m
Zwitsaletten
Maakte prof. Zijlstra zich schuldig aan
overschrijding van bevoegdheid?
Chefarine ,4
Werkgeverscompensatie werkloosheids
premieonvoldoende, toch accoord
Minister Mansholt over het
landbouwherstel
Griep? Chelarine „4
doet wonderen!
Twaalfde lijst met nam^p. van
de slachtoffers
Van het eii van School en Kerk
PUROL
Het lied der aethergolven
Mel VELPON zie je er geen barst van!
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
KOORTSIG, RILLERIG
Toch is het zo
2
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1953
Juiidisch duel in de Tweede Kamei
was bij haar samenstel van compensatie
maatregelen afgeweken van het advies
van de Stichting van de Arbeid, die vol-
ledige compensatie nodig achtte. Door
de maatregelen van de regering immers
blijft voor de werkgevers een extra-last
van 0,8 pet niet-gecompenseerd.
(Van onze Parlementsredacteur)
BIJ DE BEHANDELING van de hernieuwde inwerkingtreding van de
Prijsopdrijvings- en Hamsterwet 1939 is het gistermiddag in de Tweede
Kamer gekomen tot een juridisch duel tussen mr Van Rijckevorsel (KVP)
en minister Zijlstra. Minister Zijlstra immers heeft enige tijd geleden deze
wet gehanteerd om maximumprijzen vast te stellen voor diensten van
specialisten, na het bekende conflict in het Zuiden des lands. De heer Van
Rijckevorsel stelde hierover toen reeds schriftelijke vragen. Nu maakte hij
van de gelegenheid gebruik om minister Zijlstra als zijn oordeel te kennen
te geven, dat gebruikmaking van deze wet voor dit doel machtsover
schrijding was, aangezien de wet in de considerans spreekt van maatregelen
in geval van oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandig
heden.
Minister Zijlstra was het met deze op
vatting natuurlijk in genen dele eens. Hij
achtte de considerans alleen van belang
voor de wet als zodanig. Onder buitenge
wone omstandigheden is ook te verstaan
vrees voor verstorende elementen in het
sociale en economische leven Verder
de toepassing van de wet een kwestie van
beleid.
Mr Van Rijckevorsel was te laat.
te repliceren en toen nam prof. Romme
zijn taak over bij het motiveren van zijn
stem: hij achtte het standpunt van de mi
nister een hoogs: gevaarlijke toepassing
van de wet en hoopte, dat daar aller
spoedigst een einde aan zou komen. Prof.
Romme was zelfs zo haastig met zijn ver
klaring. dat hij haar te vroeg aflegde:
eerst moest n l. gestemd worden over de
hernieuwde inwerkingtreding van enige
artikelen van de Distri butiewet
Beide wetsontwerpen werden overigens
aangenomen zonder stemming, met alleen
de communisten tegen, aangezien deze
van oordeel waren, dat beide wetten ge
bruikt werden voor het voorbereiden van
een derde wereldoorlog, daar vredes-
industrieën worden beperkt en oorlogs
industrieën worden bevorderd.
Wie heeit gelijk
Wat het conflict tussen minister Zijl-
stra en mr Van Rijckevorsel betreft zijn
wij voorshands van mening, dat het ge
lijk is aan de zijde van de minister. Zijn
standpunt volgt uit de structuur
Prijsopdrijvings- en Hamsterwet. Dit is
nl. een wet met een zeer speciaal voor
schrift omtrent de inwerkingtreding.
Deze geschiedt nl „telkens" bij Konink
lijk Besluit, terwijl binnen veertien dagen
na de uitvaardiging daarvan een zgn.
bevestigingswet moet worden ingediend..
Dit betekent dus, dat telkens (hetgeen
dan ook reeds herhaalde malen is ge
schied} aanvankelijk door de regering en
later door de Staten-Generaal moet wor
den overwogen, of er sprake is van oor
logoorlogsgevaar of andere buitenge
wone omstandigheden", die het in wer
king zijn of komen van de wet nodig
maken. Maar is die beslissing gevallen,
dan mag de minister van Economische
Zaken ongetwijfeld de inwerking zijnde
wet hanteren.
Welnumr Van Rijckevorsel heeft uit
drukkelijk verklaard, dat hij de her
nieuwde inwerkingtreding op zichzelf
nodig achtte, daarmee erkennende, dat de
beslissing van de regering, dat er nog
„andere buitengewone omstandigheden"
heersen, die hantering van de Prijsop
drijvings- en Hamsterwet nodig maken,
juist was. Men kan zelfs nog verder gaan:
de regering stelde aanvankelijk voor, de
hernieuwde inwerkingtreding nog maar
voor één jaar te doen gelden. Op alge
mene aandrang van de Kamer (met uit
zondering van de communisten) was
hier tijdens de schriftelijke voorberei
ding twee jaar van gemaakt. Daarmee
gaf de Kamer te kennen: de „andere bui
tengewone omstandigheden" duren waar
schijnlijk nog wel twee jaar voort.
Maar dan kan men ook geen juridische
bezwaren maken tegen hantering van de
wet door de minister van Economische
Zaken. Om een woord van prof. Zijlstra
zelf te gebruiken: dan is de zaak „juri
disch volkomen rond."
Een andere vraag is echter, of men
geen bezwaren kan maken tegen het
concrete geval van toepassing. Daar
over spreken wij hier geen oordeel uit.
Maar dat is dan inderdaad een beoorde
ling van een beleid, waarbij buiten ge
ding blijft de vraag van bevoegdheids
overschrijding.
