Stavenisse, brok niemandsland
t ussen liet land en de zee
,V°
Tocht door verlaten dorp
voor vier-vijfde verwoest
ESavitamon
Vandaag is militaire hulp
officieel geëindigd
Israël leeft mee
met Nederland
Boudewijn leed
aan angina
Deense soldaten in verzet
tegen verlenging diensttijd
Elide lijst van
slachtoffers
Vee
De kemel door het
van een
naald
Stort op giro
Q Hl /"7 Hl van
rampenfonds
Verantwoording no. 12 van
giften via Het Parool
Geheime clausules
weldra opgezegd
DINSDAG 17 FEBRUARI 1953
HET PAROOL
(Van een onzer verslaggevers)
St. ANNALAND. Maandagavond
-ry URGEMEESTER L. A. Ver-
f| burgh van Stavenisse is 34 jaar.
Vanmorgen gleed hij voor de
deur van de Ned. Hervormde kerk
van zijn dorp even uit en kreeg hij
een golf ijskoud zeewater in zijn
laars. Hij klom op een tegen de kerk
aangesmeten schelf broeiend hooi,
liet zijn laars leeg lopen en wrong
zijn donkerblauwe wollen sok uit. Hij
deed dat allemaal diep in gedachten.
Plotseling keerde hij zich fel naar
mij toe en zei in het wilde weg: „Ik
heb mijn zoethouders opgebeld, dat
ze ook maar eens hier moeten komen.
Men kan niet alt ijd hier zitten. Je wil
ook zoel eens even naar het vaste
land."
Stavenisse: 245 doden, 80 procent van
het dorpje verwoest, leeg, verlaten, lugu
ber. Een brok niemandsland tussen land
en zee. tijdelijk prijsgegeven, bemand
met de burgemeester en zjjn vrouw, een
stuk of tien dorpsbewoners, wat rijks-
politicmannen en een paar
maar". Hij praat druk, geeft snel feiten.
„Veertig lijken gevonden, de rest is
nog zoek. Ja. 200 doden. 245? Ja, dat
kan ook wel. ik weet het niet meer. We
hebben 60 cadavers geborgen, er zijn
250 koeien hier dood. Hier, de Kerk
straat. is vrijwel helemaal weg. De Wil-
helminastraat voor 80 procent en het
Molenpad ook. En daar in de Kloetse-
dijk kan je wel met een sleepboot
varen." Hij spreekt steeds sneller, de
burgemeester. Hij bedelft mij onder een
woordenstroom.
Hooibroei
WIJ naderen de Ned. Hervormde kerk,
waar blijkbaar een hooischuur
tegen aan gekwakt is, die Zater
dagnacht. Het hooi broeit sterk na de
zonneschijn van gisteren en er stijgen
Burgemeester L. A. Ver burgh, 31f jaar I mannen met een enkel fors woord van
nu, in '.'/O op zijn 28ste burgemeester
van Stavenisse, is een jonge vent. Ik
krijg een geweldige bewondering voor
hem.
Eet is hier verschrikkelijk. Afschu
welijk. En die verschrikking en deze af.
schuw staan in zijn ogen te lezen. Deze
burgemeester is een gewoon man, als u
en ik. Hij heeft ook zijn zwakke ogen
blikken hier. Het wordt hem ook wel
eens even te veel.
Moedig mens
'ORIGE week even", zegt hij met
een lachje, „toen waren er wat
moeilijkheden met mijn evacué's.
Die mensen kunnen ook al niet zoveel
meer hebben". En deze burgemeester
(£5
marine
Een mens kan niet eeuwig in de voor
ste linies zitten. Dat vreet aan je
zenuwen. De waterbouwkundige opzich
ter van de rijkswaterstaat, de heer J. A.
Nortier, had daar ook last van. Toen ik
wat later met hem door de Wilhelmina-
straat waadde, zei hij zesmaal achter
een: „Het was hier verschrikkelijk." De
zevende maal: „Het is hier verschrik
kelijk." En toen, plotseling afgeleid dooi
de gedachte aan zijn werk, een stukje
nieuws: „Morgen komt er een pers
leiding van de Amsterdamse Ballast, en
in Augustus hebben we de zaak hier
weer dicht."
Naar het front
DIT verhaal begon vanmorgen vroeg
na de nacht van het springtij, dat
gelukkig niet gevaarlijk kon wor
den. In de gelagkamer van hotel De
Gouden Leeuw in St. Annaland, de
vredige rust zelve, zei iemand plotseling
dat „ze liet in Stavenisse nou toch hele
maal niet lollig hadden" en nog geen
tien minuten later zaten we in een voor
wereldlijke DKW van hotelbaas Frans
Rijnberg, waarvan niemand geloofde, dat
het ding kon rijden, behalve de eigenaar
zelf. Een tocht dwars door het front,
dat van Noord naar Zuid over het eiland
Tholen loopt. De Tweede linie St. Anna
landSt Maartensdijk, waar ook sol
daten al met hun zakken zand sjouwden,
de Eerste linie, waar DUW-arbeiders in
eentonige regelma'at als ganzen met een
grote zakkenmuts op, naar het werk
liepen, en toen niemandsland.
