Verandering in beleid
is noodzakelijk
•Ruïnes en Visioenen
De- Tiende fHwze
Jongere Duitse schrijvers
tonen lichtpunten tussen
Lichtend Voorbeeld
van een damestasi
Onze territoriale verdediging
Kruisers gaan
proefvaren
Rita en Heinz
onder het mes
Dl
Bloemlezing
uit de nieuwe
Letterkunde
REGERING MAG OPTREDEN
TEGEN PRIJSOPDRIJVING
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1953
DE TELEGRAAF
5
(Van een militaire medewerker.)
UEN slotte stelt de onder-
T
r
getekende het op prijs
te verklaren dat hij ten volle
doordrongen is van het grote
belang der territoriale verde
diging en dat geen middel on
beproefd wordt gelaten om
deze aan haar doel te doen
beantwoorden."
Dat zijn de woorden waar
mede minister Staf de para
graaf besluit, die in zijn Me
morie van Antwoord aan de
Eerste Kamer gewijd is aan
de territoriale verdediging.
Het verdient waardering, dat
de minister zoveel aandacht aan
de territoriale verdediging be
steedt, maar het is anderzijds een
schrale troost, zolang de twee
pijlers, waarop die verdediging
voor zover in het horizontale
vlak gelegen berusten moet,
niet worden gebouwd.
Een doelmatige territoriale
verdediging (men zie ons blad
van 17 Januari jl. Red.) vraagt
namelijk om een sterke, voor
haar taak geoefende, overal ver
spreide en in enkele uren plaat
selijk te moboliseren strijdmacht
in de geest der Nationale Reserve
en tevens om een kern van pa
rate, uitstekend geoefende en
zeer mobiele troepen, die latei-
versterkt worden door te mobili
seren eenheden.
Ten aanzien van de Nationale
Reserve neemt de minister een
berustende en afwachtende hou
ding aan door te verklaren, dat
hij gaarne zal zien, dat zij zo
spoedig mogelijk de in uitzicht
genomen sterkte zal bereiken en
dat de vooruitzichten daartoe niet
ongunstig zijn, Zonder die voor
uitzichten te willen beoordelen
zij opgemerkt, dat de voorgeno
men organisatie en sterkte der
-Nationale Reserve een grondige
herziening behoeven om haar de
ene pijler te doen zijn waarop
de territoriale verdediging dient
te berusten.
Parate territoriale troepen acht
de minister o n m o g e 1 ij k en
de bewindsman spreekt daarbij
de gedachte uit, dat er ook blij
kens uitlatingen in de pers een
misverstand schijnt te bestaan.
Noch de grootte van het jaarlijks
contingent, noch de eerste oefe
ning van 20 maanden bieden de
mogelijkheid om meer parate
troepen aanwezig te doen zijn
dan de éne divisie, waartoe Ne
derland zich in het NATO-ver-
iband heeft verplicht, een beperkt
aantal ondersteunende eenheden
en een beperkt aantal luchtdoel-
artillerieonderdelen,
Kern van de zaak
Met deze verklaring
raakt de minister de kern
van de zaak. Hij zegt daarmede,
dat een beleid wordt gevoerd
waarbij het belang der territo
riale verdediging wordt achter
gesteld bij andere belangen en
de prioriteit der territoriale
maatregelen dus niet zo hoog is,
dat daarvoor uit de vanzelfspre
kend gelimiteerde sterkte aan
parate troepen een deel kan wor
den bestemd.
Dit is een duidelijke misken
ning van de grote betekenis dei-
territoriale verdediging. Die is
vooral in de eerste dagen van
een oorlog te belangrijk om af
hankelijk te worden gesteld van
troepen, die zoals de minister
zegt onder de wapenen wor
den geroepen zodra de internatio
nale toestand daartoe noopt en
vóór de algemene mobilisatie.
Het is immers de vraag of men
■wel te voren zal weten, dat de
internationale toestand zo drei
gend is en zelfs al zou men goed
geïnformeerd zijn, dan is het nog
verre van zeker, dat de regering
bereid is de vérstrekkende maat
regelen te nemen, die het oproe
pen der territoriale troepen toch
altiid zullen meebrengen.
Volgens een .zeer recente in
het Haagse „Vaderland" gepubli
ceerde verklaring van de staats
secretaris van Oorlog zal de rege
ring, dank zij haar informatie
dienst, zeker zes uur van te
vore n weten of de mogelijk
heid aanwezig is, dat er oorlog
komt, Wil men neg beter bewijs
voor de grote noodzaak om altiid
althans ten dele op een verras
sing in het achterland te zijn
voorbereid?