De door mr Van Rijckevorsel gepo-
neerde bevoegdheidsoverschrijding op
de door hem aangegeven gronden zou-
den tot gevolg moeten hebben gehad, dat
hij zich in het debat en bij het uitbren-
gen van zijn stem had moeten stellen op
alt standpunt: er is geen sprake van oor
logsgevaar. oorlog of andere buitenge
wone omstandigheden, dus ik gun u,
minister, niet de machtiging, die de i
Prijsopdrijvings- en Hamsterwet u, na
goedkeuring door de Staten-Generaal, i
geeft. M.a.w. de heer Van Rijckevorsel 1
had op zijn. standpunt behoren tegen te
stemmen. Prof. Romme bezigde een meer
juiste formulering, toen hij sprak over
de „toepasing van de wet", aangezien wij
daarin, veel meer zien een kwestie van
beleid dan van juridische bevoegdheid.
Om een hall pet
De Tweede Kamer heeft zich ook ver
enigd met de verlaging van de vereve
ningsheffing met een half procent. De
voorgeschiedenis van dit wetsontwerp
reikt terug tot de invoering van de
Wachtgeld- en Werkloosheidswet op 1
Juli 1952. Toen besloot de regering, dat
het werknemersaandeel in de premie zou
worden gecompenseerd door een loons
verhoging van 2 pet, hetgeen in feite er
op neer zou komen, dat de werkgevers
zowel hun eigen aandeel in die premie
als dat van de werknemers te hunnen
laste zouden krijgen. Om een compen
satie van het door de werkgevers extra
te dragen werknemers-aandeel te ver
krijgen kwam er een samenstel van
maatregelen: verlaging van de kinder
bijslagpremie met ',r pet, verlaging van
de werkloosheidspremie met voor de
werkgevers effectief 0,2 pet en ten slotte
verlaging van de vereveningsheffing met
een '4 pet. Alleen voor dit laatste was
een wettelijke regeling nodig, die dan
gisteren behandeld werd. De regering
zegd. Korte speechjes werden gehouden
door de heren Hooü (K.V.P,), Van den
Heuvel (A.R.), Van de Wetering (C.H.).
Ritmeester (V.V.D), Hofstra CP, v. d. A.),
Lemaire (K.NP en Gortzak CComm).
Allen meenden, hoewel zij, met uitzonde
ring van de heer Hofstra, bezwaren had
den, het wetsontwerp ongewijzigd
moeten aannemen, omdat de gehele zaak
van de vereveningsheffing mitsgaders de
lasten, die op het bedrijfsleven drukken,
binnen afzienbare tijd toch weer aan de
orde komt bij de behandeling van het
samenstel van maatregelen op belasting
gebied ter bevordering van de werkge
legenheid en de export. Minister Van de
Kieft bleef er bij. dat het de best moge
lijke oplossing was, terwijl staatssecreta
ris dr Van Rhijn vertelde, dat de reserve
van het Kinderbijslagfonds op het ogen
blik 100 millioen bedraagt, zodat naar
ruwe berekening een jaar of vijf met de
verlaagde premie kan worden doorge
gaan, zonder dat er sprake van dreigende
tekorten behoeft te zijn.
De Kamer begon daarna nog met de
behandeling van de wijzigingen in het
Burgerlijk Wetboek met betrekking tot
het ontslag bij arbeidsovereenkomsten
Alleen de heer Oud (V.VD.) voerde
hierbij gisteren het woord. Op de behan
deling komen wij morgen nader terug.
standnunt \-an dP StiohtTnp ma=r lniet bcter kan wachten tot de behande-
Voor oogst-1953 moet gerekend worden op
groot verlies van aanplantmogelijkheden
(Van onze Parlementsredacteur)
Minister Mansholt 'heeft gisteren, bij
de behandeling van de begroting van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning in de Eerste Kamer enige mededelin
gen gedaan over de toestand en de ver
wachtingen in de overstroomde gebieden,
voorzover deze hem aangaan.
Ongeveer 8000 ba wintertarwe staan
onder water, waarvan naar alle waar
schijnlijkheid 7000 ha: als totaal verloren
m-oe'. worden beschouwd. Voor dit jaar
moet gerekend worden op minder aan
plant van 27.000 ha graan, 10.000 ha sui
kerbieten. 7000 ha vlas, 5000 ha peul
vruchten en 2500 ha uien.
Tegenover dit te verwachten verlies
staat de mogelijkheid, dat elders een ver
schuiving in de te verbouwen producten
kan plaats vinden. Er zal ongelimiteerd
behoefte zijn aan suikerbieten, zodat de
bouw elders dient te worden gestimu
leerd. Daartoe wordt overwogen, op korte
termijn een suikerbietenprijs vast te stel
len, waardoor de telers grotere zekerheid
krijgen. Deze garantie zal voor 1 jaar gel
den en gekoppeld worden aan de suiker
prijs goor het gehele land. -}
Wat de pootaardappelen betreft wordt
voor de oogst-1954 geen moeilijkheid ver
wacht. Anders staat het voor de oogst van
het lopende jaar, maar daarvoor worden
reeds maatregelen genomen. Er moet 2000
ton komen. De helft er van is reeds
bijeen.
Nagegaan zal worden, of de exportbe
perkingen, die na de ramp moesten wor
den ingevoerd, in de naaste toekomst kun
nen worden verzacht.
Ook d« leveringen aan de bezettings
legers in West-Duiisland zijn aan moei
lijkheden ondei-hevig. Vijftienduizend ton
aardappelen zullen niet geleverd kunnen
worden, tenzij de situatie d-it alsnog mo
gelijk maakt. Ook de melkleverantie aan
de bezettingslegers heeft even gestag
neerd, maar is nu weer op gang.
