Mansholt over perspectieven
van de landbouw
Griep? Chefarine „4"
doet wonderen!
Chefarine 4
£ouióa'ó
TAAL-ZICHT
2
LEEUWARDER COURANT
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1953
Landbouwbegroting passeert Eerste Kamer
De Eerste Kamer is gister gereëd gekomen met de behandeling van de
begroting van Landbouw, welke zonder hoofdelijke stemming werd aange
nomen. In zijn antwoord op de verschillende sprekers ging minister Mans-
holt in op de algemene situatie. Volgens hem is een grote daling van de
prijzen op de wereldmarkten niet te verwachten, hetgeen hij voor onze
export van betekenis achtte.
Op de vraag van de heer H. D.
Louwes (v.v.d.) of de minister met
hem van oordeel is, dat de boeren een
moreel recht hebben op steun als het
slecht gaat. antwoordde de minister
bevestigend. Toch meent hij op dit
punt. voorzichtig te moeten zijn om te
absolute garanties te geven.
Ook offers
Het is de stellige overtuiging
van de minister dat de pogingen
o.m tot Europese landbouwinte-
gratie te geraken, krachtig moeten
worden voortgezet. Hierbij zal
Nederland zeker gebaat zijn. al
ontveinst de minister zich niet.
dat integratie ook belangrijke
offers van ons land zal vragen.
Benelux niet onbevredigend
De mening, dat het resultaat van
de Benelux voor de land- en tuinbouw
onbevredigend is, onderschrijft de1
minister zeer beslist niet. Er is een I
belangrijke toeneming van de agra
rische uitvoer op de Belgische markt.
Een reële grond voor ontevredenheid
bestaat echter ten aanzien van het ont
breken van arbitrage, welk recht uit
het land'bouwprotoeol is gelicht op
Fijnaart kreeg eerste
inwoners terug
Grote schade is aangericht
De burgemeester van Fijnaart,
een plaats gelegen ten zuiden van
Willemstad in West-Brabant, heeft
enkele honderden inwoners toe
stemming verleend gisteren naar
hun woningen terug te keren. De
kern van deze. gemeente is droog
gebleven en zij die terugkeerden
moesten op de Zondag van de
ramp uit voorzorg vertrekken.
Hun huizen hebben van het water
niet te lijden gehad en zij vonden
derhalve hun bezit ongeschonden
terug.
De oppervlakte van Fijnaart is 4500
ha, waarvan 3000 ha is ondergelopen.
Het aantal inwoners bedraagt 5150.
32 doden zijn reeds geborgen. 43 per
sonen worden nog vermist. Er werden
81 woningen en 13 boerderijen vol
komen verwoest. 65 woningen zwaar
beschadigd en 566 woningen licht be
schadigd. 2200 stuks vee gingen ver
loren. Naar schatting bedraagt de
directe schade in de gemeente onge
veer 6Vï millioen gulden.
Op een tweetal plaatsen in het pol
derland werd het vee geïsoleerd. Tot
op heden is men er nog niet in ge
slaagd, de beesten uit hun benarde
positie te redden. Het herstel van dit
zwaargetroffen gebied is met kracht
ter hand genomen, doch het zal maan
den duren, voordat alle inwoners .van
Fijnaart naar hun woonplaats kunnen
teruggaan. Dat er geholpen wordt
blijkt uit het feit, dat de arbeiders uit
Roosendaal hebben aangeboden hun
vrije Zaterdagmiddagen, evenals de
nog beschikbare snipperdagen te be
steden aan herstel en opbouw van de
getroffen panden en dat een groep
meisjesstudenten haar hulp heeft aan
geboden voor het vormen 'van „slik-
ploegen" bij het schoonmaken der
huizen.
In een paar uur een
nieuwe dijk
Krachttoer in Zeeland
Rijkswaterstaat Zeeland gaat volgende
week een tour de force lanceren; men
wil in samenwerking met duizenden
militairen en met de Spoorwegen in
vier tot zes uur een dijk van twee
kilometer aanleggen. Dit gaat gebeu
ren rondom Bath in Zuid-Beveland,
om aan de nog steeds kwalijke
situatie in de „slurf" van dit eiland
een einde te maken.
De dijk, die anderhalve meter hoog en
drie meter breed moet worden, komt van
de buitendijk recht ten Zuiden van Rilland
en buigt naar het Oosten af, naar de bin
nendijk ten Oosten van Rilland.
Men wacht dood tij af. aldus Het Parool
Dat is omstreeks 21 Februari, dan zakt 't
water zo laag dat men kan werken. In vier
tot zes uur moet het werk gereed zijn. Als
de dijk het de eerste dag houdt, zal men
door hem telkens te verhogen de situatie
meester kunnen blijven.
Britse straalvliegtuigen voor
liet midden-Oosten
Het. Britse Lagerhuis heeft zich gister
avond met 267 tegen 238 stemmen uitge
sproken voor het leveren van straalvlieg
tuigen door de Britse regering aan Egypte
en de andere landen van het midden-
Oosten.