Aan de horizon lag Stavenisse.
Vanaf de Eerste linie tot dit dor
kronkelde zich de resten van een po!
derdijk, in stand gehouden door cada
vers en brokstukken van boerderijen,
stoelen, tafels, andere meubelstukken
en verder hooi, stro, en stapels nu wel
doorgezouten uien.
Het was een klauterpartü van een
kilometer of zes. Hotelbaas Frans Rijn
berg trachtte de stilte weg te krijgen
met een verhaal: „Zie je dat witte
muurtje, daar rechts. Zat die nacht een
jongen van dertien jaar. Hij heeft er
vijftien uur gezeten voor ze hem konden
weghalen. Zijn vader en moeder, broer
tjes en zusjes zyn allemaal verdronken,
En hy is er uit gekomen."
Het dorp.
Blijf wat praten
rpEN kleumende rijkspolitieman. Hij
c' ziet mensen. H\j vraagt: „Kazi een
van jullie niet wat hier blijven om een
beetje te praten. Het is hier zo een
zaam." Deze politieman komt uit Gel
derland. Hij heeft de zee een paar maal
by Zandvoort gezien en h\j is hier nu
neergezet in dit verlaten dode dorp, te
midden van het water. Hij vindt het niet
zo prettig.
„De burgemeester zal wél op het ge
meentehuis zijn."
Voor het gemeentehuis staat v/eer een
rijkspolitieman. „Eerst de laarzen even
spoelen in die bak lysol naast de deur".
De trap op. De raadszaal. Het beeld van
een wat rommelige commandopost. In
een hoek praat een man in een mobilo
foon. „Dit is Stavenisse. Dit is Stavenis
se. Mag ik van u de brandweerkazerne
Tholen. De brandweerkazerne Tholen?
Over."
Uit de luidspreker kraakt een mili
tante stem terug: Dit is de brandweer
kazerne Tholen. Dit Is de brandweer
kazerne Tholen. Wat is er aan de hand?
Wat is er aan de hand? Over."
Voor mij staat een wat jongensach
tige man in een militaire uniform. Hp
heeft kennelijk juist een paar schone
sokken aangetrokken.
„De burgemeester?"
..De burgemeester ben ik."
Hp is direct vol activiteit. Hij schiet
een kort jasje aan en een paar rubber
laarzen. „Ik zal u alles laten zien. Kom
hèt aangewezen preparaat
voor de aanvulling van vitamine-tekorten
in Uw voedsel.
Flacon 50 dragées- I 2,25
Flacon 4 100 dragées: I 3,75
100 dragées zijn
voldoende voor
ruim 3 maanden.
O R. qfA- N\0. Os s
telkens rookwolken op. Overal loop je
tot de knieën in het water. Een man
vraagt mij een grote zaag om de resten
van die hooischuur weg te zagen. Dat
geeft een heel probleem. Een zaag vind
ik niet zo maar in Stavenisse van
vandaag.
We kruipen de kerk in waar een r
de kerkbanken links en rechts tegen de
muren schijnt te hebben geworpen. De
burgemeester praat weer.
„Ja. het monument van Tuyll van
Serooskerken is onbeschadigd. Kpk. Er
is een collectezakje op Tuylls gezicht
gedreven." Hij lacht even. Hij vertelt
verder, dat hij die nacht van de ramp
niet in zijn doi-p was. Hij was toen toe
vallig op Noord-Bevelarid, waar hij is
geboren. Maandagmorgen pas kon hij
met een vissersschuitje uit lerseke zijn
dorp bereiken, waar 1400 van de 1737
inwoners op de dijk en op de huizen
bpeen zaten. Ze zijn nu allen geëvacu
eerd. Naar Tholen, lerseke. Bergen :p
Zoom. en Gelderland.
Als wij de kerk uitlopen, glijdt de
burgemeester uit en klimt op die hooi
schelf om zijn laars te laten uitdruipen.
Opeens komt dan de uitval over het
„vasteland".
Visioen
WIJ zwijgen en waden verder door de
straat. Ik krijg hetzelfde gevoel
over mij als Dinsdag een week
geleden in het chaotische Zierikzee,
waar ik in de donkere avond temidden
van Rode Kruiscolonnes, vluchtelingen,
gewoon een visioen kreeg van mijn huis
kamer met een stoel bij de kachel, een
paar pantoffels en een boek. Een gevoel
van heimwee vermengd met angst,
doodgewone angst. De burgemeester
schijnt die gedachten te raden. Hij be
gint plotseling over zijn eigen huis te
vertellen. ,,Het is zo vreemd. Toen ik
gisteren de glazenkast opendeed, dacht
ik alles in scherven te vinden. Maar
90 procent was nog heel. Ik heb een
aquarium met een dunne glazen plaat.