Onmiddellijk is ingezien, dat voor het
ontzouten van de bodem grote hoeveelhe
den gips nodig zijn. Belangrijke hoeveel
heden zijn dan ook besteld en reeds ge-
deeltelijk onderweg.
De heer Rip (A.R.) had gevraagd naar
e mogelijkheid van schadevergoeding
in natura. De minister achtte dit een
moeilijke zaak, temeer, daar in het ver
leden hiermee niet zulke bijster gunstige
ervaringen zijn opgedaan.
Ook vertelde de minister iets meer van
de plannen tot herverkaveling van de
overstroomde gebieden, dan in de be
kende watersnoodnota was vermeld. Het
is de bedoeling, dat een korte wet wordt
ingediend, waarin de herverkavelingswet
Walcheren met enkele geringe wijzigin
gen van toepassing wordt verklaard op
andere gebieden. Die „andere gebieden"
zullen dan bij algemene maatregel van
bestuur worden aangewezen. Voor de tot
standkoming van deze aanwijzing zal in
tensief overleg worden gepleegd met de
georganiseerde landbouw en met de be
trokken boeren. De heer Louwes (V.V.D.)
deelde mede. dat de Stichting voor de
Landbouw, waarmee de minister over
de organisatie van de hulpverlening
gaarne overleg pleegt, reeds doende is.
oe nodige commissies in te stellen, zowel
landelijk als provinciaal en regionaal. Hij
(Advertentie)
Verouderde keest
Maak een einde aon dat
gekuch,zuiver Uw luch».
wegen van gevaarlijke
ziektekiemen met de
snelwerkende
AKKER'S
ABDUSIROOP
's werelds beste, hoestsiroop
Voorzitter AVRO moet
meer overleg plegen
Gewijzigde houding van
het bestuur
Tijdens een onderling overleg in het
selijkheid geuit, dat de voorzitter, de
hoofdbestuur van de A.V.R.O. is de wen-
heer G. de Clercq, zijn besluiten neemt
in nauw overleg met het dagelijks be
stuur en dat twee vacatures in het be
stuur spoedig worden vervuld. Hierdoor
wenst men een verjonging van het be
stuur te bereiken die, naar men meent,
voorts bewerkstelligd zou kunnen wor
den door uitbreiding van dit college.
De heer De Clercq zal voorlopig niet
voor de microfoon spreken of in De
Radiobode schrijven.''Tijdens het over
leg is hem geadviseerd, dit besluit te
nemen en de heer De Clercq heeft inge
zien, dat mededelingen van zijn kant in
het huidige stadium minder prettig zou
den zijn. Dit heeft het hoofdbestuurslid
prof. dr J. H. Tuntler te Groningen mee
gedeeld.
Tijdens de bespreking is voorts de be
noeming van een nieuwe directeur als
opvolger van de heer W. Vogt ter sprake
gekomen.
Nekkramp in kazerne
te Ermelo
In de Jan van Schaffelaarkazerne te
Ermelo is een geval van nekkramp ge
constateerd. Alle maatregelen om uit
breiding van de ziekte te voorkomen, zün
getroffen.
kreeg van minister Mansholt de verzeke
ring, dat hij zijn ambtgenoot van Weder
opbouw zal stimuleren, eveneens het
nodige overleg met de georganiseerde
landbouw te plegen.
Wat de andere onderwerpen betreft
slechts het volgende: per 1 Maart wordt
de prijs van voedergranen verlaagd met
f 1 per 100 kg en de bewindsman is van
oordeel, dat binnenkort de gehele vee
voederdistributie kan worden opgeheven.
Aan het debat was deelgenomen door
de heren Louwes (V.V.D.). Kolff (C.H.).
Rip fA.R.). Mertens (K.V.P.), Hoogland
(P.v.d.A.) en Brandenburg (Comm.). De
heer Kolff (C.H.) kon helaas de ministe
riële rede niet beluisteren, aangezien hij
tijdens de avondpauze op het Binnenhof
door een fietser werd aangereden en op
aanraden van een medicus in zijn hotel
moest gaan rusten.
De begroting werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen, met de commu
nisten tegen. Hetzelfde lot onderging de
begroting-1953 van het Landbouw Ega
lisatie-Fonds. -.
(Advertentie)
(Advertentie)
Van Tientallen lijders
aan Brandend Maagzuur
hebben er Dozijnen Rennies op
zak....
Altijd en overal ontmoet U lijders aan
brandend maagzuur en U herkent ze
aan de lof die ze voor Rennies heb
ben. Innemen doen ze die tabletjes on
opvallend, want water of wat ook komt
er niet aan te pas. Ze helpen van de ene
minuut op de andere. Ook U
Elk tablet Chefarine „4" bevat 4
geneesmiddelen, die in de gehele
wereld beroemd zijn geworden en
millioenen mensen al baat brachten.
'n4ij e doet wonderen!
Hieronder volgt de twaalfde ver-
lieslijst, die door liet Rode Kruis is
uitgegeven. Het Rode Kruis kan. in
verband met dé omstandigheden,
waaronder de gegevens van deze ver-
lieslijst werden verzameld, niet de
volledige garantie geven voor de be
trouwbaarheid. Het is dus mogelijk,
dat een enkele wijziging achteraf
noodzakelijk zal blijken.
Dussen
Aanvulling 4e verlieslijst d.d. 7-2-'53
Geborgen en geïdentificeerd:
Rijken, Leonardus, geb17-l-'82 te
Dussen.
Fijnaart
Geborgen en geïdentificeerd:
Van Ham, Hubertus, geb. 3-10-'73.
Laatste adres: Fijnaart,
Geïdentificeerd:
Paulus Cornelia Marinus Maria, geb.:
21-7-'46 te Halsteren. Laatste adres:
B 340.
