I STALIN AFKERIG VAN
1 TE GROOT RISICO
lier is
het geheim
van prettig
scheren
Hi
/ujilliatgl
BRUGGENBOUWER
tussen Kerk en Wereld.
Vloedpeil brak bijna
overal oude records
Verenigde Staten kunnen
het
tot nieuwe crisis laten komen
E
SMOKKELAARS
VEROORDEELD
Tweede Kamer stelde een
watersnoodcommissie in
Prof. dr W. BANNING
wordt 65 jaar
-Levensaccent
verplaatste
zich van
BENTVELD
naar
DRIEBERGEN
MAAJR'
-MENTÉÉR...
Techniek helpt de mens
HE
DINSDAG 17 FEBRUARI 1953
HET PAROOL
5
üiiiGMiiiüiiniiiHioiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiliiililillliiiiiiliilliiiiiiillliiiiiiiiiiiiiltt
-RUSTIG EN KOELBLOEDIG-
E politiek van het nieuwe regime in Amerika kan, zal waarschijnlijk,
tot een crisis leiden in de koude oorlog. Men moet de indruk krijgen
dat men dit te Washington koelbloedig tegemoet ziet. Het is niet de
eerste speculatie op hel van ouds bekende feit, dat Stalin, zolang er ont
komen aan is, een oorlog uit de weg zul gaan. Hij is een kolos die geen
gewetensbezwaren kent. Maar hij is afkerig van te groot risico. En voor zijn
doeleinden vertrouwt hij meer op zijn slimheid dan op geweld; tenminste
zolang hij tegenover krachten staat die hij ducht.
De vrees voor oorlog1 bij velen is
conventioneel. De vaak geuite bewe
ring: ,,Er kan geen grote oorlog
meer komen", is steeds weer gelo
genstraft. Dit zit velen nog in de
knoken. Zij was zeer gebruikelijk
onder de intellectuelen in het begin
van deze eeuw, tot 1910, ja zelfs tor
1914 toe. Later deed zij weer oigeld
in de tijd van de Volkenbond. Maar
toen kwam als een ongedachte spring
vloed, Hitler.
Andere wereld
ÓÓR 1914 was het een andere
T wereld. Het was het tijdperk van
V de autoritaire keizers, in Duits-
r land, in Oostenrijk, in Rusland
Nog heersten overspannen natio
nale of eigenlijk vorstelijke prestige-
begrippen, waarover men, merkwaardig
genoeg, alleen Russen op internationale
conferenties nog hoort spreken. Geluk
kig zonder levensgevaar!
De atmosfeer van vóór 1918 heb ik
nog goed leren kennen, van zeer nabij.
Ik kan die het best duidelijk maken
door enige voorbeelden, die ik in die
periode leerde kennen uit de eerste hand
of uit eigen ervaring.
Het was in 1911, na het zeer span
nende conflict, dat Berlijn had ingeleid
door het zenden van een oorlogsschip,
de Panther", naar Agadir, op de Atlan
tische kust van Marokko, Baron Gevers,
onze gezant te Berlijn, die mij onmid
dellijk er van vertelde, had toen de
crisis voorbij was, daarover een gesprek
met Kiderlen Waechter, de toenmalige
Duitse minister van Buitenlandse
Zaken, die verantwoordelijk was ge
weest voor het dramatisch gebaar. Zij
waren bevriend uit de dagen dat zij
beiden diplomaat waren in Boekarest
Maar er was nog een andere reden tot
een intieme nabeschouwing.
Het conflict was nog verscherpt door
een pers.oonliike „brouille" tussen de
minister en de, anders met hem zeer
bevriende. Franse ambassadeur, Jules
Cambon. Het kost mij zelfoverwinning
de drastische oorzaak niet in te vlech
ten. Zij spraken niet, ofschoon zij bei
den wisten dat een oplossing te vinden
was. En daarom trilde Europa er";
dagen langer van spanning dan nodig
geweest. Op een dag kreeg Baron
Gevers een wenk dat de heren een uit
nodiging tot een dinertje gedrieën op
nrijs zouden stellen. Zo geschiedde. En
de volgende morgen kon onze gezant
mij vertellen dat de spanning was op
gelost. De wereld wist dat nog niet en
het was een dag van paniek op vele
grote beurzen.
In die nabeschouwing nu vroeg
heer Gevers: ,,Zeg mij nu eens, waarde
vriend, is er werkelijk oorlogsgevaar
geweest?" Kiderlen, befaamd om zijn
rauwe mond, antwoordde: „Houdt ge
mij voor zo „hirnverbrannt"Cidat ik oor
log zou gaan maken om Marokko?"
In die zelfde tijd zei hij tot een ander
het later vaak geciteerde: „De hele
Europese politiek is bluf. Oorlogsge
vaar zie ik niet. Oorlog zou er pas
komen als een van de Europese staats
lieden zich zo vastgebluft had, dat hij
niet meer terug kon. Maar zó een rund
;eloof ik niet dat er onder is."
Het spel met het leven van de volken
als inzet was toen een boeiende bezig
heid voor grote heren. De gevoelig
heden van zekere vorsten vormden een
steeds gevaarwekkende achtergrond. Er
is nu meer ernst bij.
Gesprek in 1919
OE is dan de oorlog van 1914 ont-
H staan? Daarover is veel geschre
ven en ik wil daar buiten blijven.