•200 JAAR GELEDEN
Negotie nieuws
De Wolle manufacturiers van Londen
en de Nabuurige plaatzen hebben be
sloten om aan liet Parlement te ver
zoeken, dat dé invoer van Ifrzc Wol
en Ga am zonder belastinge mag inko
men, door dien hare Fabryken daai
door mc.rkelyk verbetert zouden wer
den, daar is insgelyks een inschryving
voorgeslagen om eenige duizenden van
de beste Schapen na Ijrland te zenden
ten einde dezelve daar aangefokt wor
dende. voor onze Wollen Stoffen van
dies te meer nol mogten zyn,
Leeuwarder Saturdagse Courant,
17 February 1733.
J
verzoek van de Belgische regering. De
minister ziet nog geen mogelijkheid
hierin verandering te brengen. Hij
moet toegeven, dat er een zekere mate
van willekeur is. wanneer men een
zijdig de minimumprijzen vaststelt, zo
als thans in België gebeurt.
Op een vraag van de heer Rip (a.r.)
antwoordde de minister, dat tijdens
het verblijf van Foster Dulles in ons
land ook over de Amerikaanse invoer
beperkingen is gesproken.
Een voorontwerp Landbouwwet is
practisch gereed. Het is thans om
advies naar de S.E.R.
De ramp
Onder zeer groot voorbehoud deelde
minister Mansholt mee, dat 800 ha.
wintertarwe onder water staat als
gevolg van de ramp. Hiervan moet
700 ha. als verloren worden be
schouwd. Voor dit jaar valt te rekenen
op minder aanplant van 27.000 ha.
granen, 10.000 1^. suikerbieten, 7000
ha. vlas, 5000 ha. peulvruchten en
voorts o.a. 500 ha. uien.
Wat de pootaardappelen betreft,
voor de oogst 1954 verwacht de minis
ter geen moeilijkheden. Voor de oogst
1953 worden reeds maatregelen ge
nomen. Getracht wordt 2000 ton poot-
aardappelen bijeen te brengen, de
helft van deze hoeveelheid is reeds
bijeen.
Er zal worden nagegaan of de ex
portbeperkingen, die na de ramp zijn
'ngevqerd. in de naaste toekomst
kunnen worden verzacht.
Kamerleden aan het woord
Voor de minister aan het woord
kwam hadden de landbouwdeskundigen
van de Eerste Kamer-fracties de be
groting besproken. De heer Louwes
(v.v.d.)' behandelde de exportposil
Wanneer het met de export eens mis
mocht gaan, dient men duidelijk te
weten, wat de juiste waarde en beteke
nis zijn van de exportgaranties. Deze
zijn thans' niet geheel duidelijk. Dè
morele rechten voor de land- en tuin
bouwers dienen te worden vastgelegd,
indien de exportprijzen dalen beneden
de kostprijzen. De heer Kolff (c.h.)
achtte de bestaanszekerheid van de
boer in hoofdzaak te liggen in eigen
krachten, al is in bijzondere omstandig
heden overheidsbemoeiing nodig. In
sommige landbouwkringen is men
echter het verlenen van regeringssteun
als een natuurlijke naatregel gaan be
schouwen. De heer Rip (a.r.) drong er
bij de minister op aan, dat deze be
vordert, dal de bedrijfsgenoten bij de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
geen mechanisch uitvoeringsapparaat
gaan vormen. Men geve hier reële be
voegdheden. De heer Rip kon zich met
's ministers denkbeelden, omtrent de
landbouwintegratie verenigen.
Bevredigend
De wijze, waarop de garantieprijzen
worden vastgesteld, wekt geen groot,
vertrouwen aldus de heer Mertens1
(k.v.p.). Hij vroeg afschaffing van de
veevoercistributie, omdat de markt,
verzadigd is.
De heer Hoogland (arb.) meende, dat
de situatie in de landbouw bevredigend
kan worden genoemd. De integratie
gedachte juichte hij toe, maar deze is
niet te verwezenlijken op korte termijn,
Voorts vraagt de heer Hoogland o. a.
aandacht voor de boerenwerken bij de
werkgelegenheidspolitiek. De tot
toe gevonden objecten brengen geen
verlichting. De huidige regeling dient
dan ook te worden ingetrokken.
De heer Brandenburg (c.p.n.) meen
de, dat de begroting geen aanleiding
kan geven tot optimisme. Het land
bouwbeleid versterkt de positie van
onze landbouw niet, doordat er te veel
is ingesteld op de export en dan nog
naar enkele bepaalde landen.