Stoffels, Cornelia, geb.: 12-ll-'06 te
Halsteren, echtgenote van Cornelis
Hoetelmans. Laatste adres: Halsteren
B 33?
Nieuwe Tonge
Geborgen te Nieuwe Tonge:
Van der Valk, Cornelia A., geb.:
23-3-'45. Laatste adres: Battenord 28.
Koote, Francina, geb.: 13-9-T4, echt
genote van A. v, d. Valk. Laatste
adres: Battenoord 26.
Nieuwerkerk
Geïdentificeerd te Zierikzee:
Kik, Mattheüs Andreas, geb9-6-'06
te Oosterland, echtgenoot van Corne
lia Marina de Graaf. Laatste adres:
Gouweveerseweg B 45.
De Graaf. Cornelia Marina, geb.:
3-6-'15 te Zierikzee, echtgenote van
Mattheüs Andreas Kik. Laatste adres:
Gouweveerseweg B 45.
Kik, Wilhelmma Maria, geb.: 3-2-'49
te Nieuwerkerk. Laatste adres: Gou
weveerseweg B 45.
Kik, Cornelis Marinus, geb.: 18-7-'47
te Nieuwerkerk, Laatste adres: Gou
weveerseweg B 45.
Oosterland
Provisorisch begraven aan de vlucht-
haven Zijpe:
Heijboer, Jannetje, oud 21 jaar.
Rilland-Bath
Geborgen en geïdentificeerd:
Nijssen, Mattheüs, geb.: 8-8-'31. Laat.
ste adres: Rilland-Bath.
Stavenisse
Geïdentificeerd:
Potappel, Leendert Johannes, geb.:
27-3-'82 te Stavenisse. Laatste adres:
Molenpad A 197.
Potappel, Clasina Johanna, geb.:
9-3-'85 te Stavenisse, echtgenote van
Pieter Johannes van Oeveren. Laatste
adres: Molenpad A 197.
Van Oeveren, Pieter Johannes, geb.:
15-8-'84 te Stavenisse, echtgenoot van
Clasina Johanna Potappel. Laatste
adres: Molenpad A 197.
Van Oeveren, Marina Johanna, geb.:
17-3-'18 te Stavenisse. Laatste adres:
Molenpad A 197.
Veertienjarige meisjes
S.E.R. accoord met
arbeidsverbod
Voelt ook voor verlenging
van de leerplicht
De Sociaal Economische raad heeft
thans zijn advies uitgebracht over het
hem op 1" Mei van'het vorig jaar dooi
de toenmalige minister van Sociale
ken gezonden voorontwerp van wet
tot wijziging van de Arbejrtswet, teneinde
tt nomen tot een arbeidsverbod in de
industrie voor 14-jarige meisjes.
De Raad is van oordeel (eenstemmig),
dat een dergelijk verbod dient te wor
den uitgevaardigd, maar ontveinst zich
niet, dat hierdoor in bepaalde takken van
industrie moeilijkheden kunnen ontstaan
Meisjes zijn in Nederland immers gemid
deld slechts 5 a 6 jaar werkzaam
wanneer de leeftijdsgrens wordt ver
hoogd kan dit van invloed zijn op
oefendheid en routine. Daarom meent
de Raad, dat ruimte dient te worden ge
laten voor een verantwoorde toepassing
van uitzonderingsmogelijkheden.
De minister van O., K. en W, heeft toe
gezegd, zoveel mogelijk te bevorderen,
dat de leerplichtvrije meisjes, die geen
bedrijfsarbeid mogen verrichten, voor
haar toekomstige levenstaak worden
voorbereid. De Sociaal Economische Raad
dringt met klem aan op de vervulling
van deze toezegging, maar stelt toch de
vraag, of een verhoging van de leerplich
tige leeftijd niet beter aan het beoogde
doel zou hebben beantwoord. Dit klemt
temeer, omdat de voorgestelde maatregel
alleen betrekking heeft op industriële
arbeid. Huishoudelijke werkzaamheden
en werkzaamheden in de landbouw val
len er niet onder. Meisjes, die in de in
dustrie vanwege hun leeftijd geen plaat
sing meer kunnen vinden, zullen dus
kunnen trachten, hetzij in de landbouw,
hetzij in de huishouding, toch aan de slag
te komen. Huishoudelijke arbeid is ge
heel onbeschermd en aan arbeid van 14-
jarige meisjes in de landbouw zijn ook
bezwaren verbonden.
Beroepingswerk
Geref. kerken.
Beroepen te Godlinze J. v. d. Zanden
eana. te Groningen; te Hoog«vMii
mies. pred. op Soemba M. v. d. Werff te
Amersfoort.
Aangenomen de benoeming tot zieken-
huispredikant te Hoogeveen W. Faiber as.
era. predikant' aldaar.
Gercf. Gemeenten.
Tweetal te Zaandam H, Ligtenberg te
Rotterdam-West en H. van Gilst te
Elspeet.
Waterman op de thuisreis
met 137 vrijwilligers
De Waterman, die Nederlandse mili
tairen naar Suriname en Korea heeft
gebracht, bevindt zich weer op
thuisreis. Het schip is Zondag uit Poesan
vertrokken met aan boord 137 Korea-
vrijwilligers onder commando van Ka
pitein H Meyer.
De Waterman wordt half Maart in
Nederland verwacht. Post voor het schip
moet uiterlijk 27 Februari in Nederland
op de bus zijn.