Wat is onmogelijk
HET IS in het licht van het
vorenstaande wel erg te be
treuren, dat de minister van Oor
log. die juist, onlangs een nieuwe
1 egel-reorganisatie aankondigde,
daarbij niet meer aan de territo
riale verdediging heeft gedacht.
Hij zou dan ervaren hebben, dat
het woord „onmogelijk", dat hij
thans gebruikt, wel erg kras is.
Er is niet een, maar er zijn meer
mogelijkheden om parate terri
toriale troepen te verkrijgen, zelfs
zonder de diensttijd te verlengen
of de sterkte der lichting te ver
groten,
Het ligt. niet in de bedoeling van
dit artikel om die mogelijkheden
te onderzoeken of een bepaalde in
De enige verde
diging tegen een
militaire verrassing be
staat in liet gebruik van
onmiddellijk parate en
zeer beweeglijke territo
riale troepen.
De minister acht de
ze echter onmogelijk.
Dat is zeer te betreuren.
Er zijn zelfs diverse
mogelijkheden!
te doen beantwoorden, heeft ken
nelijk bij het overwegen zijner
reorganisatie aan de hier genoem
de mogelijkheden niet voldoende
gedacht of willen denken.
Overigens acht de minister pa
rate territoriale troepen met,
alleen onmogelijk, maar hij ver
klaart bovendien, dat het niet is
in te zien, hoe voor die troepen
in het bijzonder in het Westen
des lands legeringsruimte
oefenterreinen zouden moeten
worden gevonden.
Dat zijn natuurlijk bezwaren
van secundair belang. Als parate
troepen voor het gestelde doel
werkelijk nodig worden geacht,
dan moeten legerings- en oefe
ningsproblemen opgelost worden.
Beweeglijkheid
Parate territoriale troepen
moeten zeer beweeglijk zijn
en veelvuldig oefenen in de zeer
snelle verplaatsing en de voorbe
reiding tot de aanval op zich con
centrerende luchtlandingstroepen.
Dit deel van hun geoefendheid
zullen zij in het Westen des lands
moeten verkrijgen en daarbij zul
len zij veelvuldig moeten samen
werken met onderdelen ener ge
reorganiseerde Nationale Reser
ve. Voor hun overige oefeningen
zullen zij gebruik moeten maken
van elders gelegen oefenterrei
nen. Hun mobiliteit moet dat toe
laten, doch zonodig zullen zij in
geval van langdurige afwezigheid
op grote afstand van hun bewa
kingsgebied tijdelijk door andere
onderdelen afgelost moeten wor
den. Hoe meer beweging in de
parate troepen hoe beter.
In legeringsruimte kan zeker
worden voorzien, te meer wan
neer men bedenkt, dat deze niet
uitsluitend in het Westen doch
ook in het centrum van het land
gezocht mag worden.
Wanneer het de minister van
Oorlog ernst is met zijn verkla
ring, dat hij geen middel onbe
proefd wil laten om de territo
riale verdediging aan haar doel
te doen beantwoorden, dan zal
een verandering in beleid nodig
en ook mogelijk zijn.
(Van onze Haagse redactie)-
DEN IIAAG. 17 Febr. Het
belooft een belangrijk jaar. voor
de Koninklijke Marine te wor
den, want in de komende maan
den zullen achtereenvolgens
nieuwe kruiser „De Ruyler"
zijn zusterschip „De Zeven Pro
vinciën" gaan proefvaren, waarna
in de herfst de eerste van de 1
nieuwe onderzeebootjagers, de
„Holland", zijn proeftochten zal
beginnen.
Zo 'gaat dus eindelijk de nieuwe
vloot, die Nederland ter vervan
ging van velerlei schepen van
buitenlandse makelij aan het
bouwen is. voor een ieder zicht
baar worden.
Dit jaar zal de Marine voor het
eerst na de ooi-log weer met
nieuwe schepen van Nederlandse
werven kunnen varen en aan
vreemde kusten behalve onze
driekleur ook weer de trotse
voortbrengselen van eigen
scheepsbouwindustrie kunnen to
nen- Al geruime tijd is het Ma
rinepersoneel, dat. straks de
nieuwe schepen zal bemannen,
zich aan het oefenen in de be
diening van de hyper-moderne
apparatuur, die dan aan boord
gehanteerd zal moeten worden.