Als wij er een stoel tegenaan schoven
zei'den we altijd: pas op. En die glas
plaat is nog heel. De vissen zullen wel
ergens in de Noordzee zwemmen. Wij
hebben ook een antieke lamp op de
schoorsteen. Daar waren wij erg bang
voor. Onbeschadigd. Gek hè?"
De straat, waar wij lopen, is bedekt
met slib. De huizen voor zover ze nog
heel zijn, hangen tegen elkaar aan.
Achter de ramen, in de kamers, is het
overal een rottende bende.
Verburgh zal er o zo graag even „uit"
willen. Dat merk je aan zijn reacties, nu
een vreemd mens van buiten is geko
men. Aan zijn groeiende woordenstroom,
aan zijn ogen. Hij is een zeer moedig
mens, die op zijn post blijft, omdat hij
weet. dat zijn mensen op hem rekenen.
En ik neem mijn alpinopet hier heel
diep voor hem af.
„Morgen krijg ik hier de mannen van
het dorp" zegt hij nog. „150 mannen om
te werken en de boel een beetje op te
ruimen. Springtij? Het ging lekker
vannacht hè? Ja, dan kruipen we maar
naar boven in het gemeentehuis en we
laten een paar boten vastgebonden aan
de deur liggen. We wachten voor de rest
nu maar, tot de dijken dicht zijn. Maar
daar kan de waterstaatsman Nortier u
meer van vertellen."
Water-staatsman Nortier, een man van
ongeveer zestig. Hij ziet er na deze veer
tien dagen uit als een man van bij de
70. In een kleermakerswinkeltje heeft
hij zijn kantoortje ingericht. Daar toont
hij mij de kaarten.
In Augustus klaar?
TEN Zuiden van het dorp is een gat
van 1800 meter- met drie gleuven
en ook een gat van 2200 meter.
Maar diep zijn die niet, dat valt wel mee.
En ten Noorden van het haventje zit
een kleingat. Maar dat is veel dieper.
We krijgen morgen de eerste steun en
dan kan de zaak beginnen. Als alles
meeloopt wordt het Augustus voor we
klaar zijn."
Nortier zegt nog eens het woord: ver
schrikkelijk. En zijn kin begint nerveus
te trillen. Hf is al veertien jaren de
man van het water hier. Zijn wereld is
met deze ramp ineengestort. Hij zit met
zijn hele leven aan dit dorp en aan de
weggeslagen dijk vastgesnoerd. Het is
duidelijk, dat de gedachten aan het „vas
teland" hem niet beheersen. Alleen zrjn
werk kan hem er bovenop helpen. En
daarom klampt hij zich aan dat werk
helemaal vast. Maar de eenzaamheid
hier dreigt hem te vellen.
Koffie
IN de keuken van het gemeentehuis
krijg ik een kop koffie van een
potige meid uit Oosterhout, die hier
met een Rode Kruis-colonne is geko
men en nu met een ander meisje voor
deze kleine vreemdsoortige buitenpost
de pot kookt, de vaat wast en zich de
(Van onze Haagse redactie)
Met ingang van vandaag Is de mili
taire huln voor de noodgebleden officieel
geëindigd. Vandaag en morgen worden
de troepen geleidelijk teruggetrokken
naar hun kazernes. Dit geldt ook voor
de buitenlandse troepen, die hulp hebben
verleend. Zij zullen echter, op uitnodiging
van de minister van Oorlog een aantal
trips door ons land maken alvorens zij
vertrekken. Met het oog hierop zullen
zy waarschijnlijk enige tijd ln kazernes
In het Centrum van het land worden
gelegerd. Een deel van hun materiaal
laten zij In bruikleen achter, o.m. een
aantal Engelse en Amerikaanse dukw:
i enige waterzuiveringseenheden.
Slechts enige honderden Nederlandse
militairen blijven voorlopig nog in de
rampgebieden. In oostelijk Zuid-Beveland
blijven enige compagnieën infanterie en
genie. Ook op Schouwen-Duiveland,
oeree-Overflakkee en bij Hellevoetsluis
zullen nog enige groepen militairen door
werken.
De chef van de generale staf heeft de
volgende dagorder uitgegeven:
„Nu de militaire bijstand ten behoeve
van de watersnood in algemene zin is
geëindigd, stel ik met voldoening vast,
dat de Koninklijke Landmacht paraat
is gebleven.
Allen, zowel beroeps-, reserve- als
dienstplichtige militairen, hebben zich
met hun gehele persoon ingezet, zon
der aarzeling, dikwijls in koude, storm
en regen, met onverpoosde ijver, zon
der acht te geven op vermoeidheid en
veelal met moed gevaren trotserend,
tot redding van mens en dier en tot
het dichten of versterken van dijken.
Zij hebben hun plicht gedaan zoals van
een goed soldaat in het bijzonder in
tijd van nood wordt verwacht."