Maar een ontstellend licht op het
bovenstaande wierp voor mij een
gesprek te Berlijn in 1919 met Prins
Bülow, de oud-rijkskanselier. Hij hield
(Van onze correspondent)
ZUTPHEN, Dinsdag. De Zutphcnse
rechtbank heeft vanmorgen uitsoraak
gedaan in de geruchtmakende koffie- en
textielsmokkel in Twente en de Achter
hoek. De straffen voor de dertien ver
dachten varieerden van anderhalf jaar
plus boete van duizenden guldens tot
enkel een boete van 190.
De hoofdverdachte, de Enschedese koop
man G. II. werd veroordeeld tot anderhalf
jaar gevangenisstraf met aftrek en 10.000
boete of zes maanden plus verbeurdverklarine
van twee auto's. De textielfabrikant L. uit
Enschede kreeg tien maanden niet aftrek er
drie maanden voorwaardelijk. Zijn auto er
een grote hoeveelheid gesmokkelde sjaal-
worden verbeurd verklaard. Eveneens tien
maanden met aftrek en drie maanden voor
waardelijk kreeg de loondorser H. uit Elher-
gen. Mej N. uit Rekken werd veroordeeld
tot vier maanden en 78 dagen voorwaardelijk
met een prneftüd van drie jaar. Zij had con
tacten gelegd en de koffie opgeslagen.
De bakker J. C. van L. uit Eibergen kreeg
twee maanden, de andere vonnissen waren:
A. N. L., brandstoffenhandelaar uit Eibergen
twee maanden plus een maand voorwaardelijk,
de landbouwer IT. J. B. N. Uit Eibergen.
twee maanden met aftrek plus een maand
voorwaardelijk, de schillenboer A. J. O, uit
Enschede zes maanden met aftrek, twee
broers S uit Rekken een week voorwaarde
lijk plus dertig gulden boete of tien dagen,
een derde broer E H. S kreeg 25 gulden of
tien dagen. De bakker O. uit Winterswijk
kreeg een maand voorwaardelijk en 250 gulden
boete of een maand, de iandhouwer G H. W
A. uit Wlnterswilk werd veroordeeld tot tien
maanden met aftrek en drie maanden voor
waardelijk. Mevr L, B uit Enschede kreeg
twee maanden met aftrek, de koopman S. uit
S'anhorst die tevfieleoederen gekocht en ver
kocht had. werd veroordeeld tot honderd
gulden of twintig dagen. De proeftijd wc
voor alle verdachten vastgesteld op 3 jaar.
Den Haag wil steun geven
aan Couperus-uitgave
B. en W. van Den Haag stellen voor
een subsidie van 15.000 te verlenen
voor de uitgave van de Verzamelde
Werken van Louis Couperus onder voor
waarde, dat de gehele uitgave vóór
Januari 1958 moet zijn verschenen.
Dit subsidie-bedrag, dat over zes jaar
verdeeld zal worden is gelijk aan het be
drag, dat het Rijk beschikbaar stelt.
- door
Dr M. v. Blankenstein1
f ET ls niet voor de eerste keer dat Washington hem tart. Het deed dit
de tweede wereldoorlog, toen het een eskader zond naar de Perzische
L Golf, in de dagen, dat, onder bescherming van de Russische troepen,
in Iraans Azerbeidsjan, een radenregering gesticht was. Resultaat:
overhaast wegtrekken van de Russen, met in de steek laten van het
nieuwe bewind. Het deed dit weer, toen het een sterk eskader naar de Turkse
wateren zond, nadat Moskou daar een basis had opgeëist; met prompte uit
werking. Het deed dit nog eens toen Truman zijn „leer" afkondigde, die de com
munistische verwachtingen in Griekenland fnuikte. Enzovoorts. Maar het deed
dit bovenal toen Amerika het initiatief nam tot de actie in Zuld-Korea.
R is daarom geen reden om nu be
vreesder te zijn dan bij die gele
genheden. Het tegendeel is waar.
Want de tegenmacht, waarmede
Stalin te rekenen heeft, is nu on
vergelijkelijk veel sterker dan toen. En
zij is nog steeds in volle ontplooiing.
Vrees voor oorlog ls meestal een wei
nig beredeneerd gevoel, dat veler leven
vergalt. Maar in dat opzicht zijn de tij
den veranderd.
Hitler was een uitzonderlijk geval.
Een meer Intuïtief handelend dan bere
kenend moorddadig maniak. Hij was
omgeven door verraad dat slechts
wachtte op een initiatief van buiten.
Maar dit initiatief bleef achterwege.
Zo is Stalin niet. Hij is cynicus, mll-
lioenen mensenlevens tellen niet voor
hem. Dat bewijst zijn geschiedenis.
Maar hij is verre van een gek. Zijn on
telbaarheid is hem niet tot in het roe
keloze naar het hoofd gestegen. Presti
ge ls voor hem van weinig belang. Daar
waagt hij sreen oorlog voor. De genoem
de voorbeelden bewijzen dat. Zou het
voor hem doenlijk zijn, een oorlog te be
ginnen ter afleiding van binnenlandse
moeilijkheden, zoals dat onder Roma-
nows en Habsburgers gebruikelijk was?