Wanneer de moderne oorlogs
bodems in de vaart komen, 9taan
er mannen gereed, die voor hun
nieuwe taak volledig zijn opge
leid en geschoold-
FILM-BR UI DSPA AR
JOAN RICE (23), het sterretje,
J dat als een komeet aan het
filmfirmament omhoog is gescho
ten, en David Green (19), zoon
van de Amerikaanse acteur Harry
Green, vormden gisteren het
bruidspaar van de dag. De band
werd voor de burgerlijke stand
gesloten in Maidenhead en nu is
het paar al op de huwelijksreis
(14 dagen) naar Italië.
Joan was oorspronkelijk een
onbekend, kellnerinnetje. Zij werd
echter voor de film „ontdekt" en
in Robin Hood bewees zij voor
het eerst haar acteertalenten.
Davicl. die, hoewel hij in Ameri
ka geboren is. in Engeland zijn
opleiding kreeg, zit ook in de
filmbranche. Hij is ..salesman",
wat dus betekent, dat hij de rol
prenten van zijn echtgenote in de
toekomst aan de man zal kunnen
brengen.
den. Maar ik zei: „Uok sche
ren alstublieft!" Hij was bereid
mij te scheren. Hij sneed het on
derwerp film aan: „Theatrale af
faire, die „Limelight". Snapt u
nou, dat iemand daar In trapt?"
Ik zweeg geschrokken. Mijn
blos kwam mij boven mijn inge
zeepte kaken net verraden.
„Wat hebt er ook weer over
geschreven?" Gevaarlijk rangeer
de het mes op mijn km in de rich
ting van mijn lippen, die bereid
waren elke halfslachtigheid te
laten passeren. Hoeveel leden van
het manlijk geslacht zijn er In de
loop der eeuwen niet door kap
pers en hun bedienden afgeslacht'
„Mmm", bracht ik er lamlendig
uil. „kwestie van smaak".
Het mes werd mij op de benauw
de keel gezet, nadat het. eerst om
slachtig nog een keer was bijge
slepen. De goedmoedige gelaats
trekken van de kappersbediende,
die gemeenlijk onder de naam
Henk en een hoedje te vangen was,
bleven dezelfde. Daar zat het hem
niet in. Nee, meer in die ogen.
Achter de lichte bril hadden zij
iets spottends en onheilspellends
tegelijk. Én dat met zo'n mes. Een
kind kan de was doen.
Bita Hayworth
[K HEB U HOREN PRATEN
),1 over Rita Hayworth, voor de
rad,o. Hoe kunt u zulke slechte
dingen zeggen over een actrice
met zo'n reputatie?"
„Zeg dat wel.,.. Zeg, dat mes
trekt een beetje."
Hij Het zich niet. afleiden. „Kan
met. Heb het speciaal voor u ge
slepen", zei hij korzelig dreigend.
„Hst is allemaal een kwestie
van smaak" trachtte ik in het mid
den te brengen.
„Geen kwestie van, Hebt u soms
gezegd: Naar mijn mening kan ze
niet spelen? U hebt beweerd: Spe
len kan ze niet. Zingen evenmin."
„Au."
„Schram ik
betekenen. Tikje
i? Heeft niets te
aluin op hst puin.
Heinz Mühmaim
EN WEET U. Heinz Rühmann.
Ik mag die vent. Ik heb die
kwast eens een kappersbediende
zien weggeven. Zó meneer!" Zijn
door zeep bevlokte linkerduim
ng omhoog. „En wat, schrijft u?
zal het u laten horen en zegt
dan zelf, Moet een mens in deze
treurige tijd nou zo over een vro
lijke film schrijven?"
Hij had de recensie uit het hoofd
geleerd, een geheugenprestatie,
het bijzonder aan te be'velen. Vol-jwant het was een lange. Hij
slaan 'wordt met te vermelden, dat tourneerde haar met élan en
men bijvoorbeeld zou kunnen
denken aan;
het vormen van niet één, maar
twee divisies op verminderde
vredessterkte;
het vormen van een groter aan
tal gevechtsgroepen (een
divisie bestaat gewoonlijk
uit drie) met verminderde
sterkte;
het beperken van de sterkte der
pa ra te legerkerp str oe p en
het vormen van parate een
heden met een grote kern
vrijwillig dienend personeel
(Ambonezen?);
het bestemmen van een of meer
gevechtsgroepen voor de ter
ritoriale verdediging tot zij
door gemobiliseerde territo
riale troepen vervangen kun
nen worden.
