Schouwen-Duiveland heeft
aangeboden. In overleg met de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten,
waarvan mr. d'Ailly voorzitter is, zul-
Met VELPON zie je er geen barst van!
ZO GOED LIJMT VELPON
VRAAG DE JUISTE SOORT
Stö-wn
HOOFDSTUK I.
een korte ruk aan de teugel
mende Arent Fookens zijn paard
naar de kant van de weg. Schomme
lend en krakend helde de hoog met
rogge beladen wagen op de schuine
berm. Met een nijdige blik keek
Fockens nog eens om. In de bocht van
de weg ihad 'hij de door een stofwolk
omhulde koetsen, ieder met vier paar
den bespannen, zien aankomen.
Hij haalde nog wat meer uit. Met
grote heren was het slecht kersen eten,
o'n lichte koets in aanraking
kwam met een lompe boerenwagen
hadden de heren niet veel tijd nodig
om uit te maken wie daarvan de schuld
droeg. Arent Fockens wist er alles van.
De heren hadden altijd gelijk; de boer,
de arbeider, de schipper, de hand
werksman zij allen trokken aan het
kortste eind, De heren hadden hun
middelen wel. Gijzeling, geseling, en
ergere dingen. Hól dr mor van op,
jong
Het geroffel van vele paardehoeven
op de droge weg klonk nu vlakbij. Wie
gend in de leren riemen snelde hem de
eerste koets voorbij; vlak erachter de
tweede. In een wolk gëel stof verdwe-
ze in de richting van de stad, die
wazig doezelde tegen de blauwe, zon-
doorstoofde lucht; de slanke Martini
toren er hoog bovenuit.
Fookens stuurde zijn oude vos weer
naar het midden van de weg. Ja-ja, die
heren, peinsde hij. Dat reed maar en dat
roste maar, Deze koetsen kwamen uit
Holland. Dat had hij wel gezien aan de
I lichte bouw. Tja, met vier paarden voor
zo'n licht geval kon je opschieten
asjeblieft.
Wat zu'lk volk nou weer in Gronin
gen gin£ besteken.... Je kreeg als
landbouwer geen hoogte van wat dat
volk altijd bereed en bereisde. Hij had
even een blik in Ihet voorste rijtuig
kunnen slaan. Twee mannen, deftige
heren, had hij zien zitten. De een leek
hem te slapen. De andere, een jonge
vent met bleek gezicht, had trots zitten
kijken, alsof de wereld hem niet aan
ging.
Het zouden natuurlijk wel lui van de
regering zijn. Daar in Holland wisten ze
alles nu juist precies. Maar hij,
Fockens, moest niet veel hebben van
Johan de Witt met zijn aanhang. Een
arm prinsenkind wegpesten, dat kon
den ze daar. Ja, en hier in Stad en
Ommelanden waren er ook genoeg van
dat soort. Die zouden graag meehel
pen om de stadhouder van Groningen
en Friesland een beentje te lichten.
Als ze maar konden; als ze maar durf
den.
Och deze wereld. Arent Fockens'
gezicht stond droefgeestig. Wat was
deze wereld voor een arm mens? Hij
staarde mismoedig OV91' het zomerse
land. Hij mocht graag zijn gedachten
eens laten gaan over verschillende din
gen. Met de meeste van zijn buren kon
hij daar moeilijk over praten. Zij praat
ten over koeien en over land. En velen
van hen konden niet lezen. Hij kon dat
wel. De Gereformeerde predikant, die
bij hen in het dorp had gewoond, had
het 'hem geleerd.
Deze landerijen, deze dorpen, deze
door de zon gekoesterde aarde rondom
Groningen wat had zich hier niet op
afgespeeld! Moordende benden hadden
deze streken afgestroopt. Op de boer
derijen die hij van zijn wagen af kon
zien liggen hadden stervenskreten ge
klonken van mannen en vrouwen en
van kinderen. De republiek was vrij,
jawel, maar vraag niet wat dat had ge
kost.
En deze vrede.Hoe ging het hier
toe in Stad en Ommelanden, De jon
kers en baronnen deelden op het plat
teland de lakens udt, en lagen eeuwig
en altijd overhoop met de regering van
de stad. Daar tussenin stonden de gil
den, die meenden ook nog iets te kun
nen bereiken. Eén groot gekrakeel, en
allen waren uit op persoonlijk voordeel.