Er zijn in het rampgebied zeven mili
tairen om het leven gekomen. Vier van
hen zijn verdronken.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM, Maandag. De
watersnood in Nederland heeft in
Israël een opmerkelijk diepe indruk ge
maakt. Tal van bladen publiceerden
hoofdartikelen, waarin de sympathie
voor Nederland ondubbelzinnig tot uiting
kwam.
De hulp van Israël bestond uit vijf
duizend kisten citrus als bijdrage van
de Israëlische regering en enige tien
duizenden stuks baby- en kinderkleding
als geschenk van de Jewish Agency.
Daarnaast stelde het Magen David
Adorn, de Israëlische pendant van het
Rode Kruis, eveneens kleren en een
partij dekens ter beschikking van de
Nederlandse autoriteiten. Al deze bij
dragen werden reeds enkele dagen na
het bekend worden van de ramp per
vliegtuig naar Nederland overgebracht.
De Irgoen Olej Holland, de organisatie
van uit Nederland afkomstige emigran
ten. heeft een oproep aan nederzettingen
met een redelijk aantal Nederlandse be
woners gericht om landbouw-, tuinbouw-
en industriële producteii ter beschikking
van de slachtoffers van de watersnood
te stellen.
PREMIER VAN HOUTTE:
(terug uit Nice)
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, Dinsdag. Premier Van
Houtte, die koning Boudewijn te Nice
voor staatszaken moest spreken, heeft
gisteravond na een zitting van het
kabinet, aan de journalisten meegedeeld,
dat de koning in Januari een ernstige
angina heeft gehad en dat hij nu be
hoefte heeft aan een klimaat dat zijn
herstel bevordert. Volgens de premier
zal de koning nog wel enkele weken af
wezig zijn.
Minister Van Houtte wees er verder
op, dat de koning Zaterdag nog een be
zoek aan zijn arts had gebracht en dat
hjj de vorige week Woensdag nadat
hij de Zondag daarvoor te Brussel was
teruggekeerd nog naar het over
stroomde gebied had willen vertrekken.
Zjjn artsen hadden hem dit afgeraden en
Donderdag is de koning met koorts op
nieuw naar zijn vacantievero.gf te Anti
bes gereisd, waar de meeste leden der
koninklijke familie nog steeds vertoef
den.
Van de Riviera meldt Reuter, dat de
koning gisteren een autotocht langs de
Middellandse Zeekust heeft gemaakt en
dat in zijn omgeving de geruchten dat
hij aan een longziekte zou lijden, ten
stelligste worden tegengesproken.
het lijf houdt. In een kamertje ernaast
zitten enkele kikvorsmannen van de
marine zich te scheren. In de stoel bij
de kleine radio ja, er Is electricitelt
zit een marine-officier, keurig ge
kleed en geschoren in een geïllustreerd
blad te bladeren.
„Ook koffie?" zegt het meisje uit
Oosterhout. „Als je het dan maar niet
laat staan, zoals vanmorgen vroeg".
Iedereen grinnikt. De marine-officier
schijnt niet erg getapt te zijn.
„Morgen ga lk weg, terug naar Rot
terdam" zegt hij mij. En er achter aan:
„het ls nu welletjes hier". Hij is de
enige, die niet voelt, dat deze opmer
king niet past in deze zo nauw op el
kaar afgestemde wereld. Er valt een
moeilijke stilte na zijn woorden.
We vluchten terug naar de resten van
de polderdijk aan het eind waarvan de
wrakke DKW staat. Uit een puinhoop
holt een doornatte luid miauwende
poes. Ze holt een eindje met mij mee.
Als wij 's middags de gelag
kamer van De Gouden Leeuw bin
nenstappen, wendt hotelbaas Frans
Rijnberg zich tot de gasten rond
de stamtafel.
„We waren in Stavenisse, daar
is het wat, zeg."
De belangstelling groeit onmid
dellijk. Slechts weinigen kunnen
het zogenaamde verboden gebied
binnengaan.
Ach ja, je kunt er ook trots op
zijn, dat je er geweest bent.
GENERAAL STOPTE
PROTESTMARS
(Van onze correspondent)
KOPENHAGEN, Dinsdag. De mili
taire dienstplicht in Denemarken is op
grond van de verplichtingen tegenover
de NATO in principe van twaalf tot
achttien maanden verlengd. Er bestaat
echter een groot tekort aan kader, zodat
een deel der soldaten reeds eerder met
groot verlof gezonden moet worden. Een
en ander heeft natuurlijk geleid tot
grote ontevredenheid bij diegenen, die
nog een half jaar langer onder dienst
moeten blijven en gisteren is het dan
ook tot een openlijke muiterjj gekomen.
In verschillende garnizoenen begonnen
de soldaten een hongerstaking, terwijl in
enkele andere, met name in Zuid-Jut
land, protestmarsen werden gehouden.