Geen communisten in
Watersnoodcommissie
Motie Burger aangenomen
in de Tweede Kamer
(Van onze parlementaire correspondent)
Dinsdagmiddag heeft de voorzitter van
de Tweede Kamer. dr. L. G. Korten-
horst, de leden van de bijzondere
Kamercommissie voor de watersnood-
1953 benoemd. Deze commissie zal zich
bezighouden met alle aspecten van de
nationale ramp; voorts zal zij discus
sies in de Kamer over te nemen maat
regelen voorbereiden en bij voor
komende gelegenheden overleg met de
regering plegen.
De commissie zal bestaan uit vijftien
leden en een gelijk aantal plaaTervan-
gers. Alle fracties zijn in de comn^u-le ver
tegenwoordigd met uitzondering"* van de
communistische. Voor de benoeming had
de Kamer namelijk een door mr. Burger
(P.v.d.A.) mede namens prof. Romme
(K.V.P.dr. Schouten (A.R.), de heer
Tilanus (C,H.) en prof, Lemaire (K.N.P.)
ingediende motie aanvaard met 73 tegen
11 ('C.P.N. en V.V.D.) stemmen aanvaard.
Deze motie, waarbij de Kamer als haar
wens te kennen gaf. dat geen leden van de
C.P.N.-fractie in deze commissie zouden
worden .benoemd, werd uiteraard fel dooi
de heer Gortzak (C.P.N.) bestreden. Ook
prof. Oud (V.V.D.) had bezwaren; hij
achtte het niettegenstaande zijn bezwaren
tegen de houding der commpnisten niet
verstandig hen buiten deze commissie te
houden. De heer Burger achtte dit wel
noodzakelijk, zowel om redenen van
staatsveiligheid als om de eventuele
slechte indruk in binnen- en buitenland.
De commissie wordt gevormd door de
heren Chr. van den Heuvel (A.R.), Schilt-
huis (Arb.). Schmal (C.H.). Burger (Arb.),
Ten Hagen (Arb.), Mol (K.V.P.)Lucas
(K.V.P.)Den, Hartog (V.V.D.), Verkerk
(A.R,), Vondeling (Arb.). Van der Feltz
(C.H,3, Cornelissen (V.V.D.)N v d Heu
vel (K.V.P.), Welter (K.N.P.) en Van Meel
(K.V.P.)
Discussie over de
Belgische koning
Tegenstrijdige berichten
Er is in België nog steeds een onver
kwikkelijke discussie gaande over de
gezondheidstoestand van koning Boude-
wiim- De achtergrond daarvan is kenne
lijk het onbehagen over de grote invloed,
die de stiefmoeder van de koning, de
prinses van Rethy. op het hof en de
koning zou uitoefenen. Volgens sommigen
zou het op haar aandringen zijn ge
weest. dat de koning de eerste maal
naar het Zuiden zou zijn vertrokken, In
de Kamer werd gisteren van socialisti
sche zijde opheldering gevraagd over de
„tegenstrijdige geruchten .omtrent de
gezondheid van de koning",
De premier, van Houtte, heeft daarop
geantwoord dat koning Boudewijn
„ernstig ziek" is,dat hij voor herstel van
zijn gezondheid „een minder ruw
klimaat, dan het onze gedurende deze
bijzonder, koude winter" nodig had en.
dat hij, om erger te voorkomen, enige
weken rust moest houden.
Om de verwarring nog te vergroten,
verklaarde gisteravond dokter Georges
Luigi, die de koning te Antibes heeft
onderzocht, dat de koning niet ernstig
ziek is en dat hij zijn normale werk
zaamheden binnen een paar weken zou.
kunnen hervatten.
Uit Brussel wordt bericht, dat bij af
wezigheid van koninigBoudewijn de jaar-
li.jkse herdenkingsdienst voor koning
Albert, die 19 jaar geleden -jbij het berg
beklimmen om het leven kwam. bijge
woond werd door prinses Josephine
Charlotte en door prins Alexander, de
tienjarige, zoon van koning Leopold en.
de prinses van Rethy.
Koning Boudewijn woonde in zijfi
villa te Antibes met zijn vader, stief
moeder en zijn broer, prins Albert, een'
mis ter nagedachtenis aan zijn groot
vader bij.
(Advertentie l. M.)
Elk tablet Chefarine „4" bevat 4 ge
neesmiddelen, die in de gehele wereld
beroemd zijn geworden en millioenen
mensen al baat brachten.
'n 4tje doet wonderen!
1 Januari: 10.434.883 inwoners
Sterftecijfer daalde
in 1952
Groot vertrekoverschot
Volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek bedroeg het voorlopige be
volkingscijfer van Nederland op 1 Jan.
1953 10.434.883. De toeneming over het
jaar 1952 bedroeg ruim 106.000 zielen.