Secunda ire bezwaren
DÏÏ MINISTER, die wel ver
klaart geen middel onbe
proefd te zullen laten om de ter
ritoriale verdediging aan haar doel
i pa
thos, zo nu en dan stoppend in
een volzin om mij iets aan te
smeren, kostbare lotion, een waan
zinmiddel tegen roos, groene tand
pasta. een wonderkwast, ten slotte
nota bene scheercrème en mesjes.
Ik kocht maar aan en trachtte
mij te troosten met de gedachte,
dat hij niet tot drastischer maat
regelen zou overgaan, zolang ik
niet betaald had. Ik liet zijn woor
denstroom over mij kómen en
voelde mij een lafaard, die kramp
achtig maar vergeefs een held
haftig masker tracht op te bouwen,
omdat hem nu eenmaal niets an
ders overblijft. Charlie kon mij
niet bijstaan. Rita en Heinz had
den een bloeddorstig wraakhulpje
uitgezonden, dat bij machte was
met één forse streek mijn hoofd
van mijn romp te scheiden.
Neen, het was niet zoals u denkt.
Het was geen droom, geen nacht
merrie. Ik schrijf dit weliswaar
zelf neer. Maar ik heb mijn hoofd
er niet bii,
Kostbare mantel
T N APRIL zal Twentieth Cent-
1 ury Fox de Cinemascope in
troduceren, o.a. met fragmenten
uit „The Robe" (De Mantel), naar
de bekende roman van wijlen
Lloyd C. Douglas. Dit wordt de
duurste technicolor, die Fox ooit
heeft vervaardigd. Er zijn onge
veer 4 millioen dollar mee ge
moeid. Niet alleen het nieuwe pro
cédé maakt de film duur, ook het
Bijbelse onderwerp. Het verhaal
van de Romeinse soldaat, die
Christus kruisigde en ten slotte
tot het Christelijke geloof wordt
bekeerd, vereist bij voorbeeld zeer
veel speciale décors, Zo heeft men
nodig een keizerlijk paleis en de
Romeinse catacomben, een paleis
op Capri, scènes in Kanaën en Je
ruzalem. Meer dan 300 timmer
lieden, schilders en electriciens
werken aan de achtergronden,
waarvoor men een half millioen
dollar heeft uitgetrokken vijfmaal
zoveel als het gemiddelde' voor een
,A '-film.
film.
16 mm groeit op
CINERAMA, de Cinema
scope, de 3-dimensionale
.zij eisen onze aandacht: op.
Toch mogen wij ook wel aandacht
hebben voor een vinding vain de
Fransman André Debrle, waarvan
de Belgische „Nieuwe Gazet" mel
ding maakt. Deze uitvinder heeft
een toestel gebouwd waarmede
films van 16 mm op bioscoopzaal
doeken kunnen worden geprojec
teerd. Met dit toestel wordt het
filmbeeld 1.400,000 maal vergroot,
in plaats van 250.000 maal, zoals
normaal.
Op festival
T 'EXTRAVAGANT MÓN-
s»*-* SIEUR MAX", een roman
van Vera Gaspary, wordt door
André Hugon verfilmd, op zich
zelf niets bijzonders. De film
speelt geheel in Cannes, ook niets
DE BEELDHOUWER en
modelbouwer George Snow-
den werkt aan een aantal
beelden, die een rol op de
achtergrond spelen in „De
Mantel", een eerste Cine-
mascope-productie, naar de
roman van wijlen Lloyd C.
Douglas.
bijzonders. Wel bijzonder is, dat
zij tijdens hel filmfestival in April
a.s. zal worden opgenomen. De
heer Hugon hoopt m het Mekka
der filmcritici extra-publiciteit te
verkrijgen voor zijn film en de
hoofdrolspeler, Fernand Gravey.
Pioniers gestorven
Twee filmpioniers zijn m
de afgelopen week gestorven.
De Engelsman Cecil Hepworth
(79), die door de verfilming van
de begrafenis van koningin Vic
toria in 1901 cinematografische
geschiedenis heeft gemaakt, nadat
nij in 1898 in Walton de eerste
filmstudio ter wereld had
bouwd.
De Duitse producer en regis
seur Carl Frölich (77), die, nadat
hij de 3e Februari in Berlijn oog
zijn 50-jarig filmjubileum had ge
vierd, de 12e overleed. In de tijd
van de stomme film produceerde
Frölich samen met Henny Porten.