(Advertentie)
Ruwe huid
Ruwe handen
Ruwe lippen
Luchtvaartovereenkomst
met Japan getekend
Gisteren is in Den Haag een lucht
vaartovereenkomst tussen Japan en Ne
derland ondertekend door de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken, mr
Beyen, en de minister zonder portefeuille
mr Luns, enerzijds en de Japanse am
bassadeur, mr Suemasa Okamoto, ander
zijds. De luchtvaartovereenkomst ver
leent Nederland het recht tot de exploi
tatie van lichtdiensten van Nederland
via het nabije en midden-Oosten naar
Japan vice versa, terwijl Japan het recht
wordt verleend luchtdiensten van Japan
via dezelfde gebieden naar Nederland
vice versa te onderhouden.
Dr W. F. Dankbaar
prof. in Groningen
Opvolger van prof.
dr J. Lindeboom
Naar wij vernemen is in de vacature
van prof. dr J. Lindeboom benoemd tot
gewoon hoogleraar aan de theologische
faculteit der universiteit te Groningen
dr W. F. Dankbaar, secretaris van de
Raad voor de Zending van de Ned. Herv.
Kerk te Oegstgeest. Prof. Dankbaar zal
in Groningen kerk. en dogmcngescbie-
denis doceren. H(j is in de Ned. Herv.
Kerk, voornamelijk door zijn arbeid
voor de zending, een bekende persoon
lijkheid.
De nieuwe hoogleraar is 45 jaar oud,
Hij werd op 13 September 1907 geboren.
Hij studeerde aan het gymnasium in
Haarlem en aan de universiteiten van
Utrecht en Leiden. In deze laatste plaats
promoveerde hij in 1941 bij prof. dr J.
N. Bakhuizen van den Brink. Zijn
proefschrift, handelende over „De sacra-
mentsleer van Calvijn", wordt geroemd
als een knap stuk werk.
Dr Dankbaar werd in 1931 predikant
in Kuinre, vertrok vandaar in 1936 naar
St Annaparochie en in 1941 naar Goes,
speciaal voor de bij die gemeente aange
sloten gemeente Wilhelminadorp. In 1946
werd hij benoemd tot Zendingsdirector
van de samenwerkende zendingscorpo-;
raties in Oegstgeest. De overgang van de
zending naar de Ned. Hervormde Kerk
had mede door zijn arbeid plaats.
Verschillende publicaties zijn van zijn
hand verschenen, in theologische tijd
schriften en in boekvorm, o.a. over de
verhouding van Calvinisme en weten
schap in de 16e eeuw, bepaaldelijk aan
de Leidse universiteit.
Prof. Lindeboom is reeds sedert Sep
tember vorig jaar emeritus-hoogleraar,
doch neemt tijdelijk de colléges waar.
Maandag a s. worden twee nieuwe
instellingen van de Utrechtse Universi
teit officieel geopend, n.l. het nieuwe
laboratorium voor kristal-chemie aan de
Catharijnesingel en het theologisch insti
tuut aan de Trans.
Prof. dr J. M. Pieters, thans buiten
gewoon hoogleraar, is benoemd tot ge
woon hoogleraar aan de R.-K. Econ.
Hogeschool te Tilburg om les te geven in
de bestuurswetenschappen, de inleiding
in de rechtswetenschap en de overzeese
economie.
Ds J. Geuzebroek, Geref. zieken
huispredikant in Amsterdam is naar
Roosendaal vertrokken om daar de ko
mende weken de geestelijke verzorging
van de zieke geëvacueerden op zich te
Met emeritaat
Met 1 Mei gaan mei eervol emeritaat
wegen» hel b<hr*)Ken van de 65-jarige
leeiUhv da W ti. c. Tteerekamip te Mun-
.ipeet ("«xrneen Paeanrm, Oudeg* en
Kolac;v*.l-U, Zwamrocrdfn. Leeuwar
den RJjv^i'keraj da A. K. dc Bi-er te
belKn<woi<ie (voorheen te Wnpserveen
en Oam>v<?ru) en d» J. C. H. Ronn.rn te
HarÜngMv (vooihe.en te Sohraard. Parre-
ga, Workuni. Oruriois. Apeldoorn en
Warna), allen Ned, Hervormd predikant
PrediVant voor evacué's
Ds A. H. Htclternans va® Leeuwerden
beeft zich op virVodc v»n bat moderamen
der Ned, Hervormde Synod» beschikbaar
gesteld om tDdeTjk geeateltfk vsrzcr^r
te z'jn van de geëvacueerde®. Ds Hel'ue-
mans is reeds naar Breda gereisd.
Onderwijsbenoemingen
Be-noemd tot leraras aan d? Chr.
Industrie- en Huishoudschool te Gronin
gen mej. R. Jonnsens te Rotterdam; tot
onderwijzeres te Kamncriamd (Zld.) mej.
F. A. Groot Nibbelink te Westkapelle.
De classis Leiden der Geref. Ker
ken zal voor het komende kwartaal
steeds voor een Zondag een classispre-
dikant afstaan voor de dienst des woords
in de getroffen gebieden.
De classis Graafschap van de Geref.
Kerk heeft prsep. geëxamineerd en be
roepbaar verklaard de heer H. Baarlink
te Laar, cand. aan de Theol. Hogeschool
te Kampen.
Dr M. C. Verloop te Utrecht is toe
gelaten als privaat-docent in de maema-
tologie aan de R.U. te Utrecht.
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 18 Febr. Geslaagd kerkelijk voor
bereidend examen de lieer A D H Huijsman
te Zoetermeer.
GRONINGEN. 18 Febr. Geslaagd voor doet.
ex. wis- en natuurkunde (natuurkunde): G.