Het aantal levend geborenen was in
1952 232.521, enkele .duizendtallen hoger
dan in 1951 (228.631). Berekend per
1000 inwoners bleef de geboorte op vrij
wel gelijk niveau (22.4 0/00 in 1952
tegen 22.3 0/00 in 1951). Daartegenover
was het sterftecijfer opnieuw lager
(76.020 overledenen of 7.3 per 1000 in
won af«5tegen 7.5 o/00 in 1951). Ook de
zuiget gensterfte bleef verder terug
lopen "(22.5 per 1000 levend geborenen
in 1952 tegenover 25.1 in 1951). Per
saldo bedroeg het overschot van gebo
renen boven overledenen laö.oOl
(tegen 151.437 in 1951).
Tegenover deze natuurlijke aan
was stond in 1952 een overschot van
uit Nederland vertrokkenen boven
het aantal in ons dand gevestigden
van 47.665 tegen over een_ vertrek
overschot van 22.433 in 1951.
De toeneming van dit vertrekover
schot is een gevolg van een b^nigryk
groter aantal vertrokkenen (81.000 in
1952 tegenover 67.000 in 19gl) en daar
naast- van een lager aantal uit het bui
tenland (0. a. Indonesië) in Nederland
gevestigden (34.000 in 1952 tegenover
45.000 in 1951). Het
was lager dan in 1951 (875383 of 8.4 per
1000 inwoners tegen 90.22'o of 8.8. 0/00).
Ook de buitenlandse
militairen vertrokken
Slechts enkele specialisten bleven
DÉ luizenden militairen uit vijf
landen) die Nederland na de over
stromingsramp te hulp zijn gesneld,
zijn naar hun bases teruggekeerd.
Siechts enkele gespecialiseerde een
heden en materieel bleven achter.
Zo keerden 18 a 1900 Amerikaanse
militairen naar Duitsland terug.
Slechts twaalf man bleven achter met
een officier. Zij zijn uitgerust met tien
waterzuiveringsinstallaties en vijftien
ducks. Al het Engelse luchtmacht-
personeel is teruggekeerd. De Engelse
troepen vertrekken vandaag weer naar
Duitsland. Zeven van de negen heli
copters van de Britse marine gaan
vandaag terug, evenals het Britse Rijn
flottielje. Van de Engelsen blijven
slechts twee helicopters, vijf ducks
met veertien man. - vijf zuiverings
tanks met bemanning en twintig mili
tairen in Hoek van Holland achter.
Ook de Canadezen van de 27ste infan
teriebrigade "in: Duitsland, die op
Goeree-Overflakkee cadavers hebben
opgeruimd, zijn naar hun basis terug
gekeerd. De twee bataljons Franse
genietroepen hebben eveneens hun
werk beëindigd en ook de 475 Belgen
uit Leopoldburg zijn weer naar België
vertrokken.
Watersnood dreigt op
Walcheren en Beveland
Bij Kruiningen en Krabbendijke zijn bij
de buizen der waterleiding door de wer
king en de druk van het binnengevloeide
zeewater uitschuringen ,en onderspoelin
gen ontstaan, die zeer zorgelijk worden
geacht. Deze zullen de watervoorziening
van Zuid-Beveland en een gedeelte van
Walcheren onmogelijk maken als de
buizen breken of ernstig gaan lekken.
Zodra men hiervan op dè hoogte is ge
komen, is men begonnen met het treffen
van maatregelen. Deze maatregelen be
staan uit een bekisting,, een steenbestor-
ting of een systeem van jukken om de
buizen te steunen. Met man en macht
wordt thans gewerkt om de situatie
meester te worden. Men hoopt vooralsnog
hierin te slagen.
Veevoederdistributie loopt
ten einde
Minister Mansholt heeft gisteravond in
de Eerste Kamer meegedeeld, dat naar
zijn mening het binnen afzienbare tijd
mogelijk is te komen tot opheffing van de
veevoederdistributie. De voergraanprijzen
zullen per 1 Maart met een gulden per 100
kg worden verlaagd.
De rechtbank te Ostrava (Tsjecho-
slowakije) heeft twee van de negen Slowaken,
die daar terecht stonden wegens „spionnage".
tcr/^Nd veroordeeld. Twee anderen kregen
levL_.'.Ang en de rest gevangenisstraf, vari
ërend van twaalf tot 25 jaar.
Indiase ambassadeur
bij Stalin
Onderwerp onbekend
Stalin heeft gisteravond de Indiase
ambassadeur in Moskou, Menon, in het
Kremlin ontvangen. Het onderhoud, dat
een half uur duurde, werd ook bijge
woond door de Russische plaatsvervan
gende minister van buitenlandse zaken.
Malik, meldt Reuter.
Volgens de Indiase ambassade was het
onderhoud vriendschappelijk geweest.
Men deelde echter niet mee waarover
werd gesproken". In kringen van de Ver
enigde Naties te New York hechtte men
volgens Reuter geen buitengewone be
tekenis aan het onderhoud. Men achtte
het meer dan waarschijnlijk, dat de
Koreaanse kwestie het onderwerp van
de bespreking was. Niets wijst er echter
op. dat India van plan is wederom het
initiatief te nemen tot stappen om tot
beëindiging van de oorlog in Korea te
komen.