Behalve de Henny Porten-films
vormden „Kabale und Liebe" en
de beide Dostojewski-films „De
Idioot" en „De Gebroeders Kara-
masoff" hoogtepunten. Een der
eerste sprekende films ..Die Nacht
gehort uns" ontstond onder zijn
regie. Verder was hij o.a. verant
woordelijk voor „M'adchen in Uni
form" en „Wenn wir alle Engel
waren".
Icefishwordt
„Zeeleeuw"
(Van onze Haagse redactie.)
DEN HAAG, 17 Febr. De
eerste van de twee gemoderni
seerde onderzeeboten, die Ame
rika de Nederlandse Marine ter
besöhiiking stelt, zal Zaterdag
de onderzeebootbasis in Ni
London (Connecticut) plechtig
worden overgedragen aan de Ne
derlandse ambassadeur mr. J. H.
van Royen.
Deze onderzeeboot krijgt de
naam „Zeeleeuw". Zij heette tot
nu toe „Icefish" en maakte sedert
het. einde van de tweede wereld
oorlog deel uit van de Ameri
kaanse reservevloot voor het Pa-
cific-gebied. De „Zeeleeuw" werd
gebouwd in 1944 en onderging
laatstelijk een grond' ge revisie en
vernieuwing.
Friese kunstenaars
helpen in de nood
(Vari onze correspondent)
LEEUWARDEN, 18 Febr. Ook
de Frisse beeldende, kunstenaars
hebben zich niet onbetuigd gelaten
waar het betreft het lenigen van
de nood der slachtoffers van de
overstroming. De leden van de
Bond van Friese Kunstenaars heb
ben werkstukken ter beschikking
gesteld voor een verkooptentoon
stelling, welke op 19, 20 en 21
Februari iin een aantal lokalen
van het Provinciehuis te Leeuwar
den zal worden gehouden.
Reproducties in koperdiepdruk
van een vijftal tekeningen, ver
vaardigd naar originelen van de
schilders J. Mulders, D. Osinga, J.
Popma. Cor Reisma en B. v, d.
Sloot, worden tegen de prijs van
25 per exemplaar verkocht.
HET is zeer moeilijk voor zich
zelf een overzicht te verkrij
gen van de na-oorlogse Duitse
literatuur en vooral van de
literatuur in Duitsland. Wij heb
ben destijds de emigranten
schrijvers gecultiveerd tot hun
namen en boeken van vertrouwd
bemind geworden waren. We
hebben, ons aan hun zijde scha
rend, degenen, die onder Hitler's
bewind bleven schrijven als kaf
ter zijde geschoven en nog komt
er argwaan en wrevel in ons op.
wanneer wij constateren, dat Rolf
Italiaanderin zijn bloemlezing
„Ruïnes en Visioenen" (Uitgeve
rij „De Driehoek" 's-Grave-
land) een lans breekt voor de „in
wendige emigratie", een term die
alleen door zijn protserige gebor
neerdheid al te kart doel aan de
echte emigranten.
Ironie Van het lot
Best mogelijk, dat de eigenlijke
emigranten, voor zover zij althans
nog in leven zijn, „slechts nog in
beperkte mate Duitse schrijvers
zijn", maar wat is dat anders dan
ironie van het lot, waardoor de
Duitse cultuur geduohter getrof
fen is dan de betrokken schrij
vers.
Natuurlijk staat het als een
paal boven water, dat er ook bin
nen Duitslands grenzen schrijvers
zijn geweest, die offers hebben
gebracht of gewapend afzijdig
zijn gebleven, maar laat dat dan
maar blijken uit de geestesge
steldheid van hun werk, toege
licht in sobere biografische noti
ties. Min of meer propagandisti
sche inleidingen de 204 blad
zijden tellende bloemlezing heeft
er niet minder dan drie kun
nen wij best missen.
Mij irriteert het althans, wan
neer prof. dr. H. W. J. Kroes
schrijft: „Wij weten nu, dat dui
zenden, ja honderdduizenden
Duitsers onder de Nazi's evenzeer
geleden hebben als wijzelf"
(„Spreek namens uzelf", zullen
vele Nederlanders met recht zeg
gen), een begripsgermanisme, dat
zelfs nog ongunstig afsteekt bij
zijn taaigermanisme op de andere
bladzijde: „Om een groter publiek
te bereiken, heeft hij daarbij de
gekozen stukken in het Neder
lands overgezet."