W. Barendsen, Groningen.
DELFT, 18 Febr. Geslaagd voor cand ex.
bouwk. ingenieur: J B M Gijsen, Voorburg,
J A v Huisen, N H M Liesker, beiden uit
Den Haag, R L de Vries, Rijswijk: idem
voor werktuigk. Ingenieur J v Dam, Yap Kie
Han. beiden uit Den Haag: voor vliegtuig
bouwkundig ingenieur J P K Vleghert uit
Den Haag.
AMSTERDAM, 18 Februari. Vrije Univer
siteit. Geslaagd voor cand. ex. psychologie
de heren W Zonneveld te Bussum en H In
t Veld, Den Haag (cum laude).
AMSTERDAM, 18 Febr Gem. Univ Gesl.
.oor doet. ex. Engels mej. .T Overweel
Doorn: voor cand. ex. Engels mej. J L Doeti
en voor cand. ex. politieke en sociale we
tenschappen mej. W Joshua, Den Haag en
dc heer K Krombeen, Amsterdam.
(Advertentie)
Ds J. Couvee die legerpredikant op
Korea is geweest, is met groot verlof
gesteld en zal-eind van deze maand zijn
arbeid in de -Geref. Kerk van Roode-
school hervatten.
(Advertentie)
Van „luchtjes" gesproken... of
u nu aan een gracht woont of
in de nabijheid van een fabriek,
U houdt uw huis op elk uur
van de dag fris en verzorgd door
Air-Wiek, dat alle onaange
name lijchtjes prompt wegneemt.
"°0* MEHStt* EEN NEUS
DONDERDAG 19 FEBRUARI.
Hilversum I, 402 m. AVRO: 7.00 Nieuw*
7.10 Gram. VPRO: 7,50 Dagopening. AVRO:
3.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Koor en orgel. 9.25 Voor de huisvrouw.
9.30 Waterstanden. 9.35 Gram. 10,35 Moet je
horen". 10.50 Voor de kleuters. 11.00 „Lucia
di Lammermoor", opera (acte I). 11.50 ,,De
vrouw in Gezin. Maatschappij en Staat",
causerie. 12,00 Zang en piano. 12 25 „In het
spionnetje". 12 30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Gram, 12.50 „Uit het bedrijfs
leven". 1.00 Nieuws. 1.15 Mededelingen of
gram. 1.20 Lichte muziek, 1.50 Gram. 2.00
„Paul Vlaanderen en het Jonathan Mysterie",
hoorspel. 2.40 Alt en piano. 3 00 Voor de zie
ken. 4.00 Gram. 4.15 „Van Pepita's en Man
tilla's" 4.30 Pianoduo 4,45 Voor de jeugd.
5.30 Militaire causerie. 5 40 Gram. 5.45 Re
geringsuitzending: J J v d Laan: „Nieuw-
Guinea's Australische buurman".
(Advertentie)
ZO GOED LIJMT VELPON
VRAAG DE JUISTE SOORT
„Hij is in ieder geval een ketter. En ketters strijd zijn../
se kerk dingen leert, die met dat Woord in
ctriiR n'ln
14 „De keizer ken( geen toegevendheid tegenover De schipper schudde het hoofd. „Wat we ge-
tt - u de rebellen", mengde de handwerksgezel zich loven moeten is ons in Gods Woord geopenbaard.
„Wat moet? wilde de schipper weten. Hij be- weer ;n het gesprek. „En dat is maar goed ook." Dat Woord lezen we; en dat Woord brengen en
greep, meer nog aan de toon dan uit de woor- „Mijn vader is geen rebel", voerde Lajos ver- verklaren onze predikanten ons. En als de Room
den van de jongeman tegenover hem, dat hij een ontwaardigd tegen. „Die beschuldiging is vals!'
bijzondere reden hebben moest om naar de hoofd-
stad te gaan.
„Och..." weifelde Lajos met zijn antwoord.
„Mijn va..." Hij verbeterde zichzelf: „Ik heb
daar familie."
„Je hebt moeilijkheden, dat begrijp ik nu wei,"
mompelde de schipper. Hij keek naar de voorbij
glijdende oever; het was, als dacht hij na
over iets. dat hij al eerder had overlegd. Dan
zei hij: „Jouw reis heeft iets uit te staan met
wat er met enkele van onze predikanten gebeurt."
Zijn woorden verrasten Lajos. „Ónze predikan
ten." Dat betekende...
„Dus u bent ook protestant", stelde hij ver
heugd vast.
„Dat ben ik. En als ik je helpen kan..."
Lajos zag hem vragend aan.
„Je versprak je daarnet", en de schipper glim
lachte. „Je gaat naar Buda om je vader. Is hij
zijn rebellen", gaf de handwerksman terug.
„Dat is niet waar, jongeman", zei de schip
per. „Ik weet wel,' dat de Roomsen dat bewe
ren, maar waar is het niet."
door H. TE MEHWE
De handwerksgezel liet hem niet uitspreken,
„Ik ga van boord" zei hij. „Jullie ketters ge
praat wil ik niet langer aanhoren. En ik wil
ook niet verder met jullie meevaren."
„Niet zo heftig", trachtte de schipper hem te
bedaren. „We zijn het niet met elkaar eens,
maar daarom kunnen we wel met elkaar naar
Buda varen. Tenminste wat mij betreft: en ik
zou zeggen, dat ik als baas van de schuit ze
ker een stem in dat kapittel heb."
„Nee. ik wil van boord", hield de ander vol.
„Leg maar aan."
Jawel, dat was gauw gezegd; dat was minder
gauw gedaan. Te meer, omdat de schipper heel
geen haast maakte om de schuit lr.ngs de kant
te laten glijden... Och, die driftkop zou wel wat
bedaren, verwachtte hij.