Zijn schuwheid voor oorlog lijkt op dit
punt geruststellend. Zijn uitbreiding van
het Russische machtsgebied was ten
dele defensie. Zou hij voor de verdedi
ging van dit voor liem niet vitale dan
een oorlog wagen? Het lijkt ongerijmd
van dergelijke gesprekken met mensen
die wat gezien en gehoord hadden.
Wij zaten tegenover elkaar en ik zei:
„U is verantwoordelijk voor de oorlog"
Hij keek mij met een afwachtende
glimlach aan, wel begrijpende dat het
niet als een plompe beschuldiging be
doeld was. En ik betoogde:
„Keizer Wilhelm veroorzaakte crisis
op crisis. Maar zijn oom en tegenspeler.
Edward Vn. wist dat hij voor oorlogs
gevaar steeds terug jou wijken. Daar
om heette hij Guillaume le Timide. Gij
wilde een einde maken aan dat verdrie
tige spel Gij ontnam de keizer het
opperste gezag in internationale kwes
ties, doordat gij hem er in liet lopen
met het interview voor de Daily Tele-
raph." (1908)
Wilhelm had zich daarbij tegenover
Engelsen en Duitsers beiden hevig ver
praat. En „per abuis" had geen van
de verantwoordelijken in buitenlandse
zaken de tekst gezien. Zo was het on
geluk gebeurd. Het werd een interna
tionaal schandaal. De E-ijksdag kwam
in opstand, ook de bondgenoten, en diep
vernederd moest Wilhelm beterschap
beloven. Uit wraak heeft hij Bülow
kort daarna ontslagen.
Ik ging verder: „Toen waart gij baas
De Bosnische kwestie was onmiddellijk
daarop (1909). Weer liet de Triple
Entente het tot het uiterste komen.
Maar gij wist dat zij zou wijken als gij
het niet deed. Aldus geschiedde.
Zo was een traditie gevormd die de,
in deze dingen hulpeloze Bethmann-
Hollweg als erfenis kreeg. Hij handelde
zo in 1914 en zag niet dat het deze keer
ernst was."
Bülow had toegehoord, tot mijn ver
bazing zonder enig protest. En toen zei
hij: „Inderdaad, ik heb de treinen in
1909 op elkaar laten lopen. De anderen
waren er zeker van dat bij ons, zoals
steeds te voren, de wissel zou overgaan
Dit gebeurde niet. Toen 'moesten de
anderen het wel doen."
„En als zij het niet gedaan hadden?"
.Ik had al die tijd de wisselstand in de
hand en ik was zeker van mijn zenuwen
Ik wist dat ik op het allerlaatste ogen
blik, als het nodig was, zou overgooien
Maar die andere man" dit was
Bethmann-Hollweg „had daar geen
zenuwen voor en zo geschiedde het on
geluk."
„Maar u wist toch daar niet eeuwig
te zullen staan", merkte ik nog op. De
Drios nam dit blijkbaar niet kwalijk
en vroeg mij te logeren op Klein Flott-
beck, zrjn landgoed, dat ik steeds ge
meden heb, ook r.a herhaalde uitnodi
ging-
Ik gruwde bij de gedachte wat bui
tenlandse politiek geweest was. Zo is
het nu niet meer. Anderen, zoals Neville
Chamberlain en Daladier hebben even
eens verschrikkelijk gezondigd, maar zij
waren te goeder trouw, voor hen was
het geen spel meer, maar gewetens
kwestie.
Terugziend op 44 jaar herinnering
geloof ik, dat wij op dit punt veel ge
wonnen hebben. Zelfs met Stalin.
Het Centrale Vriendscliapsfeest van de
Trekvogels dat de ATC met Pasen t" Utrecht
zou houden gaat niet door. Het hoofdbestuur
acht het niet juist, in deze weken een grote
solidariteitsactie door de leden te lateen hou
den,
Het Centrale Vriendscliapsfeest zal nu tij
dens de Paasdagen van het volgende jaar in
Utrecht worden gehouden.
In de. nieuwe haven van de aan de Hem-
weg gebouwde electrische centrale heeft van
daag voor de eerste maal een zeeschip eer
lading kolen uit Wales gelost.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft vanmiddag
uit haar midden een watersnoodcommis
sie samengesteld. Voordat daartoe werd
overgegaan, diende mr Burger, frac
tie-leider der PvdA, een motie in welke
beoogde, dat leden van de communisti
sche fractie uit deze commissie zouden
worden geweerd. Uit zijn toelichting
bleek, dat deze motie niet voortvloeide
uit het gedrag der CPN-fractie tijdens
het recente watersnood-debat hoewel
mr Burger dit in menig opzicht grievend
had gevonden doch wel uit de over
weging, dat de CPN deze commissie,
welke een zakelijk doel heeft, voor poli
tieke aspiraties zou benutten.
Voorts omdat in deze commissie ge
sproken zou moeten worden over alarm
systemen, evacuatieproblemen en de be
scherming van burgerbevolking, vraag
stukken van defensieve betekenis dus,
die wanneer zij in andere Kamercom
missies ter sprake komen buiten aanwe
zigheid van communistische leden wor
den behandeld.