Licht in duisternis
Het verzoek van inleider Frank
Thiess, die ongelukkigerwijs voor
die afschuwelijke terin „innere
Emigration" aansprakelijk is, om
weer als „goede buur" te worden
beschouwd, ts op zichzelf niet on
sympathiek geformuleerd. Hij
mag echter wel bedenken, dat de
intelligente Nederlandse lezer
juist sterker geïnteresseerd zal
zijn In de wijze waarop de Duit
se schrij ver reageert op de heer
sende duisternis dan in de meestal
geforceerde „vriendelijke beelden
van een nieuw ontluikend leven".
Juist in de duisternis komt het
lioht van de geest tot zijn recht
en gelukkig ontdekken wij in de
ze „Ruïnes en Visioenen" tal van
Gerhard
Hauptmann
zo bekende
zo sterk bij de oudere als wel bij
de jongere schrijvers.
Wij weten wel zo ongeveer wat
wij hebben aan de ouderen, aan
wie Italiaander
een plaatsje in
zijn boek heeft
ingeruimd, van
Gerhard Haupt
mann en Ricar-
da Huch tot
Ernst Wiechert,
Hans Henny
Jahn en Ernst
Jünger. Enkele
fragmenten en
aanvullende bio
grafische gege
vens kunnen
daar weinig aan
veranderen.
Feitelijk kun
nen wij de 'hier
figuren a-ls Erich
Kastner en Manfred Hausmann
daar ook wel bijrekenen, maar
niet Güntiber Weisenborn, wiens
kleine prozafragmenten uit zijn
jaren van gevangenschaD
Duitsland (1942—1945), „Memo
rial". onze nieuwsgierigheid op
wekken en zeker niet de toch al
tiid al interessante Ernst Glaeser.
die voor dit boek een boeiend
fragment afstond van zijn in het
najaar van 1953 verschijnende
tijdsroman „Das 50ste Jahr".
Rinser: De rode kat
Welbeschouwd is het doel van
een bloemlezing als deze, te ani
meren, de belangstelling op te
wekken voor nieuwe figuren of
nieuw werk van oude figuren. De
diverse fragmenten zijn hef kom
pas, waarop men vaart, voarlopig,
want die fragmenten behoeven
niet representatief te zijn voor
het peil, dat de auteur gemeenlijk
bereikt. Een rangschikking naai
de kwaliteit is dan ook bij voor
baat uitgesloten. Kent men meer
dan enkele fragmenten van een
der auteurs, dan zou hij in onze
appreciatie wel eens kunnen af
zakken van de eerste naar de
tiende plaats bij voorbeeld, of
omgekeerd kunnen opklimmen
van de tiende naar de eerste.
Primair is onze belangstelling
gewekt voor Luise Rinser, een
thans 41-jarige schrijfster, wier
man in Rusland is gesneuveld
Zelf werd zij in 1944 door de
Duitsers gevangen genomen en
ter dood veroordeeld (staatsvijan-
dïge houding), maar door de ca
pitulatie werd het vonnis niet
voltrokken. Haar bijdrage heet
„De Rode Kat". Het is een na
vrant verhaal van een kat. die
zich in een hongerende familie
dringt om ten slotte door de wei
felende ik-fiiguur, een jong meis
je, dat niet kan aanzien, hoe haar
moeder, broertje en zusje hon
geren, te worden gedood. Een
van de sterkste korte verhalen,
die ik de laatste tijd heb gelezen.
BrrLili Marlen"
'g OU c
gen, zeer zeker. Hij hoede zich
voor Germanismen („Ook overi
gens was in de eerste jaren na de
oorlog het woord dikwijls niet
vrij") en zou in een volgende
druk, wat. mij betreft, de naar
mijn smaak nogal pijnlijke mede
deling over de dichter Hans Leip
mogen schrappen: Hij werd we
reldberoemd door het reeds in de
eerste wereldoorlog geschreven
gedicht Lili Marlen", dat in de
tweede wereldoorlog zo beroemd
werd; het enige lieddat aan bei
de zijden van liet front gezongen
werd. Generaal Eisenhower ver
zocht Leip na de capitulatie bij
hem te komen en bedankte hem
persoonlijk voor een geschenk,
dat menig geallieerd soldaat met
Duitsland verzoend had."
Moet Rolf Italiaander nu per se
zo over de schreef gaan in een
boek, dat aan serieuze literatuur
is gewijd?