Zo begonnen gisteravond 300 soldaten in
het garnizoen Haderslev, dat in de nabij
heid van de Duitse grens ligt, een mars
naar Kopenhagen. Officieren gingen hen
achterna en wisten het- merendeel der
soldaten te overreden naar het garni
zoen terug te keren. Enige anderen zet
ten de mars voort, maar werden door de
politie gearresteerd. Zij zullen voor de
krijgsraad worden gebracht.
In één geval heeft de bevelvoerende
generaal zich persoonlijk tot de soldaten,
die op mars waren, gewend en hun dui
delijk gemaakt, dat de verlenging van
de dienstplicht weliswaar hard was.
maar dat zij voortvloeide uit de verplich
tingen van Denemarken jegens zijn
bondgenoten.
Ook de Deense minister van Defensie
heeft een officiële verklaring afgelegd
waarin hij de situatie uiteenzette. Niet
temin heerst er onder de soldaten een
tamelijk opgewonden stemming.
ZESTIG GEVALLEN VAN
DIPHTERIE IN DONGEN
In Dongen (N.-B.) zijn zestig geval
len van diphterie geconstateerd. De
burgemeester heeft de bevolking aange
spoord, zich tegen deze besmettelijke
ziekte te laten inenten. Op drie midda
gen wordt hiervoor gelegenheid gege
ven. Zondag is dit in de kerken van de
kansel bekendgemaakt.
In Dongen bevinden zich 175 evacué's
maar onder hen doen zich geen ziekte
gevallen voor. De besmettingshaard was
waarschijnlijk dus reeds eerder in de
gemeente aanwezig.
Heden ontvingen w'tf de elfde lijst
van slachtoffers van de watersnood.
Het JRode Kruis kan. in verband met
de omstandigheden, waaronder de ge
gevens van deze lijst worden ver
zameld, niet de volledige garantie geven
voor de betrouwbaarheid. Het komt
voor dat een enkele wijziging achteraf
noodzakelijk blijkt.
NIEUWE TONGE. Geborgen in ue
gemeente Nieuwe Tonge. Jacomijntje
Vreeswijk 2S.7.35. Maria Knops-van
Es 22.2.97. Cornells van den Ouden.
25.S.51. Lena M. v. d. Ouden-Both,
4.11.20. Jannetje A. Vreeswijk, 3.9.95
Anna Smit-Vroegindeweïj, 6.11.12.
NIEUW-VOSSEMEER. Begraven te
Steenbergen Johanna van Geel-Bosters,
17.4.1916.
STELLENDAM. Jan Meijer, geb. In
IS69. Jacob Troost, geb. in 191S. Johan
na Troost-Hoekman, geb. in 1929.
NIEUWE TONGE. Rectificatie 2e
lijst. Aanvankelijk als geïdentificeerd
opgegeven, doch blijkt in leven te zijn:
Francina Vreeswijk. 7.7.26; wordt ver
pleegd in het ziekenhuis te Dirksland.
TJET woei op de landweg. De man die
narist mij over de raamhor van het
café naar buiten stond te kijken, nam
■de pijp uit zijn mond en wees er mee.
,.Da's vee uit Zeeland", zet hij.
Het was een gemengde optocht. Voor
op gingen de koeien, willoos sjokkend
als vegeterende mannen, die de strijd
hebben opgegeven en zich zonder merk-
bare wrok van het kastje naar de muur
'.aten sturen. Op te dunne, houten poteh
hepen ze over de drassige reeg, de flan
ken vuil en nat en de koppen moedeloos
neerhangend, als r/ing het doel van de
tocht hun niet aan. Een boer op klom
pen stripte er naast en gaf de. richting
aan, door de voorste koe zo nu en dan
een aan een klap grenzende tik te ge
ven, met een ouderwets wandelstokje-
De andere volgden vanzelf, het tempo
versnellend als ze van achteren werden
opgeduwd, en langzamer gaand als hun
koppen op enigerlei weerstand stwtten.
Zes grote, Zeeuwse paarden kwamen
nu als een indrukwekkend nummer
apart. Ze werden per paar vastgehou
den aan het bit door breedgeschouderde
on-jeugdige dorpsjongens met de ver
keerde stadse dassen om.
„Aan die koeien kon je met veel mer
ken toen ze pas uit het water kwamen",
zei de man. „Maar de paarden waren
lelijk in de war die trilden over hun
hele lijf."
Ze waren al voorbij, ingetoomd stap
pend maar toch klaar voor een woeste
ren. Nu was de stoet bijna uit, want er
kwam alleen nog maar één solierend
schaap, dat nog maar nét aan de lam-
metjeskiel ontwassen scheen. Het liep
naast een norse vrouw, die de rol van
hekkensluitster vervulde, en moest no
dig eens gewassen worden.
,,'t Is allemaal van één boerderij", zei
de man. „Mijn buurman heeft ze een
week gehad, maar hij kan ze niet lan
ger bergen. Daarom gaan ze verderop".