Deze motie was mede-ondertekend
door de heren Romme (KVP),
Schouten (AR). Tilanus (CHU)
en Lemaire (KNP). Zij werd be
streden door de heer Gortzak
(Comm.) en prof. Oud (WD), welke
laatste, hoewel bü green enkele waar
dering had voor het optreden der CPN,
het niet verstandig achtte de commu
nisten buiten deze commissie te hou
den. Naar zijn mening moest men de
communisten met geestelijke wapenen
bestrijden. Hun aanhang mindert al
sterk en vorige week hebben zij een be
langrijke stap gezet om volledig uit de
Kamer te verdwijnen. Zij zijn toen zo in
hun hemd gezet, dat ook in hun eigen
kiezerskring de ogen zijn geopend.
Het is beter om de CPN wel over
problemen van schadevergoeding e.d. te
r Advertentie)
Nieuwe substantie
belet het optreden van
irritatie door scheren
Het is niet nodig, dat Uw huid trekt
en schrijnt door het scheren. Gooi dat
ongemak overboord en voel hoe pret
tig Uw huid reageert op het lanolinc-
extract, de weldadige substantie in
Williams Shaving Cream.
Dit dubbel actieve ingrediënt maakt
de baard vlugger scheerklaar, houdt
Uw huid soepel en voorkomt dat U
de bescherming van de natuurlijke
huidoliën „wegscheert". Uw mesje
glijdt over Uw wangen, veroorzaakt
geen „brand" meer, kortom U scheert
U zonder zuchten!
Scheer U voortaan
met
dè weldaad
voor Uw huid!
DE 21e Februari zal professor W i 1-
lem Banning 65 jaar worden.
Er is de geijkte verbazing: nu al?
Want Banning is nog lang niet oud;
men kan zich hem moeilijk als ouder
wordend voorstellen; men verbindt aan
zijn figuur nu eenmaal alleréérst het
begrip ener nooit aflatende vitale werk
drift: altijd bezig, altijd docerend en
schrijvend, sprekend en predikend, altijd
werkzaam op talloze terreinen van open
bare activiteit. Man van kerk en partij,
van universiteit en conferentieoord.
Maar heel die veelzijdigheid geen uit
vloeisel van versplinterde aandacht, doch
het tegendeel: tussen al die gebieden
wil hij bruggen slaan, in het midden van
ons volk is hij een typisch samenbin
dende figuur.
Een jongen van vijftien jaar uit Mak-
kum. die in 1903 naar de Rijks-kweek
school te Haarlem gaat de „kweek",
die, behalve Banning, nog heel veel meer
idealistische practici heeft helpen vor
men en die daarna vier jaar onder
wijzer is. Doch hij wil méér: in 1913
kan hij zich als 25-jarige te Leiden als
theologisch student in laten schrijven,
in 1917 wordt hij predikant te Haarlo,
in 1921 predikant in Sneek.
IN die jaren tussen twee wereldoorlogen
is hij in Nederland een der belang
rijkste figuren in het religieus-socia-
lisme: de beweging, waarin socialisten
van diverse pluimage religieus-gezinden
van al even uiteenlopende aard ont
moetten. Hij wordt de man van „Bent-
Het opnemen van brieven in deze
rubriek betekent niet, dat de redactie
instemt met de meningen, die daarin
tot uitdrukking komen, doch dat de
redactie deze belangwekkend genoeg
vindt om ze ter kennis van de lezers te
brengen.
Burgemeester Noordgouwe
uw blad van 12 Februari staat een
bericht over de burgemeester van
Noordgouwe en Schouwen-Duive-
land, die overspannen zou zijn. Dit zou
dan kunnen zijn gekomen door de drukte
enz. bij en door de watersnood.
De Waarheid bericht echter, dat deze
edelachtbare heer is geschorst wegens
plichtsverzaking! In deze vorm van be
richtgeving zit nogcil een danig verschil,
dat aan verschillende meerzijdige lezers
zal zijn opgevallen. .Wat is de waar
heid?
Amsterdam. B. A. G. HEEMSKERK
F'
Niet wat De Waarheid zegt.
- Red.
III. DE SCRAPER
EEN in Nederland
nog maar wei
nig voorkomen
de machine is de
scraper, een rups
tractor met aan
hangwagen. Er zijn
er zeker niet meer
dan tien.
De tractoren heb
ben een vermogen
50 of 70 pk. Zij
trekken een twee
wielig wagentje met
kiepbak achter zich
aan, waarvan de
bodem aan de voor
zijde langs hydrau
lische weg naar be
neden gedrukt kan
worden. Die bodem
heeft daar een snij
vlak, waardoor tij
dens het rijden de
bak zich met aarde
vult. Op de plaats,
waar men dit
wenst, kan de aan
hangwagen, dan
worden gekiept. De
bakken van de
tweewielige aan
hangwagens hebben
een inhoud van drie
of vier kubieke
meter.
Er bestaan ook vierwielige scrapers,
die In een keer ongeveer 20 ton grond
kunnen opnemen.
laten meepraten, dan kan men hun fan
tasie ook gemakkelijk aan de kaak stel
len. Zaken van defensieve aard kunnen
immers in de andere commissies bespro
ken worden, waarin de CPN nu al
en terecht geen zitting heeft. Mr Bur
ger (PvdA) metende evenwel, dat daar
door de taak der watersnood-commissie
beperkt zou worden in een mate, welke
niet in het belang is van de watersnood
slachtoffers.