JAN SPIERDIJK
f Advertentie
Boek via Uw reisbureau
of bij de BEA, Leidse-
ptein 29 Amsterdam,
telefoon 64848 (3 lijnen).
Leerlingen uit
Zierikzee volgen
les in Enschede
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE, 18 Febr. Een
aantal leerlingen van het lyceum
te Zierikzee is door de ouders der
leerlingen van het gemeentelijk
Verder voor de 32-jarige Fred 'yceum te Enschede geadopteerd.
Denger, een niets ontziende rea
list, van wie „Het lot der meisjes",
een fragment uit zijn roman „Der
Gottverdammte Jahrgang" werd
afgedrukt. Opvallend ook zijn
bijdragen van Richard Kaufmann
(„Berlijners"), Ernst Sohnabel
(„Zij zien het marmer niet"),
Wolfgang Koeppen („De neger
Odysseus") en Paul Schaaf („De
Berken" een schaars ironisch
verhaal), om slechts enkele van
de vele schrijvers te noemen.
Ontegenzeglijk heeft Italiaan
der te zeer de nadruk op het pro-
grote en kleine lichtpunten, niet za gelegd, hoewel, begrijpelijk is
£EN VAN DE ARTIKELEN, die
door de eeuwen heen weinig
veranderd zijn, is wel: de dames-
tas. Er behoefde ook weinig aan
veranderd te worden; zij was
goed, zoals zij was.
Daaraan is op nogal bruuske
wijze een eind gekomen. Een Am
sterdamse firma heeft gistermid
dag een tas getoond, waarvan zij
zelf zegt, dat. zij „een revolutie
op tassengebiea" teweeg zal
brengen. „Lite-on" heet dit pro
duct en de naam alléén zal u wel
licht a.l op het goede spoor bren
gen wat betreft de punten, waar
in deze tas zich onderscheidt van
andere tassen: het licht.
Waarom?
DRIE JAAR GELEDEN zag een
Amsterdammer, de heer L. F. W.
Straeter. hoe zijn vrouw in het
donker aan het zoeken was naar
de huissleutel in haar tas; dat zoe
ken had weinig succes, want de
„Lite-on" was toen nog niet uit
gevonden. Die avond bracht de
heer Straeter op het idee: „Waar
om?" zo redeneerde hij, „waarom
hebben ze er nog nooit aan ge
dacht een tas te maken met een
verlichting er in?" Dat idee werd
een plan en dat plan werd het re
sultaat, dat gistermiddag in Am
sterdam getoond werd en dat aan
het begin van deze maand door
Christian Dior in zijn Parijse sa
lons vertoond werd. Het is nog
nooit gebeurd, dat Dior een pro
duct, dat hij niet zelf gemaakt
heeft, op zijn shows toont dat is
dus wel een aanbeveling voor deze
„Lite-on".
Drie jaar werk
DRIE JAAR LANG heeft Straeter
aan zijn tas gewerkt. Hij heeft
hierbij samengewerkt met een
groot aantal Nederlandse indus
trieën. Het uiteindelijk resultaat
bevat 127 verschillende onderdelen,
die op een-honderdste millimeter
nauwkeurig werken en die alle in
een klein rechthoekig stukje bli
elkaar zijn geplaatst. Daarin zitten
verschillende lampjes, één voor
het interieur van de tas, één voor
de make-up-spiegel en een derde,
dat door een gaatje in de tas naar
buiten schijnt en Dij bij wijze van
zoeklicht gebruikt kan worden,
bijvoorbeeld bij het zoeken van
een verloren voorwerp. Het gemak
dient de mens.
Grote plannen
DE TASSEN zelf zijn in versschil-
lende modellen verkrijgbaar. De
goedkoopste zal ongeveer tachtig
gulden kosten.
De makers hebben» er grote
plannen mee; er is een fabriek met
ruim honderd mensen in werking
gesteld, waar de ingewikkelde me
chanische apparatuur vervaardigd
wordt. De capaciteit van deze fa
briek is het komende jaar....
250.000 stuks! Er is een exemplear
aan H.M. koningin Juliana aange
boden en in de toekomst zullen er
nog tassen worden gegeven aan de
koningin van Engeland, ter ge
legenheid van haar kroning, en
aan mevrouw Eisenhower.
Pa,as veetentoonstelling
gaat niet door
(Van onze correspondent).