Hij volgde mijn blik.
„Die kleine hebben ze meer voor de
aardigheid, meegenomen, uit het water.
Stadsmensen hèverklaarde h\j,
met een grijns die het midden hield tus
sen welwillendheid en minachting.
Het opgeschoten lam liep een beetje
pathetisch een versje van Alice Nation
te wezen. Het trippelde in z?n eentje
mee in het zog der weerbaren als het
zuiverste voorbeeld van een displaced
person dot my ooit onder ogen kwam.
De coquette, op hoegenaamd niets steu
nende ondernemingsgeest waarmee het
zich voortrejite, gelijk iemand die nog
allerlei zinrijke levensplannetjes meent
tc koesteren, verleende het dier een
speciale tragiek. Je kon opeens duide-
delijk zien dat lammeren destijds wer
den geschapen door een kortzichtig en
geltje, dat op een onbewaakt ogenblik
een beetje met de almach speelde.
„Kijk nou eens wat j: gemaakt hebt f
Een lam. Sufferd, die je bent!"
„Maar het leek me zo'n aardig beest".
„Ja, daar kopen we veel voor. Wat
moet zo'n wurm in vredesnaam begin
nen tussen al die grote mensen en
koeten en paarden
Nu ja, later werd het vergeten en
vergeven, maar sindsdien lopen lamme
ren eenzaam te blaten, over de hei, in
de richting meestal van een door Mauve
geschilderd schuurtje. (Xf wat vuil van
doorgestane emoties aan het eind van
een stoet gered vee, ergens in Neder
land, zo maar op een landweg.
KRONKEL
Uitbreiding slaapruimte
in ATYA-gebouw
(Van een onzer verslaggevers)
Het bestuur van het ATVA-gebouw
in de Marnixstraat Is van plan in de
zolderverdieping van dit gebouw een
slaapzaal in te richten met 36 bedden ten
behoeve van hen, die in de jeugdherber
gen niet meer kunnen worden opgeno
men wegens plaatsgebrek. De kosten
van oen en ander belopen 19.500 gulden
en het bestuur heeft aan de gemeente
gevraagd bij de' financiering mee te wer
ken. B. en W. stellen de raad voor dit
bedrag als lening te verstrekken.
Nu de tweede bult nog
Advertentie)
over-
o van do 10 9 „„k. Noe™
dll
GEBISMUREEAD
MAGNESIUM
Bevordert «er» goede fpljivortorlng.
VerkrIJgbeer bij Apothokon en Drogisterijen ln
poeder- en tabloivorm.
Nieuwe verenigingsgebouwen
„Poseidon" en „Willem III"
(Van een onzer verslaggevers)
Nog dit jaar zal worden begonnen met
de bouw van de nieuwe verenigings-
,'ebouwen van ..Poseidon" en „Willem
II", die zullen verrijzen aan de Amstel
tussen de nieuwe brug in de rjjksweg
naar Utrecht en de ringspoorbaan, op de
Oostelijke oever. De gemeente zal zor
gen voor het aanleggen van de bij de
botenhuizen behorende havenkommen.
De uitgaven van het laatste werk
worden geraamd op 30.000 gulden en
B. en W. stellen de raad voor dit be
drag te hunner 'beschikking te stellen,
Eervolle ontslagen bij de
rechterlijke macht
Bij K. B. is aan mr A. D. van Rechte-
ren Altena, mr D. Visser, jhr mr D. Rut
gers van Rozenburg en prof. mr L. W. G.
Scholten, op het door hen gedaan ver
zoek, met ingang van 1 Februari j.l.
eervol ontslag verleend uit hun betrek
king van rechter-plaatsvervanger in de
rechtbank te Amsterdam, onder dankbe
tuiging voor de door hen als zodanig be
wezen diensten.
tJ L tJ het
Ruim 47,5 millioen gulden is er nu al binnengekomen bjj het Nationaal
Rampenfonds. Een duizelingwekkend cjjfer. Maar nóg duizelingwekkender is
het bedrag van de enorme schade, die de watersnood heeft aangericht en
daarom moet het geld blijven stromen. „Het Parool" wil gaarne bemiddelen
tussen zijn lezers en het Rampenfonds en u kunt dus ook uw bijdragen öf
rechtstreeks aan ons sturen (N.Z. Voorburgwal 225 Amsterdam-C), of
storten op onze postgirorekening no. 260728 óf op onze gemeentegirorekening
no. P 10.000 óf storten op een onzer bankrekeningen: die by de Amsterdamse
Bank N.V., bijkantoor Damrak of by de bank van Van Vloten en De Gijse-
laar N.V., Keizersgracht 121. Dit alles onder vermelding „Watersnood". „Het
Parool" zorgt er voor, dat de door de lezers bijeengebrachte bedragen zo snel
mogelijk worden overgeschreven op de rekening van het Rampenfonds.