A.F.P. meldt, dat Stalin ook dr.
Saifoeddin Kitsjloe. de voorzitter van
de „Raad van Indiase vredespartisanen",
ontving.
Frans vliegtuig in Berlijn
verongelukt
In de Franse sector van Berlijn is gister
avond een tweemotorig Frans militair
vliegtuig neergestort, waarbij zeven per
sonen om het leven kwamen. Er waren
geen overlevenden. Het ongeluk gebeurde
kort na de start. Uit de sporen, die het
vliegtuig bij het neerkomen maakte,
meende men te kunnen opmaken dat het
weer naar het vliegveld wilde terugkeren.
Het toestel werd volkomen vernield.
Henry Ford jr. voorstander
van vrije wereldhandel
Henry Ford jr, president van de Ford
Motor Compagny, heeft te Chicago een
rede gehouden, waarin hij er bij de Ameri
kaanse regering op aandrong de vrije
wereldhandel te bevorderen door ophef
fing van alle tarieven, van het quotastelsel
voor de invoer en-van de wet, welke de
regeringsaankopen van buitenlandse pro
ducten beperkt. Hij zeide, dat de Ameri
kaanse zakenlieden voorstanders zijn van
concurrentie en particuliere onderneming
en een hekel hebben aan socialisme en
geleide economie.
„Wij beschuldigen onze buitenlandse
buren ervan, dat zij niet door de geest be
zield zijn, welke de Amerikaanse industrie
groot heeft gemaakt. Wij smeken hen ons
voorbeeld te volgen. Daarom zeg ik, laat
ons ook in praktijk brengen wat wij zeg
gen. in die gevallen, dat wijzelf en onze
geallieerden er werkelijk enig voordeel
van' hebben. Laten wij onze vrienden een
behoorlijke kans op de Amerikaanse markt
geven. Ik ben van mening, dat wij ge
makkelijk elk jaar nog voor ongeveer vijf
of zes milliard dollar aan goederen uit het
buitenland zouden kunnen afnemen", aldus
Henry Ford jr.
Eisler nog in de Oost-zone
De voormalige leider van het opgehe
ven Oost-Duitse voorlichtingsbureau, prof.
Eisler, is gisteravond voor het eerst sedert
de opheffing van het bureau (in Decem
ber 1952) als propagandist in het openbaar
opgetreden.
Eisler sprak in de overvolle theaterzaal
van het „Huis van de Sovjet-Cultuur" in
Oost-Berlijn over de politieke vluchtelin
gen. Uit dit optreden van Eisler blijkt dus
dat de geruchten, volgens welke ook hij
naar het Westen gevlucht zou zijn, onjuist
Een 26-jarige Franse spoorwegman uit
Saint Tricat, die na een auto-ongeluk, dat hij
enige tijd geleden heeft gehad, aan geheu
genstoornissen lijdt, vergat zijn trouwdag,
Terwijl de bruid, de burgemeester, de pastoor
en de familieleden gereed stonden, fietste hij
in alle gemoedsrust over een landweg. De
bruiloft ging, althans die dag, niet door.
Kerkelijke mutaties
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Ede en te
Lage Vuursche: H, N. van Hensbergen te
Schalkwijk.
Bedankt voor de benoeming tot hulp
prediker "te Oost-Vlieland: J. H. C. Israël,
a s. emeritus predikant te Vaals; voor
Nijverdal; H. van Gosliga te Hattem; voor
Voorburg: J. v. d- Velde te Rotterdam-
Feijenoord.
Geref. Kerken. Beroepen te Ten Post:
J, v. d. Zanden, cand. te Groningen,
Aangenomen naar Ens (N.O-P.): H. T.
van Bochove te Een (Dr.), die bedankte
voor Ezinge,
Chr. Geref. Kerken. Aangenomen naar
Houston (Canada). (Christian Reformed
Church): B. Nederlof te Dokkum.
Bedankt voor Ede: W, F. Laman te Rot
terdam-West,
Geref. Gemeenten. Bedankt voor Aagte-
lcerke: H- van Gilst- te Elspeet; voor St.
Annaland: M. v. d. Ketterij te Alblasser-
darn.
GROTE STRIJD
FEUILLETON
door JAN TEMPEST
16
zorgen, dat die man je geen kwaad
doet".
„Wel. nu nog mooier....!" riep hij,
zijn lichte, ruige wenkbrauwen fronsend.
„Mag ik u nog eens vragen, wie u is en
wat u hier doet?"
„Mijn naam is O'Geary. Louisa
O'Geary en wat ik doe is, dunkt me.
duidelijk genoeg. Ik probeer dit arme,
verwaarloosde en versohrikte kind te
kalmeren".