Nadat de heer Gortzak nog had be
toogd, dat mr Burger de zaak in de
doofpot wilde stoppen, door de enige
critische groep (de CPN) er buiten te
houden, werd de motie-Burger c.s. met
7311 stemmen aangenomen. Tegen
stemden alleen de liberalen en commu
nisten. Vervolgens werden als leden
van de watersnoodcommissie aange
wezen: de heren C. v. d. Heuvel (AR),
Schilthuis (PvdA), Schmal (CHU),
Burger (PvdA), Ten Hagen (PvdA),
Mol (KVP), Vondeling (KVP), v. d.
Feltz (CHU), Weiter (KNP), Van Meel
(KVP), Den Hartog (VVD), Verkerk
(AR), Comelissen (WD). N. v. d.
Heuvel (KVP) en Lucas (KVP).
Boete voor misbruik
van Rode-Kruisteken
(Van een onzer verslaggevers)
Een textielgrossier uit Amsterdam, de
32-jarige P. J. de G., is vanmorgen door
de kantonrechter, mr J..A. M. Smit, ver
oordeeld tot 50 boete aangezien hij
zoals hij wel toegaf door hem ge
leverde flanellen lakens had voorzien
van een embleem waar een rood kruis op
stond, in dezelfde vorm en kleur als het
bekende teken van het Rode Kruis. De
ambtenaar O.M., mr J. E. Vriesema, had
daarvoor 75 boete subs. 30 dagen ge-
eist.
„Ik had alléén de bedoeling een blik
vanger te hebben", verweerde verdachte
zich. „Ik wilde helemaal geen misbruik
maken van het Rode-Kruisteken."
Onderscheiding voor
redders
Het bestuur der N.Z.H.R.M. heeft be
sloten de bemanningen van de motor
reddingboten „Neeltje Jacoba", „Prins
Hendrik", „Joan Hodshon", „Brandaris'
en „Insulinde", die gedurende de zware
storm van 31 Januari1 Februari lang
durige en uiterst inspannende tochten
hebben gemaakt ter assistentie van de
in nood verkerende schepen (o.m. Duitse
tanklichter „Oder", Frans s.s. „Car
thage", Indiase s.s. „Jalikunta" en Ned.
m.s. „Frank II"), de grote bronzen
rïraagmedaille der maatschappij toe te
kennen. Op de medaille Komt de inscrip-
tie: „Voor belangrijke diensten, 31 Janu- I Terneuzen
ari—2 Februari 1953". Ii-ianswecrt
Nog geen besluit over
watersnood-medailles
(Van onze Haagse redactie)
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft nog niet beslist of er medailles
zullen worden uitgereikt aan burgers
en militairen, die by de watersnood
actief behulpzaam zijn geweest.
Op 31 Maart 1855 werd voor het eerst
een watersnood-medaille ingesteld „ter
erkenning van uitstekende daden bij
watersnood verricht". Ter gelegenheid
van stormvloeden werd deze medaille
on 24 Maart 1861. 5 April 1876, 6
Maart 1916 en op 20 Januari 1926 op
voordracht van de ministers van Bin
nenlandse Zaken bij K.B. Incidenteel in
gesteld en uitgereikt in zilver of brons.
Meestal geschiedde dit aan personen,
die door een burgemeester of een com
missaris der Koningin hiervoor waren
voorgedragen.
Nu een zeer groot deel van de bevol
king heeft deelgenomen aan de hulpver
lening. ls het de vraag of het mogelijk
zal z;jn allen, die hiervoor ln aanmer
king zouden komen, te onderscheiden.
De verwachting is, dat Minister Beel.
op zijn vroegst de volgende week zal
besluiten of de oude watersnood-medaille
van 1855 opnieuw zal worden ingesteld,
Arme hnid.
Indien Uw huid arm en schraal is,
nietsoepel en zuiver, brengt PUROL
al de gewenste verbeteringen.
Amersfoortse kei bestemd als
eerste steen voor afsluiten
der zeegaten
(Van onze correspondent)
AMERSFOORT, Dinsdag. De Ver
eniging voor Handel en Nijverheid heeft
het plan de bekende Amersfoortse kei
te bestemmen als eerste steen voor de
eventuele afsluiting van de zeegaten.
Men wil aan het transport van het ge
vaarte een actie verbinden om geld in
te zamelen voor het Rampenfonds.
Advertentiet
Het 11.150 ton metende Franse pas
sagiersschip „Ferdinand de Lesseps" ls
vanmorgen vroeg brandend de haven van
Napels binnengelopen. Vannacht raakte
door onbekende oorzaak de graanlading
In wvee ruimen ln brand: de bemanning
en de ruim 400 passagiers hoefden niet
van boord te worden
Uit een vergelijking van de stormpeilen van 1 Februari van dit jaar en die van
vroegere stormvloeden blykt duidelijk, tot welke verrassende hoogten het water
in de jongste rampnacht is gestegen. Wy ontlenen de onderstaande cyfers aan een
artikel van ir I*. J. Wemelsf elder ln „De Ingenieur" van 13 Februari jl.,
die er aan toevoegt, dat deze cyfers nog niet definitief zijn. Bovendien zijn enige
registrerende peilschalen beschadigd en de aflezing met het oog was niet altyd
even betrouwbaar. Voorts hebben enkele waarnemers tengevolge van de inge
treden nootoestand hun waarnemingen moeten staken, vóór de hoogste stand was
bereikt. Van de zwaarst getroffen eilanden worden de opgaven nog tegemoet
;ezien.