Tot vanmorgen half elf kwam er by
ons per kas binnenBestellers Linmy
22; D. B. 2.50; fam. Pointon. Notting
ham, England 10 shilling; kegelclub
„Astoria" 30; een onbekende 10; mevr.
Wed. C. S. 10; pers. Ned. Heide My.
Den Up 57.50; Duw-arbeiders Twiske
3.43; mevr. C. M.-B. 10; koffiehuis N.
W. Deckers, 201.50; 2de Opbrengst Wa
tersnood IClaverjastournooi en koffie
huis „Wilhelmina" 477; J. A. S. 10;
directie, thuiswerkers en confection-
nairs fa. M. Kaar 375; Salon P. W.
Lodewijks 64.55; 5% omzet fa. Mever
126.54; K. J. C. „Ruiten Zeven" Half
weg 150; pers en dir. restaurant Luma
250; H, F K. 25; Reis- en Ontspan
ningsver. „Kindervreugde 80.94.
Per postgiro: Klaverjasclub „De
Brug" 14; J. H. 5; U, B. 5; Biljartver.
D.W.S. 10; Ver. Cerampl. 1945: 50; G.
M. B. 60; fa. Orjian. Talence Fr. 55;
Directie
N.V. 20C
draaicry Werkspoor N.V. 1000; J. H. de
N. 10; Madame H. Brés, Dieulefit
(Dróme Fr.) 25; A. B, W. L. jr. Deven
ter 2; Canastapot R. J. 25.
Per gemeentegiro: Amuse
mentsver. „Llvro" 50; Amsterdams
Middelbaar Scholleren Parlement 100;
L. K. 27.50; P. N. J. 9: C. O. 5; E. .T.
E. W, 10: W, v. Z. 10; B. A. 5; R. F. v.
A. 10; R. O. S. 6.50: C. de V. 20; mevr.
B. de V.-J. 10: F. II. S. 10; Bridgeclub
„Olympla" 25; mej. M. J. van L. 25;
Klaverjasclub Publieke Werken 50.
Per bank: Personeel fa, Snometa
40.63; Mej. C. 5. Fraulein Rosa Bauer
Davos 4; Klaverjasclub „Zondernaam"
Senator Taft kondigt aan:
Na afloop van een bespreking op het
Witte Huis tussen president Eisenhower,
Foster Dulles en leiders van het Ameri
kaanse Congres, heeft senator Taft, de
republikeinse fractieleider in de Senaat,
medegedeeld dat het Congres „binnen
een redelijke tijd" een resolutie zal aan
nemen, waarin de „geheime overeen
komsten" welke in het verleden door de
j V'.S. zijn aangegaan, zullen worden ver-l
j worpen. Deze resolutie zal niet betrek-
I king hebben op een enkele clausule, noch
op een bepaalde overeenkomst, doch op
alle afspraken, waaruit zou kunnen
blijken dat de V.S. accoord gaan met
het onderdrukken van de vryheid ln de
j landen achter het IJzeren Gordijn of
i elders.
OPSTELWEDSTRIID VAN
DE VERENIGDE NATIES
De Nederlandse Inlichtingendienst
voor de Verenigde Naties schrijft een
opstelwedstrijd uit voor deelnemers tus
sen 20 en 35 jaar die lid zijn van een
organisatie die actief samenwerkt met
de Vereniging voor Internationale
Rechtsorde of aangesloten is bij een in
ternationale particuliere organisatie die
met de VN samenwerkt.
Nadere inlichtingen hieromtrent ver
strekt de Nederlandse Inlichtingendienst
voor de Verenigde Naties, Oranjestraat 4,
Den Haag.
Gemeentepolitiek en jeugd
Vrijdagavond, de avond voor het con
gres over gemeentepolitiek van de
Partij van de Arbeid houdt de dr Wiardi
Beekman Stiohting een bijeenkomst in
het NV-huis te Utrecht. In samenwer
king met de jongerengroep Nieuwe
I Koers wordt een conferentie gehouden
I over gemeentepolitiek en jeugd. De heer
'Jan A. Hes en mr J. in 't Veld zullen
inleidingen houden.
J"ET pleit voor de realiteitszin van
1 de conservatieve regering in Enge-
land, dat zij misschien nog juist op
tijd de Soedan vrijheid heeft gegeven
en daardoor een basis schiep voor vol
ledige overeenstemming met Egypte.
Bij Churchill zal dit niet zonder een
zeker gevoel van bitterheid en teleur
stelling zijn gegaan. Hij heeft als
leider van de oppositie destijds de
Labour-regering de heftigste verwijten
gedaan, omdat zij hetzelfde deed ten
opzichte van een land, dat veel meer
m staat was op eigen benen te staan
dan thans met de Soedan het geval ;s.