En werkelijk bedaarde de „driftkop" wat,
nle'r Jroee de a°tIer- D® sj>0"?nd; ?°Sn maar niat zo veel - dat hü opnieuw aan een ge-
arop hij het vroeg bewees duidelijk, dat cje sp^ deelnam
tegenspraak v»n UJm «n van de schipper hem *Hij ging op 'het voor5chip op de luiken ,iUeni
één van de gevangen dominees?"
Toen vertelde Lajos. Wie hij was en wat hem waarop hij het vroeg
naar Buda voerde. Nee, van zijn plan om va- tegenspraak van Lajos
der te bevrijden sprak hij niet: hij had nog geen niet in het minst hadden overtuigd. van andéren vandaan. Zei geen woord. En
bepaald plan. Meer een vaag voornemen. Maar z.e2 maar zo: wie de keizer niet gehoor- £0en donker begon te worden en de schipper
over de mogelijkheid om vader te spreken, over ?afPlt rebel- En gehoorzamen doen aie naar jiem toe kwam om hem jn achteronde-
de mogelijkheid om hulp voor vader te vinden, Ketters niet. te nodigen, weigerde hij kort. Nee, hij bleef aan
sprak hij wel. „Dat doen we wel", zei Lajos heftig. „Dat dek...
De schipper schudde het hoofd. Hulp vinden? doen we wel. Maar over ons geweter. heeft de Gek, maar nu kreeg de schipper* dez Ifde
Wist Lajos niet, dat dat al geprobeerd was? Dat keizer geen recht en geen macht. Hij heeft niet schipper die nog pas had gezegd, dat je best
de gezanten van Zweden en Denemarken en die uit te maken, wat we moeten geloven en hoe samen naar Buda kon varen al vas je het over
van de Nederlanden al getracht hadden, de kei- we God moeten dienen." de vent over boord te zetten! Desnoods zonder
zer tot toegevendheid tegenover de predikanten „Dat maakt de keizer niet uit. Dat maakt de bepaalde dingen- niet eens, een geweldige zin om
te bewegen? kerk uit en de paus." dat de schuit eerst voor de vyal werd gelegd!
6,00
Nieuws- 6.15 Sportproblemen. 6 25 Amuse
mentsmuziek. 655 Reportage of gram. 7.0C
Gesproken brief uit Londen. 7.05 Discogrsm.
7 40 Rondetafelparlement. 8 00 Nieuws. 8,0i
Radio Philh- orkest. 9.05 Mannenkoor. 9.15
..De Kleine Prins", hoorspel. 10,30 Dansmuz.
11.00 Nieuws. 11.15 Sportactualiteiten. 11.30
Gram. 11.4012.00 Zang en orgel,
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nieuws. 7.10
Gram. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gewijde
muziek, 7.45 Morgengebed. 8.00 Nieuws en
weérber. 8.15 Gram, 9.00 Voor de hulsvrouw.
9.40 Schoolradio. NCRV' 10.00 Gram. 1030
Morgendienst. KRO: 11.00 Voor de zieKen.
11.45 Gram. 11.50 Causerie. 12.00 Angelus.
i2.03 Lunchconcert. 12.3012.33 Land- en
t.uinbouwmededelingen). 12.55 Zonnewijzer.
100 Nieuws. 1.20 Residentie Orkest NCRV.
2.00 Gram. 2 45 Voor de vrouw. 3.15 Gram.
3.30 Radio Philh. sextet, 4.00 Bijbellezing
4.30 Strijkkwartet. 5.00 Voor de jeugd. 5.30
Gram. 8.00 Viool en piano. 6.25 Gram. 6.35
.,Op de stelling". 6.45 Gram. 7.00 Nieuws.
7 10 Levensvragen van allerlei aard- 7.30 Gr.
8.00 Radiokrant. 8.20 Gram. 9.50 Causerie,
10.10 Gram. 10.15 Sopraan en piano. 10.35
Gram. 10.45 Avondoverdenking. 11,00 Nieuws.
11.-15—12.00 Gramofoonmuzlek.
Engeland, BBC Home Service, 330 m. 1.00
Gram. 1.15 Voor de boeren, 1,25 Voor de ar
beiders. 1.55 Weerberichten, 2.00 Nieuws. 2,10
Mededelingen. 2.20 Flilmprogramma. 3.0U
Voor de scholen. 4.10 Gram. 4.30 Hoorspel.
6.00 Voor de kinderen. 6.55 Weerberichten.
7.00 Nieuws. 7.15 Sport. 7.20 Voor de boeren.
7.35 Gev. muziek. 8.00 Hoorspel. 8.30 Orkest
concert. 9.30 Gev. progr. 10.00 Nieuws. 10.15
Klankbeeld. 11.00 Gev. program, 11.30 We
tenschappelijk overzicht. 11.45 Parlements-
overzicht. 12.00—0.03 Nieuws.
Engeland, BBC Home Service, 1500 en 247
m 12.00 Mrs. Dale's Dagboek. 12.15 Gev. mu
ziek. 1.00 Parlementsoverzicht. 1.15 Dansmuz.
1.45 Orkestconcert 2 45 Voor de kinderen. 3,00
Voor de vrouw, 4,00 Recital. 4 30 Pianospel.
4.45 Lichte muziek. 5.15 Mrs. Dale's Dagboek.
5.30 Causerie. 5 45 Militair orkest. 615 Va
riété .orkest, 645 Verzoekprogram. 7.15 Voor
de jeugd. 7.45 Hoorspel. 8.00 Nieuws. 8.25
Sport. 8.30 Gev. program. 9.00 Hoorspel 10,00
Gram. 10.15 Gev. muziek. 11.00 Nieuws. 11,15
Actualiteiten. 11.20 Oude dansmuziek. 0.05
Voordracht. 0.20 Orgelspel. 0.56—1.00 Nws.