„Verwaarloosd, zegt u?" klonk het
„Wie is En wat voert u hier uit scherp
met zo rond te zwerven?" luidde ..Ja. dat zet ik en het woord ,s. not
Louisa's wedervraag. „U maakt Rosie veel te zwak. Van twee dingen een: of
aan het schrikken. Gaat u als 't u blieft BW Patroon moet een grote gek zijn of
■weg". hij geeft geen sikkepit om het kind
Hij keek haar koeltjes aan. terwijl hij P^TOon?"
zijn dunne lippen op elkaar drukte. „Meneer Torre Steger U is zeker zyn
„Waar is Veronica? Juffrouw Darsall?" secretaris? Nu. ik benijd u met.'
vroeg hij toen. „Ze is toch zeker niet ..Niet? Zoudt u zo goed willen zyn.
uitgegaan?" de nogal merkwaardige uitlatingen van
„Dat moogt u wel vragen.maar ik uw kant nader te verklaren?"
kan er niet op antwoorden". „Neen, tenminste niet op dit uur var.
In zijn oude kamerjas, met zyn sluik de nacht. Iedereen met ook slechts een
en ongekamd haar was hij zeker geen greintje gezond verstand kan zi >1 hoe
imposante figuur. Zou hij misschien de dit kind behandeld is. Ze is nieU/neer
secretaris van Torre Steger zyn en dan vel over been en doodsbang. Dat
daarenboven een van Veronica Darsall's valt helemaal niet te verwonderen. Kijkt
bewonderaars, vroeg Louisa zich met u deze kamer maar eens aan!"
enige minachting af. Wat waren mannen „Wat mankeert er dan aan?"
toch dwazen! „Alles.... voor een kind van Rosie's
„Wat bedoelt u daarmee. Is juffrouw leeftijd, dat erg overspannen is".
Darsall hier of is ze t met. „Licht u dat nader toe, alsjeblieft",
en uit°de hoMte -Verklaren, toelichten! Hebt u bijgc-
keurig het hoofd "oSieLën volkomen woordenboek ingesl kt Ik ben
Nooithadden mTn^op ^tooTSt t. VcSten, VïJ bUna middSS,
Teniekletst' K"Cht SokkelTdbor^itofoomfltu "neem
„Als u dat 'weten wilt. moet u maar £osie mee naar mijn kamer en zal pro-
op haar kamer gaan kijken. Maar gaat h'aar- voor de verandering, lekker
u hier liever weg. U maakt Rosie nog te d°en slaPen-
meer overstuur." deze woorden stond ze vastberaden
„Onzin! Voor mü is ze niet bang". op, met Rosie in de armen. Helaas werd
„Waarom beeft ze dan zo?" hernam haar plan om op waardige wijze de ka-
Louisa, die beschermend haar arm op mer te verlaten min of meer verijdeld
het tere figuurtje had geslagen. „Wees doordat de kamerjapon van haar schou-
maar stil. lieve Rosie. alles is in orde. ders op de vloer gleed.
Je behoeft niet bang te zijn. Ik zal wel „Veroorloof mij, een ogenblik!"
Meteen bukte hij zich snel, raapte het
kledingstuk op en drapeerde het om haar
heen. Ze zag, dat hij lange, slanke han
den, met spits toelopende vingers had,
zijn enige aantrekkelijkheid, vond ze
kritisch. .Zijn optreden liet veel te wen
sen en zelfs zijn beste vriend zou dat
magere kleurloze gezicht niet anders
dan doodgewoon kunnen noemen. Zijn
voorhoofd was te hoog, zijn neus te lang,
zy,n lippen waren te dun.
„Dank u", sprak ze kortaf. „Goeden
nacht!"
„Goedennacht, juffrouw. Geary. Ik
verwacht morgenochtend nadere inlich-
tingen uwerzijds", antwoordde hij koel.
„Intussen neem ik aan, dat u zich zelf
een autoriteit op het gebied van kinder
verzorging acht".
„Helemaal niet. Alleen heb ik 'toeval
lig een behoorlijk dosis gezond ver
stand", zei Louisa kalm. En meteen ging
ze hem met opgeheven hoofd voorbij.
Tot haar grote opluchting poogde hij niet
haar te volgen. Blijkbaar, dacht ze min-
acK"~od, was hij het type man. dat des-
noa^ de hele nacht zou kunnen redene
ren, zonder ooit toe te geven, dat hij on
gelijk had. Nu, hij behoefde zich niet te
verbeelden, dat hij haar uit het veld kon
slaan door als een woordenboek te pra
ten!
„Waar gaan we heen?" fluisterde Rosie
zenuwachtig, toen Louisa zich met haar
door de.gang spoedde.
„Ik dacht, da't je het wel prettig zou
vinden, vannacht in mijn kamer te sla
pen, Daar zijn geen spinnen en mijn bed
is heus gróót genoeg voor ons beiden",
antwoordde Louisa geruststellend.
„O, alsjeblieft! Dat zal heerlijk zijn,"
zei Rosie gretig, terwijl ze over Louisa's
schouder achteruit keek. Meteen begon
ze weer te beven, „Hij.... hij.is daar",
stamelde ze. „Zou hij dat gehoord heb
ben? Van die spinnen?"