DEN BOSCH, 18 Febr. Het
bestuur van de Vereniging Vee
markthallen heeft besloten in
verband met de watersnood de
jaarlijkse Paasveetentoonstelling
in de Bossche Hallen geen door
gang te doen vinden. Ook de Rot
terdamse Paasveetentoonstelling
is afgelast.
Dinsdagmiddag arriveerden onge
veer twintig jongens en meisjes
uit Zierikzee in Enschede. Zij
zullen waarschijnlijk reeds Woens
dag de lessen kunnen volgen. De
totale kosten van boeken, zakgeld
en reisgeld om van tijd tot tijd
ook de geëvacueerde ouders te
kunnen bezoeken, worden geschat
op f 5000 voor de tijd van zeven
maanden, die de evacuatie waar
schijnlijk zal duren. Deze gelden
zullen bijeengebracht worden door
de ouders van Enschedese leerlin
gen, die geen leerlingen uit Zie
rikzee in hun woning hebben op
genomen.
Rampenfonds bofte er bij
GRONINGER CULTURELE
PRIJZEN UITGEREIKT
(Van onze correspondent)
GRONINGEN. 18 Febr, On
der grote belangstelling heeft
Dinsdagmiddag de commissaris
der Koningin in de provincie Gro
ningen, de heer E. H, Ebels, in de
Slatenzaal van het Provinciehuis
tc Groningen aan de heer A. H.
Wittop Koning, architect te Gro
ningen en de schrijver-dichter A.
Marja (A. T. Mooy) te Den Haag
de culturele prijs der provincie
Groningen pitgereikt. Deze prijs
werd door de Prov. Staten van
Groningen in 1950 ingesteld en
wordt telken jars op 17 Februari
aan personen of groepen, die zich
verdienstelijk hebben gemaakt op
het gebied van de kunst, uitge
reikt.
De heer Wittop Koning deelde
mee. dat hij zijn prijs, groot 500,
ter beschikking van het Rampen
fonds stelde.
Twee doodvonnissen in
Tsjechisch proces
LONDEN. 17 Febr. Radio
Praag meldt, dat twee van negen
„verraders en spionnen in dienst
van de Britse inlichtingendienst"
ter dood veroordeeld zijn.
De rechtbank te Ostrava ver
oordeelde twee anderen tot
levenslang en vijf beklaagden tot
gevangenisstraffen, variërend van
12 tot 25 jaar.
De groep is schuldig bevonden
aan „hoogverraad -en spionnage",
door gegevens te verstrekken aan
Robert Neil Gardner, die in 1951
tweede secretaris van de Brit-se
ambassade te Praag was. Gardner
is in December 1951 uitgewezen.
(Reuter)
Prof. Rotnme stemt vóór met tegenzin
DEN HAAG, 18 Febr. De
Tweede Kamer heeft, gistermid
dag goedgekeurd d.e wetsontwer
pen tot hernieuwde inwerking
treding van enige artikelen van
de Distributiewet 1939 en de
Prijsopdrijvings- en Hamsterwet
1939.
De werking wordt uitgebreid
tot uiterlijk 26 September 1954.
Deze artikelen machtigen de re
gering in voorkomende gevallen
op te treden op het gebied van
distributie of ter beteugeling van
prijsopdrijving of hamsteren. Min.
Zijlstra s-prak de 'hoop uit dat
deze wettelijke maatregelen van
tijdelijke aard zullen zijn.
De bewindsman ontkende, dat
hij zijn wettelijke bevoegdheid
overschreden heeft door op grond
van de Prijsopdrijvings- en Ham
sterwet in te grijpen in -het spe-
cialistenconflict. Dit had tevoren
mr. K, Th. M. van Rijckevorsel
(K.V.P.) met nadruk betoogd.
Voor de Kanier stemde legde
prof. mr. C. P. M. Romme (KVP)
de verklaring af, dat naar zijn
meniing zo spoedig mogelijk een
einde gemaakt moet worden aan
het machtsmisbruik van de staat.
Zijn voorstemmen betekende
geenszins dat hij accoord ging
met het standpunt van de
minister.
1,. STOKVIS, in Dsn Haag, oud-
(Mrectem- en oud-commissaris van R.
S. Stokvis en Zonen N V. '.e Rotter
dam, 81 jaar. Meer dan 55 jaar de stu
wende lcr-acht ld de N V in 1948 trok
hij zich terug.
Crematie te Wester veld Zaterdag na
aankomst van de trein om elf uur.