Hoe kochten de jonkers het stemrecht,
dat iedere eigengeërfde boer bezat, op
van allen die daarvoor te vinden wa
ren! En dat waren er velen. Voor één
dag vrij drinken in een herberg kregen
de jonkers het stemrecht.
Arent kon zich opwinden over zoveel
onrechtvaardigheid. Was er in de repu
bliek maar weer een Oranje. Dan zou
het wel beter gaan. Dat Willem de
Tweede zo spoedig van deze wereld
afscheid had moeten nemen, hoe jam
mer, hoe jammer! Nu speelde Holland
de baas. Maar Groningen had .geluk
kig nog een Oranje. Dat hadden ze in
Holland toch niet kunnen keren. Maar
door
Sijas. P. AKKERMAN
v
dat eeuwige geharrewar tussen stad
en Ommelanden dat daar nooit eens
een eind aan kwam.
„Fort peerd", zei hij en keerde te
rug tot de werkelijkheid. Hij mende
zyn paard het erf van zijn schamele
woning op. Jacob, zijn zoon, kwam hem
al tegemoet.
„Best weer op 'e regge, voa", zei hij.
„Moeder vroeg of je eerst om een kom
drinken komt".
De jongen spande het paard uit.
Arent keek toe toen hij het de wei in
joeg. Samen gingen ze toen in huis.
„Wat een deftigheid toch, zoëven mei
die koetsen", zei de jongen. „Wat was
dat nu voor folk, voa?"
„Uit Holland natuurlijk. Die zullen
len de adoptieplannen der verschillen
de dorpen en steden gecoördineerd
worden. Op Schouwen-Duiveland ligt
nl. een aantal gemeenten, die reeds
door binnenlandse en buitenlandse ge
meenten geadopteerd zijn. Het ligt in
de bedoeling, dat het algemene „peet
schap" van het eiland Schouwen-Dui
veland bij Amsterdam zal berusten en
dat ook de burgers van Amsterdam in
hun beroep en bedrijf aan hun beroeps-
en bedrijfsgenoten op genoemd eiland
steun zullen verlenen.
Besprekingen zijn gevoerd met Ged.
Staten van Zeeland, in het bijzonder
met dat lid van Gedeputeerden, dat
speciaal belast zal zijn met de zorg van
de wederopbouw van Schouwen-Dui
veland. De gemeente Almelo heeft
speciale hulp aan Zierikzee toegezegd,
de gemeente Velsen aan de gemeente
Dreisohor.
wel niet veel goeds besteken. Neem
dat van mij aan, Jacob".
De p'aarden voor de koetsen draafden
onvermoeid verder. Het waren gladde,"
weldoorvoede dieren, 's Morgens in
Meppel vers voor de koetsen gespan
nen. De zon sloeg vonken uit de snel
rondwentelende spaken. Wiegend hin
gen de lichte coupeetjes in de leren
riemen. Hoog op de bok troonde de
voerman. Rechtop op het fluwelen
•kussen zat Johan de Witt, raadpen
sionaris van Holland, dé machtigste
man in de republiek.
Tegenover hem op de bank zat, half
slapend, weggezakt in de kussens, de
heer Westerbaen. Hij was slaperig en
moe vande lange reis in de warme
koets, en op zijn opmerkingen over het
weer en de bloeiende bouwlanden had
'hij van de raadpensionaris nauwe
lijks antwoord ontvangen. Dus liet hij
het er maar bij. Een gezellige reisge
noot vond hij De Wilt niet.
Deze zat, het bleke gezicht omlijst
door de donkere krullen van zyn don
kere pruik, zwijgend naar buiten te
staren. Maar van het landschap, van
de gele roggevelden, de bloeiende bo
men, zag hij niets.
Hij had wel andere dingen om aan te
denken. Deze tocht naar Groningen;
dat ze hem nodig hadden om de twis
ten tussen stad en ommelanden, tussen
adel en gilden te beslechten! Een
glimp van een lachje verscheen even
om de stroeve mond. Wat betekende
een stadhouder als hij hierin al on
machtig bleekWillem Frederik!
Altijd zou hij, De Witt het een ramp
blijven vinden dat deze Willem Fre
derik stadhouder was hier in het Noor
den. Nee, dan had hij het in Holland
beter in handen. Het prinsenkind
ja, een kind was het zou hij wel
op de achtergrond houden, wat ze in
Engeland ook bekokstoofden, wat de
dominees in de republiek ook bepreek
ten. wat het gemene volk ook uit
spookte met liedjes als „Al is ons
prinsje nog zo klein"
(Wordt vervolgd)