„En wat zou dat dan nog? Heel veel
mensen hebben 't land aan spinnen".
„Juffrouw Darsall zegt, dat alleen laf
aards er bang voor zyn".
„Dat is nonsens!"
„Ze zegt het toch".
„Nu ik vind, dat zo'n klein kind als jij
niet zo dapper behoeft te wezen. Als :iè
ouder wordt, zul je leren, dat spinnen
je geen kwaad kunnen doen en je zult
niet meer op ze letten".
„Hij is nooit bang",
„O. hij is een man. En mannen zijn
niet bang uitgevallen. Kijk, hier is mijn
kamer en daar ligt mijn zuster, diep in
slaap".
Rosie keek even. zonder veel belang
stelling naar Mandy. En toen Louisa
haar zachtjes op het bed legde, kwamen
er weer tranen in haar ogen. „Hij was
boos, hè?", zei ze angstig. „Ik vind het
naar als hy boos op me is".
„Treur er maar niet over, kindlief. Hij
is geen erg aardige man en hij weet
niets van kleine meisjes af"!
Rosie keek haar verbaasd aan,
ja", riep ze toen, „hij is wèl aardig en ik
houd van hem! Ja. ik houd van hem,
meer dan van iemand anders".
„Van die man?", vroeg Louisa onge
lovig. „Waarom, Rosie? Waarom houd
je van hem?"
„Omdat ik zijn klein meisje ben en hij
van mij houdt".
„Wat zeg je?", vroeg Louisa ver
schrikt. „Wie is hij dan?"
„Oom Torre".
„Lieve hemel!"
Toen Louisa zich naast het kind in 't
ruime bed liet glijden, had ze het ge
voel, een grote dwaas te zijn. Dus dat
was Torre Steger? De beroemde Torre
Steger, de enige aanleiding voor haar en
Mandy's verblijf hier! Torre Steger, de
eigenaar van het kasteel en haar pa
troon? De ontdekking was waarlijk ver
bijsterend. Wat moest hij wel van haar
denken? Hoe kon ze zo dom zijn ge
weest? Ze had haar verontwaardiging
de vrije loop gelaten en vermoedelijk
alle plannen van Mandy grondig in de
war gestuurd!
(Wordt vervolgd)
Beurs van Amsterdam
3—3% Ned. '47
3 Dollarlening '47
3 Grootboek '46
3—3% A'dam '47
A. K.
Van Berkel
Calvé Delft C.i
Fokker
Ned. Ford
Ned. Kabel
Philips g.b.'
Unilever C.'
Ned. Gist- en Spir.
Stokvis 500/1000
Kon. Petr. Mij.
Amsterd. Rubber
Deli Bat Rubber
Holl Am. Lijn
Kon. Ned. Stoomb.
Kon. Paketvaart
Rotterd. Lloyd
Scheepv. Unie
St. Mij. Nederl.
H. V. A.
Javasche Cult. Mij.
Deli Bat. My.
Deli Mij.
Senembah Mij.
Aniem
Amst. Ballast Mij,
Deli Spoor
Walvisvaart
Pennsylv.
Anaconda
Beth. Steel
Rep. Steel
Shell Union
Meelfabr.
Ned. Bakkerij C.v.A.
A
C.V.A.
C.v.A
C.vA.
C.vA.
C.v.A
Slot
17 Febr.
941li
945|s
95s/la
978/8
1641/o
1023/7
124
107
1601/h
1833/8
199
130 l/j
3113/4
9LB/g
1283/4
441),
1143/4
1251/4
381/4
461/4
691/4
2131/j
Slot
18 Febr.
951/4
94fi/8
955/u
9?3/s
1651/g
102
125
1603/4
1851/g
131
3127/a
891/,
961/4
1401/j
138
119
1251/4
1277/g
1431/3
10251g
431/4
1123/4
82n/o
761/4
675/8
1251/3
383/8
84
531/4
4615/16
IV
LA/ ie zich een oordeel wil veroorloven op
het punt van wat „taal" voor de mens
is, en wat een bepaalde taal voor de gemééns-
schap van een volk en voor elk lid daarvan
afzonderlijk, betekent, heeft aan z'h school
kennis niets. Ook curiositeiten als de ge
schiedenis van een woord, verwantschap
tussen talen, e.d. zijn voor hem-, voor zijn
doel, van geen belang. Het ongemoliueerdsle
echter is wel: van zn gevoel, z'n sentiment
uit te gaan en daardoor zn standpunt ie
laten bepalen. De zekerheid van het gevoel
kan zo licht berusten op traditie, op voor
oordeel, op „zo vind 'k liet nu eenmaal" en
waaróm dit laatsteOmdat elke verbreking
van een vaste gewoonte prikkelend en hin
derlijk is; denken we slechts aan de ver
andering van de spelling, die toch immers
de taai-zelf volkomen intact liet (laat).