DE COGNAC MET HET MOOISTE
BOUQUET
Veld", van de Ar
beiders Gemeen
schap der Wood-
brookers, waarvan
hij sinds 1929 de
directeur is. Hij is
zelf overtuigd so
ciaal- democraat,
leidende figuur in
de S.D.A.P., maar
in Bentveld voelen
zich ook anderen
dan S.D.A.P.-ers
thuis. Hy is zelf
theoloog van vrij
zinnigen huize
maar in Bentveld pro], dr W. BAX XING
worden ook ande- solidair
ren dan vrijzinni
gen welkom geheten en aan het werk
gezet om aan die toch altijd vage twee
eenheid van het religieus-soclalisme een
concretere, verantwoorde vorm te geven.
Van „doorbraak" is hier dan nog geen
•sprake, noch op kerkelijk noch op par
tij-politiek terrein in Bentveld werd
die doorbraak ook niet bewust bedacht
of voorbereid; wel echter werd hier de
sfeer geschapen, waarin en waaruit zij
zich later zou kunnen voltrekken.
De oorlog maakt alles anders; hij
maakt Banning weer predikant: tot 1944
is hij voorganger van de Haarlemse vrij
zinnig-hervormden, daarna dominee te
Naaldwijk. Naaldwijk ligt vlak bij Den
Haag en in Den Haag, in het Synode
gebouw aan de Javastraat, is het be
langrijke centrum van kerkelijk verzet,
waarbij Banning in toenemende mate
betrokken raakt èn van kerkelijke ver
nieuwing, waarop hij zijn stempel druk
ken gaat. Ontwikkeling der sociaal
democratie van arbeiderspartij tot volks
partij; regeneratie der Hervormde rich
ting- en reglementenkerk tot Christus,
belijdende volkskerk het een en het
ander voltrekt zich niet buiten Banning
om.
me3'er en Kraemer vormt hij het
driemanschap van „Gemeente-op
bouw": de kerk zal in, door en na de
oorlog anders moeten worden; zy zal
zichzelve moeten hei-vinden. Dat in Ban
ning „Bentveld" de weg naar de kerk
vond, is een van de merkwaardigste ge
volgen van een bewogen tijd geweest.
„Banning", heeft ds J. M. de Jong in
Oud Beyerland
's-Gravendeel
Alblasserdam
Scheveningen
IJmuiden
Oude Schild
Schiermonnikoog
Den Oever
Kornwerderzand
Harlingen
Nieuwe Zijlen
Delfzijl
Nieuwe Statenzijl
Ir Wemelsfelder heeft de cyfers van
dit jaar vergeleken bij die van vroegere
stormvloeden, nl. die van 1825, 1894,
1906 en 1916, terwijl voor een aantal
plaatsen in andere jaren het hoogste
peil werd bereikt. Slechts in enkele
plaatsen bleef het water beneden de tot
nog toe bekende hoogste staan, bv. in
Drongelse Veer, Heesbeen, Deeneplaat,
Gorinchem, Schiermonnikoog, Nieuwe
Zijlen, Delfzijl en Statenzijl.
Hieronder laten wij een vergelijkende
staat volgen van de stormvloed van
1916 (toen Waterland en de omgeving
van Amersfoort vooral ernstig werden
getroffen) en die van Februari 1953,
met een staat van het verschil, vergele
ken by de ooit waargenomen hoogste
vloed.
Peilschalen
Cadzand
Breskens
Vlissir.gen
Zuia'-Kraayert
Borssele
101(5 1953 bek,
v,r"
Walsoorden
Bath
Vlietepolder
Veere
Goesse Sas
Wemeldingo
Gorisliook
Tholen
Bergen op Zoom
Steenbergse Sas
Dintclsas
Ooltgonsplaat
Goedereede
Hcllevoetsluls
Willemstad
Moerdijk
Logo Zwahnve
Mond der Donge
Kapelse Veer
Drongelse Veer
Heesbeen
Hoek van Hollar.d
Maassluis
Vlaai-dingen
Rotterdam
Krimpen aan do Lek
Streefkerk
Schoonhoven
Gouda
Haastrecht
Spijkenisse
Dordrecht
Slledreclit
Deoneplaat
500
425 --(
Uit deze staat blijkt dus dat de vloed
van 1916 lang niet overal hogere standen
heeft veroorzaakt dan reeds bekend wa
ren. Voor Cadzand b.v. was tot 1 Februari
1953 de hoogst bekende vloed die van
1894, voor Breskens was 1906 het top
jaar, voor Veere het jaar 1825, evenals
voor Delfzyl. Ook moet men rekening
houden met de afsluiting van de Zuider
zee; in Den Oever werden b.v. voor dat
de Afsluitdijk er lag, steeds veel lagere
standen genoteerd dan daarna. De hoog
ste stand daar werd in 1936 bereikt (295
boven N.A.P.).