In werkelijkheid is deze concessie dan
ook niet gedaan om de Soedanezen de
zo lang gevraagde zelfbeschikking te
geven, maar om een verzoening met
Egypte mogelijk te maken; want ook
al moge dan dit zelfbeschikkingsrecht
formeel zijn gehandhaafd niemand, die
de situatie in de Soedan kent, zal er
een ogenblik aan twijfelen, dat Egypte
meer dan alleen maar morele invloed
op ds volksstemming over de toekomst
van het land zal uitoefenen.
De concessies van Engeland zijn ech-
tér met deze overeenkomst inzake de
Soedan nog lang niet ten einde. De
ontruiming van het Suezkanaal zal de
tweede phase zijn van de afbrokkeling
der Britse invloed in het Midden-
Oosten. In deze aangelegenheid zal
Engeland concessies moeten doen. die
nog dieper ingrijpen in zijn imperiale
tradities.
VOLLEDIGE verzoening met Egypte
zal eerst mogelijk zijn wanneer ook
de Britse troepen uit de zone van
het Suezkanaal zijn terug getrokken.
Eerst dan ook zal het mogelijk zijn
verder te spreken over de verdediging
van het Midden Oosten. Dat wil weer
niet zeggen, dat Egypte deelneming
ian een defensieverdrag voor dit ge
bied zou accepteren als een absolute
voorwaarde voor de ontruiming van
net laatste Egyptische gebied, dat nog
door de Britten wordt bezet. Engeland
schijnt van plan te zijn aan generaal
Naguib voor te stellen in de ontrui
ming toe te stemmen op voorwaarde,
dat in tijd van oorlog of onmiddellijk
oorlogsgevaar de Britten of althans de
Westerse mogendheden in het alge
meen van de militaire bases met hun
gehele militaire uitrusting gebruik
kunnen maken. Dit zou dan voor
Egypte tevens de verplichting mee
brengen deze militaire installaties te
onderhouden zodat zij elk ogenblik ge
heel bruikbaar zijn. Zonder technische
hulp van Westerse zijde zal Egypte
hier wellicht niet toe in staat zijn en
Engeland hoopt dan ook, dat het Britse
officieren zullen zijn die uitgenodigd
worden deze militair-technische bij
stand te verlenen.
Men mag aannemen, dat door de
uitstekende diplomatieke prestaties van
Generaal Naguib in de kwestie van de
Soedan een goede basis is gelegd voor
en nu
herstel van de Brits-Egyptische vriend
schap. De atmosfeer op regerings
niveau is dus wel gunstig voor hervat
ting der onderhandelingen over het
Suezkanaal, die in Maart zal plaats
hebben. Dat wil echter niet zeggen, dat
die gunstige atmosfeer ook algemeen is
in Egypte. Men moet afwachten, in
hoeverre Naguib de aanwezige tegen
stand tegen een verzoenende politiek
zal kunnen negeren, ook al heeft hij
dan de politieke partijen ontbonden en
de grondwet buiten werking gesteld.
Met name zal hij voorzichtig moeten
zijn tegenover de machtige organisatie
der Moslimse broederschap, die niet
ontbonden is en die gedreven wordt
door een vreemdelingenhaat speciaal
nm iii n r tegenover de
Britten. Deze be
weging is ook
een schuilplaats
geworden voor
veel antl-Zioms-
tLsche en commu
nistische elemen-
ten. die van de
religieuze inspiraties der broederschap
misbruik maken om politieke agitatie
tegen het Westen te voeren.
IN ieder geval kan de verbeterde ver
houding tussen Engeland en Egypte
een begin zijn van meer vriendschap
pelijke betrekkingen tussen de Arabi
sche wereld en het Westen. Elke pogin<*
echter om deze betrekkingen blijvend
te verbeteren zal rekening dienen te
houden met de vijandschap tussen Ara
bieren en de Joodse staat Israël. Hier
ligt voor Engeland een bijzonder pro
bleem bij de onderhandelingen over het
Suezkanaal. Immers, als de sterke
militaire bases in Egyptische handen
Komer en de Egyptische troepen boven
dien door Britse officieren worden ge
ïnstrueerd om de bases in „running
condition te houden, dan zou d°
aggressiviteit tegenover Israël wel eens
gevaarlijk sterk kunnen toenemen. Het
Arabische wantrouwen tegenover
mogelijke expansie-neigingen van een
economisch en financieel door Amerika
geholpen Israël is groot. Van de andere
kant kan een militair bondgenootschap
tussen Egypte en Engeland door Israël
gemakkelijk worden uitgelegd als een
steun aan zijn doodsvijanden.
DE gehele problematiek, die samen
hangt met de Brits-Egyptische
onderhandelingen over de verdedi
ging van het Suezkanaal, zal wel niet
op te lossen zijn tussen de twee ge
noemde landen alleen. Besprekingen op
breder basis zullen nodig zijn. Daarbij
zal vooral Amerika een coördinerende
en verzoenende functie moeten vervul
len, want het prestige van Engeland
zowel in de Arabische wereld als m
Israël heeft te veel geleden om deze
precaire situatie op te helderen in het
belang van het gehele Westen,