Nee, voor kwesties als de bovengestelde
moet gegraven, diep gegraven, gedolven
worden in vèr van de oppervlakte ruslende
lagen, in die van het oennenselijke. Men
zou kunnen zeggen: „taal" is een zo van
zelfsprekend verschijnsel, we spreken bijna
zo onbewust als we ademen en lopen, elk
klein kind heeft na enkele jaren, zonder op
zettelijk onderwijs, al. spelend, de laai van
z'n omgeving vrij aardig te pakken, wat
is er simpelerP Maar 't zijn juist die kwali
ficaties en dat vanzelfsprekende die „taal",
„taal leren", „taalbeheersen" zo wonderbaar
doen zijn. Wat moeilijk te leren is, is/ mak
kelijker te verklaren dan wat vanzelf gaat
en dieper menselijk is. Juist de verrichtingen
dié voor elke mens naluur-noodzakelijk zijn,
liggen in de bodem vanhet menselijke ver
ankerd en.... gaan vanzelf. En herinneren
we ons wat „taal" zeggen wil: de objectieve
wereld wordt tot een nieuwe, subjectieve,
omgetoverdeen van bewuste gééstelijke
dingen (en, toveren gaat immers vanzelfI
Zien we in, dat dieper boren de nood-
zakelijlte voorwaarde is om- tot het wezen
van taal door te dringen en tol een ver
klaring van het verschijnsel te komen: dat
een gemeenschap zijn taal niet ver'zaken
wil, die juist hoog houdt en gerespecteerd
wénst, dan kunnen we het niet builen een
stukje sociologie stellen. De groep mensen
die een taalgemeenschap zijn, zijn verbonden
o.m. door hun taal, de moedertaal, het ge
meenschappelijke wereldbeeldDe gehele
mensheid vormt één keten van duizenden
schakels; wat we „de taal" noemen is een
grote verscheidenheid van moedertalen.
Onder „de taal" Zriuden we dan ook het
liefst verstaan: heel algemeen de gave van
spreken, die elke pasgeborene om z'n mense
lijke bestemming te bereiken, deelachtig is,
ofwel: de bonte verzameling van al die
moedertalen. „Moedertaal" is een begrip
met veel meer werkelijkheid dan „taal",
daar taal enkel en alleen als moedertaal
voorkomt. (Tussen haakjes: men legge geen
sentimentaliteit in deze term: zuiver zake
lijk gezien, is het de allerbeste).
Taalgemeenschap en moedertaal zijn op
elkaar aangewezen: het een is ondenkbaar
zonder het ander, en staan onafgebroken in
wisselwerking. Bezien we nu. vanuit de taal
gemeenschap de moedertaal, Niet alleen dat
de hele wereld een geleding van zulke
taalgemeenschappen is, deze. zijn ook merk
waardig vast en taai. De politiek (macht!)
kan staten vormen, splitsen en samenvoegen,
van hoe tijdelijke, voorbijgaande aard blijkt
de staats-gemeenschap tegenover de taal
gemeenschap. Die, hoe verdrukt, stand
houdt. Deze historische waarheid, wijst er
reeds op, dal de Schepper daarmee iels
heeft voor gehad: dat er grotere belangen
met de taak dan met dé staats-gemeenschap
gemoeid zijn!
En welke dat zijn? Deze; het leven van
de taalgemeenschap verzekert ook de-
komende geslachten het gevoel van vanzelf
sprekendheid van het bepaalde wereldbeeld.
Dit houdt tevens in: dat de komende ge
slachten als 'i ware een natuurgegeven
ruimte voor innerlijk gelijkgericht handelen
vinden, waarop niet in de laatste plaats alle
cultuur berust. De taalgemeenschap is het
milieu, dat. de bij uitstek gunstige gelegen
heid biedtdat, dovr de gelijkheid van taal,
de mens als sociaal wezen zijn taken vol
brengen kan. Want, wat is het- princiep
waarop de taalgemeenschap opbouwt? Niet
op het natuur lijke, het biologische (afstam
ming. ras); niet. op de wil (macht), zoals dé
staatsgemeemchap, en ook niet de wil van
de leden zelf. Het ras en de wil mogen dan
al niet zonder invloed zijn op het bestaan
van een taalgemeenschap, gefundeerd is die
in de geest, en zichtbaar is dat aan en in
elke moedertaal, die immers geobjectiveerde
geest is.
A. J. SCHNEIDERS
Koningin opent Flora 1953
De koningin heeft aan de directie van de
nationale bloemententoonstelling „Flora
1953" meegedeeld, dat zij de openingsplech
tigheid op Vrijdag 13 Maart te Heemstede
zal verrichten. Zij heeft dit besluit geno
men in verband met de wenselijkheid, dat
manifestaties van het economische en cul
turele leven normaal doorgang vinden.