Frankrijk, Nat. Program. 347 m. 12,30 Or
kestconcert. 1.00 Nieuws. 1,20 Orkestconcert.
2.05 Zang. 5.10 Orgelconcert. 5,50 Gram. 6.30
Amerikaanse uitzending. 7,01 Gram. 8 00 Or
kestconcert. 11.00 Gram. 11.4612.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m. 11,45 Gram. 12.30 Weer
berichten. 12.34 Gr. 100 Nieuws. 1.15 Alt en
piano. 1.20 Pianorecital. 2.00 Engelse les. 2.15
Gram.muziek. 2.30 Franse les. 2.45 Gram. 3.00
Gram. 4.15 Idem. 5.00 Nieuws. 5.10 Gram.
5.15 Voor de kinderen. 6 15 Finse volksliede
ren. 6.30 Voor de soldaten. 7.00 Nieuws en
persoverzicht. 7.30 Causerie. 7.40 Vrije Poli
tieke Tribune. 7.50 Gram. 8 20 Verzoekprogr.
9.00 Voor de vrouw. 9.45 Verzoekprogramma.
10.00 Nieuws, J0.15 Gram, 10,55—11.00 Nws.
Brussel 484 m. 12.05 Lichte muziek. 1.00
Nieuws. 1,10 en 2.00 Gram. 3.00 Orkestcon
cert. 3.45 Gram. 4.00 Lichte muziek. 5.00
Nieuws 6 30 Dansmuziek, 7.00 en 7,40 Gram.
7.45 Nieuws. 8.15 Hoorspel. 10.00 Nieuws, 10.10
Dansmuziek, 10,50 Nieuws.
verjaag dat lome griepgevoel met;
T7EN NEDERELANDER die in Quito.
dus op eon van de hoogvlakten
van het An desgebergte, enige licha
melijke arbeid moet verrichtenla
ten we veronderstellen dat hij de trap
naar de volgende verdieping moet op.
lopen raakt na enkele ogenblikken
reeds uitgeput. Op de eerste etage
aangeland, heeft hij het gevoel of hij
in enkele minuten een hele dagtaak
er op heeft zilten. Neemt hij echter de
moeite even uit het raam te kijken,
dan zal hij zien dat de voetballers
van Quito op een verder gelegen
veldje een stevig partijtje spelen, zon
der schijnbaar enige hinder van ds
hoge berglucht te ondervinden. Men
heeft dit willen verklaren door het
feit dat de bewoners van het hoog
land beter de zuurstof in het bloed
kunnen vasthouden, in tegenstelling
met de bewoners van het laagland,
die door het aldus ontstane gebrek
aan zuurstof vermoeid zouden gera
ken.
Het kan zijn. maar het probleem
van de moeheid is daardoor nog
steeds niet opgelost. Want stelt u
zich de molenaarsknecht eens voor
die de hele lieve dag met mudzakken
meel op de schouders jongleert en
s avonds nog energie over heeft om
op de kermis zijn spieren te meten
met die van de krachtpatsers in de
worstelaarstent. Indien we deze jon
geman, dit brok onvermoeibare
kracht, zouden meesturen met een
dame die op zoek is naar een nieuw
hoedje, zou hij 's avonds volkomen
uitgeput thuis komen. De slentergan
gen langs en door de modehuizen,
het gehannes voor de spiegels, kortom
de hele tocht die door de winkelende
dame opgewekt wordt volbracht, zou
voor deze bonk spieren te machtig
blijken.
Toch heeft de molenaarsknecht niet
bepaalde spieren overbelast, noch te
veel zuurstof verbruikt. Moeheid is
dus nog wel iets anders dan alleen
maar een stoffelijk proces en iedere
arts weet door ervaring in zijn
patiëntenkring daarvan mee te pra
ten.
In Europa Is men dan ook vrij al
gemeen tot de slotsom gekomen dat
vermoeidheid een verschijnsel is,
waarbij zowel de geest als het gehele
lichaam betrokken is. Weliswaar zijn
de spieren die een bepaalde beweging
makon in eerste instantie aanspra
kelijk voor het vermoeid raken van
dit organisme, maar voor datgene wat
er in de spieren plaats heeft, is een
hele organisatie nodig, wat bij de eer
ste onderzoekingen minder de aan
dacht trok. Volgens latere onderzoe
kingen, hangt de actie van de spie
ren (en nauwste samen met de adem
haling. de bloedsomloop, de vocht
en zoutuitwisseling in hét organisme,
de warmtehuishouding, de osmoti
sche en hormonale uitwisseling en
voorts zijn de gebeurtenissen in het
zenuwstelsel de verteringsorganen en
de klieren die voor voeding van het
spierstelsel zorg dragen, daarbij ten
nauwste betrokken. U ziet dat het
complex wel wat ingewikkelder is
dan de theorieën omtrent de melk
zuurovermaat, of het zuurstoftekort,
wilden doen geloven. En dan hebben
we nog niet eens gesproken over de
geestelijke factoren die hierbij van
invloed zijn en waarvan onze mole
naarsknecht ongetwijfeld hel slacht
offer is geworden toen hij hoedjes
ging passen!
Laten we edhter nu weer eens naar
een ander onderwerp overstappen.
Want we wilden het hebben over
astronomische tabellen die 2400 jaar
geleden werden opgesteld en die on
danks moderne astronomische hulp
middelen niet verbeterd kunnen wor
den.
Daarover morgen.
(Nadruk verbóden.)