--67
--80
4-42
- -69
346 382
320 370 --50
378
337
-f53
+S
+71
-131
+77
+56
+49
—90
-133
370 -171
1950 in het Gemeente-opbouw-:
van „Wending" geschreven, „vertegen
woordigde een wezenlijk aspect van Ge
meente-opbouw: een heldere en bewogen
kennis van leven en denken van de hui
dige mens, een tot lotsverbondenheid
uitgegroeide solidariteit met de ontrech
ten en gemartelden, een beslissend ge
grepen zijn door Hem, die een vuur op
aarde kwam werpen, vormden, in zijn
persoon, samen een integrerende bijdrage
de arbeid voor een hernieuwde kerk,
1 gewetensvraag aan ons allen, willen
wij niet sterven aan vroom-zelfzuchtige
wanen en wil de kerk niet tot een secte
verworden."
Wat het eerste betreft, de politieke
ontwikkeling na 1945 is in belangrijke
mate door Banning bepaald. De voorzit
ter der Nederlandse Volksbeweging,
hoorde in de stichting van de Partij van
de Arbeid de bevrijdende doorbraak-echo
van zijn eigen „Marxen verder!"
Al is Banning nog altijd voorzitter
van de A.G. der Woodbrookers. al is
hij in de internationale religieus-socia
listische kring zijn grote voorganger en
leermeester Ragaz „opgevolgd", toch
heeft zijn levensaccent zich na de oorlog
van Bentveld elders heen verplaatst. Nu
ligt het in Driebergen, waar hy als
hoofddocent aan „Kerk en Wereld", het
vormingscentrum der Ned. Hervormde
Kerk, verbonden is, en in Leiden, waar
hij hoogleraar sinds 1946 kerkelijke
sociologie doceert.
T "TTTERLIJK gezien is er een onmis-
U kenbare tegenstelling tussen de
Banning van het religieus-socialis
tische milieu van Bentveld, van waaruit
maar weinig gedachten zich in kerke
lijke richting bewogen, en de Banning
van Driebergen, wens toenemende
christocentrische geloofshouding, wiens
toenemende „capitulatie" voor de strikte
Evangelie-inhoud zich weinig meer met
vroegere religieus-humanistische vrijzin
nigheid schijnt te verdragen. Innerlijk
gezien echter is hier een ontwikkeling
in verbreding en verdieping, die symbo
lisch is voor de gelijktijdige evolutie,
die zich. in kerkelijk, in politiek en in
religeus-socialistisch milieu ook buiten
Banning voltrok. Buiten hem, maar niet
buiten hem om. Integendeel: voor een
belangrijk gedeelte door hem bepaald.
7IE in dit verband de ietwat trieste
opmerking zou willen maken, dat
andere figuren dan Banning en an
dere tendenties dan door hem voorge
staan, laatstelijk we] eens meer op de
voorgrond kwamen dan hem lief moet
zijn hij late zich besehamen door de
dóórzettende trouw waarmee Banning
zelf, voor tydelijke vertragende reacties
onbevreesd, voortwerkt aan zijn voor
lichtende, stuwende, docerende, verhel
derende. ooleidende taak. Misschien laat
hij die arbeid op de 21e Februari één
dag rusten: daarna zal hy er weer op
af zaan een, voor wie op z'n 65e ge
lukkig geen pensioengerechtigd afscheid
geldt. J- W.
Veren varen, ook bij mist
OP 8 December stond er in uw blad
een verhaal over de dikke mist,
die 's nachts boven het IJ had ge
hangen. Uw verslaggever heeft toen
met een boot van de Havendienst een
tocht gemaakt. Daarbij vertelde de
kapitein, dat die nacht alleen maar de
Havendienst voer. „Wij varen altijd",
werd er gezegd.
Ondergetekenden maken u er echter
namens het ongeveer 300 man tellende
personeel van de Gemeenteveren op
attent, dat ook de veren en ponten op
het IJ by iedere weersgesteldheid blijven
varen. Dat zijn de acht grote ponten
in continubedrijf en de veerboden voor
Tuindorp Oostzaan, Nieuwendam,
Distclweg en Papaverweg, die slechts
enkele uren van de nacht geen dienst
doen.
Amsterdam. J. VAN WELY (schipper
IJ-pont).
J. BERLIJN, (machinist
IJ-pont).
Door bijzondere omstandigheden is er
vertraging ontstaan in de publicatie van
deze brief. Red.
Foto voor Rampenfonds?
KAN de ontroerende foto van 12
Februari, waarop onze lieve
Koningin, in het water staande,
zich onderhoudt met de burgemeester
van St. Philipsland, niet uitgegeven
worden, byv. voor 1, ten bate van het
Rampenfonds
Iedere goede Nederlander zal deze
hartverwarmende foto van onze vorstin-
in - de - meest - volstrekte - zin - van -
het - woord willen bezitten. Wij zullen
ons gelukkig prijzen en er trots op zyn
deze kiek, die ons tevens tot een aan
sporing om te blijven helpen zal zijn, een
ereplaats in onze woningen te géven.
Amsterdam. M. B.D,
Zevenbergen
is teleurstellend in Het Parool
te lezen, dat inwoners van Zeven
bergen, die' niet door de ramp ge
troffen zijn. zich ten onrechte nieuwe
kleding hebben verschaft, maar grie
vend is het te bemerken, dat de burge
meester van deze plaats dit niet af
keurt, maar integendeel vergoeilijkt.
Het komt mij voor, dat deze mensen
niet alleen verplicht moeten worden het
ten onrechte verkregene terug te geven,
maar het lykt mij bovendien een eis,
dat zij wegens oplichting gerechtelijk
worden vervolgd.
Zijn zy eigenlijk niet gelijk te scha
kelen met diegenen, die zich uit de
depóts goederen hebben toegeëigend?
Amsterdam, A. v. S.K.
WIEL BIJ OUDERKERK
IS WEER DICHT
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM, Dinsdag. Het wiel,
dat op 1 Februari door de dijkboorbraak
te Ouderkerk aan de IJsel is ontstaan,
is door een bulldozer vol geschoven met
zand en klei. zodat men weer rond de
kerk kan lopen. Het staat nog niet vast
hoe het zwaar beschadigde kerkgebouw
zal worden hersteld. Er zijn scheuren in
de muren ontstaan, en oude scheuren,
veroorzaakt door de bominslag van
1941, zijn weer opengegaan. Vloeren
werden vernield en kasten met het
archief en de bibliotheek dreven weg tot
bij Lekkerkerk.
Afmaken van huisdieren
in het noodgebied is
volstrekt onnodig
Naar de veeartsenykundige inspectie
mededeelt is het volstrekt onnodig huis
dieren in het noodgebied af te maken,
omdat zij wel eens van cadavers zouden
kunnen hebben gegeten.
Ware dat nodig dan zou men alle huis
dieren wel kunnen doden; alle loslopende
dieren eten op straat aan allerlei afval
en vuil.
Overleden na aanrijding
De 71-jarige heer Oosterhof
die Vrijdag ln de Constantijn Huijgens-
straat te Amsterdam door een 'auto
wérd aangereden, is vannacht in het
Wilhekninagasthuls aan zyn verwon
dingen overleden.
Den Haag (Hl)
IN Het Parool van 9 Februari maakt
„Haegenaer" zich boos, omdat de
wethouder van Economische Zaken
in Den Haag de blokbanden zou willen
afschaffen. Hy verwyt de Hagenaar een
aparte sfeer. Dat mag hy, als Hagenaar,
natuurlijk doen, maar heeft hij de
laatste week zo slecht naar de radio ge
luisterd, dat hij dit nare stukje moest
insturen
Toen velen van ons, Amsterdammers,
hier op Zondag l Februari verslagen
rondliepen, omdat ze o zo graag helpen
wilden, maar niets anders te doen von
den dan een chèque invullen en kleren
bij elkaar scharrelen, omdat georgani
seerde hulp in onze goede stad ontbrak,
werden er herhaaldelijk adressen en
telefoonnummers in Den Haag ge
noemd. Iedere Hagenaar kon zich hier
toe tot daadwerkelijke hulp wenden en
ik ben er van overtuigd, dat groot en
klein, arm en rijk dit gedaan hebben.
Zó zijn de Hagenaars en zo wéren ze
óók tijdens de bezetting, toen ik het
voorrecht had 24 jaar met hen te mogen
werken. Ze hielpen zonder enige moei-
doenerij, maar voortreffelijk georgani
seerd. Misschien leven ze in vredestijd
inderdaad graag iets boven hun finan
ciële stand? Ik kan dat niet beoordelen.
Maar wat doet het er toe? Niet onze
woorden en ons uithangbord, maar onze
daden tellen.
Amsterdam. AMSTERDAMSE.
Waterschade, oorlogsschade
DE gebeurtenissen, die de afgelopen
weken in de geteisterde gebieden
hebben plaatsgevonden: de eerste
leniging daarvan; het bericht over het
samengaan van de commissie voor
waterschade en de commissie voor oor
logsschade; de vele vragen in de Tweede
Kamer, enz., nopen mij het een en ander
naar voren te brengen.
Vele Nederlanders, vallende onder de
groep der z.g. gerepatrieerden. hebben
na uit Japanse en Republikeinse kampen
te zijn geëvacueerd daadwerkelijk aan
de wederopbouw van het voormalige
Nederlands-Indië meegewerkt, waar
hun uitdrukkelijk te kennen is gegeven,
dat hun na al het geleden leed en oor
logsschade een ruime vergoeding ge
geven zou worden. Maar nu, in Neder
land, acht jaar na dit alles, wachten
zij nog steeds hierop.
Kan hiervoor geen nadere regeling
worden getroffen? Immers, de snelle
hulpverlening, die de slachtoffers van
de stormramp is geboden, kon ook
deze slachtoffers geboden worden, die
acht jaar na de Japanse overgave nog
steeds in zeer moeilijke, vaak slechte
omstandigheden verkeren.
Amsterdam. GEREPATRIEERDE.
Prof. Hoekendijk aanvaardde zijn
hoogleraarsambt te Utrecht
(Van onze correspondent)
UTRECHT, Dinsdag In een indruk
wekkende en met stil door een geheel
gevulde aula gevolgde rede heeft prof.
dr K. Hoekendijk, opvolger van prof. dr
S. J. F. Berkelbach v. d. Sprenkel gister
middag als kerkelijk hoogleraar zijn
ambt aanvaard. Zijn inaugurele rede was
getiteld „getemperde ongeduld" en han
delde over het apostolaat der kerk.
De plechtigheid werd bygewoond door
het college van curatoren der Universi
teit, door dr J. R. Wolfensberger en dr
E. Einmen, resp. voorzitter en secretaris
van de alg. synode der Ned. Hervormde
kerk, door een vertegenwoordiger van
de commissie voor het theo!. hogeron-
derwys en door prof. Th. J. Haitjema uit
Groningen.
